Bet teste ate voor Manufacturen is dat van L. E. RIVIERE, Groote Markt, koek Gravenstraat Middelburg.
Maandag 15 Februari,
VERKLARING!
DROMERS <S Co, iieltarg.
Kerkorgels
I S. J. Dekker
In het Kleeding-Magazijn
Ling© Gorlslriit 1317
Nette tape. Matige pryzen.
RÉDE
Ds. H. J KOUWENHOVEN
LEERREDENEN
mr n DB BRUIJNE,
Handel in
C. J. HONDIUS,
Kantoor DAM F 162
Goes,
en de Kleermakerij,
J. LAVOOIJ.
Z. K. opzondt, want ZEw. „wenschte voordeel
te doen met wat de brs. ds. N. Littooij en K.
Houterman hadden ervaren", gedachtig aan het
«die zich aan anderen spiegelt, spiegelt zich
zacht".
De onware, wederom uit onattent lezen voort-
gesprotene, beschuldiging, als zou ik dr. W.
ethische gevoelens hebben toegedicht, werp ik
verre van mij. Geheel in verband met wat
dr. N. gezegd had, herinnerde ik slechts aan
de uitspraak van dr. Kuyper. 'tls erg handig,
om nu alles op myn hoofd te doen neerkomen
maar of het edel is Wat toch is het geval
Dr. N. sprak niet van eene ethische schriftver
klaring, wel neen, veel erger; hij plaatste dr.
W. in gezelschap van den rationalistischen Prof.
Paulus. Welnu, als dr. K. reeds zöö ernstig
waarschuwt tegen eene ethische dwaling (gelijk
door mij werd aangehaald) mag dan aan die
uitspraak niet herinnerd worden als iemand
zich in rationalistisch gezelschap bevindt
Had dr. W. op mijn vorig schrijven inzake dr.
Bavinck eerlijk en rond geantwoord„die uit-
«lrukking is aan mijn pen ontglipt,dr. B. was ook
vroeger „op zijn plaats", dan was heel de kwestie
daarmede afgeloopen geweest, en hadden ook an
dere Bladen daarover gezwegen. Nu, bijv.- De He
raut van volkomen bevoegde zijde overtuigd is,
verkeerd geoordeeld te hebben, inzake den niet
herbenoemden ouderling, neemt de Redacteur
publiek „gaarne deze uitlating terug". Zoo
moest de Redacteur der Z. K. ook gedaan heb
ben, vooral toen het bleek, dat alle schrijvers
zich aan mijne zijde schaarden.
Door te handelen als de Heraut deed, eert
men zich zeiven. Maar niet, als men aan anders
denkenden een plaatsje weigert, en dan den
lezers eene onware voorstelling gaat geven van
den stand der zaken, terwijl daarenboven de
opponent op eene (op zijn zachtst genomen)
onbroederlijke wijze wordt afgemaakt. On
broederlijk want komt men btscheiden tegen
een uitlating van dr. W. op, dan gaat
het ingezonden stuk naar de papiermand maar
ZEw. zelf veroorlooft zich inmiddels allerlei
„verdachtmakende" uitdrukkingen. Dezelfde
klacht dus, die eenige dagen geleden nog door
een anderen broeder werd geuit, toen hij schreef
„als dr. W. over een en ander werkelijk schuld
leerde .gevoelen dan konden wij verwachten,
dat hij op een heel anderen toon tot ons of over
ons zou spreken. Nu wordt alle broederlijkheid
tegenover anderer inzicht ten eenenmale ge
mist".
Want het is onwaar, wat dr. W. schrijft als
zou die broeder aan mij geschreven hebben dat
dr. W. vroeger een flink beslist Geref. pred.
was". Er staat duidelijk (zie mijn stuk) dat hij
dr. W. van vroeger kent. Toen deze predikant
was te Arnhem, wooyde die broeder te Velp,
kerkte veel bij dr. W., en leerde ZEw. kennen
als een flink, beslist Geref. pred.Daarom geloofde
hij „het nieuws" niet, en vroeg my om eenige
inlichting. Dat verschilt nog al iets. Of ik zeg,
dat ik vroeger iemand heb leeren kennen en
de ervaring heb opgedaan dat hij „een flink
beslist Geref. pred." is, dan of ik zeg, dat
iemand dat „vroeger" was en dus thans niet
meer is. (N. B. de cursiveering van het woordje
.vroeger" is van dr. W. gewoonlijk zet men
er dat bij Droevig inderdaad als een Redacteur
zoo vluchtig en onattent leest. Dat overkomt
dr. W. meerdr. Noordtzij leverde in de jongste
Bazuin daarvan twee zeer sterke bewijzen.
Ja, dr. W. zyne vaak vluchtige indrukken te
laten neerschrijven, raak of mis, en hem
wat hij ook schrijft in Zeeland het woord alleen
te laten, het is of dat ZEw. gaarne zou willen.
Dat dr. W. er menigmaal maar op los schrijft,
dat weet ds. Visser van Oostkapelle zich nog
wel te herinneren; dat herinneren zich onze
Walchersehe boeren nog levendigdat ervoer
ds. Laman van Kruiningendat is ds. Bouma
en ds. Hulsebos, en meer dan iemand anders,
ds. Littooy, mijn vader, bekend. Ik weet, ge
achte Redactie, dat gij om des vredes wille
zwijgt, wat ook door Redacteur en Uitgever
der Z. K. gezegd wordt. Ai mij, ik deed dat
niet; eenig alleen omdat het hier het Woord
Gods betrof, en nu krjjg ik de volle laag,
doorspekt met de allerliefelijkste kwalificaties.
Waarom schreven dan ook de oudere broeders
niet met hun veel „wetenschappelijker onder
scheidingsvermogen"
Maar als wij boven genoemden zin lezen, zooals
hij er eerlijk staat (dr. W. kan ieder oogenblik
den ganschen brief ter lezing krijgen) waar blijft
dr. W. dan met zijn diep beleedigend toevoegsel
.welk een walgelijke manier van verdachtma
king en persoonlijke krenking"
Als een citaat uit een brief reeds „walgelijk"
en „krenkend" genoemd wordt, welke woorden
moet ZEw. dan wel kiezen voor ds. Westerhuis,
die een uitspraak herinnert van een ontslapen
broeder, terwijl daar bovendien sprake is van
dr. W.'s karakteren door my alleen gewezen
wordt op wat dr. N. noemt eene „onhoudbare"
schriftverklaring Ziet U, de „jeugdige collega"
moest met groote woorden worden afgemaakt
Moet dr. W. dat niet als eerlijk man terug
nemen met de belijdenis verkeerd gelezen te
hebben Eischen zulks niet de goede pers
manieren Alsmede de goede trouw tegenover
een „geacht collega"
Als dr. W. verder schrijft: „dr. N. heeft de
dwaasheid niet neergeschreven die ds. L. er
uit haalt, dat door m jjne verklaring de armoedige
beestenstal zich ontpopt tot een „eetzaal", laat
ons dan eens zien, hoe onattent dr. W. ook
hier weer in het lezen geweest is. Letterlijk
schrijft dr. Noordtzy „men begint met zich
diets te maken, dat wij wel mogen aannemen
dan neemt men aandit brengt hen er toe
zoo lang aan dit kataluma (de plaats waar de
reizigers hun beesten uitspannen om te over
nachten) te trekken, dat er zoo iets van „eetzaal"
uitkomt". En ik schreef in aansluiting hieraan
„Zoo is het. Men begint zich wijs te maken
dat men het wel kan aannemen, straks wordt
het aangenomen, en eindelyk sjolt men met
het aangenomene zoo lang tot zich uit een
armoedige beestenstal („kataluma" zouden velen
mijner lezers niet verstaan hebben) zoo iets
als een eetzaal ontpopt". Zoo ziet gij, ook hier
slaat dr. W. den bal weer gansch mis. Ik
schreef niets neer, dan wat precies zoomet
eenigszins andere woorden, zakelijk dus, door dr.
N. gezegd was. De onhebbelijke toevoeging van
dr. W.„Heeft iemand zoo groot gebrek aan
wetenschappelijk onderscheidings-vermogen,
waarlijk dan is het beter, dat hij voortaan
zwijgt", vervalt hiermede weer geheel. Als
dr. W. zoo verkeerd leest, en aan zulke verkeerde
lezingen dergelijke krenkende uitspraken toe
voegt, „waarlijk dan is het beter, dat hij „zwijgt".
Ongehoord noem ik de beleeding als dr. W.,
zonder eenig bewijs te leveren, schrijft„Doch
alles schijnt ds. L. geoorloofd in een persoon
lijken aanval op mij". Hierover (en zoo ook
over de verkeerde lezing waardoor dr. W. meent
dat ik „laag" gehandeld heb) wil ik niet zoo,
maar wel broederlijk discussieeren.
Geldt het een algeme-n belang, zooals des
tijds met betrekking tot dr. Bav. en nu weer
inzake die „nieuwigheden", dan zal ik mij 't
recht blijven voorbehouden, om wanneer ou
deren het niet doen, er tegen op te komen,
ook al weet ZEw. zijn „jeugdigen collega"
niet beter te antwoorden, dan met grove be-
leedigingen als zou hij „groot gebrek heb
ben aan wetenschappelijk onderscheidings
vermogen".
Inmiddels verblijf ik met vriendelyken dank,
geachte Redacteur
Uw Br. in Chr.
Axel '04. N. P. Littooij.
CORRESPONDENTIE.
Verscheidene stukken, alsmede eenige ad-
vertentiën, moeten wegens plaatsgebrek blijven
liggen.
Ad verten tiën.
voor de THEOLOGISCHE SCHOOL en
haar aanstaand 50 jarig jubileum op a. s.
's avonds f>V2 uur, in de Gasthuiskerk (Lange-
delft) te Middelburg.
SPREKER:
van Leiden.
TOEGANG VRIJ.
MIDDELBURG.
Wasch-Wringmachines en Eolmangels.
Landbouw- en Zuivelbereidingsartikelen. Con-
curreerende prijzen.
Aanbevelend.
L. DE BRUIJNE.
N.B. Proeflevering.
De ondergeteekende verklaart, dat door cém
pakje Rattendood van Felix Immish en ge
haald bij den heer W. Hubregtse, Drogist,
Korte Noordstraat; hy totaal van de pla&e
verlost is.
J. FRANCOIS Jzn.
Vrouwepolder, 22 Jan. '04.
Uitgaven van JAN HAAN te
Groningen.
Voor de Lijdensweken
J. LANGHOUT, De lijdende Christus.
Zestal Leerredenen f0,60.
D. FELIX, Jezus Levenswoorden
aan het kruishout gesproken.
Zeven leerredenen -0,60.
GELEGENHEIDS - PREDIKATIËN,
15 Leerredenen door dds. T. Bos,
J. Dekker, A. Doorn, A. de Geus,
J. J. Impeta en A. Zomer (w. o.
voor de Lijdensweken en het
Paaschfeest)-1,80..
Verder verschenen:
J. LANGHOUT, Zestal Leerredenen -0,60.
L. S. JONGSMA, Korenaren. Vijftal
Leerredenen0 60.
S. DATEMA, Drie Leerredenen -0,25.
Bij alle Boekhandelaren verkrijgbaar.
in EFFECTEN, COUPONS en INCASSEERIN-
GEN, BRAND-, INBRAAK-, ONGEVALLEN-,
TRANSPORT- en LEVENSVERZEKERINGEN.
Neemt gelden a deposito.
Vertegenwoordiger van de Noord-Nederland-
sche Hypotheekbank voor de uitgifte van
PANDBRIEVEN en het sluiten van HYPO
THEKEN
bij de GISTSTRAAT Middelburg.
Lange Noordstraat.
In Effecten, Coupons enz.Ontvangen gelden
a, deposito met rente vergoeding van 3% tot 4%.
worden onder jarenlange garantie
geleverd.
Alle ge^enschte inlichtingen
worden kosteloos verstrekt.
zijn in alleprijzen voorbanden Blauwe en
Zwarte Cheviots- en Kamgaren-Costuums, zeer
geschikt voor de aanneming. Voorts de nieuwste
Heerenen Jongeheeren-Costuums, Demisaison's,
Pantalons, Boezeroenen, Sporthemden. Witte
Overhemden, Witte en Blauwe Slagersjassen,
Koksbuizen in alle maten voorradig, Blauwe
en Manchester Jongensbroekjes, Effen en Ge
streepte Werkbroeken en Blauwe Kielen enz.
en een prachtige sorteering Stalen en Stoffen
voor goederen naar maat, welke'net en solied
worden afgeleverd.
Aanbevelend,