FEUILLETON-
üit het Dagboek van een „Afgescheiden"
Dorpspredikant.
Gods leiden wederom tot zyne eeuwige liefde
en ontferming, waarmede Hij hen aanziet en
van eeuwigheid heeft aangezien in Christus,
hen namelijk, die gelooven.
Die God, die zyne heerlijkheid toont in de
natuur, die de lotgevallen der mensehen leidt
en alles regeert, is de God van volkomen zalig
heid voor al zyn volk.
Lezerzy t gij nog een vreemdeling, of reeds
een huisgenoot? Hulsebos.
VAN DE REDACTIE
Hoewel wy ons beslist voorgenomen hadden
om te zwygen op hetgeen waaruit twistge
dingen kunnen ontstaan, noodzaakt de heer
Le Cointre ons tot spreken, omdat, wanneer wy
zwygen, op zyn voorstel van „een eeregericht",
dit verkeerd zal worden opgevaten óók, omdat
wij niets liever willen dan dit. Wy willen dit
even gaarne als het eeregericht, in zake de
ineensmelting, gevraagd door de afgevaardig
den van - Kerk C en door twee van hen, die
nu tot de redacteuren van Zeeuwsch Kerkblad
behooren, aangenomen.
De slotsom, waartoe dat eeregericht, blijkens
't verslag op onze laatste Classis, is gekomen,
mag, wat ons aangaat, gaarne in het publiek
worden medegedeeld.
y A R j
»Niet opgenomen".
Waarom werd in ons eerste nummer het
ingezonden stuk van „Een Hofpleiner" niet
opgenomen
Ten 1ste, omdat het door den geachten
schryver ons ter opname in ons eerste nummer
gezonden stuk eene onzerzijds vrij breede
toelichting eischte, en daarvoor was geen
plaats en geen tyd in deze eerste week.
Ten 2de, omdat nogeens uitdrukkelijk
verlangd werd, opname in ons eerste nummer,
en in dit eerste nummer nu kon reeds niet
geplaatst worden het navolgende
een door mii gevraagd schrijven, een stuk
van één der Redacteuren, de helft van een
stuk van een ander Redacteur, en van my
by'na alles wat geschreven was.
Den geachten inzender heb ik dat Vrijdag
avond in den breede medegedeeld. Littooij.
De lijsten voor de verkiezing van den ge
meenteraad zyn ingediend. Overal waar man
nen, die den Heere belyden, Hem belijden
óók op staatkundig terrein, ter verkiezing
zijn voorgesteld, daar zijn de kiezers aan den
Heere, aan hunne gemeente en aan zichzelven
verschuldigd ter stembus op te gaan en op
deze medebelyders hunne stem uit te brengen.
We vertrouwen en hopen, dat allen daar
mee instemmen en daarom meewerken zullen,
om hen gekozen te krijgen. Gelijk onze wensch
en bede voor God is en wezen moet, moet
ook onze arbeid zyn.
Onder opzien tot den Heere moeten wij den
lande behoudenisse trachten aan te brengen.
Klagen zonder te bidden en te arbeiden is
niet naar Gods wil. Littooij.
Dat ook in de hoofdstad van Zeeland de
gereglementeerde ontucht is afgeschaft, ver
heugt ons.
De stad mag het kwade niet doen, om an-
Een verhaal door PEKAH.
Eerste Hoofdstuk.
2) Kleidorp en zijne omgeving.
Over het algemeen moet van de Kleidor-
pers gezegd worden, dat ze godsdienstig zyn.
Een breeden stroom ziet men des Zondags
morgens reeds vroeg, te voet en per rytuig,
tegenwoordig wellicht ook wel per „fiets",
naar de Roomsche kerk gaan. En wanneer bij
de Roomschen de „tweededienst" begint, valt.
dat juist samen met het uur van „aanvang
der dienst by de Gereformeerden en Hervorm
den. En dan is de dorpsstraat „zwart van
menschen". Want dezulken, die uit onver
schilligheid of algeheele godsdienstloosheid
nooit naar de kerk gaan, treft men er byna
niet aan. En van socialisten is er ook geen
sprake. Althans in „het dagboek van den af
gescheiden predikant" vinden we er geen
spoor van. Nu zyn ze er misschien wel te
vinden.
der kwaad te voorkomen. Het doel heiligt de
middelen niet.
De keuringen, die op last van den ge
meenteraad moesten geschieden, waren onze
delijk en daarom eene schande. Hetverblydde
ons dan ook, dat geen onzer doctoren er zich
voor leenen wilden.
De plaatselijke overheid nam, door dat te
gelasten en te willen, deel aan de ongerech
tigheid, ze baande er den weg voorimmers
werden hare bepalingen nageleefd, dan konden
de ontuchtigen (gehuwden en ongehuwden),
zonder te groote vrees voor directe schade
lijke gevolgen, de huizen van ontucht binnen
gaan.
Dat dit zonde voor God is, was, terecht,
het standpunt, dat de heer Yerhage.innam,
en dat zeker door de anti-revolutionaire
leden en het Chr. historisch lid van den
gemeenteraad met hem werd ingenomen.
De gemeenteraad ging nog verder, hij deed
dat, in weerwil van hetgeen de Middelburg-
sche Courant, over het behouden van de Nge-
reglementeerde ontucht vaak en onmiddellijk
vóór de afschaffing schreef. Deze Courant
beheerscht, gelukkig, de toestanden en de
lichamen, die zeggenschap hebben, niet meer.
Met de Christelijke beginselen wordt in
dezen lande, God lof, weer meer gerekend dan
dit in tal van jaren het geval was.
De gemeenteraad ging verder zeide ik
want hy nam ook dé bepaling aan, dat de
politie in niet publieke huizen mocht binnen
treden, om te zien of er geen vrouwspersonen
waren, die er niet hoorden. Zij moet de hou
ders van de stille huizen bekeuren, die zich
in dezen schuldig maken.
Vroeger had de politie dat recht niet. Wordt
nu van dat recht door haar een geregeld en
goed gebruik gemaakt, dan geloof ik dat het
den heer Verhage nog meevallen zal, dat de
ontucht door de genomen bepalingen zal ver
minderen. Want gehuwden én ongehuwden
vreezen en schrikken, nog, zelfs als ze in
dergelijke huizen maar gezien en daardoor
publiek bekend kunnen worden.
De zonde, die men voor God niet laat, laten
zeer velen nog voor de menschen.
Het ware zeer te wenschen, dat ook hier te
lande het onderzoek naar het vaderschap,
zooals in Duitschland, aangenomen werd, dan
toch zou niet alleen de moeder van een kind
bekend worden, maarJ'e>k den vader; daaren
boven zou hy dan me^ "zorgen moéten èn voor
de moeder èn voor het kind.
Moge deze taak ook nog voor ons Ministe
rie zijn weggelegdLittooij.
Samenspraak over sommige verschijnselen
van dezen tijd.
Jacob. Het gaat niet goed in onze dagen.
Van alle kanten komen berichten, welke spre
ken van onheilen. Ge kunt zoo merken, dat
wij in eene wereld wonen, waarover onophou
delijk onweders losbreken, welke groote schade
berokkenen. In de verte en in de nabijheid
vallen dagelijks dingen voor, die het hart met
droefenis moeten vervullen. Het een is nau
welijks voorby of het ander is er weder. Wat
zyn er toch vele rampen en moeiten
Cornelis. Dat is zoo, en het is wel, dat gij
er "oplet, want daaruit blijkt, dat het woord
des Apostels nog altijd geldtde toorn Gods
openbaart zich van den hemel over alle onge-
Dit een en ander heeft waarschijnlijk wel
zijn oorzaak hierin, dat Kleidorp behoort tot
die gelukkige plaatsen, welke ook een Chris
telijke school hebben. Reeds meer dan dertig
jaren werd er Christelijk onderwijs gegeven,
en in den laatsten tijd werd de Christelijke
school van Kleidorp geheel vernieuwd en ver
groot. Reeds sedert lang is de Christelijke
school aldaar de sterkst bevolkte. Evenals
overal is dus ook daar op te merken, den
gezegènden invloed van het Christelijk onder-
wfis-
Had men overal maar zulke scholen al tyd
gehad, we houden ons er van verzekerd, dat
het socialisme nooit die macht zou hebben
ontwikkeld, die het nu op zoo menige plaats
zoo treurig openbaart, en de „werkstakingen"
zouden zeker niet zooveelvuldig voorkomen.
Wy voor ons zouden, nu de toestanden zijn,
zooals ze zijn, wel wenschen, dat heel het leger
van socialistische onderwijzers maar eens een
algemeene werkstakingproclameerden. Mis
schien zou dit een middel zijn om het getal
der Christelijke scholen in ons land nog meer
te doen toenemen, en daar zouden de kinde
ren onzes volks, en heel ons volk wèl bij
varen.
Doch we dwalen van Kleidorp j*f, en dat
moet niet.
Na de beschrijving, die we gaven van „KIei-
rechtigheid des mensehen. Wanneer gij ziet,
hoe de volkeren wandelen, behoeft het niet te
verwonderendat er zoovele moeielijkheden
zijn. Twee boosheden heeft men gedaan, waar
over de hemelen zich ontzetten en de aarde
verschrikt staat; zij hebben den Sprinkader
des levens verlaten en zich zelf bakken uit
gehouwen, bakken, die geen water houden.
Jacob. Ja, ja, dat moogt ge wel zeggen,
wijl het hoe langer zoo meer begint te gelijken
op een land, waar geen vreeze Gods gevonden
wordt. Wij heeten christenen, in ons wereld
deel zijn allen gedoopt, maar waar openbaart
zich de kracht van Christus' zalving, waar
zijn de jongelingen die gezichten zien en de
ouden, die droomen droomen. Hoe groot is
allerwege de afval. Waar zijn de Kabinetten
der vorsten, waarin rekening gehouden wordt
met de uitspraken van de Profeten en de Apos
telen, waarin men waarde hecht aan de spreuk,
dat gerechtigheid een volk verheugt en de
zonde een schandvlek der natiën is Niet het
recht, maar het belang is de maatstaf, waarnaar
de staatslieden alle voorkomende zaken beoor-
deelen, en als zy de macht maar vermeerderen
kunnen, zyn zy tevreden, al is het ten koste
van het recht.
Cornelis. En weet ge, wat een oorzaak van
droefenis moet zijn. My dunkt dit. Dat zy,
die in hoogheid zitten, geen oog hebben voor
de teekenen der tijden. Zij merken naar het
schynt, niet dat zij den spannenden toestand
door eigen toedoen verergeren. Duizenden in
Rusland zuchten onder de harde maatregelen,
welke de regeering neemt, en welke klachten
stijgen er op uit het gebied van den Turk. Hoe
gebogen gaat een deel van het Fransche volk
onder de vernietiging van de persoonlijke vrij
heid, en welke tranen heeft Chamberlain ver
goten en vergiet hij nog dagelijks. Ofschoon
er uit de consciëntie van de volkeren een voort
durend protest oprijst tot den Rechter des
hemels en der aarde, toch zijn er bijna geen
mannen met gezag bekleed, die het ter harte
nemen. Zelfs een drama, als er afgespeeld is
in Servies hoofdstad is niet bij machte om den
blinddoek van voor de oogen weg te rukken
en te brengen tot zelfveroordeeling. Het zyn
niet enkel de ontevreden geringen, maar ook
wel degelijk de aanzienlijken, die medewerken
aan het loswoelen der fundamenten.
Jacob. Ik geloof, dat gy gelijk hebt. Wat
zal het einde van dit alles zyn. De vorsten
worden genoemd de schilden der aarde enfiit
zal zeker ook wel te kennen geven, dat zij
eiken verdrukte moeten beschermen, en welk
eene ontaarding is het dan, als zy het voorbeeld
van verdrukking geven. Op deze wijze breken
zy zelf het gezag af, dat zy hoog moesten
houden, en hebben zij geen recht van klagen,
als velen zich verzetten.
Cornelis. Ware verbetering zal eerst mogelijk
zyn, als de mannen, die herders der volkeren
zijn, beginnen met recht en gerechtigheid te
oefenen. Bouma.
KERK, BELIJDENIS, ZENDING.
Ons kerkelijk huwelijk.
In vele opzichten is de verhouding van kerk
en staat in den laatsten tijd duidelijker uiteen
gezet dan ooit. Aan de eene zijde is daarbij
van winst, aan de andere zyde van verlies te
spreken. Vrij is de kerk geworden in hare
dorp en zijne omgeving", die we noodzakelijk
achtten, opdat de lezers zich eenigermate eeii
voorstelling zouden kunnen maken van een
en ander, brengen we een bezoek aan de
pastorie der „afgescheiden" gemeente, zooals
die voor jaren was. Het was nog niet het huis
dat er nu staat, maar slechts een eenvoudige
kleine woning. Niemand behoeft dus verlegen
of beschroomd te zyn er binnen te gaanen
de predikant, Dominé de Vries, is vriendelijk
genoeg, bezoekers te ontvangen.
Of zijt ge wellicht bevreesd om binnen te
gaan? Als ge goed naar de voorgevel der
pastorie ziet, zou die vrees wel eenigzins ver
klaarbaar zyn, want de voorgevel hangt ge
heel voorover. En wanneer er toen te Klei
dorp een „bouwcommissie" was geweest, had
deze misschien de pastorie wel ter „bewoning
ongeschikt" verklaard. Toch kunnen we er
nog wel zonder levensgevaar binnengaan. En
eenmaal binnen gekomen zijnde, bemerkt men
ook van die bouwvalligheid weinig meer. Als
het regent, lekt het overal wel verbazend door,
doch we bezoeken „dominé de Vries" op een
droogen dag, en dan hebben wij daarvan
althans geen last. En de overige gebreken
zijn voor het oog van de bezoekers zorgvul
dig bedekt. Want ofschoon „dominé de Vries"
een klein tractement heeft, en zelf ook geen
„kapitaal" bezit, weet toch zyne zuinige vrouw
