HANDENARBEID.
Best Vliegen&ood
EER IS TEER,
ADVERTENTIE KT.
EBEN-ÏÏAËZER
voordoet in zijn eenheid en onderlingen
samenhang.
Zij moet zich ten doel stellen om de
gedachten Gods te leeren kennen.
Hiervoor zijn twee dingen noodig
le. dat God zich bekend maakt, openbaart
2e. dat Hij de menschen in staat stelt,
die openbaring op te merken en er over
na te denken. God toont zijne gedachten
door algemeene en bijzondere openbaring.
Onder Israël waren kerk en staat en
maatschappij volkomen één en eene muur
des afscheidsels van alle andere volken,
zoodat er onder Israël geene wetenschap
bestond, zooals die onder de Heidenen
werd aangetroffen.
Met de nieuwe bedeeling vielen wel niet
alle grenzen weg, maar kerk en staat en
maatschappij vallen nu toch niet meer
samen.
Hierloor ontstonden allerlei levenskrin
gen, die ook niet meer met de Kerk
kunnen worden vereenzelvigd.
Om de daaruit voortvloeiende bezwaren
op te lossen, zijn vierderlei pogingen in
de 16e eeuw beproefd, die scherp tegen
elkander over stonden.
Rome, de Humanisten, de Dooperschen
en de Gereformeerden, beproefden deze
oplossing ieder op hunne wijs.
Rome maakte al het buiten-Kerkelijke
Kerkelijkde Humanisten maakten al
het Kerkelijke aan het buiten-Kerkelijke
onderworpen, hetgeen ten slotte tot ont
kenning van het Kerkelijke leiddede
Dooperschen achtten al het buiten-Kerke
lijke als uit de wereld en uit den booze
en onttrokken zich er daarom aan de
Gereformeerden alleen waren van oordoel,
dat aan de menschelijke wetenschap een
eigen levenskring moet worden toegekend,
waarbij de algemeene en bijzondere open
baring tot haar recht komt.
Het stichten eener Universiteit is dus
niet de taak der Kerk evenmin natuurlijk
ook haar eigen gebied, aan dat der weten
schap te onderwerpen. Zij moet ook op
de wetenschap toezicht hebben doch is
niet hare moeder.
Zij mag zich dus aan de wetenschap
niet onttrekken en daarom is ook weten
schappelijke opleiding voor hare Dienaren
noodig. Dat is ook reeds in 1574, toen
ons land nog geene universiteiten had,
door onze vaderen uitgesproken.
Het deelen der wetenschap, zoodat de
Theologie aan eene kweekschool wordt
onderwezen en alle andere wetenschap aan
wereldsche uiniversiteiten wordt overgela
ten, is in den grond loochening der alge
meene Openbaringen in de practijk moet
dit leiden tot strijd tusschen geloof en
wetenschap, waarbij de laatste zich geheel
in het ongeloof verliest.
De hoofdvraag, die ook op wetenschap
pelijk gebied alles beheerscht isIs de
Schrift Gods Woord of niet? Indien wel
dan is zij ook het beginsel van alle we
tenschap. Om dit echter te weten, moet
de Theologie de wetenschap blijven be
zielen en deze dus met de audere weten
schappen worden beoefend.
Anders abdiceert de Theologie als weten
schap .en wordt ze alleen gebruikt als middel
om aanstaande predikanten aangaande hun
ne bediening in te lichten.
Daarom aarzelt spreker niet te conclu-
deeren, dat de Theologie moet worden be
oefend, niet aan eene Kweekschoolmaar
aan eene Universiteit.
Prof. de Cock, van Kampen, zegt, dat
het de roeping der Gereformeerde Kerken
is, te zorgen, dat de opleiding harer Die
naren van haar uitgaat en dat dit ook
door de Kerken van de 16e eeuw zoo is
verstaan geworden.
Dr. Van Goor, van Bunschoten, vraagt,
ot toch ook niet voor de practische oplei
ding van aanstaande predikanten door de
Kerken eene inrichting zou kunnen worden
geopend.
Prof. Rutgers beantwoordt deze sprekers
en zegt, dat Prof. De Cock juist beweerd
heeft wat hij als onhoudbaar heeft bewezen,
echter zonder eenig motief, zoodat hij dus
met de verdere bespreking zal wachten tot
dat Prof. De Cock zijne motieven zal heb
ben kenbaar gemaakt.
Op de vraag van Dr. Van Goor ant
woordt hij, dat eene practische inrichting
als door dien spreker bedoeld, ook door hem
wordt wenschelijk geacht.
Daarna vraagt en verkrijgt prof. Kuyper
nog het woord. Daar prof. De Cock had
gezegd, dat de Kerken der 16e eeuw van
haar roeping om zelf de Theologie te doen
onderwijzen, bewust waren. Het zou spreker
aangenaam zijn, zijne argumenten daarvoor
eens te vernemen.
Prof. De Cock beproeft dit nu, door te
wijzen op de handelingen der Synoden te
Wesel en te Dordrecht.
Dr. Kuyper toont nu aan, dat de citaten
niet zeggen wat de vorige spreker ermee
zeggen wilde, daar zij met geen enkel woord
voor eigen beoefening der Theologie pleiten,
maar wel voor de behoefte aan wetenschap
pelijke opleiding harer Dienaren met haar
toezicht en mede-zeggenschap, zoodat ze
juist pleiten voor het omgekeerde, want
méde-zeggenschap kan alleen geschieden,
wanneer anderen eerst zijn begonnen te
zeggen.
In breede trekken toont prof. Kuyper
nu nog aan, dat de wetenschap niet in de
Kerk wortelt en dus ook niet door de Kerk
als zoodanig kan worden beoefend, waarna
deze samenkomst werd gesloten door allen,
zeker met een dankzegging aan den Heere
in het hart, voor het vele goede en de rijke
onderwijzingen, die Hij ons deze dagen
weer heeft geschonken.
De collecte voor het Studiefonds, bij het
I einde gehouden, bracht f 176,07 op.
de Hoop.
Aangenomen het beroep naar de Ned.
Geref. Kerk te Vlissingen door Ds. J.
Hulsebos te Zuidwolde, en naar Zaamslag
door W. A. Vrolijk, Candidaat aan de
Vrije Universiteit.
Tweetal te Tholen Ds. Mulder te Har
derwijk en Ds. Middelkoop te Nijkerk.
de Zending f 0,25. Bij Br. L. J. de Kok
voor de plaats van N.N. f 1.
Indien de Heere wil en wij leven,
hopen onze geliefde Ouders a§
C. DE WAGEMAEER
EN
J. A. S N IJ D E R S
den 6 Juli a. s. hunne
25-jartflc
te herdenken.
Hunne dankbare
kinderen.
Middelburg, 4 Juli '89.
Op den 29 Juni is in den Heere ont
slapen onze geliefde Echtgenoot en Vader
JAN VAN SLU1JS in den ouderdom van
76 jaren.
Uit aller naam:
Wed. VAN SLUlJS—
O VA.
P. SüURMOND.
M. SUURMOND
VAN SLUlJS.
J. WILLEMSE.
J. WILLEMSE—
VAN SLUlJS.
Vlissingen, 4 Juli 1889.
Algemeene kennisgeving.
a 4 cent per vel, in den Boekhandel van
K. LE COINTRE.
In den Boekh. van K. LE COJNTRE
te Middelburg zijn voorhanden de volgende
laatst verschenen brochures van Dr. A.
KUYPER
InhoudI. De fundamenten van het
gebouw. II. Oeconomische en politieke
invloeden. III. Rechtsbevoegdheid der
overheid. IV. De oude gilden. V. Kamers
van arbeid. VI. Kerk, School en Politie.
VII. Enquête of Organisatie.
Prijs f,15, franco p.p. f,20.
In dank ontvangen, in de collecte van
3 Juni, voor de plaats, van N.N. f 2,
Bij Br. J. A. van Nederveen voor de plaats,
van N.N. f 2,50.
In de collecte van 30 Juni voor de
plaats f 2. Voor het orgel f 1,13. Voor
Toespraak ter opening van delOeDepu-
taten-vergadering in het eeuwjaar der
fransche Revolutie.
Prijs f >40, en
tegen
Mr. W. H. DE BEAUFORT'S
Gidsartikel
„De Dcpntaten-Vergadering."
Prijs f 0,90.