Ontvangen!
30-jarige Eclitvereeniging
Laken en Wollenstoffen
Middelburg, .Nieuwstr. H 26
M. J, TIMMERMANS.
persoonlijkheid vroeg, het mogelijke ge
daan om te voorkomen, dat haar die zou
worden verleend.
Meu zag van de zijde van het genoot
schap zeer goed in, dat door dit middel
de strop, welke men even als voor 50
jaren dacht te gebruiken, onschadelijk ge
maakt werd, en men nu de Kerk niet zou
kunnen dwingen, om als een nieuw ge
nootschap, naast het oude een plaats te
vragen.
Zoodra het dan ook geestelijke en kerke
lijke handelingen geldt, presenteert de Kerk
zich bij de regeering onder haar eigen
naam en in haar eigen gedaante, als Ne-
derduitsche gereformeerde Kerk. Dat zij nu
als zoodanig niet erkend wordt, schaadt
niet in 't minste aan haar wezen, is niet
in het minste een bewijs tegen de waar
heid en wezenlijkheid van haar bestaan
en titels en rechten. Zij heeft dit eenvou
dig alle eeuwen door gemeen gehad met
haar heerlijk Hoofd. Immers zoowel Kaja-
fas als Pilatus weigeren Jezus als den Chris
tus te erkennen.
Het komt ons dan ook voor, dat men
alleen door niet genoeg kennis te nemen
van de zaak, ot door vooringenomenheid
van gereformeerde zijde de bekende beden
kingen tegen de Kerkelijke Kas" inbrengt.
Het komt ons ook voor, dat elk ander tot
nog toe beproefd middel verwerpelijk is.
Ieder, die met de zaken bekend is, weet
wat jammerlijke gevolgen het heeft, indien
de Kerk éénen enkelen persoon het doen
van bovenbedoelde zaken opdraagt.
Ook gaat dit alleen, zoolang men geen
hooger wensch kent, dan het bezit van een
huis, om er een prediking te kunnen hoo-
ren en om er de Sacramenten te kunnen
bedienen. Doch het wordt geheel onmoge
lijk zoodra men verstaat, dat de kerk een
roeping heeft voor scholen en zending en
arbeid der barmhartigheid.
Wil men niet deze Vereeniging, d&nmoet
men zich bij de regeering aandienen als
een ander genootschap dan het bestaande,
dat in 1816 door de regeering werd op
gericht.
Doch hiertegen is a. dat men zoodoende
zij 't ook zijdelingserkent dat de aanspra
ken en beweringen van dat Genootschap wet
tig en waar zouden zijn. Dit nu kan, noch
mag een gereformeerd Nederlander doen
b. dat men daardoor van zelf ook afstand
doet van de goederen, rechten en titels der
Nederduitsch Gereformeerde Kerkten be
hoeve van het Genootschap van 1816. Immers
dat genootschap zegtdie goederen, rechten
en titels zijn op mij overgegaan. Bewijs in
rechten heeft'tgenootschap voor dezestelling
nog nooit geleverd. Stellen wij nu naast dat
genootschap een nieuw genootschap met
een ander statuut, nadat wij eerst aan dat
van 1816 ons hebben onttrokken, dan
verliezen wij daardoor van zelf ook het
recht om, ivat aan de Kerk behoort, voor
ons genootschap op te eischen.
Vergeten wij daarbij niet, dat wij niet
het recht hebben, om toe te stemmen, dat
de goederen der Kerk in andere handen
overgaan, en tot ander gebruik zullen wor
den besteed.
Die goederen toch zijn niet ons persoon
lijk bezit, evenmin het bezit van de thans
levende belijders. Wij hebben ze van de
leden der Kerk, die vóór ons waren, ont
vangen, om ze te gebruiken en trouwelijk
te beheeren ten dienste der gereformeerde
waarheid en kerkedienst, om ze bij ons
heengaan weêr op dezelfde voorwaarden
na te laten aan het geslacht der Kerk, dat
na ons zijn zal.
Wij zijn dus verplicht het recht der
Kerk op haar goed te handhaven met alle
geoorloofde en ten dienst staande middelen
c. Dat men daardoor tegenover den Staat
het wezen der Kerk miskent. De Staat
weet alleen van een Genootschap, een ver-
eeniging van menschen, die in kerkelijke
zaken en doeleinden samengaan. De op
vatting van den Staat en van ieder ander
dan de Staat is, dat in esn genootschap
dat aan den menschelijken wil zijn ontstaan
dankt, dan ook de menschelijke wil in alle
dingen beslist. Nu kan zoo'n genootschap
wel zeggen, wij binden ons in alle dingen
aan Gods Woord enz. doch dan doet dit
Genootschap dat alleen en voor zoolang als
de meerderheid der leden dit wil.
In een Kerk is het alles, gelijk wij in
ons vorig nummer bespraken, vlak het
tegenovergestelde. Een Kerk is geen genoot
schap. De Kerk kan en mag zich dus
ook niet bij den Staat aanmelden of zich
door den Staat laten beschouwen en behan
delen als een genootschap;
d. dat men daardoor gedwongen wordt
tot het collegiale stelsel van kerkregeering.
Dat wil zeggen, men moet de kerk laten
regeeren door besturen, die over de Kerk
heerschappij hebben. Dit nu mag niet.
De Reere regeert Zijne Kerk door middel
van de Opzieners en de Dienaren des Woords
Deze maken samen een raad der Kerk.
Zij ontleenen hun macht niet aan hun lid
zijn van dien raad, integendeel, die raad
zou geen macht hebben, zoo zij er niet de
macht van hun ambt in droegen.
Die macht is geen heerschende, maar een
dienendeBoven den Kerkeraad is er niets
ook niet de Classis of Synode. Dat wil
zeggen, dat de Classis noch de Synode in
zich zelf bestuursmacht over den Kerkeraad
zouden hebben.
Zulke kerkeraden kent de Staat niet. De
Kerkeraden die hij kent, zijn vergaderin
gen, die met dwingende macht over de
Kerk regeeren, naar een eenmaal aange
nomen reglement of Statuut. Zoodat, wat
die Kerkeraad besluit, dat acht de Staat
bindend voor 't kerkgenootschap, dat door
den kerkeraad bestuurd wordt. Boven den
Kerkeraad staan dan nog hoogere besturen
waaraan die Kerkeraad onderworpen is. En
de Synode is dan het hoogste bestuur van
zoo'n genootschap. Zoo zij besluit, zóó is
t besloten voor heel 't genootschap, en bij
verzet tegen haar besluiten, wil de staat
haar desnoods met den sterken arm hel
pen. Op het standpunt van den Staat is
dit ook volkomen in orde. De Kerk echter,
kan daarin niet komen.
En nu kan 't best mogelijk zijn, dat
men in zoo'n genootschap die macht der
besturen heel wat beperkt door allerlei be
palingen, en bedingt dat de leden in ge
wichtige zaken moeten gehoord worden, doch
dat verandert niets aan 't wezen der zaak,
en dat belet niet, dat de Kerk in den
genootschapsband niet groeien en tieren
kan.
Om deze en nog meer andere redenen,
kan de Nederd. Geref. Kerk niet anders,
dan zoo lang de beschouwingen en bepa
lingen van ons Staatsrecht blijven gelijk
zij zijn, zich bedienen van de Yereeniging
»de Kerkelijke Kas", voor de boven be
sproken gevallen.
Beroepen te Ylissingen, Ds. C. W. J.
v. Lummel, te Waarderte Koudekerke,
dhr. A. de Groot, Cand. a. d. Yrije Uni
versiteit.
Met hartelijken dank ontvangen, als ge
vonden in de collecte 31 Maart voor Koo-
ten, 50 ets., 25 ets.. 25 ets.bij Ds.
Klaarhamer, voor Kooten, van N. N. f 2,50
R. de H. f 1, N. N. 50 ets.; bij Br.
Nederveen, voor Kooten, N. N. fl,
voor de plaats van een wed., in de collecte,
f3,50; bij Br, C. Verhage, van P. V.
f 2,50 en bij Br. P. G. de Wolff van N. N. f 2.'
ADVERTENTIES
van
HENDRIK DAANTE,
en
PIETERNELLA KODDE.
Hunne dankbare kinderen
en behuwdkinderen.
Oost-Souburg, 6 April 1889.
Een boerenmeisje, 24 jaar oud,
zoekt plaatsing in een gezin, liefst
binnen of in den omtrek der stad.
Te bevragen bij den uitgever dezes.
Ondergeteekende bericht aan zijne ge
achte stad en landgenooten dat hij aan
zijne Kleermaker ij een handel in
heeft toegevoegd. Hg beveelt zich beleef
delijk aan tot de levering van alles wat
tot dezen handel behoort.
G. JONK.
P. S. Alle stoffen worden tot concurree-
rende prijzen per ellemaat verkocht.
Vergadering der Anti-revolution-
naire kiesvereeniging te Vrouwe
polder, op a.s, Dinsdag den 9 April, des
avonds te 7 uren, op de gewone plaats
te G A P I N G E, tot het stellen van Can-
didaten, voor de Provinciale Staten. Alle
leden en belangstellenden worden dringend
uitgenoodigd. HET BESTUUR.
Ongebleekte vrouwen-, meisjes- en kinder
tricot Borstrokken, bruine mans-, jongens-
en kinder tricot Onderpantalons en Borst
rokken alles tegen zeer ongekende lage
prgzen.
Pottemarkt.