Schepen
Augustus.
Freiburg, de hoofdstad van het
Zwarte Woud*
van vroeger en nu.
Een dezer dagen viert de Noord-Duit-
Bche Lloyd feest. Dan bestaat de lijn Oost-
Azië-Australië vijftig jaar.
Ook voor ons Hollanders heeft dit jubi
leum wel eenige interesse, want wij zijn
ten nauwste verbonden met alles wat de
Op de Australië-lijn onderhouden op het
oogenblik moderne en snelvarende vracht
schepen als „Alster", „Aller", en „Main"
ieder met 8000 B.R.T. den dienst.
Bij het maken van de salons, eetkamers
en conversatiezalen is rekening gehouden
niet de eischen, die aan het moderne ver
keerswezen worden gesteld. Bijzonder
heeft men zijn aandacht besteed bij den
aanleg van groote wandel-, speel- en sport-
dekken. De zeer ruime hutten der eerste
klasse hebben bijna alle een aparte bad
kamer.
In een jubileumuitgave van de maat
schappij lezen wij, dat zij met het in
Scheepvaart over de geheele wereld betreft
en ook is het de bovengenoemde lijn, die
middellijk en onmiddellijk een verbinding
Van Oost-Indië naar Australië met ons on
derhoudt. Scheepvaart en overzeesche han
del zijn de twee machtige factoren, waar
door de volkeren over alle politieke ge-
«chillen heen, in vreedzame arbeid kunnen
samenwerken. En ook het lot van de be
volking kan slechts een wending ten goede
ondergaan, als de internationale banden
een rustige samenwerking mogelijk ma
ken, voortkomende uit de eerlijke en op
rechte wil naar gemeenschappelijk begrij
pen.
Hieronder volgen eenige data en opga
ven van de ontwikkeling van de Oost-
Azië-Australiëdiensten van de Noord-Duit-
•che Lloyd.
In Juli 1885 werd tusschen het Duitsche
Kijk en de Mij. een Rijkspoststoombootver-
drag gesloten, waardoor 't mogelijk werd 'n
stoombootverbinding op regelmatige tijden
tusschen Oost-Azië en Australië tot stand
te brengen. De voorbereidingen tot de ope
ning van dezen dienst waren in het mid
den van het jaar 1886 zoover gevorderd,
dat op 30 Juni 1886 het 3116 bruto ton
groote stoomschip „Oder", waarvan U hier
een afbeelding ziet, de Oost-Azië-lijn en op
14 Juli 1886 het 3102 bruto register-ton
groote stoomschip „Salier" den dienst op
Australië van Bremerhaven af konden
gaan ondernemen.
In den loop van de volgende tientallen
jaren werd de dienst steeds uitgebreid en
verbeterd. De vloot van de lijnen groeide
van jaar tot jaar. En zoo bezat de Noord-
Duitsche Lloijd voor den grooten wereld
oorlog op de Oost-Aziëlijn 18 Rijkspost- en
vrachtschepen en op den Australiëdienst
tezamen meer dan 20 stoomers. Beide vlo
ten bevatten een scheepsruimte van rond
260.000 bruto register-ton. Hierbij kwam
nog een uitgebreide tusschendienst, die
vanaf den Golf van Bengalen, langs de groo
te en kleine Soenda-eilanden, tot den Golf
van Petschili alle belangrijke havens van
Indië, met inbegrip van de eilanden en
China, in het onmiddellijke Rijkspost- en
vrachtstoomvaartverkeer naar Oost-Azië
werd betrokken.
Dat alles werd door den oorlog vernie
tigd. Na het sluiten van de vrede gelukte
het de reederij echter, tesamen met andere
scheepvaartmaatschappijen, vanaf het jaar
1922 de vracht- en passagiers-stoomvaart-,
lijnen naar Oost-Azië en Australië op
nieuwe grondslagen weder op te bouwen.
In het begin gebruikte men oude schepen;
van 19231924 af echter deden de stoom
schepen van de „Saarbrücken"-klasse: de
Saarbrücken, Trier, Coblenz en het motor
schip Fulda dienst op deze lijn.
In het jaar 1935 heropende de Noord-
Duitsche Lloijd de Oost-Azië-Expresdienst
eerst met de 18.300 bruto register-ton groo
te snelle stoomschepen „Scharnhorst" en
„Potsdam", terwijl in het begin van 1936
het evengroote stoomschip „Gneusenau"
volgde.
Een van de schepen van de Oost-Azië-
Australië-lijn van de Noord-Duitsche Lloyd
van 50 jaar geleden.
dienst stellen van deze schepen de tradi
tie hebben willen voortzetten, daar zij op
de op- en uitbouw hunner bemoeiingen in
het buitenland de allergrootste waarde
hechten, een traditie, die zij nu reeds vijf
tig jaar lang steeds welbewust hebben ver
zorgd en verder verzorgen zullen.
Verwonderlijk verrassend zijn de wisse
lingen van wezen en bestemming, welke
sommigen klassiek geworden bouwwerken
in den loop van hun eeuwenlang bestaan
beschoren bleken. En dit verschijnsel doet
zich wellicht nergens veelvuldiger voor,
dan in Italië, waar Romeinschë thermen tot
kerken werden, kloosters tot musea, en
musea tot kloosters, waar het grafmonu
ment van Hadrianus in de Middeleeuwen
als Pauselijke Burcht nieuwe vermaard
heid verwierf, en waar uit het Mausoleum
van Augustus den stichter van het Ro-
meinsche Keizerrijk na tallooze wisse
lingen van het lot, in den modernen tijd,
het concertgebouw van Rome is geworden.
Een van de modernste schepen van de-
„Dit landschap dwingt
tot uitrusten", zegt 'n
bekend Duitsch dichter
over Freiburg en zijn
omgeving. En hij heeft
gelijk. De zenuwsloo-
pende haast, de onrust
van iederen dag, het
hameren van den tijd,
alles schijnt voor deze
mooie plek op aarde
halt te hebben gehou
den.
Frank en vrij strekt
zich de prachtige, 150
meter hooge toren van
de Miinsterkerk boven
de daken uit, boven de
fabrieksschoorsteenen
en de vele torens, die
de stad rijk is.
Als vazallen staan
ver in het rond de reu
zen van het Zwarte
Woud en vormen als
het ware een levende,
groene krans om deze
stad van het woud, van
de wijn en van de Go
tiek.
De oude, kromme
straatjes van de oude
stad, de spitse daken,
de gotische bronnen en
standbeelden, oude hui
zen, d 1 op hun gevels
nog de namen van
reeds honderden jaren
geleden uitgestorven
geslachten dragen, dat
alles vertelt van een
veelhonderd jarige ge
schiedenis van deze
stad. Prachtige wijn
bergen, bloeiende tui
nen en weiden werpen
een afwisselend kleurenbeeld in het rond.
In weinig minuten brengt het kabelspoor
de natuurminnende bezoeker naar den
1284 meter hooge Schauinsland, vanwaar
men zijn blik kan Jaten dwalen over de
geheele omgeving, waar wouden, bergen
en architectuur tot een wondervolle har
monie samen vloeien. Men kan tot in de
Vogezen zien en aan den anderen kant in
Als kantwerk steekt ae majestueuze toren
van Freiburg tegen de lucht af.
de verte tot de eeuwige besneeuwde top
pen der Alpen. Groot en geweldig ligt
het panorama van het Zwarte Woud
gebergte. Een vergezicht, zooals de wereld
er maar heel weinig kent.
zelfde maatschappij.
V
Thans echter heeft de Overheid besloten,
dit fameuze bouwwerk, ter gelegenheid
van den 2000sten geboortedag van Keizer
Augustus welke het volgend jaar met
'n reeks van feesten, tentoonstellingen en
plechtigheden zal worden herdacht in
zijn ouden luister te herstellen. De werk
zaamheden, betreffende de reconstructie
van het grafmonument en de systematisee
ring van de onmiddellijke omgeving zijn,
onder leiding van den architect Vittorio
Morpurgo, in vollen gang. Het voornaamste
motief tot het ontwerpen en uitvoeren van
dit grootsche plan was ongetwijfeld het
feit, dat enkele jaren geleden verschillen
de grafsteenen van leden der keizerlijke
familie, alsmede vele architectonische
fragmenten in de scrypt werden ontdekt,
zoodat men thans niet slet&ts over een
uitermate belangrijk uitgangspunt en tal
rijke verklarende gegevens beschikt, doch
ook over voldoende authentiek materiaal,
om de reconstructie op de best mogelijke
wijze te volbrengen.
Het monument, dat inmiddels geheel ont
manteld is, wordt evenals in de oudheid,
door cypressen omgeven, en het zal eer
lang aan drie zijden worden begrensd door
een reeks van gebouwen, welke zich voor
treffelijk aansluit bij het type van de mo
derne metropolis, terwijl de zorgvuldig
overwogen stijl den aanblik van het nabije,
antieke bouwwerk geenszins schaadt. Langs
de vierde zijde van het plein, waar zich
Augustus' Maijsoleum verheft, stroomt de
eeuwige Tiber.
Tot het totale reguleeringsplan dat
niet alleen architectonisch en cultuurhis
torisch van bijzondere beteekenis is, doch
waardoor tevens een der laatste ongezon
de wijken van Rome volkomen gesaneerd
wordt, behooren o.a. de kerken van San
Carlo al Corso, van San Pietro di Cortona,
van San Rocco en San Girolamo. Tegen
over den ingang van het Mausoleum ver
heft zich een indrukwekkend beeld van
Augustus. De nieuwe gebduwen verrijzen
meerendeels op een aanmerkelijk hooger
niveau dan het Mausoleum, hetwelk zich
op deze wijze in een z.g. eerbiedszöne zal
bevinden; de overgang wordt door monu
mentale trappen gevormd.
Het is intusschen, wat het grafmonument
in het bijzonder betreft, verheugend te
zien, hoe ondanks de veelvuldige en niet
altijd even oordeelkundige restauratie, de
kern van het bouwwerk, met zijn cirkel
vormig grondplan en een diameter van 89
M., vrijwel onaangetast is gebleven. Uit de
indeeling van het grafgewelf en uit de al
daar gevonden urnen, zerken en inscrip
ties is gebleken, hoe hier, behalve de stof
felijke resten van Augustus en zijn gema
lin Li via, ook die van velen zijner kinde
ren, klein-kinderen en andere naaste ver
wanten zijn bijgezet, o.a. van Marcellus en
Octavia, van Drusus en Germanicus, van
Agrippa en zijn zoons Gajus en Lucius
Caesar, van de keizers Tiberius en Clau-
sius, van Agrippina, Drusilla en Poppaea.
Zoo is dus het Mausoleum van Augustus
ten nauwste met de geschiedenis van het
Romeinsche Rijk verbonden, en er is wel
licht geen waardiger vorm denkbaar, de
groote figuur van den eersten Keizer te
herdenken, dan deze reconstructie. Zij be
looft gezien den huidigen stand der
restauratiewerken en de geëxposeerde ma
quettes, waarvan wij er hier enkele afbeel
den een schoone synthese van antieken
luister en weloverwogen, moderne bouw
kunst. W. L.
