„Van den hak op den tak"
e*
2e BLAD
de prijs
van Edelweiss
Weer Griep?
„Alsbald", de beste propa
gandist voor..» Esperanto.
door KRIS en KRAS
Sproeten komen vroeg in
het voorjaar, koop tijdig een pot
Sprutol. Bij alle Drogisten
c*
.CENT.
I.V.Zeepfabriek v/h. De Haas v.Brero, Apeidocrn
SOEP.
ZEEUWSCH NIEUWSBLAD VAN VRIJDAG 20 MAART 1938. No. 12.
De gansche Pers, Radio, en andere voor
lichtingsdiensten hebben deze week ruim
schoots aanleiding gekregen en benut om zich
in allerlei talen en toonaarden te uiten over
die onverwachte sensatie door het Duitsche
woord „alsbald", teweeg gebracht
Wie kent niet dit woord, en haar gewel
dige actueele beteekenis, die geboren is, in
de hoofdstad van het machtige Engelsche
imperium, waar de Volkenbondsraad en de
vertegenwoordigers der bij het Locarno-pact
aangesioten landen in spanning het verloop
der gebeurtenissen verbeiden, veroorzaakt
door Hitler's coupe de Theatre. Het gebeu
ren waarop ook de aandacht der geheele
internationale diplomatie en des burgers is
ingesteld.
Dan is het een onnoozel woord dat zie
dende toorn opwekte in de toch reeds ge
prikkelde kringen.
Een simpel woord, uit een code-telegram
sulver in zijn landstaal, Het Arisch, gesteld;
doch dat vertaald in Fransch, Engelsch, Ila-
liaansch, ja noem nog maar meer talen, he
vige woede verwekte, omdat... wat do-et
het er ook feitelijk toe, nu we weten dat
dit woord voor meerdere uitlegging vatbaar
en in dit geval een gansch betere beleeke-
nis in zich sloot, dan de eerste vertalers
ervan gaven?
Het figuur dat deze internationale taai-
explicatie verschafte is kostelijk, niet zon
der humor, doch daarnaast van buitenge
meen groote beteekenis.
Wie hebben een demonstratie beleefd van
het groote gevaar dat schuilt in het hand-
leeren van nationale talen indien over de on
derhavige kwesties door internationale figu
ren daarover geoordeeld en beslist moet
worden.
Een gevaar dat te meer door het publiek
dient te worden veroordeeld nu het anders
kan.
Esperanto, de wereldhulptaal, dat prach
tige werk van Dr. Zamenhoff, wat in 1887
haar eerste levenslicht zag, heeft toch niet
voor niets, sinds haar verschijnen voor mil-
5&ofenien wereldburgers haar baanbrekend
werk verricht?
Esperanto dat niet bedoeld, en nooit be
doeld heeft, de nationale talen te vervangen,
doch dat men zou benutten naast zijn lands
taal ten behoeve van zijn betrekkingen met
en tot andere volken.
Denkt U zich een oogenblik in dat het
bewuste code-telegram eens in Esperanto
gesteld ware geweest. Wlelk een ernstig ge
vaar en welke politieke gevolgen dat had
kunnen voorkomen.
Wharlijk, indien Dr. Zamenhoff dit ge
beuren had mogen beleven het zou een der
kostbaarste ervaringen in zijn leven zijn ge
weest. „Alsbald", ware geworden een Duit
sche eere-zuil voor zijn levenswerk.
De esperantisten doen goed „alsbald",
hun dankbaarheid te betuigen aan de Duit
sche Ambassade te Londen voor dit juweel
van propaganda, ter juister tijd op het diplo
matieke schaakbord opgesteld.
IJet zou jammer zijn indien ze deze pracht
kans onbenut voorbij zouden laten gaan.
Inmiddels is ook de wereld een keurig
leerzame ervaring rijker geworden. In Vol
kenbondskringen weet men maar al te goed
de juiste waarde en beteekenis van het Es
peranto. Zal men daar nu geleerd hebben
haar lessen te verstaan? Esperanto ook het
latijn der diplomatie?
WSj willen het hopen?
Kras: Bij ons afscheid verleden week ver
klaarde je, je dankbaar gevoel over de
ontdekking dat er, in onze in zoo me
nig opzicht verdwaasde samenleving,
nog menschen te vinden zijn die den ee
renaam „mensch te zijn", weten te be-
toonen in den besten zin van het woord.
Ik heb daarover nagedacht en moet be
kennen dat dit inderdaad opmerkelijk is.
Kris: Dankbaarheid, waardeering en vriend
schap tusschen menschen van eenzelfde
volk, gewest, stad of dorp worden hoe
langer hoe zeldzamer verschijnselen in
onze samenleving.
Kras: Het doet me denken aan een lezing,
jaren geleden gehouden door een toon
aangevend burger uit onze provincie
die sprak over: „Een huis dat tegen
zichzelf verdeeld is".
Kjris: Een merkwaardige titel, doch ty
pisch raak geteekend.
Kras: Maar wat beschouw jij nu als oor
zaken die tot deze verdeeldheid, ondank
baarheid, afgunst en naijver hpbben
geleid.
Ja, dat is een heele zorg.
Wat die vuil maken in
een dag! Een geluk dat
Edelweiss bestaat. In een
ommezien h,eb ik de
wasch brandschoon in de
kast. Je kunt er kinder
goed zoo prachtig mee
wasschen en een groot
pak kost maar 5 cent.
Kris: Als diepste oorzaak, die een wereld
van ellende voor den mensch mei zich
voert, troont heden ten dage in al zijn
triomphen, met Keizerlijke prachl en
majesteit omgeven daar dat leelijke be
grip „Egoisme".
Dat is de oorsprong, vanwaar alle bron
nen, beekjes en stroomen het zwarte
water van onze levensrivier vult en
stuwt.
Kras: Dan zou daar niets vruchtbaars in
zijn?
Kris: Dat beweer ik niet. Elk rivierwater
voert ook vruchtbare kleideelljes met
zich. Maar zoolang de angst, nieuwsgie
righeid, heerschzucht, met al de andere
gevolgen van dien in den stroom over-
heerschen, kunnen die vruchtbare he-
standdeelen haar productiviteit niet be
wijzen.
Kras: Dat is zoo.
Kris: Welke motieven overheerschen in de
internationale politiek en diplomatie?
Wij eenvoudige burgers begrijpen liet
niet maar ook voor het nationale be
staan der volkeren, als brokstukken uil
de wereldburgergemeenschap, geldt de
strijd om het beslaan.
Kras: Op sensatie van dat terrein worden
we bijna dagelijksch onthaald.
Kris: Dan is er de groep die haar ideaal
zag in „wereldvrede". Zij aanvaardde
gretig het beginsel van nationale, dan
wel internationale, ontwapening. Het is
de angstige vraag van onze dagen of
dit beginsel wel voldoende levensvatba
re kiemen in zich houdt.
Kras: Dat doet me denken aan de oude
geschiedenis, toen stond daar in de stra
ten van Athene het Ara pacis, het altaar
voor den vrede.
De tand des tijds knaagde eraan. Van
het altaar vielen de brokstukken, deze
werden zorgvuldig vergaard en opge
borgen in de musea van Londen, Parijs
Berlijn en Wieenen.
In den Volkenbond bezitten ook wij
een Ara pacis, doch niet zonder zorg
vragen we ons af wanneer die brokstuk
ken, ofwel de protocollen, haar plaats
in die musea zullen betrekken.
Kris: Zoo ziet het er naar uil, in de hui
dige wereld. Maar om dichter bij huis
te blijven, daar is het verhoudingsge
wijze precies, eender.
Strijdvragen over Godsdienstige politie
ke of maatschappelijke problemen doen
ieder uur opgeld. Niet wat de menschen
tot elkaar brengt is de leuze, maar wat
ze verdeelt.
Kras: Ook op het gebied van de Godsdienst.
Kris: Helaas ja, vroeger was het: ziet hoe
de Christenen elkaar liefhebben, tegen
woordig is hetziet hoe ze elkaar haten.
Kras: En de politiek?
Kris: Daar is het zoo mogelijk nog treu
riger gesteld. Eerzucht, baantjesjagerij,
waanwijsheid, overheerschen een eer
lijke, objectieve meening over de wijze
waarop de verantwoordelijke mannen
hun groote taak: „zakendoen voor de
gemeenschap", m et dagelij ksch toen e
mende zorg en kennis volbrengen
Kras: En de maatschappelijke problemen?
Kris: Die zijn in twee hoofdgroepen te
verdoelen. De onderlinge omgang en het
verkeer van en tusschen personen, en de
strijd tusschen beroeps en bedrijfsgroe
pen, Openbare lichamen, Vereenigingen,
en Corporaties, van welks laatste weer
de strijd tusschen personen onderling
het gevolg is.
Kras: En in het gezin?
Nou, ik ben weer thuis van mijn uitstap
je en tiet is precies uitgekomen zooals ik
voorspeld had: ik was blij, dat ik mijn ouwe
pijp en mijn pantoffels weer terug zag. Men
zegt wel eens spottenderwijs, dat een vrouw
een huisdiertje is, maar laat ons eerlijk zijn
en erkennen, dat het met de mannen niet
veel beter gesteld is, vooral als je niet ge
wend bent veel op reis te zijn. Alles went
tenslotte, zooals de dief zei, toen de beul
hem opknoopte, maar zoolang je er niet aan
gewend bent is het niet altijd even prettig.
De genoegens van het reizen zijn vele
de ongenoegens ook. De heelen dag in je
Zondagsche pak te moeten rondloopen is al
vast geen pretje. Je krijgt zoo het gevoel,
dat je bij jezelf op visite bent. En als je er
niet aan gewend bent is liet ook niet leuk,
als je van 's morgens tot 's avonds op je
beste schoenen moet loopen, die nog niet hee-
lemaal naar je voeten staan en je eksteroogen
hevig aan het protesteeren brengen.
Je loopt vanwege het uitgaan en omdat
het nu eenmaal zoo hoort met een sigaar in
je hoofd, die je niet smaakt en je krijgt heim
wee naar je ouwe pijp op het hoekje van
de schoorsteenmantel. Je zit in treinen tus
schen wildvreemde menschen, je zit in café's
en hotels en krijgt eten en drinken, dat an
ders smaakt dan van moeder de vrouw.
Ik zeg niets ten nadeele van onze café- en
hotelhouders; zij zijn brave menschen, die
tegenwoordig hard moeten werken voor een
bescheiden boterham. Maar zij zijn toch met
z'n allen niet in staat, een reizend man de
gedachten aan huis te doen loslaten, o heden
nee.
Ik heb met een kennis in Den Haag in een
best restaurant gegeten. De bediening was
prima de prijs ook. Soep vooraf.
„Wlat willen de heeren voor soep? Erwten
soep aspergesoep ossenstaartsoep
tomatensoep?"
Aangezien er niemand is, die betere erw
tensoep kan klaarmaken dan mevrouw Ame
lia Zeeland, geboren Korenstengel, waagde
ik mij niet aan die restauratie-erwtensoep
te meer omdat ik dezen winter rijkelijk van
Amelia's erwtensoepkunde heb geprofiteerd.
Als je op reis bent wil je ook wel eens iets
bijzonders hebben, nietwaar?
„Ik zal het eens probeeren met een bord
je aspergesoep", zei ik.
Mijn kennis prefereerde erwtensoep; bui
ten scheen vroolijk het zonnetje, het was
zoel in de lucht en je voelde het voorjaar
in je botten. Combineer dat nu eens met
erwtensoep. Enfin, ieder zijn meug, zei het
varken en het at steenkolen.
De soep kwam en wij gingen eten. Na de
eerste lepeis keken mijn kennis en ik elkaar
strak aan; er blonk twijfel in onze oogen.
„Het smaakt naar asperges", zei mijn
kennis wantrouwig.
„Het smaakt naar erwtensoep", zei ik, nog
meer wantrouwig.
Wij concludeerden, dat de kellner per a-
buis de borden had verwisseld, ik had erw
tensoep mijn kennis de aspergesoep. Stie-
kuni zonder dat de kellner het merk'.e ver
ruilden wij de borden. Opnieuw gingen wij
eten. Opnieuw keken na enkele lepels mijn
kennis en ik elkander aan. De twijfel was
nog sterker in ons mannelijk oog.
„Dit smaakt ook naar asperges zei mijn
buurman.
„En dit smaakt ook naar erwtensoep",
zei ik.
Het zal wel niet zoo zijn, maar wij heb
ben er de restauranlbaas stilletjes van ver
dacht, dat de erwtensoep en de aspergesoep
en de ossenstaartsoep en de tomatensoep en
alle andere mogelijke en onmogelijke soepen
elkanders familie in den eersten graad wa
ren en dal de borden erwtensoep en asper
gesoep op onze tafel elkaar grijnzend hebben
locgieknipoogd. Het ontbrak er nog aan,
dat mijn soep duurder was dan die van mijn
kennis, maar dat was niet zoo één prijs een
soort, maar verschillende namen omdat de
wispelturige mensch nu eenmaal van veran
dering houdt.
Een winkelier die ik ken verkoopt kat'en-
bakkenzand. Ik heb nooit geweten, dat er
nog verschil in kwaliteit was in kattenbak-
kenzand, maar het is zoo. Twee soorten had
die winkelier; van zes cent en van negen
cent. Beide soorten komen van een en den
zelfden zandhoop, maar het gekste is, dat
hij aan de huismoeders veel meer zand van
negen cent verkoopt zonder dat hij iets over
het verschil in kwaliteit zegt.
„Tja",' zei hij schouderophalend „wat wil
je, Pleun? De menschen willen variatie. Ze
denken automatisch, dat het duurdere heler
is dan het goedkoope. Als ik één soort zand
had van zeven cent, nou, dan was ik een
pruts-winkelier, die geen sorteering had".
Die geschiedenis kwam mij in gedachten
toen ik daar in den Haag aspergesoep smik
kelde, die legen de erwtensoep van mijn
buurman vast en zeker broerlje moes' zeg
gen. Zoo zie je, dat de menschen nooit wij
zer worden en dat je maar h"t best je eigen
vrouw je potje kan laten koken.
PLEUN ZEELAND.
Rillerig, koortsig en onbehaaglijk? Stuit die
aanval direct. Ga naar bed en gebruik
"AKKERTJES". Ge zult verbaasd en ver
heugd zijn de bijzonder krachtige werking
van AKKER-CACHETS te ondervinden.
Voordat Ge 't weet is alle narigheid ver
geten. Ze kosten slechts 52 cent per 12 stuks.
Kris; Bij voorkeur de oneenigheid over
kinderen, als die er zijn, en overigens
zijn er zooveel vonkjes voor ontbranding
aan te wijzen als er voorwerpen in
huis zijn.
Kras: Je hebt wel een somber en broos
beeld van onze samenleving opgehangen,
daar is dus niet veel goeds bij te be
speuren, doch dal alles is toch overbe
kend?
Kris; Overbekend wel, over bekend zelfs,
doch daarom niet goed; slecht, ver
keerd, verdorven zelfs.
Kras: En nu de wenken voor verbetering?
Kris: Harten, hooiden, bibliotheken, ker
ken vo), boorden vol.
Kras: Vanwaar dan die slechte resultaten?
Kris: Zie in de spiegel van de ontwapenings
conferentie en ue regeeringen van haar
vertegenwoordigers.
Kras: Wat wil je daarmee zeggen?
Kris: Praten, praten en nog eens praten,
zonder dat de redeneeringein voortspro
ten uit de juiste, zuivere bedoelingen
van het Christelijk ethische beginsel. Het
ontbrak aan den wil tot den dood.
Kras: Dus
Kris: Alle levenwekkende, vruchtbare ze
delijke en moreele waarde ontbrak.
Kras: Maar wat heeft dat voor ons, en
onze samenleving te beteekenen.
Kris: Dal de dwaasheid tusschen ons men
schen blijft bestaan zoolang het bes ef
van een streven naar moreele eenheid,
in de geest van samenwerking en vr^id-
schap van ons wegblijf;
Kras: Maar mijn buurman wil niet.
Kris: Dan wil ik, ik en nog eens ik, uitein
delijk wil „hij", dan ook.
Kras: 't Is een mooi ideaal, vriendschap,
samenwerking, opbouw.
Kris: En te verwezenlijken. Maar welen
aan te pakken, volhouden in blijvend
vertrouwen. Metterdaad een edele spor
tieve strijd van den wil, die uit wils
kracht haar stuwing moge bekomen.
Kras: Hier ligt een groote taak voor pers,
Radio en alle leiders die eerlijk, met
een nauwgezet geweten willen bouwen.
IETS OVER ZAAIBLOEMEN.
Wlaimeer wij het deze Keer eens over
zaaibloemen wnien hebben, dan willen wij
de tweejarige en vaste planten eens bespre
ken, Wlat er alles aan tweejarige of vaste
planten gezaaid kan worden is te veel om op
te noemen, maar enkele voorname soorten,
verdienen de volle aandacht.
Voor ons hebben wij liggen een prachtige
bron van Turkenburgs zaadhandel te Bode
graven, uit deze prachtige uitgave willen wij
eens een en ander overnemen en valt bij het
doorbladeren reeds op dat vele bloemen,
die men als vaste planten in den tuin kent
ook uit zaad te kweeken zijn, ook zelfs in de
nieuwere variëteiten.
Daar zijn dan b.v. de prachtige Lupinen
in tal van kleuren, de Coreopsis, Delphini
um, Dianthus, Erigeron, Gaillardia, Heliant-
hus, Pyretrum, Salvia, Papaver en zoovele
andere planten, die gezaaid kunnen worden
en wat bij velen wel niet bekend zal zijn.
Ook mogen wij niet vergeten de verschil
lende stroobloemen, die de meest kleurige
winterbouquetten kunnen leveren, de laatsie
Vervolg le kolom pag. 3.
