DE VLOEK DER MISDAAD
FEUILLETON
maak „los" die verkoudheid
Wat Miinhardt maakt is goed
ZEEUWSCH NIEUWSBLAD VAN VRIJDAG 29 NOVEMBER 1935. No. 47.
1 i
de zaak wel eens te theoretisch. De melk»
steunbeperking blijkt daarvan een voor
beeld te zijn.
Ten aanzien van den gang van zaken der
Vereeniging kunnen we tevreden zijn. De
moeilijke jaren zijn we te boven en onze
producten genieten een goede reputatie. Heet
te het vroeger altijd dat er op Walcheren
geen goede kaas zou zijn te maken het te
gendeel is hiervan wel gebleken toen ver
leden maand onze kaas op de Kaasdag te
Hoornaar (Z.H.) den eersten prijs verwierf.
De overeenkomst met de Walchersche
Melkfabriek is weer voor drie jaren ver
lengd.
Nadat de secretaris de notulen had voor-
gil zen deed de directeur verschillende me-
dedeelingen
Hiervan stippen we aan dat er weer 16
personen als lid zijn toegetreden. Recht
streeks wordt er door 665 veehouders de
melk aan de fabriek geleverd. In de eerste
tien maanden van 1935 werden 12103.816 li
ters melk aan de fabriek geleverd, waarvoor
betaald werd f 579786,20.
Gedurende de 3y» jaar dat de melk naar
vetgehalte wordt uitbetaald steeg het ge
middelde vet der fabriek met 0,2o/0.
De omzet der producten gaf met uitzon
dering van de losse melk, welke van 3,304,
355 tot 3.173.204 liter daalde, een flinke
stijging te zien. Verkocht werden 87446 fles»
schen gesteriliseerde melk (v.j. 45063) 73642
halve flesschen gesteriliseerde melk (v.j.
60116) 157585 L. Karnemelk (v.j. 149905 LVN
66124 heele en 10792 halve flesschen kar
nemelk v.j. (46180 en 9083) 116958 fl. pap
(v.j. 99128 13006 liters slagroom (v.j. 10104)
11019 flesschen yoghurt (v.j. 8617) 22984
flesschen chocolademelk (v.j. 11713) 307090
K.G. boter (v.j. 198471) 36519 kazen (v.j.
18524) en 101174 K.G. Melkpoeder (v.j.
20083).
Met ingang van 1 Januari zal 0,3 cents
per liter voor melkvervoer worden vergoed.
De gezinsleden der veehouders kunnen
kosteloos deelnemen aan de cursussen in
goed melken.
De bouw van de garage en machinisten
woning is voltooid.
Voorts werden nog mededeelingen ge
daan over de Regeeringstoeslagen per K.G;
vet.
Met ingang van 1 Januari a.s. worden de
nog resteerende 5 o/o leeningen geconverteerd
in dito van 4o/0.
Bij de verkiezingen van een bestuurslid
en een commissaris werden de af tredenden,
de Heeren S. Simonse te St. Laurens en
J. J. Mesu te Nieuw en St. Joosland, met na
genoeg algemeene stemmen herkozen.
Het entreegeld voor nieuwe leden in 1936
is wederom op nihil gesteld.
Daar de rondvraag niéts opleverde volg
de sluiting.
In de zaal van de „Vergenoeging"
werd een propagandaavond gehouden van
den Ned. Chr. Blindenbond. Ds. van Voorst
Vader sprak een openingswoord. „Soli Deo
Gloria" zong enkele malen, Mej. P. v. d.
Leek gaf een tweetal sopraan soli, ook het
Orkest van Musica deed zich hooren. Spre
ker voor dezen avond was de Heer C. Wa-
gemaker, hoofdbestuurder en gaf daarbij
lichtbeelden. Ds. Oussoren sloot den avond.
Vrijdag is in het padvinderslokaal op
het Molenwater de Voorlrekkerslentoonstel-
ling geopend.
Zondagmiddag nam Ds. W. H. Helder
Jr., Ned. Herv. predikant te Breskens, af
scheid van zijn gemeente wegens vertrek
naar hier. Tot tekst was gekozen Matth. 17:8.
Zaterdagmiddag hield de Brandweer
aan de Dwarskade weder een oefening.
Dampo dampen diep inademen; neus,
keel en borst 's-morgens en 's-avonds
flink diep inwrijven met dampo-bal-
sem. Maakt elke verkoudheid „los".
Doos 30 cent - Pot 50 cent
In de Zaterdagmiddag gehouden Ge-
ref. Jeugdleiders vergadering sprak Ds. J. W.
Tunderman van Vrouwepolder over: „En
kele gevaren bij de Geref. Jeugdleiding".
De Bijbeltentoonstelling werd door
ongeveer 800 personen bezocht.
Op initiatief van de afd. Middelburg
van Slechthoorenden werd te Goes ook een
afdeeling opgericht, na een opwekkend
woord van Mevr. Troil-Hoek van hier.
AAGTEKERKE
Ds. J. G. Panhuise, Ned. Herv. predi
kant alhier, ontving toezegging van beroep
naar Breskens.
Tot ouderling en diaken bij de Ned.
Herv. gemeente zijn resp. herkozen de Hee
ren Fl. Maljers en P. Boone.
ARNEMUIDEN.
Donderdag hield de afd. van de Z.L.M.
een vergadering, in welke gevraagde inlich
tingen over den steun aan de verschillende
akkerbouwgewassen werd gegeven. De Heer
ct» n-A
M. Kleinepier, secretaris van den Kring Wal
cheren gaf een uiteenzetting o\er de melk-
steunbeperking en de moeilijkheden, bij den
afzet van de zuivelproducten.
DOMBURG
Alhier had de derde lezing in dit sei
zoen plaats en trad als spreker op Ds. P.
J. Bouman van Middelburg met het onder
werp: „Wilson".
In „Rehoboth" had een vergadering
plaats van de afd. der Ver. tot Chr. Verz.
van Krankzinnigen. Deze afdeeling telt 100
leden. Tot afgevaardigden naar de jaarver
gadering op „Vrederust" werden gekozen
de Heeren B. Bakker, G. Provoost en IC.
Brouwer.
De Mandolinevereeniging „Oefening
kweekt Kunst", vierde Vrijdag haar 10 jarig
bestaan. Een 10-tal nummers werden ge
speeld.
GRIJPSKERKE.
Vrijdagavond vergaderde de A. R. Kies-
ver. in welke vergadering de Heer A. P.
Rotte sprak over art. 9 van „Ons program"
„Het Kiesrecht".
MELISKERKE.
De langs de huizen gehouden collecte
voor de stichting Tehuis voor alleenstaande
blinden van alle gezindten in Nederland te
Wolfheze, bracht op f 8.66.
SEROOSKERKE
Vrijdag vergaderde de afd. van den
Chr. Jonge Boeren- en Tuindersbond. De
Heer P. Simonse van Gapinge sprak over
„Het Bankwezen" en de Heer Jac. Sanderse
over: „Zuivelbereiding".
SOUBURG.
Met het aanleggen der paden op de
nieuwe begraafplaats is een begin gemaakt
Er komen hoofdpaden van 3 en 5 M. breed
te, de zijpaden worden 2.50 M. In het voor-
jaar worden de grafruimten bezaaid en
het plantsoen aangebracht. Ook worden een
vijftal banken geplaatst, door jeugdige werk-
loozen vervaardigd. Voorloopig wordt 120
H.A. voor den aanleg van de begraafplaats
benut.
De afd. „Patrimonium" hield haar 33
ste jaarvergadering. Het ledental bedraagt
40. Bij een ontvangst van f 97.38 was er een
batig slot van f 21.93. De bibliotheek bevat
o.a. 21 studieboeken. Ds. Bavinck sprak over
„de achtergrond van de geestelijke verwar
ring van dezen tijd".
Op de vergadering van de C.B. en
T.B. sprak de Heer A. L. Louws van Oost-
kapelle over: „Veredeling en instandhouding
van onze landbouw gewassen".
In de Decembermaand denkt de Sou-
burgsche Postduivenvereen. haar 10e ten
toonstelling te houden. Als keurmeester fun
geert de Heer C. Knappers uit Roosendaal.
Het leerlingen aantal der Openbare
School is zoodanig toegenomen, dat de be
noeming van een meerdere leerkracht kan
plaats hebben.
VEERE
Op de Weegbrug algemeen belang
zijn alhier gewogen 5.600.000 K.G. bieten.
WESTKAPELLE
Bij de Ned. Herv. gemeente zijn her
zen als Kerkvoogden de Heeren J. Roelse
Kz., en K. Lievense Sr., en gekozen de
Heer L. Miuderhoud Jr., in ue plaats van
den Heer M. Heijt, die had bedankt.
ZOUTELANDE
Omtrent de modderregen van in den
nacht op 5 en 6 Nov. in deze omgeving ge
vallen, schrijft de Hoofddirecteur van het
Kon. Ned. Meteor. Instituut, dat na onder
zoek het zwarte bestanddeel in het water
van plantaardigen oorsprong bleek te zijn,
ook de gevonden infusie-diertjes wijzen op
sloot- of moeraswater. Vermoedelijk is dus
door een hoos modder opgezogen en later
in fijn verdeelde toestand te Zoutelande en
omgeving neergekomen. Zooiets komt wel
meer voor, na koken van dat water, zal het
geen gevaar voor de gezondheid opleveren.
De zwarte bestanddelen zullen geleidelijk
bezinken en het water wordt dan beter drink
baar.
OOSTKAPEL LE
De afd. Walcheren-Noord van de
Chr. Jongeren Boeren- en Tuindersbond
hield haar eerste vergadering. De Heer L.
Louwerse van Domburg behandelde: „De
bemesting van Suikerbieten en Aardappelen
de Heer B. Vreke: „De Coöperatie".
Vrijdag hield de afd. van den B. V.
Landstorm haar vergadering, in welke de
Heer Overste Bierman het woord voerde.
Ook de Heer Laernoes hield een toespraak,
en de plaatselijke leider gaf een overzicht
over het afgeloopen jaar. De afd. telt 45 le
den, van de 39 die de schietoefeningien bij
woonden, zijn er 5 koningschutter, 24 scherp
schutter, 8 schutter le klas en 2 schutters
2e kl. De burgemeester dankte de sprekers,
voor het gesproken woord.
Zaterdagmiddag geraakte het 2l/2 jarig
dochtertje dat achter haar moeder op de
fiets was gezeten, met een der beentjes tus-
schen het wiel en de achtervork bekneld.
Mej. M. de moeder, kwam daardoor te val
len. Beiden werden per taxi huiswaarts ge
bracht.
ST. LAURENS
Alhier is een Arja-club opgericht. De
leiding berustte bij Ds. A. Koning. Over het
doel werd gesproken door den Heer Lam-
pert uit Veere, waarna de Heer Bikker uit
St. Laurens vragen beantwoordde. Met 14
leden. Tot afgevaardigden naar de jaarver-
is de Heer J. v. d. Wal, secretaris W'. de
Visser, penningmeesteresse Mej. A. de Buck
en alg. adj. J. Boon.
door Ernst Wichert
7.
„Ik moet nu eerst naar b:nnen", zei hij,
half afwijzend. „Gaat maar vooruit, en wacht
desnoods op me ik zal zien, dat ik gauw
nakom".
Daarmee gingen ze accoord. Jubelend en
juichend verwijderden zij zich, nadat ze hem
nogmaals de hand gedrukt of minstens op
den schouder geslagen hadden. Endrik ging
naar binnen; zijn Moeder en Mare volgden.
Toen de deur achter hem dicht sloeg, bleef
hij in het nauwe portaal staan, van waaruit
men juist in de keuken, onder de schouw
kon zien. Hij scheen met moeite adem te
halen, rekte den hals en tastte met de hand
naar de keel.
„Ga naar Moeder, Mare", zei hij, ,en zeg
haar, dat ik er ben".
„Zij weet het", antwoordde het meisje.
„Toch -"
Mare trad van rechts de kamer binnen.
Endrik vatte zijn moeders hand en trok
haar mee naar de keuken. Daar was n e-
mand om dezen tijd. Aan den anderen kant
kwam men uit op het kleine portaaltje en
vandaar in de kamer, die de oude vrouw
bewoonde, sedert de groote molen afgebrand
was. Men kon, staande onder de schouw, bij
den haard, dadelijk ieder zien, die daar aan
den voor- of achterkant het huis binnentrad.
Hier omvatte Endrik Kraupat zijn moeder
met beide armen, trok haar heftig naar zich
toe en drukte een langen kus op haar voor
hoofd.
„Moeder" fluisterde hij, en kon niet
verder
„Mijn zoon, mijn lieve zoon. Je bent vrij
„Vrij. Maar wat heb je voor me gedaan,
moeder".
„Wat ik voor je gedaan heb? Mijn andere
kinderen zijn gestorven alleen jou heb ik
behouden, Endrik. Zou ik in 't graf gaan,
vol verdriet, wetend dat mijn eenige zoon in
het tuchthuis zat'? Ik heb je destijds op je
geweten af ge\raagd, Endrik, of je onschul
dig bent aan den brand, en je hebt geant
woord: „Ja, moeder".
Daaraan houd ik me voor eeuwig".
Zij nam zijn hand, die slap neerhing; zij
was ijskoud en vochtig. De vingers schenen
niets te kunnen vasthouden; zij grepen en
lieten dadelijk weer los.
„Moeder", stamelde hij, „het is toch vree-
selijk
„Je bent onschuldig aan den brand", zei-
de zij, „het andere gaat je niets aan. Hoe zou
jij ook den ouden molen hebben kunnen
aansteken, waarin je vader en grootvader
geleefd hebben waarin jij geboren bent,
Endrik? Dat geloof ik van niemand, alleen
als jij zelf 't zei... De heeren rechters weten
dat niet zoo, anders hadden ze je toen al
vrijgesproken. Trek het je niet aan, Endrik.
Aan die slechte vrouw is niets gelegen
die gaat toch te gronde
„Maar moeder
„Wat nou'? Ik ben een oude vrouw, die
maar dien eenen zoon heeft. Had ik zelf
in jouw plaats onschuldig in 't tuchthuis
kunnen zitten, dan had ik 't allang gedaan.
Maar ze nemen daar niet dm een in de plaats
van den ander. Er moest dus wat anders
op gevonden worden, opdat recht recht
bleef. Zoo zal de lieve God het ook be
schouwen. Ik smeek hem er iederen Zondag
in de kerk om, en doe eiken keer een groot
geldstuk in het zakje, zoodat de ouderlingen
zich al verbaasd hebben, waar dat vandaan
komt".
„Zou Ilsze zwijgen?"
„Dat doet ze al ter wille van zichzelf".
„En verder weet niemand er iets van?
Niemand?"
„Niemand, Endrik, ook je vrouw niet. Zij
mag het niet welen, anders lekt het spoedig
uit. Ze is niet wel bij 't hoofd sedert den
brand. Je hebt haar immers nog gezien
vóór ze je wegvoerden? Voor mij was ze
goed in 't begin, ai konden we het vroeger
ook niet te best vinden samen; je hadt
die Duitsche niet moeten trouwen, Endrik,
die Salzburgsche maar, sedert ik moeite
doe om je uit het tuchthuis te krijgen,
spreekt ze geen woord meer tegen me en
keert zich om, als ze me hier eens in de
keuken treft. Ik kan niet uit haar wijs wor
den. Want ieder dacht toch, dat ze van je
hield en het een echt geluk vond, om je
vrouw te worden. Maar nog geen pink wou
ze voor je uitsteken, hoe ik ook met haar
sprak. Daar begrijp ik niets van".
Kraupat zweeg en keek somber voor zich
uit. Eerst na een tijdje vroeg hij: „Gelóóft
zy het?"
„Wat?"
„Dat met Ilsze".
„Dat moet wel. Maar ze heeft niets ge*
zegd. 't Is ook noodig, dat ze het gelooft
Dat moet je nu ook op je nemen, tegenover
haar, Endrik. Vraag haar om vergiffenis. Als
ze werkelijk van je gehouden heeft... en je
bent tocii de vader van haar kinderen".
„Jawel, jawel", zei hij, en streek met de
hand over de oogen. Toen, 't gesprek afbre
kend, vroeg hij naar zijn zoon, die in de
stad in pension was en het gymnasium be
zocht.
Nadat hij korte inlichtingen verkregen
had, reikte hij de oude vrouw zuchtend de
hand en ging weer naar het voorportaal.
Een minuut stond hij aan de kamerdeur.
Eindelijk maakte hij die open.
Bertha Kraupat zat in een ouden leun
stoel, die een eindje van het raam wegge
schoven was, zoodat men haar van buiten
af niet zien kon. Zij had op een houten
bankje naast zich een handwerkje en een
gezangboek liggen, maar met geen van bei
den hield zij zich bezig. Zij leunde het hoofd
met de dunne blonde haren naar achteren
en staarde naar de zoldering, terwijl haar
armen op de leuningen lagen en de lange
dunne vingers onrustig langs het gebogen
hout tastten. Zij zag er vreeselijk bleek uit,
geen druppel bloed scheen door haar ade
ren te vloeien. De huid van haar voorhoofd
boven de oogbeenderen was als gespannen
naar de diepliggende slapen, de mond stijf
samengeknepen.
(Wordt vervolgd.)
