Krijgen wij meer fabrieken
Clkker's
üéd/ism
1
s
waarin opgenomen
Wegeling's Nieuwsblad
Land- en Tuinbouw en industrialisatie.
41* Jaargang
VRIJDAG 11 OCTOBER 1935
No 41
Dit nummer besfaaf uit 8 pagina's
JVii stecAts
3)c prijs is vertcuigcl
jDe werking, is verhoogd/
LIED VAN DE WEEK
MULLER's SERVIESHUIS
eeuwseh 71 ie
Uitgave: N.V. ZEEUWSCH NIEUWSBLAD i.o.
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
Noordstraat 44, Telefoon 130, Vlissingen
Noordstraat 34, Telefoon 236, Middelburg
agenten in alle plaatsen
ADVERTENTIËN 20 ct. p. r. INGEZ. MED. 40 ct.
CONTRACTEN ZEER LAGE PRIJZEN
ABONNEMENT 40 ct. p. 3 mnd. p. post 45 ct.
Advertenties inzenden voor Donderdag 3 uur
De werkloosheid in Nederland is uitge
groeid tot een benauwend probleem, dat de
aandacht en de zorgen van Regeering en
Volk voortdurend gespannen houdt. De of-
ficieele cijfers maken melding van ruim 400.
000 werkloozen. Een groot aantal hunner is
gezinshoofd, zoodat het getal menschen, di
rect lijdend onder den geesel dezer moderne
plaag, enkele malen grooter is. In deze of-
ficieele becijfering zijn niet opgenomen de
beoefenaren van het vrije beroep, die thans
geen emplooi kunnen vinden (afgestudeerden
enz.) en voor hun levensonderhoud noodge
dwongen van de hulp van andere menschen
afhankelijk zijn. Hun po si ie is vaak nog moei
Kjker dan die van den werkloozen arbeider,
die althans een zij het sober steunbe
drag van de gemeenschap ontvangt. Zijn koop
kracht is evenwel ternauwernood toereikend
voor een bestaansminimum.
De loonen van de nog werkende arbei
ders in de vrije bedrijven zijn in den loop
dér laatste jaren successievelijk minder of
meer verlaagd; het loonpeil voor den land
en tuinbouwarbeider is zelfs gezonken tot
even boven de steunuitkeering van den werk-
looze in de groote stad. Ambtenaren en be
ambten in Overheidsdienst hebben hun be
zoldiging zien verminderen.
De koopkrachtdaling en de gedwongen
levensversobering, die hiervan voor verrne-
wêg de grootste groep in onze samenleving
het gevolg was, heeft funeste gevolgen ge
had voor het bedrijfsleven; de winkelomzet
van den middenstander ging in dalende lijn,
Zijn winst verminderde zoozeer, dat hij op
Zijn beurt in een moeilijke positie geraakte.
Deze nedergang werkte naar alle kanten
door: de zakelijke inkoopen van den win
kelstand verminderden, zijn persoonlijke uit
gaven Qveneens. Fabriek en grootbedrijf wer-
deh tot verdergaande inkrimping g dwongen,
waardoor opnieuw directe en indirecte werk
loosheid ontstond.
ik. o
Vooral de tuinbouw heeft de nadeelige
gevolgen van deze achteruitgang moeten on
dervinden. Doordat de export mogelijkheden,
waarop de Nederlandsche tuinbouw op de
èerste plaats is aangewezen, steeds vermin
dórden, steeg voor tal van producten de be-
teekenis van de afzetkans in het binnenland
Gehoopt werd, dat voor het jaar op jaar
toenemende export overschot trots leelt-
beperking ontstaan door snel afnemende .ex
port een plaats zou worden gevonden,
zij het tegen lagen prijs, op de binnenland-
sche markt. Onze gedwongen verlaging van
het levensniveau speelt hierbij echter parten.
Zelfs bij prijzen, die ver beneden productie
kosten liggen, blijven groote hoeveelheden
tuinbouwproducten onverkocht. Een factor
in het nadeel van den tuinbouw is, dat een
deel van zijn voortbrengselen (fruit niet be-
Ihöort tot de eerste levensbehoeften, dat
zélfs groenten in vele gezinnen niet meer
tot het eerstnoodige worden gerekend en
voorts, dat veelal het fijne en duurdere
groenteproduct door het grovere en goedkoo-
pere of door andere producten (grutters
waren b.v.) kan worden vervangen.
Allereerst door het dichtknijpen van zijn
levensader, dpn export en vervolgens door
het afnemen der opname-capaciteit van de
binnenlandsche markt heeft de tuinbouw
eon trieste bijdrage moeten leveren in de al-
gemeene malaise- Een tuinder, die geen re>-
delijke opbrengst voor zijn producten ont
vangt, kan anderen niet voor hem laten
De industrialisatie wordt aanbe
volen als middel tegen werkloos
heid. Zal dat middel tot genezing
of tot verergering van de kwaal
leiden In onderstaand artikel
wordt het probleem der industrial
lisatie meer speciaal bekeken uit
een gezichtshoek van land- en
tuinbouw.
werken; hij moet zijn arbeiders ontslaan of
lager loon geven, hij kan geen bedrijfsbenoo-
digdheden koopen en moet zich en zijn ge
zin elke luxe vaak meer dan dat ont
zeggen.
INDUSTRIALISATIE
De Regeering, strevende naar het schep
pen van werkgelegenheid, heeft bet vraagstuk
der industrie-uitbreiding in studie gnomen.
De aandrang om te komen tot een oplossing
van het nijpende werkloosheidsvraagstuk
heeft in die richting geleid.
Hoe staat de tuinbouw daartegenover?
Bij bevordering der industrie wordt van
zelfsprekend op de eerste plaats gedacht aan
het hier te lande vervaardigen van produc
ten, welke tot heden meerendeels van het
buitenland moesten worden betrokken. Als
om een -spreekend voorbeeld te noemen
in Nederland een paar groote lucifers
fabrieken in bedrijf gesteld zoudén kunnen
worden, dan behoeft Nederland minder geld
in Zweden te besteden om daar lucifers te
koopen. Industrialisatie van Nederland zon
der concurrentie met het buitenland is
theoretisch althans mogelijk door het stich
ten van bijvoorbeeld electriciteits- gas- of
waterleidingbedrijven in gewesten, waar deze
thans ontbreken.
De uitbreiding van ons industrieele appa
raat zal aan velen werk en bróód geven; de
werkloosheid vermindert, er Worden weer
loonen instede van steungelden betaald, de
koopkracht stijgt. De beteekenis hiervan mag
niet worden onderschat. Het stichten van
nieuwe bedrijen schept veel voorbereidend
werk (aankoop en geschikt maken van terrei
nen, uitwerking van plannen, enz.), geeft za
ken en arbeid aan neven industrieën (bouw
bedrijven, machine- en meubelfabrieken, enz.)
en dus ook aan de toevoer-industrieën van
die neven-industrie (hout- ijzer- en staalbe
drijven, steenbakkerijen enz.) Al is deze ac
tiviteit van tijdelijken aard, velen zouden
haar met blijdschap begroeten. De vestiging
van nieuwe industrieën schept voorts een
blijvende activiteit in de vervaardiging ban
del en transport van de voor die industrie
benoodigde grondstoffen en materialen. Zoo
bezien kan een industrie-schepping van ee-
nigen omvang leiden tot de zoozeer begeer
de slimuleering van het bedrijfs- en handels
leven, tot vermindering der werkloosheid,
tot stijgende koopkracht van breede groepen.
Hiervan zouden zonder twijfel land- en tuin
bouw de gunstige gevolgen ondervinden;
hunne producten zouden ruimer afgenomen
en beter betaald worden.
BEZWAREN.
Maar.
Er zjjn aan het vraagstuk der industrialisa
tie enkele minder mooie „maren" verbon
den.
Voor zoover een nieuwe industrie een
product moet gaan vervaardigen, dat tot
heden werd ingevoerd, zal zij zóó goedkoop
moeten produceeren, dat zij kan concurree-
ren met de buitenlandsche fabrieken. Nie
mand is bereid op den duur voor in Neder
land gefabriceerde lucifers méér te betalen
dan voor b.v. de Zweedsche. Als die buiten
landsche industrie is ingesteld op wereld-
voorziening en dus haar product met rela
tief de laagste productiekosten vervaardigt,
dan wordt voor de nieuwe Nederlandsche
industrie de concurrentie lang niet gemakke
lijk. En die moeilijkheid wordt in dezen tijd
nog vergroot door het verschil in de waarde
der Nederlandsche vreemde valuta.
De vanouds beroemde AKKER's
ABDIJSIROOP is een natuur-genees-
middel, daar de werking in hoofd
zaak berust op de geneeskracht van
extracten uit reeds in oude tijden
bekende „genees-kruyden". Door een
nieuwe toevoeging is de werking nóg
sterker, nóg doeltreffender geworden.
Een lepel AKKER's ABDIJSIROOP
werkt thans 2x zoo snel als voorheen!
Een ongeëvenaarde werking legen:
hoest, bronchitis, kinkhoest, verwaar
loosde verkoudheid, griep, influenza.
De verlaagde prijzen zijn thans t
75 ct F 1.25 F 2.00 F 3.50
3 dagen 6 dagen 12 dagen 24 dagen
gebruik gebruik gebruik gebruik
Nu kan de Regeering door middel van
beschermende maatregelen aan de grens en
eventueel door een vestigingssubsidie in geld
of goedkoop crediet de nieuwe industrie de
hand boven het hoofd houden, doch zij zal
dat alleen kunnen doen als vaststaat, dat
de fabriek op den duur op eigen beenen zal
kunnen staan. Zij kan er niet aandenken,
kasplant-industrie te kweeken.
Wil onze nieuwe industrie een kans heb
ben, dan moet het kostenpeil omlaag; te
recht heeft de heer H. D. Louwes, voorzitter
van de Groninger Maatschappij voor Land
bouw in zijn rede voor het Landbouwhuis-
houdkundig Congres op de noodzakelijkheid
van deze verlaging gewezen.
Hieruit volgt; dat het arbeidsloon in de
nieuwe industrie niet hoog kan zijn. Het
zelfde geldt voor alle betrokken nevenindus
trieën, die eveneens moeten concurreeren.
De heer Louwes heeft voorts terecht ge
zegd, dat als onderdeel van de aanpassing
van het kostenpeil de loonen in de beschut
te en Overheidsbedrijven in meerdere mate
zullen moeten worden aangepast bij de ver
houdingen in het vrije bedrijf. De diensten
van de overheid, die een belangrijk deel uit
maken van de productiekosten, zijn thans
veel te duur. De kosten van electriciteit,
gas, water, telefoon enz., de belastingen zul
len verlaagd moeten worden, niet alleen ter-
wille van nieuwe industrieën, maar vooral
ook voor de bestaande bedrijven. De aan
passing dier loonen doet evenwel de koop
kracht ijiet onbelangrijk afnemen, terwijl de
overheid voor het afstaan van winst op be
drijven, die thans gebruikt wordt vopr het
sluitend maken van begrootingen, genood
zaakt zal zijn andere bronnen aan te boren,
aangezien de loonsverlaging niet onmiddellijk
zoo groot kan zijn, dat zij de tariefsverlaging
dekt. Van hetgeen eenerzijds wordt gewon
nen moet dus aan den anderen kant een
deel wederom worden uitgegeven.
DE EXPORT.
„Toegegeven", zal men opmerken, „maar
er blijft bij industrialisatie niettemin een
aanzienlijk saldo aan meer verdiend loon en
gemaakte bedrijfswinst voor de samenleving
over. Hiervan zullen ook land- en tuinbouw
hun deel ontvangen".
De vraag is, of ook dit saldo niet te duur
wordt gekocht. De door de nieuwe industrie
vervaardigde producten moeten goeddeels
in het binnenland worden afgezet. Wij zullen
die producten dus niet of in mindere mate
van andere volken koopen, m.a.w, onze im
port daalt. Tegenover de voordeelen daarvan
staat het nadeel, dat onze exportbedrijven
in het gedrang zullen komen. En waar de
Duit sche economie van het oogenblik be
wijst, dat een volk het zeer ver kan brengen
in het zichzelf ontzeggen van dingen, die het
leven beter maken, daar moet worden ge-
OORLOG!
Guus Betlem Jr.
Het is er dan eindelijk tóch van gekomen,
Wat weken - Wat maandenlang al werd
gevreesd,,
De aanval, zoo plotseling nog ondernomen,
Is toch voor ons allen een schok nog geweest.
Natuurlijk, we wisten hoe uiterst gespannen
De toestand daarginds in Oost-Afrika was,
Maar hoopten nog Altijd, den oorlog te
bannen,
Dien gruwel van „veertien" zoo
versch nog, zoo pas..,]
We luisteren grif naar de éndere staten,
Wier woorden zoo hoopvol ons
hadden verblijd,
?We meenden toch... éllen den
oorlog te haten,
En hadden vertrouwen in kundig beleid.
Helaas het bleek nutteloos, al deze uren,
Daarginds in Genève, zoo doelloos verpraat,
Het schip was eenvoudigweg niét te besturen,
Het ging om één ding slechts en dat was...
de daad!
En nu is ook déze een feit dan geworden,
De vliegtuigen ronken weer, hoog in de. lucht,
't Machinegeweer drijft de vechtende horden
Bij stukjes en beetjes alreeds op.de vlucht.
De bommen... ze maakten reeds honderden
dooden,
Ze brachten verwoesting, vernieling en brand,
De weerstand, hoé moedig en dapper
geboden,
Houdt tegen...: modèrne beschaving
géén stand !l
En hiér in de straten, waar dagbladberichten
Den menschen vertellen, hoé wreed het
weer gaat
Hier volgen we angstig het moordend
verrichten,
En vragen herhaald'lijk, hoe ver of het staat.
Want één vraag dringt ieder met kracht
naar de lippen,
De vraag waar geen mensch nog een
antwoord op vond
De vraag, die nog gaat boven éller begrippen,
Wat is het gevolg voor... Den Volkerenbond?
Zal 't ernstig conflict, dat daarginds
I is gerelzen!
Beperkt tjlij'ven, daér, tot een énkel gebied,
Of zal in de toekomst 't gevolg ervan wezen,
Dat grooter, véél grooter ellende geschiedt?
Want... wórdt in Genève 't verbond
van de Stater*
Door zwakheid vernietigd^ vernield en
geknauwd,
Dén is er de wereld nog ééns zoo verlaten,
Als... iédere Staat zorgt voor......
eigen behoud'I
(Nadruk verboden)
Walstraat Tal. 435 Vlissingen
(•roZImta Vla<#r| Tafelzilver
i O.UU I .ma 1 I aioimvoi
i v Complete Cassette van af f 10.50
¥00r I Uw Serviesgoed
v Uw Bieswerk
B VERPAKKING VOOR INDIË 9
vreesd, dat de tuinbouw, meer speciaal de
fijne cultures (vruchten en fijnere warmoe-
zerij gewassen) het eerst de nadeelen van e<x«
porlvermindering zou hebben op te vangen.
Het bestaan en de welvaart der volkeren
hangt af van den goed georganiseerden inter
nationalen ruil van goederen en diensten,
waarbij elk volk zich toelegt op de vervaardi
ging van datgene, wat het met behulp van
natuurlijke en technische omstandigheden
het doelmatigst en het goedkoopst kan voort
brengen. Het is voor ons volk in het alge
meen en voor onzen tuinbouw in het bij
zonder slechts te betreuren, dat dit eenvou
dige grondbeginsel der economie in de hui
dige samenleving meer en meer wordt mis
kend. Wij moeten echter hopen, dat te ©eni
ger tijd weer gezondere opvattingen zullen:
doorbreken. Dan zal geen volk op den lan
gen duur van andere volken goederen en
diensten koopen, als het niet in staat gesteld
wordt deze met andere goederen en weder
diensten te betalen. Als derhalve de Neder
landsche industrialisatie, die breed opgezet
moet worden om ter bestrijding van werkloos
heid en ter stimuleering van het algemecne
1
