BLUE BAND
EL
Wereld crisis.
Ze BLAD
A. C. JULIANUS
Wie lijkt het meest op het Blue Band meisje?
Crisis-Publicatiën.
Voor Triplex en Ferrocal
en alle bekleedingsmaterialen
Hat laagste punt bereikt?
fcEEUWSCH NIEUWSBLAD VAN VRIJDAG 1* JUNT 1935. No. 24.
STEUN GERST EN VELDBOONEN 1935.
Aan georganiseerde telers van gerst of
ireldboonen, zal over oogst 1935 van deze
producten steun worden verleend op den
eelfden voet als in 1934 geschiedde, n.l. na
dorschcontrole en invulling van een dbrsch-
briefje.
Voor degenen, die niet meer dan 1 H.A.
gerst of veldboonen hebben verbouwd en
met de hand dorschen, zoodat zij niet ineens
Kullen kunnen afdorschen, bestaat echter tot
15 Juni a.s.f de mogelijkheid een verzoek te
richten tot de L.C.O. v. Zeeland te Goes om
de vermoedelijke opbrengst te velde te schat
ten. De steun zal dan berekend worden over
de getaxeerde opbrengst waarbij de dorsch
controle vervalt.
De Landbouw Crisis Organisatie voor
Zeeland.
DE BODEMLOOZE PUT
De met zooveel hardnekkigheid gestreden
kamp tusschen de Spoorwegen en de zgn.
wilde bussen is min of meer ten einde. Dank
zij de machtsmiddelen waarover de Staat
de spoorwegen heeft doen beschikken is
de strijd in een, zij het voorloopige neder
laag der autobussen geëindigd. Dat neemt
niet weg, dat de eigenlijke oorzaak van deze
strijd, n.l. de onwil van het publiek nog
langer hooge spoorlarieven te betalen, ten
einde de aandeelhouders aan hun volle pond
rente te helpen, nog even onaangetast is ge
bleven als ooit tevoren.
Het lijdt geen twijfel of op den duur zal
Dok hier het verouderde stelsel plaats moe
ien maken voor het nieuwere; op den duur
Zal het de Spoorwegen ondanks alle juridi
sche spitsvondigheden niet gelukken het
voortschrijdende a to verkeer blijven 1 Ie over
winnen. Iets anders is of het publiek van
deze gang van zaken veel voordeel zal onder
vinden indien de. spoorwegen voortgaan
tnet ieder jaar één grooier nadeelig saldo
aan te wijzen, zal ieder jaar het ontbreken
de met nog grooter bedragen moeten wor
den opgebracht door de belastingbetaler.
De toestand is nu eenmaal zoo, dat het pu
bliek de spoorwegen in stand mag houden,
of door het betalen van hooge vervoers-
te maken zal zijn. Het reizigersvervogr is
gering en zal nooit groot worden, door de
andere aanwezige vervoermiddelen. De sta
tions er alte's onderweg staan dichtge
spijkerd en zullen voorloopig wel dicht blij
ven.
De laatste verrassing, die dit millioenlijn-
tje ons bracht, is, dat thans op verschillende
plaatsen reeds verzakkingen en grondver
schuivingen plaats vinden, zoodat slechts
één spoor kan worden gebruikt.
Zoolang de spoorwegen dergelijke kost
bare blunders begaan, mogen zij bezwaar
lijk op de sympathie van het reizend en
belastingbetalend publiek rekenen.
o
HOOGE CONSUMPTIEPRIJZEN.
Het is opmerkelijk hoe vele er nog zijn
wien de veranderde tijdsomstandigheden on
opgemerkt voorbij schijnen te zijn gegaan.
Wil het parool „aanpassen" (daargelaten of
het economisch verantwoord is) geen leege
leuze blijven, dan zal deze aanpassing ook
over de geheele linie plaats moeten vinden.
Een bedrijfstak die dit voor alle andere zou
dienen in te zien is, dunkt ons, wel het
Café en Restaurantbedrijf. Immers het ver
blijven in een Café of Restaurant is in ze
keren zin luxe, welke gevoeglijk gemist kan
worden. Het is dus zaak voor de Caféhou
ders het bezoek te stimuleeren door hun
prijzen eenigermate met den tijd mede te
laten gaan. Dit klemt temeer, waar dezen
zomer het buitenland met zijn lage valuta
een groote bekoring voor den Nederland-
schen vacantieganger zal hebben. Deze zal
immers met den goeden Hollandschen gul
den een verblijf in het buitenland, kunnen
bekostigen, waaraan hij in eigen land niet
behoeft te denken. Toevallig vonden wij de
ze week een tweetal ingezonden stukjes van
verontwaardigde toeristen, die in eigen land
weer eens „geplukt" waren. Een echtpaar
had in een restaurant aan den Amstel een
kannetje thee gebruikt; kosten f 1.20 plus
fooi. Een andere heer beklaagde zich te
Scheveningen op een terras f 1.75 te heb
ben betaald voor een kop koffie, een kop
chocolade en ivat geroosterd brood. Met
de fooi mee kostte deze bescheiden con
sumptie dus f 2.—, een bedrag, waarvoor
men in Brussel of Berlijn een dag pension
geniet in een behoorlijk hotel. Op deze wijze
wordt de leuze: Breng uw vacantie door in
eigen land" een leuze zonder meer. En met
leuzen zonder meer komt men er niet; in
de. politiek niet, maar nog veel minder in
het economische leven van dezen tijd!
WIERINGERMEER.
Uitgifte bouwgrond te Wieringerwerf
In de Wieringermeer is thans met de
stichting van het derde dorp, Wieringerwerf,
aangevangen. Dit dorp zal de hoofdplaats
van de Wieringermeer worden, waartoe het
is aangewezen, omdat het in het centrum
van den polder, op een zeer gunstig gelegen
knooppunt van wegen en kanalen verrijzen
(Gewapende Asbest Cementplaat)
naar
Lange Viele K 217-18 Tel. 448 Middelburg
de belangstellenden iets nader mei de Wie
ringermeer in kennis te brengen, heeft de
Directie van den Wieringermeerpolder te
Alkmaar een brochure uitgegeven, welke op
aanvraag te harer kantore te Alkmaar (post
bus 43) gratis verkrijgbaar is.
Wat is eigenlijk een crisis?
In navolging van den Duitschen schrijver
Werner Sombart heeft de Nederlander A.
W. IJzerman in zijn standaardwerk „Het
moderne kapitalisme" de economische we
reldhuishouding vergeleken bij een wande
laar, die een berg beklimt. Hij beschikt
over groote lichaamskrachten, is een ware
reus en neemt stappen alsof hij zevenmijls
laarzen aan had. Hij heeft met de natuur
met storm en onweer te kampen, maar sterk
ajs hij is valt het hem gemakkelijk die na
tuurkrachten de baas te worden. Zijn tem
perament verzet zich er echter tegen kalm
voort te schrijden hij wordt verteerd door
het verlangen om zoo snel mogelijk zoo
hoog mogelijk te komen. Hij kan nooit vlug
genoeg naar zijn zin opschieten. Hij probeert
telkens iets sneller te loopen, hij gaat ten
slotte aan het hollen en, ziende dat hij nu
zoo flink opschiet, wil hij nog flinker op
schieten; hij holt hoe langer hoe harder
tot... hij ten slotte aemechtig neertuimelt
en een heel eind naar heneden rolt.
Als hij weer op adem gekomen is hervat
hij zijn tocht, aanvankelijk hijgend en voet
je voor voetje; het duurt lang eer hij weer
zoover is als hij vóór zijn tuimeling was en
eer hij in staat is den pas er in te zetten.
Heeft! hij het zoover gebracht, dan kan hij
niet, want dat ware geheel in strijd met zijn
aard. met kalmen tred voort blijven gaan;
hij begint weer te hollen, hij probeert tel
kens zijn laatste record te verbeteren, tot
dat hij weer een geweldigen tuimel maakt
Zie in den wandelaar de wereldproduc
tie, wereldhandel en wereldconsumptie, sa
mengevat; productie en handel streven naar
steeds grootere ontwikkeling', totdat zij weg
glijden op het verraderlijke pad der wereld
consumptie en in een crisis neertuimelen.
Zulk een crisis hebben wij in 1929 over
de wereld zien komen; de lijn der welvaart
mfiakt een snelle buiging naar beneden.
Professor van Gelderen heeft de verschijn
selen daarvan in „De Nieuwe Tijd" als volgt
beschreven
De tegenwoordige wereldcrisis wordt nog
verscherpt door den geweldigen omvang en
hetgeen professor van Gelderen niet heeft
kunnen voorzien toen hij het bovenstaande
schreef door de sedert 1931 opgetreden
crisis in de betaalmiddelen. Er is dienten
gevolge een terughouding ontstaan bij be'cg-
gers die het terugkeeren naar nieuwe bedrij
vigheid tegenhoudt. Zelfs nu er geld in over
vloed bij de banken ligt te rusten is het voor
het bedrijfsleven moeilijk, tegen aanbieding
van hooge rente, ere;lieten te krij en. De
evenwichtsverstoringen a]s gevolg van te
snel opgevoerde p.oduc ie worden door dit
wantrouwen bestendigd en verscherpt.
Toch schijnt het, dat wij zoo langzamer
hand het diepste punt van de nederdaling
bereikt hebben. Er is een zekere stabilisatie
merkbaar, welke na zekeren tijd weer in een
opgang zal worden omgezet.
De conclusie wordt getrokken uit het,
feit, dat de vermindering van de goudwaar*
de van den wereldhandel verleden jaar be
langrijk kleiner is geweest dan in de voor
afgaande jaren. In 1930 was volgens de ge
gevens van den Volkenbond de goudwaarde
van den wereldhandel 19 pet geringer ge
weest dan in het voorafgegane jaar 1929,
toen de crisis is uitgebroken. In 1931 was
er een vermindering in vergelijking tol 1930
van niet minder dan 28 pet. ingetreden. In
1932 bedroeg de goudwaarde van den we
reldhandel zelfs 32 pet. minder dan in het
voorafgegane jaar. In 1933 was deze vermin
dering beperkt tot tien procent en in 11934
bedroeg zij nog s]e hts 3.9 pet. Grafisch uit
gedrukt geeft deze vermindering het volgen
de beeld te zien.
Vermindering gduJtfaariid wdrdidhandel.
1929 1930 1931 1932 1933 1934
Het publiek heeft op overtuigende wijze
zijn oordeel uitgesproken: No. 23 is met tien
duizenden stemmen meerderheid gekozen.
Aan deze jongedame hebben wij het bedrag
van duizend gulden uitgereikt
De jury is thans bezig de overstelpend vele
rijmpjes te beoordelen - een zeer omvangrijk
werk - waarmede zij waarschijnlijk niet eer
der dan aan het eind van deze maand
gereed zal zijn. De beslissing zal aan de
betrokkenen direct worden medegedeeld.
Wij danken het Nederlandse publiek
voor de overweldigende medewerking en
deelname. Vele tienduizenden gezinnen
hebben zich met onze „Blue Band Prijsvraag",
beziggehouden en evenzovele hebben zich
thans opnieuw kunnen overtuigen van de
VOORTREFFELIJKE BLUE BAND KWALITEIT
Het publiek weel wat het kiest:
prijzen of door het bijpassen in den vorm
belastingen. De eenigen die van de crisis
weinig te lijden hebben zijn dus de aandeel
houders, die hun preferente interest zon
der korting toegewezen krijgen.
En als men dan bovendien nog ziet, hoe
er soms met de financiën wordt omgespron
gen is het geen wonder dat uit de kringen
van autohouders steeds krachtiger protes
ten tegen de vele beperkende bepalingen
voor hun bedrijf gaan opklinken. Daar is
b.v. het spoorlijntje Schaesberg—Kerkrade
Simpelveld in Limburg. Dit lijntje heeft
een lengte van bijna 13 K.M., 2 uur gaans
dus. De kosten van aanleg bedroegen tot
dusverre ongeveer 13 millioen gulden, dat is
rond een millioen gulden per kilometer. In
1919 besloot de regeering tot den aanleg,
doch de voorbereidende werkzaamheden
duurden zoolang, dat eerst in 1925 een aan
vang kon worden gemaakt. In 1935, dus
tien jaar later kwam het lijntje gereed. Het
behoeft geen nader betoog dat het zaken
leven geen zestien jaar op den aanleg van
een spoorlijntje kon wachten. Er zijn in
middels goede wegen aangelegd, er rijden
autobussen en een electrische tram.
Het gevolg, dat het lijntje, nu het einde
lijk ten koste van veel moeite en groote
sommen gelds gereed is, nimmer rendabel
zal. Met de stichting van Wieringerwerf
wordt de rij van drie bevolkingskernen,
waarop de bevolking voorloopig zal worden
samengetrokken, gesloten. Ter plaatse zijn
ruim 100 woningen in aanbouw, welke van
Rijkswege worden gebouwd en in hoofdzaak
bestemd zijn voor huisvesting van de gezin
nen der bij de cultuurwerken tewerkgestelde
arbeiders. Begin 1936 zullen deze woningen
kunnen wbrden betrokken. Teneinde nering
doenden en ambachtslieden in staat te stel
len hun bedrijf gereed te hebben, wanneer
de eerste bevolking zich in het nieuwe dorp
vestigt, wordt thans aldaar overgegaan tot
de uitgifte van bouwgrond in erfpacht. Be
langhebbenden zijn dan van meet af aan in
staat de klandizie der bewoners tot zich te
trekken. Gegadigden zullen voor eigen relte-
uing op den erfpachtsgrond gebouwen moe
ten stichten. Teneinde den middenstand op
zoo hoog mogelijk peil te houden, zullen de
erfpachters eenig finantieel weerstands
vermogen moeten bezitten, terwijl boven
dien op vakbekwaamheid en persoonlijke
geschiktheid om een zaak te voeren, zal
worden gelet. Het ligt voorts in de bedoeling
de bestaansmogelijkheden van degenen, die
zich ter plaatse vestigen, te verhoogen door
bij de toelating van neringen en bedrijven
eenigermate regelend op te treden. Tenein-
Onder den druk van het ontbreken vaa
afzetgebied wordt de productie belangrijk
ingekrompen; de prijzen der waren zijn ge
durende de crisis snel gedaald en blijven
thans laag. Lage winsten, loondaling, groote
werkloosheid zijn de gevolgen. Geldkapitalen
uit de debacle gered, worden de industrie
onttrokken en aan de groote banken toe
vertrouwd of in staatsfondsen* belegd. De
kasvoorraden der banken zwellen aan; de
rentestandaard is laag.
Na eenigen tijd ontwaakt de zucht naar
nieuwe winst. De ondernemers zoeken naar
bezuiniging, technische verbeteringen; hier
bij komt het 'goedkoope crediet hun te sta
de. Prijsdaling schiep nieuwe vraag; afzet
markten worden energieker dan ooit ge
zocht. De nieuwe bedrijvigheid begint. On
dernemingen worden vergroot en opgericht
emissies komen aan de markt. De goederen
productie stijgt, de werkloosheid neemt af,
loonsverhoogingen komen voor. Vraag naar
gronds'offen en voedingsmiddelen neemt toe.
De prijzen beginnen te stijgen. Dit wekt
nieuw vertrouwen en wekt de voortbrenging
weer aan. Dit proces versnelt zich tot een
hoogconjunctuur met volle bedrijvigheid,
ruime vi-s'en. hooge rentestandaard, cre-
dietspanning, hooge warenprijzen. Tot een
nieuwe neergang volgt.
Duidelijk is hieruit te zien, hoe groot en
snel de vermindering was van 1929 tot en
met 1932nadien is de daling van geringer
beleekenis geworden. Hoe sterk overigens
deze crisis is doorgewoekerd blijkt uit het
feit, dat de goudwaarde van den wereldhan
del verleden jaar nog slechts 35 pet bedroeg
van die van 1929. Indien het echter j rist is,
hetgeen deskundigen uit deze cijfers a» iden
n.l. dat het diepste punt van de laagte-curve
bereikt is, dan is reeds veel gewonnen.
Een gunstig teeken is ook, dat het aantal
faillissementen verleden jaar in de mees
te landen gedaald is. De eenige uitzonderin
gen van beteekenis waren Nederland Frank
rijk en Zwitserland. In Amerika daalde het
maandelijksche gemiddelde van 1632 in 1933
tot 1015 in 1934, terwijl in Engeland het ge-
n/jdfiëïde faillissementen aantal per
maand terugging van 367 in 1933 tot 326 in
1934.
UW ADRES
VOOR
H. t
RAUWKOST-
ARTIKELEN
5%
Walstraat 104 Telef. 40
Singel 60 Telefoon 506
t
