Het „Dak der WereYt
Een expeditie naar 't
Himalaya-gebergte.
Driemaal microfoon
De Filmcamera op de
Bergen des Doods*
Strijd tegen de machtige
natuur en tegen berg-demonen
ft
Professor Dyrenfurth, een Duitsch
geleerde, die reeds meerdere Him a
laya-expeditie's geleid heeft, vertelt
van zijn wedervaren.
IN een oud Tibetaansch klooster hangt,
temidden van honderd-armige goden
afbeeldingen, een afschrikwekkend
masker: het masker van den bergdemoon;
een vreeselijk gezicht is het, met 3 oogen,
en een krans van menschenschedels hangt
er aan. De Lama's gelooven aan de Al
macht van den demoon, die op de 8400 me
ter hoogte berg, de „Gouden troon" huist en
vandaar zijn vernielingslust op de bevol
king botviert", zoo vertelt professor Dyren
furth, die in 1930 een expeditie naar de Hi
malaya ondernam en daar maandenlang
gewerkt heeft onder de moeilijkste omstan
digheden. De onderzoekingen konden toen
niet beëindigd worden en daarom ging de
geleerde vier jaren later met een interna
tionale expeditie weer naar Centraal-Azië,
om daar den bergreuzen hun geheimen te
ontrukken.
De Noord- en de Zuidpool zijn reeds ont
daan van hun geheimzinnige sluier", meent
de Professor. „Oceaanvluchten zijn het
verkeer ten dienste gemaakt. Daar is nog
één, uit wetenschappelijk zoowel als uit
[sportief en filmisch oogpunt belangrijk
robleem, en dat is de strijd om de Hima-
aya, om de toppen der wereld. Nu kennen
[Wij nog slechts 13 bergen, die hooger zijn
idan 8000 meter, en ongeveer 200 hooger
'dan 7000 meter. Van de „zevenduizenders"
zijn er met veel moeite 18 bestegen. Van
de „achtduizenders", die men heel goed de
^Tronen der Goden" zou kunnen noemen,
is er nog geen één bestegen! Ieder jaar
trekken expeditie's er op uit, ontberingen
[tegemoet; alles was tot nu toe tevergeefs.
Of „tevergeefs" is misschien een te groot
woord; in ieder geval lieten de „achtdui
zenders" zich niet vermurwen, en geen er
van kon beklommen worden, helaas.
Volgens de Himalaya-volken wonen op
deze hoogste toppen demonen, die een
ieder dooden die het waagt, hen te bestij
gen. De Mount-Everest-expedities hebben
twaalf menschenlevens gekost. Bij de
Kangchen-Djunga lieten elf er het leven.
En zoo kan ik doorgaan. Wanneer iemand
een tijd in de Himalaya geleefd heeft, dan
wordt hem langzamerhand heel wat dui
delijk, wat in het eerste oogenblik onge-
loofelijk scheen. Men leert de gedachten-
wereld der Centraal-Aziatische volken be
grijpen, en men voelt het geheimzinnige,
het onbegrijpelijke, het dreigende van deze
grootsche natuur.
De atmosfeer, die hier heerscht, en de
stemming, die een mengsel zijn van het
menschelijk geloof aan de demonen, en
de machtige natuur; ach het was reeds
lang mijn wensch om die als het ware
vast te houden, Europa er mee bekend te
maken. Woorden, boeken, zelfs afbeeldin
gen zijn niet voldoende! We hoopten dat
de geluidsfilm ons zou helpen om ons doel
te bereiken."
Het maken van die film heeft het over
winnen van groote moeilijkheden geeischt.
Ieder lid van de expeditie heeft zijn leven
moeten inzetten om het beste wat hij ver
mocht te geven, ook inderdaad te geven.
Daarnaast heeft Professor Dyrenfurth nog
andere onderzoekingen gedaan, die van
groote waarde voor de wetenschap zijn.
Door metingen, die maanden geduurd heb
ben, is men tot de conclusie kunnen ko
men dat het Himalayagebergte nog groeien
en jaarlijks pl.m. tien centimeter hooger
worden kan! Ook hierin is het „Dak der
Wereld" eenig in zijn soort!
In strijd met de ijsrotsen van de „achtdui
zenders." De kleinste misstap beteekent
den dood.
Tibetaansche priesters draaien de gebeden
molen.
„Een scène gedurende de opnamen moet
ik U toch vertellen", zegt Professor Dy
renfurth. „Er zou een duel plaats vinden
op 8000 meter hoogte. De tegenstanders
waren ongelijk: aan de eenen kant stond
een man van de wetenschap, wien het een
levensopgave was geworden om in de ge
heimen van de Himalaya door te dringen;
zijn tegenstander was onzichtbaar, maar de
uitingen van zijn' kracht waren des te
waarneembaarder! Het was de Berg-de-
moon, zoo genoemd door de Himalaya-be-
volking. De Berg-demoon, wiens masker
in het Tibetaansche klooster hangt, waar
van ik U zooeven vertelde.
Het duel zou ter wille van een misdaad
plaats vinden; een misdaad, waarvan het
wezen verschillend door de beide tegen
standers opgevat werd. De man van de
wetenschap eischte voor zich 't recht om
de ban van het bijgeloof, van het geloof
aan de Demoon, te breken en daardoor de
„achtduizenders" te kunnen beklimmen; de
Berg-demoon zou, volgens de Tibetanen,
zijn woede botvieren op den ongeloovigen,
onverstandigen Europeaan...
Zij, die vreesden, dat de man van de we
tenschap het onderspit zou moeten delven,
waren zeker van dat feit toen een vreese-
lijke sneeuwstorm begon te woeden en 't
kamp bijna geheel bedolf. De levensmid
delentoevoer kon niet meer doorgaan, daar
de weg afgesneden was. Onder de koelies
brak een opstand uit, maar de Europeaan
deerde dat niet. Vast besloten was hij om
de top en daarmee ook de Bergdemoon
aan te vallen. Twee zijner begeleiders
vonden den dood en de man van de we
tenschap zag zich plotseling alléén staan
tegenover den Bergdemoon'.
Misschien was het slechts een halluci
natie wat hij later daarover over dien
strijd vertelde. Hij zag in de sneeuw
wolken opeens een afgrijselijk masker, dat
een vreeselijke hand naar hem uitstak.
Den Europeaan deerde ook dat niet. Steeds
verder ging hij, terwijl hij zijn krachten
verdubbelde. Hij naderde de top. Heftiger
ging de Demoon tegen zijn vijand, die hém
wilde trotseeren, te keer. Tot de vreeselij
ke verschijning zich opeens oploste. De
geleerde verloor het bewustzijn, liep, viel,
stortte in de diepte. Hij kwam eerst weer
bij in het geheimzinnige, donkere Tibe
taansche klooster, waar men hem zijn
overwinning op den... Demoon vertelde..."
EEN VLIEGEND FILMAPPARAAT.
Niets is er veilig voor zijn alziend oog.
Opnamen in alle richtingen.
Dat in het buitenland de groote dagbla
den reeds met eigen vliegtuigen werken
ter verzorging van de fotoreportage, zal
misschien niet iedereen bekend zijn. Toch
heeft ook op dit gebied het vliegtuig zijn
practisch nut reeds ten volle kunnen be
wijzen. De Detroit News, die reeds 1r
jaar lang voor dit soort werk een 1 ;-
heed Vega in gebruik heeft, waarmc
dien tijd 1097 vluchten werden uitgevo
en ongeveer 200.000 K.M. afgelegd zo: r
een enkel ongeval, heeft zich thans e-n
nieuwe machine aangeschaft voor het;.. f-
de doel. Het is een Lockheed Orion (S D.
Wasp), die uitgerust is met drie Fairch !d
camera's en opnamen kan maken vanuit
nagenoeg eiken gezichtshoek. Op den voor-
rand van de linkervleugel is de eerste
camera gemonteerd, die door den piloot
vanuit zijn cabine als een machinegeweer
kan worden „afgeschoten". De piloot richt
eenvoudig het vliegtuig op het onderwerp,,
dat hij filmen wil en geeft „vuur". De ca^
mera maakt dan met tusschenpoozen van
twee seconden opnamen en wel 110 opna-f
men in een „vuurstoot". Een tweede came-;
ra is zoo opgesteld, dat hij door de vloer;
van het vliegtuig opnamen kan maken,
terwijl een derde, aan de achterzijde opge
steld, naar alle overblijvende kanten, links
en rechts, omhoog en achterwaarts kan
filmen.
De nieuwe Orion is een monoplaan van
het laagdekker-type met accomodatie voor
drie passagiers en is voorzien van een
Sperry automatische piloot. De machine
heeft een intrekbaar landingsgestel, waar
van de wielen vervangen kunnen worden
door drijvers, zoodat eventueel ook op het
water kan worden neergestreken.
Film, gramofoon en radio.
Wanneer men het woord microfoon
hoort, dan denkt men automatisch aan de
radio. Deze gedachten-associatie is heel
begrijpelijk, en ook heelemaal niet fout,
maar toch ook niet heelemaal zuiver.
Want de microfoon speelt bij de spreken
de film een heel voorname rol, evenals bij
de moderne gramofoonplaten-productie.
De microfoon in de studio van de spre
kende film heeft zijn eigen personeel. Hét
kleine doosje is bevestigd aan een lange
metalen stang, die weer gemonteerd is aan
een stellage, en wel zoodanig, dat de stang
beweegbaar is. De microfoon van de spre
kende film wordt vlak bij den spreker ge
houden. De filmster mag dan niet te luid
spreken of zingen. Zoo komt het ook dat
vele filmstars, die gisteren nóg „stom" wa
ren, reeds den volgenden dag hun zang
stem konden ontdekken.
Het geluid, dat door de microfoon bij de
sprekende film opgevangen wordt, wordt
in een ruimte geleid, waar het met be
hulp van enkele instrumenten gereguleerd
wordt. De geluidssterkte wordt daar nauw
keurig nagegaan en zoo noodig veranderd.
Van daar gaat hij naar de filmstrook,
waarop hij als een smalle streep afgebeeld
wordt. Deze geluidsstrook heeft niets te
maken met de beeldstrook. Ze komen apart
van elkaar tot stand en worden ook ver
der gescheiden behandeld. Pas in de co-
piëerafdeeling komen beeld en geluid sa
men.
De microfoon van de sprekende film on
derscheidt zich in weinig van de micro
foon van de radio. Dat onderscheid be
staat uit de graad van gevoeligheid, en
het is de radiomicrofoon die het gevoeligst
is.
Het maken van gramofoonplaten is, ver
geleken bij de geluidsfilmopname in zoo
verre eenvoudiger, daar het optische, even
als bij de radio, geen rol speelt. In tegen
stelling met een radio-uitzending moet een
gramofoon-opname nauwkeurig afgestemd
zijn. De opnameleider draagt de verant
woording voor de bediening van de mi
crofoon. Zijn voornaamste opgave is om den
afstand van den zanger tot de microfoon
te reguleeren. Deze afstand namelijk is ge
durende de opname zeer aan veranderin
gen onderhevig, vooral de veranderingen
van piano en forto bij zang of spel.
Zoo is de opname van een vocaal kwar
tet zeer „bewegelijk". Hierbij moet er
nauwkeurig op gelet worden dat de ver
schillende stemmen-plastisch weerklinken,
zoodat de stem, die in het middelpunt
staat, zich scherp afteekent tegen den
achtergrond. Het is buitengewoon interes-
rant om de opnamen van een vocaal kwar-'
tet bij te wonen. De zangers en zangeres
sen zijn voortdurend in beweging. Op een
teeken van de opnameleider moeten zij
geruischjoos naar de microfoon gaan of
een paar passen daar vandaan.