Tuinbouwuitvoer in 1934.
iVOROL
2e BLAD
Verdere achteruitgang.
oMboèe. unite tandm
De voornaamste afzetge
bieden van onzen tuin
bouw Engeland en
Duitschland schrom
pelen steeds meer In.
HAUPTMANN.
Een verstandig boer
voedert Bertels' Voer
2EEÜWSCH NIEUWSBLADT VAN VRIJDAG I KAART 1935. No'. 9.
Een der belangrijkste deelen van: de Ne
derlandsche nijverheid .de export van
tuinbouwvoortbrengselen 1 is in de laatste
zes jaren enorm achteruitgegaan. Het tota
le gewicht van dezen uitvoer was in de ja
ren van 1929 tot en met 1934 in millioenen
kilo's achtereenvolgens 731, 679, 586, 533, 476
en 446. De aan de hand van deze cijfers op
gestelde grafiek van het uitvoer-gewicht ziet
er als volgt uit:
29 30 31 32 33 34
In het afgeloopen jaar is de uitvoer yes pro
cent minder geweest dan in 1933; vergele
ken bij 1929 valt echter een daling te con
stateren van bijna 39 procent.
De waarde van dezen uitvoer is nog veel
sterker verminderd. Over de jaren 1929 tot
en met 1934 bracht onze tuinbouwexport
in millioenen guldens achtereenvolgens op,
88, 75, 66, 48, 37, en 34. Uitgedrukt in een
grafiek verkrijgt men het volgende beeld:
29 30 31 32 33
34
Reeds bij den eersten oogopslag blijkt, dat
de dalende lijn van deze reeks kolommen
veel sterker is dan van die van het uitvoer-
gewicht. De exportwaarde is dan ook ver
geleken bij 1933 in het afgeloopen jaar weer
met negen procent en vergeleken bij 1929
met niet minder dan 61 procent verminderd.
Bovenstaande kolommen geven wel een
duidelijk beeld van de enorme bedrijf sin-
zinking.
Vrijwel alle onze buurlanden hebben aan
deze vermindering het hunne bijgedragen.
Naar Duitschland zonden wij verleden jaar
195 millioen K.G. producten voor f 18.3 mil-
lioen, hetgeen drie millioen K.G. meer en
twee ton gouds minder was dan in 1933.
(De cijfers van 1929 luiden: 394 millioen K.G.
voor f 49.3 millioen). In vijf jaren tijds is
onze uitvoer naar Duitschland met de helft
in gewicht en 63 pCt., in opbrengst ver
minderd.
De vermeerdering van drie millioen K.G.
in 1934 'schijnt niet ongunstig, maar zegt
de Tuinderij, die deze statistische gegevens
uitgewerkt heeft tot welken prijs is die
verhooging verkregen. De verbetering is
slechts schijn. De 18 millioen waarde van
onzen export naar Duitschland is voor een
belangrijk deel altijd nog niet betaald. De vol
ledige liquidatie der achterstallige vorderin
gen zal volgens dit vakblad nog wel minstens
drie jaar duren.
„Wij vreezen dan ook aldus de Tuin
derij woordelijk dat de Nederlandsche
tuinbouw, evenals trouwens het geheele Ne
derlandsche bedrijfsleven in 1935 de bit
tere gevolgen zal hebben te dragen van het
feit, dat de Nederlandsche export naar
Duitschland in 1934 zich betrekkelijk zoo
„goed" heeft gehouden.
Naar Engeland zonden wij verleden jaar
168 millioen K.G. tuinbouwproducten tegen
182 millioen K.G. in 1933. De waarde was
f 10.6 tegen f 12.8 millioen in 1933. Dit is
louter een gevolg van het Engelscbe protec
tionisme. Onze eens zoo bloeiende uitvoer
van versche appelen, peren, kersen, aardbei
en, zwarte en roode bessen en kruisbessen
is door de Engelsche invoerrechten totaal
vernietigd.
Onze uitvoer van druiven viel terug van
41/2' millioen K.G. in 1931 tot 2.1 millioen
K.G. in het afgeloopen jaar. De uitvoer van
tomaten tuimelde van 50 millioen K.G. in
1931 tot 14 millioen K.G. in de laatste twee
jaren; de exportwaarde daalde van f 9.5
millioen in 1931 tot anderhalf millioen ver
leden jaar ofwel met 84 pet in drie jaren
tijds.
o—-
Hier volgen nog eenige cijfers van de uit
gevoerde producten:
AARDBEIEN: totale uitvoer 1.297.000 K.G.
voor f 342.000. Duitschland nam 893.000
K.G. Engeland slechts 158.000 K.G. voor
f 96.000. KRUISBESSEN: Uitvoer 1.374.000
K.G. voor f 65.000, waarvan 971.000 K.G.
voor f 39.000 naar Duitschland en 311.000
K.G. voor f 20.000 naar Engeland. De uit
voer van zwarte bessen, n.l. 89.000 K.G. ging
voor f 12.000 geheel naar Engeland; in 1933
heeft dezelfde hoeveelheid f 27.000 opgei-
bracht. De uitvoer van roode en witte bes
sen, n.l. 17.000 K.G. was voor f 2009 even
eens geheel voor Engeland.
UIEN: Uitgevoerd werden 110 millioen
K.G. voor ruim 3 millioen. Duitschland
nam vier millioen K.G., België 11 millioen
en Engeland 89 millioen K.G;: de prijzen
waren niet lager dan verleden jaar.
Een zwaluw maakt nog geen zomer, zegt
een goed Hollandscb spreexwco.d en dage
lijks zien wij om ons heen de gebeurtenis
sen die de waarheid van deze zegswijze on
derschrijven. Toch heerscht er groote vreug
de. en dat niet alleen in de kringen der
bloembollenkweekers, over het feit dat A-
roerik» per 1 April 1935 hel sinds 1926 be
staande invoerverbod op narcis en za! op
heffen er is n.l. nog een andere Oud-Hol-
landsche waarheid, dal een schaap over den
dam gewoonlijk de voorlooper van meerde-
Het aangenaamst is dit besluit van de A-
merikaansche regeering natuurrijk voor die-
gepen, die onmiddellijk bij den narcissen-
teelt betrokken zijn; een aantal belangheb-
den hebben in de vreugde huns harten
reeds stappen bij de regeering gedaan om
de bestaande teeltbeperkingen voor de nar-
cisbollen geheel of gedeeltelijk opgeheven
te krijgen. Onze kweekers dienen echter ter
dege het voorwendsel in het oog te houden,
waaronder de Amerikaansche regeering des
tijds het embargo afkondigde n.l. als zouden
de ingevoerde narcissen het aantal schade
lijke insecten sterk doen toenemen. In feite
was het embargo niets dan een poging tot
protectie der Amerikaasche kweekers; toch
zal men mettertijd goed doen onze bollen
DOOS 20CT. TUBE 40 EN 60 CT.
met
„Astie het gedaan heb ïstie waard, datfïe
geëlectrificeerd wordt", meende de dikke
bakker Klaassen, voorzitter van onze soos.
„Geëlectrocuteerd, Klaassen"; verbeterde
ambtenaar Vlierhout rustig.
„Nou ja al die stadhuiswoorden, da's
één pot nat", verwierp Klaassen, terwijl hij
een groote hap van zijn biertje nam.
„Wat bedoel je nu met die pot nat: je bier
tje of die stadhuiswoorden?" vroeg de klei
ne kleermaker Prikkels grinnekend. De bak
ker wierp hem een minachtenden blik toe.
„Ik zal je vertellen", vervolgde hij, met een
resoluut gebaar zijn glas neerzettend „dat
je een beestmensch bent als je zoo'n wurm
5>ij zijn moeder vandaan haalt alleen om
een paar centen los te krijgen. Zoo'n vent is
niet waard dat hij leeft".
De soos had tegen deze redeneering niets
in te brengen.
„Een andere vraag is, of-ie 't werkelijk!
gedaan heeft, opperde neef Jansen.
„Vast en zeker", oordeelde de bakker be
slist.
„Hé hé bakkertje, zeg dat nou maar zacht
jes'' riep Prikkels, vuur vattend.
„Heb jij de kranten gelezen?" vroeg de
bakker hem met een dreigend stemgeluid.
„Ja? Nou dan kan je weten, dat de ke
rel het gedaan heeft, zoo vast als tweemaal
twee vier is".
„Geen kwestie van", wierp de schelle
stem van Prikkels tegen. „Er is geen enkel
rechtstreeksch bewijs tegen hem. Allemaal
zijdelingsche".
„Ik heb maling aan je rechtstreeksche of
zijdelingsche bewijzen", zei de bakker.
„Ik heb in drie kranten de verslagen ge
lezen en ik zeg je" bons; deed zijn vuist
op tafel „ik zeg je, dattie 't gedaan heb".
„Electrificeeren", zei Pleun Zeeland effen.
De kleine, driftige Prikkels zat te dansen
op zijn stoel. Hij werd advocaat van den si-
nisteren Duitschen timmerman, die aan den
anderen kant van den aardbol zich van een
vreeselijke aanklacht zocht vrij te pletien.
Ook Prikkels bleek precies op de hoogte van
het rechtsgeding. Ik geloof, dat de geheele
blanke wereld daar precies van op de hoog
te is en ik weet niet recht, of wij ons daar
over moeten verbazen of ergeren. Zeker,
het rooven en dooden van dit kindje is een
vreeselijke aanklacht zocht vrij te pleiten,
misdaad niet verschrikkelijk? Wat b.v. te
zeggen van het Fransche meisje, dat om der
wille van de levensverzekeringsgelden haar
zieken vader in koelen bloede vergiftigde?
En welke huiveringwekkende drama's liggen
verscholen in de 27 moorden, die tijdens de
Kerstdagen in Amerika werden gepleegd?
Ik geloof echter, dat het tragische rooven en
dooden, van dit kindje meer tot de massa
spreekt, eerstens omdat het zulk een on
schuldig kind is, maar niet minder omdat
het een kind van een beroemd man is en
ten slotte, omdat er door de sensatiejagers
zooveel ophef van wordt gemaakt. Welke Hol
lander snapt de mentaliteit van de Ameri
kaansche dames, die met modelletjes van
de beruchte ladder op hun mantel liepen?
Prikkels praatte en verdedigde de stellling
4at men den beschuldigde op de aange
brachte bewijzen niet mag ter dood bren
gen. Bakker Klaassen stond achter den of
ficier van justitie, die het hoofd van dc.i
man eischte. De debaters werden vurig eu
de debatten warm.
„Ik vraag jou", riep Prikkels roodhoofdi*
en met zijn vinger op Klaassen wijzend, „of
jij het op je geweten durft te nemen, dien
man ter dood te veroordeelen op de bewij
zen die er zijn en trots zijn eeden, dat hij on
schuldig is?"
De bakker knikte overtuigend van ja.
„Ik geloof er niets van", verwierp de klei
ne kleermaker hefljg. „Je zit nu ja te knik
ken en honderden, misschien duizenden
krantenlezers zitten ja te knikken. Jullie ver
oordeelen dien man je eisclit zijn leven.
Jullie maakt zijn arme vrouw tot weduwe
en zijn kind tot wees. En op grond waarvan
doen jullie dal? Hebben jullie den man ooit
gezien? Neen niet anders dan op slechte
krantenfoto's. Hebben jullie hem ooit ge
sproken? Natuurlijk niet. Hebben jullie ken
nis genomen van de bewijzen, die tegen hem
worden aangevoerd? Neen. Jullie oordeelen
en veroordeelen louter en alleen op grond
van verslagen in de krant, die wie weet hoe
onvolledig en eenzijdig zijn".
„Daar zit veel waars in", meende ambte*
naar Vlierhout.
Prikkels werd welsprekend van woede.
„Ik verdedig geen moordenaars. Alstie "het
gedaan heeft moeltie gestraft worden, Maar
ik oordeel en veroordeel den man niet
omdat ik 't niet kan. Heb je 't ooit op de
viool hooren spelen dat je iemand per cor
respondentie per krantenverslag ter dood
veroordeelt? En toch zijn er misschien tien
duizenden menschen op het oogenblik, dié
er zich aan bezondigen. Ik heb ook 't proces
gevolgd natuurlijk. Maar ik zal wel op.
passen te zeggen, dat de man de stoel heeft
verdiend. Ik laat me niet van de wijs bren
gen door een ambtenaar, die de sensatie
een handje helpt door theatraal driemaal
„moordenaar" te brullen. De man moest zich
schamen".
„Nou ja", zei de hakker, ietwat verbluft
door de heftigheid van Prikkels, „als je de
zaak zóó stelt..."
„Oordeelt niet opdat gij niet geoordeeld
worde", zei ambtenaar Vlierhout.
„Maar die jury dan?" vroeg Klaassen.
„Dat zijn toch ook maar gewone menschen".
„Zij zitten tenminste met hun neus bij de
zaak", antwoordde Prikkels. „Zij hooren den
verdachte, zijn beschuldigers en zijn advoca
ten; zij zien de bewijsstukken. Hoewel ik
voor mij 't op die jury-rechtspraak niet
begrepen heb, „besloot hij. „Ik heb meer
vertrouwen in onze onafhankelijke Holland-
sche rechters, die zonder vooringenomenheid
het voor en tegen van het aangevoerde be
wijs afwegen. Laten de Amerikanen hun ja-
ry's maar houden."
Het was een van de weinige keeren, dat Ik'
een Hollander een vaderlandsche instelling
boven een buitenlandsche hoorde prijzen.
PLEUN ZEELAND
zooveel mogelijk vrij van ziektekiemen te
verschepen. Dat zou tevens de kans op op
heffing van andere beslaande embargo's
sterk doen toenemen.
Er zijn voor den aandachligen lezer meer
opwekkende berichten in de nieuwskolom
men te vinden. Onze scheepsbouw, tot voor
enkele weken nog in zak en asch, zelfs zoo,
dat sluiting yan belangrijke werven over
wogen werd, heeft nieuw leven gekregen.
Konden wij voor enkele weken de bouw
aankondigen van vijf groote sleepbooten
voor Rusland, thans heelt een Nederlandsche
maatschappij een order geplaatst waar hon
derden vele maanden werk aan zullen vin
den. We doelen op de zes tankschepen die
de Balaafsche Import op diverse werven laat
bouwen; de Rotterdamsche Mij. had dezer
dagen nog een extra-meevaller doordat de
Nederlandsche Koloniale Tankvaart Mij. er
opdracht gaf voor een 6000 tons tankschip.
Door dit alles is onze scheepsbouw voor-
loopig weer gered, en dat nog wel zonder
regeeringssteun, hetgeen in deze tijden bijna
een unicum dreigt te worden.
Niemand is beter dan wij overtuigd van
liet feit, dat het voor de regeering nu een
maal niet doenlijk is de steun met volle
handen te verstrekken waar deze gevraagd
wordt. Toch zijn wij van meening dat b.v.
de bouw van een tweede Statendam binnen
onze landsgrenzen, een zoo groot nationaal
belang moet worden geacht, dat het niet
verantwoord zou zijn bij deze gelegenheid
de koorden van de beurs al te stevig dicht
te houden. De bouw van een dergelijk groot
schip zou duizenden in den lande voor en
kele jaren werk en brood geven, gezwegen
nog van de steungelden die door deze mas
sale tewerkstelling kunnen worden bespaard.
Dat een tweede Statendam verantwoord
De van OUDS BEKENDE naam
BERTELS waarborgt gehalte, kwa
liteit en zuiverheid van Uw veekoek
jes, varkens- en pluimveevoeder.
Let op ons ongeschonden
loodje aan iederen zak
Bestelt bij Uw plaatselijken
voederhandelaar of coöperatie.
Oliefabrieken N.V. - Amsterdam
is, is een vaststaand feit. De Nederlandsche
schepen zijn om hun comfort en goede ta
fel, evenals om hun veiligheid bij het rei
zend publiek zeer gezocht; dat bewees dezer
dagen de Statendam zelf, die op zijn reis
van New York naar de Rivièra geheel vol
geboekt was met 675 passagiers eerste en
tweede klasse.
De statistieken wijzen het uit: wij drinken
minder bier. Bedroeg het verbruik per
hoofd in 1929 nog 25 L., van het edele gers
tenat, in 1934 is dit teruggeloopen tot 17 Ln
d.i. slechts 60o/o. Behalve aan de algeraeene
toestand, is dit geringer verbruik voorna
melijk te wijten aan het feit, dat de prijs
van het bier niet omlaag is gegaan, zich niet
bij de gewijzigde omstandigheden heeft aan
gepast. Nu heeft hieraan ongetwijfeld tot
op zekere hoogte de fiscus schuld, die do
accijnzen niet. heeft willen verlagen; de bier
brouwerijen gaan in deze echter evenmin
vrij uit. Zij hebben in den goeden tijd groo.
Vervolg le kolom pagina 3