RADIONIEUWS
Aan de Postabonné's
WEGELING'S NIEUWSBLAD VAN VRIJDAG 81 OCTOBER 1030 No 43.
LUIDSPREKERS IN HET MODERNE WAREN
HUIS, HET NIEUWE GEBOUW VAN DEN
„BIJENKORF" EEN UITMUNTEND VOOR
BEELD.
De Directie van de N V. de Bijenkorf heeft
bij den bouw van het nieuwe gebouw» e Rot
terdam ing tien, dal hel van groo b la g was
een moderne iuidsprekerin>ta la Io Ie doen aan
brengen. Deze installatie is door de N.V. Phi
lips Radio verzorgd, en is ongetwijfeld een
uitmuntend voorbeeld van wat er mei een der
gelijk systeem bereikt kan worden
Deze installatie heeft \e.e oepassingen. Per
sonen, die in het gebouw ver oe/en, kunnen op
geroepen worden, me JeJee i igen b. treffende
gevonden voorwerpen en «erdvaado 1 i ideren
kunnen ten gehooie worden gebraoh het slui
tingsuur kan worden aangegeven, enz.
In het nieuwe „Bijenkoi-f'-gcbouw wordt
van een groot aan'al luidsprekers gebruik ge
maakt. Het zou natuurlijk ook moge ijk ge
weest zijn slecih s enke e luidsprekers met een
grooter vermogen toe te passen, doch dan had
de gel uidssterk Ie in sommige de en van hel
gebouw hinderlijk kunnen worden.
De vorm en kleur van de luidsprekers rijn
door den architect van hel gebouw on worpen
zoodat de installatie uiterlijk geheel in harmo
nie is 'met het interieur.
RADIO-TENTOONSTELLING TE BORDEAUX
De tweede jaarlijksche radio- enloonsle'ling
te Bordeaux werd op 2o Oo ober 1.1. geopend.
Deze tentoonstelling zal een week du en.
OOK DE SULTAN VAN MAROKKO IS RADIO
LUISTERAAR.
De Sultan van Marokko is een groot lief
hebber van radio-muziek. In 'zijn pa, ite Ra
bat heeft hij een modern radio loei el a en i r-
stalleeren. Vanzelfsprekend luis «.Tl hij vee
naar de Oostersche uitzendingen van Radio^-Al
giers.
AANTAL LUISTERAARS IN ZWEDEN.
Het aantal luisteraars in Zweden b droeg op
1 October 466.750. Een toename van 5.i34 luis
teraars is in het laatse kwartaal te oonsia
teeren.
RADIO OP DEENSCHE VEERBOOTEN.
Zooals on'angs werd aangekondigd zou aar-
boord van de veerbooten van he, Gel er-War
nemünde-veer radio-instak a ies wor en ge
plaatst Dit is 'hans gi schied, zoodat men ge
durende den overtoch mei e e^oon abonné's i
geheel Europa kan spreken.
AMERIKAANSCHE REUZENZENDERS.
In de Vereenigde Sta en zijn n et minder dan
veertien stations in werking me een energie
van 50 K.W. Dat er nog steeds een groot aan
tal lichamen zijn, die een radios: alion willen
openen blijkt wel uil het feldat de Federal
Radio Commission in de komende drie maan
den ongeveer drie hon-'erd aanvragen om een
golflengte te behandelen heeft. Daar ia Ame
rika, evenals in Europa, a le ge chikte golf
lengten bezet zijn, zullen waarsch.jn ijk slechts
HOLLANDSCH ZWITSERSCHE REEPEN
zeer weinig van deze vereenigingen werkelijk
een kans krijgen zich in den aether te doen
hooren.
STAATSOMROEP IN NIEUW-ZEELAND.
Dezer dagen heeft de directeur der P. T. T.
in Nieuw-Zeeland medege lee d, dat de regeering
binnenkort de leiding van de verschillende om-
roepstalions zgl overnemen. Deze sla ions be
vinden zich te Auckland, Chrlstchurch en Du-
nedin.
EEN RADIO-FILM IN DENEMARKEN.
Ook Denemarken heeft belangrijk werk ver
richt in de ontwikkeling van de radio-techniek.
Mannen als Dr. Valdemar Poulsen, Professor
P. O. Pedersen en Professor Absolon Larsen
genieten een wereldbekendheid.
In verband met hel in erna .onale radio-con
gres, dat in Mei a s. te Kopenhagen plaats zal
vinden, heeft de Deensche P. T. T. opdrachl
gegeven tot het maken van een film, waarin de
historische ontwikkeling van den radio-omroep
in Denemarken zal worden behande d. Daar
de verschillende zenders in Denemarken toe
valligerwijze juist zijn opgesteld in plaalsen,
die rijk zijn aan natuurschoon, zal men levens
gelegenheid hebben mooie natuuropnamen in
de film in te Lasschen.
HET GETAL RADIOHANDELAREN IN DE
VEREENIGDE STATEN.
Volgens Amerikaansche statistieken bedraagt
het aantal winkels tn de Vereenigde Stalen,
waar radiotoestellen verkocht worden onge
veer 39000.
LUISTERAARS IN CANADA.
Het aantal officieel ingeschreven luisteraars
in Canada is op het oogenblik ongeveer 500.000
len schat echter, dat dit ongeveer 80 o/o van
het werkelijke aantal luisteraars is.
GOLFLENGTE-VERANDERINGEN IN
ENGELAND?
Daar de ontvangst van het Brookman's Park
station, dat op 261 M. werkt, niet aan de ver
wachtingen voldoet, bestaan er in Engeland
tiannen dezen zender in de toekomst op 288.5
VI te doen werken. Deze golf leng e wordt op
het oogenblik voor het Engelsche „Gleich-
wellen"-systeem gebruikt. if
STRASSBURG P. T. T. IN DE LUCHT.
De nieuwe zender te Straatsburg is thans
gereed. Men kan eiken dag de proef uitzendin
gen hooren op een golflengte van 345 M. De
ontvangst in Nederland is vrij goed, hoewel de
weergave van de gramofoonplatem we' een en
ander te wenschen overlaat. Dit zal echter wel
verbeteren, wanneer de zender officieel in ge
bruik genomen is. Volgens een bericht in „The
Wireless World" "wordt He zender op Wapen-
stil standsdag ingewijd.
RADIOLUISTERAARS IN DUITSCHLAND.
Het aantal radioluisteraars bedroeg in het
Duitsche Rijk op 1 October 1.1. 3.241.725. Sinds
1 Juli beeft een toename van 16.781 plaatsge
had.
„RADIO-STORINGEN-COMMISSIE" VAN HET
„V. D. E"
D e Duitsche bo nd van electro technici, waar
van de afkorting „V. D. E" een wereldbekend
heid geniet, heeft reeds gedurende gtruimen
tijd uitmuntend werk verr.chl in den strijd
tegen de nadiostoringen. Men heeft thans be
sloten een oommissie samen ie s e len, die in
samenwerking met <7en omroep en met de
eleetrotechnici de radiostoringem in Dui schland
zooveel mogelijk zal trachien op le heffen. De
taak van deze commissie ligt voorname ijk op
technisch en dus niet op juridisch gebied.
CURSUS TEGEN DE RADIOSTORINGEN.
De „Reichsrundfunk-Gesellschaft" heeft vier
cursussen van drie dagen georganiseerd, waarin
lezingen worden gehouden betreffende den
strijd tegen de radios loringen. De leiders van
de alom in Duitschland verspreide „Fumkhil
fen" verkrijgen op deze wijze een goede op
leiding £n kunnen de opgedane kennis latei-
in de praktijk toepassen.
RADIO-MUZIEKLESSEN.
In verschillende landen begint men den laat-
sten tijd in te zien, dal een zeer belangrijke
taak voor den radio-omroep het vergroolen
van de muzikale luisteraars is Daarom worden
door vele omroepvele dg ngen lezi g-m o er
muziekwerken uitgezonden, tdie geïllustreerd
worden door het spelen van de be reffeude
werken door een orkest, <sop een piano of door
middel van gramofoonplaten. Over het sta ion
Königsberg zal dezen winter ook een derge ijk
reeks muzieklessen te hooren zijn Deze lessen
staan onder leiding van Professor Müller-Blat-
teau.
HOEVEEL BEZOEKERS OP DE „OLYMPIA-
SHOW?"
Gedurende de eerste zes dagen werd de
„Olympia Show", de groote Enge1 sche radio
tentoonstelling door 170000 personen bezoch'.
BORDEAUX-LAFAYETTE ZENDT MET 35 KW
De energie van den zender Borleaux-Lafa-
yette, die op 304 M. werkt, is verhoogd tot 35
K.W., zoodat het onder gunslige oms andighe-
/lem mogelijk Is, dit station ook in ons land te
ontvangen.
RADIO-MUZIEK DOOR R^DTO UITGEZON
DEN EEN VERGELIJKENDE PROEF.
Om de uitmuntende kw&lilei en van de mo
derne ontvangtoestellen aan e toonen heeft het
Amerikaansche station KDKA de volgende proe.
genomen
Men begon met het uitzenden van een nor
maal muziekprogramma. Dit programma werri
vervolgens onderbroken en op een andere golf
lengte uitgezonden, Deze uitzending werd mei
een modern radio-apparaat opgevangen en voor
den luidspreker werd de microfoon van KDKA
geplaatst, zoodat de luisteraars een vergelijking
konden maken. Deze proefneming was onge
twijfeld een uitmuntende propaganda voor de
weergave van een goed radiotoestel.
KORTEGOLFZENDER IN RIO DE JANEIRO.
Sinds eenigen tijd is te Rio de Janeiro een
kortegolfzender mei een vermogen van 800 watt
in werking De golflengte van dit sta ion be
draagt 31.75 M. De zender werkt eiken dag
van 22 20 tot 0.20 uur M.T., en wordt voor
experimenteel e doeleinden gcb zigd. De uit
zendingen worden soms ook goed in Europa
ontvangen. De leiding van hei omroepsta ion
te Birmingham heeft het plan deze ui zendin
gen in de toekomst opnieuw door te ge en.
RADIO IN ITALIAANSCHE TREINEN GEEN
SUCCES.
Terwijl men in Frankrijk zeer enthousiast is
over de ontvangst van radioprogramma's in de
trcfnen, heeft men hiermede in I a ië niet
zulke gunstige resu1 a'«m ver're en. De proef
nemingen op de lijn Milaan-Turijn hebben be
wezen, dat de onlvangst s erk ges'oonl wordt,
wanneer de ti"einen door industrie ©bieden rij
den, terwijl het in de lunne s vaak 1 eel erna al
onmogelijk is de uitzendingen te ontvangen.
Men doet ech'er alles om deze sto in en: zoo
veel als eenig z ns mogelijk is 6p le heffen.
POOLSCHE UITZENDING IN CHICAGO.
Een Poolsche vereeniging te Chicago orga
niseert elk jaar een feestdag, die e<. n s erk
Poolseh nationaal karakter draagt. Dit jaar
vond deze feestdag op 17 Sep ember p'aats. Een
concert werd georganiseerd, dat ge eel uiit
Poolsche werken bestond en waarbij de so is-
ten bekende Poolsche kuns'eiaars waren. Het
concert werd ook door middel van den radio-
omroep uitgezonden.
DE OOSTENRIJKSCHE RADIO-EXPERIMEN
TEN.
Reeds geruimen tijd worden door de RAVAG
ïu en dan zeer interessante proefnemingen uit
gezonden. Men heeft bijv. planten kuni en hoo-
•en groeien terwijl ook reeds eenige malen de
hartslag van menschen fen ftienéfo, hel on Is aan
an klanken en electrobiologisdie slroomen,
lie door spierbewegingen ontslaan, hoorbaar
wenden gemaakt, In Duitschland stelt men
ook zeer veel belang in deze proefnemingen
aoodat binnenkort meerdere uitzendingen, die
door Duitsche zenders opnieuw zullen worden
doorgegeven, te verwachten rijn.
DE NIEUWE IERSCHE ZENDER.
Omtrent den nieuwen zender, die in Ierland
gebouwd zal worden vernemen Wij, dat deze
■en energie zal krijgen van 60 K.W. Het station
zal echter van Inrichtingen voorzien rijn, zoo
dat de energie, indien dit noodig mocht rijn,
verdubbeld kan worden. Waar chijnüjk zal men
den zender in het najaar van 1931 op een golf
lengte van 413 meter kunnen hooren.
ALLERLEI.
Zwakkelingen zijn gevaarijker dan slechte
menschen. Een slecht meusch kan ui e gen
belang nog eens een be y geven van go den
wil. Maar een zwakke is ze fs daartoe n e in
staat. Een slecht mensch kan wei.i h tol b ter
inzicht komen en heefl dan in zijn macht ee i
beteren weg op te gaan Een zwakke 1 g daar
entegen mist niel al.een de krach om een
anderen weg in te slaan, maar hovend en die.
Welke noodig is om tot het inzicht van eigen
verkeerdheid te komen.
Iets is sh ch s zelden absoluut onmoge'ijk 'e
bereiken. Maar de mee te za';en hebben <.r op
het eerste gezicht den schijn van Voor wie
wil, ontbreken ze'den de mi 1de,en om zijn
doel te bereiken, hoe hoog men zijn eisohen
ook gesteld heeft. Er zijn, ge oof ik, geen
mensdien, dan wie de wil gan ch ontbneki,
evenmin als er volkomen lu aards, volmaakte
heiligen of echt geween ooze menschen zijn
Ook inde wilskiacl.t bes aal er 'n one! dig aan
tal trappen, op een waarvan de i.a uur ons
geplaatst heefl. Zij heef het echter aan ons
overgelaten de trappen le bek lmmen, die naar
het hoogtepunt l'ilen. vanwaar wij ku-inen
reiken tol hel doe, dA wij beoog i heb >en
Hoe meer wl skracht wij in on te f on wi ke
len, des te nader komen wij bij he, voorwerp
onzer wenschen.
OF HET AANRAKEN VAN DEN GEWONEN
ELECTRISCIIEN S FROOM GEVAARLIJK IS?
Gewoonlijk beschouwt men e n i h stroom,
beneden een spanning van 110 vo.t, a s ub o-
luut ongevaarlijk. In verreweg de n ©es.e ge
vallen heeft hel contacl van t e li haainsueel
met de draden wel een vrij onaaugenamen
schok ten gevolge, maar zonder nood o. lig
gevolg. De ongeva len met doode ij en afloop
die zich hebben voorgedaan, mo te ons eh-
ter tot voorzichtigheid in dit opzicht aan
sporen Zoo is het bijv. aan te beveei om bij
Jiet verrichten van een répara ie a ijd den
stroom af te sluiten, hoe ger.ng deze ook zij
De ernst van het ongeluk hangi gehee af van
de wijze, waaiop het oon act uie het i haam
tot stand kom! Als men de draden, met twe
vingers aan dezelfde hand aanraa t, is e i
stroom van 110 volt niet gevaar ij daar hj
dan niet door het geheel© iaiiaa n gevoerd
wordt Wanneer men de draden ©ch er elk
met één hand aanraakt en ae zijn wat voohé*
kan het gebeuren, dat de strooms'ilstand van
het hart en dus den dood veroorzaakt. Een
werkman met vereelle handen, zal in dit op
zicht meer beveiligd zijn dan een bureau-
ambtenaar.
EENVOUD.
Eenvoud is het kenmerk van het ware. Dat is
een oud en waar spreekwoord. Waar is het,
omdat inderdaad het ware eenvoudig is He
ware is niet ingewikkeld, noch opgedirkt of
opgeblazen. Hri steekt zich slechts in een
eenvoudig kleed, en geeft zich zoo aan de men
schen. Is het dan wonder, dat velen het ware
voorbij loopen? De meeste menschen toch rijn
verzot op het .glinsterende, en zij laten zich
er door verblinden, ook al is het onecht en
onwaar. Zij vallen ten prooi, aan de leugen
die het onware zich permi.tier tegenover dr
buitenwereld. Maar ook hier wordl d© bedrie
ger bedrogen. Want hel onware wordt voorbij-
geloopen door de wijze menschen, die inp aats
van wat blikkering van wa. g as, liever de volle
schijn van de zon hebben Het onware legi he.
altijd af tegen het ware Hel onware is l© leu
genachtig, don dat het ware he niet zou er-
slaan Het onware Is te we'nig krach ig in zich
zelf Het wflj-e is krachtig en eenvoudig en
©verwint daardoor Toch is het onware een
geduchte macht, omdat hel zich dikwijls voort
doet als het ware, door ziah ook in een eenvou
dig gewaad te steken. Maar loch is het dan
voor den goeden opmerker niet ve borgen, om
dat de onware eenvoud sleeds de duidelijke
blijken geeft, onnoozel te zijn, zelfs in zijn
gtxaf tncerdhe d De geoefende ken i ontdek
de onwaaihiid. omdat kennis ai.een de waar
heid kan bevatten.
Pas, als wij ons bewust rich1 en op het een
voudige, en ons afkoeren van de i blikken on-
waaiheid, kan de waarheid overwinnen in de
wereld Hoe lang zullen we dan d© huidige
toestand nog laten beslaan?
DE ZON.
Volgens wetenschappelijk© berekeningen Is
de zon 1 300.000 maal zoo groot als de aarde,
of misschien 1 310.000 maal en is haar as 169
of 170 keer grooter dan de aardas.
De zon is een geweldige gasachtige massa,
daar de temperatuur onzer warmtebron, (aan
de ojjpervlakte ongeveer 6000 gr) d© stof
klucht* ia gaavormigen toestand laat bestaan.
Tot Vrijdag 7 Nov. 1930 bestaat nog
gelegenheid het verschuldigdeabonnements-
geld voor het 4e kwartaal aan onze Bu-
reaux te voldoen.
Daarna worden de kwitanties met bij
trekking van incassokosten per post aan
geboden.
Doch onder den invloed van den druk
de zwaarte aan de oppervlakte der zon is 28
keer grooter, dan aan de oppervlak e der aarde
en het aantal atmosferen dal bp de opeenvol
gende lagen drukt, kan niet in mi liocnen of
milliard en worden uitgedrukt vormen zich
chemische combinaties en vendich ingen, die
vaste deelen en vloeibare deelen vormen, welke
in de gasvormige omgeving zweven D© zon is
een onmetelijke Vuurbol, een vuurhaard van
geweldige hitte en aan haar dansen wij ons
bestaan.
OF ER SPREEKMACHINES GEWEEST ZIJN
VOOR DE PHONOGRAAF.
Milne Edwards maakt in zijn lessen in phy-
siologie en anatomie gewag van een spiekend
hoofd, dat vervaardigd was door Gerberl, d e
in 9j9 den pauselijken stoe' heklom onder de?
naam van Sylvester II. Dat hoofd was van
brona.
Een dergelijke machine, maar van aard©,
zou gemaakt zijn door Aiberl den Groolea, en
Paus Kirch er zou er ook zoo een bezaten heb
ben.
Tegen 1770 vond de abt Mioal een soort g©
tijk apparaat uil, dal langen ijd de nieuwsgi©
heid van het publiek opwek e Men beweert,
dat de uitvinder het zelf gebroken heefl in
een aanval van wo< de, toen hij een belooning
niet kreeg, welke hem was toegezegd.
In 1773 ontving een Rus, K. an.zeinstein ge-
heeten, een prijs van de Academie van. Wb en-
schappen voor de uitvinding van een vernuf ig©
machine, die de klinkers uitsprak. Omsjvass
denzelfden tijd bood een Oos •arijker, Kempe
len genaamd, een toeslel aan, dat de meeste
klinkers en eenige medeklinkers deed hooren
en vrij nauwkeurig twee of drie zinnen uit
sprak.
De geluiden In deze machine werden voort
gebracht door een luchtstroom die langs een
mondstuk werd voortbewogen, en boo Is len,
zoo goed en zoo kwaad als het ging, de men-
schelijke stem na^ maar beperk,en zich tot
enkele woorden.
In 1828 bouwde Robert Wellis, een Engelsdh
natuurkundige, een machine die al klin
kers deed hooren, hij deed op de buizen met
mondstukken merkwaardige proefnemiiqjen, dia
weiden voortgezet en uilgebreid door Wheat-
stone.
WEET GIJ?
dat een spin, volgens waarnemingen ©ens een
dnaad van 30000 meter spon? en
dat de bevolking der aarde in hel begin der
19e eeuw ongievieer 700 mi.lio-en méri-ciien
bedroeg en thans circa 1666 mi ioen? 6n
dat de kans, dat een vingerafdruk tfblslrekt
gelijk is aan een anderen, s.echts één op de
64 millioen is? en
dat een Norfolksche boer een kalkoen ge
fokt heeft die 80 pond woog en, na bnftld te
rijn, een maaltijd opleverde voor 100 men
schen? en
dat Japan 44000 fabi leken heeft met 1011000
georganiseerde arbeiders, terwijl hel aanlal
arbtiders in 1898 nog maar 25 000 bedroef? en
dat Blanohaid, met Dr James de eer-.e
waren die in een ballon het Kanaal ovdrs.a-
ken en wel In 1782? en
dat het Panamakanaal (het kanaal dat de
Atl en Sli'le Oceaan verb ndt) da in 1914
geopend is, in tolaal 900 mi lioen gel ost het
dut om een goed denkb e d van deze som
tc k j^en, wij U even in herinnering bre gen
rt it hel in 1876 geopende NoorctiMSkanaai, 31
mill oen heeft gekost? en
u«i de oogst van Sumatm-tabak jaarlijks
12 in 22 millioen KG. bedraagt? en.
dal postduiven in de Ver S'a'en voorname
lijk gebruikt worden voor het o erbr-n ei van.
li mdelsberichten in de bergachli e stre en van
h l Westen en Noord-Wes en, "waar d il/ondem
boerderijen In afgelegen streken zijn g e en?en
dut er wel ichi 315 000 duiven ou er. zijn?
dat door angst en tobben nog ni nmer eren
moeilijkheid tot oplossing is gebracht?