Ze BLAD Van Week tot Week HEEREN-BAAI Vraagt Uw Winkelier 'rt pakje D*E MUZIEKNIEUWS WESTKAPELLE. Bij gunstig weer zal de Muziekver. „O. K. K'\ directeur dhr. P. de Rooy Zaterdagavond om 7.30 uur een concert geven. Programma 1 „Souvenir d'Anvers", Marche A. Ellegiers 2 „Berthe", Valse j. Andant 3 „Les deux Bavards" (Caprice voor 2 Bugles) j. Martin. 4 „Fantasie Concordia" Th Blanken 5 „Mise Amy", (foxtrot) A. Ellegiers Pauze 6 „Konefa jubileummarsch" J. Groot 7 „Grootmoeders Vertellingen" Fantasie L. Vermaelen 8 „Good Night", Valse Boston L. Wood arr. P. de Rooy. 9 „Der treue Husar",Frantzen,arr. P. de Rooy WEGELING'S NIEUWSBLAD VAN VRIJDAG 2 MET 1930 No. 17. BINNENLAND. p Radio. Eerst pays en vreê. Dan ver langen naar het aparte, afscheiding Het dakaanzicht: begraafplaatsachtig Ieder een vierde? En de anderen*' Nog meer gegadigden. De vermiste gouden penhouder. Een buitenlandseh of een Hollandsch abuis? Niet afge zonden of in den oven? Zenuwach tigheid. De Zaandamsche millioenen- schat. Procedeerende erfna'men. Plechtige opening van de nieuwe sluis te IJmuiden. Er zijn (en er komen telkens weer opnieuw) een heele massa prachtige dingen in de wereld speciaal op het gebied der uitvindinglen. Als er iets nieuws uitgevonden is, dan is dat nieuwe, hoe fraai en bruikbaar het ook moge zijn, nog maar niet zoo dadelijk gemeen goed. 't Is in vele gevallen een kwestie van financi- eelen aard, waardoor het in den regel nogal eenigen tijd duurt voor een nieuwe uitvinding ingeburgerd is. De radio bijvoorbeeld. Nog slechts weinige jaren geleden was in vele plaat sen van ons land de gelukkige bezitter van een radio-ontvangtoestel een unicum. En thans? Er zijn maar weinig gemeenten van eenige betaekenis waar de antennes niet prijken op de daken. Het woord „prijken" is wat al te fnooi. Geven die vele en velerlei antennes aan het dakaanzicht der gebouwen niet iets be graafplaatsachtigs? Zoolang de radiobezitter nog uitzondering was ging alles, de uitzending be treffende nog in pays en vreê. Maar kennis geeft behoefte en aangezien die behoefte voor elk individu of voor elke partij of groep ver schillend kan zijn, kwam met de toename van het aantal radioliefhebbers van velerlei pluim age., de behoefte aan het aparte, afscheiding. En tegenwoordig behoeven we maar een cou rant 't doet er niet toe welke op te ne- taen om herinnerd te worden aan het reit, dat ook de vrede om den aether danig verstoord is. dat het strijd is dus. Nu is, we wezen er al meer op, nu is de verdeeling van den zend tijd niet iets van particulieren aard, de hooge regeering heeft er zich mee te bemoeien. En zoo konden We de vorige week lezen, dat in een ministerraad de verdeeling van den zend tijd ter sprake gebracht was en dat in dien mi nisterraad het plan besproken was aan elk der groote omroeipvereenigingen (A.V.R.O. K.R.O., N.C.RV. en de V.A.R.A.) ieder een vierde van den zendtijd te geven. Aangezien nog heden tem dage een geheel slechts uit vier vierdd deelen bestaat, 'mag uit hetgeen dan in den mi nisterraad besproken zou zijn, geconcludeerd worden, dat de niet genoemde omroepvereeni- gingen er wat men noemt bekaaid afkwamen. Wat wel niet de bedoeling van den minister raad geweest zal zijn. Verwacht zon zeker mogen Worden, .dat bij een verdeeling als hier boven aangegeven, de met een kwart van den totalen zendtijd bedeelde kleinere omroepver- eenigingen een deel van het hare zouden heb ben afgestaan. Edoch in het begin van deze week werd gemeld, dat er de vorige week in de fninisterraad geen beslissing omtrent de ver deeling van den zendtijd gevallen is. De mo gelijkheid zou kunnen bestaan, dat we de be slissing gevallen was, maarniet in den mi nisterraad. Intussohen heeft den minister van Waterstaat nog weer een telegram bereikt van #e V.L.R.A. die opkomt voor de belangen van de liberale omroepvereeniging, die ook eeni gen zendtijd verlangt, 't Is te hopen, dat de minister of ministerraad inderdaad binnen af zienbaren lijd een oplossing van het zendtijdpro bleem zullen vinden. En, voor hoe lang zal die oplossing kunnen gelden, wanneer het aan tal gegadigden (in casu de omroepvereenigin,- gen nog voortdurend toeneemt, terwijl elk van deze Wenscht of eischt, dat haar recht gedaan zal worden? Leentjebuur, spelen is 'n miserabel ding, dat dikwijls op onaangenaamheden uit loopt. Het blijkt nu weer uit het geval met den gouden penhouder., 't Betreft hier natuurlijk geen gewonen penhouder, maar een van histo rische waarde, n.l. de penhouder, een gouden, Waarmee het verdrag van Locarno* inder ij l door de daartoe gerechtigde heeren Werd ondi r- teekend. Wat ons land nu met dien penhouder te maken heeft, en waarom 't ook de Haagsche recherche is, die ijverig meehelpt om het ver loren gegane ding op tie sporen. Om te eenvou dige rtden, dat de penhouder in kwestie door het gemeentebestuur van Looamo geleend werd aan het Comité van de Vredes- en Volkembonds- tentoonstelling welke in Februari in 'de resi dentie werd gehouden. Nu moet de penhouder Wel afgezonden zijn, maar niet ontvangen en men heeft bij hef uitpakken niet bemerkt, dal er een van de opgegeven voorwerpen ontbrak. (Het comité had namelijk nog andere <hngen in bruikleen gekregen). De mogelijkheid werd aangenomen, dat men te Locarno den penhou der wel op de douaneverklaring had gemeld, maar dat men vergeten had het ding ook mee te zenden. En dan werd ook de mogelijkheid onder tl et oog gezien, dat de penhouder bij het uitpakken in het pakpapier was blijven zitten en tenslotte met dat pakpapier in den oven van de centrale verwarming was terecht geko- fcien. Wie moeten er hier maar het zwijgen toedoen zoolang niet is opgehelderd of we inzake den verdwenen penhouder te maken hebben met een buitenlandschen of een Hol- Landsehe (laten we zeggen) „onhandigheid". In elk gevat zal het verdwijnen van den pen houder- een reliquie van Looamo, wel geen „casus belli" zijn al, is het begrijpelijk, dat de verdwijning of de ahsensie van het historische stuk eenige mensahen wat nerveus gemaakt heeft. Waarom schrijven de heeren gedelegeer den, als ze dan eindelijk na lang praten tot een overeenkomst gekomen zijn ook niet met een dood gewonen penhouder, inplaats van met zoo'n tot het verkrijgen van historische betee kenis aangewezen gouden ding, dat net als zoo vele dingen van historische waarde toch, zij het na eeuwen misschien, in handen van parti culiere verzamelaars komt De Zaandamsche millioenengraverij trekt niet alleen in ons land maar ook blijkens een Ber- lijnsch correspondent van het „Hbld." meldt, ook in het buitenland, met name in Duitsch- land en Oostenrijk. De Berlijnsahe helderzien de (dame, die de ligging van het (voormalige) gebouw heeft aangegeven( waaronder „de schal" verborgen zou zijn) deze dame heet madame Sylvia. Bedoelde correspondent is op kondschap uitgegaan bij genoemde dame een Oost en - rijksche gravin, echtgenoot evan een generaal van het oude Oostenrijksche Hongaarsche le ger. Zooals het „Hbld." meldt, zou omstreeks 1700 Ie Zaandam een generaal van Duitsch origine overleden zijn, die als zeeroover een fortuin had vergaard. Hij stierf zonder wettige erfgenamen. Pas honderd jaar na zijn dood wer den de familieleden van den generaal de Wei- benom ontdekt en die moeten nu (in aantal aangegroeid tot 1200) al bijna anderhalf eeuw pnocedeeren tegen den Nederlandschen Slaat aan wien in 1700 een deel van de erfenis was overgegaan. Wat er nu te Zaandam begraven moet liggen, zou tot de nalatenschap van den generaal behooren. 't Zal bij het zoeken in Zaandam een zaak van volhouden zijn. En waar sommigen nerveus geworden zijn in Den Haag en elders vanwege den vermisten gouden pen houder, daar is het zeker aan te nemen, dat ook de „millioenenscihait" in den Zaandam- sehen bodem eenigszins op de zenuwen van de belanghebbenden werkt. Dinsdagmiddag had de plechtige opening plaats van de nieuwe sluis te IJmuiden, onder buitengewoon groote belangstelling. H.M. de Koningin, Z.K.H. Prins Hendrik en H.K.H. Prinses Juliana gingen te Amsterdam aan land (van het prachtige mailschip de „Johan van Oldenbarnevelt" van de Stoomvaart Mij. „Ne derland", behalve de Kon. Familie was een groot aantal gasten aan boord. Voor de Ko ningin Waren een der luxe hutten, de rooksalon en de schrijfsalon eerste klasse gereserveerd. Onder het daverend gejuich en hoerageroep naderde de mailboot de sluis te IJmuiden. Hel was een indrukwekkend gezicht, die trotsche stoomer met de vele en hooge gasten. De be langstelling was ook hier enorm'. Reeds te Am sterdam manouvreerden in den lucht een vijf tal escadrille vliegtuigen uit Soesterberg. Ge durende de reis naar IJmuiden werd door den minister van waterstaat de ter gelegen!- fheid van de opening de sluis toegekenjde- Koninklijke onderscheidingen, uitgereikt. Aan boord van de „Joh. v. Oldenbarnevelt" werd doorminister Reymer een plechtige rede uit gesproken, gericht in de eerste plaats tot H.M. de Koningin. In zijn rede zeide de minister, dat het plechtig oogenblik was aangebroken, Waarop een arbeid van ongeveer vijftien jaar bekroond ging worden. Hij wees er o.m. op, dat het meer een halve eeuw geleden was, dat Koning Willem III op officieele wijze den nieuwen toegang uit zee naar Amsterdam open de de doorgraving van Holland op zij'n smalst. De minister vestigde er ook de aan dacht op, dat de nieuwe sluis, de grootste ter wereld is, haar Schutkolkoppervlakte bedraagt twee H.A. Zelfs het Panama-kanaal biedt geen groote schutgelegenheid. De minister deed voorts uitkomen, dat bet grootsche werk tot stand gekomien is door en onder leiding van ingenieurs van Rijkswaterstaat. H.M. de Ko ningin, den minister beantwoordende, bracht hulde aan de bekwaamheid en bpt vernuft van de ingenieurs en de aannemers en velen die aan de volvoering van het grootsche werk heb ben bijgedragen. H.M. Wees er op, dat na de vOftbofing van de verbreed in g en verdieping van het Noord- wekanaal Amsterdam over een weg naar zee zal H^sehiVV^n. die voor geen enkel ter werefd onderdoet. H.M. besloot met' den wensch, dat het onenen der sluisdeur voor Amsterdam een nienw tiidnerlc van bloei en welvaart zou be teekenen. De rede van H.M. werd 'langdurig toegejuicht. Het overhalen van een handle door H.M.. de Koningin was het sein voor hel openen van de deur van de sluis en daarna voer het eerste zeekasteel de „Johan van Olden barnevelt" door de sluis zeewaarts. Door het lossen van 35 kanonschoten werd van Hr. Ms. Mijnenlegger „Medusa" het militair saluut ge bracht. In Amsterdam zoowel als te IJmuiden heerschte een echte feeststemming, verhoogd door de aanwezigheid 'van wapperende vlaggen en 'wimpels. En zoo heeft Amsterdam zijn nieu wen, grootsten uitweg naar zee, aanvankelijk voltooid in 1876 thans door de nieuwe sluis in den waren zin des woords zien vervolmaken: de grootste sluis ter wereld. Moge zij in ruime mate A'dam's bloei en welvaart bevorderen. Nederland kan trotsch zijn op wat daar te IJmuiden tot stand is gebracht. BU ITENLAND. Belastingverlaging in Frankrijk". Een bedrag van 1800 millioen francs. Be zuiniging onder de archi-millonairsl £n Amerika, o.a. Rockefeller. Een verhoudingskwestie. Onvoldoende werkzaamheid van het Fransche Roode Kruis inzake de leniging van den nood in Zuid-Frankrijk. De re geering neemt poolshoogte. Devloot- i conferentie. Tevredenheid in Enge land' Japan en Amerika. Een eind aan den bewapeningswedijver. Vijf nieuwe oorlogsschepen voor Italië te Wlater gelaten. Mussolini's meening over den oorlog: oorlog kan nood zakelijk en gerechtvaardigd zijn. De toestand in Britsoh-ïndië. Aan het eind van de vorige week" heeft de Fnansche kamer, na een nachtelijke zitting, die negen uur duurde, de voorstellen tot be lastingverlaging aangenomen. Door het aan nemen van die voorstellen wordt dé belasting die op het Fransche volk tot nog toe heeft gedrukt, met een bedrag van achttien honderd millioen francs verminderd. Dat is toch geen peuleschilletje. Zeker, wij Nederlanders heb ben vermoedelijk geen flauw besef van de kapitale sommen waarom het bij de begrooting van een land als Frankrijk gaat en het bedrag van achttienhonderd millioen lijkt misschien gnooter dan het werkelijk is, wanneer men de verhouding tusschen de Nederlandsche en de Fransche begrootingen in aanmerking neemt. Maar toch, in de thans aangenomen verlaging mag Wel de afspiegeling gezien wor den van den gunstigen financieelen toestand, waarin het huidige Frankrijk zich ondanks alle krachten uit de na-oorlogsche jaren mag verheugen. En er is van Fransche zijde heel wat gejammerd. Met het oog op de hierbe- doelde belastingverlaging zou men geneigd zijn te veronderstellen, dat althans in Frankrijk het parool nu niet langer behoeft te rijn; zui nigheid en aldoor maar zuinigheid. Wat na tuurlijk niet zeggen wil dat de Frahsche regeering die nu aan het bewind Is of die welke te avond of te morgen tot regeeren geroepen zou kunnen worden, het geld maar met handen vol zullen wegsmijten. Welke regeering daar of elders doet of deed dit ooit? Maar we be doelen alleen, dat de Fransche regeering zich blijkbaar wel zal kunnen roeren, vanwege de ruimte in geld. En dat zal eiken Franschman zeker aangenaam zijn. Van zuinigheid en be zuiniging gesproken. Dezer dagen vonden we in een der bladen het bericht, dat eenigszins ironisch bekend gemaakt wend, dat de multi- millionair John. D. Rockefeller Sr. zich heeft aangesloten bij eenige andere Amerikanen, die in de tegenwoordige benarde omstandigheden bezuinigen. Rockefeller zou nu, naar ver luidt geen geldstukje ter waarde van een Hol- landsch kwartje aan kinderen weggeven, maar slechts nikkelen munt, waarvan er twee in een kwartje gaan. Is het eigenlijk niet te be grijpen, dat men ook in die kringen der archi- millionairs over benarde omstandigheden kan en gaat spreken? 't Is maar weer een kwestie van yerhoudingen. Wanneer bijvoorbeeld ie- fnand,, die nog (heel vooraan) aan zijn eerste millioen bezig is zijn inkomen met laten we zeggen jh.onderd gulden ziet verminderen, kan hij daardoor aan de grens van de „benarde omstandigheden" komen of die zelfs die grens al overschrijden./En wie weet hebben die archi-millionairs als Rockefeller in den laat- sten tijd wel eens eenige ^millioenen" verlo ren, wat voor hen, percentsgewijs misschien al even erg is als de honderd gulden van den ÈiHmen stakker, die nog het eerste millioen tracht vol te krijgen. Intusschen, hongerlij den kal de heer Rockefeller voorloopig nog wel niet. Het moge Frankrijk dan in den laatsten tijd op financieel gebied naar den vleeze gaan, toch komen er klachten, die er op wijzen, dat het zelfs In een land waar de regeering zich roeren kan, nog niet in alle opzichten couleur de rose is. Er komen namelijk minder prettige berichten uit Zuid-Frankrijk, dat, zooals men weet reeds eenigen tijd geleden door waters nood geteisterd werd. Uit die berichten fnoet blijken, dat het er ondanks de groote offer vaardigheid ten behoeve van de vele noodlij denden voor die menschen nog maar weinig tot stand gekomen is en dat tengevolge van. de onbekwaamheid van het Fransche Roode Kruis* de hulpverleening ongelooflijk traag gaat. Gemeld wordt ook en het verwijt komt van een vertrouwensman der ongelukkigen, die op onderzoek is uitgeweest, dat politiek en gods dienst een rol zouden spelen bij de verdeeling voor de noodlijdenden geofferde gelden. De algemeene secretaris van het Roode Kruis zou hebben toegegeven dat de zaak (de hulpverlee ning) hem boven 't hooffi gegroeid is en dat ECHTE PRIESCHE 20- 50 ct. per ons men nog steeds naar de beste methoden koekt om de menschen te helpen. Van verschillende zijden wordt op ingrijpen door de regeering aangedrongen, indien het niet tot ingrijpen komt, zou men voor een schandaal vreezen. Van regeeringswege is men er inderdaad op uit getrokken om eens poolshoogte te nemen. Wat blijkens de berichten dan ook har3 noodig moet zijn. We herinneren nogmaals aan het woord van Mussolini, door hem gesproken, toen me nige offervaardige hand uit parliculier Initia tief zich uitstrekte om de door de aardbevin gen getroffen Italianen te helpen: „daarvoor zal de regeering zorgen". Over het algemeen zijn de mogendheden die te Londen ter conferentie kwamen nogal te vreden over de bereikte resultaten. Uit den aard der zaak heeft die tevredenheid vooral (zooal niet uitsluitend) betrekking op de drie mogendheden, die het dan met elkaar tot een acooord hebben gebracht Amerika, Japan en Engeland zijn met het bereiken wat in hun schik, 't Is weliswaar, zooals Mac Donald on langs ook gezegd heeft, slechts een begin, wat er gedaan werd, maar, en dit heeft Mac Donald niet gezegd, maar misschien wel bedoeld, een goed begin is het halve werk. Zelfs de Fran- schen en de Italianen zijn volgens hem* naar huis gegaan met het gevoel, dat bij verdere onderhandelingen een overeenkomst moet wor den bereikt. Volgens den Japanschen minister van Buitenlandsche Zaken hebben Japan, Ame rika en Engeland na de herhaalde mislukkingen der Laatste jaren definitief al hun verschillen bijgelegd. Het verdrag van Londen maakt voor den duur van zijn geldigheid aan allen wed ijver in den vlootbouw een eind. De vraag is maar hoe lang die geldigheidsduur van het Lon- densche accoord het 'zal uithouden en hoe lang Frankrijk en Italië, die in eenige opzich ten buiten de bereikte resultaten zijn gebleven, dus niet alles mee onderteekend hebben zich zoo zullen gedragen dat zij geen (of niet al te veel) aanstoot geven. Ook in Italië mag men dan van meening zijn, dat bij volgende onderhandelingen het reeds eerder verlangde resultaat dus overeenstemming tusschen de vijf mogendheden bereikt zal worden, maar voorloopig breidt Italië zijn vloot nog uit, wat blijkt uit het feit, dat in Italië eenige dagen geleden nog vijf nieuwe oorlogsschepen te water gelaten zijn; vier kruisers en een duik boot. Dit flyijst in elk geval nog niet op Ont wapening. Te Rome is een bloemlezing verschenen van de redevoeringen welke Mussolini gehouden heeft in de vier jaren, dat door hem de porte feuilles van oorlog, marine en luchtvaart wor den beheerd. In de inleiding wordt o.m. iets gezegd over Mussolini's meening ten opzichte van de mogelijkheid, dat oorlog noodzakelijk kan zijn. In sommige gevallen acht Mussolini den Qorlog noodzakelijk, in andere gerecht vaardigd. De schrijver van de inleiding zegt verder o.m.: hoe beter een staat bereid is zich te verdedigen, hoe waarschijnlijker het is, dat niemand hem zal durven aanvallen, terwijl een staat, die ontwapend is of schijnt, het voor werp wordt van algemeene begeerte en daar door ook wordt oorzaak, aanleiding of' voór- wendsel tot oorlog. Mac Donald denkt er toch anders over. Hij toch heeft in zijn bovenbedoelde radio rede o.m. er op gewezen, dat de volken gedu rende generaties geloofd hebben, dat zij zich door het besteden van hooge bedragen aan de bewapening, konden beveiligen tegen den oorlog en dat elke generatie haar beurt in dit vertrou wen verkeerd wordt voorgelicht. Dat klopt niet geheel met elkaar. 't Gaat in Britsch-Indië werkelijk minder goed en meer en meer begint men ziah te Londen rekenschap te geven van het feit, dat de toetand ernstig is. Er hebben op verschil lende punten bloedige botsingen plaats gehad. Gemeld wordt ook, dat er inzake deelneming aan de actie van Gandhi verschil van meening bestaat tusschen het Mohammedaansche en het Hindoesche deel van de bevolking. Tot de aèlie van de aanhangers van Gandhi behoort ook 't overgaan tot den boycot van uitheemsche goe deren. In enkele plaatsen zou die boycot reeds begonnen zijn.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Nieuwsblad/Wegeling’s Nieuwsblad | 1930 | | pagina 5