2e BLAD
Van Week tot Week
.'jr^Sr^k 60016 raTESCHfi
•IliflïWHEERESI-BAAl
BURGERLIJKE STAND
Sproeten komen vroeg in het
voorjaar, koop tijdig een pot Sprutol.
Bij alle Drogisten
perons
WEGELING'S NIEUWSBLAD VAN VRIJDAG 25 APRIL 1930 No. 16.
BINNENLAND.
Tevredenheid. Geen „groene Paschen".
Naar de bloembollen velden. De land
bouwcrisis. Een nieuwe Staatscommis
sie. Met veel oritiek ontvangen. Een
departement van Landbouw gewenseht
Een adres van de F.N.Z. Tegen het
vermengen van boter en den. verkoop
van „melnage". Oneerlijke concurren
tie. Zendtijd-problemen. De samen
stelling van de Tweede Kamer als
nwnsta'f. Onthulling 'Van !h<ef gje>+
denkteeken voor Juliana von Stolberg.
Een millioenen schat te Zaandam ver
borgen? Een oud testament en aan
wijzingen van een helderziende gravin.
Een fortuintje voor de gemeente Zaan
dam?
Een in alle opzichten tevreden mensch moet
naar wc wel eens ergens gelez:en hebben, een
zeldzaamheid zijn. Zooiets als een wonder waar
naar elk zich heenspoedt om het van alle
kanten te 'bekijken. Mis. Een werkelijk tevre
den mensch, zoo die al mocht bestaan, zou
weinig bekijks hebben, alleen al om de simpele
reden, dat wel ieder voor Zich min of meer
met 'een behoorlijke dosis tevredenheid toege
rust acht en om nu iets, dat wie zelf in zekere
taate bezitten, te gaan bewonderen in een
ander, daar zouden we allicht niet toe komen.
Wij zijn dus allen min of meer tevreden, al
leen zouden we dit of dat nog wat anders
wenschén, dan het is. Het weer bijvoorbeeld.
Na een (in vergelijking met den vorigen) nog
al zachten, om niet te zeggen slappen winter,
waarin, om maar iets te noemen, de Indische
verlofgangers niet eens zich hebben kunnen
Vermeien in en met het oud-Hollandsche
sneeuw- en ijsvermaak (wat voor hen een te
genvaller was) na zoo'n zachten winter zou
het van zekere tevredenheid getuigen als we
genoegen namen met het weer zooals het
rond Paschen was. Maar neen, juist omdat
we zoo'n zachten winter hadden, ging de
wensch, de verwachting uit naar een „groene
Paschen" met heerlijk voorjaarsweer. En, in
die verwachting zijn wij eenigszins teleurgesteld
en menigeen zal zich er over verheugd hebben,
dat de jaarlijksche schoonmaak met al den
aankleve van dien, hem althans de kachel
nog had gelatenIntusschen koud of niet
koud, de bloembollenstreek, de plaats waar
reeds eeuwen geleden „de goudmijn in het
zand"rijke winst leverde, ze werd druk bezocht
en voor velen traditioneel© Paaschtocht naar
de bloembollen velden heeft in elk geval weer
doen zien, dat de Natuur haar tijd wel zoo
ongeveer weet.
Zooals we reeds eerder vermeld hebben,
voorzoover nog noodig, maken onze land'-
en tuinbouw een crisis door. Ons land maakt
wat dit betreft (gfeen uitzondering: ook aller-
wege in het buitenland wordt van een land
en t uinbouwcrisis gewag gemaakt. Naar eenige
dagen geleden werd medegedeeld is in voor
bereiding de instelling van een Staatscommis
sie, die tot taak zal hebben te bestudeeren
welke maatregelen getroffen kunnen worden
met den toestand van land- en tuinbouw op
het oogenblik. Aan de zeer lange reeks oom
missies, welke in ons land reeds werkzaam
zijn op verschillend gebied en wellicht in
zeer verschillend tempo, zal dus weer een
nieuwe oommissie worden toegevoegd. Nu is er
ruim een jaar geleden ook al eens een com
missie ingesteld, die onder meer had te onder
zoeken of en zoo ja in hoeverre en door welke
oorzaken er in land- en tuinbouw een wanver
houding bestond tusschen bodemprijzen en pro
ductiekosten aan den eenen kant en opbrengst
der producten aan den anderen kant. Hebben
we dus nu twee commissies. Hoe dit zij, van
enkele zijden 'Wordt er op gewezen, dat het
wenschelijk zou zijn het werk dat door de
benoemde commissie(s) verricht moet Worden,
in handen te leggen van een departement van
Landbouw met daaraan verbonden een gansche
staf van deskundigen. Maar misschien zou het
werk der oommissie(s) wel het resultaat kun
nen opleveren, dat als „het" middel om zoo
spoedig mogelijk een einde aan den crisis te
maken, zou zijn: de instelling van een afzon
derlijk ministerie van Landbouw'. Het „Hbld."
er aan herinnerende, dat Staatscommissies soms
heel langzaam en traag werken, zegt o.m. te
vreezen, dat wanneer het rapport van eerstbe
doelde oommissie verschenen zal zijn, de toe
stand, waarin land- en tuinbouw dan zullen
ver koeren niet meer de toestand van het oogen
blik zal zijn, maar dat hij nog hopeloozer
zal zijn. Uit een en ander kan men opmaken,
dat de instelling van een commissie die tot
taak heeft enz. enz. niet met algemeen© instem
ming 'wordt begroet.
Scherpe critiek op de instelling van de
nieuwe staatscommissie wordt van landbouw
kundige zijde uitgeoefend in landbouWvak'-
bladen en ook daarin wordt met nadruk ge
wezen op het' belang van een afzonderlijk
departement, dat den landbouw in de gelegen
heid zal stellen direct met de regeering te
kunnen spreken.
Vermelden we hier nog iets op het gebied
van landbouw, dit namelijk, dat de F.N.Z.,
de Algemeen© Nederlandsche Zuivelbond zich
met een adres tot den Minister van Binnenland-
sche zaken en landbouw heeft gericht, waar
in dringend verzocht wordt zoodanige maat
regelen te nemen, dat er een eind komt aan
de mogelijkheid boter en margarine te vermen-
gen en dit product jatls „melange" in den
handel te brengen. In het adres wordt er o.m.
gewezen, dat de (natuur) boterprijs steeds in
dalende richting gaat en dat, waar de overheid
©enerzijds zware verplichtingen op het vee-
houdersbedrijf legt, anderzijds verwacht mag
worden, dat zij, (de overheid) er tegen zal wa
ken dat aan genoemd bedrijf geen oneerlijke
concurrentie wordt aangedaan. Adressanten, zul
len vermoedelijk wel gelijk hebben. Intusschen
zouden we willen vragen of het mis is, wan
neer we meenen, dat er strafbepalingen zijn
gesteld op ta«et verkoopen van „natuurboter"
van alles 'wat krachtens de samenstelling in
meerdere of mindere mate van het natuurpro
duct afwijkt, 't Gaat in het adres echter blijk
baar om een verbod van het vermengen en
verkoopen van 't gemengde als melange. Men
zou zeggen: als de menschen nu weten dat ze
melange koopen en dus geen natuurboter
maar en dit kan de vraag zijn, „weten" ze het
altijd en overal?
Onder de vele problemen, die ter oplossing
Worden aangeboden (en daar zijn het proble
men voor) moet zeken tegenwoordig het zend
tijdprobleem genoemd Worden. Men zou zoo
zeggen: de lucht is vrij en door den aether
kunnen we zenden wat en waar en wanneer
we willen. De Werkelijkheid is anders. De
kwestie van het zenden door de lucht hangt
saimen met internationale regelingen en af
spraken waaraan we ons hebben te houden.
En, de zendstations, die we hebben met de
voor haar vastgestelden golflengten moeten ge
bruikt worden door de verschillende groepen
(vogels van diverse pluimage) die elk voor
zich het aan haar verknochte deel van 't Ne
derlandsche luisterpubliek op hunne wijze wen-
schen te bereiken en te bedienen. Er zijn en
kele kleinere groepen, die tevreden zijn, meer
dan tevreden misschien' met de haar toegewe
zen zendtijd, die desgeWenscht nog iets aan
den anderen kant zou Willen afstaan. We wen-
schen ons hier niet uit te laten over het naar
onze meening al of niet billijke der van som
mige zijden geëischte deel van den totalen
zendtijd. We vermelden alleen, dat van voor
het bepleiten van het goed recht van gestelde
eischen ook de samenstelling van ons Parle
ment, n.l. van de Tweede Kamer In aanmer
king genomen wordt. Als de samenstelling
van onze Tweede Kamer nu inderdaad juist aan
geeft welk percent van den zendtijd de een
toekomt en op welk percentage een andere
groep toekomt, dan 'zullen in den vervolge de
kamerverkiezingen een attractie te meer heb
ben 't gaat daarbij dan ook om den zend
tijd en een min of meer belangrijke wijziging
in de partijgroepeeringen in de Tweede Kamer,
na een verkiezing zou dan noodwendig ook
weer een wijziging in den zendtijdverdeeling
mioeten brengen. De oplossing van' het zendtijd
probleem is, dunkt ons, voor de regeering niet
zoo heel gemakkelijk, althans niet spoedig ge
vonden. Misschien hebben We het mis, maar
We zouden zoo zeggen: gelukkig dat de meeste
luisteraars zich bij' het genieten van de radio
niet tot ©en enkele groep zullen bepalen maar
dat vermoedelijk de menschen van de A.V.R.O.,
van de V.A.R.A. en de K.R.O. en de N.C.R.V.
en die van andere groepen nog wel eens te
gast zullen gaan bij hun zendtijd tegenstan
ders, als die Imlaar Wat moois aan te bieden
hebben.
Zooals We reeds de vorige week mëedeelden
heeft deze week de onthulling plaats gehad van
het Juliana van Stolberg gedenkteeken te 's-
Gnavenhage. Het monument geeft te zien Julia
na van Stolberg met haar vijf zonen. Onder
het gewichtige gedenkteeken (hef rust op twin
tig betonpalen) is geborgen een oorkonde in
looden koker, vermeldende de plechtigheid van
het leggen van den eersten steen. Aan alle
leden van het Vorstelijk Huis werden oor
konden gelijk aan de oorspronkelijke, aange
boden.
Naar gemeld Wordt Staat de gemeente Zaan
dam voor groote gebeurtenissen, waarbij de
Spaansche schatgraverij ten ©enenmale in het
niet behoort te verzinken. Iemand in Beieren
moet op een zekeren dag uit een oud testament
de wetenschap hebben opgeduikeld, dat in Hol
land en wel in de gemeente Zaandam een oud
kasteel of klooster gestaan moet hébben en..
dat is wel van het meeste belang (kloosters
en kasteelen hebben er in ons land zooveel
gestaan), de laatste bewoner er van zou er een
schat begraven hebben ter waarde van millioe
nen. Door een helderziende dame te Berlijn
van h'ooge geboorte zou met nauwkeurigheid
zijn aangegeven waar men moet graven om den
schat te vinden. Door den burgemeester van
Zaandam is, naar We lezen, verlof gegeven tol
het doen van opgravingen. Inderdaad zouden
reeds belangrijke vondsten gedaan zijn o.a.
den marmeren vloer van een voormalige kapel
die doen vermoeden, dat de gravers op den
goeden weg zijn. Als de millioenen eens gevon
den werden. De dag waarop dit gebeurt, is
voor Zaandam een goede dag immers, naar
we lezen is aan die gemeente de helft van den
(eventueelen) opbrengst toegezegd. Menige ge-
tneente zou leen dergelijk aandeeltje in een
millioenen vondst terdege kunnen gebruiken.
BUITENLAND.
Twee groote tentoonstellingen in Bel
gië: te Antwerpen en te Luik. Zes en
twintig deelnemende naties te Ant
werpen. De volkeren ontmoeten el
kaar waar vroeger de vestingwallen
waren. Een terrein van 50 H.A. Ons
land komt goed uit, zoowel te Luik
als te Antwerpen. De Nobelprijswin
naars. Vele attracties, feesen, congres
sen enz. Opening te Antwerpen op 26
April, te Luik op 3 Mei. Ook ons land
zal wel een flink con ten geuit belang
stellenden leveren. De ramp in Roe
menië zeer vele slachtoffers. De
deur van het kerkgebouw sloeg naar
binnen open. Nog honderdduizend
Duitsche militairen zoek.
Ofschoon het eigenlijke reis seizoen nog niet
is aangebroken zullen velen in ons land er
toch in de komende dagen op uit moeten en
willen. België, onze Zuidelijke nabuur mag
zich op betrekkelijk veel natuurschoon be
roemen, maar de attractie van België zal in de
eerste weken niet juist het natuurschoon zijn,
dat intusschen door de bezoekers gaarne op
koop toegenomen kan en zal worden. "België
staat in "hlet toeken van; de tentoonstelling
en het jaar, waarin de bevolking van genoemd
land zijn honderdjarige onafhankelijkheid viert,
zal zeker talrijke scharen vreemdelingen op
Belgische bodem brengen. Zaterdag, den 26sten
April heeft de officieele opening plaats van
de wereldtentoonstelling te Antwerpen en eeni
ge dagen daarna Wordt ook te Luik een tentoon
stelling geopend. De opening van de Antwerp-
sche tentoonstelling geschiedt des namiddags
drie uur door den koning en in tegenwoordig
heid der Kon. Familie. De terreinen voor
deze tentoonstelling beslaan een groote opper
vlakte, nagenoeg vijftig hectaren. Op de plaat
sen Waar zich vroeger Antwerpens vestingwal
len bevonden hebben (de gedachte daaraan
voert ons terug naar de oorlogsdagen) zullen
zich nu de duizenden en tienduizenden bewe
gen van heinde en ver gekomen, om te zien, te
bewonderen wat uit Noord en Zuid, uit Oost
en West is bijeengebracht, laten we zeggen ook
als symbool van vrede en samenwerking. Uit
den aard der zaak neemt al wat tot de Belgi
sche afdeelingen behoort en onmiddellijk be
trekking heeft op dit land en zijn koloniën,
een eerste plaats in. Maar ook voor de andere
deelnemende naties (in totaal zes en twintig)
is een groote ruimte gereserveerd. Of er vraag
was naar expositieruimte Wat ons land be
treft, kan gemeld worden, dat er meer ruimte
gevraagd werd dan er gegeven kon worden,
zoodat er eenige gegadigden moesten worden
afgewezen. Ons land komt te Luik en te Ant
werpen goed voor den dag. Te Antwerpen voor
al is onze deelname op het gebied van land
bouw belangrijk. De oppervlakte van de Ne
derlandsche afdeeling beslaat twaalf duizend
vierkanten meter, waarop ongeveer honderd
vijftig inzenders zullen exposeeren (daaronl-
der zijn o.a. de ministeries van Waterstaat en
Koloniën, verscheidene groote gemeenten en
ondernemers van verschillende grootbedrijven
(havenbedrijf, industrie enz.) Een belangrijk
deel van de Hollandsche inzending heeft be
trekking op onze bloemen en de bloementeelt.
Van belang zal ook zijn wat er te zien is op
koloniaal gebied. En wat de andere landen te
Antwerpen zullen laten zien. 't Is te begrijpen:
veel en velerlei. Ofschoon Duitschland niet of
ficieel vertegenwoordigd is, bevindt zich (en
wel achter de Nederlandsche afdeeling) een
gebouw van de oude Hanzesteden Bremen en
Hamburg. Britannië doet zijn naam als eilan
denrijk eer aan. Engeland heeft een paviljoen
op een heuvel, door water omringd. Tot de
deelnemende landen behooren behalve ons land
en Engeland met zijn Dominions o.a. Frankrijk,
Itajlië, Canada, Brazilië, enz. Tijdens den duur
der tentoonstelling zullen en velerlei we
tenschappelijke congressen en vbordrachten ge
houden worden. Wat België zelf betreft, kan
gemeld worden, dat er veel werk gemaakt is
van de afdeeling Vlaamsche Kunst. Een der
attracties van de tentoonstelling is Oud-België,
dat o.m. veel van het oud-Vlaamsche en beval
lige stedenschoon te zien geeft, waardoor bijv,
Brugge zoo bekend is. En, behalve dat er vele
andere attracties op en bij het tentoonstellings
terrein zijn, zorgt het stadsbestuur van Ant
werpen voor een heele reeks feestelijkheden.
De tentoonstelling te Luik, ofschoon van
kleiner omvang, belooft evenals de Antwerp-
sche tentoonstelling veel moois, veel interes
sants. Te Luik zullen p.m. te zien zijn (wat
met het karakter der stad als centrum van de
Belgische metaalnijverheid overeenkomt) machi-
neriën op allerlei gebied, voortbrengselen van
de groot-industrie, het mijnwezen (ook een Ne
derlandsche inzending) Zuivelfabricage, electri-
citeit, enz. Hier te Luik, beslaan de Nederland
sche hallen een oppervlakte van 3000 vierk.
meter. Wat ons land betreft, zij gemeld, dat
vooral op wetenschappelijk gebied Nederland
een belangrijke plaats zal innemen. Er zullen
zijn eigen inzendingen van al onze universi
teiten, en onder de inzendingen is er één: No
belprijswinnaars". Ons land is klein, maar
groot zijn We wat aangaat het aantal Nobel
prijswinnaars. We hebben er acht. De tentoon
stelling te Luik zal vooral op het gebied van
techniek en wetenschap zeer veel ,te zien ge
ven en naar te begrijpen is de bezoeker
zal er kennis kunnen maken met de groote vor
deringen welke op technisch en wetenschap
pelijk gebied gedurende de laatste jaren ver
kregen zijn, bijv. om maar iets te noemen op
het gebied van den mechanischen landbouw.
Onder de Nederlandsche inzendingen neemt
nog een aparte plaats in: de muziekafdeeling.
Ook te Luik zullen gedurende de tentoonstel^
lingsmaanden tal van wetenschappelijke en ook
technische congressen en andere internationale
bijeenkomsten gehouden worden, waar de ge
leerden, de industrieelen en zakenlieden van
vele landen elkaajr zullen kunnen leeren ken-
nen en waardeeren. De zomer is op komst.
Het zal wel niet te gewaagd zijn Ie voorspellen,
dat ook de Hollanders bij duizenden over onze
Zuidelijke grenzen zullen trekken om daar te
Antwerpen en te Luik naast veel van eigen
bodem veel en velerlei te aanschouwen dat
het product is van intellect, techniek, Weten
schap en kunst van vele volkeren.
Een verschrikkelijke ramp heeft plaats gehad
in Roemenië, in de gemeente Contesct Tijdens
de Goede Vrijdagviering is een geheel van hout
opgetrokken kerk in vlammen opgegaan. Vol
gens de eerste berichten zouden ruim honderd
personen, mannen, vrouwen en kinderen het
slachtoffer geworden zijn. Volgens latere be
richten, zou het aantal slachtoffers nog groo-
ter zijn. Slechts drie personen wisten zich uit
het brandende gebouw te redden, en naar ge
meld werd zijn ook deze drie aan de bekomen
verwondingen overleden. De brand zou ont
staan zijn, doordat tijdens een processie de
door de geloovigen gedragen kaarsen in aanra
king kwamen met de kleeren. Het feit, dat de
deuren van het kerkgebouw naar binnen open
sloegen was oorzaak dat er van de opdrin
gende vluchtende menigte niemand (buiten de
bovenbedoelde drie) ontkwamen. Mén zal zidh
eenigszins kunnen voorstellen, dat ziah binnen
de muren van het brandende gebouw aangrij
pende tooneelen hebben afgespeeld. De kerk
lag ongeveer een halven kilometer van het dorp
af. Vandaar dat in het dorp van de ontzettende
ramp niets bemerkt was. Toen uit een naburige
stad de brandweer en de reddingsbrigaden aan
kwamen, was het kerkgebouw nog slechts een
rookende puinhoop.
De oorlog is al lang voorbij, maar ieder
weet het, in vele der indertijd deelnemende
landen ondervindt men nog in niet geringe
mate de gevolgen. Intusschen zou nen meenen,
dat althans al de menschen, die in oorlogstijd
niet gesneuveld zijn, weer terecht waren. Maar
deze meening moet, blijkens mededeel in gen in
Duitsche bladen, onjuist zijn. De wederzijdsche
gevangenen zijn in den loop der jaren uitge
wisseld, maar naar door Duitsche bladen
gemeld wordt bestaat er nog altijd onzekerheid
over het lot en het verblijf van honderdduizend
soldaten, die in den oorlog in gevangenschap
zijn geraakt. Voor de kleinste helft betreft het
manschappen, die in Fransche krijgsgevangen
schap raakten, voor de grootste helft betreft
het soldaten, die door Rusland gevangen geno
men Werden. Aangenomen wordt, dat velen der
niet Weergekeerde manschappen tijdens het ver
voer zijn overleden. En. waar het begrijpelijk
geacht wordt, dat In Rusland de lijsten der
gevangenen niet zoo bijster nauwkeurig worden
hijgehouden, daar vindt men het toch bevreem
dend, dat ook van zoovele gevangenen in
Frankrijk niets meer vernomen werd. Doch, de
gedachte aan een nog steeds voortduren
der gevangenhouding wordt zoowel met betrek
king tot Rusland als tot Frankrijk verworpen.
De kans. dat de honderdduizend vermisten nog
ooit zullen terugkeeren wordt, zooal niet uit
gesloten, dan toch uiterst gering geacht
VLISSINGEN van 17—24 April 1930.
Ondertrouwd: A. van der Plas 31 j. en M
J. Meijnderts 23 j. P. F. Haarsma 26 j. en
W. P. Fibbe 27 j. J. P. Contant 27 j. en C.
Boeije 28 j.
Getrouwd: H. W. Klip 27 j. en T. de Groot
25 j. H. H. Schipperijn 26 j. en C. C. J.
van Duin 17 j. L. Eversdijk 25 j. en M. S.
Kramp 20 j. C. van der Brugge 35 j. en
A. J. Schlachter 29 j. H. Valstar 24 j. en
A. Roeting 20 j. H» P. van de Schelde 30 j.
en L. Vos 20 j.
Bevallen: N. M. Bergshoeff geb. Lavooij d.
E M. Kole geb. Polderman d. H. C. van
Bel zen geb. de Louw z. A. M. de Veij geb.
Dingemanse d. H. van der Wilt geb. Vlie-
lander z. E. A. Smit geb. de Kramer d.
C. F. Schouwenaar geb. de Putter z. P. Bal-
kema geb. Meijer d.
Overleden: D. det. Coninck vrouw van P.
Louwerse 25 j. D. J. Lute vrouw van C.
Kooger 58 j. E. de Gronchel jm. 21 j.
H. Adriaanse vrouw van W. Stroo 58 j. K.
.Lavooij man van P. M. Weug 62 j. L. Bevers
man van L. M. Schenkenberg 57 j.
MIDDELBURG, van 17—24 April 1930.
Ondertrouwd M. janse 31 j. en P. Ga-
briëlse, 28 j. H. Duimering, 25 j. en
K. Cijvat 27 j.
GetrouwdA. J. van Tatenhove, 20 j. en
G. van de Wege, 23 j. W. Schenken
berg, 24 j. en A. W. Bosdijk, 22 j. A.
Baijens, 29 j. en I. C. Witte, 26 j.
BevallenJ. J. de Witte-Nijssen, z.
A. R. M. Dekker3-van der Does,*d. N.
Kasse-de Mood, z. A. Pitlo-van Schagen,
d. M C. Schotman-de Valk, d. C.
van Moolenbroek-Vermeulen, z. J. W.
Roth-van Meerendonk, x.
OverledenH. L. Dormaar, 89 j., wedn.
W. Veroaeijle-Broeder J. C. Eggel, 82