2e BLAD Van Week tot Week SlLjnr»- of l"CmkhoesE Benauwdheid op de bord \Am Uw AkKers Abdusi^oop- Zenuwstillend MIJNHARDT'S zenuwtabletten WEGELING'S NIEUWSBLD VAN VRIJDAG 12 JULI 1929 No. 28. BINNENLAND. Veel leven om niets. Afwachten is de boodschap. Het spel kan beginnen. Praat me niet overCuracao. De Indische Gids concludeert. VanSpeyk en van der Werf herdacht. De hand boven 't hoofd gehouden. De I.K.K. houdt een congres te Amsterdam. Mannen van zaken aan 't woord. Een tweesnijdend zwaard. Onze uitvoer van aardewerk bedreigd. Groolsche be stemming. Als gebruikelijk is na de verkiezingen putten de verschillende bladen zich uit in het geven van beschouwingen omtrent den uitslag, be schouwingen waarin al naar de politieke op vattingen der schrijvers zijn, met meer of min der voldoening wordt gesproken over het re sultaat. Met betrekking tot dit resultaat en de maandenlange voorbereiding in woord en ge schrift alom in den lande, zou men kunnen zeggen; „tant de bruit pour une omelette" en de uitslag der verkiezingen beschouwende, voor zoover het de samenstelling van de Tweede Kamer betreft, kon men inderdaad tot de con clusie komen dat het geweest is; veel leven om niets .Wat intusschen toch voorbarig gezegd zou zijn. Immers, het zal nog de vraag zijn van welken invloed de uitslag der stemmingen on geacht de samenstelling der Kamer, zal zijn op de vorming van een nieuw Kabinet. De vraag is of er een parlementaire meerderheid gevonden zal kunnnen worden, m,a.w. op de partijen der rechterzijde al of niet tot een ac- coord zullen komen met de bedoeling geza menlijk het regeerkasteel te bezetten, 't Is al eenigen tijd geleden, dat door een politiek per sonage van vrij algemeene bekendheid werd beweerd: als het in 1929 niet lukt weer een parlementair kabinet te vormen een kabinet steunende op een meerderheid in het parle ment dan is de kans voor jaren van de baan. Pe partijen die zich thans al of niet geroepen Zullen achten gezamenlijk op te trekken, zullen zich hoogstwaarschijnlijk bij de bepaling van hun plan niet laten beinvloeden door de hier boven weergegeven opmerking, al kunnen ze intusschen elk voor zich, afgezien van alle andere overwegingen er van overtuigd zijn, dat het voor Nederland hoog tijd wordt weer een parlementair Kabinet te krijgen in de plaats van het extra-parlementaire, dat als zoodanig tenslotte maar weinigen bevredigt. Afwachten is de boodschap. Ongetwijfeld zal zoo hier en daar het hooge aantal der behaalde stemmen aanleiding tot winste of meerdere winste heb ben gegeven. -Maar, de bevolking van Neder land neemt gestadig toe en ookde kiesdee- ter. Verschuivingen van eenige beteekenis heb ben bij de gehouden verkiezingen niet plaats gehad en we kunnen het ons volkomen begrij pen, dat van verschillende zijden de opmerking gemaakt is, dat de uitslag der verkiezingen „weinig zeggend" bleek. Enfin, we hebben een nieuw Parlement, we krijgen (allicht) een nieuw Kabinet. Het spel kan beginnen. Tijdens den gjrooten oorlog, toen elk over den oorlog sprak en ook in de openbare vervoermiddelen zoo menig vurig debat werd gevoerd over de kansen in den grooten krijg zoowel als over de schuld aan den oorlog, in den grooten oor log Heggen we, moet er een snaak geweest zijn, die een knoopsgat van zSjn jasje versierde met een „insigne", waarop te lezen stond: praat tfie niet over den oorlog. Men kan van 't goede te veel krijgen en niet ieder is er van gediend op reis te worden lastig gevallen met maat schappelijke of politieke kwesties. In dezie da gen zou de snaak, waarop we doelen, er toej kunnen komen het opschrift mee te dragen: „praat me niet over Curacao". Dit doende zou hij er echter blijk van geven de belang rijkheid van het Curacaosche geval ©enigszins te onderschatten. Kolommen vol worden als nog aan den overval op Willemstad gevuld. Het gaat er nu voornamelijk nog om of zoo ja in welke mate de gouverneur van Curacao in zijn plicht is tekort gescholen. De „Indische Gids" geeft in een onlangs versche nen nummer een overzicht van eenige pers uitingen het Curacaosche geval betreffende, en komt tot de cconclusie: dat de regeeriïig, de gouverneur, de militaire commandant niet indachtig zijn gebleven, dat Curacao het stam land van den politieken-generaal-avonturier tot naasten buur heeft. Dat zal wel betrekking hebben op generaal Urbino, voor wiens bedrei gingen de gouverneur gezwicht is en aan wien door dezen een schip werd verschaft, waar mede Urbino in staat was met een voorraad Nederlandsche wapens en munitie naar Vene zuela over te steken. De conclusie van de „In dische Gids" luidt verder: De commandant en de gouverneur hebben geen daad en geen woord weten te vinden om als van Speyk en Van der Werf de situatie met eere ook voor de geschiedenis te redden. Inder daad moeten noch de gouverneur noch de oommandant den brand in het kruit gesloken hebben (dat intusschen misschien al was meegenomen) en dat een van hen als wij len de Leidsche burgemeester, zijn hchaaara als snij"* zou hebben aangeboden ook daar van maken de meeste uitvoerige mededelin gen ui» Willen stad geen melding. Of ie»? der gelijks de situatie eered zou hebben? Wie zai het ze-^en. Maar we» de gouverneur gedaan of nagelaten mag hebben naar veler mea ning it hJJ in zijn plicht têksfft REISLIED. In "t veld en onder de boo men Dan zingenddan vroolijk stil Maar bovenal recht lustig Zij, hij, die rijzen wil. Als 't daget in het oosten Als alles nog zoo stil is en wijd Dan stemt ons de wereld zoo heerlijk In den schoonen lentdtjjd. De leeuwrik, als morgenbode, Zingt hoog in de wolken zijn lied, En spreekt van de vreugde van het reizen Van aj wat de wereld ons biedt. Hoe heerlijk een berg te bestijgen.... Met uitzicht op bosch, veld en stroom.... En daarboven de blauwe hemel....' Diep blauw als $en lieflijke droom. Van de bergen vliegen de vogels.... De wolken, ze drijven zoo stil De gedachten, die gaan veel verder.... Zoo ver als men denken wil. De wolken, die dalen, vervliegen De vogels zijn beperkt in hun kracht Maar onze ziel. onze ïied'rea Die zoeken de Hemelmacht. G. Koers. maken, wordt nog gevreesd, dat de verhooging van de Amerikaansche rechten een tweesnij dend zwaard zal blijken. Te verwachten zou namelijk zijn, dat andere staten (dezelfde moei lijkheden in Amerika als wij) hun nog vermeer derde overproductie op de Nederlandsche markt zouden werpen, waar ons land tenge volge van het geringe invoertarief van invoer recht, daarvoor het meest in aanmerking zou komen. Zoo zou tenslotte de verhooging der Amerikaansche rechten op aardewerk op ons land een terugslag kunnen hebben in dien zin, diat ook hier stemmen zouden opgaan voor vef- hooging der Nederlandsche rechten. Zoo zat toch maar het een aan het ander vast. Door H. M. de Koningin-Moeder is een be stemming gegeven aan de gelden, die ter gele genheid van Haar jubileum in ons land, 1q Indië en in het overige buitenland zijn bijeen gebracht. Het bedrag van de Nederlandsche vrouwen hier en in het buitenland bijeenge bracht zal worden besteed aan een door H. M. in het leven te roepen stichting voor verple ging en opleiding van en onderwijs aan licha melijk gebrekkige kinderen. De geiden in Indib bijeengebracht zullen worden besteed ten bate kleine bebemdell- gy kefc beet m«.t (Adv. in Blokschrift) moeten er termen aanwezig zijn hem tot eenige nadere toelichting te nopen. Waartoe de gou verneur dan ook bereid moet zijn. Wat meer is, hij heeft zich tegenover de Nederlandsche regeering bereid verklaard af te treden indien de regeering daarvoor de gronden aanwezig achtte. Nu heeft de gouverneur aan de Kolo niale Staten mededeeling gedaan van zijn ver klaring aan de Nederlandsche regeering, en de Koloniale Staten hebben hun hand al reeds beschermend uitgestrekt over het hoofd van den gouverneur, door vertrouwen in zijn beleid uit te 6preken, niet alleen; maar ze ?ouden tevens het besluit genomen hebben tele grafisch bij den Minister van Koloniën aan te dringen op een onderzoek naar het optreden der politieautoriteiten enop betere be scherming van het grondgebied. In hoeverre nu het optreden van de politieautoriteiten af hangt van de voorschriften van den gouverneur en in hoeverre deze laatste verantwoordelijk gesteld kan en zal worden voor mogelijke nalatigheden of verkeerd optreden van de po Iitie, zal de tijd moeten leeren. In Amsterdam is dezer dagen weer een groot internationaal gezelschap bijeen, 't Zijn de vertegenwoordigers van 75 bij de Internationale Kamer van Koophandel aangesloten landen, be nevens vele afgevaardigden uit landen, die nog niet als leden tot de I. KL K. toetraden. Bij de opening welke Maandag plaats had is door verschillende vooraansl aande personen 't woord gevoerd. Een Italiaansch afgevaardigd© her innerde aan de door een onzer souvereinen ge sproken woorden, volgens welke ons land groot is op elk gebied, waarop een kleine natie groo\ kan zijn. Uit den aard der zaak zijn er bij de plechtige opening over en weer veel vriende lijkheden gezegd. De bedoeling van het oon- gres is de internationale samenwerking tus- schen zakenmenschen te bevorderen en zpp- als onze Minister van Buitenlandsche Zaken in zijn rede o.m. zei, de oplossing te vindein van zekere problemen, welke het economisch wel zijn in den weg staan. Waar deze menschen in zekere mate geïnteresseerd zijn bij de samen werking van zakenmenschen in dien zin, dat door hun samenwerking de hinderpalen wor den opgeruimd, die het economisch welzijn be in vloed en, mag dus gezegd worden, dat het te Amsterdam geopende oongres vruchtbaar kan zijn voor de heele wereld en in zekeren zin mag wellicht worden aangenomen, dat de I.K. K. en het oongres een streven vertoonen, dat parallel loopt met het streven van het econo mische werk van den Volkenbond. Wat op het Amsterdamsche (het vijfde, want de I. K. K. dateert nog pas van 1920) gedaan wordt zal misschien internationale beteekenis kunnen zijn, mogelijk daarom juist van beteekenis om- lat hier. naar we vermoeden, mannen van za ken, menschen uit de practijk aan het woord zullen zijn. Er is op menig gebied nog steeds een sterke wrijving fusschen de verschillende Staten on derling. Het buitenland is in ruime mate van onze artikelen gediend, doch, zoo af en toe ver nemen we iets van strubbelingen. De zaak voor den exporteur is nu eenmaal het verover de afzetgebied te behouden. Jammer, dat zoo hier en daar door de regeeringen in het buiten- 'and een kink in den kabel wordt gebracht. 7oo viel dezer dagen weer te lezen, daf Ame- •ika zijn invoerrecht op aardewerk gaat ver- hoogen. Dat is iets, waarbij een deel van onze industrie van heel nabij betrokken is. Wij voe ren heel wat aardewerk naar de Veroenigde Staten uit. Van de zijde van de Ned. Vereeni- ging van Aardewerkfabrikanten wordt in een 'dres aan den Minister van Buitenlandsche Za- :en aangedrongen op een officieel protect bij 14Amerikaansche regeering. Als nu de Ame rikaansche regeering wat mogelijk Is. zich niet jan een eventueel protest van onze zijde stoort sn ook niet bereid mocht blijken voor ons «and «enig* gunstige uiutintiarln^ebepiling t* van verschillende maatschappelijke en liefda dige instellingen in de overzeeschei bezittingen. Zeer zeker een grootsche bestemming. BUITENLAND. Gematigd optreden der Labour-regee- ring. Kalm tempo. Over de ontrui ming van het Rijnland. Het mes op de Fransche en Belgische keel. Betrek kingen met Rusland - maar, eerst een belofte. Geduld, ook met de ont wapening. Niet alle eieren in één nest. Ratificatie van het accoord tusschen Frankrijk en Amerika. Al óf niet on der het kabinet Poincaré. Voor 1 Augustus de zaak in orde. Onrust stokers op den Balkan. Een goed woord van Engeland en Frankrijk. Een negentigjarige. Mac Donald, de Britsche premier heeft in zijn troonrede het program ontvouwd, volgens hetwelk de nieuwe regeering zal te werk gaan. In het algemeen genomen ademt dit program een geest van gematigdheid. Die gematigdheid moge aan den kant der oppositiepartijen al ge waardeerd worden, de mogelijkheid, dat zij bij een deel van Mac Donald's partljgenooten eenigen tegenstand zal ondervinden is niet uit geslloten. De uiterste linkervleugel zal mogelijk niet in alle opzichten accoord gaan met een wijze van regeeren, die zich in de troonrede als min of meer gematigd aankondigt en blijk baar niet voornemens is zich aan gevaarlijke experimenten te wagen. Minister Thomas, heeft een uiteenzetting gegevenn van de regeerings- voorstellen, welke betrekking hebben op de voorgenomen oplossing van het werkloosheids vraagstuk. In vele opzichten bestaat er eenige overeenkomst tusschen wat de Liberale Partij met Lloyd George aan 't hoofd, gewild zou hebben en wat de Labour-regeering van plan is te doen. Dat de huidige Britsche regeering inderdaad van zekere gematigdheid blijk geeft, komt uit in de plannen der bestrijding der werkloosheid, plannen in iets gematigder tempo uitgevoerd zullen worden dan* de leider der Liberalen wel gewenscht moet achten. Wat dit voordeel heeft, dat van de uitvoering van de plannen van Thomas niet direct zulke groote sommen noodig zullen zSjn. Dat neemt niet weg, dat er ook voor de uitvoering van Thomas' plannen heel wat millioenen noo dig zullen zijn. In de eerste plaats voor de verbetering der wegen waarmede een twee ledig doel bereikt wordt, n.l. de bevordering van het verkeer, dat aan handel en industrie ten goede komt en de werkverschaffing. Thomas legt verder een nauw verband tus schen de oplossing van het werkloosheidspro bleem en handel en induslrie. De Minister van Buitenlandsche Zaken, Henderson heeft o.m. gesproken over de ontruiming van het Rijn land. Die ontruiming moet naar zijn meening zoo spoedig mogelijk plaats hebben. Maar, of de Engelsche regeering KÜt nu) al wil, daarmee is de zaak niet afgedaan. Frankrijk en België zijn er ook nog en of die nu zoo direct voor een spoedige ontruiming te vinden zijn, dat is de vraag. En, dat weet Henderson ook wel. Hij heeft de opmerking gemaakt, of liever hij heeft toegegeven, dat het niet in het belang van den vrede in Europa zou zijn, de ontrui ming in etappes plaats te doen hebben en In verband daarmee wil hij trachten Frankrijk en België er toe te bewegen gezamenlijk tot denzelfden stap over te gaan. Het eerste optre den van de Minister Henderson heeft, ook met de betrekking to» de ontruiming nogal cri- tiek uitgelokt. Zoo wordt onder meer de op merking gemaakt, da: -;ij, minister Henderson door al'een rijn bezwaren te ge^en tegen een niet-algemeene ontruiming eigenlijk reeds den invloed, den zedelijken invloed verzwak;, waar van hij de kracht zou willen beproeven door te probeeren of Frankrijk en België niet tot aan gèaamenlijk optreden inzake de ontruiming en zenuwsterkend is de werking van Qlazen Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten te bewegen zouden zijn. Er zijn er in Engeland, die het flinker en meer effectvol gevonden zouden hebben als Henderson bijv. gezegd had: wanneer binnnen een zekeren lijd geen alge meene ontruiming van het Rijnland plaats heeft, zullen de Britsche troepen alleen hel bezette gebied verlaten, waarmee dus in zeker opzicht zoo aan Frankrijk en België het mes op de keel gezet zou zijn. Ook over Rusland heeft Henderson gesproken. Wat de Britsche regeering ten opzichte van Rusland en de be trekkingen met dit land zal doen, zal afhan gen van wat de Engelsche Dominions zullen zeggen in dit geval. Doch wat betreft de propa ganda der Sovjets, uit wat Henderson gezegd heeft blijkt wel, dat hij dezelfde opvatting heeft als Mac Donald, dat namelijk Brittanniê niet zal dulden, dat er propaganda gemaakt wordt, die tenslotte neerkomt op een inmenging van buiten in de inwendige aangelegenheden van het Britsche Rijk in of buiten Europa. En, als Rusland uit de ervaring, die het opgedaan heeft iets wijzer geworden is, en er prijs op zou stellen weder in normale handelsrelatie» te komen met Engeland, dan zou naar Hender son's meening veronndersteld mogen worden dat Rusland niet alleen beloften zou geven, maar er tevens voor zou zorgen, dat de belof ten werden nagekomen. Dat het wachtwoord in Engeland thans „geduld" is zou men ook kunnen opmaken uit wat wordt gemeld betref fende het standpunt der Labourregeering in zake ontwapening. Macc Donald heeft onlangs gezegd, „dat hij en zijn ministers niet alle eieren in één mand wenschen te leggen en ook niet het heele pro gramma in één zitting wenschen af te doen. Minister Alexander gaat op die eierenkwestie of liever op den zin ervan door met betrek king tot de ontwapening. Hij heeft o.m. er op gewezen, dat er menschen zijn die binnen één week een algeheele ontwapening tot stand zou den willen zien brengen. Uit wat hij verder zei blijkt, dat de Engelschen de verantwoordelijk heid gevoelen van de belangrijke verplichtingen welke ze In alle deel en van de wereld hebben en dat er, zullen de Engelschen die verant woordelijkheid kunnen blijven dragen een redelijke grond zal moeten zijn voor vertrou wen, steunende op een gerechtvaardigd gevoel van veiligheid. Geen Labourregeering zal te vinden zijn, die zich haasten zal zich van alle bescherming te ontdoen, voordat er betere mid delen tot instandhouding der veiligheid zijn gevonden. Met de ontwapening blijkt de La bour-regeering dus ook het noodige geduld te willen oefenen. In Frankrijk is men hel nog steeds niet eens over de ratificatie van het schuldenaccoord. Men wil er in dat land nog maar niet aan het accoord, dat Frankrijk aan een bepaalde rege ling ten opzichte van het betalen zijner schul den bindt, te aanvaarden, ook niet al zijn de herhaalde pogingen om nog wat van de schul den aan Amerika af te krijgen mislukt. In des kundige kringen moet men wel verwachten, dat lenslotte toch de ratificatie nog voor den. len Augustus zou plaats hebben, wat met het Oog op een mogelijk uitstel van betaling van het op dien datum vervallende bedrag van belang is. Of Intusschen de ratificatie zal plaats heb ben onder het huidige ministerie Poincaré, wordt nog in 't geheel niet zeker geacht. Deze week zal daaromtrent misschien wel meer nieuws brengen. Op den Balkan, waar al zoo menig vuurtje ontstoken is, ook sinds de Turk daar zijn groo- 'e macht en invloed verloor, macht en invloed die van dien aard waren, dat de onrust op het Balkanschiereiland maar zelden week, op den Balkan is het weer niet heelemaal pluis. Er bestaat weer een zekere spanning tusschen Ser vië en Bulgarije of misschien is het juister gezegd, dat de spanning tusschen genoemde landen zich meer dan gewoonlijk openbaart Van weerszijden hebben er zoo af en toe in vallen plaats en de laatste overvallen aan de grenzen tusschen Bulgarije en Zuid-Slavië moe ten van dien aard geweest zijn, dat er met name in Frankrijk en Engeland groote bezorgd heid gewekt is. Vandaar dat de vertegenwoor digers van genemde landen zoowel te Belgrado als te Sofia stappen hebben gedaan om de ruziezoekers tot kalmte aan te manen en hen ie wijzen op het belang dat zij beiden hebben bij de handhaving van den vrede op den Bal kan .Als de rakkers nu maar willen luisteren. West-Europa heeft waarlijk nog genoeg de handen vol om een Balkanconflict, dat wie weet hoe gauw een Europeesch conflict in het leven zou kunnen roepen, te kunnen missen. Maandag beeft de bekende Amerikaansche rpill'onnair Rockefeller rijn 90sten verjaardag gevierd. Rockefeller, de groot-indushrioel oliemagnaat, de man die wellicht zijn oiiren rijkdom nooit gekend heeft, heeft indertijd, in 1925. Ae wereld verrast met de mededeeling dat hij zijn geheele vermogen aan li Madighrid wou besteden DocK een vr>rmorr',n a's da' 'rer. npgr n'ri *0^ W"T te fTe- ven, in 't geheel heeft bij aan all^ri'M lLf instellingen een rijf honderd mfioen bestek. Gelukkig voor zijh familie bleef er in 1921, toen hij de rest van zijn vermogen aan die fa milie overdroeg, nog ..iets" over. Een vijf honderd millioen dollar.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Nieuwsblad/Wegeling’s Nieuwsblad | 1929 | | pagina 5