2e Blad, Wegelings Jlieuwsblad
geneesten ve^ftaaü dejfuid
ll^HERE^|
van Vrijdag 24 December 1926 - No. 51
■f I f r r r JJJ JL LIL 1111 II
Als dit nummer verschijnt, zijn de feestdagen weer
dichtbij. De donkerste dagen van het jaar, zijn ook de
dagen, waarin gezongen wordt van het Licht, dat uit
's werelds donkre wolken is opgegaan. En we vieren
Kerstfeest. Voor heel velen aangename dagen. De meest
gezellige tijd van het jaar. Echte familiedagen en dagen
van intieme huiselijkheid. De tijd van de Kerstboomen
en Kerstliederen. De tijd, waarin ook met bijzonder ge
noegen geluisterd wordt naar dat aloude„Stille Macht,
Heilige Nacht", en waarin men met eenig heimwee zich
den Engelenzang indenkt, die profeteert van Vrede op
Aarde I Het spreekt vanzelf, dat wij op deze plaats niet
kunnen ingaan op de beteekenis van dit groote Christus-
feest. Het gevaar bestaat altijd, dat het eigenlijke van
de bedoeling wordt voorbijgezien en dat men er iets
uitwendigs van maakt. Men kan van het Kerstfeest maken
een soort St. Nicolaasfeest, een feest van geschenken
en verrassingen en Kerstfeest kan dan een heel druk
feest wezen. Het gewijde is er dan af en de bekoring
van het „Stille Nacht, heilige Nacht" kan er dan ook
maar alleen zijn, als de omgeving, waar men dit lied
zingt, er niet mee in strijd is. Het gaat bij dit feest
vooral om het eigenlijke, om het „Kind in de Kribbe".
En velen kennen het Kerstfeest niet anders als zonder
dat Kind en dan is het een surrogaat. Neen, wij moeten
goed onderscheiden, en vooral er niet wat anders van
maken, dan het is, blijkens de mededeeling van het oude
Kerstverhaal, en de eerlijkheid zou erbij gebaat zijn, als
minder het woord Kerst-Christus werd gebruikt in deze
dagen des jaars, dan men vaak doet. „Kerst" is toch
de omzetting van het woord „Christus".
Zoo is het ook met den Kerstboom over welks oor
sprong nog veel nevel hangt. Het eerste authentieke
bericht over den kerstboom dateert van 1608 en wordt
gevonden in een manuscript der Straatsburger bibliotheek,
toch is het nog maar ongeveer een eeuw geleden, dat
deze boom werd opgericht als geregeld factor van het
Kerstfeest. Duitschland ging hierin voor en van daar
kwam het over naar ons land. Maar als zinnebeeld van
de kerstgebeurtenis, moest deze boom dan ook alleen
worden geplaatst met het oog daarop. En anders niet.
Laat ons het kerstfeest ook met al zijn uitwendige ver
schijnselen, heilig houden. Men verwereldlijke het toch
niet 1 Daarvoor is het te groot, te heilig. Slechts hij,
die dit feest wil vieren naar zijn hoog-heiTige beteekenis,
kan er den zegen van ondervinden, maar wie dit niet
kan, onthoudde er zich van en vuile niet den inhoud
met wat anders, met wat wellicht in schrille tegenstel
ling daarmee is. Redevoeringen, feestelijke samenkomsten
dat zij er zijn, maar zij mogeji zich niet sieren met den
Christus-kam, als „het Kindeke" niet het middelpunt
ervan is. Zoo blijven wij waar en eerlijk, ook tegenover
hen, die in den beginne met de viering van het kerst
feest zijn aangevangen. Die viering van Christus' ge
boorte dateert immers vanaf de vierde eeuw en werd
op den 25sten December gesteld, de tijd van den winter-
zonnestand, de tijd van de toeneming des lichts, welke
tijd samenviel met het Joelfeest der heidensche voor
vaderen, hun natuurfeest, omdat de zon, schijnbaar dood,
herleven ging. Zoo wilde men Christus eeren als de
Groote Zon, het groote Licht, dat overwinnend uit de
duisternis der wereld opgaat. Vandaar ook het zinne
beeld van den lichtenden kerstboom met zijn vele bran
dende kaarsen. Of er een ander licht moet gaan schijnen,
het licht van een nieuwen Christus? Velen denken er
over. Daarvan getuigen de lezingen, welke vorige week
te Vlissingen en in Middelburg werden gehouden en
waarvan hier verslag volge.
Donderdagavond trad te Middelburg en Vrijdagavond
te Vlissingen in de Lutherse kerk op Dr. Joh de Groot, pred.
te 's-Gravenhage, Wder in Vlissingen met het actuëele
onderwerp „Een nieuwe Messias?" Geen wonder,
dat de beide samenkomsten druk waren bezocht. Kwam
dit, doordat Dr. de Groot een geliefd en bekend spreker
is, of was het belangstelling in het onderwerp, dat door
spr. werd behandeld? Ons dunkt, dat het komt door de
gelukkige combinatie van spreker en onderwerp belde.
Het is toch onwedersprekelljk, dat de nieuwe Messias
veel belangstelling heeft. Men denke aan het gehouden
Ster-congres in Ommen en de gedachten der men-
schen omtrent Krishnamurti loopen verre uiteen. De eert
ziet in hem een nieuwe openbaring der Godheid, terwijl
de ander slechts een valschen Messias in hem ontwaart,
die Christus' woord bewaarheid„Want velen zullen
komen, onder mijnen naam, zeggendeik ben de Chris
tus, en zullen velen verleiden," want er zullen valsche
Christussen en valsche profeten instaan." Geen won
der, dat als deze Messias besproken wordt, velen zich
opmaken om er naar te luisteren, en vooral dan, als
het gedaan wordt door een spreker als die van de vorige
week. Met den nieuwen Messias bedoelt spr. Krishna-'
murti, en hij vraagt of deze werkelijkheid is of religieuse
illusie. Ter beantwoording dier vraag, gaat spr. eerst
de geestelijke stroomingen der laatste jaren na, en wijst
op de Orde van de Ster uit het Oosten, welke orde
een dochter is van de Theosofie.
Hij memoreert drieërlei theosofen: le. de zoekers
#naar godsdienstige waarheid, die sympathie hebben voor
eiken godsdienst, dus ook voor de theosofische veree-
niging, die door Annie Besant wordt geleid, meestal
mannen; zij gaan uk van de gedachte, dat alle groote
godsdiensten een diepere eenheid hebben, 2e. de men-
schen die buigen voor groote leiders als mevrouw Besant
en die in tegenstelling met de eersten, die ondogmatische
zoekers zijn, mensehen van het dogma kunnen genoemd
worden, die gelooven aan reïnearnatie zonder een per
soonlijk God en de derde groep, de leden van de Ster
van het Oosten, die leerde, dat er een wereldleeraar zou
komen en voor wien Krishnamurti het hoofdkanaal zou
zijn, d.w.z. dat dc wereldleeraar hem zal gebruiken voor
zijn verblijf onder de menschen en bezit zal nemen van
zijn lichaam en persoonlijkheid. Mevrouw Ülavatski werd
geteekend, als iemand van twijfelachtig karakter, op
grond van uitspraken van kolonel Olcott, die in 1875
met haar de Theosofische Vereeniging oprichtte Zij kwam
in 1889 met Mevrouw Besant in aanraking en wenschte
dat deze bij hun zou komen. En zij is gekomen en ge
worden een der corypheeën op het gebied der Theosofie In
1910 brengt Leadbeater, haar broer, de idéé van de
komst van den wereldleeraar naar voren. In 1909 ont
moette zij voor het eerst den jongenman Krishnamurti,
in Britsch-lndië, en spontaan zag zij in hem het middel,
waarvan de Leeraar zich bedienen zou. Zij voedde hem
op en leidde hem in de wetenschap in. Een jaar later
onstond nu de orde van de Ster in het Oosten. Op het
stercongres in Ommen trad de beweging een nieuwe
phase in. Op 11 Augustus maakte Mevr. Besant bekend,
dat Krishnamurti zich twaalf apostelen zou kiezen en
beweerde, dat allen, die niet in Krishnamurti geloofden,
samen Judas vormden. Daarop sprak Ds. de Groot over
het gebeurde te Adiar in Eng.-Indie. Daar liet de Meester
het eerst zijn stem weer klinken na 20 eeuwen. En
Krishnamurti„Ik kom niet om aftebreken, maar om
op te bouwen". De 2500 aanwezigen geloofden, dat een
nieuw Kerstfeest was aangebroken. In dat jaar is hij
in Ommen geweest. Mogen de aanhangers hem als heilig
beschouwen, hij is in de verste verte niet met Jezus
te vergélijken. Ds. de Groot zegt van hemK. moge
een gentleman zijn, dje op de handen wordt gedragen,
een profeet, een wijsgeer of leider is hij niet". Zooals
een Perzisch dichter eens den mensch een marionetten
theater noemde met een lamp erin, zoo beschouwd spr.
deze geheele beweging. Hij is het slachtoffer dier be
weging, een eerlijk man, zonder eenig spoor van arigi-
naliteit, een marionet met mevr. Besant en haar broer
achter de schermen. Van alle kanten kwamen dan ook
protesten tegen hem. Spr. haalt er voorbeelden van
aan, ook is scherp over hem geoordeeld van commu-
nistisch-sociaal- geloovige zijde en van vrijzinnigenkant.
Ook spr. noemt alles illusie, en van illusies kan de
menseh niet leven. Hij gelooft dan ook dat het einde
bankroet zal zijn.
De beweging is geboren uit de onrust der tijden, doch
de rust kan alleen door Christus gegeven worden. Wie
Hem heeft ontmoet, heeft alles. Aan het slot zijner
boeiende rede, wekt spr. op, om te zijn grenswachters
in den dienst van den levenden Christus. Deze derde
Winterlezing alhier mag als uitnemend geslaagd worden
beschouwd, wat ook gezegd mag worden van de Uit
voeringen der Zangver. „Looft den Heer" op Woensdag
avond in het Concertgebouw en van de Gemengde Zang
vereniging, welke een Weihnachtsoratorium gaf, even
eens in het Concertgebouw. „Looft den Heer" behield
alweer haar oude reputatie. De kerststemming werd ge
wekt door kerstboomen, aan weerszijden van het podium,
meer*nog door het aangrijpende van het gezongen lied.
Vondels „Lof der Godtheid" werd gedeclameerd door
Mevr. Wegener Sleeswijck-van Balen Blanken uit Leeu
warden. Haar slotwoord sloot zich aan bij het Engelen
lied„Stille Nacht, Heilige Nacht," Mej. Nanda Gerritsen
uit Nijmegen, sopraansoliste zong mede enkele schoone
liederen. De alt-zangeres Mej. Jeanne van Emmerick
uit Rotterdam boeide eveneens. Voor de pauze dankte
de Voorzitter Mej. Minderhoud, die voor de eerste maal
de pianobegeleiding op zich genomen had.
Na de pauze werd het slot gegeven van Mendels
sohn's Athalia, het hoofdwerk van den avond. Het ver
haal Is gegeven, In het oude treurspel van Racine. Het
is het verhaal van het kleine koningskind, voor de woede
van Athalla verborgen, door den hoogepriester Jozada
en diens vrouw, Handel en Mendelssohn hebben beiden
dit stuk uit Israëls geschiedenis bezongen. De uitvoering
door „Looft den Heer" was een waar genot. Ds. Vbor-
hoeve dankte den heer Höfelein, en allen die aan dezen
avond hadden medegewerkt
Voor de Gem. Zangver. was haar uitvoering zoo be
langrijk, omdat het de eerste maal was, dat zij onder
leiding van den heer Jan Kuiler uit Middelburg een ora
torium uitvoerde. Jammer, dat de griep inbreuk had
gemaakt, waardoor verschillende partijen moesten wor
den aangevuld, zij het dan ook op waardige wijze. Het
Weihnachtsoratorium van Bach, bestaat uit zes cantaten,
een cyclus voor de Kerstdagen, Nieuwjaar, Zondag n&
Nieuwjaar en Driekoningen, elk afzonderlijk een geheel.
Dus ieder van eigen sfeer en wijding. Het geheel ver
mocht echt de verheven Kerststemming te werken. Al
direct de inzet van het machtige aanvangskoor. De
vreugd over Christus' geboorte, overgaande in het ern
stige „Hoe zal ik U ontvangen Na het slotkoraal
brak een krachtig applaus los, waarin de heer Kuiler,
den pianist, den heer Van de Sande, liet deelen. evenals
de solisten, Mevr. Brand-Bekker en heel het koor.
Donderdagavond gaven nog de beide Kinderkoren het
z.g. Kinder- en Middelkoor der Chr. Zangvereeniging
„Hoop op Zegen" een Kerstuitvoering in de zaal van
de „Oude Vriendschap". Deze Zangver. is een onder-
afdeeling van den Chr. Nat. Werkmansbond, onder
directie van den heer J. Breel. Bijzonder aantrekkelijk
was het, die groote schare van kinderen te hooren
zingen. De laatste der reeks conferenties werd door
Pater v. d. Geest tc Middelburg gehouden. Het ging nu
over de verhouding van den R.-Katholieke kerk tot het
huwelijk. Er is een verwijt tegen de R. C. kerk, dat zij,
door haar verplichtend celibaat, disgenetjsch werkt. Spr.
wijst dat af. als onverdiend. Vervolgens handelt spr.
over moderne huwelijksopvattingen en het aantal echt
scheidingen en stelt daartegenover de R. C. opvatting
wat betreft het Sacramenteel karakter en de overbreek-
baarheid daarvan en alzoo veel zedelijk verval wordt
voorkomen. Na nog een kort overzicht gegeven te heb
ben, ook van de vorige conferenties, beeindigde spreker
zijn taak.
De afd. Middelburg hield haar jaarvergadering. Er wordt
in het jaarverslag over 1925 van het consultatiebureau
gezegd, dat in het belang eener goede natuurlijke voeding
de moeders vroeger moeten verschijnen. Voor het eind
der eerste maand moeten het meerendeel der moeders
komen. Mogelijk is het en noodig zeer zeker. Van 67
kinderen, werden er slechts 30 geheel of gedeeltelijk door
de moeder gevoed. Gevraagd wordt dan ook de mede-
werking van vroedvrouwen en kraamverzorgers. Het be
zoek was trouw. Door 83 kinderen werden 1514 bezoeken
gebracht. Echter wordt nog niet door der in Middel
burg geboren kinderen, het bureau bezocht. Het bureau
krijgt wel opgaaf, de verpleegster bezoekt die wel, maar
haar roepstem wordt niet genoeg gevolgd. Enkele malen
werd bijzonder zuigelingenvoedsel en soms ook gewone
melk voor rekening van het bureau verstrekt. Het bureau
is gevestigd in de school aan de Molenstraat bij de
Veersche brug, ingang Bolwerk. Vermelden wij uit Mid
delburg nog, dat in de bovenzaal van „de Eendracht" do
jaarlijksche algemeene vergadering van de „Vereeniging
tot verbetering van het Geitenras in Zeeland" werd ge
houden, nadat meerdere afgevaardigden des morgens een
excursie naar het Fokstation te Serooskerke hadden ge
maakt. De heer Kielstra sprak een woord van welkom.
Uit enkele kringen waren voorstellen ingediend, evenals
van den heer Zwagerman. Daarna werden jaarverslagen
uitgebracht. Het aantal vereenigingen bedraagt thans 66
met 3028 leden en 4444 geiten. In de provincie zijn 68
bokken gestald, terwijl op het fokstation 4 groote en 9
jonge bokken aanwezig zijn Zeventien werden er afge
maakt, 2 stierven er. Het resultaat was bevredigend. Be
denke men voor de bokken toch goede verzorging en
goede voeding. Het verslag van de commissie van toe
zicht op het fokstation luidde gunstig. In het verslag
over de keuringen en het Prov. Stamboek, door den heer
Sietema, wees deze op goed melken. Hij schat, dat er
door verkeerd melken per jaar in Zeeland niet minder
dan 146.250 L. melk verloren gaat. Men heeft bij goed
melken ook deze voordeelenduurzamer, lekkerder melk,
minder gevaar voor uierontsteking, enz.
Te Souburg had onder voorzitterschap van den heer
Jhr. H. A. van Doorn, burgemeester aldaar een bijeenkomst
plaats van den Vrijw. Landstorm. De voorz. stelde een
dronk in op H. M. de Koningiil en besprak daarna het
doel der vereeniging. De heeren Jongepier en Melis voer
den het woord, waarna verschillende prijzen werden uit
gereikt. Te Oostkapelle vergaderde de landbouwvereeni-
ging „Algemeen Belang". De heer Stevens, rijkslandbouw-
consulent hield een lezing over „Weidevraagstukken". In
de pauze werden grassoorten en zaden getoond, zoomede
een aantal lantaarnplaatjes. Te St. Laurens werd de eerste
ouderavond gehouden. Ds. A. Koning sprak een openings
woord en wijst op het doel dezer avonden. De heer G.
F. Weeda sprak over: „Onze Kinderen". In de pauze
werd allerlei werk gezien en over de leerlingen gesproken.
Te Serooskerke werd een uitvoering gegeven door „de
Kleine Zangers". Met aandacht werd de afwerking van
het program gehoord. Den directeur werd, als dank, een
compleet orgelornament aangeboden, voorstellende twee
staande en een zittende componist. De rund- en varkens-
vereeniging „Onderlinge Hulp" te Zoutelande vergaderde
In algemeene jaarvergadering. Zij telt 50 leden. Uit het
verslag van den secretaris blijkt, dat in het afgeloopen jaar
56 ongelukken voorkwamen. Zes koeien waren in het
doodenfonds, waarvoor werd vergoed. Elf varkens en
36 kalveren. De rekening sloot met een batig saldo van
f 28.925. De voorzitter vraagt of men een geslacht varken
moet begraven of naar Vlissingen moet zenden ter keuring
voor sterilisatie, wat nog al onkosten meebrengt. De heer
H. Maas stelt voor er mee door te gaan, gelijk eerder,
i
