2e Blad. Ik)egeling s Tlieuwsblad
van VH|dag 19 Februari 1929
No. 7
G
Voor de radio-luisteraars was het Maandag j.l. zeer
zeker een bijzondere avond. Door de goedgunstige wel
willendheid van den „Hilversumschen Omroep" ktoch,
was het mogelijk om thuis, bij het apparaat, luister-ge
tuige te zijn van de schitterende zang- en muziekuit
voering in de Groote Kerk te 's-Gravenhage, ter eere
van de 25-jarige herdenking van het Vorstelijk Huwelijk,
daf in deze zelfde kerk op 7 Febr. 1901 werd gesloten.
De Vorstelijke Familie woonde persoonlijk de uitvoering
bij. Het kerkgebouw was propvol, wat voor ons, „verre
deelnemers, o.a. gemakkelijk viel af te leiden uit de
volle klanken, waarmede de gezamenlijk gezongen lie
deren door de hooge gewelven rolden. Duizenden in den
lande - en duizenden in het buitenland evenzoo
hebben voorzeker moéten genieten van alles wat op
dien avond ten gehoore werd gebracht. We willen nu
niet verder in details treden, doch volstaan nogmaals
met de opmerking, dat het, op velerlei wijze, voor allen
een bijzondere avond is geweest.
Eigenaardig toch zoo'n radio hé? Men zit in huis,
voor een soort groote sigarenkist, draait wat heen en
weer met een paar schijfjes, hoort een paar keer door
dringende geluiden als van Papoea's die van den „snel-
tocht" terug keeren om opeens verrast te worden door een
goedlachsen Engeischman, een dansenden Parijzenaar,
een „fröhliche" Duitscher etc. En dat alles hebben wij
Hollanders te danken aan vele goede menschen en din
gen en aan den H. D. O. Hilversumschen Draad-
looze Omroep). Den iaatsten tijd schenen er wel eens
geruchten te gaan, dat het in dezen H. D. O. niet zoo
erg boterde d.w.z. niet in den toren zelf, doch in het
«vitale" gedeelte. De „Radio Luistergids" komt evenwel
gelukkig weer met meer gunstige perspectieven. Luister
slechte: Het comité beeft in zijn laatste vergadering den
omroeptoestand besproken zooals die zich den Iaatsten
tijd mede tengevolge van artikelen in de pers heeft
ontwikkeld.
Gecone tatenrd werd dat de positie van den H. D. O.
financieel en moreel krachtig is versterkt. Het comité
was van gevoelen dat eenige nog niet volledig geregel
de kwesties niet van zocrn omvang zijn dat zij een
eensgezind krachtig voortarbeiden aan den opbouw van
den H.D.O. in den weg behoeven te staan.
Het oomité verklaart dat er In zijn boezem volkomen
eenheid heerscht o.m. blijkende uit het feit, dat het co
mitélid dr. B. Suermondt Is uitgenoo'digd geworden, zijn
ingediende ontslagaanvrage in te trekken, aan welk ver
zoek dr. Suermondt heeft voldaan. Dit besluit ls
noodigd voortaan haar drukwerken te bestellen bij de
landsai ukkerij.
In de vergadering werd de verontwaardiging erover
uitgesproken, dat de overheid aldus de particuliere druk
kerijen een oneerlijke concurrentie tracht aan te doen.
Men besloot aan den minister een schrijven te zenden,
waarin wordt medegedeeld, dat de Kamer de levering
van drukwerken door particuliere drukkerijen prefereert.
Dat is taal, waaraan geen nadere verklaring behoeft
te worden toegevoegd. Evenmin is dit het geval met de
volgende ontboezeming van den Engelschen Minister
president. Baldwin (de Engelsche premier) heeft zich be
klaagd over zijn positie. Zoo te oordeelen naar wat
hij over zijn positie gezegd heeft, vindt hij het een hon
denbaantje. Hij stelt ze op één lijn met het leven van
eenwinkelmeisje. „Het leven van een winkelmeisje
en dat van een eersten minister komen zeer veel met
élkaar overeen." „Den heelen dag door, van des mor-
ens tot des avonds, verlangen de meesten wat van hem.
et het winkelmeisje is het precies eender. En zij moet
precies als hij voortdurend een glimlach klaar
hebben; Het eenige verschil is dat zij den menschen
moet geven wat zij wenschen, en dat ik moet zeggen
dat ik aan hun wenschen niet kan voldoen. Maar zij
maakt, net als ik, lange uren. Mijn werkuren zijn in het
algemeen van tien uur 's ochtends tot middernacht."
Inderdaad zooals Baldwin zijn positie heeft geschetst,
is zij allesbehalve benijdenswaard. Het is maar goed,
dat hij eens gesproken heeft; dé wereld mag gerust
wel eens weten, voor welke taak een premier staat. Hij
heeft, evenals ieder ander van wien de samenleving te
veel eischt, recht op beklag en bescherming.
5 De Spaansch premier met den weidschen naam
van Primula Verus of iets soortgelijk luidends staat
er nog slechter voor dan zijn collega Baldwin, in alle
geval is hij aan meer lichamelijke gevaren bloot. Het
rransche blad „Le journal" meldt aangaande dezen toe
stand Uit Barcelona wordt vernomen, dat het juist is,
dat tijdens Primo de Riviera's verblijf in Barcelona ver-
scheidene aanslagen werden gepleegd, die inzonderheid
rschill
één t
het kapitien-generaal-kwartier, waar hij was afgestapt.
enige kilo-
op hem gemunt waren. Op verschillende
vijf bommen ontploft, waarvan één tegen
plaatsen zijn
de poort van
het H.D.O.-comité met vreugde begroet.
door
Het geheele comité zal voortgaan te pogen den H.D.
O. tot steeds grooter bloei te brengen en~t rc
Ni
roept daar
toe ieders medewerking in.
Wat nu „ieders medewerking" betreft, hebben wij, als
Hollanders, immer getoond, ten dezen In de voorste ge
lederen van de beschaafde natiën te staan. Alleen het
feit reeds, dat men deze „medewerking" inroept, geeft
ai voldoende kijk op onze „inschikkelijkheid". Op heel
ander gebied wordt .ook in het „Z. L. B." een beroep
op deze zwakke of sterke plek van ons karakter
gedaan en wel in verband met net herhaaldelijk voor
komen van brekende en gebroken telefoondraden. Het
blad schrijft:
Op Schouwen is in landbouwkringen dezer dagen de
klacnt geuit, dat het telkens voorkomen van breken der
telefoondraden een groot gevaar oplevert voor het ver
keer. Speciaal bij duisternis of mist kunnen dergelijke
op den weg hapgende draden oorzaak worden van een
Sroot verkeersongeluk. Het is voorgekomen, dat deze
raden dagen lang bleven liggen, alvorens ze wegge
ruimd werden dat het verkeer daardoor onveilig wordt,
la duidelijk.
Om een spoediger opruimen van gebroken lijnen in de
hand te werken werd door de landbouworganisatie van
Schouwen een verzoek gericht tot den heer Direoteur
van het Post- en Telegraafkantoor te Zierikxee, die
daarop het volgende antwoordde
„Wanneer iemand een gebroken lijn op den weg ziet
Hggtn, ételtlhll den kantoorhouder van het dichtatbij-
gelegen hulpkantoor hiermede in kennia, met verzoek
mij zoo spoedig mogetijk in te lichten.
Op deze Wijze ben ik 'het spoedigst op de hoogte,
waar zich gebroken lijnen bevinden en kan daarmede
bij de herstellingen rekening houden.
Een ieder werke aan de veiligheid van het verder
verkeer mede I
'Zoolang het nu nog maar op zulke dingen aankomt,
is iedereen van onze welwillendheid overtuigd. Heel wat
andera ia het, als er ook andere belangen in 't «pel
komen, dan durven wij, bewoners van de lage landen
dar zee, ook ons krachtig „neen" doen hooren, als 't
moet. Let maar sens op net volgende bericht omtrent
•en beslissing van ds „K. v. K te Arnhem.
Een andere was geplaatst op de spoorbaan, eenige
meters van het station, en sprong met een ontzettenden
slag op het oogenblik, dat Primo de Riviera in den trein
naar Madrid zou stappen. De aanslagen werden gepleegd
door syndicalistische en catalantische elementen aan
den vooravond van het vonnis tegen de plegers Van den
verleden jaar plaats gehad hebbenden aanslag In de
Garras-tunnel, die eveneens tegen Primo was gericht.
Hu is 'teen feit dat Primero altijd met de meeste ge
latenheid en kalmte op zulke lage practljken reageert,
doch dat een extra bescherming lang niet ondienstig
zou zijn voor het levensbehoud van dezen namaak Mus
solini, staat eveneens onomstootelijk vast. Bescherming is
in onze hedendaagsche maatschappij een „eisch des
tijds", zelfs op hef gebied van brood, melk, geconden
seerde waren enz. De Rijkskeurmeesters verrichten op
dit punt schitterend werk, waard, om door eik lid van de
vereeniging jan Publiek, In de goede beteekenis ge-
geprezen te worden. Het „consumptleveralag
iri 1925 te Amsterdam toont bijv. het volgende
In de vergadering van de Kamer van Koophandel te
Arnhem werd voorlezing gedaan van een schrijven van
dm minister van arbel betreffende de reorganisatie der
iandidrukkarl), In dit aohrijven wordt de Kamer uitge
nomen
over januari
beeld.
De keurmeesters te Amsterdam hebben in de maand
januari 5295 bezoeken gebracht aan winkelt, markten
enz. Het aantal gekeurde artikelen heeft bedragen 37150.
Ruim 30 partijen versche en geconserveerde visch en
110 partijen andere waren werden door hen aan de
consumptie onttrokken.
Van de 1865 monsters volle melk waren 45 d.l. 2.4 pCt.
ondeugdelijk van samenstelling. Van de 88 monster»
karnemelk waren 6 d.i. 6.8 pCt. ondeugdelijk van sa
menstelling, terwijl 2 d.l 2.3 pCt. In ondeugdelijken toe
stand verkeerden. Voorts zijn onderzocht 202 monsters
melk. Hiervan waren 3 d.l. 2 pCt. on-
samenatelling. Bovendien werden door
bij 663 bezoeken aan broodbakkerijen,
15701 brooden gewogen, waarvan 472 d.i. 3 pCt. te licht
werden bevonden.
Dat dezen „tak van dienat" door sommigen wel eens
op een minder faire wijze wordt becritiseerd, laat zich,
zonder meer, wel begrijpen. Het is er net mee, ais met
de emigratie naar Canada, De een vindt het bij onze
Westerburen, slechterdan men zich In Siberië maar
denken kan, een ander voelt zich daar in 't land van
belofte. Voor flinke, werklustige jonge menschen staat
in Canada heusch wel een mooie toekomst open. Zoo
schreef dezen zomer een Walchersche boeren jongen,
die al een poosje daar zijn tenten heeft opgeslagen:
„Het zal nog wel niet uit uw geheugen zijn gegaan,
dat ik het vorige jaar omtrent April-door mv bemidde
ling naar Canada ben gegaan. Ik heb daar tot nog toe
geen oogenblik spijt van gehad, |a zelfs heb ik er mij
reeds menig verwijt van gemaakt, dat ik het bekrom
pen Walcheren (hoewel ik mijn Vaderland niet verloochen)
niet eerder heb verlaten. Natuurlijk zijn de toestanden
In Canada zeer verschillend en ik heb nog niet onder
vinding genoeg om een oordeel te vellen over alles,
maar dit weet ik, dat Ik hier goed geld verdien, mijn
loon is thans 400 dollar per aelzoenjaar. Bovendien,
iemand die zijn geld spaart heeft een wisse kane zelf
'farmer te worden. Ik oen dan ook zeer tevreden, dat
ik naar hier ben gekomert,"
Uit dit kerte berichtje valt o,i. te oonoludeeren, dat
de bewuste briefschrijver een vaderlander is van den
echten stempel, een jongen van jan de Witt, zooals
dit wel eena uitdrukt
vinden en voorts dat er voor menschen, die werkelijk
willen, in Canada, voldoende gelegenheid is om flink
vooruit te komen. Wie echter liever bij moeders pappot
blijft, spare zich dit snoepreisje. Komt het er echter op
geen paar honderd gulden aan bij een onzer lezers, hij
make eens een uitstapje naar de autofabrieken van Ford.
De portier heeft het daar drukker dan menig tramcon
ducteur. Het bezoek staat er den ganschen dag geen
oogenblik stil. „Fabrieksgeheimen" bezit Ford nu een
maal niet en dat is een der oorzaken van zijn groots
populariteit. Doch we hebben het over een bezoek. Ge
durende 1925 werd de fabriek bezocht in totaal door
158.927 personen, waarbij ongeveer eik land ter wereld
was vertegenwoordigd. Hieronder waren ook zeer veel
vooraanstaande personen, die belangstelling toonden
voor het Ford fabricagesysteem. De bezoekerslijst toont
aan dat er in 1925 ongeveer 35000 meer bezoekers
waren dan in 1924. En als men dan eens leest wat Ford
zoo in een jaar produceert, aan auto's tractors, vlieg-
materiaal enz., 't is eenvoudig om te duizelen. Als het
echter op duizelen aankomt zijn er wel meer mirakels,
die dichter bij liggen dan de Fordfabrieken in Detroit.
Volgens nader te controleeren opgave, telt 't heet
een openbaring door wetenschappelijk onderzoek "de
menschelijke hoofdhuid 75 duizend haren kleur heeft
geen invloed die per dag m.M. groeien, dit wordt
dus dagelijks 15 Meter haar, per jaar derhalve 51/1
K-M- etc. etc. Wat een onzin toch eigenlijk, om aldus
den kostelijken tijd met dergelijke rekensommetjes ver
loren te laten gaan. Dan besteedt Dr. Schuhmacher in
Bei l|n zijn leven heel wat nuttiger. Deze geleerde heeft
jarenlang gezocht naar den kankerverwekker en volgens
de laatste mededeelingen heeft hij een oorzaak gevon
den, die voor veel belangrijker zal gelden dan de op
zienbarende ontdekkinge/i van de beide Engelsche dok
toren. We hopen dat de berichten waar moge zijn. Men
moet evenwel tegenover nieuwtje* altijd ©enigszins gere
serveerd blijven. Dat geldt o.a. ook voor de berichten die
voor eenige weken de rondte deden in de pers ten Jopzichte
van het gedrag van onze jantjes op den kruiser „java" in
Indië. Het A. 1. D. had te Tandjong-Priok een kort on
derhoud met den vlootpredikant ds. Bartlema, die zich
tusschen Soerabaja en Batavia aan boord van de
kruiser „java" bevond. Desgevraagd deelde ds. Bart
lema omtrent den geest onder de opvarenden (van de
„java" mede, dat deze oneindig veel beter is dan In
sommige bladen wordt voorgesteld en dat de geste
van sommige raddraaiers bi) de marine niet de sym
pathie heeft van het personeel in het algemeen
Opmerking verdient, dat onder de gehuwde mariniers,
die hun gezin in Indië hebben, volkomen tevredenheid
heerscht.
Met een mededeeling omtrent nieuwe bepalingen op
de invoerrechten op aardappelen naar Duitachtand wil
len we ten slotte eindigen.
De directie van den landbouw meldt hiervan
Bij het nieuwe handelsverdrag met Duitsehland is o.a.
bepaald, dat het invoerrecht op aardappelen, In Duitseh
land ingevoerd tusschen 15 Februari en 15 April, I Mark
per 100 K.G. bedraagt (in plaats van 4 Mark tusschen
15 Febr. en 1 April en 1.50 Mark tusschen 1 April en
15 April) voor zoover die aardappelen vergezeld gaan
van een verklaring, afgegeven door een Hederlanasche
autoriteit, inhoudende, dat zi) in Nederland zijn geoogst
vóór den len Dec. van het vorig jaar.
Met de Duitache regeering is thans overeengekomen,
dat als Nederlandsche autoriteit, betast met het afgeven
van die verklaring, in de eerste plaats zal zijn aange
wezen het hoofd van den plantcnziektenkundigendienst
te Wagenlngen. Een desbetreffende aanteekening op
het gezondheidscertificaat van dien dienat, dat toch reeos
vrijwel alle zendingen aardappelen naar Dultachland
vergezelt, Is in dezen voldoende. Voor zoover zendingen
aardappelen naar Dultachland mochten worden uitge
voerd zonder certificaat van voornoemden dienst, zijn
de Rijskslandbouwconsulenten aangewezen, ieder voor
zijn abmtsgebied, om verklaringen, inzake oorsprong en
oogsttijd af te geven.
+1
KORTB KLANKEN.
Gouden Jubileum. Op 6 April a s. zal het 50 jaar
geleden zijn, dat het Christelijke Militair Tehuis voor
Land en Zeemacht te Vliasingen werd opgericht.
Het tegenwoordig bestuur heeft gemeend dit heugelijk
feit niet onopgemerkt te laten voorbijgaan, en zal daarom
men
die zijn weg daar wel zal
op Binadag 6 April een herdenkingssamenkomst houden
in ^e Groote at. jacobskerk, waar als sprekers hopen
op te treden generaal Weber en da. |anssen, leger en
vlootpredikant. De bijeenkomst zal worden geopend door
dt. W. A. B. ten Kate, Ned. Herv pred. en gesloten
door ds. P. N. Krui|swl|k, Goref. pred., beiden alhier.
Een zangkoor zal medewerking verieenen.
Woensdag 7 April zat in het Militair Tehnis een fees
telijke bijeenkomst plaats hebben, waarin o.a. het woord
zal uevoerd worden door ds. Ruys van Dugteren, leger-
predikant, en de vlootpredikant as. Warnera,
Het Militair Tehuis te Vlisalngen was het eerste Te
huis hetwelk door den Chr. Ned. Bond van Militaire
Tehuizen werd opgericht. Verschillende bekende predi
kanten in den lande habben ais voorzitter de belangen
van het Tehuis behartigd. Voorzitter van het tegen
woordige bestuur ie wethouder P. G. Leernoes.
„Zo nebbon 'm." Zaterdagavond Is te Middelburg
door de gemeente-poütie van Koudekerks aangehouden
de 23 jange timmermansknecht H. v. d. B, te Middel
burg verdacht van oplichting van den bode K. te Kou
dekerks. Hij had aan dezen te Vlleeingen een pakje ter
