Ze BLAD
w
wrc.n.rws nieuwsblad van ió October 1925
Agentschap Abeele
fi
KORTE KLANKEN.
gevaarlijke bocht bij de
op vooratel ven dhr. Her
Ta beginnen met deze week is als nieuw agent aan
gesteld de heer P. VAN EljKEREN, A 252.
Volgaarne willen we ditmaal eerst een oogenblik toe
ven bij de herinneringen aan dien edelen persoonlijkheid,
tot wiens nagedachtenis den lOen October j.l. op het
Stationsplein te Pretoria in Transvaal een stand
beeld werd onthuld. We bedoelen dan Paul Kruger,
wiens 100-jarige geboortedag op dien datum zekerlijk
door elk Nollandsch sprekend Afrikaner, met eerbied is
herdacht geworden. Oom Paul, in de wandeling zoo ge-
heeten bij zijn stamgenooten, werd in 1825 in de Kaap
provincie gebore". Als jongen hoedde hij de schapen
zijns vaders en zwierf daartoe dag in dag uit met de
kudde door de groote grasvlakten, waarmee deze domi-
nk)n ook heden ten dage nog rijk bedeeld is. De een
tonigheid van dat leven, mitsgaders de stilte en de een
zaamheid, deze zöne eigen, hebben niet nagelaten een
Blljvenden indruk te maken op het gemoed van den
jongen herder hier werd de kiem gelegd tot de kalmte
en de geleidelijkheid, waarmee „Oom Paul" later zelfs
de gewichtigste en de meest brandende kwesties op
staatkundig zoowel als op politiek gebied Onder de oo-
gen zag. De voortdurende kwellingen der Engelsch»
regeering, waaraan het Hollandsche gedeelte in die da
gen in de Kaap geregeld bloot stond, deden zijn vadei
met nog eenige andere families besluiten, een ander,
nieuw vaderland te zoeken zij trokken daartoe het voot
hen onbekende Noorden in. Deze „trek" was geen ge
volg van roekelooze ondernemingslust, doch een zoeken
naar bevrediging van het rechtsgevoel, waarnaar dezi
mannen hunkerden, en hetwelk zij van het machtigt
Albion nimmer te wachten hadden. We mogen gerus'
veronderstellen, dat deze verandering, die tevens een
gedeeltelijke verademing beteekeude, ook niet weinip
heeft bijgedragen tot de vorming van het rechtvaardig
heidsgevoel, dat Paul Kruger zoozeer gedurende zijn
gansche leven heeft gekenmerkt. Niet door buitenge
wone geleerdheid, hij heeft slechts ongeveer een half
jaar geregeld lager onderwijs genoten niet door aan-
geboien htei zucht gedieven, niet door buitenpewoor
redenaarst lint, roch door andere buitengewoonheden
maar eenvoud g door het volk daartoe verkozen, nam hli,
hoewel aarzelt nd, liet ambt aan van president der Trans-
vaalsche rcpublek en hiermee begon tevens voor hen
den grootsten levensstrijd. In het eerste tijdperk zijne
regeering was hij In Europa schier een onbekende, doel
het was wederom Engeland dat hem den voet dwars
zette. Met afgunstige oogen zag Groot-Brltannë de»
groei der rcpupl eken. In het etrst trachtte het de Kaf
fers tegen de hoeren op te zetten, doch het was Kruger,
d e dit streven aan de kaak stelde. De verontwaardigd
In Eu opa werJ nog gronter toen algemeen bekend werd,
d t Cecil Rhodes, langs allerlei omwegen trachtte, ge
heel Aftikt en ook de Transvaal en de Oranje Vrijstaat
voor Engeland te w'nnen, 't kostte wat 't kosten moes*.
Eerst p obeerde hij 't met Kruger op een accoordje t(
gooien, doch dit stuitte af op de eerlijkheid van der
nobelen president. Daarna zou het geschieden lang*
meer diplomatieken weg. Doch ook dit viel in 't water
en er zouden vermoedelijk nog wel meerdere narigheden
zijn voorgevallen, ware het niet dat Rhodes stierf; zl|n
Sebeente rust, naar zijn wensch, in de Mattoppobergen,
ie de Noordgrens vormen van Transvaal Schenen de
moeilijkheden door deze omstandigheden uit den weg,
kort daarna werd in de Republiek een inval gedaan,
naar men zegt op Engelsch bevel, door |ameson met
zijn troep vrijbuiters. Het
van Kruger, die erger deed voorkomen. Maar Engeland
was opnieuw de wakkerheid
rustte niet, vooral toen bleek, dat Transvaal groote
schatten aan goud en dlamantherbergde. Een aanleiding
werd gezocht en natuurl||k gevonden. Kruger verklaarde,
noodgedwongen, den rechtvaardigsten oorlog, die wel
licht ooit gevochten is. Heel Europa was in spanning,
»l was de uilslag niet twijfelachtig. Men juichte bij het
hooren van een nederlaag der Engelschen. Toen even
wel de bekwame Lord Kitchener als leider van het
Engelache expiditleleger i ptrad was het lot spoedig be
slist. Paul Kruger werd wegens zijn hooge ouderdom
rjenoodzaakt zijn land te verlaten. I let was een Neder*
andsch oorlogschip dat den grijzen staatsman naar
Europa overbracht. Toen Oom Paul voet aan wal zette,
om als „vluchteling" zijn laatste levensjaren in Europa
te slijten, toen ontblootten de volken van ons wereld
deel eerbiedig het hoofd voor dien koenen strijder voor
«vrijheid en reeh'\
V f -f I
Ons goede Middelburg wordt momenteel wederom In
rep en roer gebracht door het vraagstuk van de ver*
plichte winkelsluiting. We ^chrljven „wederom", omdat
niet de eerste keer is, dat deze kwestie de gemoe-
deren bezighoudt. Reeds in 1910 werd door den Midd.
Bestuurdersbond een adres aan den toenmaligen Raad
gericht met 't verzoek een verplichte sluiting In te voe
ren. Dit college wees echter het verlangen af. Maar de
zaak was eenmaal aan 't rollen gebracht en na heel
wat schommelingen, werd II Seot. 1918 een verorde
ning in 't leven geroepen, waarbij het sluitingsuur werd
bepaald op 8 uur 'e avonds, met uitsondering van den
Zaterdag We wUlcn ons nn eens niet verdiepen In al de
voor- en nadoelen die deze w ijziging toen en later heeft
gebracht, maar bepalen ons slechts tot het nieuwe sta
dium waarin deze affaire thans gekomen is. Door een
aantal winkeliers dan is een adres aan den Raad der
gemeente Middelburg opgesteld hetwelk in onder
scheidene zaken ter teekening ligt waarin een 17
tal bezwaren worden aangevoerd tegen de verplichte
sluiting en waarin tenslotte verzocht wordt om „het
daarheen te leiden", dat deze verordening wordt opge
heven. NauweM)ks is echter deze beweging tot open
baarheid gekomen of het bestuur van den Alg. Ned.
Rond van Handels- en Kantoorbedienden, afd. Middel
burg, luidt een tegenactie in, met een adres aan den
Raad om de verplichte sluiting nog een uur te vervroe
gen en alzoo te brengen op 7 uur 's avonds, 's Zater
dags 8 uur. 't Is nu eenmaal nog altijd zoo geweest,
waar twee menschen samentreffen, bestaat er verschil
in belangen. Daar heeft men bijv. te Borculo Terwijl de
eigen bewoners van het stadje zitten te springen om
een dak boven hun hoofd te krijgen, hebben een 150
tal Drentsche arbeiders, die daar werkzaam zijn gesteld,
gestaakt wegens een loonkwestie. Door de Nederl. Hei-
demaatsch., door welker bemiddeling ze zijn aangenomen,
is evenwel de eisch gesteld, dat het werk on de oude
voorwaarden moet worden hervat, daar de arbeiders anders
uit de gemeente zullen worden verwijderd. Marechaussee
en politie was aanwezig om de orde te handhaven. Met
dat al is het natuurlijk erg jammer, dat het aldus moet
loopen, Nu we toch over deze ramp praten, willen we
nog even wijzen op de volgendewaarschuwing, die door
het Nat. Steuncomité „Stormramp" is verspreid ge
worden.
Sinds eenige weken wordt er in verschillende steden
en plaatsen van ons land langs de huizen gevent met
prentbriefkaarten en dergelijke, ten bate van de slachtof
fers van de ramp van 10 Aug. laatstleden.
Het Nationaal Steuncomité acht het noodlg, mede te
deelen, dat het In deze geen enkele verantwoordelijk
heid wenscht te dragen en dat die inzamelingen niet
met zijn goedkeuting geschieden, al druppelt er soms
wel van in de kas van den pennigmeester.
Als 't maar om de dubbeltjes gaat, zijn vele menschen
"oor geen klein geruchtje vervaard. De mobilisatietijd
'igt ten deze nog niet zoo ver achter ons. Zoo af en
foe komt er nog wel eens een bezwaarde broeder aan-
Iragen met een kleiner of grooter bedrag, ten behoeve
van 's Rijks schatkist wegens te weinig betaalde belas
tingen in die dagen. Ale het dan altijd nog maar bil
'edereen tot zoover komt, die op den een of anderen
manier, zijn medemenschen aldus heeft bedrogen, want
laar komt het toch ten slotte op neer. Zoo lezen we
In de „Telegraaf" het volgende:
Naar verluidt, zou de dienst der directe belastingen
te Korkrade er achter gekomen zijn, dat een aantal
hoofdambtenaren In dienst der mi|n „Laura en Vereeni-
■»lng", gedireode verscheidene jaren verzuimd heeft de
»ant'èmes, welke deze ambtenaren van genoemde m'i"
ontvingen, on te geven Dasfoor hebben zli langen tlld
weinig HHasHng betaald. Bl| het onderzoek dat de
mspectie der d'r^cte heHstlngen aangaande hun aala-
•Usen rn tant'èmes Instelde, weigerden de betrokkenen
I Tcht'noe» te geven en werkten zll het onderzoek zoo
vel mnnefllk tegen De Insnectmir der directe belastin
gen h»rft toen nen aankhfht In^ed'end Tengevolge daar
aan heeft de Officier van justitie te Maastricht, verge
zeld van den d'rerVur der dJreete belas Ingen en den
:ntnectfu** ^en nader onderzoek Ingeste'd ^on de mOn
zelf, waarhll o. a. de hoekhoudino werd nnpegann. En
kele milfanttgs vin ontvangen gelden door de betrokken
hoofdambtenaren, werden daarhi) In heslag genomen
Naar wil vernemen zullen de bedoelde hoofdambtenaren
oereehtelljk vprvrUnd woeden. Het is bereids u'tgekomen,
dat door versehillende hunner Ivenlang groote bedra
den aan tam'èrnpn te weinig of In het geheel niet zijn
opgegeven. Voor enkelen hedraagt dit een jaarbedrag
van n'et minder danftOOOO.
Nader vernemen we dat het hier gaat om artikel 106
van de wet op de Inkomstenbelasting, welke niet van
toepass'nn is on ondernemingen, welker zetel Is het
buitenland is gevestigd. De zetels nu vAn verschillende
IJmburgsche mllnen ziln gelegen te,Brussel, In België.
Het Is echter te hopen, dat hier nog een middel op ge
vonden mag worden om het te weinig betaalde alsnog
binnen z'en te loodsen. Een woord van hulde van de
activiteit van de aldaar gestationeerde belastingambte
naren ia zéér zeker op zijn plaats, Nu is activiteit een
aangeboren eigenschap bij ons Nederlanders, /oo werd
vorige week de politie gewaarschuwd, dat er In den
mailtreln Rerlljn-Vllsslngen een diefstal had plaats ge
had. Bi| aankomst van den trein te Vllaalngen, was de
recherche reeds op het perron aanwezig en bleek uit
een Ingesteld onderzoek, dat de benadeelde een Engelsch-
man was, die verklaarde, dat er In den nacht in zi|n
alaapeoupè uit den zak van lijn pantalon een bedrag
was ontvreemd van plm. 30 pond sterling We weten
niet of het der politie al gelukt la de daderfs) op te
sporen, In Amerika heeft men daartoe een soort „waar*
heidssprekend" middel ontdekt, Men spuit het eenvou
dig bij den verdachte in en vijf minuten later weet men
de heele soesa, van haver tot gort. Dat la nog een
reuaachtiger ontdekking den de radio, die tegenwoordig
ook in one land reuzenvorderlngen maakt. Schreven we
vorige maal met een enkel woord over dezen tak van
sport, thana kunnen we meededen, dat de „Radio-com
missie" officieel door den Minister van Waterstaat is
Ingesteld. Naar verluidt bestond reeds sedert langen tijd
een particuliere commissie, die zich bezighield met de
verschillende problemen en waarvan Ör. Posthuma, na
het vertrek van prof. Bruins naar Berll|n, de ziel was.
Deze commissie dacht zich een soort stichting, die con
cessie zou krijgen om van iedere draadlooze f 10 te
heffen, waarvan f 7.50 voor den omroeper en f 2.50
voor de administratie. In 't eerat liep allee glad van
stapel, totdat Mr. vd. Deuze (veitegenwoordiger van de
Chr. Radioluisteraars) de zaak ging bederyen. door *1*
eisch te stellen, dat den heelen Zondag, of minstens
een groot stuk daarvan, moest worden afgestaan voor
geprononceerde godsdiensEge p-onaginda in Protest,*int-
schen zin. De Roomsch-Katholleken, d'e tot nu toe er
voor voelden om de Radio als een neutraal gebied te
beschouwen, vrjj van alle godsdienstige en politieke pro
paganda, stelden nu ook hun eischen en met recht
zoodat de aanvankelijke eendrachtige samenwerking voor
goed verkeken was.
Alvorens ons tusschenspel te beshrten willen we nog
even wijzen op een ernstig ongeval dat zich heeft voor
gedaan te Eindhoven, toen Zaterdagmiddag j 1. dhr. M.
zijn nieuwe auto achterwaarts de garage uit zou rijden,
schakelde hfj op een oogenbük verkeerd in, zoodat ziln
wagen met vol gas het trottoir opreed. Vijf aldaar «pe
lende kinderen werden tegen den muur eener woning
gedrukt. Een der jongetjes werd de borstkas Ingedrukt
het kind verkeert in levensgevaar. Een tweede bekwam
een ernstige beenbreuk, terwijl de drie overige allen
wonder boven wonder alleen lichtere kwefsureu ooiiepen.
Uiterste oplettendheid is tegenwoordig, zoowel voor
grooten als kleinen een gebiedende eisch.
1
Nieuwelingen. In het „Zeeuwsche Landbouwblad"
wordt melding gemaakt van een nieuw soort aardappelen,
aangekweekt in de „Wilhelminapolder" te Goes en „Be
velanders" genaamd. Het productievermogen moet zeer
groot zijn. Behalve dit heeft het gewas nog devoordee-
len dat het vrij is van wratziekte, ongevoelig voor de
gewone aardannelziekte, niet besproeid behoeft te wor
den, gemakkelijk groeit, goed is te bewaren en lekker
van smaak zfjn. We wenschen de jeugdige spruiten een
voorspoedigen wasdom toe.
Voor belanghebbenden. Door Ged. Staten wordt
bekend gemaakt dat door de Staten van Zeeland In hun
vergadering van 23 juli j.l. is besloten, het begin van
art. 98 van het reglement op de wegen en voetpaden
aldus te wijzigenLangs de wegen mogen n'et worden
geleid of vervoerda. nengsten, meer dan 2 jaren oud,
tenzij getuigd met een hoofdstel, dat voorzien ishetzij
van een stang met ketting of leidsel hetzij van een
trens en een ketting, onder langs de kin, van plm 40
c.M., waaraan het leidsel is bevestigd, In welk geval de
hengst vóór aan den koo moet worden geleid.
Nieuw- en St. Jooeland. Vorige week openbare
Raadszittingalle leden aanwezig. Na opening wordt
het nieuwe Raadslid, dhr. P. Dlngemanse Az. geïnstal
leerd. Tot lid der schattingscommissie wordt na 4 stem
mingen gekozen dhr. R. Goedhart, d'e deze benoeming
hierop aanneemt. Van dhr. Catsmsn, was een verzoek
Ingekomen om eervol ontslag als grafdelver met Ingang
van 1 (an, '26. Hl| dankt den Raad voor a1 de welwil
lendheid. die hij hij de uitoefening van d't werk, gedu
rende 30 jaren heeft mogen ondervinden. De voorzitter
dankte met eenige hartelijke woorden den grafdelver,
die, In ziln functie als gemeentehode. ter Raadszitting
aanwezig Is en stelt voor hem d:t ontslag oo de mee«t
eervolle wflze te verleenen. Aldus besloten. Voorts wordt
besloten een anderen grafdelver on te roenen tegen een
'aarwedde van f 50. Men zal trachten 'emand te vinden,
die tevens IHMIenaar kan z»K Aan het bekende Zoe-
lerwoudsrhe adres wordt m^t A tenen 1 stem adhsea«e
betuigd. De hegmotJnn o"e- zal aan de leden we
den rondgezonden. Na behandeling van een drietal school-
ge'dreotames wordt de vergadering gestoken,
Pt. Leuren*. Vn«-i*e week eveneens voltallige noen-
hare Rsadsr'u'nnr. R|| de b*hsn<1fll«« v*n de gemeente-
Hegrooting 19^6 zegt dhr. Rn-m dat hij een n>«» m'st
vonr steun aan werklonen Wethouder van 't H >f zN
nader u'teen, waamm dit niet op de begrooting is ge
plaatst. Hierna sluit'no.
Rltthem. Vrijdagmiddag 1. voftalf'gc onenbare Uaads#
vergadering. De vonrz. deelt mede, dat ven Od Staten
bericht Is Ingekomen, dat de gemeente verpl'cht een
voorschot ad. f 1490 te verleenen aan de vereenig'og
„Wederzlldsch Belang Door de kerkvoopdll der Ned.
Herv. gemeente is verzocht, de Raadzaal .e mogen gebrui
ken voor het houden van godsdienstoefeningen, tijdens
het herstel der kerk. Met alg. at. wordt hierop goed
gunstig beschikt. Van het comité voor Chr. wftkvemfegtng
te Oost- en West Souburg is aangevraagd een jaarfüksrhe
subsidie ad. f300. opdat ook te Rltthem met de wijk
verpleging zal kunnen worden aangevangen. B. en W.
stellen voor wel medewerking toe te zeggen, ddfch do
hoe grootheid van de subsidie nog nader vaat te stpi-
len, Aldus besloten. Aan de hl|z, school zal over !9?3
een bedrag per leerling worden uitgekeerd ad. 10,
overeenkomstig art, 10» der lager onderwijswet 1920.
Hierna sluiting,
Colllneolaat Maandag |,1, openbar* Raadszitting,
De voorzitter Is wegens ziekte afwezig MN hekende
adres van /oeterwoude wordt voor fcimnispying mp«
genomen Van net harmoniegezelsehap „W'lhelmlna" la
een verzoek ingekomen on? te mogen 'enetrfpn Ihf
der lokalen van de openbare lagere school Na Intrek
king van een vroeger Raadsbesluit, waarbij dl» niet wae
toegestaan, werd a!»nu toestemming verleend, mits
repetities vallen oo Vrlfdapavond. Tevena wnrclt on vpep*
•tel van dhr. Haringman aan doze verecn'ging een sub
sidie yerleend van f 50„ onder voorwaardedat daarvoor
In den zomer, bil voorkeur op Zaterdagavond, 4 of 5
concerten zu"en worden gegeven In de muziektent A»n
Me|. Pölius-Rlsseeuw wordt met ingang van 1 jan. '26
eervol ontslag gegeven sli onderwijzeres aan de open
bare lagere school. Tevens wordt besloten om onder-
wl|*eressen, die huwen, ontslag te verleenen. Wat het
aanschaffen van een motorbmndapult betreft, wordt be
sloten hiervoor contact te zoeken met Kortgene en Katt»
Bij de gemeentebegroting 1926 wijst dhr. Ellose op de
ïoeve van dhr. Hanson en zal
ngmin midden in 't dorp een
