2e 13lad. Wegeling s Vraag en Aanbod
„BELLEVUE" GROOTE ABEELE
van Vrijdag 29 IVIel 1925
No. 21
J. L. A. VAN D£E VEN
Zijn de voorspellingen juist, dan zal Walcheren geduren-
do dezen zomer een record slaan, wat betreft het bezoek
van Engelschen aan ons eiland. Wie zijn oogen en ooren
de kost geeft, zal bemerkt hebben, dat er de laatste
weken al ettelijke honderden Keltische stamverwanten
zijn geweest; het voorspel van wat we dit jaar te wach
ten hebben. Als doodgewone menschen zijn we er na
tuurlijk erg trotsch op, dat juist „de tuin van Zeeland"
gekozen wordt, als het Hollandsch Eldorado voor den
vreemdeling. Toch gelooven we, dat deze „trek" voor
een grobt, zoo niet het grootste, gedeelte, te danken is
aan de activiteit en de reclame van „de Zeeland", die
zich geen moeite te groot acht, om aan de schoonheden
van ons landje, in Engeland bekendheid te doen geven.
Het gevolg hiervan is, dat de Engelschman, die nu een
maal veel doet aan reclame en dientengevolge dan ook
direct door dit artikel „gepakt wordt, zijn portemonnaie
er eens op naziet of het nóg eert uitstapje naar Zeeland
lijden kan en zoo zien we hem dan een paar dagen
later in 'de comfortabele „Touringcars" over ons eiland
krossen. Wat moet het hier in Walcheren, voor een
Londenaar bijv. toch wel een verandering geven, al zijn
onze straat- er. grindwegen dan ook niet direct voor
groote auto's zonder levensgevaar, met al die bochten
en kransen van struikgewas. In Londen neemt het straat
verkeer toch zulke schrikwekkende afmetingen aan, dat
men bijna al is men dan ook een „nuèhtere" Engelsch
man het hoofd er bij zou verliezen. Volgens oog
getuigen heeft men in het hartje van deze wereldstad,
op bepaalde uren van den dag, wel een kwartier noodig
voor een afstand van 700 M., wat dus zoo ongeveer
gelijk zou staan met een tijdruimte van meer dan twee
volle uren voor het traject Vlissingen-Middelburg. fa,
nog erger is, wat .een slachtoffer want dat is men
tenslotte in zulke gevallen vertelt. Deze had n.l. on
langs op het Trafalgarplein, meer dan drie uur moéten
stilstaan, ednvoudig omdat niemand, wegens de drukte,
een stap voor- noch achteruit vermocht te doen. Wat
dit beteekent voor een sportlievend Engelschman, kan
ons koele anti-sportend Hollandsch gemoed niet vatten.
Geen wonder, dat er voor den Brit dan ook maar één
stad bestaat, n.l. London, en maar één land is, n.l.
Engeland, met de heele nasleep van koloniën en do
minions. Deze gedachte vervult den doorsnee-Engelsch-
man begrijpelijker wijze met een bepaalden trots en hij
verwacht dan ook, dat iedereen zijn moedertaal ver
staat en spreekt. Er is een tijd geweest, dat ook het
Hollandsch de voertaal was van den wereldhandel en
-scheepvaart. Toen was het de glorieFijd van ons natio
naal zijn en met weemoed moeten we er aan terug
denken, als we zien, welke „vernederingen" we nu op
dit gebied moeten ondergaan, tnkele weken terug werd
n.l. door de Zuid-Afrikaansche regeering door onze
stambroeders en zusters dus het Nederlandsch al
daar, als officieele taal afgeschaft, om vervangen te
worden door het Afrikaansch. In hoofdzaak is dit
ook Hollandsch, doch met eigen woorden, zinswendin
gen enz. We zouden het meer een dialect van onze
taal kunnen noemen. We willen nu hiermee niet zeggen,
dat een dialect minder in kwaliteit is,,dan het officieele
Hollandsch; integendeel, er zijn in ons land dialecten
Senoeg, die heel wat aangenamer het oor streelen dan
e pure Hollandsche klanken. Bovendien kunnen twe
ons best voorstellen, dat een Afrikaansche meer voelt
voor zijn dagelijksche spraakgebruiken, dan voor de
onze. De diepere waarheid -—en dit valt juist zoo te
betreuren is dat de officieele Afrikaansche .wereld,
door deze daad, dus voor de gansche wereld openlijk
uitspreekt: Wij voelen onszelf door niets meer gebonden
aan Hollandwe hebben officieel afgedaan met onzen
Germaanschen stam, waaruit we zijn voortgekomen. Dat
teekent 1 Het is een bewijs te meer, dat wij. als Hol
landers, op weg zijn om weg te zinken in het moeras
van onbeduidendheid en nietigheid. De wereld luistert
eenvoudig niet meer naar onze stem de „uitheemsche"
deed dit al sedert jaren niet meer en nu krijgen we den
wind ook al uit den bevrienden hoek. Zullen we er door
leeren -Zullen de komende jaren ons weer eenigszins
in het goede spoor brengen. De mogelijkheid is er, mits
we gene.igd zijn, de oorzaken weg te nemen. Wij als
natie dan —.zijn ziek, geheel ziek en alleen een gron
dige reinigingskuur kan ons voor de algeheele instorting
behoeden. Als eerste eisch is noodig, dat we niet onze
kracht trachten te zoeken in seperatisme d.w.z. in ver
deeldheid op maatschappelijk-, koloniaal-, kerkelijk-,
school- en velerlei ander gebied. Niet de tweedracht zal
ons redden, doch juist de eenheideenheid van ge
dachten. eenheid van arbeid, eenheid van doel. 't Is
toch belachelijk als we voor de a s. verkiezingen in
Zeeland bijv. kiezen kunnen tusschen 22 lijsten met
namen. Een kraan die kan zeggen, wat hiervan nu de
beste iswij weten het n i t. En zoo is er zooveel.
Maar genoegwe dwalen af en keeren terug tot onze
partituur.
I
Maandagmiddag j. 1. vergaderde de gemeenteraad van
Bezoekt op uw wandeling den Speel- er» Theetuin
Oude Vllsslngsohe weg. Heerlijk zitje. Prima
Consumptie. Vermakelijkheden voor groot en
klein. Aanbevelend,
Middelburg onder voorzitterschap van den burgemeester.
Dhr v. d. Beke Callenfels was niet Jaanwezig. In ver
band met een opmerking van dhr. Bosman, dat een
beéproken kwestie over een hek op de Nieuwe Haven,
de vorige maal niet juist was weergeven, noch in de
notulen, noch in de couranten kregen de persman
nen een geschikten plaats om de discussies beter te
kunnen volgen. En de secretaris?
Onder de ingekomen stukken was een adres van het
Werkloozen Agitatie-comité, waarin de klacht geuit werd,
dat, de werkloozen, die na de opheffing van de werk
verschaffing, naar het Burgel. Armbestunr verwezen zijn,
slechts f5 per week ontvangen, wat juist voldoende is
om de huur te kunnen betalen. Het comité verzoekt der
halve om de werkverschaffing weei in haar oude d9en
te brengen. Mevr. WeijL vindt f 5 ook te weinig en vraagt,
waaraan dit' ligt. Wethouder Onderdijk zegt, dat het
niet mogelijk is om dit instituut nu weer in te stellen,
omdat er eenvoudig geen werk is. Dat was voor de be
langhebbende een troostelooze mededeeling maar er be
staat wel eenige hoop, dat hierin verandering zal komen.
Er zijn n.l. plannen om binnenkort met de werkloozen
een vergadering te houden, waar onderling overleg ge
pleegd zal worden om naar de Staatsmijnen in Limburg
te gaan. Er is daar, door de ontginning van een nieuwe
mijn, momenteel veel werk aan den winkelmen kan
daar wel wat mannetjes gebruiken. In België worden
ook veel grondwerkers gevraagd. Bovendien is het aan
tal werkloozen in een paar weken gedaald met 12V.° o.
Dat zijn voorloopig verblijdende verschijnselen, waarin
wel eenige perspectief te zien is. Toch meenen we, dat
we in de toekomst voor ons overbevolkte vaderland den
weg der emigratie op zullen moeten, wat een kwestie
van meer vitaal belang zal blijken te zijn, dan alle soesa
over 't pro- of contra der Olympiade.
Ter conversie van tijdelijke geldleeningen stelt de
voorz. voor, een geldleening aan te gaan van f350.000,
tegen 5°/o, met een koers van 97'-f- lU. Het voor
stel werd zonder hoofdelijke stemming aangenomen.
Het voorstel tot reorganisatieplannen aan school .G»
gaf aanleiding tot een langdurige discussie, zooals dat
met schoolkwesties meestal het geval schijnt te moeten
zijn. Als eerste spreeKster trad Mevr. de Graaf in het
krijt. Spr. is het met de benoeming van vakonderwij
zers eens, maar met met de voorgestelde wijze van sa-
larieering. B. en W. stellen nl. voor om het salaris niet
meer te berekenen per lesüür, doch naar het aantal
minuten, dat een les duurt. Zoodoende wordt een
besparing verkregen van f 1000 per jaar. Mevr, de Graaf,
protesteert hiertegen, o.i op alleszins deugdelijke gron
den Dhr, Hondius herrinnert er aan, dat hij reeds in
1923 bezwaren had tegen deze school, daar spr. toen
en nu nog steeds meent, dat er geen behoefte aan
dit instituut, dat jaarlijks veel geld kost aan de ge
meente, bestaat. Voorts keurt spr. het niet goed, dat
er met het oog op eventueele benoemingen, nu reeds
toezeggingen'zijn gedaan. Dhr. Paul vindt het voor de
betrokken leerkrachten ook allesbehalve prettig, dat het
salaris zal terugloopentoch gelooft spr. dat het niet
gedaan is uit bezuinigingsoogpunt, doch dat het meer
op een commercieel begrip uitdraait. Dhr. Hondius wil
deze kwestie uitstellen, tot de algemeene reorganisatie
van het lager onderwijs aan de orde zal komen. De voor
zitter zegt, dat dit niet gaat. Dhr. Boasson sluit zich aan
bij de gedachte van Mevr. de Graaf en ziet er alleen
een finantieele kwestie in. Dhr. Hondius handhaaft zijn
voorstel, ondanks de waarschuwende vinger van wet
houder de Veer. Het voorstel in stemming gebracht,
wordt hierna verworpen met 12 tegen 4 stemmen, jerwijl
het voorstel van Mevr,' de Graaf eveneens verworpen
wordt met 13 tegen 3, zoodat ten slotte het principe
van B. en W. zonder hoofd. st. goedgekeurd werd.
Voorts kwam een voorstel tot wijziging der gemeente-
begrooting 1924 ter tafel. Het crediet, dat destijds door
den Raad was toegestaan, inzake den intocht van H. M.
de Koningin in Middelbürg, werd met meer dan de helft
overschreden. Hiertegen maakte een der leden indertijd
bezwaar, vandaar dat de kwestie nu ter sprake moet
worden gebracht. Het spijt den voorzitter zeer, dat dit
is voorgevallen onthoudt de Raad zijn goedkeuring,
dan zal spr. het moeten bijpassen. Opeen desbetreffende
vraag van dhr. v. Weel, antwoordt de voorzitter, dat hij
dit tekort niet van te voren heeft zien aankomen. Dhr.
Boasson respecteert het, dat de voorzitter het boetekleed
aantrekt. Toch wil spr. een woord van protest laten
hooren, niet waarvoor, doch waarop die meerdere uit
gaven zijn gedaande Raad moet in alle geval immer
het budgetrecht aan zich zelf houden.' Dhr. Paul, zal,
ondanks alle goedbedoelde boetedoeneri), tegenstemmen,
omdat spr, het ongeoorloofd acht een crediet met 56°/«
te overschrijden. Wethouder Onderdijk zal uit principe
ook tegen moeten stemmen. Toch trachtte spr. de zaak
nog eenigz ns te vergoeilijken, door te wijzen op de spoed,
die gebruikt moest worden om alles op tijd in orde te
brengen, zoöd it van begrootingen niets komen kon.
Tenslotte werd de wijziging met 11 teg^n 5 stemmen
aangenomen.
Over de rekeningen 1924 van den Reinigingsdienst, der
waterleiding, der gasfabriek en het electrisch bedrijf,
werd een aardig woordje gewisseld, waarin voornl. de
h.h. Boasson, Bosman en wethouder de Veer, het leeuwen
aandeel droegen.
B. en W. stellen voor om niet te voldoen aan het
verzoek ter verlaging der marktgelden. Öhr. Mes is een
voorstander van dit voorstel,|daar z.i. de handeldrijvende
middenstand meermalen lijdt, onder den verkoop op de
markt. Dhr. v.d. Weel is er tegen, want {de mogelijk
heid is niet uitgesloten, dat de markt dan gaat verloopen.
De voorzitter zal in dit geval wel een oogje in 't zeil
houden. Zonder hoofd, stemming aangenomen.
B. en W. stellen voorts aan de orde, om voortaan
geen nieuwe vergunningen voor den verkoop van drank
meer uit te reiken. Mevr. de Graaf begrijpt het verschil
niet tusschen het voorstel van B. en W. en het idee
om het maximum aanjal vergunningen te verlagen. De
voorzitter licht dit nader toe. De h.h. Paul en Boasson
komen op voor het belang van de eventueele weduwe
van een overleden vergunninghouder, waarop dhr. On
derdijk de opmerking maakte, dat het nog nimmer ia
voorgekomen, dat een weduwe de bestaande vergunning
overnam. Dhr. v. d. Weel is een voorstander vansteike
vermindering van het aantal vergunningènhet is een
maatschappelijk belang. Aangenomen met 12 tegen 4.
Bij de rondvraag zegt dhr. Mes, dat men te Middel
burg, dat veel nuttige instellingen rijk is, nog geen kin
derbewaarplaats bezit; wat door Mevr. Weijl wordt on
dersteund. Voorts wijst spr. op den miserabelen toestand
en gevaarlijk zelfs van de Langèvièle, wat betreft
de ligging van de straatklinkers tusschen en naast de
tramrails. Nadat nog verschillende andere leden gewe
zen hadden op onderscheidene slechte straatstukken en
moeilijke passages, werd de vergadering gesloten.
4- 1
We lezen in de „Middelb. Crt." d.d. 25 Mei j.l.
Vrijdag vergaderde de raad van Wissenkerke. Het
voornaamste punt van de agenda was een voorstel van
B. en W. de openbare school te Geersdijk af te staan
aan de vereeniging voor bijzonder onderwijs, aldaar.
Aan die vergadering was in den loop der week voor
afgegaan een bezoek van B. en W. met den Inspecteur
van het lager onderwijs, vergezeld van een deskundige
inzake scholenbouw, welk bezoek ten doel had, in loco
na te gaan, of het bestaande schoolgebouw niet zou
kunnen ingericht worden om te dienen voor beide rich
tingen. Toen bleek, dat 't gebouw daarvoor te klein was.
Het bestuur van voornoemde vereeniging, mede tot na
der overleg uitgenoodigd, stelde toen de consistorie bij
zijn kerk ter beschikking voor het openbaar onderwijs.
De Inspecteur meende, dat een gedeelte van het school
gebouw gevoegelijk voor het -openbaar onderwijs be
stemd kon blijven en een klasse van het bijz. onder
wijs, in genoemde consistorie kon worden ondergebracht.
De voorzitter van de vereeniging kon zich bij die
regeling neerleggen, doch wenschte zijn medebestuur
ders nog nader te hooren.
Uit een bij B. en W. ingekomen schrijven van de
vereeniging bleek, dat haar bestuur bezwaar had tegen
het verdeelen der leerlingen over twee geoouwen, omdat
daardoor een gedeelte der leerlingen zonder toezicht
van het hoofd der school zou konjen.
Bij de bespreking der zaak in den raad stelden de
voorstanders van het openb. onderwijs in het licht, dat
de aanneming van het voorstel een onrecht zpu zijn,
den ouders en kinderen, die openb. onderwijs verlang
den, aangedaan. De voorzitter wees er op, dat het be
zwaar, door het schoolbestuur aangevoerd, zonder grond
was. Immers bij de verbouwing der bijz. school in de
kom der gemeente zijn weken achtereen de kinderen
dier school ook over twee gebouwen verdeeld geweest,
zonder dat het onderwijs daardoor schade leed.
Tegen het voorstel spraken de heeren de Regt, v.
Hee, v. Nieuwenhuijzen, Abrahamse en Schippers.
Met nadruk werd er op gewezen, dat door aanneming
van het voorstel aan de Geersdijksche „openbare" kin
deren hun school zou worden ontnomen en zij ver
plicht zouden zijn, die op het dorp te bezoeken, ruim
'3 K.M. ver. Dat ongerief zou vervallen, als de regeling,
door den Inspecteur aangegeven, werd aanvaard.
Voor het voorstel sprak geen der leden.
KORTE KLANKEN.
Naar beter tijden. Naar men ons meedeelt is de
broodprijs te Colijnsplaat j.l. Maandag met 2 cent per
8 H. G. verlaagd.
Kalmte kan je redden. Te Vlissingen is door de
politie proces-verbaal opgemaakt tegen een tweetal mo
torrijders, die door hun woeste vaart de veiligheid in
gevaar brachten.
Toekomstwaarheden. Voor bewonderaars, zoowel
als voor tegenstanders, brengen we nog even in herin
nering, dat met ingang van 6 juni a.s. de zomertijd voor
1925 wederom zal worden ingevoerd. Dienzelfden datum
treedt ook de zomerdienstregeling op de. spoorwegen in
werking. Voorts wordt n& dien datum de Zondagdienst
op de Westerschelde belangrijk ingekrompenvan de
diensten Vlissingen—Breskens, Vlissingen—Terneuzen
en Hansweert—Walsoorden vervallen dan resp. de eer
ste, de laatste en de middelste dienst. Tevens maken
we liefhebbers van snoepreisjes er attent op, dat het
pasvisa Duitschland-Nederland en omgekeerd, binnen
kort zal worden afgeschaft, terwijl de sportmenschen
er zich zeker over zullen verheugen, dat er op het con
gres te Praag besloten is, dat, ondanks de geweigerde
subsidie, de Olympische spelen toch in 1928 te Am
sterdam gehouden zullen worden.