2e 13lad. We ge ling's Vraag en Aanbod
Kloven
en ruwe
handen
KLOOSTERBALSEM
Agentschap 'tZand
van Vrl|dag 23 Januari 1925
No. 3
Verhuisd Wed. LEIJNSE van D 185 naar D 131
't Zand Breeweg.
't Gebeurde te Leiden Anno 1925. In de vergadering
van leeraren der Leidsche Hoogere Burger School
me' 5-jarige cursus werden, zooals van zelf spreekt, de
belangen der inrichting, én zooals óók van zelf spreekt,
die der leerlingen besroken. W k t er allemaal precies
gezegd is, weten wij, buitenstaanders, niet't gaat ons
niet aan ook. Alleen het „eindresultaat" van een gedeelte
dier besprekingen is, met algemeene stemmen, bij wijze
van omzendbrief aan de ouders gestuurd, wat zooveel
zeggen wil als„wereldkundig" gemaakt en hieruit valt,
zelfs zonder sterk ontwikkelde wiskundige „intuïties"
voldoende te distilleeren.'t Gaat daar niet zooals't hoort
De vlijt der leerlingen laat herhaaldelijk veel te wen-
schen over en wat niet anders kan natuurlijk de
houding dezer jonge menschen is eveneens in de school
sn op de les vaak ongepast. Op paedagogische wijze en
met dito handigheid trachten directeur en leeraren de
•chuld hiervan dan voor een groot gedeelte op „de al
gemeene verwildering ten gevolge van den oorlog" te
schuiven en knoopen hieraan meteen de groote waar
heid vast, dat „ondermijning van de schooltucht ontegen
zeggelijk tot ondermijning van het ouderlijk gezag en
dit weer tot oneerbiedigheid voor het gezag in het al-
fjemeen moet leiden." Natuurlijk zijn dit maar „aan-
oopjes" tot wat volgt en wat eigenlijk hóófdzaak is.
Want wie eenigszins tusschen de regels door kan lezen,
ontwaart in dit epistel, dat intusschen waard is, als
„historisch" stuk opgeborgen te worden, de felle knet
terslagen, die met vlammende zèkerheid op de hoofden
der ouders neerdalen. De groote schuld van deze „ver
wildering" heusch geen oorlogswerk vindt haar
oorsprong In het gezinsleven zelf. Zóó denken deze
autoriteiten er over. Luister slechts 1 Na eerst opgemerkt
te hebben, dat de leerkrachten natuurlijk niets te zeg
gen hebben in de huiselijke opvoeding, vraagt het merk
waardig geschrift, géén avond vrij toe te staan, dan al
leen, nadat het huiswerk is afgemaaktvoorts, dat slechts
de Zaterdagavond voor „ontspanningsavond" zal worden
gekozen. De wordingskiem van het derde verzoek doet
echter de deur dicht. Uit de „memorie van toelichting"
Toch, komt het daar In Leiden en elders?? voor,
dat moeder» uit louter gemakzucht hun jonge dochters
van 15 en 16 jaar den huissleutels meegeven om laat
van een bal te kunnen terugkeeren 11 net college van
docenten dringt er dan ook op aan dit „huistoe - uur
tje" uiterlijk op 2 uur nachts ,s mórgens klinkt
beter te bepalen, waaruit men de droeve ervaring
kan putten, dat het als regel, In zulke omstandigheden
nog wel wat later placht te worden. Zoo is het, naar
het oordeel van een aantal vooraanstaande intellectueelen,
die we zeker geen gebrek aan objectiviteit kunnen aan
rekenen, alleen reeds hierom, dat ze dagelijks met hun
leerlingen omgaan, in. het algemeen het is moeilijk
denkbaar, dat hier van uitzonderingsgevallen sprake is
met een groot jgedeelte van Leidons jongeheeren en
ongedames, uit den meer gegoeden stand, gesteld. Wat
ïlcrvan komen moet, als het „groote leven" hen vraagt?
Ontnuchtering en onverschilligheid. De tucht ia er uit,
aten we dan aannemen, dat die er eenmaal in geweest
s. En de groote schuld hiervan, k k n niet anders, dan
alleen bij ae ouders te zoeken zijn. Daar ligt de wor
tel, waaruit den ganschen boom gewassen is Niet dat we
onszelf nubehoeven blind te staren op het „geval" te Leiden
en ontzet het hoofd schudden over zooveel ondeugd
dAAr. Want het geheel bevat een aanklacht tegen een
leder, die In ons vaderland, den oudernaam nog dragen.
In zijn algemeenheid durven we dit nu niet zoo neer te
schrijven, want gelukkig zullen hierop wel de meest gun
stige uitzonderingen bestaan. Maar, te Leiden heeft men
de koe bij de hoorens durven pakken en de zaak on
der de aandacht der ouders en van het publiek
durven brengen. D&t is de groote verdienste van het
personeel dier inrichiing. Ook moet men niet uit het
oog verliezen, dat de levensomstandigheden in Leiden
en in alle andere groote plaatsen, wel een aardig beetje
anders zijn, dan die op het platte land van Zeeland. Als
onze menschen 's avonds om negen uur den neus on
der de dekens steken, drinkt men daar pas het laatste
kopje broodthee, gaat mama voor't eerst met haar naai
werk zitten en komt papa pas van kantoor of werk
plaats. het leven vraagt derhalve andere inspanning, als
gevolg ook andere óntspanning. Daar gaat het echter
ook niet over. De klacht gaat tegen het demoraliseerende,
dat zich bij de „jeugd" openbaart. Niet hier of daar, doch
overal Wie de moeite neemt, de courant hierop eens
acht dagen langer is niet noodig getrouw na te
lezen, zal verbaasd staan over zooveel tuchteloosheid.
En we herhalen nogmaals, dat de hoofdschuldigen hier
van de ouders zelve zijn. Bewijs Vraag een boer 's a-
vonds waar zijn vee is. Hij zal U verwonderd aanzien
en zeggen: In den stall Doe hem de zelfde vraag om
trent het verblijf zijner kinderen en hij zal U schouder
ophalend moeten beduiden, dat hij 't niet weet. Vraag
den kantoorman waar zijn penhouder ligt. Hij zal U
antwoorden op mijn lessenaar I Stel hem dezelfde vraag
naar zijn jongen en hij zal U 't antwoord schuldig blij
ven. Deze voorbeelden zijn met tientallen te vermeerderen.
En nu is het toch een uitgemaakte zaak, dat een ouder,
die niet eens weet, waar het physich deel van zijn kin*!
verblijf houdt, zéker niet bij benadering weet op te
noemen, waar het psychische is aangeland. En juist
daar staat het groote vraagteeken 1 Willen wij ons jonge
geslacht „met God en met eere", zooals onze voorva
deren dit uitdrukten, groot brengen, dan moeten we be
ginnen om eerst onszelf onder de „tucht" te stellen. En
wie dit niet doet, kan van al zijn harde, moeilijke werk
we erkennen gaarne, dat kinderen opvoeden, goéd
opvoeden, hét zwaarste werk is géén vruchten ver
wachten.
Waar deze arbeid moet beginnen Aan de tafel, in
onze huiskamer. Hoeveel kinderen zijn niet dagelijks
getuigen van oneenigheden tusschen vader en moeder?
Hoé klein ze ook zijn, in hun ziel ontwikkelt zich de
hóót, 't zij jegens den één of tegen den h n d e r.
Hoeveel kinderen kunnen aan tafel luisteren, naar de
Wwm,
's Avonds inwrgven met
Akker's Kloosterbalsem
's morgens weer beterl
Bijt niet, doch verzacht
voorkomt en geneest
AjnnvT?9 c
be- of veroordeeling van dezen man of gen# vrouw, die
misschien eens iets gedaan heeft, wat in ónze oogen
niet récht scheen, als was het daarom nog lang niet
zoo. Hoeveel kleine potjes, worden gevuld met vocht,
wat nog te gistig is voor de teere wanden, als er onder
groote menschen gesproken wordt over dingen, die al
leen voor grooten bestemd behoorden te zijn? Om dan
nog maar te zwijgen over de verhandelingen aan tafel
over het optreden van een politie-agent, die zoonlief een
bekeuring heeft aangedaan, omdat hij met moedwil een
ruit heeft Ingegooidover den onderwijzer, die het heeft
durven bestaan om een bengel, een gevoelige afstraffing
te geven, over de dienstbode, die dochterlief, die met
beslijkte schoenen over den pas geklopten ganglooper
binnenholde, een standje heeft gegeven enz. enz. Wie
begint om reeds in deze allerkleinste aangelegenheden
wind te zaaien, zal voorzeker eenmaal stórm oog
sten. Of we dan de „knoet" weer gaarne als het univer
seel opvoedingsmiddel, zoowel in huis als maatschappij,
zagen ingevoerd Verre van dat, al zou het zoo af en
toe misschien geen kwaad kunnen. Maar ^r moet in een
goed geordende, beschaafde maatschappij gehoorzaam
heid heerschen, Waar die ontbreekt, ontbreekt ook de
macht om staande te blijven, ook al is gehoorzaamheid
meestal dwang en ook zelden liefde. We moeten het
zoover zien te brengen, dat we werkelijk, ook tegen ons
zelf durven zeggenDat mag, want dat is goed en dat
mag niet, want dat is niet goed. En durven we dat
als volk, ook tegen onze volksondeugden, d&n blijven
„verwordingen" uit, als waarvan het Leidsche „geval"
ons melding maakt.
1
Waarschijnlijk zullen onze lezers er wel geen bezwaar
tegen hebben, als we, zoo af en toe wat ons „nieuws"
betreft eens een uitstapje buiten ons „exploitatie-
gebied" maken. Er gaan gelukkig zoo van die weken
voorbij, waarin op „eigen bodem" alleen schoorsteen
brandjes of tegen eikaar opbotsende fietsrijders een
oogenblik onze aandacht vragen, terwijl er terzelfder
tijd in andere deelen van ons land „omstandigheden"
plaats grijpen, die ook voor ons van belang kunnen zijn.
Eerst maar eens naar Amsterdam 1 Niet om het verkeer
op „De Dam" te gaan beschouwen 't was er gisteren
nog even druk als altijd,. of om ons hart eens op te
gaan halen in „Artis", 't is daar momenteel erg rustig
ook niet om de garage aan den „Overtoom", waar
10 jaar geleden dhr. Busch, zoo gruwelijk vermoord
werd, eens wat van naderbij te gaan zien, nog minder
om de „heldendaad" van de circusdame, die gemas
kerd in een leeuwenkooi een flesch wijn naar binnen
werkte, zonder dat haar tijdelijke kooigenooten een poot
naar haar uitstrekten te gaan bewonderen. Neen, we
aan niet verder dan 't stadhuis, waar vorige week
onderdag, na langdurige bespreking met 24 tegen 17
stemmen, door den gemeenteraad een beslissing werd
genomen, inzake het jongste voorstel van de meerderheid
van B. en W. tot gemeentelijke meelvoorziening. In Oc
tober '24 was door deze vroedschap in beginsel beslo
ten om de bevolking van Amsterdam in dezen winter
tegen verhooging van den broodprijs te behoeden. Door
de steeds stijgende graanprijzen zag het er met de prij
zen der voedselvoorziening niet rooskleurig uit. Het
meerendeel van de Amsterdamschen Raad wilde deze
prijsstijging voorkomen en stelde derhalve middelen
voor om dit kwaad tegen te gaan. Zoo werd aan eenige
bakkers tegen een vooraf vastgestelden prijs meel ge
leverd. Toen de andere bakkers zagen dat dit een goed
ding was om klandizie te krijgen, vroegen ook zij om
dit meel te kunnen koopen. B. en W. kwamen daarom
nu met het voorstel een ongelimiteerden inkoop van
meel op touw te zetten en hiervan den bakkers, die dit
wenschen, meel te leveren. De bevolking van Amster
dam heeft hier natuurlijk niets op tegen, daar het aller
noodzakelijkste volksvoedsel nu niet duurder wordt en
als gevolg daarvan ook andere artikelen moeilijk
voor evenredige verhoogingen vatbaar zullen zijn. Alleen
de Kamer van Koophandel te Amsterdam is hierover
slecht te spreken ln een adres heeft dit lichaam zich
tot Ged. Stateu van Noord-Hollaud gewend, met ver
zoek, hun goedkeuring aan dit besluit te onthouden. De
kamer bestrijdt deze besiissing ten zeerste en acht ze
zelfs bedenkelijk. In hoeverre deze argumenten nu steek
houdend zijn, kunnen en willen we niet beoordeelen.
Alleen gelooven we wel, dat een goedkoopere levens
standaard iedereen welkom zou zijn. Dat we sommige,
misschien véle, „onmisbare" behoeften, méér dan peper
duur moeten betalen, valt niet weg te redeneeren. Zoo
komt de „Haagsche Post" van vorige week in een aller
belangrijkst artikel ons vertellen, dat we de steenkool
tegen schandeiijk hooge prijzen in onze kachels branden.
We betalen zoo ongeveer f 100 miljoen 's jaars te
veel aan extra winst. Een hoeveelheid gewone kachel
kolen, die in Engeland bijv. f 14 kost, betaalt men hier
met f 42een ton echte Engelsche anthraciet in Enge
land voor f 30, kan men hier bekomen voor ruim f 75.
Als 't waar is is 't schandelijk.
-f- 1
ln Den Haag houdt men er ook van om spijkers met
koppen te slaan. Door dhr. Braat 2e Kamerlid is
aan den minister van Binnenl, Zaken gevraagd, niet
meer over te willen gaan tot het invoeren van den z.g.
Zomertijd, omdat 't overgroote meerendeel van 't Neder-
landsche volk verlangend uitziet naar het handhaven
van den Amsterdamschen tijd. 't Is nog wel winter, de
zomer is nog zoo ver, maar toch is dhr. Braat reeds bij
de pinken. Vermoeoelijk was Z.Ed. béVreesd, dat de Mi-
Dister later zou kunnen zeggen, dat hij dhr. Braat
er niet vroeg genoeg bij was geweest. In principe ge
looven we, dat vrager gelijk heeft; van den zomertijd
moeten de meeste menschen nu eenmaal niet veel heb
ben en handelen, dan ook veelal, of er geen vervroegde
tijd bestaat, zoo op Noord-Beveland bijv. waar alleen de
t r e n k l o k den officieelen „nieuwen" tijd placht aan
te wijzen. Minister Ruija heeft dan ook dhr. Braat een
ontwijkend niet ontkennend, omdat er een wetsont
werp inzake deze kwestie het Departement heeft ver
laten antwoord gegeven. Laten we derhalve afwachten
wat de zomersche dagen ona In dit opzicht brengen
zullen.
Er is echter meer gebeurd. Tot groot genoegen van
de aanhangers der Protestantsche politieke groepen,
is de Minister van Financien met een wetsvoorstel ge
komen, om de staatsloterij af te schaffen d. w. z. niet
zoo maar opeen», doch gelijdelijk. Van verschillende
zijden vindt dit voorstel echter heftige bestrijding. De
Roomsch Katholieke pers voorziet hierin, niets andera
dan een verkiezlngsparadepaardje, waarvan Z. Ex zelf
wel weet, dat het niet eens ter vertooning gebracht kan
worden, omdat het eenvondïg nu reeds vaststaat dat het
„er nooit door kofnt" Bovendien, zoo redeneert men,
krijgt het „kwaad" dan de kans, naar verschillende kanten
uit te dijen en wordt den schatkist een jaarlijks saldo
ad. f 600.000 onttrokken, wat we in dezen tijd van be
zuiniging niet missen kunnen Op alle kleintjes dient in
derdaad gelet te worden. Vandaar dat de Minister van Bin
nenl. Zaken het grondbedrag voor oefeningsgelden van
de burgerwacht verlaagd heeft tot 40 cent per lid, per
kwartaal en het aantal kosteloos te verstrekken patro
nen gebracht heeft op 75°/o van het aantal in 1924. Zoo
zal de leege geldkist weer aardig op krachten kunnen
komen.
I
KORTE KLANKEN.
Opleving. Met ingang van Maandag 19 Jan. 1. ia
ongeveer het twee derde deel van de werkzaamheden
aan de „Meelfabriek" te Middelburg, hervat.
Zonsverduistering. Zaterdagnamiddag 24 |an. a s. zal
er een zonsverduistering plaats hebben, die ook in ons
land goed zichtbaar zal zijn. Ze vangt aan om 3 u. 16,
Amsterdamsche tijd en zal, als ze onder gaat om half
viff, nog niet geheel voorbij zijn. Een uitstekend hulp
middel om de verduistering te kunnen waarnemen, is
Geen beter middel tegen winterongemaklcen als:
winterhanden, wintervoeten, winterooren, schraal
heid, springende handen en springende lippen, dan
maar ook tegen theumaüelc, jicht, spit, lende-
pijn, stramheid en pijn in de ledematen.
Eiacht de nieuwe verpakking in carton»: 20 gT. /0,50;
50 g*. l,— i 100 gr. IJ5. Overal verkrijgbaar)
