JUMPER, MUTSEN,
«HAWtS tri
Nieuwe kleuren, effen en g*
•pikkeld.
A. Wflklng
OW! VinWteMJl
t« pfwafeMMi btnfHHi
vnertton éaoon moet
stoohts voor drk>
pl&aMngen betelen.
/AKV MM
H+ *180
Bijkantoren
Pr#s der AdvertentifieJ.T, k!£5
«"FEUILLETON
«BnjOTflkiigki d(tictln-romjD
WILLIAM HOLT.
i
(Wordt vervolgd..
i-ANGE BREIPRÏEMEN
KNOP alle nummers.
BUREAUX JT:
Radactie Dimtȃt no-9 no. 8.
K teint ?t0,178 TtMooa ma.
per resM /OAC. BI veiMadliie root een bepaald
ptaaMng beteagvflM redactie. Klam; AdvtrtertMte
dan 25 woorttoa ƒ0.30,
AdverieMWn woedmi aaagceomea tot M—U.-W
WecnadaflocMead ea VrfdagflToml, voor de daarop volgende uitgave
Poatarehenlag ao. 18194.
D» BoccUrick hikft ia «ad «n land van
Hulst
Hooren tt hei over de Schelde
Er bedreigt ons landje een vijand, grim
miger dan de waterwolf, die aan onze dijken
knaagt en onze polder; tot pap roert, erger
dan typhus en tering, die zoovete jonge
krachten aioopen.
't te du verlam muntte vrwtöiooaheki
üegrjjpt ge, wat het zeggen wil. krachti
ge knuisten aan te aenpteros armen, taaien
adem ia je forscne Tongen, en niet mogen
werken, maanden en maanden lang niets,
ntets te doen
Chsan werk, dat beteekent geen verdien
sten r"n laatste spaarpenning in 't barre
bieteaaUjk zuurverdiend te moeten ootee-
Geeo werk, dat te ontzenuwen van man
nenkracht, ontevredenheid, bederf van le-
dighekl
Ea oil
olk iaar komt het terug, lederen win
ter, telkens laager, telken* me^r In omvang.
Zoo gaat ons volk te» onder dn kt weg.
Om zulk oen ontzettend kwaad te keeren,
flllo wtódeakeadea en goedwillec-
itam. Losa moet oa-
door heel 't land.
*t li sa toch tfjd, dat men wakker ge
schud wordt, want de werkeloosheid is uit
gegroeid tot een ramp voor ons gewest. En
om die ramp te weren en te keeren, kunnen
we niet blijven aankomen met de lapmiddel
tje*, die tot nu toe *Qn aangewend. Want
grooter in omvang keert ze eik jaar terug,
I iederen winter opnieuw.
De werkelooabeld te gegroeid en groeit
nog ais een olievlek uit de oeconomi-
acko toestanden ia ons gewest We moe
ten <2a toestanden verbeteren, het kwaad
hl dB* wasted aantasten. Ws moeten de
«3 -arogiBawnv want
dfer oorrak es ligt de aanee-
Dèe oorzaken zijn talrijk
kan ca onder drie hoofden rang
le. Do omwenteling in het land
bouwbedrijf teweeggebracht, door het aan
raden van machinale kracht, en dus ver
mindering van handen-werk2ê. De on-
gematignligging van ons gewest voor han
del es Industrie Sa. da voortdurende san
té en polderbesturen en verder door particu
liere v arkgevers en boeren.
Ten tweede:—Terug invoeren in het land
bouwbedrijf van het handwerk, door tuin
bouw vlasbewerking veeteelt boterfabrieken
enz.
Ten derdebevestiging (steun) en uit-
breidiag der industrie en invoer van nieu
we industrie, vooral in Hulst als middelpunt.
Hulst moet een stadje worden van minstens
tienduizend zielen door concentreeren van
handej en industrie. Op de dorpen huisindus
trie.
vierde:Verbetering der wegen en
(kanaal) Walsoorden
Rflkshivea
Ten] vijfde:Steun aan middelbaar ond^r
wijs, tend en tuinbouw-onderwtja en am
bachtschool, vooral steun en voorlichting in
tuinbouw en veeteelt
Ten zesde:Zoo noodig bevordering van
emigratie (verhuizing)
Wij iteilen ons voor deze kwesties in een
reeks artikelen in ons blad te behandelen.
Ue oorzagen waardoor de werkloosheid
als een ureigend spook in ons gewest is
neergestreken zijn niet van vandaag of gis
teren. ZQ zijn geleidelijk aan, gegroeid.
Vroeger had men ook werkloosheid In
den winter, zeggen de oude raenschen, maar
ze weid ate vac zelf sprekend beschouwd.
Zeker, er waren In den winter altijd een aan
tal meachen zonder weriL Langham aan
is dat erger geworden. Jaren lang is dat
gecamoufleerd, doordat elk
een aantal menschen elders gingen werken
najaar
bevolking,
Ea na da middelen ter verbetering. Let
wel, wij zeggen niet het middel, maar de
middeleflwant gelijk de werkeloosheid
ontstaat óf! een complex van oorzaken en
toestanden, zoo moet er ook een samenstel
va* talrijke middelen worden aangewend
om te helpen. Er zijn middel**, die recht
streeks helpen, anderen slechts zijdelings,
sommige, ak voet werk aanbrengen, andere,
dia weiiig afdoende zijnmaar in tijd van
nood moet mea met alle pijlen schieten en
al zou een middel maar vier of vijf men-
achen aan werk kunnen helpen, dan mag
men het niet versmaden.
Daarom zeggen wfj het den minister niet
oa:M er te mij nog geen enkel bruikbaar af
doend middel tot bestrijding der werkloos
heid aan de hand gedaan* maar constatee-
ten wij: ads mtrtdpfoo te wwin kunnen hier
slechts leipen, verwerp er dos geen enkel,
Ste M near afteoertmav te. Dam middelen
efjs onder anderen:
Tm **nrt»—Werkverschaffing met re-
geerfagwteira. OH la voorloopig het •enig
ste mladeJ. Want er moet ufl geholpen wor
den. Hef te een lapmiddel, zeer waar, maar
het lek te groot en moet voorloopig gestopt
worden.
Dus voorloopig nog werkverschaffing
met steun van net rijk, de provincie, gemeen
Sad'uk Ver bod at.
in de polders. Maar het getaJ werkloozen is
steeds mrooter geworden. Vroeger was ,i
in de winter nog leven in de schuren, men
hoorde pr het kloppen van den vlegel en het
geschok van den wanmolen. Maar nu? 'a
paar u/gen van oorverdoovend geronk van
dorschtnachines en de schuur te leeg. Stil en
eenzaam ligt ze daar den langen winter door
Nu duurt de werkloosheid niet een paar
maanden van Januari en Februari, maar be
gint al !u December en duurt tot Maart. En
dat in April de voor
leden afgeloopen en
vele arbeiders tot diep in Mei zonder werk
staan. En hoe dikwijls ziet men, dat in Mei-
Juni jongens en meisjes druk bezig zijn cn
vader en groote broer werkeloos ronddolen
met leege handen ill
Geheel het boerenbedrijf te er tegenwoor
dig op gezet: weinig handwerk en zooveel
mogelijk werk in korten termijn. Alles ma
chinaal en zoo spoedig mogelijk ter markt
Voor den arbeider beteekent dat het harde
vonnis: Voor jou geen plaats meer!
Axel
Het land van Cadzand, ,/TAe' en van
Huist. Breskens te Rijksh/W"> Terneuzen
eveneens, maar WalsooZgJ *°n.nen ze niet,
daar moet de gemeente h', nisse maar
voor zorgen, terwijl er prachtige
zorgen, terwijl toen eefl P haven
haven van tc maken wl'-
Ten derde, onze bevcf0!^ .ge
stadig uit. Er woont hi
zedelijk gezonde bevol
boorte-ciifer steekt hoog#:aat, van
Cadzand en Axel. Maar g? eiland schijnen
ze dat niet te waardeere&s
Op nagenoeg dezelfdfjg pcrvlakte waar
een eeuw geleden a 700* menschen woon
den, leven er nu ruim 2# menschen die
kunnen en willen werken moeten eten
Wat heeft men voor o
om onze jongens te b
brood te verdienen?
maalschool ja zelfs
school Ter Neuzen eve
kreeg niets.
Tot voor enkele jaren
lager onderwijs. Die
Vlamingen moesten ma
worden Waar moesten
kenden niets dan grond
ons niets dan pol der jo;
poldera te helpen indijk
ren, kwamen ze weer ta
't Wordt hoog tijd d
Regcerlng eens aan
denkt, en dan niet all
Cadzand, maar eerst cnl
land van Hulst
iderwljs gedaan 1
men elders hun
|r« heeft z'n nor-
I jkshoogeburger-
Maar Hulst
er hier niets dan
sche-Zeeuwsch-
1om gehouden
fc jongens heen?
Holland vroeg
om hun rijke
als ze oud wa-
wordt gevoerd over de rol, die generaal van
Heutsz in November 1918 in het groote
hoofdkwartier bij de voorbereiding van de
/lucht van Wilhelm II naar Nederland zou
lebben gespeeld, publiceert thans de soci-
iaI-democratische afgevaardigde Philip
kheideman (die juist sinds eenige dagen
ninister was, tuen de revolutie uitbrak) in
den Soc.-Dem. Persdienst zijn herinneringen
uit die dagen.
sovjet-regeering de macht in handen nam,
was het eerste, wat zii deed, het kerkelijk
huwelijk verbieden. Sindsdien bezat dit
huwelijk geen rechtsgeldigheid meer. De
huwelijksvoorschiften van 1918, die tot
1926 van kracht bleven, vereenvoudigden
de formaliteiten van het burgerlijk huwelijk
tot een aanmelding, volgen? welke de echt-
genooten begonnen z in sa ren te leven.
In het jaar 1925 werd een wetsontwerp
gezonden, maar vervolgens ook zeer lang-
iirig met den keizer heeft onderhandeld.
De keizer had ten slotte den Nederland-
tefcen generaal op handslag beloofd, niet te
mllen vluchten. Hij zou Integendeel naar
Berlijn terogkeeren en wel aan het hoofd
/an zijn troepen, om de revolutie te be-
'iwingen. Toen de keizer niettemin od 9
November voor de slagboomen aan de Ne-
ierlandsche grens verscheen en om toegang
verzocht, was dan ook de Nederlandsche
geering uitermate pijnlijk verrast."
Wij geven deze voostelling van Scheide-
nann onder alle voorbehoud. Hij is niet
juist de man, die voor een onpartijdige
beschrijving der tamelijk verwarde gebeur-
tenissen van November 1918 het eerst in
naar hun hoekje. aanmerking komt Hfl te bovendien niet
In het hoofdkwartier geraét
alle* heeft afgespeeld.
Nederlandse
ich-Vlaanderen
in Ter Neuzen en
joral aan stad en
Onanie houden wt| ex* tanbevoien van
de geachte lezers op- aanmerkingen,
raadgevingen en leiten tl Ivememen.
Gelieve brieven onder M mottow Werk
loosheid «te zenden aan te bureau van om
blad.
waar zich dat
Zoo kan men gerust zeggen dat 80'; on
zer volwassen arbeiders 4 a 5 maanden per
jaar werkeloos zijn en voor honderden be
teekent dat 200 4 300gulden loon derven
per Jaar. En 't zijn juiat die twee a drie hon
derd gulden gemis, die het leven voor zijn
gezin zoo zwaar maken
Och, als ons landje maar gunstiger gele
gen was. Maar in het Noorden en Oosten de
breede Schelde, in het Zuiden, die versper
rende grens en slechts in het Zuidwesten
een enkele deur
We zitten opgesloten en opgeborgen.
O, die grens, als die er niet was, wat een
achterland lag er dan niet voor ons open
wat een afzet in de richting Qent en Antwer
pen. Maar nu ls de reis naar Rotterdam zoo
vér en kostbaar.
En bf die geïsoleerde ligging komt er
i Haai
nog bij, dat men zich in den Haag en Middel
burg zeer weinlgaan ons gelegen laat liggen
Polders indijken, Ja, maar wegen aanleggen,
neenl Er ligt In heel ons landje geen enkele
Rijksweg, geen enkel kanaaltje. De eenige
provinciale weg dateert reeds uit de Napo-
ieonstijden en ls meer om strategische dan
oeconomlsche redenen aangelegd.
En onze haven? Zeeuwsch-Vlaanderen
bestaat uit drie ongeveer gelijke deelen.
dat zii bewaakten goed In het oog.
„Stil, zei Nhblington eensklaps, daar
komt mijn man".
met
ik
Ik
„Ja, maar ik heb hem zien spreken
fen onbekende en dien onbekende heb
kunnen volgen- Daf tenminste leis#
„Zeker en waar te hfnu."
„Hij te dat huis binnengegaan.
„Maar mijn hemel, te het mogelijk!
volg ook Iemand en die te eveneens dat huis
binnengegaan."
In enkele woorden vertelde lord Nibbling
ton nu hoever hij en de Linar gevorderd wa-
"^a! kan geen louter toeval zijn" meende
de Toumel, dat geeft grond voor de hoop
dat we let» zullen ontdekken. Die twee per
sonen zijn vermoedelijk belde handlangers
van den markies di Cava."
ZJJ hielden onder hei ge*preh het hute,
„Het is dezelfde, dien ik vervolg", ant
woordde de Tournel.
Dit waa Inderdaad een belangrijke ontdek
king en natuurlijk volgden zij den man.
„Dc Llnar schijnt het weer bij het goede
eind te hebben", zei de graaf de Tournel.
„O neen", antwoordde Nibblington,
ditmaal heeft hij het toch mis. Zijn theorie
is, dat di Cava niet dien bankier vermoord
de, dat die moord het werk was van een
schurk die op eigen gelegenheid werkte.
Maar nu is het wel zeker, dat deze Adolphe
Rouan, die dan voor de misdaad in aanmer
king scheen te komen, een vriend is van di
Cava en ook tot de Broeders behoort. De
moord op den bankier Andrieu is wel het
werk van die vervloekte bende".
„Enfin, wat komen alle theorlcfin er op
aan zei de Tournpl, „laten we hem niet
uit het oog verliezen, we zijn het wild weer
op het spoor.
EEN BONDGENOOT.
Dc bewaking van den nten, die op het
kantoor van den vermoorden bankier werk-
zaam geweest was, leverde niets op. Ook de
Linar die door zijn vrienden op de hoogte
nooten beschouwt. Het opheffen der re
gisters voor den burgerlijken stand stultts
echter op heftlgen weerstand der vrouwen,
vooral in de provincies, zoodat des* regis
ters behouden blijven en in de wet tevens de
aanmelding van het huwelijk behouden
bleef.
De uitwerkingen van deze huwelijkswet
geving aldus „Klpa", illustreert op pakken
de wijze de huwelijksstatistiek der „Kras-
naja Gasetta". In de eerste vijl maanden
van 1926 werden 8472 huwelijken gesloten
m 2126 huwelijken ontbonden. Er kwa
men dus op 100 huwelijken 26 echtschei
dingen. In de eerste vijf maanden van 1927
werden 9581 nieuwe huwelijken gesloten en
7255 huwelijken ontbonden, waf ongeveer
gelijk staat inet 75 pCt. der in d*. zelfde peri
ode cresioten huwelijken.
1 Blijkens een legerorder ta, e
In het Reuzengebergte is tot In het voor-j sche draadlooze dienst meldt,
gebergte sterke sneeuwval ingetreden.
De Rometmctee correspondent van d*
„KCln Ztg" meldt, volgens een Wolff-tele
gram aan zqn blad, dat het bericht over een
in sovjet-Rusland geveld doodvonnis over
den Paus, berust op een zinsnede uit een
rede van den Venetiaanschen kardinaal La
Fontaine.
In werkelijkheid te het doodvonnis, waar
op de kardinaal zinspeelde, van ouden da
tum en te daarvan nooit tnededeeling go-
daan aan het Vattcaan, zooals oa door net
ItaUaaonch blad Jmpard* beweerd wordt.
De school-autoriteiten der stad Essen
hebben onlangs besloten, dat de kruisbeel
den uit de middelbare school voor meisjes
moeten verwijderd worden. De omstan
digheid, dat deze sinds zeven jaren onge
hinderd in de klaslokalen aanwezig waren,
noopte het Katholiek comité van Essen er
toe bij den Überburgermeister der stad te
protesteeren, waarbij er uitdrukkelijk op ge
wezen werd, dat het nergens verboden is in
de lnterconfessioneele kTasten een crucifix
op te hangen en evenmin elders voorge
schreven was de crucifixen te verwijde
ren.
Overigens moet hierbij nog bemerkt
worden, dat 98 pCt. der ouders, die hun
meisjes naar deze school sturen, Katholiek
zijn. Het vorig jaar waren de Katholieken
heid 0_ JBl
gelegenh'
echter jammerlijk lieten voorbijgaan, totdat
zij nu opeens door dezen onverwachten
maatregel worden wakker geschud.
Er ls een protestvergadering der Katho
liek* ouders op touw gezet
naar de Bdt-
beelotao (te
lans als oorlogswapen af te schaffen. Het
wapen zal voortaan niet meer bij veldoefo-
ningen worden gebruikt, doch de regimen
ten lanciers zullen het voor ceremonleeit
doeleinden behouden.
in de gelegenheid geweest het confessioneel
onderwijs in te voeren, welk gelegenheid zij
Naar aanleiding van de discussie, die
sedert eenigen tijd in de Dultsche pers
was gebracht, had de veiwachting gekoes
terd, dat men nu een spoed'K resultaat bcrel
ken zou, maar dit bleek volstrekt niet het ge
val te zijn. De Toumel ntocht dan dl Cava
gezien hebben in gesprek inet Adolphe Rou
an, hoe scherp ook nagegaan, gaf door z'n
levenswijze absoluut geen voedsel aan de
verdenking, die men tégen hem had opge
vat. HfJ leefde heel gewoon» gelijk men van
iemand In zijn positie vergenten kon, hij
had geen geheime samenkomsten, hij gaf
niet veel geld uit. Niets ex op, dat hij
een misdaad gepleegd nebben om zich
te verrijken, niets ook dat bfldeel zou uitma
ken van de misdadigers^ °p de een
of andere wijze di Cava "teunen.
Na een paar dagen zei ongeduldige
Nibblington:
..Wil zijn op een dwa®'8P.00J' mijn vrien
den, d{e mijnheer Rouan f!£cf' "lijkbaar mei
de geheele geschiedenis onJ "ezlg houdt
niets uit te staan. Ik celo°! Iu*er. dat d
Toumel zich vergist en hd15 0'®trekt niet
met di Cava te zamen ,al® die twee
werkelijk elkaar zagen, dJL 18 een toe
vallige ontmoeting geweer „r
„Een belachelijke ver^ ^^flïng" ant
woordde de Toumel. M m
„Niet belachelijker dafl.f meencn, dat de
man, dien wij bewaken, K f1!» do
miadadigenbende, doch *D80,UW nier* zou
71 pCt. •ohUoheldlngen.
Toen In dfcn herfst van het jaar 1917 de
doen, niet in verbinding zou staan met di
Cava en precies zou leven gelijk men dat
van een boekhouder of kantoorbediende ver
wacht".
„Daar is misschien een verklaring voor"
sprak de Linar.
„Wij moeten rekening houden met de mo
gelijkheid, dat de man weet, dat hij bespiedt
wordt en dat hij daarom geen vat op zich
geeft."
„Hoe zou hij het kunnen weten."
De Linar haalde de schouders op.
Dit gesprek werd gevoerd in een klein
restaurant, dat zich bevond tegenover het
huis, waar de kantoorbediende zijn kamers
had. De drie vrienden, voor het raam geze
ten, waren daar bezig den inwendigen
men8Ch te versterken en zonder dat het op
viel bewaakte zij meteen de woning van
Rouan.
Waar die Rouan zich de laatste dagen
ook begeven had, steeds zat een der drie
hem op de hielen en zoolang hij thuis was
werd zijn woning met argusoogen bewaakt.
Maar was dit tot nog toe geneel tever
geefs geweest, juist dezen middag, nu zij
toevallig alle drie aanwezig waren, gebeur
de er iets, dat hen een levendige belangstel
ling inboezemde.
Voor de woning van den kantoorbediende
hield namelijk op dit oogenbiik een huurrlj-
Uit Moskou wordt gemeld, dat de con
trolecommissie te Petersburg bericht heett
gezonden dat van 16 Dec. tot 10 Januari in
het geheel 411 leden van de oppositie uit
de partH verwijderd zijn.
Te Chabarows, Tomsk en Omsk zijn de
voornaamste leiders van de oppositie uit
hun ambt ontzet Onder hen bevond zich
ook een vriend van Trotzki, die d.ten* d»-v
beelden wider het volk moest prorigoeren
De „Volkswille", „het rijksorgaan der
Duitsche communisten van links publi
ceert een rechtstreeksch bericht uit Moskou,
volgens hetwelk het verbanningsbevel tegen
de oppositie-leiders voor de gansche oppo
sitie geldt en mot geweld door de staats
politie wordt doorgevoerd.
Terwijl Sinowletf en zijn aanhangers naar
hun respectieve ballingsoorden op «gen
gelegenheid mochten reizen, werden alle
anderen ooder politie geleide gedeporteerd
Trotzki heeft geweigerd, het beve» In
ballingschap te gaan, op te volgen.
Naar dc „B. Z. am Mlttag" uit Parijs
meldt, is de agent-generaal voor de Duit-
tuig stil en daaruit stapte een deftige glas
aard van hooge en edele gestalte.
„Wie zou dat zijn?" vroeg de Touroei
zou dat bezoek zijn voor onzen vriend?
ibt
O, riep lord Nibblington opgewonden,
twijfel daaraan geen oogebiik, hit is uitne
mend vermomd, maar ik herken den schurk
aan zijn houding, zijn gang. Thfcna zal de
ellendeling ons niet meer ontsnappen."
De drie vrienden beefden van opwiiuihi£
Zij konden het in het restaurant niet langer
meer uithouden. Zij betaalden en :Iepen de
straat op
„Geduld, geduld", zei de Linar, laten
wij vooral zorgen niet de aandacht te trek
ken, hij zal daar niet eeuwig blijven."
Hij bleef er nletemin lang, langer dan het
geduld van den lord reikte. Het was al don
ker geworden, de straat werd door eenige
lantaarns spaarzaam verlicht, maar rvg al-
ti d bleef di Cava binnenshuis. En het huur-
ri tuig, waarmee hij gekomen was bleet ai
dien tijd geduldig wachten.
Nibblington trappelvoette van ongeduld,
doch de Linar vroeg hem te bedwingen.
„We kunnen"zel hijmoet hij anders
doen dan afwachten.
/4.M. A!
IjKAdllR HoOflMiMt 184 Tetafooa *o. 38.
/I.
/XOQj mei
/1W.
Adi
of
roge
re
i
a
breiwol
Nieuws- en Advertentieblad por Zeeuwsch Vlaanderen.
Maandag 16 en
Werkeloosheid.
Di Merc dis Mirls
Sneeuw In het Reuzenge
hergte.
De lans afgeschaft
In Engnland.
Buitenland
'8 Pausen „doodvonnis."
s [slim nilfttii laar
Tsgnn het Krulsbsslfl cp
Schoei.
De huwelljksellende
In
De strijd tegen de oppositie
in Rusland.
Parker Gilbert
XS 3