verspreid ter reclame,
Heeren adverteerders!
Buitenlandseh Overzicht.
Doet Uw voordeel met
Uv^e advertentiën te
plaatsen in Zelandia.
Zelandia wordt liet
meest in Zeeland j»ele-
/,en, en daarenboven op
EAOIUIK SCHA 1L
gedurende deze maand
zoo dat Uwe ad vertent iën
onder ieders oogen ko
men.
Provinciaal Nieuws.
En zal dit Ons schrijven in alle tot
Onze bisdommen behoorende kerken en
in de kapellen waarover rectors zijn
aangesteld op den eersten Zondag van
den Advent op de gebruikelijke wijze
worden voorgelezen.
Gegeven te Utrecht den 15d6n Novem
ber 1902.
f H. van de WETERING,
Aartsbisschop van Utrecht.
f C. J. M. BOTTEMANNE,
Bisschop van Haarlem.
f P. LEIJTEN,
Bisschop van Breda.
f W. van de YEN,
Bisschop van 's Hertogenbosch.
f J. H. DREHMANNS,
Bisschop van Roermond.
P. S. \aar aanleiding van (le
ze missive openen wij van af
heden in ons blad een lijst van
bijdragen.
Wij hopen, dat de Katholie
ken van Zecuwsch-Vlaanderen
niet znllen achterblijven om
een steentje te leveren aan het
gebouw, dat Z. II. de Paus zoo
gaarne zou zien verrijzen.
Redactie.
CIIIXA.
Ren heldin.
Gedurende het beleg van Peking had
den ongeveer tweeduizend Christenen toe
vlucht gezocht en gevonden in het ver
sterkt paleis van Prins Tsjoe, dat zich in
de nabijheid van het Engelsche gezant
schapsgebouw bevond.
Het gedrag dier christenen werd door
allen geroemdhet gezantschap verklaar
de zelfs, dat zonder hun hulp de verdedi
ging onmogelijk zou zijn geweest. Ter
wijl de dames van hot gezantschap hare
damasten tafelkleoden gaven tot het her
stellen der zandzakken, arbeidden de
Christelijke Chineezen ijverig, de vrouwen
aan het naaien, de mannen aan het vul
len der zakken, om ze vervolgens boven
op de muren van het gebouw op te sta
pelen.
Steeds waren zij gewillig en bereid,
steeds slechts eenmaal niet en dat gaf
aanleiding tot de heldendaad van eene
Chineesche Chi tin. Hit moedige, kleine
leger der Japanners onder commando van
den overste Scheba had in opdracht het
paleis van Prins Tsjoe te verdedigen. Ge
durende het geheele beleg was deze post
het hevigst beschoten en het moeielijkst
te bewaren. Op een dag was de aanval
zóó hevig, dat men er schier aan wanhoop
te nog langer den vijand te weerstaan.
In ieder geval moest een verbinding wor
den tot stand gebracht met de bevriende
troepen aan gene zijde der belegeringsli
nie. Maar het gevaar was groot dat bode
en boodschap in handen van den vijand
zouden vallen. Er zat echter niet anders
op en zoo beval overste Scheba, dat vrij
willigers zich zouden aanmelden, die de
boodschap wilden verrichten. Men kende
echter het gevaar te goed en niemand trad
naar voren. De overste verklaarde dat,
als niemand bereid was de tijding over te
biengeu, hij voor de gevolgen niet kon
instaan. Maar ook dat hielp niet.
Toen trad eindelijk eene vrouw naar
voren en bood hare diensten aan. In be
delaarsgewaad gekleed, begaf zij zich op-
weg. De mand aan haar arm verborg de
gewichtige boodschap. Zij vervulde hare
opdracht. Het bericht bereikte zijne be
stemming, en overste Scheba werd daar
door in staat gesteld het uit te houden
tot het uiterste toe.
Maar de Christelijke heldin bereikte het
paleis niet weder Op den terugweg ont
moette zij een man, die onder voorgeven
haar naar de schuilplaats te geleiden,
waar haar man zich verborgen hield, haar
bracht in de legerplaats der Boxers, waar
zij on1 hoofd werd. De geheele wereld
hoorde weldra van den overste Scheba,
zijne uitnemende verdediging van het
Britsch gezantschapsgebouw en zijn hel
denmoed, waardoor een vreeseiijk bloed
bad verhinderd werd Maar de edele daad,
dezer moedige Christin is slechts aan zeer
weinigen bekend.
Deze geschiedenis is niet. verzonnen. De
bizonderheden zijn door verschillende per
sonen bevestigd, die er zelf bij tegenwoor
dig waren geweest, toen zij zoo moedig
voorwaarts trad, en die zagen, hoe zij den
gevaarlijken weg ging betreden. En wat
later is geschied hoorde men uit den mond
van den rnan, die haar aan de Boxers heeft
verraden. Zij stierf de heldin van de
belegering van Peking inderdaad als
een Christin, haar leven latende voor de
broederen. Nez
DITITSCHLAIVR.
De Keizer en «le Yorwarts.
De Vorwarts antwoordt in een gedocu
menteerd en zakelijk artikel op de rede
van Keizer Wilhelm te Essen, Mie zij als
rechtstreeks tegen haarzelve gericht be
schouwt. Zij begint met een reeks van
antecedenten van den Keizer op te som
men, om aan te toonen dat de Duitsche
arbeiders en de sociaal-democratische partij
reeds sedert het eerste optreden van Wil
helm II als vorst weten dat op hen, naar
zijn meening, de ,,onuitwischbare smet van
vaderlandsloosheid" kleeft.
Daarom aanvaardt de Vorwarts ook ,,de
laatste hartstochtelijke rede met de kalm
te, die langdurige gewoonte en het be
wustzijn van tegenover de wereldgeschie
denis gerechtvaardigd te zijn, verleenen
aan alle strijders die tegen een oude we
reld voor verjonging en bevrijding van de
menschheid worstelen."
Verder verklaart de Vorw&rts nog eens
uitdrukkellijk dat zij met haar artikel
geen laakbare bedoelingen heeft gehad,
maar alleen tegen artikel 175 van het
Wetboek van Strafrecht wilde ageeren.
„Wij verkeeren zelfs, zoo vervolgt zij, in
de zeldzame positie van bij de behandeling
van de rechtzaak, waarvan wij aannemen
dat zij in het openbaar zal geschieden, het
doorslaande bewijs voor de zuiverheid on
zer beweegredenen en de werkelijke be
doelingen van onze handelwijze te kunnen
leveren."
Dan maakt de Vorwarts bezwaar tegen
de uitdrukking betreffende den „veiligen
schuilhoek van een redactiebureau." Een
redactie, zoo voert de Vorwarts hier tegen
aan, is voor hetgeen zij doet verantwoor
ding schuldig aan de wet en de moraal.
Geen sociaal-democratisch schrijver en
redacteur is er wien niet reeds in den
strijd voor zijn overtuiging offers van aller
lei aard en harde straffen zijn opgelegd.
Elk die waardig is, sociaal-democraat te
zijn, heeft den harden plicht, elk gevaar
en alle gevolgen van zijn optreden te trot-
seeren. Wij laten ons vervolgen, gevangen
zetten, verbannen wij staan met onze
geheele persoonlijkheid, tegenover een
wereld van vijanden, voor onze woorden
en handelingen in wij aanvaarden, als
het moet, ellende en vernietiging. De
Duitsche monarchie echter is staatsrechte
lijk geen verantwoording schuldig. De
monarch kan aanvallen, maar elk warm
woord van verweer is verboden door het
artikel wegens majesteitsschennis.
„Maar een ander ding, vervolgt de Vor
warts, is nog bedenkelijker. Tegen de
Vorwarts is een instructie hangende. De
waarheid moet eerst gevonden worden.
In het eerste stadium van het proces staat
nu de Keizer voor de schuld van den be
klaagde met zijn woord in, door de on
waarheid en de gemeene strekking van
onze beweringen te bekrachtigen. Het
recht staat boven alles, ook boven den
Keizer, de vrijheid van rechtspleging is de
levensader van eiken staat, is het geoor
loofd dat de drager van de Kroon voor het
eerste begin van een hangend proces zijn
vonnis velt, en daardoor de rechtbank in
de pijnlijke positie brengt, bet woord des
Keizers te moeten logenstraffen, of den
kwaden schijn op zich te laden dat de
meening des Keizers op haar oordeel van
invloed is geweest
„De Keizer heeft ten slotte de arbeiders
aangemaand, zich naar aanleiding van deze
taak van de sociaal-democraten los te
maken. De arbeiders van Krupp zijn echter
van de sociaal-demokratie met geweld ge
scheiden. Het in het rijk van Krupp heer-
schende fabrieksleenstelsel heeft totdusver
een dieper gaande verlichting verhinderd"
Toch had Krupp zijn zetel voor
den Rijksdag in 1893 aan de hulp van de
sociaal-democraten te danken
„Maar wat heeft de geweldige sociaal
democratische arbeidersbeweging, die de
geheele wereld vervult, te maken met deze
eene, snel vervliegende aangelegenheid
Want al hadden wij in dit geval onge
lijk, het socialisme en de vrijheidsstrijd van
het proletariaat is van langer duur dan
alle ellende en alle dwalingen van onzen
tijd, die zal voortschrijden over de machten
en menschen van deze dagen."
De heer Commissaris der Koningin
heeft, naar aanleiding van een schrij
ven van Zijne Exellentie den Minis
ter van Binnenlandsche zaken, de ge
meente besturen verzocht de voorschrif
ten betreffende het houden van bevol
kingsregisters stipt te willen naleven.
ZUIDDORPE. J.l. Zondag werd in
het café de Klok, bij den heer Th.
Moerdijk, een wedstrijd gehouden op
't biljart.
Er waren 34 liefhebbers.
Winners waren le prijs Oscar
Waelput en Ed. Waelput 2de prijs
Pancr. Waelput en Alph. Steel 3e prijs
H. B. Karstel en Cam. de Mette 4e
prijs Pol. Ongenae en Ch. Verhoeven.
Gisteren nacht is hier weer eens ge
slacht, of liever, geprobeerd om te
slachten.
Het was jaarmarkt in St-Nikolaas,
en in Axel kwam er al ruzie tusschen
Koewachtenaars en bewoners van Zuid-
dorpe.
Aan 't waterhuis werden later, ruim
11 ure, de Zuiddorpenaars opgewacht,
en begon er een vechtpartij.
Een zekere Kindt bekwam een steek
met een mes en nog enkele schram
men van zekeren Volders, uit Koe
wacht, meer bekend onder den naam
van Kaluiter.
Dokter Iüondeel uit Moerbeke werd
ontboden en verleende geneeskundige
hulp bij deze eigenaardige liefhebbe
rij-
De zaak is in handen der politie, en
de schuldige zal zijn welverdiende straf
wel niet ontgaan.
HULST. Wij zijn in staat als vast
staand te melden dat door het Bestuur
van den stoomtram „Hulst-Walsoorden-'
aan den Minister van Waterstaat Han
del en Nijverheid is aangevraagd de
machtiging, om met Maandag 15 de
zer de geregelde exploitatie van den
stoomtram te beginnen.
Maandag was het hier een zooge
naamde „Boerenmaandag", op welken dag
vele jongelieden de gemeente bezoeken,
waarin zij te meer aanleiding vinden om
dat op voormelden dag de St. Nikolaas
jaarmarkt wordt gehouden, waaraan ge
woonlijk eerst een bezoek wordt gebracht.
In dolle opgewondenheid keeren velen
daarvan terugvan welken toestand
eenige herbergiers trachten gebruik te
maken om hen door eenig muziek naar
hunne herbergen te jokken en de laatste
centen te kunnen opstrijken.
Het maken van muziek op deze dagen
verboden zijnde, betrapten de maréchaus-
sées een Belgisch muzikant op heeter daad
in een café op de markt.
Aangezien deze muzikant reeds eenige
malen gewaarschuwd was en niet uitschei-
de wilde de politie hem eenigen tijd on
der dak brengen.
Dit ondervond tegenstand van de zijde
der opgewonden menigte waarvan sommi
gen met steenen wierpen van de openge
broken bestrating voor de tramrails nabij
de markt.
De maréchaussées maakten daarop ge
bruik van hunne «abels om de inmiddels
aangegroeide schare te verspreiden, het
geen volkomen gelukte; doch waarbij een
ingezetene, naar het schijnt, onbeduidend
aan een der vingers gewond werd.
Het overige gedeelte van den dag ging
kalmpjes voorbij.
HULST. Zondag werd de internationa
le tooneel- en voordrachten wedstrijd, uit
geschreven door de letterlievende vereeni-
ging „Ernst en Luim,, alhier, voortgezet.
Ondanks het ongunstige weder was de
groote concertzaal der Harmonie goed be
zet.
Een mededinger uit St. Gilles had ken
nis gegeven, dat hij wegens ongesteldheid
Zondag niet kon optreden. Daardoor vie
len twee nummers van het programma
weg.
Er waren weder schoone voordrachten
te hooren. Wij noemen „Heintje-lief",
„De Gevangenwagen", „Weg met de
Arithmetiek" en „Meerenberg en Medem-
blik". Al deze werden door het publiek
levendig toegejuicht.
De rederijkerskamer „Trouw aan kunst"
speelden twee tooneelstukken een drama
en een blijspel. Het drama getiteld „De
borah" maakte buitengewoon veel indruk
en bij velen liepen onder het meesterlijk
spel van de dame, die de titelrol vervul
de, de tranen uit de oogen. Ook het blij
spel „De Speelman op het dak" had veel
succus.
HULST. Aan het postkantoor Hulst
en de, daaronder ressorteerende, hulp
kantoren werd gedurende November
1902 ingelegd f 14085,50, terugbetaald
f 8531,28.
Op Maandag, 8 December, is het
fanfare gezelschap «Vlijt en Volhar
ding" alhier voornemens haar gewoon
jaarlijksch inteekenings-concert te doen
plaats hebben ten voordeele der tooneel-
afdeeling van dat muziekgezelschap.
Bij die gelegenheid zullen de nieuw
aangeschafte décors in gebruik worden
gesteld.
KLOOSTERZANDE, 29 Nov. Heden
nam de cursus in paardenkennis een aan
vang. De lessen worden door den heer
Kooyman, rijks-veearts alhier, gratis ge
geven. 29 leerlingen namen er aan deel.
SAS VAN GENT. In eene onlangs ge
houden vergadering van de Eerste Neder-
landsche Coöperatieve Beetwortelsuiker
fabriek alhier, is de bieteuprijs voor de
loopende campagne bepaald op f 7,50 per
duizend kilogram, bij een suikergehalte
vaD 14%, terwijl voor elk procent suiker
meer voormeld bedrag met 75 cents zal
worden verhoogd.
NIEU W-N AMEN. Maandag vierden
alhier de Heer C. L. de Bruijn en
echtgenoote hun gouden bruiloft, des
morgens begaven de oudjes zich met
hunne familieleden ter kerk alwaar
eene solemneele H. Mis voor hen werd
opgedragen; de armen werden goed be
dacht met uitdeeling van brood, terwijl
verschillende inwoners ter eere van de
jubilarissen de driekleur lieten wappe
ren. Verder feestbetoon had op uit
drukkelijk verzoek van deze eenvoudige
lieden niet plaats.
BOSCHKAPELLE, 1 Dec. Eenige
dagen geleden viel een paard, dat voor
eene slede was gespannen, plotseling
neer, waarschijnlijk door eene „ge
raaktheid" zooals men zegt. Het beest
werd zoo goed mogelijk naar een stal
getransporteerd, doch hulp mocht niet
baten. Gisteren bleek het dood te zijn
en werd aan een paardenslachter vér-
kocht. Voor den eigenaar is het geval
een heele schadepost, want, naar men
zegt, was het 't beste dier van zijn goed
ge vulden stal.
Het beetenvervoer aan 't Hellegat
onder onze gemeente is geëindigd.
Het aantal KG. dit jaar van daaruit
verzonden, bedraagt heel wat minder
dan andere jaren.
Doordat de zoogenaamde koebeeten
grootendeels of liever bijna totaal be
vroren zijn, moeten sommige landbou
wers of een grooter of kleiner deel van
hun vee verkoopen of meer aardappelen
gaan voederen, 't Gevolg van een en
ander is, dat de prijzen van koebeeten
en aardappelen stijgen, en die van 't
vee, inzonderheid die der varkens, dalen.
Men spreekt reeds van 10 a 11 G.
per 100 KG. voor de koebeeten van f 4
k f 4.25 per 100 KG. voor de aardap
pelen en van 10 tot 12 c. vermindering
per KG. bij de varkens.
Is dezer dagen onder Zaamslag
een groote arend geschoten, naar men
zegt, moet zich onder Campen ook een
kolossale vogel vertoond hebben mis
schien een gewezen metgezel van den
eersten.
Door het woeste geweld van een
troep kraaien trok hij de opmerkzaam
heid, doch alvorens men kon schieten,
was hij in de richting van de Schelde
vertrokken.
Zijne Hoogheid mag spoedig terug-
keeren, want onze jagers krijgen niet
dikwijls de gelegenheid op zoo'n diertje
aan te leggen.
KOEWACHT. De fanfaren maatschappij
„De Eendracht" maakte Zondag een uit
stapje naar de wijk St. Andries. Ondanks
het ongunstige weder, was er veel volk
op de been. De vereeniging maakte een
muzikale wandeling, waarna een bezoek
gebracht werd aan de herbergiers, hono
raire leden der maatschappij
ZAAMSLAG. Het aantal koebeeten,
dat door de vorst verloren gegaan is,
is zeer aanzienlijk van enkele boeren
wel 100000 K. G.
Een gevolg hiervan is, dat de prijs
van dit artikel direct veel de hoogte
ingegaan is; doch ook, dat reeds enke
le landbouwer een deel van hun vee
verkocht hebben, omdat de beschikbare
wintervoorraad niet voldoende meer
zou zijn voor hun oorspronkelijk aan
tal.
Nog steeds wordt hier aan de
school in den Polder geen herhalings
onde rwijs gegeven, hoewel zich 13
leerlingen aanmeldden en volgens de
verordening dit onderwijs op 1 Novem
ber moest aanvangen. In de kom wordt
echter wel herhalingsonderwijs gege
ven.
Voor de menschen, die buiten de
kom wonen, schijnt het er niet op aan
te komen Een vreemde opvatting ze
ker maar als men het op bovenstaan
de en verder op bestrating en verlich
ting, dan schijnt die opvatting nog al
niet zoo wonderbaarlijk
TER NEUZEN, 1 December Bij de he
den gehouden herstemming voor een lid
van de Kamer van Koophandel en Fabrie
ken brachten 77 van de 119 kiezers hunne
stem uit.
Gekozen werd de heer H. W. R. Kra
mer met 43 stemmen. De heer P. J. Schee-
Ie verkreeg 30 stemmen.
4 briefjes waren van onwaarde.
TER NEUZEN. De woningnood alhier
wordt met den dag grooter. Wordt er nu
en dan door een huisjesmelker een huisje
gebouwd, het is reeds verhuurd voor het
onder dak staat. Komt er bij toeval eens
een woning ledig, bij dozijnen komen er
huurders naar informeeren. Gebrek aan
woningen en wel geschikte, ruime wo
ningen, doet de huurprijzen dan ook enorm
stijgen en maakt de huisjesmelkers on
handelbaar, onmenschelijk. Zoo moet men
als huur voor een woning, die uit slechts
twee bekrompen ingerichte vertrekken
bestaat, een soort slaapsteê, een stuk kel
der, een tuin groot 2 tot 3 vierkante me
ters, 10 tot 13 gulden per maand betalen.
Waarom in een gemeente met eene be
volking van 10 000 zielen, zooals Ter Neu
zen, waar men in alles groote steden na-
aapt, nog niet een bouwvereeniging is, om
voer burgerlui nette, gezonde woningen
tegen een matige huur te bouwen moet
zeker gezocht worden wel in eigenbelang
maar niet in philantrophie.
Aan den prijskamp op 2 billards
de Zondag 30 November 1.1. bij B. P.
op Boy en H. van der Velden alhier
namen 52-liefhebbers deel.
De eerste prijs 13 francs werd ge
wonnen door S. de Caluwé van West-
dorpe en V. Buische van Westdorpe.
De tweede prijs 10 francs door J. van
Luyk van Ter Neuzen en R. Hamer-
linck van Ter Neuzen. 3de prijs 10 fr.
J. Fonteyn van Ter Neuzen en B. Re-
mery van Ter Neuzen. 4de prijs 5 fr.
J. van de Velde Ter Neuzen en A.
Scheele, Ter Neuzen.
Druk werk wordt er alhier ge
maakt tot het oprichten eener harmo
nie. Naar men verneemt zijn eenige
ge lui thans bezig met het opmaken
van circulaires om bij de ingezetenen
van Ter Neuzen te presenteeren.
AXEL. Door Ged. Staten dezer provin
cie is aan het R.-K. kerkbestuur alhier,
verlof verleend tot het bouwen van eene
bijzondere school en van eene onderwij-
zerswoning binnen den afstand van 50 M.
van de R.-K begraafplaats, onder voor
waarde, dat de afstand, waarop school en
onderwijzerswoning komen te liggen, niet
30 maar tenminste 35 M. bedrage en dat
geen put worde gegraven op korteren af
stand dan 50 M., een ander van boven
vermelde begraafplaats.
SLUISKIL. Tot onderwijzer aan de
bijzondere school alhier is benoemd de
heer H. Wildschut te Heeg, Friesland.
Tevens werd door de commissie dier
school besloten, dat de benoemde niet
meer in Ter Neuzen mag wonen, maar
zijn kosthuis moet zoeken in de kom
van Sluiskil.
PHILIPPINE. Aan den heer N. J.
van Schingen, vroeger kommies-ont
vanger alhier, is ingevolge de burger
lijke pensioenwet, een pensioen ver
leend van f 536.'s jaars.
AARDENBURG. Bij de nieuwe ver
kiezing voor een bestuurslid der „Aar-
denburgsche Fanfare" is gekozen in
de plaats van den heer Haverland, die
voor de benoeming bedankte, het oud
lid de heer P. F. van den Hemel. Op
den heer Busscher, onderwijzer aan de
katholieke school, waren 31 stemmen
uitgebracht. Uit het feit, dat bij de
vorige verkiezing de heer Haverland
werd gekozen hoofdzakelijk om wille
zijner muzikale gaven, en thans de
heer Busscher, die als directeur van
het kerkelijk zangkoor eveneens door
gaat voor muziekkenner, zooveel stem
men kreeg, kan men afleiden, dat men
er toch niet op uit is, om bij het be-
bestuur van de muziek de muziek uit
te sluiten.
De twee gebroeders B. van alhier,
zaten in 't begin dezer week te Oost
burg in een café, terwijl hun muilezel
met de kar, waarbij een doghond bui
ten stond. Een der gebroeders naar
buiten gaande, ontdekte dat »graauw-
tje" met stille trom was vertrokken,
althans ZEd. was nergens te vinden.
Goede raad was duur. De beide voerlui
in de meening dat „ezeltje" op 't gemak
naar huis was gewandeld, trokken e-
veneens doch ieder in een afzonder
lijke richting huiswaarts, in de
hoop, hun „broodwinner" daar te zul
len vinden.
IJdele hoop noch langoor, noch kar,
noch hond werd gevonden. De volgen
de morgen weer maar op zoek, en toen
scheen er licht. Ezel en kar werden
teruggevonden op het plein van den
herbergier, vanwaar het 's avonds te
voren was vertrokken, terwijl de hond
den ganschen nacht onder de kar had
gelegen als trouwe waker. Natuurlijk
dat hier aan een lage grap wordt ge
dacht, en wel aan deze, dat n. 1. ie
mand ezel met kar van de herberg heeft
weggeleid, en toen hij de voerlui „in
draf" zag vertrekken, het gespan we
der terug heeft gebracht, bij een en
ander begunstigd door de duisternis.
Daar dergelijke grappen wel eens meer
worden uitgehaald, ware het stellig
te wenschen, dat de bedrijver of bedrij
vers ervan eens kennis maakten met
de politie.
OOSTBURG. Eindelijk is men van
gemeentewege toch begonnen zich te
