No. 87.
Woensdag 22 October.
Anno 1902.
FEUILLETON.
Verwoeste Levens.
Brieven, stukken en aduertentiën te zenden aan den Redacteur-Administrateur van „ZELANDiA" te Zuiddorpe,
Prijs per 3 maanden t
franco per post 75 cent. Bij vooruitbetaling voor een geheel jaar bedraagt de abonnementsprijs
slechts f2,50 voor Nederland en voor België frs. 6,50.
Aan deze uitgave is verbonden een GEÏLLUSTREERD ZON DAGSRLAD tegen den
prijs van 45 cent per 3 maanden, betaalbaar tegelijk met de abonnementsgelden.
Deze courant verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
Abonnementen worden aangenomen op post- en hulpkantoren.
A d v e r t'e ntiën s
van 1 tot 5 regels 50 cent, voor elke regel meer 10.
Bij driemaal plaatsing van dezelfde advertentie wordt de p's slechts tweemaal berekend
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen om dienstpersoneel ter grootte van hoogstens 8 regels worden
bij vooruitbetaling geplaatst voor 40 o.«'itt per advertentie.
Bij abonnement of herhaalde plaatsing belangrijke reductie.
Inzending van advertentiën vóór 3 ure r den dag der uitgave.
Buitenlandsch Overzicht.
ZUID-AFRIKA.
Verwoestingen «les Oorlogs.
Het is niet te vergeefs den God der Le
gerscharen aan te roepen om bevrijd te
blijven van oorlog.
Oorlog! een vreeselijke daad, ont
zettend in gevolgen.
Transvaal en Oranje Vrijstaat leveren
het droevig bewijs.
Van de pd. st. 3 millioen die de Engel-
schen aan de Boeren bij het sluiten van
den vrede hebben bewilligd, om ze te
helpen bij het wederopbouwen van hun
hoeven, is pd. st. 2 millioen voor Trans
vaal en pd. st. 1 millioen voor den Vrij
staat bestemd.
In de laatstgenoemde kolonie is het aan-
•tal hoeven ongeveer 10.000, zoodat voor
één hoeve ongeveer 1200 gulden beschik
baar komt.
Deze som is echter, zooals een kenner
van de Boeren aan de Deutsche Tageszei-
tung schrijft, geenszins voldoende, om een
hoeve ook maar half bewoonbaar te ma
ken.
,,Daar de hoeveelheid neerslag, die ge
middeld in een jaar 300 tot 500 mM. be
draagt, over de verschillende maanden
zeer onregelmatig verdeeld is, in dier voe
ge dat het dikwijls vijf of zes maanden
lang, vele jaren echter ook van acht tot
negen maanden niet regent, is het eerste
werk van een Boer op zijn hoeve, voor
hij zich nederzet, dat hij een dam (vijver)
aanlegt.
De grootte van den dam verschilt naar
de plaatselijke omstandigheden.
In elk geval kan men echter zeggen dat
de gemiddelde prijs van een waterdam
pd. st. 500 pd. st. 600 is.
Is de dam gemaakt en na den regentijd
met water gevuld, dan begint de eige
naar, zooals de wet dit voorschrijft, zijn
hoeve af te zetten.
De wet verlangt dat de afzetting uit
zeven draden bestaat, waarvan vier bene
den zoo dicht op elkaar moeten worden
aangebracht dat er geen lam door kan.
De middelste draden liggen dan verder
uiteen, zoodat de bovenste ijzerdraad l'/i
M hoog van den grond is, om kalvers en
veulens het overspringen te belette. Als
Oorspronkelijke novelle
door
I*. IV. ItiMmiig.
6.) (o)
Anna doelde op een plekje in 't El
zenwoud, waar hij haar in een vreed
zame avondstonde voor het eerst zijn
geveinsde liefde had verklaard.
»Toe, vertel maar verder," hervatte
ze»ik geloof dat ik de oorzaak van je
zielsangst heb zien zweven, daarbuiten,
weet je, daar aan den zoom van 't
woudJa, er zijn dooden, die niet
rusten, en hun geesten wachten niet
tot dat de wateren hoog zijn, om een
grijnslach des verderfs te doen schallen
boven het gebruis der elementen, maar
ze komen soms al eer, en zweven dan
wel bij avond door vreedzame, stille
wouden, weet je, om sommige men-
schen te herinneren aan vroegere tij
denWant, ook de wraak is een
der tochten, die der menschen hart tot
daden, tot vreeselijke daden doet be
sluiten.
»0 Anna, houd op, sprak Frans. .Te
bitterheid verscheurt mijn hart. Kun
je dan nooit vergeten, wat die schaam-
telooze
draad wordt Amerikaansch prikkeldraad
gebruikt, daar het vee zich voor de aan
raking ermee wacht.
Zulk een draadafzetting kost ongeveer
60 cents den meter.
De hoeven in den Vrijstaat hebben ech
ter zulk een uitgebreidheid dat de gehee-
le afsluiting op tusschon de 18000 en 24000
gulden komt te staan.
Een span ossen wordt in Zuid-Afrika op
zeven of aeht paar berekent.
Neemt men echter aan dat het span ze
ven paar sterk is, dan kost het ongeveer
pd. st. 40.
Daarbij behoort een wagenprijs van
pd. st. 50.
Een bespannen wagen kost dus op zijn
minst 2100 gulden.
Lichtere wagens, kleinere spannen be
staan in dit land niet en zijn ook niet te
gebruiken, daar er in Zuid-Afrika geen
straatwegen zijn van de soort di e men bij
ons vindt, maar alleen eenvoudige land
wegen, die dikwijls verbazend steil zijn
en daarom een groote trekkracht verei-
schen,
„Wil een Boer zijn hoeve dus opnieuw
bewoonbaar maken, dan moet hij in de
eerste plaats een dam maken; om dezen
te maken, heeft hij echter trekdieren noo-
dig; de beesten met den wagen kosten
hem echter reeds 80 percent meer dan in
het beste geval voor een hoeve wordt af
gestaan.
En dezen wagen heeft hij ook noodig
als woning, zoolang tot hij ertoe komt,
zelf een huis te bouwen.
Deze weinige cijfers toonen duidelijk
aan, welk een ontzaglijke kosten gemaakt
moeten worden, eer het land er weer in
zoover boven op is dat de Boeren aan hun
verdere ontwikkeling kunnen gaan den
ken."
ITALIË.
De oi>*ienImreii«Ie moord
Wij deelden onlangs de geschiedenis mee
van een geheimzinnigen moord, te Bologna
gepleegd op graaf Bonmartini.
De zaak zal thans gerechtelijk worden
behandeld; men weet nog niet voor welk
hof van assisen ze zal dienen.
Sommige bladen zeggen te Parma, an
deren te Lucca. Maar in elk geval niet
te Bologna, waar de politieke hartstoch-
«Diezelfde vraag, Frans, heeft me
Martha nog gesteld van avond, maar
hetzelfde antwoord geef ik jou: «nooit,
nooit zal ik dat vergeten."
«Maar laat me uitvertellen," ver
volgde Anna. »Ze had beloofd, dat ze
niet meer zou terugkeeren, hé, voor
dat de wateren hoog waren, en dan
zou haar stem als een doodsklok gal
men boven het geloei der golven uit,
weet je dat nog,.... nu schijnt ze ech
ter die belofte te hebben vergeten, en
ze keert al terug, voordat het zoo ver
is gekomen
«Anna wat bedoel je daarmee Denk
je, dat zij
«Ja, dat zij in de buurt is, onderbrak
Anna ironisch «en dat denk ik niet,
maar dat weet ik; of heb jij ze niet ge
zienik wel. Ja, dat kan een mensch
bang maken, hé?Waarom zwijg
je nu, zeg
«Ik zweer je, Anna dat je je scherts
staakt."
«Scherts, scherts Och kom. Als jij
bittere waarheid scherts noemt.... Maar,
't is waar, misschien wil je mij, en,
vooral jou zeil, niet ongerust maken.
Denk er echter om, een meisje dat zul
ke rechten heeft, zooals zij, rust niet,
nooit, nimmer, voordat.... o neen, la
ten we er over zwijgen. Maar je bent
er goed afgekomen.... hé," zei ze
bits fluisterend, doch met iets in de
oogen, dat deed denken aan een blik
semflits;
«zegals straks dat schot
ten tengevolge van dit drama te veel
zijn opgezweept.
De instructie heeft inmiddels niet stil
gezeten en er komen voortdurend nieuwe
feiten aan 't licht, die langzamerhand
de geheele familie Murri, óók den vader,
bezwaren. Den 4den September toch
dus een paar dagen na den moord liet
professor Murri dokter Daguini bij zich
komen en vroeg deze of hij zijn dochter,
de gravin Bonmartini, niet naar Zürich
zoude kunnen brengen, waar zij voor her
stel van gezondheid heen moest en wel
onverwijld. De dokter maakte bezwaar
wegens eenige dringende consulten, maar
eindigde met toe te geven, ofschoon dit
aandringen en de haast, die bij het ver
trek was, hem wel verwonderden.
Met den dokter en de gravin gingen op
reis de professor zelf, een oom Riccardo
Murri en Tullio Murri, de zoon. Maar tot
nieuwe verbazing van den dokter stapte
de oom in Piacenza uit, de professor in
Milaan, en voordat men zich in Zürich
was aangekomen, was Tullio naar... Belg
rado vertrokken.
In Zürich vond de dokter een telegram,
waarin slechts deze woorden «Let op mijn
raadgevingen. Je oom." Hij vroeg zich af
wat die geheimzinnige woorde j kondtn
beteekenen en beschouwde de zaak reeds
als een misverstand, toen gravin Bonmar
tini het telegram ziende hem zeide, dat
het voor haar was. De inhoud scheen haar
onaangenaam aan te doen.
De bovengenoemde oom, die advocaat is,
had om argwaan te voorkomen de
voorzorg genomen een brief aan een der
leden van de rechterlijke macht te schrij
ven, waarin hij ook terloops mededeelde,
dat zijn nicht, gravin Bonmartini, op voor
schrift van dokter Daguini wegens haren
gezondheidstoestand onmiddellijk van kli
maat moest veranderen. Laatstgenoemde,
dezer dagen bij den rechter van instructie
geroepen, werd toen dat briefje van oom
te lezen gegeven. Hij verklaarde aanstonds,
dat het een groote leugen bevatte en ver
zocht, dat deze zijn mededeeling uitdruk
kelijk in het proces-verbaal zoude worden
vermeld.
Herhaaldelijk deelen de Italiaansche bla
den mede, dat de gravin een poging tot
zelfmoord heeft gedaan, maar steeds volgt
er bijna terstond tegenspraak op. Zij schijnt
eens raak was geweest?.... Dacht je
dan, dat ik de schutteres niet zou ge
kend hebbenMaar hoe zou er ook
sprake zijn van wraak als ik die niet
kende, ikneen, dan was ze maar
ten halve geweest
Er kwam iets akeligs in Anna's
stem.
Was het misschien de overtuiging,
dat haar vermoeden waarheid was, en
dat ze die waarheid niet mocht verne
men uit den mond, waar ze die zoo
gaarne uit gehoord had, eenmaal maar
in haar triestig leven, ja, waar ze die
rechtens uit moest, vernemen, niet een
maal, maar steeds, in alles
Frans zwoeg, maar hij was bleek ge
worden onder de ontzettend koude door-
drijverij van die getergde vrouw, die
vroeger een engel was.
Ilij was als verpletterd. Ze wist al
les
Hij wilde spreken, maar ze liet hem
geen tijd, want kalm en koud verliet
ze 't vertrek, een heldin gelijk, fier en
edel, maar met een karakter dat eer
bied afdwingt.
Van hetgeen er in 't woud eigen
lijk is gebeurd, heeft de buitenwereld
nooit het minste vermoed.
Het bleef een diep geheim, waar
noch politie noch justitie ooit mee zijn
lastig gevallen en waar ze ook nimmer
van vernomen hebben.
zich integendeel de zaak volstrekt niet
zoo erg aan te trekken, zij moet het best
maken en eer. daarmede strookenden eet
lust toonen. Alleen ergert het haar, dat
zij van den loop der onderzoekingen on
kundig wordt gehouden en dat zij niet
met haar minnaar vrijelijk kan correspon-
deeren.
Tullio Murri, die, zooals men weet, eeni
ge weken geleden is uitgeleverd door de
Oostenrijksche justitie, schijnt een gemee-
ne woesteling te zijn. Hij kon o. a. vreese-
lijk uitvaren tegen zijn moeder en ontzag
zich niet haar nu en dan met een stok af
te ranselenDeze arme vrouw die ge
heel buiten de zaak staat vertoefde
vóór den moord voor haar gezondheid in
Rimini en schijnt daar tegen den senator
Pasolini gezegd te hebben: „Ikmoet naar
Bologna, want ik vrees, dat er iets ern
stigs tusschen de twee zwagers op til
is."
De medeplichtige Naldi zat op den a-
vond van 28 Augustus naar gewoonte in
een café kaart te spelen. Hij nam erg
onverschillige allures aan, die echter vrij
onnatuurlijk leken volgens de getuigen,
die dien avond ook in het café waren.
Plotseling kwam er een boodschap voor
hem, dat Tullio Murri hem wilde spreken.
Naldi ging weg, kwam niet terug en den
volgenden morgen vernam men, dat hij
Bologna had verlaten.
RUSLAND.
Drankmisbruik.
Dat er in het Czarenrijk verschrikkelijk
gedronken wordt, bewijzen ons de ver
volgingen wegens dronkenschap, die er
plaats hebben.
Om slechts bij Moskou te blijven, kan
geconstateerd worden, dat aldaar van
1 Juli 1901 tot 1 Juli 1902, dus gedurende
een jaar, 53,617 personen wegens dronken
schap terechtstonden en dat waren na
tuurlijk nog slechts de allerergste dronk
aards.
Te St. Petersburg zal den 15en De
cember een conferentie van Europeesche
spoorwegdirecteuren worden gehouden
waarop de onlangs te Parijs begonnen
besprekingen betreffende het internatio
naal verkeer, doorgangstarieven voor pas
sagiers en andere vragen in verband met
den Trans-Siberischen spoorweg zullen
worden besloten.
Alleen de stilte van den laten zomer
avond werd er een korte pooze en
het hart der zwaarmoedige, die ge
droomd had onder de stille veranda,
voor langen tijd door gebroken.
Toch heeft de ongelukkige Anna er
nooit meer over gerept, hoezeer de her
innering aan dien avond haar pijn deed.
Dagen en weken verliepen totdat
eindelijk de zoo vreeselijke maand De
cember van het jaar '80 aanbrak.
Ik was nog maar een kind, maar 't
heugt me nog als de dag van gisteren,
hoe wij zoo vaak heenliepen, een kwar
tier verre naar de bergen, om het spel
en den zang te bewonderen, dat de
schuimende en bruisende wateren der
Maas zoo geweldig en grillig 'speelden
en zongen, daaronder aan dier bergen
rotsigen voet.
Toen vermoedde ik nog niet, dat zoo'n
forsche, majestueuse stroom, die daar
voortklaterde, geducht en woest, door
de sidderende vlakten, straks een
speeltuig ter wraak kon worden in de
handen van een jong meisje, dat zwak
aan kracht van leden, toch ontzettend
sterk was door de macht der blinde
wraak, die wild en onbeteugeld storm
de door haar ziel.
Hoe meer de maand December ver
liep, hoe onrustbarender ook de wate
ren stegen.
Van uit de kijkgaten aan een der
hooge gevels onzer woning, die een
heerlijk schoon vergezicht boden op de
FRANKRIJK.
De Kcrkvervolgiiig.
Combes hepft bij het debat over de con
gregatiën, waarin hij overwinnaar bleef,
nog een harden aanval te verduren gehad
van een onvervalscht republikein, Renault
Molière, die zich stelde op het standpunt
der wet van 1901, welke, eenmaal aange
nomen, ook gehoorzaamd moet worden.
Veel beschikkingen keurde hij trouwens
goed. Doch met tal van voorbeelden en
wetsartikelen toonde hij aan, dat Combes
scholen had doen sluiten, die niet als in
stellingen van congreganisten mochten be
schouwd worden. Het is misschien moge
lijk, gaf hij toe, dat er werkelijk congre
ganisten aan het hoofd stonden en er in
naam stroomenschen fungeerden, maar het
bewijs daarvan is moeilijk te leveren, en
het is rechtschennis in dezen op presump
ties af te gaan, want «bedrog wordt niet
verondersteld," is een basis van het mo
derne recht. «Gij hebt niet de wet van
1901 ten uitvoer gelegd, gij hebt die op
het onderwijs van 1886 verkracht!" riep
hij Combes toe. En die slotsom werd door
het Centrum en door de rechterzijde met
een storm van bijvalsbetuigingen begroet.
Binnenland.
Klerken Posterijen en
Tel egraph I e
De St. Ct. van Zondag en Maandag be
vat het volgende bericht:
In het loopende jaar zal geen examen
meer plaats hebben voor de betrekkingen
van klerk der posterijen en telegraphie
en telephoniste.
In 1903 zullen examens worden gehou
den als volgt
a. voor telephoniste in April
b. voor klerk der posterijen en telegra
phie in Mei of Juni;
c. en voor surnumerair der posterijen en
telegraphie in Juli en Augustus.
Zij die, op grond van hun examen, in
aanmerking komen voor benoeming tot te
lephoniste of klerk, zullen naarmate van
de behoefte worden benoemd.
Voor de betrekking van telephoniste ko
men uitsluitend vrouwelijke candidaten,
voor die van klerk en surnumerair res-
dichterlijke omgeving, terwijl aan den
verren horizon de gebergten der Lim-
burgsche Kempen als in een zwaarmoe-
digen droom stil sluimerden tegen do
helderblauwe lucht, kon ik den
blanken stroom der Maas, die wel vier-
vijfmaal breeder was dan naar gewoon
te, zien voortstoeien door de velden,...
en 's nachts, als alles doodstil was,
hoorde ik het bruisen der golven, als
een machtig eentonig lied, vol holle
melodieën, door de lucht soezen.
Het was zoo, of boven die wateren
stemmen, ongewone stemmen klonken
van geesten uit een andere wereld.
De Zondagnamiddag brak aan.
Er heerschte geen strenge winter
koude in de natuur, want de grond
was niet bevroren, geen sneeuwvlok
ken waren uit zware zwarte luchten
neergedwarreld, en de beekjes lagen
niet in zilveren boeien geketend op
hun zanderige bedding, maar huppelden
vroolijk en frisch langs hun boorden,
als waren het lief spelende kindertjes
van den grooten geweldenaar, die ginds
voortdraafde met veel gebulder.
Tegen den avond begon het weder
onstuimig te worden.
Talrijke meeuwen waren reeds den
vorigen dag uit het Noorden afgeko
men, en door de menschen daar in het
Zuiden werden ze steeds beschouwd als
de blanke voorboden van een naderen
den "ktorm.
(Wordt vervolgd.)
