No. 53.
Woensdag 25 Juni 1902.
1® Jaargang.
FEUILLETON.
Wedergevonden.
Brieuen, stukken en advertentiên te zenden aan den Redacteur-Administrateur van „Z ELAN DIA" te Zuiddorpe.
Zij, die zich tegen 1 Juli
op ons blad wenschen te
abonneeren, ontvangen
de nog tot dien tijd ver
schijnende nummers gra
tis.
Deze courant verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
Abonnementen worden aangenomen op post- en hulpkantoren.
Inzending van advertentiên vóór 3 ure op den dag der uitgave.
Buitenlandsch Overzicht.
Ij ANDIA
Prijs per 3 maanden i
franco per post 75 cent. Bij vooruitbetaling voor een geheel jaar bedraagt de abonnementsprijs
slechts f 2,50 Voor Nederland en voor België frs. 6,50.
Aan deze uitgave is verbonden een GEÏLLUSTREERD ZONDAGSKLAD tegen den
prijs van 45 cent per 3 maanden, betaalbaar tegelijk met de abonnementsgelden.
Advertentiên t
van 1 tot 5 regels 50 cent, voor elke regel meer 10.
BijQdriemaal, plaatsing van dezelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen om dienstpersoneel ter grootte van hoogstens 8 regels worden
bij vooruitbetaling geplaatst voor AO cent per advertentie.
Bij abonnement of herhaalde plaatsing belangrijke reductie.
De Ramp op Martinique.
Schrikkelijke bijzonderheden over de
ramp van St. Pierre worden thans mede
gedeeld door den eenigen eigenlijken ge-
getuige, den kapitein der Roddam, die op
de reede lag en slechts half verbrand en
verkoold de open zee heeft weten te be
reiken.
Kapitein Freemann schrijft
,,De uitbarsting klonk dof en zwaar. Ik
zag naar den berg en bemerkte, hoe de zij
de zich opende en een groote zwarte wolk
eruit borrelde, die op St. Pierre toerolde.
De aanblik was vreeselijk Ik moest
denken aan een kat, die een muis bespringt.
Toen de wolk de stad naderde, werd zij
grooter en grooter en nam den vorm van
een waaier aan. Er scheen mij nauwelijks
een minuut sedert de ontploffing verloopen
te zijn toen de wolk reeds over de baai
veegde en de Roddam trof. Het schip leg
de zich op zij, alsof het door een reuzen-
hand geslagen werd Toen de wolk
naderde, sprong ik in 't kaartenhuis. Daar
bleef ik eenige oogenblikken, maar kwam
tot het inzicht, dat het hier gold snel of
in 't geheel niet te ontsnappen. Ik liep er
weer uit én door een regen van vuur en
stof naar voren. Het gelukte mij, de an
kerketting van de ankerspil los te maken.
Wij verloren het anker met 135 vadem
ketting. Toen ik naar de brug terugstrom-
pelde, kreeg ik bij iederen stap een nieuwe
brandwond Mijn handen waren zoo
15.)
Haastig liep ik door wat mij eene groo
te zaal toescheen, kwam in de keuken en
beproefde een van de vensters te openen.
Toen ik bemerkte, dat ik het gemakke
lijk van binnen kon opschuiven, haalde ik
voor het eerst, sedert ik op het gebroken
glas op den zolder was neergekomen, rui
mer adem, keerde vervolgens terug en o-
pende de deur van den keukenschoorsteen
om er in te kijken.
Zooals ik half verwachtte, vond ik een
hoop half verkoolde lompen, die aanduid
den, waar de schelmen hunne bovenklee-
ren hadden verbrand, en toen ik verder
zocht, haalde ik uit do asch een ring te
voorschijn. Of zij zich al of niet bewust
waren te hebben beproefd hem op deze
wijze te vernietigen, weet ik niet, maar
ik stak hem dankbaar in mijn zak voor
den dag, dat hij als bewijsstuk noodig
mocht zijn.
Toen ik nu niets meer van belang in
dien hoek vond, vroeg ik mijzelf af, of ik
koelbloedig genoeg was om in den kelder
neer te dalen. Ik kwam eindelijk tot het
besluit, dat het meer was, dan van ie
mand in mijn toestand kon verwacht wor
den, wierp een laatsten blik op de voch
tige, sombere muren om mij heen en sprong
toen met een zucht van verlichting uit
het keukenvenster in de open lucht.
verbrand, dat ik het stuurtoestel niet be
wegen kon, doch dit gelukte mij met de
ellebogen. Den eerste en tweede officier
kon ik niet vinden. Een matroos vertelde
mij, dat 10 man der equipage dood waren
en 17 over boord gesprongen. Meer dan een
uur dreven wij in 't donker. Elke paar
minuten gingen aan 't strand vaten rum,
die ter verzending gereed lagen, in vlam
men op en maakten mij daardoor mogelijk,
het strand te zien. Het stof viel dicht en
zonder onderbrekinghet drong mij in
oogen, neus en ooren. Het gevoel van ver
stikking was erger dan de pijn der brand
wonden en de vreeselijke hitte Ik
herinner mij vaag, dat ik zuchtte,,Mijn
God, hoe langen tijd heb ik noodig om te
sterven"
Van den ondergang der stad verhaalt
hij nog:
„De bevolking van St. Pierre stierf niet
terstond. Toen de Roddam dichter bij het
strand werd gedreven, zag ik honderden
half waanzinnige mannen en vrouwen door
de vlammen der zuidelijke stad heen en
weer rennen. Groote menigten stortten
zich in de feitelijk kokende zee."
Dit laatste biedt ons de verklaring, waar
om zoo weinig lijken zijn gevonden.
AMERIKA.
Woestelingen.
Een gewapende hoop grauw is een ko
lenmijn in de buurt van Williamstown
(Virginië) binnengedrongen, om 25 del
vers te dwingen het werk neer te leggen.
Toen de mijnwerkers dit niet wilden
doen, slingerden de aterlingen dynamiet
in de mijn, zoodat er een ontploffing plaats
had.
Vijf werklieden kwamen om.
Op het oogenblik dat de overledenen uit
de mijn bovenkwamen, werden zij ont
vangen met revolverschoten, zoodat vele
anderen gewond werden.
TURKIJE.
Eeit profeet.
De sultan van Turkije is ten zeerste ont
steld door de voorspelling van een bejaar
den en hoogvereerden Mohammedaanschen
profeet, die te Constantinopel woont.
Eenige dagen geleden was de profeet op
Ik zou er op kunnen zweren, dat ik,
terwijl ik sprong, eene deur in het oude
huis op zijne hengsels hoorde draaien en
zachtjes dichtgaan. Met eene rilling kwam
ik tot het besluit, dat het uit den kqlder
kwam.
Vele en strijdig waren mijne gedachten
op den terugweg naar Melville. Maar bo
venal kwam ik tot het aangename bewust
zijn, dat ik, bij de behandeling eener ge
heimzinnige zaak, zooals dikwijls het ge
val is, toevallig den sleutel gevonden had
tot eene andere van nog meer gewicht, en
daarmee een punt van uitgang dat zeer
tot mijn voordeel kon strekken. Want de
belooning, die gezet was op de aanhouding
der Schoenmakers, was groot, en de mo
gelijkheid, dat ik degene was, die de au
toriteiten op hun spoor zou brengen, scheen,
na hetgeen deze dag opgeleverd had, min
stens zeer waarschijnlijk.
In allen gevalle besloot ik het gras niet
onder mijne voeten te laten groeien, eer
ik mijn chef in kennis had gesteld, van
wat ik dien dag gezien en gehoord had
in het oude toevluchtsoord dezer twee ont
snapte boeven.
Toen ik bij de herberg te Melville kwam
en hoorde dat de heer Blake daar een uur
geleden veilig was teruggekeerd, nam ik
den waard tc-r zijde en vroeg, wat hij mij
kon mededeelon omtrent het huis der twee
beruchte rooveis Schoenmaker, waar ik
voorbij was gereden op mijn terugweg o-
ver de heuvels.
»Wel komaan," antwoordde hij, «dat is
audiëntie bij den sultan, en bitter wee-
nend voorspelde hij den ondergang van het
Ottomaansche rijk en de verdeeling van
Turkije onder de Christen mogendheden.
Abdul Hamid was geheel terneêr gesla
gen door deze profetie en bleef uren lang,
nadat de profeet hem had verlaten, in diep
gepeins verzonken.
SDANJE.
Katholicisme in Spanje.
De afgetreden Spaansche minister Cana-
lejas, een der hevigste kerkvervolgers,
reist het land door om anti-godsdienstige
meetings te houden. Nu hem dat niet al
te best gelukt, heeft hij zich aangesloten
bij het uitvaagsel der Maatschappij om ge
weld te gebruiken en de revolutie te pre
diken.
Canalejas ageert in hoofdzaak tegen de
Congregaties. Bij het godsdienstloos gedeel
te van het Spaansche volk geniet hij een
geestdriftvolle ontvangst. In Valencia een
stad toch reeds zwaar gedrukt onder de
belastingen, oogstte hij bij de arbeidersbe
volking groote toejuichingeveneens te
Valencia, waar de Kamer van Koophandel
hem een feestmaal aanbood.
Ook in Spanje's ..volkrijkste stad, Bar
celona, de eerste handelsstad, bereidt men
nu een schitterende ontvangst aan Cana
lejas.
Men kan hieruit afleiden hoe ver de ka
tholieke bevolking van Spanje gebracht is
op den weg der onverschilligheid.
FRANKRIJK.
De Zweinlellirnm.
De elementen die de geldswaarde van
een kunstwerk bepalen zijn vooruit nog
moeielijker te schatten, dan bij andere
koopwaren het geval is. De schilderijen
van mevrouw Humbert werden dezer da
gen verkocht, en de eerste partij is heen
gegaan voor prijzen, die nooit zouden be
dongen zijn zonder de eigenaardige om
standigheden, die tot deze publieke verkoo-
ping aanleiding hebben gegeven. Niet al
leen de roem der kunstenaars, maar nog
meer de faam van mevrouw Humbert
maakt de stukken, die in haar salons
hebben gehangen, tot een begeerlijk bezit.
De opbrengst van den eersten verkoop-
grappig. Ik heb juist dien heer boven
een hoop vragen beantwoord omtrent dat
zelfde oude ding, en nu komt gij er weer
mee aan juist alsof dat bouwvallige hol
het eenige belangwekkende was, wat wij
hier hebben."
«Misschien is dat wel waar," zeide ik
lachend. «Juist nu de couranten vol zijn
van die schelmen, moet alles, wat betrek
king heeft op hen, natuurlijk wel hoogst
belangrijk zijn." En ik drong weer bij
hem aan om mij de geschiedenis te vertel
len van het huis en de twee dieven, die
het bewoond hadden.
«Wel," zeide hij, «wij weten niet veel
van hen, en toch misschien een beetje te
veel voor hun hals. Er was een tijd, toen
niemand hen van veel kwaad verdacht,
ofschoon men wel vermoedde, dat zij hot
met geldzaken niet zoo heel nauw namen.
Zij hielden daar in dien tijd eene herberg,
maar toen zij zoo duidelijk overtuigd wer
den van den diefstal aan de Rutland bank,
heb ik meer dan één man hooren zeggen,
dat hij de Schoenmakers altijd verdacht
had van schelmen te zijn en er werd zelfs
gezinspeeld op iets ergers dan roof. Maar
niets dan die eene misdaad is hun bewe
zen en daarvoor werden zij, zooals gij
weet, voor twintig jaar naar de gevange
nis gezonden.
Twee maanden geleden zijn zij ontsnapt
en dat is het laatste, wat van hen bekend
is. Het is een mooi spande vader is
slechts een zooveel grooter schurk dan de
zoon, als hij jaren ouder is."
«En de herberg? Wanneer is die geslo
ten
dag is fr. 614,910. Een klein stukje van
Henner, getaxeerd op fr. 500, ging voor
fr. 2750. Een stuk van Baudryfr. 25.000;
twee stukken van Corot, fr. 49,000 elk,
een Daubigny fr. 50,500.
DUITSCHLAND.
Merkwaardige woorden.
De Duitsche keizer heeft een bezoek ge
bracht aan Aken, waar hij in den histo-
rischen Munster, op de plek waar Karei
de Groote gezalfd en gekroond werd, de
volgende merkwaardige woorden heeft ge
sproken
„Hier staat naast mij generaal baron
von Loë, een trouw dienaar zijns heeren
en der Pruisische koningen. Hjj werd door
mij gezonden naar Rome, naar het jubi
leum van den Heiligen Vader.
„Toen hij mijne gelukwenschen en mijne
jubileumsgeschenken overhandigde en in
vertrouwelijk gesprek met den H. Vader
vertelde hoe het bij ons in Duitschland
stond, antwoordde Z. H.: „dat het Hem
verheugde, te kunnen verklaren, dat ge
neraal von Loë steeds den vroomheidszin
der Duitschers, en vooral van het Duit
sche leger had hoog gehouden.
Z. H. kon hem echter nog meer zeggen
en verzocht hem, het zijnen Keizer mee
te deelen: het land in Europa, sprak de
H Vader, waar nog tucht en orde heersch-
te, waar nog eerbied voor de overheid en
eerbied voor de Kerk bestond, het land
waar ieder katholiek ongestoord en vrij
zijn geloof kan dienen en zijne geloofs
voorschriften naleven, dat is alleen het
Duitsche Rijk." (Levendige toejuichingen.)
„Mijnheeren, deze woorden geven mij
het recht van te zeggen, dat beide eere
diensten in mijn rijk een groot doel voor
oogen moeten houden de vreeze Gods en
den eerbied voor de Kerk te onderhouden
en te sterken.
„Want, of wij ook moderne menschen
zijn en leven en streven en een doel na
jagen op dezen of genen weg, ieder is ver
loren, die niet zijn leven op den grondslag
van den godsdienst stelt.
„Daarom leg ik op dezen dag, op deze
plaats, die niet alleen tot spreken, maar
ook tot gelooven stemt, de belofte af, dat
ik het gansche volk en het gansche rijk,
«Terstond na hunne gevangenneming."
«Is die later weer geopend?
«Maar eens, toen er een paar détectives
uit Troy kwamen om een onderzoek, zoo
als zij" het noemden, in te stellen."
«Wie heeft den sleutel?"
«O, dat is meer dan ik u kan zeggen."
Ik durfde niet vragen in hoeverre mij
ne vragen verschilden van die van den
heer Blake, en dit punt ook zelfs niet aan
roeren. Ik was nu vooral verlangend zon
der uitstel naar New-York terug te kee-
ren daarom betaalde ik mijne rekening,
bedankte den waard, besteeg, zonder op
de omnibus te wachten, mijn paard weer
en keerde terstond naar Putney terug,
waar ik gelukkig genoeg den avondtrein
nog kon halen. Den volgenden morgen te
vijf uur was ik te New-York, waar ik
mijn programma dadelijk uitvoerde, door
naar het hoofdbureau te gaan en mijne
vermoedens aangaande de verblijfplaats der
Schoenmakers mede te deelen. Dit bericht
werd met belangstelling aangehoord, en ik
had de voldoening dienzelfden dag twee
man naar het noorden te zien vertrekken
met bevel de gevangenneming der twee
beruchte schelmen, waar zij ook gevonden
mochten worden, te bewerkstelligen.
VIII.
Dien avond had ik een gesprek met
Fanny over de zijpoort. Zij kwam buiten,
toen zij mij zag naderen, met verschrikte
oogen en zichtbaar ontsteld.
«O", riep zij uit, «zoo iets, alk ik van
daag gehoord heb 1"
mijn leger, mij zeiven en mijn huis onder
de bescherming stel van Hem van wien
gezegd wordter is geen heil buiten God
en die zeide: Hemel en aarde zullen ver
gaan, doch mijne woorden zullen eeuwig
leven."
SAKSEN.
Do nieuw© Koning.
De nieuwe Koning van Saksen, George,
gelijkt in vele opzichten op zijn overleden
broeder. Hij is evenals deze van ganscher
harte soldaat.
Zijn militaire bekwaamheden zijn geble
ken op zijn rit met zijn brigade ruiterij door de
Karpathen en vier jaren later bij Nouart,
op de hoogten van Sedan en bij Villiers.
Onder zijn goede eigenschappen noemt
men zijn vlijt.
Ook nu nog, op zeventigjarigen leeftijd,
behoort hij tot de werkzaamste menschen.
Hij moet als officier voor zijn soldaten
gevoelen en heeft dan "ook tien jaren ge
leden een scherpe verordening uitgevaar
digd tegen het mishandelen van soldaten.
Ook in het parlement is hij veel op den
voorgrond gekomen.
Volgens de Saksische grondwet, worden
de prinsen bij hun meerderjarigheid lid
van de Eerste Stendenkamer.
Koning George is daar voorzitter van de
financieele commissie geweest, het belang
rijkste lichaam uit de Kamer.
Hij vatte zijn taak steeds zeer ernstig
op, heeft dikwijls belangrijke hoofdstukken
van de begrooting tot in bijzonderheden
doorgewerkt en er in de Kamer verslag
over uitgebracht.
Reeds als student te Bonn was George
een goed spreker.
In de Eerste Kamer muntte hij uit door
zakelijkheid, beknoptheid en helderheid,
eigenschappen die in het hedendaagsche
Duitsch moeilijker te beruiken zijn dan in
eenige andere taal.
Behalve in financieele vraagstukken
voelde hij zich goed thuis in grondwette
lijke kwesties..
Gelijk hij uit zichzelven eenvoudig en
zuinig is, verlangt hij ook dat op de be->
grooting alle onnoodige uitgaven vermeden
zullen worden.
Kortgeleden was hij veertig jaren lang
»Nu", zeide ik, «wat dan? Laat het
mij ook hooren."
Zij legde de hand op het hart. «Ik ben
nog nooit zoo bang geweest", fluisterde
zij; «ik dacht, dat ik flauw zou vallen.
Die elegante dame een woord als misdaad
te hooren gebruiken
«Welke elegante dame?" vrA ik haar
in de rede. «Wees toch zoo goed niet in
het midden van 't verhaal te beginnen
ik zou gaarne alles hooren.''
«Wel", zeide zij, een beetje tot bedaren
komend, «juffrouw Daniels had vandaag
bezoek, eene dame. Zij was gekleed
«Och kom", viel ik voor de tweede maql
in, «dat kunt gij wel weglaten. Zeg mij
maar, hoe haar naam is en bekommer u
niet om die bijzonderheden."
«Haar naam?" riep het meisje eenigszins
scherp uit. «Hoe zou ik haar naam kunnen
weten? Zij heeft mij niet een bezoek ge
bracht."
«Hoe zag zij er dan uit? Gij hebt haar
gezien, veronderstel ik?"
«En vertelde ik u dat niet, toen gij mij
in de rede vielt? Zij zag er uit als eene
vorstin, werkelijk zulk eene voorname
dame als ik nooit gezien heb, met haar
fluweelen kleed, dat over den grond sleep
te, en haar diamanten zoo groot als
«Was zij donker?" vroeg ik.
«Haar haar was zwart en hare oogen
ook, als gij dat bedoelt."
«En zij was heel lang en zag er trotsch
uit?"
Wordt vervolgd.