No. 48.
Zaterdag 7 Juni 1902.
le Jaargang.
FEUILLETON.
Wedergevonden.
Brieuen, stukken
Zij, die zich tegen 1 Juli
op ons blad wenschen te
abonneeren, ontvangen
de nog tot dien tijd ver
schijnende nummers gra
tis.
aduertentiën te zenden aan den Redacteur-Administrateur uan „ZELANDIA te Zuiddorpe.
Over Katholieke Organisatie
en nog iets.
Deze courant verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
Abonnementen worden aangenomen op post- en hulpkantoren.
Inzending van advertentiën vóór 3 ure op den dag der uitgave.
Wij lezen in de geschiedenis, dat onze
voorvaderen altijd kloek en onverschrok
ken wisten testrijden, wanneer zij door
hunne aanvoerders ten strijde gevoerd
werden, maar was eenmaal de over
winning behaald, en vooreerst geen vij
and meer te vreezen, dan ontstonden er
maar al te vaak binnenlandsche onee-
nigheden en twisten.
Hunne nakofnelingen schijnen eeni-
germate althans, deze eigenschap be
houden te hebben.
01 zagen wij niet, toen de liberalen
bij ons aan de regeering waren, dat zij
spoedig door onderlinge twisten ver
deeld werden?
En zegt men niet dat de 'vereenigde
Katholieken en Anti-Revolutionairen
beter geschikt waren om eene krachtige
oppositie te voeren dan om zelf te re-
geeren
Wat hier van zij, de overwinningen
van 1884 en '87 waren niet van langen
duur j en ook thans laat zich de toe
komst niet zoo rooskleurig aanzien, of
schoon onze oneenigheden nog slechts
ondergeschikte punten betreffen, en er
geen direct gevaar te vreezen is.
Met name over de Katholieke Kies-
vereenigingen wordt in den laatsten
tijd veel geschreven en gewreven.
Ik wil dat dan ook niet wijd on breed
herhalen, maar hier slechts een paar
opmerkingen ten beste geven en nog
iets.
Een democratische strooming onder
de Katholieken wil ook de Katholieke
organisatie op meer polycratischen leest
geschoeid zien, terwijl de meer conser
vatieven liever bijhetoudewillenblijven.
Nu, hervormingen in het bestuur en
de werking van sommige kiesvereeni-
gingen ware zeker niet ongewenscht.
Vooral in N.-Brabant waar verschil
lende dezer vereenigingen hunne, nog
al eens partijdig gestelde candidaten
door hunne partijgenooten zagen tegen
gewerkt, en zelfs verworpen.
Dat personen, die als candidaat voor
eenig politiek ambt optreden en hunne
nauwste bloedverwanten in de besturen
zitting hebben en daarin een overwe
genden invloed uitoefenen, is zeker niet
aan te bevelen.
Die vereenigingen moeten zooveel mo
gelijk onafhankelijk zijn en de kiezers
van het geheele district vertegenwoor
digen, kortom zij moeten zijn solidair
met de kiezers,
Doch dat is alles gemakkelijker gezegd
dan gedaan, vooral omdat de politieke
personen gewoonlijk de voornaamste
leiders zijn van de Katholieke organi
satie in eene streek; hun invloed bui
ten die vereenigingen te houden is dik
wijls onmogelijk.
Ook in het Centrum werd door een
Oud-Gediende, iemand die wel op
journalistiek gebied zijne sporen ver
diend heeft, 'maar niet op politiek ter
rein, hierover gehandeld.
De welbekende Oud-Gediende schijnt
in theorie vóór een demo-polycrati
schen (I) bestuursvorm te zijn, maar
in practijk zal ook hij de be
zwaren daarvan wel eens ondervonden
hebben.
En toch ik ken eene kiesvereeniging,
den Oud-Ged. welbekend, die in theo
rie demo-polycratisch is, maar in prac
tijk nog al tamelijk monarchaal.
Doch in dit schrijven (hier komt het
»nog iets") begaat hij een onvergeef
lijke fout.
Maar ik zou hier moeten gaan gewa
gen van schandelijke beschuldiging en
laster, en dat stuit mij tegen de borst.
Ik zal dus anderen laten spreken.
Spreek, inzender in Zelandia en
verklaar wat gij in het ingezonden
stuk van no. 45 zoo snedig en fijntjes
zegt, maar een goed verstaander
Spreek Avondsterdie niet gewoon
zijt een blad voor den mond te nemen,
en hem geducht de les leest.
De «Avondster" zegt; dat het niet
aangaat in een poliÜeken strijd, den
politieken persoon in zijn privaat leven
te beleedigen. En dan zulk eene bloe
dige beleediging 1
Zoo iets zijn we zelfs van onze bit
terste tegenstanders de socialisten, niet
gewoon
En dan het woord van Pater v. d.
Eisen
«Wij Katholieken hebben onder meer
ééne groote foutWanneer ie
mand bij ons op de een of andere wij
ze boven anderen excelleert dan schep
pen wij er behagen in na te gaan of
hij geen zwak punt heeft, om dal dan
zooveel mogelijk wereldkundig te ma
ken, breed uit te meten en te overdrij
ven."
En hier was het overdrijving in
haar meest weerzinwekkenden vorm.
Ten slotte een woord van den edelen
Graaf de Mun, den leider der Katho
lieken in Frankrijk. Toen in de Fran-
sche Kamer een Katholiek députe ook
een «subaltern officier" (II) het dorst
wagen de kloosterlingen te beschim
pen verhief zich de waardige Graaf
«Schaam u, mijnheer, zulke beschuldi
gingen passen allerminst in uwen
mond."
Ik heb gezegd, of liever laten zeggen,
Staatkundig Overzicht.
LANDIA
Prijs per 3 maanden:
franco per post 75 cent, Bij vooruitbetaling voor een geheel jaar bedraagt de abonnementsprijs
slechts f2,50 voor Nederland en voor België frs. 6,50.
Aan deze uitgave is verbonden een GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD tegen den
prijs van 45 cent per 3 maanden, betaalbaar tegelijk met de abonnementsgelden.
Advertentiën t
van 1 tot 5 regels 50 cent, voor elke regel meer 10.
BijCdriemaal plaatsing van dezelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen om dienstpersoneel ter grootte van hoogstens 8 regels wor en
bij vooruitbetaling geplaatst voor >ÏO cent per advertentie.
Bij abonnement of herhaalde plaatsing belangrijke reductie.
(I) Demo-polycratisch, veelhoofdig volks-
bestuur.
(II) Subalterne officieren zijn de luite
nants, tot en met de kapiteins.
»Maar ik vergeet," ging hij voort met
een oogenblikkelijken zweem van bitter
heid in zijn glimlach; »dat Evelyn Blake
misschien, nu zij naar haar eigen land is
terug gekeerd, de laatste twee jaren zoo
ver heeft vergeten, dat zij weer behagen
schept in het speelgoed en de genoegens
harer jeugd. Zulke dingen zijn meer ge
beurd, hoor ik." En met half sarcastische
hulde boog hij bijna tot op den grond.
«Evelijn Blake! Het is lang geleden, dat
ik dien naam heb gehoord," prevelde zij.
Hij kon niet beletten, dat een hevige
blos zijn voorhoofd bedekte.
«Vergeef mij,,' zeide hij, »als hij u droef
heid of onaangename herinneringen voor
den geest roept. Ik beloof u, dat ik niet
weer zal zondigen."
Een flauw glimlachje speelde om hare
plotseling verbleekte lippen.
»Gij vergist u," zeide zij; «indien mijn
naam mij een verleden herinnert vol bit
tere herinneringen en door berouw om
floerst, brengt hij mij toch ook veel aan
genaams en onvergetelijks voor den geest.
Ik heb er niets tegen, dat mijn meisjes
naam wordt uitgesproken door mijn
naasten bloedverwant."
«Het antwoord was afgemeten." «Uw
naam is Gravin de Mirac, uwe bloedver
wanten kunnen er trotsch op zijn dien te
noemen."
Een straal niet ongelijk aan een bliksem
flits schoot uit de oogen, die zij voor hem
neer sloeg.
«Is het Holman Blake, dien ik hoor?"
zeide zij. «Ik herken mijn ouden vriend
niet in den koelen, sacrastischen man van
de wereld, die nu voor mij staat.
«Wij herkennen dikwijls het werk on
zer handen niet meer, mevrouw, nadat
wij het hebben laten vallen."
«Wat," riep zij uit, bedoelt gij wilt
gij zeggen, dat
«Ik wilde niets zeggen," viel hij haar
bedaard in de rede en bukte om den waai
er op te rapen, dien zij had laten vallen.
«Bij een onderhoud, dat tegelijk een we
derzien en een afscheid is, zou ik niets
willen uiten, dat op eene beschuldiging
geleek. Ik
«Wacht," riep zij plotseling, hare hand
uitstrekkend naar haar waaier met een
trotsch en vastberaden gebaar. «Gij hebt
een woord gesproken, dat verklaring eischt;
wat heb ik u ooit gedaan, dat gij het
woord beschuldiging tot mij moógt spre
ken?"
«Wat? Gij hebt mijn geloof in de vrou
wen geschokt; gij beweest mij, dat eene
vrouw, die eens een man hare liefde had
bekend, die liefde zoozeer kon vergeten,
dat zij iemand huwde, dien zij niet kon
achten, ter wille van titels en juweelen.
Gij beweest mij
«Houd op," zeide zij weer, ditmaal zon
der eenig gebaar of beweging, maar hare
lippen waren marmerwit geworden; «en
wat hebt gij mij bewezen?"
De Vrede in Zuid-Afrik».
De Engelsche Pers geeft beschouwingen
over het einde van den oorlog en de mi-
nisterieele mannen brengen hulde aan hun
Beminde-mannen en prijzen de dapperheid
der Boeren.
De Scotsman uit Edinburg gaat echter
in het hulde brengen aan de Regeering
nog verder Het blad zegt
De medestanders der regeering kunnen
gerust zijn zij hebben zich toevertrouwd
aan de wijsheid en volharding der minis
ters, zij zijn vast overtuigd geweest van
het geduld van Lord Milner en Lord Kit
chener.
Deze laatsen hebben de koppigste en
dapperste Boeren er toe weten te brengen,
eenstemmig toe te geven aan onzen wil,
en 's Konings souvereiniteit te erkennen.
Voor de overgroote meerderheid der En
gelsche onderdanen is het boven twijfel
verheven, dat dit gelukkige resultaat be
reikt is zonder dat de eer of de belangen
van het land opgeofferd, of da toekomstige
vrede in Zuid-Afrika in gevaar gebracht is.
Irish Independent te Dublin spreekt een
meer waarheidlievende taal over het ein
de van den oorlog. Welke ook de vredes
voorwaarden zijn, de Boeren hebben zich
voor eeuwig met roem bedekt. De helden
moed in de worsteling die zij twee jaren
lang tegen een overstelpende meerderheid
volgehouden hebben, is in de geschiedenis
zonder voorbeeld. Zwichtende voor het on
vermijdelijke hebben zij de geheele wereld
een voorbeeld gegeven, waaraan de tijd
een nog grootere kracht zal bijzetten.
Met de overwinnaars is het anders ge
steld. Gegeven zijnde, dat dezen den oor
log hebben uitgeioktdat zij hem gevoerd
hebben met schandelijke handelingen,
thans erkend; dat hun geringe bekwaam
heid in militair opzicht tegenover de Boe
ren der twee Republieken voldingend be
wezen is; dat zij ten slotte slechts door
hun getalsterkte hebben overwonnen
zal het optreden der Engelschen in Zuid-
Afrika in de geschiedenis geboekstaafd
worden als de schandelijkste en minst
roemrijke van alle overwinningen, uitge
zonderd de zoogenaamde veroyering van
Ierland.
Wat wij gedacht hebben wordt door de
imperialistische Engelsche bladen den vol
ken verkondigd. Zij roepen het als om
strijd uit, dat het laatste spoor der onaf
hankelijkheid van de Boerenrepublieken
thans verdwenen is. Hulde wordt gebracht
aan den minister Chamberlain en Lord
Milner, aan wie het Britsche Rijk zeer
veel verschuldigd is.
Tevens roemen zij het genie en de groote
bekwaamheid van Kitchener; de Daily
Telegraph beschrijft hem als de hoogste
en grootste figuur van allen, het krach
tigste en oorspronkelijkste militaire genie
sedert Moltke.
Van den anderen kant wordt den Boe
ren lof toegezwaaid voor hun tallooze ede
le hoedanigheden tijdens den strijd getoond.
Wij, Engelschen, zegt de Times, zijn er
thans trotsch op, hen onder hun vaandel
te zien.
De vredesvoorwaarden verzekeren ons
het bezit van Zuid-Afrika, maar vormen
tevens den grondslag van een toestand,
waarbij wij kunnen rekenen op onze oude
tegenstanders, om ons in dat bezit te hand
haven. Het zal thans ons doel zijn, hen
over te halen om op het rijk dat door Ko
ning Edward bestuurd wordt, hun schit
terende vaderlandsliefde over te dragen,
die zij tot nog toe gevoelden Voor de klei-
Hij schrikte, kleurde sterk, en verloor
een oogenblik zijne volkomen zelfbeheer-
sching. «Ik vraag u vergiffenis," zeide hij,
«Ik neem het woord beschuldiging terug."
Nu was het hare beurt het hoofd op te
richten en hem op te nemen. Met een
minder koelen, maar even rustigen blik
als hij, zag zij zijn trotsch hoofd voor haar
buigen, en bestudeerde zij zijn gelaat trek
voor trek, van het strenge voorhoofd tot
de samengeperste lippen, waarop de me
lancholie voor altijd haar zegel scheen te
hebben gedrukt, en toen kwam er eene
verandering in haar gelaat«Holman,"
zeide zij, met eene plotselinge opwelling
van teederheid, «zoo wij in vroeger jaren
beiden met te veel wereldsche voorzichtig
heid hebben gehandeld, dan dat wij het
een van beiden een groot genoegen zou
den vinden daarop terug te zien, is dat
eene reden, waarom wij onze geheele toe
komst zouden bederven door te lang te
blijven broeden over wat wij zeker nog
jong genoeg zijn te begraven, zoo niet te
vergeten? Ik erken, dat ik op meer ide
ale wijze zou hebben gehandeld, indien ik,
nadat'gij mij hadt opgegeven, mij uit de
wereld had teruggetrokken en den kna-
#genden worm der wanhoop mijne nog over
gebleven levenslust en jeugd had laten
verteren. Maar ik was jong, en de wereld
had hare bekoringen, evenals het vooruit
zicht van rijkdom en rang, hoe hol die
ook bleken'te zijn; gij, die nu beide in
uw bezit hebt, omdat gij een jaar geleden
Evelyn Blake opgaaft, gij moest de laat
ste zijn om mij dat te verwijten. Ik ver
wijt u niets; ik zeg alleen, laat het ver
leden vergeten zijn."
«Onmogelijk," riep hij uit, terwijl zijn
gelaat eene 'sombere uitdrukking aannam,
die ik niet kon peilen. «Wat toen gedaan
is, kan niet meer ongedaan worden ge
maakt. Voor u en mij is er geene toe
komst. Ja," zeide hij, zich naar haar toe
keerend, toen zij eene lichte beweging
van tegenspraak maakte; «geen toekomst;
wij kunnen het verleden begraven, maar
wij kunnen het niet weer opwekken. Ik
twijfel er aan, of gij het zoudt wenschen,
als wij het konden; daar wij het niet
kunnen, zult gij zelfs niet verlangen weer
over dit onderwerp te spreken. Evelyn,
ik heb gewenscht u eens te zien, maar
ik wil u niet weer zienwilt gij mij
mijn openhartig spreken niet kwalijk ne
men en mij laten gaan?"
«Ik wil u uw openhartig spreken ver
geven, maar Haar blik zeide, dat zij
hem niet wilde laten gaan.
Hij scheen het te begrijpen, en glim
lachte, maar zeer bitter. In het volgende
oogenblik boog hij en was verdwenen en
zijP keerde terug naar de menigte harer
bewonderende aanbidders.
VI.
Omstreeks dezen tijd nam ik mijn ver
blijf in een soort van hotel garni, dat op
den hoek tegenover het huis van den heer
Blake stond. Ik droeg er zorg.voor eene
kamer te kiezen, die op dit huis uitzag,
en van uit mijne vensters kon ik gemak
kelijk het gaan en komen bespieden van
den heer, wiens handelingen mij dage
lijks meer en meer belang inboezemden.
Want schrijf het toe aan eene gril en
mannen zijn dikwijls even grillig als
vrouwen of verklaar het, zooals gij
wilt, zijne ongedurigheid in dien tijd was
waarlijk opvallend. Geen dag ging voor
bij, dat hij zijn tijd niet verkwistte met
langs de straten te wandelen, en dat niet
op zijne gewone doellooze, onverschillige
wijze," maar haastig, terwijl hij scherp om
zich heen zag als een roofvogel, die op
zijne prooi loert.
'Dikwijls was het reeds vijf uur, eer hij
thuiskwam en zoo hij, wat nu dikwijls
gebeurde, geene gasten te eten had, zag
men hem na zeven uur weer uitgaan
langs dezelfde straten als des morgens en
met een ingespannen blik, dien hij ver
geefs beproefde onverschillig te doen schij
nen, naar de gelaatstrekken der vrouwen,
die hij voorbijging, kijken. Ik volgde hem
dikwijls in dezen tijd, evenzeer voor mijn
ei "en vermaak als in de hoop iets te ont
dekken, dat mij in mijne taak zou hel
pen. Maar toen hij plotseling van wandel
terrein veranderde en in plaats van langs
de deftige straten van Broadway en de
Veertiende straat te gaan, een wandeling
ging maken naar Chatham square en de
donkere nauwe straten van Eastside, be
gon ik te bespeuren, welke prooi hij zocht,
en nu stelde ik alle bedenkingen terzijde
en volgde trouw zijne voetstappen, zooals
alleen ik, met mijne ontelbare vernom-
mingen, kon doen.
Wordt vervolgd.