No. 43.
Donderdag 22 Mei 1902.
1® Jaargang.
Nieuws- en Advertentieblad, voor Zeeland.
FEUILLETON.
11 Wedergevonden.
Brieven, stukken en aduertentiën te zenden aan den[ Redacteur-Administrateur uan ,,ZELAI\IDIA" te Zuiddorpe.
De strijd in België.
Deze courant verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
Abonnementen worden aangenomen op post- en hulpkantoren.
Inzending van advertentiën vóór 3 ure op den dag der uitgave.
Staatkundig Overzicht.
ZELANDIA
Prijs per 3 maanden:
franco per post 75 cent. Bij vooruitbetaling voor een geheel jaar bedraagt de abonnementsprijs
slechts f2,50 voor Nederland en voor België frs. 6,50.
Aan deze uitgave is verbonden een GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD tegen den
prijs van 45 cent per 3 maanden, betaalbaar tegelijk met de abonnementsgelden.
Advertentiën
van 1 tot 5 regels 50 cent, voor elke regel meer 10.
Bij[Jdriemaal plaatsing vanfdezelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen om dienstpersoneel ter grootte van hoogstens 8 regels worden
bij vooruitbetaling geplaatst voor -SO cent per advertentie.
Bij abonnement of herhaalde plaatsing belangrijke reductie.
Gerust kan van de liberalen in ons
naburig België getuigd worden, dat zij
met algeheele blindheid zijn geslagen.
Ze zijn ziende blind en boorende doof.
Hoe anders konden de Association
liberale en de Ligue liberale te Brus
sel vergaderingen houden waarin zij een
verbond sloten voor de verkiezingen van
den 25sten Mei a. s. met allen die het
Katholieke Ministerie vijandig gezind
zijn, of beter gezegd met de godsdienst-
looze bende die hun aanvallen richt op
Altaar en Troon.
De liberalen te Brussel hielden in de
groote zaal der Harmonie aldaar eene
meeting, waarin de sprekers het allen
eens waren, dat de Katholieke Regee
ring omver geworpen moest worden.
Besloten werd moeite noch kosten te
sparen om zich te ontdoen van het cle-
ricaal gevaar en van de clericale dwin
gelandij.
Van socialistisch gevaar werd niet
gesproken, over de jongste oproeren,
waar handel en nijverheid onder gele
den hebben, werd niet gerept, met geen
enkel woord werd gewaarschuwd, voor
de hernieuwde plannen van algemeene
werkstakingen en men heeft er niet
aan gedacht, om het vooruitdringend
monster der revolutie te bedwingen.
Over dat alles werd gezwegen, de li
beralen hebben de straatschandalen niet
gezien, zij hebben de kreten van vive
la rèvolutiona bas le roi vive la
republiqueniet gehoord. Zij zijn
ziende blind en hoorende doof.
De Association liberale en de Ligue
liberale gaan samen in den strijd ver-
eenigd met hen, die aanslagen gepleegd
hebben tegen personen en die brand-
»Sta mij toe mij zelf voor te stellen,"
ging hij voort. «Ik ben Gryce van het
détective-bureau. Dezen morgen gaf men
er ons kennis van dat een meisje in uwen
dienst gisteren nacht uit uw huis verdwe
nen is op eene eenigszins vreemde en on
gewone wijze, en ik ben hier juist geko
men met mijn helper om te zien of de
zaak van genoegzame beteekenis is om
haar te onderzoeken. Na vele verontschul
digingen voor ons binnendringen, wacht
ik uwe bevelen af."
De heer Blake fronste geërgerd het voor
hoofd, keek rond, en zeide, juffrouw Da
niels bemerkend: »Vondt gij de zaak zoo
gewichtig Zij knikte, het spreken scheen
haar moeilijk te vallen.
Hij bleef haar aanzien met eene uitdruk
king van twijfel. «Ik geloof haast niet,"
zeide hij, »dat zulke uiterste maatregelen
noodig waren; het meisje zal ongetwijfeld
wel terug komen, en zoo niet Hij haal
de even de schouders op en nam zijne
handschoenen.
»De moeilijkheid schijnt te zijn," zeide
Gryce, scherp en ingespannen naar die
handschoenen kijkend, »dat het meisje
niet alleen ging, maar voortgeholpen of
ontvoerd is door menschen, die in uw huis
ingebroken zijn."
»Dat is eene zonderlinge omstandigheid,"
stichtingen vernieling hebben gepleegd
aan eigendommen. Slechts twee aan
wezigen lieten een woord van afkeu
ring hooren tegen de schandalen door
de socialisten bij de jongste oproeren
gepleegd, maar onmiddellijk lieten zij
er op volgen en toch gaan wij samen
met de socialisten in den a. s. verkie
zingsstrijd om zoo spoedig mogelijk
grondwetsherziening te bekomen en het
katholiek ministerie den voet dwars te
zetten.
Paul Janson ging nog verder, en nie
mand protesteerde toen deze woelgeest
uitriep waarom zouden wij in België
geen socialistische ministers kunnen
hebben gelijk in Frankrijk, en de dom
me menigte juichte den spreker toe.
Zoo diep zijn de Belgen gezonken die
leden zijn der genoemde vereenigingen
waarover Paul Janson den scepter
zwaait. Deze autocraat droomt reeds
van een liberaal ministerie met een
paar socialistisch gezinde ministers, om
zijn haat te koelen op allen en op alles
wat tot den Roomschen godsdienst be
hoort. Zijn vrienden, de leiders der
socialisten, Van der Velde en Anseele,
denken al aan hun statierok. Gaat het
Ministerie niet heen, en daar valt niet
aan te denken, dan zullen opnieuw
dynamiet-aanslagen en oproerige betoo
gingen plaats hebben, waarbij die,
welke een paar weken geleden hebben
plaats gehad, slechts kinderspel zijn.
Met zoo'n onzin schuiven de Janson's
hun programma vooruit, om hervor
mingen in het leven te roepen, waar
van schooldwang, kazernedwang en
een wet tegen de kloosters de hoofd
schotel vormen.
Waarlijk, de Belgische liberalen heb
ben uit de laatste gebeurtenissen niets
geleerd, zij zijn onwetend gebleven van
den nood der tijden, hun wacht dan
merkte de heer Blake op, nog steeds zon
der eenig blijk van belangstelling, »en als
gij zeker zijt van wat gij zegt, is er mis
schien een onderzoek noodig. Ik zou de
justitie niets in den weg willen leggen,
als zij de verongelijkte te hulp komt.
Maar Weer haalde hij even de schou
ders op, half twijfelend, half onverschillig.
Juffrouw Daniels sidderde en deed eene
schrede voorwaarts. Ik meende dat zij
op het punt stond te spreken, maar in
plaats daarvan ging zij op hare vreemde,
aarzelende wijze weer terug.
Gryce scheen er geen acht op te slaan.
«Misschien, meneer," zeide hij, «als gij
met mij naar boven wilt gaan naar de
kamer, die dat meisje bewoonde, ben ik
in staat u eenige bewijzen te laten zien,
die u zullen overtuigen, dat onze komst
hier niet onnoodig is."
«Dat wil ik gaarne toegeven zonder mij
met bewijzen lastig te laten vallen, merk
te de heer des huizes eenigszins scherp op.
«Maar als er iets merkwaardigs te zien
is, is het misschien het beste, dat ik uw
zin doe. Waar ergens in het huis is de
kamer van dat meisje, juffrouw Daniels
«Die is ik heb haar de achterkamer
op de derde verdieping gegeven, meneer
Blake," antwoordde de vrouw, hem ang
stig aanziende.
«Die is ruim en licht voor naaien, en
zij was zoo netjes
Hij wuifde ongeduldig met de hand,
waarom de handschoen nu keurig sloot,
alsof deze bijzonderheden een noodige last
voor hem waren, en wenkte haar den
weg te wijzen. Nu scheen een nieuw ge-
ook bij den a.'s. stembusstrijd een ne
derlaag grooter dan die van 1884, want
zij zijn ziende blind en hoorende doof
gebleven in hun vervolgingswaanzin
tegenover de Kerk, waartegen zij niets
vermogen.
AMERIKA.
De ramp op Martinique.
De lijken die men nog aantreft bij het
onruimen der puinhoopen van St. Pierre
op Martinique worden, voor zooveel ze na
genoeg ongeschonden zijn, begraven tot
gisteren waren omstreeks 1200 slachtoffers
ter aarde besteld overigens verbrand.
Dit laatste schijnt met verreweg de meer
derheid der lijken 't geval te zijn, waar
uit men moet opmaken dat bij de ramp
tienduizenden menschen door de gloeiende
asch en slakken verbrand zijn. Soms den
ken de mannen die in het puin bezig zijn,
dat zij op kalksteen loopen, en dan blij
ken 't hoopen menschelijke overblijfselen
te zijn, door vulkanische asch omkorst.
Wat van menschelijke en dierlijke over
blijfselen nog gevonden wordt, werpt men
op een breede laag takkebossen, besproeit
het met teer en petroleum, en steekt alle
in brand. De vlammenzuilen die van deze
brandstapels oprijzen, hebben al aanleiding
gegeven tot het gerucht, dat Fort-de-France
in brand stond of bedreigd werd, maar
van dit laatste blijkt niets.
Niemand mag binnen de postenrij ko
men, die de bouwvallen van St. Pierre
afsluiten. Deze voorzorg is niet overbodig,
want er wordt veel geld en kostbaarhe
den gevonden, en opnieuw zijn een aan
tal van die menschelijke hyaena's gepakt,
die op roof uitgaan op de plaats der ver
woesting, en vooral de lijken onderzoeken.
Die een paar dagen geleden op heeterdaad
betrapt zijn, heeft men niet zacht behan
deld: ze zijn allen tot vijf jaren tuchthuis
veroordeeld. Thans is last gegeven, alle
lijkenberoovers op staande voet te fusillee-
ren.
De dorpen en gehuchten in den omtrek
voel haar te overweldigen, dat van schrik.
«Ik vind niet, dat gij meneer Blake
behoefdet lastig te vallen om naar boven
te gaan," fluisterde zij, zich tot Gryze
wendend.
«Ik weet zeker, dat, als gij hem zegt,
dat de gordijnen gescheurd waren, en de
stoel omgeworpen, het venster open en
Maar Gryce was reeds op de trap met
den heer Blake,, dien dit geringe verzet
terstond had doen besluiten mede te gaan.
«O, Godprevelde zij bij zichzelven
«wie kon dat hebben voorzien En zon
der zich om mijne tegenwoordigheid te
bekommeren met al het egoïsme eener ge
weldige aandoening, snelde zij mij voorbij
naar boven, waarheen ik haar spoedig
volgde.
III.
De heer Blake stond midden in de ka
mer, toen ik binnen kwam, en hij volgde
onverschillig met de oogen de beweging
van Gryce's vinger, terwijl deze met on-
vermoeiden ijver hem de verschillende
kleine bijzonderheden aantoonde, die ons
hadden getroffen.
Hij hield nog steeds zijn hoed in de hand
en was zoo eene geduchte en indrukwek
kende verschijning, zoo scheen juffrouw
Daniels tenminste te denken, terwijl zij
naar hem keek uit het hoekje, waar zij
zich bevond.
«Een gedwongen vertrek, zooals gij
ziet," riep Gryce uit; «zij had zelfs geen
tijd hare kleederen mede te nemenen
met eene plotselinge beweging bukte hij
en trok eene der laden van de latafel o-
van St. Pierre zijn nu ontruimd wegens
het gevaar voor de gezondheid dat de lij
kenlucht opleverde.
Er is gezegd dat de bevolking van St.
Pierre zich reeds tet een algemeene uit
tocht had opgemaakt, en dat de groote
ramp voorkomen zou zijn indien de gou
verneur Mouttet dat niet had verboden,
en zelfs de troepen ter hulp geroepen had
om het te beletten. Dit laatste is zeker
niet waar, want onder de vermisten be
vind zich geen enkele soldaat. Het is ech
ter wel zeker, dat Mouttet en zijn vrouw
opzettelijk naar St. Pierre gegaan en daar
gebleven zijn om de bevolking gerust te
stellen.
Maar al moge 't waar zijn dat, achter
op gezien, een algemeene uittocht een ge
luk geweest zou zijn niemand kon de
ze ramp voorzien. De lava moest naar de
Rivier Blanche afvloeien, als er een uit
barsting kwam. Den gouverneur mag er
geen verwijt van gemaakt worden dat hij
den wervelwind van heete asch en vuur
niet vermoedde die plotseling de uitbar
sting vergezelde en het bewoonde land tot
ver in den omtrek der Montagne Pelée
verzengd heeft. Integendeel, de twee we
gen die te land van St. Pierre naar Fort-
de-France leiden zijn ten deele gevaarlijk,
ten deele onberijbaar, het zou onmogelijk
geweest zijn, binnen een paar dagen 25,000
menschen te verschepen naar het zuiden
van het eiland, waar men overigens op
hun komst niet voorbereid was. Er zou
zeker een paniek ontstaan zijn, en men
zou, ware de uitbarsting niet zoo hevig
geworden, met eenig'recht aan den gou
verneur verweten hebben dat hij daarte
gen geen maatregelen had genomen.
De Montagne Pelée rookt nog. Door
scheuren in de massa's wolken die den
berg blijven omhullen, heeft men gezien
dat de hoogste top, de Morne-LdCroix, nog
bestaat. Een lavastroom heeft zich den 13en
nog verspreid, over een breedte van 500
meter, tot aan de Rivière Blanche. De
strandlijn is gewijzigd; de zee stroomt over
de plek waar het gehucht Le Prêcheur
lag; op andere plaatsen daarentegen is de
kust zoo gerezen dat de zee teruggeweken
schijnt te zijn.
Bij de rivier des Saints-Péres, op eenkilo-
pen voor de-oogen van zijn onverschilligen
toehoorder.
Op hetzelfde oogenblik klonk een ge
smoorde uitroep, en juffrouw Daniels snel
de naar hem toe.
«Ik verzoek u, heeren," smeekte zij,
terwijl zij zich voor de latafel plaatste om
het openen der andere laden te beletter.,
«te willen bedenken, dat eene zedige
vrouw, zooals dit meisje was, niet gaarne
hare kleederen voor de oogen van vreem
den zou willen zien tentoongesteld.
Gryce sloot terstond de lade.
«Gij hebt gelijk," zeide hij; «vergeef een
in den dienst geharden politiebeambte zij
ne ruwe manieren."
Zij drong dichter tegen de latafel aan,
die zij met haar klein, maar veerkrachtig
lichaam scheen te beschermen, terwijl ha
re oogen met eene bijna woeste uitdruk
king op den heer des huizes rustten, als
of hij en niet de détective de aanvaller
was geweest, waarvoor zij vreesde.
De heer Blake zag haar niet aan.
«Indien dit alles is, wat gij mij kunt
laten zien, zal ik nu maar weggaan,"
zeide hij. «De zaak schijnt ernstiger te
zijn dan ik dacht, en zoo gij het noodig
oordeelt krachtdadige maatregelen te ne
men, laat dan mijn sterke en ingewortel
de afkeer van alle openbaarheid u niet
verhinderen te doen, wat gij als uw plicht
beschouwt. Wat het huis aangaat, dat is
tot uwe beschikking, onder het bestuur
van juffrouw Daniels. Goeden morgen."
Hij beantwoordde onder buigingen met
eene onverschillige elegantie en ging weg.
Juffrouw Daniels haalde diep adem en
meter van St. Pierre, heeft zich een nieu
we krateropening gevormd, die sterk rookt.
Van Fort-de-France zijn zijn zeven kra
ters in werking te zien. Over Sainte-Ma-
rie, op de oostkust, viel eergisteren een lich
te aschregen.
De laatste officieele berichten van St.
Vincent zijn nog treurig. Wel vermindert
nu de vulkanische uitbarsting, maar er
blijft nog lava vloeien, en het gevaar is
niet geweken. Dertienhonderd lijken zijn
begraven, 130 gekwetsten liggen in het
hospitaal, 3000 beho9ftigen krijgen van
overheidswege onderstand.
Negen groote plantages zijn zwaar be
schadigd, en een is geheel bedolven. Op
een groot deel van het eiland is alle plan
tengroei verdwenen.
SPANJE.
Dc troonsbestijging van
Alfonstis XIII.
De feestelijke viering van de troonsbe
stijging van koning Alfonsus XIII is voor
afgegaan door de plechtige overreiking
van de orde van den Kouseband en twee
andere buitenlandsche onderscheidingen
aan den jongen vorst in de zaal der am
bassadeurs in het koninklijk paleis te Ma
drid.
De zaal der ambassadeurs is vrijwel de
schitterendste in de reeks van dertig ver
trekken, die de eerste verdieping van het
paleis vormen. De Koning was gezeten op
den rijken troon, die geflankeerd wordt
door vier groots vergulde bronzen leeuwen
en twee beelden de Voorzichtigheid en de
Gerechtigheid. De geheele koninklijke fa
milie en alle ministers waren tegenwoor
dig.
Om 11 uur trad het buitengewone En-
gelsche gezantschap binnen, vergezeld van
de leden der permanente ambassade. De
hertog van Connaught droeg de insignia
van de orde van den Kouseband en beves
tigde, na aan den Koning te zijn voorge
steld, het bekende blauwe lint om het
rechterbeen van den jongen monarch. Ver
volgens wekte hij den nieuwen ridder,
volgens de regelen der orde, op om zijn
ridderplichten getrouwelijk na te komen.
De Koning bood daarop den hertog als
pand zijner trouw zijn degen aan, welke
verliet de latafel. Onmiddellijk bukte
Gryce en trok de lade open, die zij zoo
zichtbaar had beschermd. Wij zagen een
witten halsdoek, die in zijne volle lengte
lag uitgespreid, wij lichtten hem op en
keken er onder. Een zorgvuldig opgevou
wen kleed van donkerblauwe zijde, blijk
baar zeer elegant gemaakt, vertoonde zich
aan onze begeerige oogen. Daar naast een
kraag van kostbare kant ik weet ge
noeg van die dingen om er over te kun
nen oordeelen met eene gouden broche
van vreemden en zeldzamen vorm. Een
verwelkt bouquet roode rozen lag bovenop
en gaf aan de andere alledaagsehe collec
tie den schijn van eene reliquie.
Verbaasd gingen wij eenige schreden
achteruit en keken onwillekeurig juffrouw
Daniels aan.
«Ik kan u geene opheldering geven,"
zeide zij met eene kalmte, die een zonder
ling contrast vormde met de opgewonden
heid, waarin zij verkeerde, zoolang de heer
Blake in de kamer was. «Dat deze voor
werpen, hoe kostbaar zij ook zijn, werke
lijk aan het meisje behoorden, daaraan
twijfel ik niet. Zij bracht ze mee, toen
zij kwam, en zij bevestigen slechts dat,
waarop ik reeds heb gezinspeeld: dat zij
geen gewoon naaistertje was, maar eene
vrouw, die betere dagen had gekend."
Met een zacht «hm en nog een blik
op het donkerblauwe gewaad en den fij
nen .kraag, legde Gryce zorgvuldig den
doek er weer overheen, en sloot de lade,
zonder dat wij een van allen iets hadden
aangeraakt. Vijf minuten later verdween
hij uit de kamer. (Wordt vervolgd.)