No. 40.
Zaterdag 10 Mei 1902.
1" Jaargang.
De Middenstand.
FEUILLETON.
Brieuen, stukhen en aduertentiën te zenden aan den Redacteur-Administrateur uan te Zuiddorpe.
EEN BANGE NACHT.
Deze courant verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
Abonnementen worden aangenomen op post- en hulpkantoren.
Inzending van advertentiën vóór 3 ure op den dag der uitgave.
Volks- en Landbouwbonden zijn op
gericht voor het maatschappelijk belang
hunner leden. Hoe er in die Bonden
gewerkt wordt is voldoende bekend.
Zij zijn er allengs toe gekomen en zpl-
len er toe overgaan vreest men
voor gemeenschappelijke rekening aan
te koopen en ingroote hoeveelheid te
betrekken, niet slechts wat tot hun
bedrijf behoort, maar ook alle huishou
delijke zaken.
En vinden zij hun gading niet in 't
eigen land, zoo gaan zij die zoeken daar
buiten.
Zoover is het ten huidige dage in ons
land nog niet gekomen, doch wat zal
morgen geschieden, vragen zich met
angst om het hart af zoo talloos velen,
die in allerlei nering en kleinhandel
brood en zuivel verdienen.
Het heeft zoo in de Volksbonden,
waarvan velen beter arbeidersbonden
dienden genoemd te worden, den schijn,
alsof geen middenstandsbelangen te be
hartigen zijn. Of zou men meenen, dat
de middenstand, die een zwaren kamp
te strijden heeft tegen maatschappijen
en vennootschappen, die over een mach
tig kapitaal te beschikken hebben, tot
overmaat van ramp nog onthouden
moet worden van de klandizie hun tot
nog toe door arbeiders en buitenlui ge
gund, wat zou hun dan nog resten
Wat anders dan bij den groothandel
aan te kloppen, om daarbij als onder
geschikten in dienst te treden Dat
kan men toch niet noemen een oplos
sing van het maatschappelijk vraagstuk.
Het christelijk beginsel«leven en
laten leven" wordt uit het oog verlo
ren.
Z. H. Leo XIII wees er reeds op in
zijn Encycliek Graves de Communi re,
waar de H. Vader zegt«Geweerd
moet worden een steen des aanstoots,
namelijk de christelijke democratie
moet haar zorg voor de lagere standen
niet zóo uitoefenen, dat zij de hoogere
schijnt .voorbij te gaan.
«Immers deze zijn niet minder diens
tig tot behoud en ontwikkeling der
maatschappij.
«Hiertegen waakt de christelijke lief
dewet.»
Wat de H. Vader hier zegt ten gun
ste van de hoogere standen, die geen
bijzondere bescherming noodig hebben,
geldt a fortiori, met nog meer klem,
van den middenstand, die erger dan
gene in het maatschappelijk geding is
betrokken.
Onmiddellijk daarop, trouwens, laat
de Paus volgen deze woorden, die het
algemeen beginsel behelzen, dat in de
ze tot richtsnoer moet dienen
«Want deze de christelijke liefde
wet wil de menschen zonder uit
zondering, en van iederen stand, om
vatten, aangezien zij behooren tot één
en hetzelfde huisgezin, door denzelfden
algoeden Vader geschapen, door den
zelfden Heiland verlost en tot hetzelfde
eeuwig erfdeel geroepen.»
Volksleiders schermen met ,,Rerum
Novarum" en ruien de werklieden op
tegen het kapitaal, maar zij denken er
niet aan dat in deze Encycliek te lezen
staat
«De natuur heeft alles geordend tot
eendrachtig samenwerken, tot onder
linge overeenstemming, en gewild,
dat in de samenleving deklassen in een
drachtige betrekking tot elkander staan
en een zeker onderling evenwicht be
waren.
In Noordbrabant heeft men het ge-
vaar, dat den middenstand bedreigt, be
grepen, daar heeft in 's Hertogenbosch
een vergadering plaats gehad van de
Hanza waartoe alle neringdoenden
van het Bisdom waren uitgenoodigd. 't
Zou ons erachtens wel zaak wezen,
leering en nut te trekken uit hetgeen
de Noordbrabantsche vaklui bezig zijn,
tot stand te brengen.
De naam Hanza is waarschijnlijk ont
leend aan de uit vorige eeuwen oude
eerbiedwaardige Hanza, met hare groot-
sche factorijen, met hare reusachtige
warenmagazijnen, te Londen, te Brug
ge in Vlaanderen, te Bergen in Noor
wegen, te Nowogorod in Rusland. Drie
honderd jaren hielden deze Duitsche
koopwaarkoloniën stand, in weerwil
van eiken strijd en van zoo vele vijan
delijkheden van vreemde zoowel als
van eigene broeders.
De geheele Bond der Hanza stond
met zijne geheele macht achter de meer
dan twaalf duizend faktorijbedienden
en niemand waagde het, zelfs in het
trotsche Londen, den geringste der
Duitsche winkelbedienden of leerlingen
ook slechts een haar te krenken.
Staatkundig Overzicht.
Binnenland.
Frijs per 3 maandent
franco per post 75 cent. Bij vooruitbetaling voor een geheel jaar bedraagt de abonnementsprijs
slechts f2,50 voor Nederland en voor België frs. 6,50.
Aan deze uitgave is verbonden een GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD tegen den
prijs van 45 cent per 3 maanden, betaalbaar tegelijk met de abonnementsgelden.
Advertentlën t
van 1 tot 5 regels 50 cent, voor elke regel meer 10.
Bij driemaal plaatsing van dezelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen om dienstpersoneel ter grootte van hoogstens 8 regels worden
bij vooruitbetaling geplaatst voor 40 eent per advertentie.
Bij abonnement of herhaalde plaatsing belangrijke reductie.
De zee ruischt en glinstert in haar
blauwe onmetelijkheid. De zon weerkaatst
haar stralen in liet golvend water en de
kinderen spelen met hun bloote armen en
voeten in het warme zand.
Och Karei, is het hier niet mooi,
roept de moeder der buiten spelende kin
deren haar echtgenoot toe.
De jonge vrouw zit in de schaduw in
een gemakkelijken stoel en kijkt droome-
rig naar zee. Een boekje, in fijnen pracht
band, waarin zij gelezen heeft, ligt open
op haar knieën. Zij gaat geheel op in de
schoonheid der natuur.
Karei Wendeler kon ook hier den man
van zaken niet afleggen. IJverig bestu
deerde hij de verschillende morgenbladen.
Op de bemerking zijner vrouw antwoord-
hij de slechts met een onverschillig hm en
las verder.
Zoo gemakkelijk laat eene jonge vrouw
zich echter het stilzwijgen niet opleggen.
Hoe jij dat toch mogelijk gemaakt
hebt, begon zij opnieuw, nadat je chef je
het verzochte voorschot had geweigerd.
Zijn gelaat werd dSnker. Dit thema
scheen hem onaangenaam.
Goedkoop is het hier niet, vervolgde
zij, en zoo ik gezien heb, zijt gij goed
voorzien van geld.
Nu, verheug je dan daarover, zei hij
eenigszins wrevelig. Wij zijn toch hier ge
komen om van het leven te genieten.
Uitrekenen kunnen wij later.
Ik geniet er ook van, antwoordde zij
geraakt. Maar jij met je kranten. Indien
je dat van het leven genieten noemt. Zij
zuchtte diep en keek hem zonderling in
de oogen.
De man liet zijn kranten op zijn knie
zinken en lachte. Vergeef mij, Mientje,
zei hij hartelijk; kom, vandaag zullen we
eens feest vieren en pret maken, vervolg
de hij in vroolijke stemming. Anna! riep
hij in het geopende huis, breng wijn en
vruchten en wat gij nog meer goeds hebt
hier
Het meisje bracht alles en zette het op
het tafeltje in de schaduw. De flesschen
knalden. De kinderen kwamen juichend
toegesneld. De zon keek nijdig onder het
gespannen zeil door.
Karei, wij leven te goed, zei de jon
ge vrouw zacht.
Och, wat, men leeft immers maar
ééns, riep hij, in dollen overmoed zijn glas
ledigend.
Nu, dat moet ik zeggen, je legt het
goed aan, klonk een ernstige stem plotse
ling achter de tafel te midden van het
vroolijke gezelschap.
Allen keken ontsteld op. De kinderen
keken nieuwsgierig, de jonge vrouw ver
legen den vreemdeling aan, want zij ken
de hem goed. De man sprong verschrikt
op, alle kleur week van zijn gelaat.
U hier, mijnheer chef? kwam het
stotterend van zijn lippen.
Ja, mijnheer Wendeler, klonk het
SPANJE.
Vrcesclijk misdadig plan.
Een vreeselijke misdaad is te Barcelona
voorkomen, doordat de politie twee werk
lieden in hechtenis heeft genomen die het
snoode plan hadden opgezet, om een we
verij, waarin 400 menschen aan den ar
beid waren, in de lucht te doen vliegen.
FRANKRIJK.
Een spoorwegongeluk.
Een trein met pelgrims, komende uit
Mouscron (België) en bestemd naar Lour-
des, derailleerde door een onbekende oor
zaak op een open traject nabij Moyenne-
koel. Ik moet u om een onderhoud ver
zoeken
De gedistingeerde oude heer zei dat als
een bevel aan zijn ondergeschikte.
De jonge man trad nader.
Ik ben bereid, zeide hij.
Hier niet, zeide de oude heer, een
medelijdenden blik op de vrouw en de
kinderen werpend.
Wilt u dan zoo goed zijn mij te vol
gen?
Karei ging hem voor in het huis. De
jonge vrouw zag hen met klimmenden
angst na. W.at had dat alles te beduiden
Zij keek om zich heen, of iemand het
gebeurde gadesloeg. En zoo was het in
derdaad. Daar stonden niet ver van de
huisdeur nog twee heeren, die klaarblijke
lijk met den chef gekomen waren en op
hem wachtten. Zij kende hen niet, maar
hun aanwezigheid alleen joeg haar angst
aan en boezemde haar onrust in. Zij wil
de haar man volgen, om te hooren water
was. Toen traden die mannen snel voor
de deur, als wilden zij haar den toegang
beletten. Zij stond stil. Dat was de hou
ding van politieagenten. De kinderen
sprongen haar na. Zij weerde hen af en
voerde hen naar de tafel terug. Het on
derhoud van Karei met zijn chef zou im
mers alles ophelderen.
Tien minuten verliepen voordat Karei
zeer bleek weer buiten kwam.
Vaarwel kinderen, vaarwel vrouw,
riep hij met gedwongen vroolijkheid. Mijn
tegenwoordigheid in de zaak is dringend
noodig.
Hij kuste de kinderen, daarna ook zijn
ville, tusschen Amiens en Compiégne. Er
moeten dooden en gewonden zijn. Inge
nieurs en een aantal geneesheeren begeven
zich ter plaatse.
Volgens een nader bericht zijn er bij
het déraillement 9 personen gedood en 11
zwaar en 40 licht gewond. Twee pelgrims
worden nog vermist. Het ongeluk zou vol
gens sommigen aan den misslag van een
wisselwachter te wijten zijn, maar volgens
anderen was de weg dien de trein volgde
niet geschikt om zoo zware treinen te dra
gen, en buitendien eenigszins verzakt ten
gevolge van den regen.
ZWITSERLAND.
Een tunnel ingestort.
De Chexbres-tunnel is ten deele inge
stort. Sedert geruimen tijd sijpelde water
door het tunnelgewelf, en men was bezig
de bronnen daarvan op te sporen. In het
metselwerk werden kanalen gehouwen,
wat heel moeilijk en gevaarlijk was met
het oog op de slechte hoedanigheid van
het gesteente. Zondag had dit werk stil
gelegen. Den volgenden dag zagen drie
arbeiders, die werkten aan het gewelf, dat
twee steenen daar uitgevallen waren. Zij
begrepen wat dit beteekende, vluchtten
onmiddelijk, en nauwelijks waren zij on
der de gevaarlijke plek uit, of het gewelf
bezweek over een lengte van 5a 6 meter,
en door deze opening stortte een geweldi
ge massa steen en aarde die ter lengte
van 25 m. de rails begroef. Deze instor
ting had plaats op 140 meter van het zui
delijk tunnelportaal. Wat de oorzaak is,
weet men niet.
Het treinenverkeer was natuurlijk ge
heel gestremd, en de ingenieurs verklaren
dat het zeker nog wel veertien dagen du
ren zal, vóór alles hersteld is. Het goede
renvervoer en de post zijn langs andere
lijnen geleid. Het locaal verkeer gaat tot
aan de tunnel. Daar moet alles uitstappen;
de dames in vigelanten, de heeren op
braecks en open wagens, door de maat
schappij gehuurd. En zoo trekt dan tel
kens zoo'n karavaan over den berg naar
de andere zijde der tunnel, waar een an
dere trein gereed staat. Die tocht duurt
ongeveer een half uur. Soms is er in de
rijtuigen geen plaats genoeg, en dan moe-
vrouw. Hij fluisterde haar in het oorGe
vangen genomen, stil, de kinderen
Eer zij nog de vreeselijke gedachte kon
begrijpen, waren zij verdwenen.
Gevangen genomenKoud rilde het
haar door de aderen. Zij stond reeds op
het punt in tranen uit te barsten, toen zij
zich plotseling bedwong. Daar dook de
oude visscher achter het huis op. Hij keek
haar en de kinderen zoo zonderling aan.
Had hij iets gehoord of gemerkt? Zij greep
een der kranten en verborg haar gelaat
achter de opengevouwen bladen. Deze
schijnbare onverschilligheid bracht den ou
den man op een dwaalspoor, wien het
vreemde plotselinge vertrek van haar man
wel was opgevallen. En terwijl zij scheen
te lezen, rolden haar de tranen over de
wangen op het papier.
De kinderen speelden weer. Het afscheid
had hen niet bedroefd; vader was in de
stad ook den ganschen dag weg, en zij
verheugden zich reeds in het vooruitzicht
op alle geschenken, die hij voor hen zou
medebrengen.
Gevangen genomen Waarom, dat had
Karei niet gezegd, ook niet, of hij schul
dig was. Hij had wel is waar geen tijd
gehad om veel te zeggen, maar het eene
woord „onschuldig" had hij er toch wel
kunnen bijvoegen, want hij wist, wat dat
in dezen verschrikkelijken toestand voor
haar zou beteekenen troost en hoop. En
nu? Zij dacht na over de oorzaak, die tot
een zoo onteerenden maatregel geleid had.
Op eens richtte zij zich verschrikt op. De
groote som geld, die hij in zijn bezit had,
nadat het verzoek aan zijn chef om een
ten de heeren loopen.['sJNachts wordt al
les door fakkeldragers bijgelicht.
BELGIË.
Een woelijse verjsa«Ierinjs.
Op het buitengewoon Congres der socia
listen, dat Zondag in het Maison du Peu-
ple te Brussel werd gehouden, viel Citoj-en
Van der Velde, het gezag des Konings aan
en verheerlijkte de vrijmetselarij. Deze
knecht der Loge met zijn medesprekers,
kregen harde waarheden te slikken 'van
den werkman Hubin, die de volkshelden,
in het bijzonder den Oitoyen Destreé ver
weet, dat hij rustig in den Muntschouw
burg zat, toen de socialisten op straat wer
den vermoord.
Hevig werd tegen deze brutaal uitge
sproken beschuldiging geprotesteerd, op
zijn beurt protesteerde Hubin tegen de toe
juichingen waarmede zij begroet werden,
die zelf niet deden wat zij aan anderen
bevalen.
Anseele wist den storm, die opstond te
bezweren door met zijn vrienden de Inter
nationale aan te heffen, de geheele verga
dering zong mee en te midden van de
grootste verwaring werd bij staan en zit
ten, het gedrag der leiders met even
over de helft der aanwezigen goedge
keurd.
Lekkere helden, die socialisten
II. >1. (Ie Koningin.
Naar aanleiding der ziekte van H. M.
de Koningin, schrijft het Handelsbl. van
Antwerpen.
„De onrustwekkende tijdingen over den
toestand van H. M. de Koningin der Ne
derlanden hebben, ook in België, en voor
namelijk in het Vlaamschsprekende ge
deelte des lands, diepe verslagenheid te
weeg gebracht en algemeene deelneming
uitgelokt.
„Een Engelsch spreekwoord zegt: blood
is thicker than water; in deze voor het
Nederlansche volk zoo bange oogenblikken
ondervinden wij er de waarheid van, en
is ook ons Nederlandsch gevoel droevig
ontsteld.
voorschot was afgeslagen de haast, waar
mee hij dagelijks naar de kran'en greep;
zijn melancholieke stemming, zijn gekun
stelde vroolijkheid, dat alles wees op een
geheime misdaad. Hij bekleedde een be
trekking van vertrouwen. Indien hij die
eens misbruikt had en zich gelden had
toegeëigend, die hem niet toebehoorden
En waarom? Uit liefde tot haar, daar
zij naar deze badreis zoo zeer verlangd had,
en wijl hij anders niet in staat geweest
haar wensch te vervullen
Het blad in haar hand ging op en neer.
O, kalm en onverschillig te moeten blij
ven bij die gedachte, ter wille van de
kinderen en de vreemde menschen, ter
wijl zij had willen uitschreeuwen in waan
zinnige smart! En zoo zou het blijven,
uren, dagen, weken lang! Zij wist, hoe
langzaam het gerecht is, hoe lang een on
derzoek kan duren, en intusschen zou zij
wellicht geen enkele tijding van hem krij
gen. Een ding was zeker: hier kon zij
niet blijven. Hier was het land der geluk
kigen, daaruit was zij nu voor altijd ver
bannen. Zou zij wachten, totdat het in al
le kranten stond, tot men zijn naam open
lijk noemde en haar met den vinger na
wees? Neen, weg! morgen reeds! Eerder
ging het echter niet. En dat was nog al
tijd plotseling genoeg om opzien te wek
ken.
De dag, die haar een eeuw toescheen,
was eindelijk in bange verwachting ten
einde geloopen. Het geld had Karei mee
genomen, of wellicht had men het hem
afgenomen. Gelukkig was hier vooruit be-
1 taald, en wat zij in haar beursje had, was
