No. 19.
Woensdag- 26 Februari 1902.
le Jaargang.
FEUILLETON.
Dagen van Leed.
Brieuen, stukken en advertentiën te zenden aan den Redacteur-Administrateur van ZELANDIA" te Zuiddorpe.
Prijs per 3 maanden t
franco per post 75 cent, voor België frs. 2.50. Bij vooruitbetaling voor een geheel jaar bedraagt
de abonnementsprijs slechts f2,50 voor Nederland.
Aan deze uitgave is verbonden een GEÏLLUSTREERD ZONDAGSKLAD tegen den
prijs van 45 cent per 3 maanden, betaalbaar tegelijk met de abonnementsgelden.
Deze courant verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
Abonnementen worden aangenomen op post- en hulpkantoren.
Advertentlën i
van 1 tot 5 regels 50 cent, voor elke regel meer 10.
Bij driemaal plaatsing van dezelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen om dienstpersoneel ter grootte van hoogstens 8 regels worden
bij vooruitbetaling geplaatst voor AO cent per advertentie.
Bij abonnement of herhaalde plaatsing belangrijke reductie.
Inzending van advertentiën vóór 3 ure op den dag der uitgave.
Lijnt van fsiften voor Z. II.
<len Paus.
Vorig bedrag f292,55.
A. J. Theuns, past. Zeeuwsch-
Olinge 10,00.
Totaal f302,55.
DE BEURSSPELEN EN
DE LANDBOUW.
Hoe dikwijls in den loop van een jaar
moet de landbouwer zich niet afvragen:
welke zal later de waarschijnlijke prijs
zijn van dit of dat landbouwproduct
Bijv. wanneer de tijd daar is om graan
te zaaien, zal hij natuurlijk de grootste
oppervlakte beschikken voor die soort
graan welke meest kans heeft om hoog
in prijs te staan, wanneer de oogst zal
zijn gekomen. Die kansen op verhoo
ging of verlaging zal hij wegen vol
gens de fak toren die daarop invloed
kunnen hebben, voor zooverre zij hem
bekend zijn. En toch hoe dikwijls zien
wij niet dat deze gissingen geheel en
al verkeerd uitkomen, ja soms wel ge
heel en al tegenovergestelden uitslag
geven als die men dacht te krijgen,
't Is dat er buiten de gekende fakto-
ren, nog veel meer zijn waar men niets
van weet, ten minste wij niet, gewone
stervelingen, die niet ingewijd zijn in
de geheimen van den Groothandel. Wij
berekenen de kansen van rijzen of da
len der prijzen volgens hetgeen wij we
ten van de hoeveelheid die geproduceerd
wordt in het binnenland, ja dikwijls
maar in de naaste omgeving. Maar van
hoeveel grooter belang is tegenwoordig
niet wat het buitenland kan aanbie
den Wij zullen nu eens nader kennis
maken met een der faktoren die onge
twijfeld onder de voornaamsten mag
gerekend worden en die weinig bekend
is. De beursverhandelingen waarvan wij
hier gewagen kenmerken zich bizonder
door het voorbarig aan prijs stellen
der oogsten zij worden verkocht vóór
zij gegroeid zijndoor het verkoopen
Zijn linnen was zeer fijn, doch niet meer
uiterst zindelijk; eene dikke stoflaag be
dekte zijne gansche kleedij en deed ver
moeden dat de man van eene verre reis
kwam.
Op het gelaat van den vreemdeling lag
een onbeschrijflijke zweem van droefgees
tigheid; geleden had hij, dat was zeer dui
delijk, en zijn lijden moest zoodanig ge
wenst zijn, dat het diepe sporen in zijne
ziel moest gelaten hebben.
Uit zijn zwart, zacht fonkelend oog
scheen die zwartvolle glimp, welke de deel
neming in het lijden van anderen verraadt,
zelfs blonk een biggelende traan in de
groeven zijner gebronsde wangde fijn ge-
teekende neus en mond, zijn goed gevorm
de zwarte baard gaven iets edels aan zijn
gelaat. Aan de vingeren droeg hij ver
scheidene kostbare ringen, welke met fon
kelende gesteenten waren bezet.
Men was bij den wagen gekomen.
De deur dier vervoerbare woning werd
geopend door een ander meisje, dat in al-
e haast en verschrikt, gillend de vijf of
op termijn van een produkt welke de
verkoopers niet bezitten en welke zij
ook niet van gedacht zijn te leveren;
door het scheppen op papier van schijn-
oogsten, welke dertig of veertigmaal
grooter zijn dan die welke de landbouw
inderdaad kan voortbrengen, hetgeen
tot gevolg heeft dat de gewone wetten
van vraag en aanbod geheel en al hare
natuurlijke uitwerking verliezen. Zulk
een beursspel is een soort wedspel dat
veel gelijkenis heeft met dat van een
bookmaker, maar ongelukkigerwijze valt
de schade die er uit voorvloeit bijzonder
op de landbouwprodukten en de eerlij
ke, rechtvaardige handel wordt onmo
gelijk gemaakt.
De basis van elke trouwe handels
operatie is en blijft immer, dat de ver-
kooper verplicht is de verkochte voor
werpen te leveren op dag en plaats in
het koopkontrakt vastgesteld.
De wet erkent overal aan den koo-
per het recht te eischen dat het ver
kochte geleverd worde en zij legt den
verkooper den plicht op van dit te le
veren. Geen enkel koopkontrakt welke
deze clausule niet inhoudt kan door de
Rechtbank erkend worden, en nochtans
wordt deze wet verkracht iedere dag,
ja ieder uur en dat om zoo te zeggen
over de gansche wereld door personen
wier eenige bezigheid het is commis
sies of premiën te bekomen op schijn-
verkóopen en voor wie deze commis
sies de eenige broodwinning uitmaken.
Men kan zich afvragen, hoe het mo
gelijk is dat twee personen een kon-
trakt maken omtrent iets wat niet be
staat P Het antwoord hierop is, dat zij
in werkelijkheid geen akkoord maken
over dat voorwerp, maar wel over zij
nen prijs. Zoo bijv. zegt A tegen B:
Ik koop van u 1000 ton maïs, te leve
ren binnen drie maanden aan dien prijs.
B neemt aan den maïs te leveren
op den vastgestelden datum. Wanneer
de datum der levering is aangekomen,
heeft B geen maïs die hij leveren kan
zes treden van den wagen trap afsprong;
zij sloeg de handen voor het aangezicht en
riep als wanhopig:
Dood Dood
Men zette de draagbaar neerde koor
dendanser opende de oogen, een diepe
zucht en een snijdende gil, door het lijden
veroorzaakt, welden hem uit de borst.
Goddank hij leeftriepen drie
stemmen te gelijkde meisjes en de knaap
omvatten de van pijn trillende handen
des ongelukkigen koordendansers.
Vervolgens tilde men den man, zoo zacht
mogelijk, van de draagbaar op en droeg
hem in den wagen, op eene slaapstede,
welke in den vorm eener alkove in het
achtergedeelte van het woonrijtuig was
aangebracht.
De onbekende leende eene behulpzame
hand tot het volvoeren van dit lastig
werk, waarna hij blijkbaar met tegen
zin, doch bescheidenheidshalve wilde
afscheid nemen van het kunstenmakersge-
gezin.
Kom met mij, zeide hij tot den knaap,
wij zullen in de stad eenen heelmeester
zoeken.
De koordendanser opende de oogen, deed
een teeken tot den onbekende en zeide
vervolgens met zwakke, nauw hoorbare
stem, terwijl de pijn al zijne lidmaten
rillen deed
Dank dank goede heer Het
en A vraagt ook geenszins om er te
ontvangen, maar de prijs der maïs is
niet meer die welke A aangenomen
had te betalen. Indien de prijs hooger
is, betaalt B aan A het verschil, is de
prijs lager dan betaalt A die den maïs
moet aanvaarden aan den vastgestelden
prijs, aan B het verschil tusschen den
huidigen prijs en den prijs van het
kontrakt.
Men ziet dat het niet noodig is maïs
te verhandelen om zulksoortige verkoo-
pingen te doen. Het is dus een eenvou
dig wedspel op den cours van den maïs,
een verplichting van te betalen voor A,
wanneer de prijs daalt en voor B, wan
neer de prijs stijgt.
Om den beursspelers nu toe te laten
deze soort weddingschappen systema
tisch uit te voeren, zijn er in de mees
te landen van Europa vereffeningskan
toren opgericht (dearing House), 't Is
hier dat die verschillen in de prijzen
worden uitbetaald en zoo gelegenheid
gegeven wordt om nieuwe speculaties
aan te gaan.
Veronderstellen wij nog eens twee
zulke spelers die heden een koop en
verkoopkontrakt aangaan, dat vervalt
binnen drie maanden.
De volgende dag, als het voorwerp
verminderd is in prijs, moet de verkoo
per het verschil betalen aan het veref
feningskantoor, is de prijs integendeel
gestegen, dan betaalt de kooper het ver
schil. Het is klaar dat in zulke om
standigheden men kan spelen op veel
grootere schaal als bijv. in de wedren
nen. Daarenboven worden deze spelen
het heele jaar door voortgezet, en de
rampen die zij veroorzaken vallen niet
alleen op de spelers zelf, maar ook op
een aantal gansch onplichtige personen,
die dikwijls het bestaan zelf van die
spelen niet kennen.
De verkoopstelsels zijn officieel aan
vaard in Engeland sinds 1888.
Al de produkten waar zij op toege
past zijntarwe, maïs, meel, suiker,
zou nutteloos zijn Ik voel het, ja
ik voel het wel. ik ga sterven. al
mijne ledematen zijn gebroken. mijn in
gewand is vermorzeld.
De man zweeg een oogen blik, dan wenk
te hij hen allen nader te komen, ten ein
de fluisterend te kunnen spreken, en hij
ging voort
Kinderen ja, laat mij u zoo noe
men... ik heb u iets ernstigs mede te dee-
len alvorens te sterven... want sterven zal
ikGij weet, gij zijt mijne kinderen
niet... alhoewel ik u dien naam soms
geef... Ik heb u gekochtJa, gekocht!...
om u in het kunstenmakersbedrijf op te
leiden.
Eene rilling doorliep de leden der aan
wezigen; de onbekende staarde met ver
wilderde oogen op den stervende, en ves
tigde daarna den vorschenden blik op die
gene der meisjes, welke hij door den knaap
den naam van Basquina had hooren geven.
De lijdende hernam
Ja... Hecco... ik kocht u van eene
kinderroofster... en hij blikte met zijn
stervend oog op den knaap Hecco, gij
werd gindsch, aan den Rijnstroom, opge
licht... in het dorp Zweibach. Basquina,
gij en uwe zuster Gazela werden, niet ver
van hier... te midden der heiden van het
Kempenland... aan hunne ouders ontroofd...
Gij speeldet naast uwe woning. toen gij
door eene leurster werd medegelokt... en
koffie, thee, zijde, ijzer, enz. hebben
sinds dien tijd in waarde verloren.
Men moet wel aanmerken, dat de
prijzen vastgesteld bij deze verkoopen op
papier, helpen in het vaststellen der
prijzen van den eerlijken handel.
Immers door deze spelen wordt de
nominale voorraad op de markt veel
vermeerderd en heeft gevolg dat de prijs
daalt, hoe weinig oogst er ook in wer
kelijkheid gemaakt is.
't Is de dagelijksche officieele prijs
dezer verkoopingen op papier, zooals
hij vastgesteld wordt op het vereffenings
kantoor te Londen, diè geldt als offici
eele prijs van het werkelijke produkt.
voor de gansche wereld.
Het is dan ook geen wonder, .dat in
alle landen stemmen zijn opgegaan, die
van de wetgeving de belangstelling
eischten voor deze onheilbarende specu
laties.
In verschillende landen reeds staan
zij onder strenge boetstraffelijke regle
menten, en het is te hopen dat alle
landen van Europa elkander de hand
zullen reiken en gezamenlijk de noodi-
ge maatregelen nemen om deze gebrui
ken, zoo noodlottig voor de algemeene
welvaart, te doen verdwijnen.
Staatkundig Overzicht.
De Oorlog.
Onder de vele afschuwelijkheden, die
ons reeds over den oorlog bereikten, is on
getwijfeld ook het volgend schilderstuk
van miserie en ellende wel waard, om er
een oogënblik de aandacht aan te wijden.
Het geeft ons weer duidelijk te kennen
op hoe beestachtige wijze de Britten te
werk gaan.
In de Altdeutsche Blatter geeft een Duit-
scher uitvoerig verslag van zijn weder
waardigheden onder het Engelsche bewind.
Hij was een rustig burger van Ermelo.
»Den llen Mei 1901 zoo vertelt hij
werd dat dorp voor de vijfde maal door
de Engelschen, onder generaal Bullock,
bezet. Als gewoonlijk werd ook deze troep
door een konvooi begeleid. lederen keer,
's anderdaags, op de Aschdagjaarmarkt van
Diest, aan mij werd verkocht. Ik had mij
ne gezellin, mijne vrouw verloren... met
haar werden mijne twee kinderen door
den dood geroofd... ik was alleen, om mijn
bedrijf uit te oefenen... Nog eens ik kocht
u voor eenig zilvergeld, en... ik had eene
nieuwe familie... Gij weet, kinderen, of
ik u altijd als een vader heb lief gehad.
Niemand antwoordde.
Hecco en de twee meisjes lagen wee-
nend voor de legerstede geknield.
Wat den onbekende door den boezem
woelde, bij het hooren van die woorden
des stervenden koordendansers, zou moei
lijk te giseen geweest zijn. Zijn zwart
oog schoot vuurstralen op den ongelukki
ge, die gesproken had, en slechts met de
grootste moeite kon hij het scherpe oog
een oogënblik afgewend houden van
het meisje, dat men Basquina noemde.
Geen gebaar dezer laatste ontging hem
hij scheen radeloos, en zijn adem steeg en
daalde hoorbaar in zijne zwoegende borst.
De lijdende woelde hevig op zijne leger
stede, als herwon hij eenige kracht; wel
dra zeide hij met fluisterende stem
Een priester Ik sterf!
De onbekende greep de hand van het
meisje, dat tot nu toe zoo zeer zijne be
langstelling had gaande gemaakt, trok
haar een weinig achteruit en zeide
Kom met mij, Mejuffer, wij zullen ee-
als de Engelschen in Ermelo waren, werd
er in de meeste huizen ingebroken en hoofd
zakelijk kostbaarheden, geld en gevogelte
gestolen. Daarom bleef hij ook ditmaal
thuis."
Maar het baatte hem niet. Hij kreeg
bevel met zijn vrouw zich bij de colonne
aan te sluiten. En dadelijk. Hij beriep
zich op zijn Duitsch onderdaanschap, en
toonde zijn papieren. »I don 'tcare whet
her yon are a bloody German or Jew or
not" (het kan me niet schelen of je een
verdDuitseher ef Jood of niet bent)
mee moest hij. Inderhaast pakte hij een
koffer, maar een oogënblik later zag hij
hem door kaffers stukgeslagen en leeg ge
stolen. Geen tijd om lang daarover na te
denken. Hij moest op een wagen met zijn
vrouw, die ziek was, en mee. Een matras
voor die zieke moest achterblijven. De sol
daten plunderden voor hun oogen het huis.
«Onderweg hielden dfe Boeren herhaal
delijk het konvooi op. De wagens (er wer
den nog andere bewoners van Ermelo mee
genomen) werden dan snel in de vuurli
nie getrokken en de soldaten namen dan
daarachter stelling." De Boeren schieten
in zoo'n geval niet, uit vrees hun eigen
menschen (vrouwen en kinderen) te tref
fen. De wagens reden holdedebolder over
het veld, niet achter maar naast elkaar,
en de meegevoerden hadden het zwaar te
verantwoorden. De Engelsche soldaten en
Kaffers hadden ook nog hun ongedierte
aan de wagens medegedeeld. Den 18en
kwam men te Standerton aan.
Den volgenden dag werden allen in het
concentratiekamp gebracht; velen tegelijk,
soms vijftig, in een tent. Men moest op
den grond slapen. Het was koud en er was
geen of weinig brandstof, en dan duur.
Drinkwater moest men halen uit de rivier,
waar de soldaten hun vuile wasch en zich
zelf in baadden, en ossen en paarden in
gedreven werden.
Den 2en dag kreeg men etenskaartjes
(ration ticicets). Die waren in 3 klassen
verdeeld. Als Duitseher kwam hij in klas
se A. Daarvoor kreeg hij 2 pond mager
vleesch voor 5 dagen7 pond meel, een
kop zout, een pond zwarte suiker, melasse
(smerig en ongenietbaar) en 1 pond suike-
rijkoffie. Met de laatstegenoemde waren
moesten zij 7 dagen toe. De Boeren kre
gen klasse B en- C. Hoe zij het daarbij uit
hielden, was schrijver een raadsel.
De toestand was vreeselijk in het kamp.
Er stierven er dagelijks van 8 tot 15 men
nen priester zoekengeleidt gij hem dan
naar den wagen.
Het zwartlokkige meisje wischte de tra
nen van de eenigzins gebruinde wang,
sloeg zwijgend een zwart manteltje om de
schouders, rukte zich den gulden haarband
van het hoofd, en trok zich het kapje van
haren mantel over de golvende haarlok
ken.
Ik ben gereed, zeide zij.
Zwijgend stapten beiden het wagentrap-
ken af en begaven zich in de richting der
stad.
De avondschemering begon te dalen
hier en daar pinkte reeds een lichtje in
de huizen.
De onbekende stapte met het meisje,
langs eenige straten der stad, weldra de
groote kerk binnen, wier deur geopend
was en alwaar eenige geloovigen hunne
avondbede kwamen storten hij trad recht
op eenen priester toe, die zich in het koor
bevond, en verzocht dezen de H. Sacra
menten der stervenden aan den man in
den wagen te willen brengen.
Weldra kwam de priester, in wit koor
kleed, uit de sakristie, beklom het altaar,
nam het H. Sacrament uit het tabernakel
de bel klonk en de priester zegende de aan
wezigen, waarna hij, voorgegaan door het
kunstenaarsmeisje en eenen dienaar met bel
en lantaarn, den weg insloeg naar den wa
gen van den koordendanser. Wordt oerv.)
ZELANDIA
2.
