No. 12.
Zaterdag1 1 Februari 1902.
1® Jaargang.
FEUILLETON.
Brieuen, stukken en aduertentiën te zenden aan den Redacteur-Administrateur uan ZELANDIA" te Zuiddorpe.
Godsdienstonderwijs.
De Fortuinzoeker.
Prijs per 3 maanden t
franco per post 75 cent, voor België frs. 2.50. Bij vooruitbetaling voor een geheel jaar bedraagt
de abonnementsprijs slechts f 2,50 voor Nederland.
Aan deze uitgave is verbonden een GEÏLLUSTREERD ZOXDAGSBLAD tegen den
prijs van 45 cent per 3 maanden, betaalbaar tegelijk met de abonnementsgelden.
Deze courant verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
Abonnementen worden aangenomen op post- en hulpkantoren.
Advertentiën
van 1 tot 5 regels 50 cent, voor elke regel meer 10.
Bij driemaal plaatsing van dezelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen om dienstpersoneel ter grootte van hoogstens 8 regels worden
"bij vooruitbetaling geplaatst voor 40 cent per advertentie,
Bij abonnement of herhaalde plaatsing belangrijke reductie.
Inzending van advertentiën vóór 3 ure op den dag der uitgave.
Lijst van griften voor Z. H.
den Paus.
In een envelopje. Voor Z. H. den
Pausf 1)
Op hoop van Zegen. S. v. M. en
R. d. M. 3.—.
Uit 't spaarpotje van een jongske 0,05.
Wanneer wij kennis en wetenschap
op hoogen prijs stellen, wanneer wij
haar in onzen tijd onontbeerlijk achten,
hoe zouden wij dan de hoogste weten
schap, de kennis van onzen godsdienst
niet naar waarde schatten
En al is het geloof eene gave Gods,
en kunnen wij door de wetenschap al
léén niet tot den waren godsdienst ge
raken, het is toch even zeker, dat de
kennis van de godsdienstwaarheden het
geloof in onze harten versterkt en be
vestigt. Hoe grooter de kennis van die
waarheden is, des te vaster wortelt de^
godsdienst in de harten, des te beter
zijn wij bestand tegen de aanvallen van
zijne vijanden. Die aanvallen zijn in onze
dagen talrijk evenals altijd, hevig niet
minder dan vroeger, sluw en gevaarlijk
meer dan ooit. Wanneer wij al die
aanvallen op het geloof, die hartstoch
telijke bestrijding van den godsdienst
steeds scherper en dreigender zien wor
den, moeten wij dan niet vreezen, dien
schat te zullen verliezen «Die Parel
waarvoor men 't al met winst ver
liest" zooals de groote Vondel zingt.
Hoe komt het dat in onzen tijd zoo-
velen onverschillig, ja afkeerig worden
van den godsdienst P Het is vooral omdat
zij zijne verheven waarheden niet ge
noeg kennen en begrijpen, het is vooral
omdat deze hun in de jeugd niet diep
genoeg, niet onwrikbaar zijn ingeprent.
Eerbied en liefde voor den godsdienst
in de harten der kinderen aan te kwee
ken, ouders, d&t is uw grootste, uw
heiligste plicht. De godsvrucht is een
teedere plant. Zorgvuldig, aanhoudend
moet zij worden aangekweekt vooral
in de eerste jeugd van het kind.
Verban nooit uit uw huisgezin, die
stichtende godsdienstige gebruiken, wel
ke gij van uwe ouders geërfd hebt.
Tegelijk met de ontwikkeling van het
verstand moeten de godsdienstige gevoe
lens aangekweekt en de voornaamste
waarheden des geloofs ingeprent wor
den. O, dat de ouders toch inzien, wel
ke diep ongelukkige gevolgen, welk
een rampzalige toekomst, hunnen kin
deren te wachten staat, als zij deze
plicht verwaarloosd hebben.
Nauwelijks heeft het lichaam de kin
derjaren doorworsteld, of de gevaren
der ziel dagen van alle kanten op de
hartstochten ontwaken, de wereld staat
ter verleiding gereed. Wanneer dan die
geleidende ster des geloofs, de Mentor
des levens ontbreekt, hoe jammerlijk
zal men afdwalen. Hoe zal de jongeling
zijne hartstochten in toom houden, als
hem de breidel des geloofs ontbreektj.
Of hóe zal hij op lateren leeftijd »die
parel" ooit vinden, wanneer hij ze
nooit bezeten heeft? Het is dan ook
onbegrijpelijk, dat er Katholieke ouders
zijn, die hunne kinderen naar scholen
zenden, waar het godsdienstonderwijs
geheel ontbreekt. Ik bedoel hier niet
zoozeer de lagere scholen, uyiar vooral,
die van het meer uitgebreid'onderwijs.
Wat de lagere school betreft, hare ge
varen worden grootendeels geneutrali
seerd, doordat het kind steeds in den
schoot der familie verblijft, waar voor
godsdienstonderwijs buiten de school
wordt zorggedragen ook is het dik
wijls evenals bij het hooger onderwijs,
onmogelijk zijne kinderen naar bijzon
dere scholen te zenden Maar de scho
len van het middelbaar onderwijs! Kin
deren nauwelijks 13 k 14 jaar oud,
worden aan het ouderlijk gezag ont
trokken, en hun ontvankelijk gemoed
onbeschermd aan het kwaad blootge
steld. Zij worden niet zelden op dien
jeugdigen leeftijd «zich zeiven baas",
daar het toezicht door vrienden over
hen uitgeoefend dikwijls verwaarloosd
wordt. De godsdienstige gevoelens die
nooit opgewekt en verlevendigd worden,
sterven langzaam weg. En dan
Waarlijk, het is niet te verwonderen,
dat een onervaren jongeling bedorven
wordt, blootgesteld als hij is aan zoo
talrijke gevaren. Op hem hebben de
ongeloovigen en zedenbedervers het ge
munt. Z. *H. Pius IX zag dit reeds in,
als hij schreef in den beroemden Syl
labus: »Zij (de ongeloovigen) willen de
\eilaanbrengende leering der Katho
lieke Kerk geheel en al wegcijferen
uit het onderwijs, en de opvoeding der
jeugd, en dan die teedere en buigzame
gemoederen met allerlei verderfelijke
dwalingen en ondeugden besmetten
En elders: »Het is op het verderf der
jeugd, dat al hun hoop gevestigd is,
daarom zijn al hunne aanslagen, vin
dingen, en werken in de eerste plaats
gericht tegen 4e onbedrev§p jeugd, ftm
haar te bedriegen en te bederven."
Welnu, voor deze aanslagen en gevaren
is de jongeling op de Katholieke scho
len grootendeels gevrijwaard. Daar, ge
scheiden van de voor hen zoo gevaar
volle wereld, worden hun de schoonste
en edelste gevoelens van deugd en gods
dienst ingeprent, om hen te sterken
tegen den komenden strijd der jonge
lingsjaren.
Zeer terecht zeide Prof. Pel van Am
sterdam onlangs in zijn bekende rede:
«Het is niet de edelste en schoonste
taak van de geneeskunde de ziekten te
genezen, maar, haar te voorkomen."
Zoo ook is de godsdienst niet alleen
daar, om de ziekten der ziel te gene
zen, hij is vooral een voorbehoedmiddel
tegen het kwaad. En heeft de jongeling
geen voorbehoedmiddelen noodig, waar
in onzen tijd ongeloof en zedenbederf
epidemisch heerschende zijn
Caveant consules! Ouders weest dus
op uwe hoede, geen zorgeloosheid geen
10
Zij behoorde tot eene familie, welke zich
daar tijdelijk gevestigd had en niet onge
negen was om zich van de jonge miss te
ontdoen.
Johns aanzoek werd niet van de hand
gewezen, en hij bekwam Mary zoo als
ze ging en stond, zonder eenig huwelijks
goed.
Tusschen het aanzoek en de bruiloft la
gen slechts drie weken, zooveel haast maak
ten beiden met het sluiten van het huwe
lijk.
De verbindtenis had plaats voor den vre
derechter, naar amerikaansche zeden.
Aan een priester, eene kerkelijke inze
gening, hieraan werd door geen van beiden
gedacht.
Het huwelijk was dus hiermede voor
goed gesloten, en de amerikaansche miss
kwam in een nieuw huis, door John aan
gekocht.
De schrijver kan niet zeggen hoe lang
de speelman op het dak heeft gezeten,
want trots alle navorschingen bleef dat
voor hem verborgen; zooveel is echter ze
ker, dat John nu eerst recht begon te be
grijpen wat eigenlijk een amerikaansch
huwelijk is.
Hij had nu gezelschap, wanneer hij ten
minste bij zijne jonge vrouw bleef; maar
droeg hij vroeger geheel alleen de zorg
voor zijn huishouden, thans moest hij nog
daarenboven zijne vrouw bedienen.
Deze sliep namelijk des morgens zoolang
het haar beliefde, liet zich door haren man
het ontbijt op het bed brengen en bracht
haar overigen tijd door met kleeden en
het afleggen van bezoeken.
John moest dus water halen, vuur aan
leggen, de schoenen zijner vrouw poet
sen, vroeg en laat de bediende spelen, en
alles doen wat de verwende amerikaan
sche vrouw verlangde.
In de eerste weken van zijn huwelijk
liet John zich dat alles welgevallen, doch
eindelijk werd het, zoo hij meende, tijd
dat de vrouw zich met den winkel en
het huishouden bemoeide.
Als antwoord hierop vond hij op een
dag eene dienstmaagd in huis, door zijne
vrouw tegen hoog loon gehuurd.
»Het was beneden hare waardigheid
zeide zij, zich met het huishouden bezig
te houden."
Toen John groote oogen opzette en lust
scheen te hebben om op europeesche wijze
zijne rechten te doen gelden, zag het jon
ge schoone vrouwtje met een honenden
onverschilligheid op dit punt. Denkt aan
de rekenschap, die gij eenmaal van de
zielen uwer kinderen zult moeten geven
Carpenaer.
Staatkundig Overzicht.
De Oorlog.
Van het oorlogsterrein wordt gemeld,
dat generaal De Wet het den Engelschen
zeer lastig maakt. Machteloos staan zij
tegenover hem. De Wet houdt reeds we
ken lang den vijand bezig in het Noord-
Oosten van den Oranje-Vrijstaat.
De Wet is nog altijd meester van zijn
terrein, daar de streek, waar de Boeren
zich nog vrij bewegen, zeer groot is.
Een correspondent te Bloemfontein van
de Daily Mail schreef reeds 25 December,
dat de nachtmarschen in het Oosten
van den Oranje-Vrijstaatgeneraal De
Wet's geliefdkoosd terrein, niet zooveel
succes hebben als die van generaal Bruce
Hamilton in het Oosten van Transvaal.
In dezen hoek slapen de commando's in
de open lucht en hebben een zeer uitge-
breiden verkenningsdienst. Zelfs de rond
trekkende bewegingen va» generaal Elli
ot, vernuftig bedacht en flink uitgevoerd,
vermochten den behendigen De Wet en
zijn hoofdmacht niet in de val te brengen.
Volgens een telegram uit Johannesburg
aan de Morning Post, heeft De Wet op
24 Januari zijn commando weder gesplitst
in kleine afdeelingen, die gereed zijn, zoo
dra hij het beveelt, weder te concentree-
ren terwijl zij intusschen de Engelsche
colonnes ontwijken.
Allerlei treurberichten voor de Boeren
melden de Engelschen. Over het comman
do van de Wet heet het, dat zijn paarden
er allertreurigst uitzien.
Berichten uit 's-Gravenhage ontvangen,
die den Engelschen censor in Zuid-Afrika
zijn ontsnapt, luiden als volgt
Van 15 October tot 15 November hebben
zich de Boeren in den Vrijstaat en in
Transvaal meester gemaakt van 18 En
gelsche convooien en 17 kanonnen, waar
van slechts een enkel door de Engelschen
is teruggenomen. In December zouden de
Boeren 1000 stuks vee bij Rondebosch Kop
op 3 mijl van Middelburg hebben buitge
maakt ook moeten zij een militairen trein
hebben genomen, waarin 700,000 pd. st.
glimlach over den schouder, zette haren
hoed op en liep trotsch de deur uit.
Toen zij des avonds terugkwamging
zij met een stuursch gelaat in een hoek
zitten, en had voor haar man geen enkel
woord veil.
Dit vond plaats in de eerste weken van
hun huwelijk.
Deze stemming bleef met kleine uitzon
dering voortduren, zoodat John zijn hu
welijk verwenschte.
Intusschen vond hij nog al eenige aflei
ding in zijne zaken, welke door een paar
goed geslaagde ondernemingen op een goe
den voet stonden.
Hij zou zich gaarne van haar ontslagen
hebben, maar eendeels had hij nog eenig
gevoel van de heiligheid des huwelijks, en
ten andere wilde hij een openlijk schan
daal vermijden.
Hij had reeds een goeden naam in de
volksplanting verworven, en dat was zeer
voordeelig voor zijn handel.
Hij trachtte dus zooveel mogelijk zijne
huiselijke oneenigheid te verbergen, ver
scheen met zijne vrouw in het openbaar,
bracht haar in gezelschappen en ontving
vriendidnen van haar aan huis.
Hoffelijk en onderdanig zijn jegens vrou
wen, zelfs al zijn zij ook niet vlekkeloos,
schijnt in Amerika eene burgerlijke ver
plichting te zijn, welke verplichting met
veel meer nauwgezetheid wordt nagekomen
onder de steenkolen verborgen was, die
bestemd waren voor de Standard Bank te
Johannesburg.
De Engelsche stilzwijgendheid der laat
ste tijden laat evenmin toe, de waarheid
dezer berichten in twijfel te trekken, als
ze voor waar aan te nemen.
De Engelschen zwijgen gewoonlijk als
het de Boeren goed gaat.
CHINA.
De superior van de missionarissen te
Scheut heeft gisteren een telegram ontvan
gen, meldende dat de moord op de paters
Van Meirhagen en Bongaers heeft plaats
gehad te Ping-lo, een dorpje nabij Sia-
yin-tsen, in apostolisch vicariaat van mgr.
Beririijn gelegen.
AMERIKA.
Tengevolge van de groote dynamietont-
plofling te New-York zijn zes personen om
gekomen, 75 ernstig gekwetst, terwijl hon
derden lichtere kwetsuren en schrammen
opgedaan hebbendaaronder zijn wel 200
menschen die zich op het tijdstip der ont
ploffing in het Murray Hili hotel bevonden.
Er bevonden zich 13 doozen dynamiet,
elk met 60 of 75 patronen, in de tunnel
elke patroon bevatte 37 pond dydamiet.
Volgens de bepalingen van het contract
mag de aannemer niet meer dan 62 pond
tegelijk bij zijn werk voorradig hebben.
Volgens een der verhalen is de ramp ver
oorzaakt door het omvallen van een bran
dende kaars, waardoèr papier aan het
branden ging.
GRIEKENLAND.
Een telegram uit Athene vertelt, dat
het vermaarde Grieksche «klooster van St.
Paulus" op den berg Athos, door brand
verwoest is. Tien monniken, waaronder
de prior, zijn in de vlammen omgekomen,
terwijl een twintigtal zware brandwon
den en andere kwetsuren moet hebben
opgedaan. De kerk, benevens het archief
met vele kostbare documenten, is gespaard
gebleven.
ENGELAND.
In zak en asch verkeert het Engelsche
«War Office." Er zouden 45.000 man noo
dig zijn om en haie opgesteld te worden,
ter gelegenheid van de kroning van ko
ning Eduard VII. Maar er zijn geen gar
nizoenen, die voltallig zijn, behalve die in
Ierland. Doch deze laatste durft het «War
dan de onderhouding der tien geboden
Gods.
Dat Dorner nu en dan van wrevel en
schaamte verging, dit wist niemand dan
hij alleen.
Onder vier oogen hadden er vaak ern
stige tooneelen plaats, zonder dat een der
echtgenooten er aan dacht iets in zijn ge
drag te veranderen.
In den laatsten tijd had zich van tijd
tot tijd een jong Amerikaan in de gezel
schappen vertoond, welke door Dorners
vrouw werden bezocht.
Dat tusschen hen al spoedig eene ver
standhouding heerschte, wisten alle be
kenden, slechts John had er geene oogen
voor; hij had al zijne gedachten bij een
uitgebreidon handel, welken hij in eene
naburige volksplanting had aangeknoopt
en welke hem vele voordeelen beloofde.
Tot het drijven van dezen handel had
hij eene aanzienlijke som gelds noodig,
welke hij daartoe in gereedheid had ge
bracht.
Gelukte deze handel, dan werd daar
ongetwijfeld zijn vermogen verdubbeld, en
hij had zelfs nog geld bij vrienden geleend
om daardoor zijne winst te vergrooten.
Sedert deze handel een aanvang geno
men had, was Johns vrouw veel inschik
kelijker gewordenzij spande alles in het
werk om haren man te behagen, en be
ijverde zich zelf om door haren invloed
de verlangde som voltallig te krijgen.
Toen het geld in huis was, goed be
waard, zoo als John dacht, kwam een bo
de uit de naburige volksplanting, die John
verzocht zich onverwijld daarheen te be
geven, wijl er nieuwe koopers aangeko
men waren, die met hem in onderhande
ling wenschten te treden.
In zijn ijver wierp John het geweer op
den schouder en begaf zich onmiddellijk
op weg, huis en eigendom aan zijne vrouw
overlatende.
Zijne afwezigheid duurde twee dagen,
daar de kooplieden hem op het sleeptouw
hielden, als deden zij het om hem te foppen.
Van den voorgewenden handel kwam
niets.
John begaf zich in eene slechte luim
weder op weg naar huis; hij was, zonder
te weten waarom, zonderling te moede.
Toen hij in zijne woning trad vond hij
alles in de grootste wanorde Zijne vrouw
was met den jongen Amerikaan op den
loop gegaan, en had natuurlijk de contan
ten voor een reispenning medegenomen.
De dienstmaagd was achtergebleven, om
den bedrogen echtgenoot het gebeurde te
verhalen.
Hij was bij dit bericht als door den don
der getroffen. Het schandelijk gedrag van
Schlips was nog niets in vergelijking met
de valschheid en ontrouw zijner eigene
vrouw. (Wordt vervolgd.)
ZELANDIA
