DINSDAG 14 DECEMBER 1943
§3e Jt&ëa'gzag, Na, É4
FEUILLETON
BINNENLAND
DAGKALENDER
Het 12-jarig bestaan der N.S.B. - Rede
van Mussert - Zijn bezoek aan Hitler.
VOOR HOOFD EN HART
KERK EN SCHOOL
Roode Kruis
Kinderlegitimatiekaart
UIT DE PROVINCIE
CHRISTEL IJ K DAGBLAD VOOR ZEELAND
BureauxL. Vorststraat 70, Goes. Postrekening no. 444SS. Tel. no. 2438. Bijkantoor
Middelburg; Fa. Boekh, J. j. FANOY, N. Burg 2628 en Noordweg ISS, Tel. no. 3128.
Dir.-Hooidred.A, DE LANGE, Goes. Adm, (Advertentiechef): B, P. DAVIDSE, Goes.
HET BOEK,
Het particuliere leven van den mensch in
oorlogstijd wordt, zooals we zelf ook onder
vinden, meer en meer binnen de muren van
het eigen huis, in de stilte en de sfeer van
het gezin samengetrokken.
Daaraan zit een goede kant, mits we deze
kans ten volle weten te benutten en er alle
profijt uit trekken, dat er ongetwijfeld uit
te putten valt. Velen worden in dezen tijd
naar een soberder leven gevoerdde ver
strooiing, de ontspanning en het vermaak gaan
voor een groot deel van ons heen, zoodat we
als vanzelf tot een grooter ingetogenheid ko
men; en het ons veel gemakkelijker valt dan
wanneer genot en vermaak van allen kant lok
ken om ons op de werkelijke waarden van het
leven te bezinnen.
Dezelfde ervaring, welke in de vorige win
termaanden werd opgedaan, blijkt nu ook op
te gaan: er wordt gelezen, veel gelezen; en
er worden veel ernstige boeken gelezen, boe
ken met een cultuurvormenden inhoud. Natuur
lijk zijn er ook aanvragen om lichtere lectuur,
maar zelfs daarin ziet men een verschuiving
naar het betere genre.
We zien hierin een verblijdend verschijnsel.
De mensch, in de stilte teruggedrongen, zoekt
troost en vindt kracht in hetgeen denkers,
theologen, letterkundigen en kunsteriaars ons
aan schoonheid en waarheid hebben gegeven.
In de dagen, dat het lawaai langs de straten
hing c-n ook onze stille huiskamer binnen
drong, had men geen tijd en lust cm zich mei
„het boek" bezig te houden. Maar nu de stra
ten 's avonds verlaten liggen en de verduiste
ringsgordijnen het licht binnenhouden in dezen
retraite-tijd, grijpt men weer naar het boek.
Zno kan ook, mits zorg wordt gedragen,
dat het juiste boek wordt gekozen, uit deze
eenzame tijden vee! goeds voortkomen. Onze
werkelijke cultuur kan bevorderd worden, als
de mensch leert lezen.
Bovenal zou het een zegen zijn als men
zich zette tot Bijbellezing en -studie.
ZWARE GEVECHTEN BIJ KIROWO-
GRAD EN TSJERKASSY. - DUITSCHE
AANVALLEN BIJ SJITOMIR. - RUST
IN ITALIË. - LUCHTAANVAL OP N,-
W. DUITSCHLAND.
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
deelt mede:
In den sector van K i r o w o g r a d en bij
Tsjerkassy deed de vijand ook gisteren
talrijke aanvallen met afwisselende sterkte.
De zware afweergevechten duren onvermin
derd voort.
In het gevCchtsgebied ten Noord-Oosten
van S j i t o m i r ondernamen de bolsjewisten
met pas aangevoerde strijdkrachten hevige
tegenaanvallen, die werden afgeslagen. Onze
troepen gingen daar opnieuw tot den aanval
over en sloegen een vijandelijk bruggenhoofd
op den westelijken oever van de Teterev
uiteen. Ten Noorden van het Ilmenmeer
drongen stoottroepen van een divisie jagers
bij verrassing in een goed versterkt vijande
lijk steunpunt binnen. De bezetting, bestaande
uit een Sowjet-bataljon, werd na korten, hevi-
gen strijd vernietigd of gevangen genomen.
Aan de rest van Ihet oostelijke front kwam
het slechts tot gevechten van plaatselijke be-
teekenis.^ In de gevechten zuidelijk van
K e r t sj heeft de 3de Roemeensche berg-
divisie onder bevel van £eneraal-majoor Mo-
ciulski zich bijzonder onderscheiden.
Aan het Zuid-Italiaansche front
verliep de dag zonder groote gevechtshande
lingen.
Eenige vijandelijke vliegtuigen, waarvan er
een werd neergeschoten, ondernamen in den
afgeloopen nacht stoorvluchten boven het
Rijnlandsch-W estfaalsch indus-'
triegebied.
Aanval op Noord-Duitschland.
(D.N.B.) Formaties Amerikaansche bom
menwerpers hebben Maandagmiddag, bij bedek
ten hemel lukraak bommen geworpen op eenige
steden in het Noord-Duitsche kustgebied. Even
als bij den terreuraanval op Emden werden
wederom voornamelijk woonwijken getroffen.
De vijand werd door de weersomstandigheden
gedwongen den voorgenomen geconcentreerden
aanval om te zetten in afzonderlijke aanvallen.
j ^15>.?r<^~^-m-er'kaansche bommenwerpers
werden bij de nadering en den terugkeer krach
tig door jagers beschermd. De Duitsche lucht-
„DE VERDOEMDEN"
door H. Kingmans.
„Wat zal ik er doen? 'k Ga weer maar
terug, naar Holland of zoo."
,,'tls sneu voor je,, maar 't is het verstan
digst, wat je kunt doen. Zal.... zal ik het
Lize vertellen?
„Niets zeggen. Laat haar in den waan; dat
ik dood ben. Da's.... beter voor jullie alle
bei. Enlaat mij nu alleen."
Opgelucht verdwijnt Hermann. Zijn spre
kend geweten brengt hij momenteel tot zwij
gen: per saldo is het toch niet zoo vreeselijk-
ze denken allen, dat Jochem dood is; niemand
verwacht hem terug, zelfs Lize niet.
Jochem blijft zielig achter.
„Die Arthur Lemarque kon praten, wat hij
wilde denkt hij, „ik behoor toch tot de ver
doemden".
Deze vreeselijke ontknooping heeft hij in
de verste verte niet kunnen vermoeden. Allen
dood, op Hermann na! En Lize de vrouw van
Hermann! Hoe heeft zij dat kunnen doen?
ut Hermann moet verbazend veranderd
zijn
Als een wezenlooze verlaat hij de herberg
en.. ?aat dwalen. De vlotjagers van Liegnitz
wil hij met ontmoeten. Dan praten, praten ze
over vroeger en hij wil van vroeger niets
meer hooren. Het verleden heeft nu radicaal
voor hem afgedaan....
Uren zwerft hij door de omgeving of ligt
aan den rivieroever in het lange gras, aan
wanhoop ten prooi. Alle geloof is hem ont-
verdedigingsstrijdkrachten hebben reeds mel
ding gemaakt van bet neerschieten van vier
motorige bommenwerpers.
Churchill voert besprekingen.
(D.N.B.) Churchill heeft, naar de Britsche
berichtendienst meldt, Vrijdag een tweede on
derhoud gehad met ex-koning Peter van Joe
goslavië. Verder heeft Churchill ook bespre
kingen gevoerd met ex-koning George van
Griekenland, waarbij ook Eden aanwezig was.
Op de terugreis van Kaïro heeft Churchill een
bezoek gebracht aan Gibraltar, waar hij de
verdedigingswerken bezichtigde.
Zal 1944 in militair opzicht
een hoogtepunt vormen?
De Berlijnsche Redacteur van het Alg. Han
delsblad schrijft:
Vrij algemeen, in het bijzonder bij de Geal
lieerden en bij de neutralen, wordt aangeno
men, dat militaire gebeurtenissen van ingrij
penden aard in 1943 niet meer zijn te ver
wachten.
Aan het Oostelijke front schijnen de aan
vallen der Sowjets en de Duitsche tegenaan
vallen elkaar in evenwicht te houden. Een
nieuwe fase schijnt pas te zullen intreden,
wanneer het geheele front in den greep van
den Russischen winter is gekomen. Op dit tijd
stip verwacht men van Duitsche zijde nieuwe
en groote offensieve operaties der Sowjets.
Men krijgt echter den indruk, dat de Duit
sche legerleiding zich het gevaar, dat de win-
teraanvallcn der Sowjets vooral dit jaar kun
nen vormen, zeer wel bewust is, en dat voor
een afdoende verdediging alle voorbereidin
gen zijn getroffen.
Ook omtrent het Italiaansche front is men
aan Engelsche zijde, sindt de offensieven van
het 5de Amerikaansche en het 8ste Britsche
leger klaarblijkelijk tot stilstand zijn gekomen,
iets terughoudender. Dit stemt overeen met de
Duitsche beoordeeling van de situatie in het
Zuiden, die het best wordt uitgedrukt door een
van militaire zijde afgelegde verklaring, dat
men niet verwachtte, dat de Britten en Ameri
kanen Kerstmis in Rome zouden kunnen vie
ren. Overigens sëhijnen de overstroomingen in
de Italiaansche rivierdalen de operaties zeer te
bemoeilijken.
De kans, dat de algemeen voor militaire
operaties in deze zone ongunstig geachte
maand December zal worden uitgekozen voor
een invasie in den Balkan of in het Westen,
is niet groot te achten.
Anderzijds moet de mogelijkheid van ver
rassende acties, die in den tijd omstreeks
Kerstmis het minst worden verwacht, natuur
lijk niet uitgesloten worden geacht. Dit geldt
ook, en wel in hooge mate, voor den lucht
oorlog. Van Duitsche zijde houdt men er
rekening mee, dat Britten en Amerikanen het
bombardeeren van Duitsche steden, voor zoo
ver de atmosferische omstandigheden gunstig
zijn, ook in de laatste maand van 1943 zullen
voortzetten.
Tegelijk met de verwachting, dat 1943 in
militair opzicht nog slechts weinig opzien
barends zal brengen, kan men in de Gealli
eerde pers de verwachting lezen, dat in 1944
alles wat tot nu toe aan militaire botsingen
heeft plaats gehad zal worden overtroffen en
dat dit jaar zoowel in materieel als in strate
gisch opzicht het hoogtepunt van den oorlog
zal vormen.
Duitschland is zonder twijfel gereed voor
den twee-fronten-oorlog. Het is logisch, dat
het zich in 1943 in de periode van reorgani
satie en afweer van dien oplaaienden storm in
het Oosten en van de zijn productie bedreigen
de luchtaanvallen vooral tot het defensief
heeft bepaald. Het staat echter geenszins vast,
dat Duitschland ook in 1944, nu het zich, naar
men hier aanneemt, ondanks de bombardemen
ten aan het gewijzigde aspect van den oorlog
potentieel heeft aangepast, in deze houding zal
blijven, volharden.
Korte Berichten.
(D.N.B.) Engelsch-Amerikaansche vlieg
tuigen hebben Vrijdagmiddag een nieuwen ter
reuraanval ondernomen op de Bulgaarsche
hoofdstad, waarbij vooral de arbeiderswoon
wijken van Sofia getroffen werden.
In de vergadering van de Sobranje ver
klaarde minister-president Bosjilof, dat de
vijandelijke aanval, evenals de vorige aanval
len, het leven van vrouwen en kinderen heeft
gevergd.
zonken; zijn Godsvertrouwen is als een zeep
bel weggeblazen.
„Ik behoor toch tot de verdoemden", her
haalt hij bitter.
Waarom zou hij zich niet van den oever
laten glijden?
Laat in den avond de waard wil juist
sluiten, ondanks het feit, dat de logeergast er
nog niet is keert hij terug. Op het vlot is
het stil. Alles slaapt. Het is goed zoo. Hij
wil niemand ontmoeten.
Als een beschonkene waggelt hij naar bin
nen. De herbergier waant hem ook dronken
en zegt geen woord. Dat is het beste met zulke
slampampers
Hoofdstuk XXI.
De eerste nachten in de hut op de plantage
van Alimed Pasja heeft Jochem niet kunnen
slapen: de muskieten zoemden hem aan het
hoofd, insecten veroorzaakten wondjes, die
lang pijn deden. Maar dat lijden is een feest
geweest vergeleken bij het zielelijden, dat hij
thans doormaakt in het zindelijk bed op de
even zindelijke kamer van deze dorpsherberg.
Klaar wakker ligt hij. De ontzettende mede-
deelingen van Hermann laten hem niet los. I's
dit alles niet een duidelijk bewijs, hoe God
Zijn beschermende hand van hem afgetrokken
heeft? Wat heeft het nu voor zin, hem zijn
vrijheid te hergeven? Geen enkel lid van de
familie is meer in leven, uitgezonderd Her
mann, wien het niet heel veel schelen kan, of
hij teruggekomen is of niet. En zeker niet, nu
Lize.
Lize, Lize1 (Wordt vervolgd.)
(D.N.B,) De Saksen- nfcuwsdüenst
meldt, dat p;-,ereai n Preto
ria is aangekomen,
(DcÉïiei.) Met 'het oog op de herhaalde
bomaanvallen door <i= vijandelijke luchtmacht,
hebber, de autoriteiiss vrouwen en kinieraa,
alsmede mannelijke jmtsosen, wier aanwezig
heid in de stad niet dringend noodzakelijk is,
aangeraden Hanoi in Indc-China te verlaten.
(D.N.B.) Het geallieerde hoofdkwart-er
in Noord-Afrika heeft medegedeeld, dat der
tien Braziliaansche officieren als kwartierma
kers in Noord-Afrika zijn aangekomen, ten
einde voorbereidingen te treffen voor de aan
komst van een Braziliaansch exepeditieleger,
(D.N.B.) Het Witte Huis heeft mede
gedeeld, dat president Roosevelt een bezoek
heeft gebracht aan Sicilië.
Keuringen voor de Waffen-88 en den
Landstorm Nederland.
Het SS-Ersatzkommando deelt mode; Iedere
gezonde Nederlander in den leeftijd van 17
45 jaar kan zich vrijwillig bij de hieronder
vermelde adressen vervoegen teneinde gekeurd
te worden voor de Waffen-SS of den Land
storm Nederland.
Tijdens de keuringen worden alle in
lichtingen verstrekt met betrekking tot
de verzorging van familieleden, duur
der opleiding, extra levensmiddelen etc.
Vrijwilligers, die om bepaalde redenen in
Nederland wenschen te blijven, kunnen dienst
nemen bij den Landstorm Nederland of by
het SS-Wachtbataillon te Amersfoort.
Ook vrijwilligers voor de Kriegsmarine kun
nen zich aanmelden; zij, die tot de Germaan-
sche SS in Nederland toetreden willen, kunnen
zich eveneens ter keuring melden.
Personen tusschen 1930 Jaar, die
aanmeldingsplichtig zijn voor arbeids
inzet, worden gedurende hun verbintenis
hiervan vrijgesteld.
Officier in ae Waffen-SS kan ieder worden,
die na tenminste een jaar diensttijd zyn ge
schiktheid voor de officiersopleiding heeft
bewezen. Zijn schoolopleiding is niet doorslag
gevend. Beslissend voor bevordering zjjn: ge
drag en prestatie.
De oproeping na deze keuring ge
schiedt eerst in het begin van Jün. 1944.
15-12-'43: 914 uur, Den Haag, Café Den
Hout, Bezuidenhout.
Verduisteren:
Van 5 tot en met 25 December:
's Avonds van 16.30 u., 's Morgens tot 8.30 u.
VERVOERVERBOD VAN GROENTE
EN FRUIT UITGEBREID. Het vervoer van
groenten en fruit is in het algemeen verboden.
Van dit verbod is evenwel bij bestuursbesluit
van de Ned. groenten- en fruitcentrale voor
een aantal gevallen ontheffing verleend. Zoo
mochten kleinhandelaren, als aan enkele for-
meele bepalingen was voldaan, pakketten ver
sturen naar verbruikers. Ir. de praktyS waren
dat voornamelijk pakketten me fruit, Van
deze mogelijkheid ie ever. wel misbruik ge
maakt, Daarom is thans de ontheffing inge
trokken, zocdat de verzending voortaan niet
meer is toegestaan.
VERPLAATSING OCTR0OIRAAD. De
ootrooiraad en h« bureau voor den industri-
eelen eigendom worden verplaatst naar Laak-
kade 80 te 's-Gravenhage. Tot 10 Januari 1944
kan geen post betreffende aanhangige aanvra
gen worden behandeld.
Het merkenbureau is tot 20 Dec. gesloten;
gedurende dien termijn beperkt voortgezet in
Roelofsstraat 186, daarna Laakkade 80, Het
gebouw Laakkade 80 is voorloopig niet tele
fonisch te bereiken.
PETROLEUM VOOR VERLICHTING.
Tot en met 25 December 1943 geven de met
„46 Verlichting" en „47 Verlichting" der bon
kaart „S 121" en de met „68 Verlichting"
der bonkaart „S £21" gemerkte bonnen elk
recht op het koopen van 1 liter petroleum.
MAALTIJDEN IN RESTAURANTS
TIJDENS DE FEESTDAGEN. Ten aanzien
van maaltijden in restaurants op de komende
feestdagen (Kerstmis, Oud- en Nieuwjaar)
heeft de directeur van het rijksbureau voor
het hotel-, café-, restaurant- en pensionbedrijf
er in de vakpers op gewezen, dat er geen ont
heffing kan worden verleend van het voor
schrift om den omvang der maaltijden beperkt
te houden.
Het strookt niet met den ernst der tijden,
dat van dit voorschrift wordt afgeweken.
De maaltijden mogen dus ten hoogste omvat
ten een voorgerecht (of ten hoogste 6 kleine
voorgerechten), soep, 1 gang, toespijs en fruit
(bereid of verwerkt).
BEPERKING AANGETEEKENDE
STUKKEN. NAAR GEWICHT EN NAAR
INHOUD. De bijzondere omstandigheden ma
ken het noodzakelijk tijdelijk een be
perking in te voeren voor verzending van
aangeteekende stukken, zoowel naar gewicht
als naar inhoud.
Aangeteekende brieven (al of niet met aan
gegeven waarde) mogen niet zwaarder wegen
dan 500 gram en geen andere zaken bevat
ten dan bescheiden en mededeelingen of be
richten op papier, perkament of andere soort
gelijke stoffen (du3 geen goederen).
De gewlchtsgrons voor brieven mst geld,
bank- en muntpapier, edele metalen of kost
baarheden, die aangeteekend moeten wor
den verzonden, is maximaal 2 kg gebleven,
maar zij mogen daarbij geen andere zaken
dan de hierbovengenoemde bescheiden, mede
deelingen of berichten bevatten.
Voor gedrukte stukken, nieuwsbladen (met
inbegrip van bijvoegsels) en monsters is aan-
teekening 'slechts toegestaan tot een maxi
mum gewicht van 500 gram. Voor braille-
werken blijft aanteekening mogelijk tot en
met een gewicht van 7 kg.
Deze tijdelijke regeling gaat 16 December
in en geldt alleen voor 't binnenlandsch
verkeer.
Rede van Mussert.
(Slot.)
Mussert ging er vervolgens toe over het his
torisch gebeuren van dezen tijd aan een be
schouwing te onderwerken. Daartoe gaf hy
allereerst een beeld van .ons continent Europa.
Het werd bij herhaling vanuit Azië bedreigd,
zooals op dit oogenblik door het bolsjewisme
zoo zei hy.
Viermaal is de vloedgolf gekomen en door
gedrongen tot in het hart van Europa. Al
leen met de grootste inspanning is het ge
vaar gekeerd. Ditmaal is het gevaar grooter
dan ooit te voren.
Het is de plicht van ieder Europeesch volk
om daartegen front te maken en mede te
werken aan de verdediging van Europa.
Mussert zette dan uiteen, welke plaats ons
land innam ten aanzien van Engeland en
Frankrijk uit welke positie, verklaarde hij,
de bezetting door Duitschland voortvloeide.
In dit verband eritiseerde hij vervolgens de
houding der Ned. regeering, die bovendien
den oorlog aan Japan verklaarde waarna de
ioniën in de Oost verloren gingen.
West-Indië is door de Vereenigde Staten
bezet. Wat er van de handelsvloot over zal
zijn, weten we niet. Veel in ieder geval niet.
Zoo ,is de toestand van ons vaderland nu.
Uit dezen staat van vernedering en ontred
dering het op te werken tot nieuwe levens
kans en nieuwe levensmogelijkheid, is een taak,
zoo zwaar, dat het moedige harten vergt en
sterke knuisten. Het is de roeping der be
weging om deze te vervullen.
De weg, dien wij te volgen hebben, ligt
klaar en duidelijk voor ons. Grondslag is de
absolute noodzakelijkheid van de Europeesche
solidariteit en die laat zich niet denken zon
der de Germaansche solidariteit, door in den
strijd op leven en dood te staan schouder aan
schouder met de Duitsche soldaten.
In den zomer van 1940 opende de Führer
ons daartoe de gelegenheid door de oprichting
van de Standarte „Westland" der Waffen-SS.
Alvorens onze jongens op te roepen om toe
te treden tot den Waffen-SS en later tot
het Nederlandsche legioen, nu pantsergrena-
dierdivisie Nederland, heb ik deze zaak, die
een gewetenszaak is en één van zeer groo
te practische politieke strekking, nauwkeurig
en in volstrekte eenzaamheid overwogen.
Wy, Nederlanders, hebben te kiezen tus
schen geen weermacht óf ons in te schakelen
in een groot complex.
Om deze Germaansche solidariteit den
vasten grondslag te geven, die noodig is, heb
ik my bekend tot het begrip Germaanseh
Führer, hertog, aanvoerder in den strijd, door
in December 1941 den eed van trouw af te
leggen aan Adolf Hitler als Germaanseh
Führer.
Door deze Germaansche solidariteit vindt
geen aantasting van het zelfrespect der natie
plaats doch verheffing. Door het laten voor
gaan van het groepsbelang boven het per
soonlijk belang, wordt de persoon niet zwak
ker doch sterker. Door de solidariteit van de
Germaansche volkeren zullen de volkeren ieder
afzonderlijk niet zwakker worden maar sterker.
Met elkander zullen zjj een hooger niveau
bereiken. Ik ben er diep van doordrongen, dat
duizenden oprechte menschen in ons vader
land vreezen, dat Duitschland ons zal willen
inlijven als het den oorlog gewonnen heeft. Dit
Vuurtje wordt aangestookt van Moskou eu
Londen uit en er wordt voet aan gegeven
door een klein aantal Nederlanders, die m.i.
de Duitsche nationaliteit behooren aan te
vragen.
Het is goed aan het fabeltje der inlijving
aandacht te besteden. Zy, die daarin gelooven,
DINSDAG 14 DECEMBER 1943.
Maar gij broeders, zijl niet in de duis'.or-
nis, zoodat die dag u ai» een diet overvallen
zou. 1 Thcss. S4.
Zon op 8.43, onder 16.25. Maan op 19.12,
onder 10.42. Laatste kw. 19 Dec., Nieuwe m.
27 Dec.
hebben weinig begrip van het nationaal-so-
cialisme, weinig begrip van het wezen der
volkeren en weinig begrip van de voorwaarden
verbonden aan de mogelijkheid tot vorming
van een Europeesche solidariteit.
Wy Nederlanders moeten eindelijk eens weer
onze spreekwoordelijke nuchterheid laten spre
ken. Wij moeten ons er van bewust worden,
dat geen enkel volk op den duur meer in
staat is zich te verdedigen. Juist wanneer wij
prijs stellen op onze nationale zelfstandigheid
is de eenige weg, dien wij kunnen gaan, de
natuurlijke weg naar de solidariteit tusschen
natuurlijke bondgenooten.
Wij moeten komen tot een solidair Europa,
waarin de samenwerking, gelijk minister Goeb-
bels het uitdrukte, op de basis van vrijwillig
heid geschiedt. En daaraan voeg ik toe: wij
moeten komen tot een lotsverbondenheid van
Germaansche volkeren in. den vorm van een
statenbond, een groot Germaanseh rijk of
hoe dan ook, die allen omvat van Germaan-
schen bloede en waardoor aan Europa een
enorm krachtcentrum wordt gegeven.
Velen zullen zeggen, dat is alles goed en
wel, dat gij er zoo óver denkt, maar als
Duitschland gewonnen heeft, is de meening van
den Führer maatgevend. Hoe denkt gij er
over? En hiermede kom ik tot het bezoek
aan den Führer, waarvan ik zoo juist ben
teruggekeerd.
Het onderhoud met Hitier.
Gij zijt natuurlijk allen benieuwd te weten
hoe ik den Führer aangetroffen heb. Welnu,
in goede gezondheid, veel beter dan het vorig
jaar en stralend van den wil om zijn roe
ping te volbrengen: Europa voor den onder
gang te behoeden. Open en eerlyk heeft hij
met mij gesproken. Van myn inzichten en
mijn streven, dat is uw inzicht en uw streven,
mijne getrouwe kameraden, heeft hy ten volle
kennis genomen en daarmede is hy het ten
volle eens.
De Führer zei letterlijk:
„So kann auch nicht die Absicht be
stehen, die Niederlander zu entnieder-
lander, sondern er kommt darauf an,
mit den übrigen Germanischen Vólkern
zu lösen, was gemeinsam gelost werden
muss. Wir dürfen den Vólkern an Frei-
heit nicht nehmen, was genommen wer
den kann, sondern möglichst Freiheit
lassen".
Vertaald in het Nederlandsch
„Zoo kan niet het voornemen bestaan,
de Nederlanders te denationaliseeren,
maar het komt er op aan met de overi
ge Germaansche volkeren te volbren
gen, wat gemeenschappelijk gedaan
moet worden. Wij mogen den volkeren
j niet alle mogelijke vrijheid ontnemen,
1 wij moeten hun zooveel mogelijk vrijheid
laten".
My dunkt, dat is duidelyke taal, volkomen
in onzen geest, waarmede wy van ganscher
harte instemmen.
En wat onze opvattingen omtrent de gods
dienst- en gewetensvrijheid betreft, ook die
heb ik ten volle bevestigd bevonden. Kerk
en staat hebben ieder hun eigen roeping, de
Kerk zal den staat niet critiseeren en
de staat de Kerk niet. Ieder moet met zijn
eigen geweten in het reine brengen, hoe hy
God wil dienen.
Wat wjj al deze jaren hebben gewild en
ten koste van zooveel offers hebben nage
streefd, was goed, is goed en blijft goed en
het stemt ons tot groote verheugenis te weten
dat de Führer er ook zoo over denkt.
Mussert eindigde met een woord van dank
tot zijn medestrijders en oproep tot verderen
stryd.
Denkt het u in, hoe eerst door het Calvinisme
de pealm der vrijheid uit de benauwde cons
ciëntie naar de lippen drong; hoe onze con
stitutioneels burgerrechten eerst door het Cal
vinisme veroverd en verzekerd zijnen hoe
tegelijk juist van West-Europa die machtigo
beweging uitging, die wetenschap en kunst
deed opbloeien, voor handel en nijverheid nieu
we banen ontsloot, het huiselijk en maatschap-
peUjk leven opluisterde, den burgerstand tot
eere verhief, den werkman als van gelijken
rechte naast zijn patroon plaatste, de philan-
tropie welig deed uitbotten, en boven dit alles
door puriteinschen ernst het zedelyk leven der
menschheid verhoogd, gereinigd en geadeld
heeft. (Dr A. KUYPER.)
NED. HERV. KERK. Bedankt: voor
Middelburg (vereen, van Vrijz. Herv.), J. van
Dijk te 's-Gravenzande.
GEREF. KERKEN. Tweetal: te Lop-
persum, G. Leene te Stadskanaal-Pekelderwcg
en P. de Ruig te Zevenhoven.
Aangenomen: naar Amsterdam-Oost
F. Wristers te Helmond.
KORTE BERICHTEN. De collecte voor
schulddelging in de Geref. kerk te Eede
bracht ruim f 20.000,op, waardoor de
schuld voor de helft kon worden verminderd.
De kerkeraad der Geref. kerk te Smilde
besloot tot oprichting van een kerkkoor tot
versterking van het gemeentegezang.
De Geref. kerken van Goënga en Sy-
brandaburen hebben van de Classis Sneek toe
stemming ontvangen hun combinatie ingaande
1 Jan. a.s. te mogen ophoffen.
De Geref. kerken van Kolhnrn en Noord-
Schatwoude zullen in combinatie met die van
Broek op Langendijk, Heer-IIugowaard en
St. Pancras pogingen aanwenden om te
komen tot het beroepen van een eigen evan
gelisatie-predikant.
ELLEWOUTSDIJK. By de Ned. Herv. Ge
meente zyn herkozen als notabelen de heeren
C. Moerman en G. J. Verheyke.
BAARLAND. In de Ned. Herv. Gemeente
alhier is herkozen als diaken dhr F. Meeuwse.
Tot kerkvoogd werd herkozen dhr M. Murre
en als notabelen dhrn H. A. Minnaard en
J. Sinke.
•s-GRAVENPOLDER. Tot diaken der
Ned. Herv. Gemeente alhier is benoemd de
heer W. v. d. Velde alhier.
SPAARDERS, OPGEPAST 1 De politie
te Amsterdam ontraadt het aangaan van re
laties met de stichting „Algemeen Nederlands
Borgtocht Spaarfonds (ook wel genoemd „Al
gemeen Nederlands Borgtocht Spaarfonds voor
Handel en Landbouw), gevestigd Gysbrecht
van Amstellaan 30 te Zeist.
Plotsling oorlogsgerucht
Ieder weeklaagt en zucht
„Waar is 't kind!?.1", hoort men
radeloos vragen,
Laat 't kind dus altijd
Goed zijn identiteit
Op het kaartje om zijn hals met
zich dragen.
Onder» of voogden, vraagt toot Uw kinderen
lot 15 jaar een klnderlegittnsatiekeart aan»
Aanvraagformulieren rerkrfygbaar btyl
Hoofden van scholen. Gemeentesecretarieën
(tafd. Bevolking). Afdelingsbesturen van
het Ned. Roode Krul*
Pr$a f040 Minvermogenden kosteloos.
KERKDIEFSTALLEN TE PHILIP
PINE OPGEHELDERD. In Philippine .heeft
men dlezer dagen een eigenaardige ontdekking
gedaan. Sedert jaren werden uit de R.K. kerk
aldaar allerlei voorwerpen ontvreemd. Ten
slotte is de politie zich met het geval gaan
bemoeien en heeft huiszoeking gedaan bij de
alleenwonende ongehuwde mej. de L. Dit
oudje is een zonderling mensch. Men ver
moedde, dat de vrouw de daderes was, doch
eenige zekerheid kreeg men eerst na het vol
gende voorval. Op zekeren dag verscheen een
meisje op school met handschoenen, die een
andere leerlinge sedert eenigen tijd kwijt was.
Deze leerlinge ontdekte plots haar eigendom
aan andermans handen en vertelde dit thuis.
De zaak werdl eens onderzocht en toen bleek
dat een huismoeder de bewuste handschoenen
zonder argwaan van de oude juffrouw de C.
had gekocht.
De politie is toen maar eens bij het oudje
naar .binnengestapt en vond daar een heele
serie voorwerpen, zooals kerkkussens, rozen
kransen, kerkboeken, handschoenen en para-
pluies. Vele van deze voorwerpen zijn oud en
practised waardeloos. Andere artikelen zijn
nog zoek en het is heel goed mogelijk, dat
die nooit meer berecht zullen komen, daar het
oudje de ontvreemde voorwerpen in den loop
der jaren verkocht heeft. (D. v. N.-Br. en Z.)
Zuid-Beveland.
KLOETINGE. De drie inentingen tegen
diphtherie hebben in deze gemeente een vlot
verloop gehad. Ongeveer 300 personen, waar
onder de kinderen der o.l. school, werden door
dr Wouda, bijgestaan door zuster van der
Linden, ingeënt.
Walcheren.
DOMBURG. Dezer dagen werd door het
Bestuur van de School voor Chr. Schoolonder
wijs alhier een schoolfeestje georganiseerd. De
middag werd doorgebracht met spelletjes, ter
wijl gezorgd was voor een ruime traktatie.
Ook was er een teekenwedstrijd gehouden,
welke werkstukken door de bezoekers werden
beoordeeld, waarbij de beste teekeningen met
een prijs werden bekroond. Bovendien kreeg
elk kind nog een pakje mee naar huis.
Nadat een paar maanden geleden de
stadhuistoren van een zuurstofcylinder was
voorzien, is thans ook in den toren zoo'n cy-
