ZATERDAG 2 OCTOBER 1943 58e Jaargang, No. 2
VOOR DEN ZONDAG
FEUILLETON
BINNENLAND
DAGKALENDER
KERK EN SCHOOL
CHRISTEL IJ K DAGBLAD VOOR ZEELAND
Bureaux: L. Vorststraat 70, Goes. Postrekening no. 44455. Tel. no. 2438. Bijkantoor
Middelburg: Fa Boekh. J. J. FANOY, N. Burg 2628 en Noordweg 155. Tel. no. 3128.
Dir.-Hoofdred.A. DE LANGE, Goes. Adm. (Advertentiechef)B. P. DAVIDSE, Goes.
Doch nu, Heere, Gij zijt onze
Vader. Jes. 64: 8a.
Met deze woorden uit Jesaia 64 staan wij
midden in de tegenstelling van licht en don
ker: „Doch nu...." Tegenover de donkerheid
van Israëls zonden staat de lichtende heerlijk
heid van Gods Vaderliefde.
De profeet Jesaia, die in het tweede gedeelte
van het Boek Jesaia tot ons spreekt, is de pro
feet van de spanning, de tegenstelling. Hij is
wel eens genoemd de Evangelist van het Oude
Verbond. Inderdaad, het is het Evangelie van
zonde en genade, dat ons in zijn profetie
tegemoet klinkt. Daarom kan hij' in het 53e
hoofdstuk op zulk een treffende wijze getuigen
van den Messias, die langs den weg van lijdtep
en sterven zijn volk zal verlossen, want de
verlossing is niet anders mogelijk dan door de
verzoening der zanden.
Bitter is het lijden van het volk geweest,
toen het naar Babylonië werd weggevoerd. In
het hart van de ware Israëlieten bleef gedu
rende de geheele ballingschap het heimwee
leven naar Jeruzalem, de heilige stad. De te
rugkeer was het onderwerp van hun dage-
lijksch gebed.
Jesaia mag tot zijn volk komen met de
blijde boodschap, dat het licht gaat dagen. Je-
ruzalems ongerechtigheid is verzoend. Maar
nog leeft het volk in den vreemde; Israëls
steden liggen verwoest en do tempel is een
puinhoop. Vandaar de bittere ld acht aan het
begin van Jes. 64: „Och, dat Gij de hemelen
scheurdet...."
In de duisternis weerklinkt dus de heerlijke
boodschap -van Gods Vaderliefde. O, het leed
is u et 'zonder reden over Israël gekomen- Het
voik heeft God, den Gever van alle goede
gaven, den rug toegekeerd. Nu heeft ook
God Zijn vriendelijk aangezicht van de Zijnen
afgewend. Zij leven niet meer onder de ge
nade, maar onder den toorn.
„Doch hu, Heere, Gij zijt onze Vader".
Dit is 1 i: „en toch" van het geloof. Hier
roemt de barmhartigheid tegen het oordeel.
God heeft geen lust in den dood van den god-
delooze, maar dat hij zich bekeerg en leve.
Waarlijk, dat is Evangelie. Maar de twijfe
laar brengt hier tegen in: Jesaia, op grond
waarvan durft gij ons deze 'boodschap te bren
gen? Mag ik mij zoo maar Gods heil toeëige-
nen? Is dat niet al te brutaal tegenover God?
Ja, die gelooft, kan brutaal zijn. Maar hij
steunt daarbij op Gods eigen beloften. Zoo
wijst ook Jesaia op Gods wonderen in oude
tijden^ Hij, Die in oude tijden door Mozes
Zijn volk uit het diensthuis der zonde heeft
uitgeleid, is niet veranderd (Jes. 63: 11). Hij
blijft een vergevend God, een Vader,^oor een
ieder, die Hem aanroept in den nood.
Gij, lezer en lezeres, moogt weten, hoe God
een Vader voor u wil zijn, want Hij heeft
voor ons Zijn Zoon in den dood gegeven. Hij
heeft voor u aan het Kruis de last van Gods
toorn gedragen. In dit alles bleef Hij Gods
geliefde Zoon en daarom moogt gij. ook blijven
een kind van den Hemelschen Vader.
Opzoek niet de kracht in uzelf, want al uw
gerechtigheden zijn als een wegwerpelijk kleed
(v. 6). Gij moet vergaan onder Gods gerech
tigheid, tenzij Christus uw gerechtigheid is
voor God.
„Doch nu, Heere, Gij zijt onze Vader": al
spreekt de wereld om u heen alleen maar van
een toornend God, ziende op Christus ziet gij
God in het vaderhart en weet, hoe Hij in den
toorn des ontfermens gedenkt.
„Doch nu, Heere, Gij zijt onze Vader"; Gij
zijt, d.w.'z. hier is geen plaats voor discussie,
maar hier is sprake van een onomstootelijk
feit. Dank zij Jezus Christus, onzen Heiland,
mogen wij roemen in Gods Genade en dank
baar belijden;
„Vader, onder al mijn nooden,
Vader, onder heil en straf.
Waar ik ooit verand'ring schouwe,
Gij, o God, houdt eeuwig stand.
Ook mijn stof rust op uw trouwe,
sluimert in uw Vaderhand I"
Biezelinge. J. P. VAN STEENBERGEN.
DUITSCH AFWEERSUCCES BIJ
SAPOROSJE. - VERBITTERDE GE-
GEVECHTEN AAN DEN MIDDEN-
DNJEPR. - DE STRIJD TER ZEE.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
Aan het landfront van het K o e b a n -
bruggenhoofd sloegen onze troepen
verscheidene krachtige aanvallen van de
bolsjewisten af. Vijandelijke gevechtsgroe-
DE „VERDOEMDEN"
door H. Kingmans.
85) o—
Zal Liesbeth het pu dulden, dat Lize van
de boerderij naar haar ouderlijke woning
wordt geschopt, om daar door haar stief
moeder te worden geweigerd?
„Kom maar hier, mijn kind," zegt zij, als
het meisje is binnengedragen en met moeite
naar den zolder is gebracht. Daar is nu wel
ruimteLiesbeth en Lotte zijn successieve
lijk de deur uitgegaan in een dienst; Her
mann is heel vaak weg, vaker nog dan toen
Jochem thuis was. Friedrich is weg. Alleen
Stephan gaat nog school.
Den dankbaren blik, dien Lize op haar
wierp, zal Liesbeth niet licht vergeten. Zé
zei alleen: „Moeder". En dat woord beroer
de Liesbeth tot in haar ziel. Al had zij
Jochem dan niet meer als zoon, Lize is haar
dochter in z ij n plaats.
Adolf zei: „Je haalt met haar den dood
in huis". God zij haar genadig, maar de
„vrouw" van Jo.chem laat zij niet aan haar
lot over.
Den dood in huis halen, Dolf -wist wel,
wat hij zei. Niet alleen zijn in de omgeving
tientallen mannen, vrouwen, kinderen onder
de groene zoden gelegd, maar hier in Lieg-
pen, die opnieuw poogden te landen, werden
vernietigd.
In het gevechtsgebied ten Z.O. van S a -
p o r o s j e leverden de gevechten van gis-'
teren een volledig afweersucces op. De met
zeer sterke infanterie- en pantserstrijdkrach
ten ondernomen doorbraakpogingen van den
vijand werden afgeslagen. De bolsjewisten
leden groote, bloedige verliezen. Van 250
aanvallende pantserwagens werden er 140
vernietigd.
Aan den midden-Dnjepr zijn nog
verbitterde gevechten gaande om afzonder
lijke, vijandelijke bruggenhoofden. In ver
schillende sectoren van het midden en
het Noorden van het Oostelijke front
werden plaatselijke aanvallen der bolsjewis
ten afgeslagen. De luchtmacht kwam met
geconcentreerde formaties gevechtsvliegtui
gen, duikbommenwerpers en slagvliegtuigen
op doeltreffende wijze- in de gevechten ten
Z.O. van Saporosje en aan den midden-
Dnjepr tusschenbeide. Een duikboot bracht
in de Zwarte Zee een vijandelijk stoomschip
van 800 brt. tot zinken.
Aan het Zuid-Italiaansche
front kwam het gisteren slechts ten Z.
van den V e s u v i u s tot noemenswaardi
ge gevechten. Aanvallen van Britsche pant
serstrijdkrachten werden daar afgeslagen.
IndeMiddellandsche Zee
plaatste de luchtmacht Ijomtreffers op twee
■vijandelijke oorlogsvaartuigen «en beschadig
den deze ernstig. Begeleidende jagers scho
ten daarbij drie vijandelijke vliegtuigen neer
Tijdens de vijandelijke luchtaanvallen op
29 Sept. en in den nacht van 29 op 30 Sept.
werden, ondanks het ongunstige weer bo
ven West-Duitschland en het Ned. kustge
bied, 14 vijandelijke vliegtuigen vernietigd.
Marine en luchtmacht brachten in Sept.
tot zinken: een slagschip, 3 kruisers, 20 tor
pedojagers, 3 torpedobooten, 13 motortor-
pedobooten, één duikboot en verscheidene
duikbooten van het kleinste type, twee mijn-
zoekers, 2 bewakingsvaartuigen en 20 lan
dingsbooten. Beschadigd werden: een slag
schip, 18 kruisers, 17 torpedojagers, 1 torpe
doboot, 8 motortorpedobooten, 15 landings
booten en 5 andere oorlogsvaartuigen.
Voorts werden 55 koopvaardijschepen met
een gezamenlijken inhoud van 315.700 brt.
en een transportschip tot zinken gebracht
of vernietigd en 133 andere schepen met een
gezamenlijken inhoud van meer dan 600.000
brt. beschadigd. De schade aan talrijke ge
troffen oorlogs- en koopvaardijschepen is
zóó groot, dat ook een deel dezer schepen
als vernietigd kan worden beschouwd.
102 kinderen gedood.
(D.N.B.) Bij den aanval van Amerikaan-
sche bommenwerpers op de 3000 inwoners tel
lende stad: Esens in de middaguren van 27
September, zijn volgens de Bremer Zeitung
102 kinderen gedood. Esens, dat ver af ligt
van iedere militaire of militair economische
installatie, werd door een op groote hoogte
vliegende formatie aangevallen, die bij vol
komen helder zicht haar bommen op de kem
der stad wierp. In de nabijheid van het markt
plein werden twee schoolgebouwen getroffen.
In het eene waren 15- tot 16-jarige meisjes
van een „Landjahrlager" ondergebracht, in het
andere kregen 90 jongens en meisjes onder
wijs. De kinderen waren bij het alarmsignaal
gevlucht naar den kelder van het Landjahr-
heim en juist hier drongen de bommen meters
diep in den weken moerassigen bodem. Daar
bij kwamen 22 Landjahrmeisjes- en 80 school
kinderen om het leven.
Korte Berichten.
(D.N.B.) Averen Harriman, de lastheb
ber voor de leen- en pachtaangelegenheden, is
benoemd tot ambasadeur der Ver. Staten in
de Sovjet-Unie.
(D.N.B.) Naar de Engelsche nieuws
dienst meldt, heeft Woensdag op het Britsche
oorlogsschip Nelson een bespreking plaats ge
had tuschen generaal Eisenhower en Badog-
lio. Aan de bespreking zou ook maarschalk
Gort, de gouverneur van Malta, hebben deel
genomen.
Eervol ontslag boerenleider Roskam.
Het Rijkscommissariaat deelt mede:
De Rijkscommissaris voor het bezette Ne-
derlandsche gebied heeft met ingang van 30
September 1943 den heer E. J. Roskam op
diens verzoek eervol ontslagen uit zijn functie
van boerenleider van den Nederl. Landstand.
1000 ton aardappelschillen beteekent
een week voedsel voor 500Q koeien.
nitz heeft de barbier-chirurgijn, die tegen
den Pastoor zei, dat hij zichzelf wel ge
nezen kon, de tol betaald en een dag later
stierf een meisje van tien jaar.
En nu zijn ze den tel kwijt.... Al mins
tens tien liggen er doodziek. Van de boer
derij van Caltmann, waar Kathe nog steeds
dienstbode is, komt het bericht, dat het
meisje door de ziekte is aangetast. De
boerin zal haar zoo goed mogelijk verple
gen. Het zijn daar andere menschen dan op
4e hoeve, waar Lize haar verblijf heeft.
Maar ondanks zij er zeker van is, dat
'Kathe goed behandeld wordt, stapt Lies
beth vanzelf naar Caltmann's hoeve, om
Kathe te bezoeken. Het kind moet ook be
denken, dat de dood met haar ziekte ge
moeid kan zijn. Je kunt er nu geen doekjes
om winden, zooals veel gebeurt. Je staat nu
vlak vóór de eeuwigheid. Zijn de slacht
offers niet bij duizenden weggemaaid in
Oost-Duitschland
Het is mogelijk, dat Dolf gelijk heeft met
zijn opmerking, dat zijn moeder met Lize
den dood in huis heeft gehaald. Maar als
dat niet was gebeurd, zou de ziekte er dan
niet gekomen zijn? Hoe staat het dan In
die andere woningen? Toen meester Kauf
man, veel te laat, de school sloot, was de
besmetting er toen reeds niet?
(Wordt vervolgd.)
HONDERDEN LEDEN DER N.S.B.
WORDEN BEWAPEND,
Verklaring van Mussart,
Op een kameraadschapsmiddag voor de vrou
wen en andere familieleden van de frontstrij
ders, welke te Arnhem werd georganiseerd,
hebben Mussert en de landelijke leidster der
N.S.V.O., mej. L. M. Couzy, naar het A.N.P.
meldt, de ruim drie honderd vrouwen en moe
ders toegesproken.
Toen wij in 1931 met de beweging begonnen,
aldus Mussert, ging het er ons om van ons
volk weer, een sterk volk te maken, ons volk
naar een betere toekomst te leiden.
Op onzen weg naar de sociale gerechtigheid
voor ons volk hèbbeif wij weinig bloemen ont
moet, wel veel doornen. En men knr nu ook
niet bepaald zeggen, datx wij altijd den wind
in de zeilen hebben gehad. Het is dan ook
geen wonder, dat sommige N.S.B.-ers met
lange gezichten rondloopen.
-- Maar, zoo vervolgde Mussert, we hebben
ook wel eens den wind in de geilen. B.v. toen
de Duce op zoo meesterlijke wijze uit zijn
gevangenschap werd bevrijd. Na zulk een feit
kunnen we er weer een tijdje tegen. Het weegt
op tegen een maand Van narigheid.
Ook gij, Nederlandsche vrouw, hebt het
harder danv de Duitsche vrouw. Valt in
Duitschland een man aan het front, dan weten
de achterblijvenden zich immers omringd door
de zorgen van alle andere volksgenooten. Ter-
•wijl hier in ons land zulk een móéder of vrouw
nog wordt gehoond. In deze dagen worden
zelfs brandstichters en sluipmoordenaars óp
ons losgelaten, iets waar men in Duitschland
/niets van heeft te vreezen. Door al deze feiten
zijn we gehard tegen veel, wat ons wellicht
nog te wachten staat. Want ik weet het, zoo
-riep spreker uit, honderdduizenden zijn nog
met blindheid geslagen.
Daarom ook zijn wij er dezer dagen toe
overgegaan om honderden geweren en revol
vers uit te reiken aan onze boeren. En nog
honderden van onze leden na hen zullen wij
van wapens voorzien. De Beweging moet ge
wapend zijn I
Gij verheugd u over dezen maatregel, aldus
Mussert, en ~ak ik ben blij, dat het er nu van
gekomen is, dat wij wapens dragon, maar in
ons hart moeten wij droevig zijn over het
tragische feit, dat wij bewapend moesten wor
den tegen ons eigen volk.
De laatste doodvonnissen van het Polizei-
standgericht te Assen in herinnering brengend,
zei Mussert: Alle ter dood veroordeelden'heb
ben verklaard, dat zij waren aangezet.-door
anderen, die zelf buiten schot zijn gebleven.
Zoo is het, slechts een kleine groep zet anderen
aan tot moord- en doodslag. Als leider van de
Beweging zou ik vermoedelijk meer succes
hebben gehad met een maatregel van hard te
rugslaan dan met den oproep om nu voor den
allerlaatsten keer gewaarschuwd te zijn, maar
toch meende ik goed te doen" nog eens de
waarschuwende stem te laten weerklinken, in
de oprechte hoop, dat die terreurdaden tegen
ons nu zullen ophouden.
Sprekend over de prestaties van de Nederl.
frontstrijders, zeide de leider, dat, mits goed
opgeleid, de Ned. soldaat zeker niet voor den
Duitschen strijder behoeft onder te doen. Met
dit feit staat en valt de toekomst van ons
volk.
Ten slotte zei spr.Het gaat voor of tegen
het 'bolsjewisme. En omdat wij in deze keuze
tegen Sovjet-Rusland hebben gekozen, hebben
wij gelijk. Want het gaat in uiterste conse
quentie om onze kinderen.
BEKENDMAKING.
Aanmeldingsplicht voor Duitschers.
De commissaris-generaal voor de openbare
veiligheid en hoogere SS en politieleider maakt
bekend
Ingevolge de verordening van den Rijkscom
missaris voor het bezette Nederlandsche ge
bied betreffende de registratie der Duitschers
zijn alle in Nederland woonachtige Duitschers
verplicht zich bij het voor hun woonplaats be
voegde registratiebureau aan te melden.
Het is gebleken, dat een aantal Rijksduit-
schers tengevolge van onbekendheid met deze
verordening in het bijzonder bij verhuizing
binnen Nederland en naar het buitenland de
bepalingen dezer verordening niet naleven. Ik
?sp derhalve alle tot aanmelding gehouden
rsonen, onder verwijzing naar de bij de ver
ordening bedreigde straffen op, zich bij het
bureau van den> politie-officier bij den gevol
machtigde van den Rijkscommissaris voor de
provincie hunner woonplaats - bij vestiging uit
het buitenland bij verhuizing binnen Nederland
en bij vertrek naar het buitenland schriftelijk
of mondeling aan te melden.
Deze verplichting geldt ook voor personen,
die tothet Duitsche volk behooren, maar in
het onzekere zijn betreffende hun nationaliteit
of als statenloos worden aangemerkt. De ver
plichting tot aanmelding geldt eveneens voor
Duitschers uit het vroegere Oostenrijk, voor
Sudetenduitschers en voor Volksduitschers uit
de Oostgebieden.
De verplichting tot aanmelding bestaat ook
voor het geval, dat personen ter vervulling van
hun dienstplicht voor de weermacht worden
opgeroepen?
Bij minderjarigen is de wettelijke vertegen
woordiger, eijaieens wanneer hij zelf geen
Duitscher is, voor de nakoming van deze ver
plichting tot aanmelding verantwoordelijk.
Aanmelding kan mede geschieden bij de
hulpregistratiebureaux bij de „Ortsgruppen
der N.S.D.A.P.".
SS-Obergruppenführer "und General
der Polizei,
get. RAUTER.
De overrompeling op Spitsbergen. Nadat de
grenadiers Barentszburg met zijn militaire
installaties vernield hebben, worden verdere
steunpunten van den vijand aan Kaap Linné
aangedaan. PK Rehor-H H-St-P m.
DE NIEUWE BONNEN, Voor de vol
gende periode van 14 dagen voor het koo-
pen van de gebruikelijke rantsoenen brood,
beschuit, melk, taptemelk en aardappelen
zijn aangewezen de bonnen 41 en 42, terwijl
op deze bonnummers sigaren, tabak en siga
retten gekocht zullen kunnen worden.
Voorts is op bon 41a boter verkrijgbaar
een half rantsoen boter en op 41b boter een
half rantsoen margarine.
Voor een bijzonder half rantsoen marga
rine is aangewezen bon 44a boter en wel
voor kinderen van 0 tot 21 jaar.
Verder zijn geldig verklaard de bonnen
'667 en 668 voor bloem, 669 voor 250 gr. gort,
670 voor 100 gr. vermicelli, 671 voor 150 gr.
kaas, 672 voor 500 gr, suiker en 673 voor
250 gr. jam. Op bon 41 versnaperingen is 100
gr. suikerwerk verkrijgbaar, op bon 41a kin-
dervoedsel 250 gram gort en op bon 41b
kindervoedsel 250 gr. rijst of gort.
Tenslotte zij er aan herinnerd, dat de bon
nen 38a, 40a en 40b boter geldig blijven tot
30 Oct.
De vleeschbonnen voor het tijdvak van
3 t/m 16 Oct. zullen Maandag 4 Oct. be
kend worden gemaakt.
De bon voor chocolade, die op 3 Oct. be
hoorde te worden aangewezen, zal op 16
Oct. worden bekend gemaakt.
Nieuwe suikerbon.
Van 2 t/m 16 October is 'bon 672 van de
bonkaart voor voedingsmiddelen aangewezen
voor het koopen van 500 gr. suiker.
OP BON „BOTER 43A" DESGE-
WENSCHT RUNDVET. Op de bonnen.
„Boter 43a" van de bonkaart voor voedings
middelen, welke bonnen gedurende het tijd
vak van 16 Oct. tot en met 30 Oct. geldig
zullen zijn, is desgewenscht rundvet ver
krijgbaar. Per bon zal men 100 gr. rundvet
kunnen verkrijgen. Zij, die rundvet wen-
schen te ontvangen, moeten de genoemde
bonnen bij hun slager inleveren, desge
wenscht tegen ontvangstbewijs, en wel van
Zaterdag 2 Oct. tot en met Woensdag 6 Oct.
Indien men gedurende dit tijdvak bon
„Boter 43a" niet bij zijn slager heeft inge
leverd, kan men daarop geen rundvet ver
krijgen, maar slechts de artikelen, waarvoor
deze bon later geldig verklaard zal worden.
De aflevering van het rundvet is eerst van
16 Oct. af tot en mat 31 Oct. a.s. toegestaan.
PETROLEUM. Van 3 t/m 30 Oct. geeft
elk der bonnen 37, 38 en 39 verlichting van,
de bonkaart 121 en bon 61 verlichting van de
bonkaart 221 recht op het koopen van 1 L.
petroleum.
ZEEP. Tot en met 31 Oct. zijn geldig
verklaard 674 eenh. zeep, 675 waschpoeder
en 675 Z toiletzeep.
KOUSENBON VOOR MANNEN EN
JONGENS BOVEN 15 JAAR. Met ingang
van 1 Octobebr a.s. is van de textielkaarten
voor mannen en jongens van 15 jaar en ouder,
gemerkt „V 115", bon „M" voor den aankoop
van een paar kousen geldig verklaard. Bij in
levering van bon „M" dient tevens het ver-
eischte aantal punten te worden afgegeven.
NIEUWE BON VOOR GENERA
TORBLOKJES. Van 1 October tot en met
31 December 1943 geeft de met „Periode F"
gemerkte bon, als bedoeld in art. 2 van de
Gener^torblokj esbeschikking 1942 No. 1, recht
op het koopen van 50 kg. generatorblokjes.
Andere dan de hierboven genoemde bonnen zijn
derhalve na 1 October niet meer geldig.
NIEUWE POSTZEGEL VAN 2 CT.
In de serie nieuwe postzegels, die geleidelijk
verschijnt, zal op 16 October verkrijgbaar wor
den gesteld de zegel van 2 cent, waarop het
zwanensymbool is afgebeeld in donkerblauwe
kleur, naar een geschilderd ontwerp van Pyke
Koch. De twee van elkander afgewende zwa
nen vindt men tot op den huidigen dag-veel in
Friesland, als bekroning van gevels van 'boer
derijen en schuren; in Holland vindt men ze
wel op de achtersohemels van wagens.
STRAF VOOR DEN MOORD OP
GENERAAL SEYFFARDT, OUD-MIN.
POSTHUMA, e.a.
Naar de Höbere SS- und Polizeiführer
Nördwest mededeelt heeft het Polizeistandge-
richt Amsterdam den 30sten September 1943
de volgende Nederlanders ter dood veroor
deeld:
1. den joodschen student in de medicijnen
Leo F r ij d a uit Amsterdam, geb. 1 Aug.
1923 .te Amsterdam; 2. den student in de
biologie (halfjood) Hans K a t a n uit Am
sterdam, geb. 9 Aug. 1919 te Hilversum; 3.
den student Sape Kuiper uit Delft. geb.
3 Fe'or. 1924 te Arnhem; 4. den natuurkun-
deleeraar Johannes van Mierlo uit
Nw. Amstel, geb. 21 Oct. 1907 te Den Hel
der 5. den gymnastiekleeraar Henri H.
Geul uit Amsterdam, geb. 12 Mei 1916 te
Blora op Java6. den student Johannes
Kalshoven uit Amsterdam, geb. 31 Dec
1922 te Amsterdam7. den leerling der machi-
nistenschool Louis Boissevain uit Bus-
sum, geb. 27 Juni 1922 te Arnhem; 8. den
student Antoon Pleyte uit Delft, geb. 8
Juni 1917 te Amsterdam; 9. den kantoorbe
diende Gideon Boissevain uit Amster
dam, geb. 6 Juni 1921 te Schiedam; 10. den
werktuigkundige Jan Karei Boisse
vain uit Amsterdam, geb. 24 Mei 1920 te
Schiedam; 11. den letterkundige Walter
B r a n d 1 i g t uit Epe-Gelderland, geb. 14
Mei 1901 te Kampen; 12. den journalist
Maarten van Gilse uit Amsterdam,
geb. 12 Juni 1916 te München; 13. den pikeur
Dionysius Remiens uit Alpsterdam,
geb. 6 September 1919 te Schoorl14. den
radiotechnicus Antoine Th. Broeck-
m a n uit Blaricum, geb. 18 Juli 1911 te La
ren 15. Petrus Pooters, zonder be
roep, uit Amsterdam, geb. 28 Aug. 1911 te
Amsterdam; <16. den student in de medicijnen
Olaf Th. Thomsen uit Amsterdam, geb.
17 Dec. 1919 in Banstang (Ned.-Indië)17.
den kantoorbediende Anton J. Th. Kore-
man uit Amsterdam, geb. 15 Dec. 1915.te
Semarang op Java18. den monteur Victor
van Swieten uit Eemnes, geb. 11 Nov.
1906 te Rijswijk; 19. den student in de medi
cijnen Johann Roemer uit Amsterdam,
geb. 24 Febr. 1921- te Amsterdam.
De doodvonnissen zijn na onderzoek van de
gratiekwestie in de vroege ochtenduren van
den lsten October 1943 voltrokken.
Daarmede hebben de moorden op luitenant-
generaal Seyffgrdt, commandant van het vrij
willigerslegioen „Nederland" en op oud-minis
ter Posthuma en andere leidende persoonlijk
heden in Nederland, een aantal spoorwegaan
slagen en een aantal roofovervallen hun ver
gelding verkregen.
Een uitvoerig verslag over de behandeling
voor het Polizeistandgericht Amsterdam op
30 Sept. 1943 zal nog volgen.
ZATERDAG 2. OCTOBER 1543.
Weest dan navolgers Gods, als gt.lk fd- ka
deren, en wandelt in de liefde, sxW? ook
Christus u heeft liefgehad. Ef51 en 2a.
Zon op 7.43, onder 19.16. Maan op 10.43,
onder 20.58. Zondag resp. 7.44, 19.13, 11.55
en 21.28. Ie kw. 6 Oct., volle m. 13 Oct.
ZONDAG 3 OCTOBER 1943.
Zingt, aard en hemel l zingt uw Heer I
Het driemaal heilig meld' Zijn eerl
Zingt Hem op hooge tonen l
De lof van God vervuil' 't heelal,
Die is, die was, die komen zal,
En onder ons wil wonen.
NED. HERV. KERK. Beroepen: te
Olst, K. Terpstra te Godlinze; te Benschop,
J. Zwijnenburg te Noorden (Z.-H.)te Gou
da (5e pred. pl.), J. Batelaan te Tho
le n en (vac. H. v. Dijken), H. J. Groene-
wegen te Alblasserdam.
Bedankt: voor Oosterwolde (G.), P.
J. F. Lamens te Heilouw.
HULPPREDIKERS. G e r e f. Kerken.
Benoemd te Den Ham (niet Hasselt), cand.
Geerds te Veenwouden. Bedankt voor Has
selt, A. J. de Bakker, cand. te Rotterdam.
KORTE BERICHTEN. De C-cner-
Synode der Geref. Kerken komt 9 Nov. a.
te Utrecht weer bijeen.
Benoemd tot hoofd der le Da Ccsta-
school te Utrecht, dhr H. J. Zijderveld, al
daar; tot onderwijzer(es) bij het Chr. onder
wijs te Hoogeveen, W. J. de Jong te Leer
dam (tijd.)te Zuilen, mej. H. J. Veerman
te Voorthuizen; te Asperen, A. de Vries te
Goedereede (tijd.), aan de afd. V.G.L.O.als
leerares mej. J. M. J. Heemskerk en mej. S.
Borg, beiden aldaar.
EREDÏKBE-tJRTEÏ*.
Ned. Herv. Kerk.
St Maartensdijk (Evang.), Woensdagav. 7.30
dr Terlaak Poot te Den Haag.
Geref. Kerken.
Dombflrg, 10 leesd., 2.30 ds Visser.
Westkapelle, 10 ds Visser, 2.30 leesd.
Souburg, 10 ds Smeenk, 2.30 ds v. Andel.
VERDUISTERINGSPLICHT!
De comm.-gen. voor de-veiligheid wijst er
op, dat, nu de duisternis vroeger intreedt,
het nauwlettend in acht nemen der verduis
teringsvoorschriften van nog meer gewicht
is. Den laatster.' tijd heeft men vaak moeten
constateeren, dat, in weerwil van alle ver
maningen, door onvoldoende inachtneming
der verduisteringsvoorschriiten de veiligheid
van de gemeenschap lichtzinnig in gevaar
werd gebracht op een wijze, die gelaakt moet
worden. Een strenger optreden der autori
teiten is daardoor onvermijdelijk. Terwijl
tot dusver meestal slechts geringe boeten aan
verduisteringszondaren werden opgelegd,
waarbij men rekenihg hield met de omstan
digheid, dat veelal vergeetachtigheid en na
latigheid de overtredingen tegen de verduis
teringsvoorschriften hadden ^veroorzaakt,
moet voortaan in alle gevallen* in beginsel
een minimumboete -van f 25 worden opge
legd. Bovendien zal in bepaalde gevallen,
vooral bij herhaalde overtredingen, de
stroomtoevoer bij den overtreder voor min
stens 14 dagen worden afgesneden en tevens
verbeurdverklaring der gloeilampen worden
bevolen.
In gevallen van bijzonder grove nalatig
heid en van herhaling zal de stroomtoevoer
voor nog langeren tijd worden afgesnedên en
bovendien door het gerecht straf worden
opgelegd. In dit verband wordt er op gewe
zen, dat overtredingen van de verduisterings
voorschriften tevens een delict tegen de al-
gemeene luchtbeschermingsplichten in den
zin van par. 8 der Luchtbeschermingsveror
dening vormen, en dat dienovereenkomstig
ook de in par. 15 der Luchtbeschermings
verordening bepaalde strenge strafmaatregel
(arrest en gevangenisstraf, in gevallen, die
als sabotage moeten worden beschouwd on
der omstandigheden ook strengere straffen)
kunnen worden bevolen. Bovendien moet bij
bijzonder veelvuldige en herhaaldelijk op de
zelfde plaats voorkomende overtredingen
worden overwogen den stroomtSsvoer voor
meer huizen, onder omstandigheden voor ge
heele wijken en plaatsen af te sluiten, indien
door afzonderlijke maatregelen het beoogde
doel niet zou worden bereikt.
Men mag aannemen, dat met het oog op
het gevaar, dat voor een grootere gemeen
schap de stroomtoevoer zou worden afge
sloten, alle belanghebbenden uit zichzelf door
wederkeerige hulp en controle zorg zullen
dragen voor het juiste inachtnemen der ver-
duisteringsvoorschriften.
REGELING SCHOOLARTSENDIENS
TEN. De secretaris-generaal van het departe
ment van Sociale Zaken heeft nadere regelen
gesteld voor de organisatie van de school-
artsendiensten. Uit de thans gepubliceerde uit
voeringsvoorschriften blijkt, dat het genees
kundig schooltoezicht wordt uitgeoefend: a.
Op de openbare dagscholen voor voorberei-
rend, gewoon,- uitgebreid, voortgezet en bui
tengewoon lager onderwijs, b. Op de openbare
dagscholen voor lager nijverheidsonderwijs,
voor zoover dit betreft de scholen voor een
ambacht of handwerk, en de scholen voor
huishouden, landbouwhuishouden, vrouwelijke
handwerken en maatschappelijk werk; c. Op
de overeenkomstige bijzondere scholen.
Het geneeskundig schooltoezicht omvata.
Het toezicht op den gezondheidstoestand van
de leerlingen van evengenoemde scholenb.
Het toezicht op den gezondheidstoestand van
het personeel dezer scholen, meer in het bij
zonder ter vaststelling van aandoeningen, ^el
ke gevaar of schade kunnen veroorzaken voor
de gezondheid van de leerlingen of hinderlijk
voor het onderwijs zijnc. Het hygiënisch
toezicht op de sch<|olgebouwen, hun inrichtin
gen en de speelterreinen; d. Het verstrekken
van advies aan de onderscheidene gemeente- en
schoolbesturen over de plannen van nieuw op
te richten of te vernieuwen schoolgebouwen en
over aan te schaffen schoolinventaris en an
dere hulpmiddelen bij het onderwijs; e. Te
adviseeren over vast te stellen leerplannen,
vacanties en roosters van lesuren, over de.
daarin agn te brengen wijzigingen, over het
vrijstellen van abnormale leerlingen van het
volgen van het onderwijs en het vrijstellen van
leerlingen van het volgen van bepaalde deelen
van het onderwijl alsmede omtrent andere
aangelegenheden van schoolhygiënef. Het ge
neeskundig onderzoek van de onderwijzers, die
voor een benoeming in aanmerking komen, ten-
