Rede van den Rijkscommissaris in het Oosten
des lands - De jongste gebeurtenissen en maat
regelen besproken.
VRIJDAG 21 MEI 1943 57c Jaargang, No, 194
FEUILLETON
DAGKALENDER
VOOR HOOFD EN HART
ADVIEZENv-~^QT
VOEDINGSRAAD W
CHRISTEL IJ K
ELAND
Bureaux: L. Vorststraat 70, Goes. Postrekening no. 44455. Tel. no. 2438. Bijkantoor
MiddelburgFa Boekli. J. J. FANOY, N. Burg 26—28 en Noordweg 155. Tel. no. 3128.
Dir.-Hoofdred.A. DE LANGE, Goes. Adrn. (Advertentiechef)B. P. DAVIDSE, Goes.
RUSTIGE DAG AAN HET OOST-
FRONT. - LUCHTBOMBARDEMEN
TEN. - REDE VAN CHURCHILL.
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakt bekend:
Aan het Oostfront verliep de dag oyer
het algemeen zonder bijzondere gebeurtenissen
In de kustgebieden van Sicilië cn Sar
dinië vernielde de luchtmacht samen met
Italiaansche jagers 14 vijandelijke vliegtui
gen.
Duitsche gevechtsvliegtuigen vielen in den
afgeloopen nacht O ran aan; door bomtref-
fers in de haveninstallaties ontstonden zware
branden,
Gistermiddag wierpen Amerikaansche bom
menwerpers van groote hoogte bommen op
plaatsen in het Noord- Duitsche
kustgebied. Er ontstonden verliezen
onder de bevolking en voor een deel aanzien
lijke schade aan gebouwen, in het bijzonder
in Flensburg. Door jagers en lucht
doelartillerie wierdien 14 viermotorige bom
menwerpers neergeschoten. Vijf Britsche
vliegtuigen vlogen in den afgeloopen nacht
boven het Noordel ij k Duitsche
r ij k s g e b i e d.
De luchtmacht bombardeerde in den afge
loopen nacht van 19 op 20 Mei opnieuw mi
litaire doelen inLondenen aan de Brit
sche K a,n a a 1 k u s t Een vliegtuig
wordt vermist.
In d|e periode van 11 tot 20 Mei schoten
lichte Duitsche vlootstrijdkrachten 13 vijan
delijke vliegtuigen neer.
Rede van Churchill.
(D. N. B.). Naar de Britsche berichten
dienst meldt, heeft de Engelsche minister
president Chrchill, voor het Congres der V.
Staten een rede gehouden. Hij zeide er
trotsch op te zijn, dat de V. S. en Engeland
goede bondgenooten zijn.
De premier zeide, dat op den S'tillen Oce
aan in snelle opeenvolging opgeluk na onge
luk plaats gevonden had. De nederlaag der
Engelschen op Malakka en bij Singapore
noemde hij „de grootste militaire catastrofe,
althans de grootste militaire catastrofe der
Britsche geschiedenis". Het was noodig dit
alles en nog veel meer te herstellen.
De Engelschen hebben een éven groot be
lang als de Amerikanen bij een „onophoude
lijke en ononderbroken oorlogvoering" te
gen Japan. Churchill zeide voor het Congres
te staan om te verklaren, dat Engeland
schouder aan schouder met de V.S. den oor
log zal voeren „in overeenstemming met het
beste strategische gebruik zijner troepen".
Churchill verklaarde verder, dat het ver
slaan van Japan niet de overmeestering van
Duitschland beteekent, terwijl de overmees-
teling van Duitschland zonder twijfel de ne
derlaag van Japan zal beteekenen. Daarme
de is niet gezegd, dat-" men niet op de beide
fronten tegelijk kan optreden.
Churchill meende te kunnen verklaren, dat
een verlichting in den duikbootoorlog is in
getreden. Hij legde er echter den nadruk op,
dat het duikbootgevaar nog steeds 't groot
ste gevaar voor Engeland en de V.S. is.
Engeland onderneemt ook 't groote lucht- 1
offensief tegen Duitschland, dat op machti
ge wijze gesteund wordt door de luchtstrijd
krachten der V.S.
In dit verband verklaarde Churchill, dat
bij den aanval op de Duitsche stuwdammen
8 van de 19 aanvallende bommenwerpers zijn
verloren gegaan. Men is het er over eens,
dat „de macht in het luchtruim" zoo spoedig
mogelijk tegen Japan moet worden gebruikt
Veelvuldige conferenties zijn onmisbaar
voor het vinden van „de beste Jcansen voor
het doen optreden der strijdkrachten".
Churchill gaf uiting aan de hoop, dat hij
en Roosevelt „spoedig" de lang gewenschte
samenkomst met Stalin en Tsjang Kai Sjek
zouden hebben.
De voornaamste last van den oorlog drukt
op de Sovjet-Unie en daarom moet, voor
zoover het „practisch en volgens het gezond
verstand1 uitvoerbaar is" alles gedaan wor
den om de Sovjet-Unie te ontlasten.
Aan het eind van zijn rede zeide Churchill
dat de vijand nog steeds machtig is. Het is
moeilijk den vijand te benaderen; hij bezit
nog steeds geweldige legers, reusachtige
hulpbronnen en een onschatbaar strategisch
gebied.
BINNENLAND
DE „VERDOEMDEN"
door H. Kiagmans.
17) -o-
„Je krijgt wel een seintje", merkt de waard
op. „Anders kom je hier telkens voor niks.
Je weet het: zoo in eenen kunnen er een
paar vreemde snuiters binnenloopen."
„Afgesproken", zegt de bezoeker, die in-
tussahen nog een pint bier 'bestelt. Hij is vrij
goed gekleed en beweegt zioh met veel gra
tie door die gelagkamér van „De Maze", een
echte smalherberg dn het havenkwartier van
Rotterdam, een herberg voor den minderen
man. Een oppervlakkig beschouwer zou on
middellijk opmerken, dat de man in deze om
geving niet thuishoort, maar wie hem *goed
in de oogen ziet en wat levenservaring heeft,
komt tot andere gedachten. De in den grond
ioerende blik uit die half neergeslagen oogen
bevalt niet, al kan die man nog zoo minzaam
lachen.
Met een korten groet verlaat hij de her
berg, waar op dat moment geen enkele be
zoeker is.
„Zie, -wat je er van terecht brengt", zegt
hij nog tot den herbergier, „de gevallen leg
gen jou ook geen windeieren."
Het is geen nieuws, wat de man meedeelt.
Al menig klinkend geldstuk heeft de waard
van „De Maze" in den loop der jaren opge
streken voor zijn hulp. Maar als de objecten
voor die hulp er nu niet zijn?....
Hij grijnslacht: ijzer is nu eenmaal niet met
handen te breken, waar?
DE INLEVERING VAN RADIO
ONTVANGTOESTELLEN. Er bestaat aan
leiding om erop te wijzen, dat het doelloos is
reeds nu bij een of anderen tak van dienst
verzoeken in te dienen om vrijstelling van in
levering te verkrijgen in verband met de ver
ordening inzake de inlevering van radio-ont
vangtoestellen van 13 Mei j.l.
In de eerstvolgende dagen zal in de bladen
worden bekend gemaakt waar de voor het
indienen van een diergelijk verzoek, op grond
van artikel 9 lid 3 van genoemde verordening,
gerechtigde personen de .betreffende aanvraag
formulieren kunnen afhalen.
Alleen die ontvangstbewijizen van ingedien
de verzoeken zijn geldig, welke na indiening
van dit formulier aan dengene, die het ver
zoek doet, zijn afgegeven.
GENERALE THESAURIE VAN FI
NANCIEN NAAR DEVENTER. Aan be
langhebbenden wordt medegedeeld, dat het
Centrale B.A.R.A. (Bureau afvoer regee-
rings apparaat) alsmede de afdeeling alge-
meene zaken van de generale thesaurie van
het dept. van Financiën van 's-Gravenhage
naar Deventer zijn overgebracht. Het adres
van deze diensten in Deventer is van 25 Mei
afNieuwstraat 71, Deventer.
BURGEMEESTERS. De voorloopig
verlengde ambtsperiode van den burgemees
ter van Dalfsen, Chr. IJnzonides, is beëindigd;
dia voorloopig verlengde ambtsperiode van den
burgemeester der gemeente Hellendoorn, E.
C. Witschey, is beëindigd; Jhr Mr Dr O. F.
A. H. .van Nispen tot Pannerden is met in
gang van 15 Jas» 1943 opnieuw tot burge
meester van <k ^-..xieente Hillegom benoemd.
Keuringen voor de Waffen-8.8., het
Legioen en de Landwaoht,
Het S.S.-Ersatzkomimando Nederland deelt
mede:
Nederlanders van arisch Woed, in den leef
tijd van 1745 jaar (ook gehuwden), die
lichamelijk zoowel als geestelijk goed ontwik
keld zijn en zich geheel kunnen geven aan de
eischen, die dé opleiding hun stelt, kunnen
zioh bij de genoemde adressen vervoegen, ten
einde gekeurd te worden.
BIJ de onderzoekingen worden ook
alle gevraagde -inlichtingen verstrekt
met betrekking tot de- verzorging der
familieleden enz.
De aandacht wordt erop gevestigd, dat voor
de vrijwilligers, die om bepaalde redenen in
Nederland moeten blijven, de mogelijkheid be
staat, hun dienst te doen bij de landwacht Ne
derland of bij het wachtbataljon m Amers
foort. Tijdens deze keuringen kunnen zich ook
diegenen melden, die tot de Germaansche-S.S.
in Nederland willen toetreden.
Personen tusschen 18 en 35 jaar, die aan-
meldingsplidhtig zijn voor den arbeidsinzet,
kunnen zich eveneens op' een der keurings-
dagen op onderstaande adressen aanmelden en
worden gedurende hun verbintenis bij een der
bovengenoemde onderdeden, van den arbeids
inzet vrijgesteld.
22.5.43 8—15 uur Utrecht, N.V. Haus,
Oudegracht 245 23.5.43 8—15 u. Amersfoort,
Pol, Durchangslager, Leusderweg; 24.5.43 2
15 u. Den Haag, Café „Den Hout", Bezuiden-
houtscheweg.
Het S.S. Ersatz Kommando Neder
land deelt mede: Voor personen van
1835 jaar, die aanmeldingplichtig zijn
voor den arbeidsinzet, bestaat op hun
verzoek de gelegenheid zich op de in
de pers genoemde data en plaatsen aan
te melden voor keuring voor de Waffen
S.S., Nederl. Legioen, Ned. Landwacht
en S.S. Wachtbataillon en worden ge
durende hun verbintenis bij een der
bovengenoemde onderdeelen van den
arbeidsinzet vrijgesteld.
Bij onze Vrij
willigers. In
den bunker
wordt een kaart
van de omge
ving bestudeerd.
SS PK Slapak-
O-H-P m
's-GRAVENHAGE. (A.N.P.) Schou
der aan schouder stond Donderdagmid
dag de menigte in de ruime, in licht ba
dende fabriekshal van een plaats in het
Oosten des lands. De uitgestrekte hal
waarin anders de machines het lied van
den arbeid zingen, was tot een verga
derplaats geworden, die in weerwil van
haar geweldige afmetingen niet alle
deelnemers kon bevatten.
In de aangrenzende ruimten en in de
werkplaats hadden vele anderen een
plaats gevonden. Het aantal dergenen,
die bijeengekomen waren om getuigen te
zijn van een gedenkwaardige politieke
demonstratie kon op .zevenduizend wor
den geschat.
Deze tijding, hoewel pas in de laatste
minuut verbreid, had de menigte in be
weging gebracht. Duitsche en Neder-
landsche arbeidskameraden, werkers
van alle beroepen, van kantoor en werk
plaats, mannen en vrouwen, Betriebs-
führer en Gefolgschaftsmitgleider uit
den naasten en verderen omtrek stonden
naast elkander zonder onderscheid van
persoon en stand. Behalve deh kring
van in trouwe kameraadschap vereenig-
de Duitsche en Nederlandsche nationaal-
socialisten waren er ook vele Neder1-
landsche volksgenooten verschenen, die,
.gedreven door de oprechte zorg voor de
toekomst van hun land, van den verte-
Ais de bezoeker op straat loopt, schokt hij
geërgerdl met de schouderswat heeft hij
nu aan zoo'n gemeenplaats? Hij zoekt prooi.
Z ij n lasthebbers zijn ook niet te spreken.
En dan loopt hij een andere herberg binnen,
om daar den waard te polsen. Objecten moet
hij hebben
Wanneer hij een straathoek omslaat botst
hij tegen een schoorsteenveger, die met zijn
kameraad zoo juist een woning heeft ver
laten. Hij mompelt een verwensching, die
Gelbhard Waldmomt niet zonder meer accep
teert. „Als je uit je oogen kijkt, bots je niet
tegen mij op", zegt hij, een enkel Hollandsch
woord bezigend.
De Rotterdammer slaat een snellen blik op
hem, wanneer hij verneemt met Duitsdhers
te maken te hebben. Maar dan vervolgt hij
zijn weg, zonder één woord! meer te hebben
gezegd dan zijn verwensching bevatte.
Natuurlijk beroert het onbeteekenend voor
val Gebhard en Jocfaem ook niet. Jochem,
die de „administratie" verzorgt, kijkt op een
papiertje, waarop verschillende adressen
staan, die zij successievelijk hebben af te
werken.
Al vier weken zijn ze in Rotterdam, na door
de gewesten Overijssel, Gelderland en Utrecht
te zijn getrokken. Dat ij slechts een dóórtrek
ken geweest, al hebben zij hier en daar wel
gewerkt. Jochem werd met alle geweld naar
Rotterdam getrokken, waarom, zou hij niet
kunnen verklaren. Hij heeft van die stad aan
de machtige rivier reeds zooveel gehoord, dait
hij die persé eens wil bekijken. Werk zal
er voorloopig wel in overvloed zijn.
(Wordt vervolgd.)
DE BONNEN.
Van 23 tot en met 29 Mei 1943.
22 Brood (A en B), Beschuit, Aardappelen
(A en B), Tabak.
Van 2 tot en met 29 Mei 1943.
19 A vleesch1 rants, vleesch of vl,waren.
19 B vleesch:' Vi rants, vleesch of vl.waren.
4-24, M-20 nes.: 1% rants, vleesch of vlrw.
M-22, M-24 res.2% rants, vleesch of vl.w.
M-27, M-28 reserve: 5 rants, vleesch of vl.w.
M-31, M-32 reserve: 3 rants, vleesch of vl.w.
M-33 reserve. 4 rants, vleesch of vl.waren.
Van 16 Mei tot en met rf12 Juni 1943.
562 alg.1 kg. suiker.
563 alg.: 1 rants, jam.
564 alg.250 gr. gort.
565 alg.250 gr. havermout.
566 alg: 100 gr. Vermicelli enz.
569 t/m 572 alg.: 1 rants, bloem, brood of
gebak.
21r 22, 23 taptemelk: 1% liter taptemelk.
21, 22, 23 melk: 1% liter'melk.
4-28 reserve: 5% liter melk.
3-28 reserve: ,3% liter karne- of taptemelk.
24 taptemelk: 1% liter karne- of taptemelk.
21B, 23B kind.voedsel250 gr. rijst.
21A, 23A kind.voedsel250 gr. gort.
3-27, 4-27 reserve: 150 gr. cacao met suiker.
21 viersnap.100 gr. chocolade.
22, 23 versnap.100 gr. suikerwerk.
567 alg.: 250 gr. koffiesurrogaat.
Van 23 Mei tot en met 3 Juni 1943.
21 A boterrants, boter of margarine.
21 B boter: rants, idem.
Tot en met 13 Juni 1943.
07, 08 Petroleum: 1 Liter Petroleum.
Van 3 Mei tot en met 31 December 1943.
15 t/m 19* BV brandst.1 eenh. brandstoffen.
Van 1 Mei tot en met 30 April 1944.
11 KF brandst.1 eenheid brandstoffen.
Van 1 Mei 1943 tot en met 31 Mei 1943.
556 algem.1 rants. Eenheidszeep.
U Eenheidszeep: 1 rants. Eenheidszeep.
557 algem.1 rants. Waschpoeder.
U Waschpoeder: 1 rants. Waschpoeder.
U Toiletzeep: 1 rants. Toiletzeep.
Van 1 Mei tot en met 31 Aug. 1943.
S Textiel (mannen)45 gr. scheerzeep.
De volgende bonnen zijn birinenkort niet
meer geldig: Na Zaterdag 22 Mgi21 brood,
beschuit, aardappelen, tabak.
De geldigheidsidluur van de volgende bonnen
is verlengd: t/m Zaterdag 29 Mei 527 t/m
529 alg. (kaas), 541 t/m 543 alg. kaaS; t/m
Zaterdag 12 Juni: 3-14, 3-15, 4-19 Res. (Si
naasappelen).
Zooals men ziet, wordt op bon 21 A boter
een half rantsoen boter of margarine be
schikbaar gesteld.
Naar wij vernemen zal op 29 Mei wederom
een ibon worden aangewezen, die recht geeft
op het koopen van een half rantsoen boter
of margarine.
VRIJDAG 21 MEI 1943.
Die roemt, roenae in den Heere.
1 Cor. 1:31b.
Zon op 5,39, onder 21,35tas,sn op 23,02,
onder 7.10. Laatste kw. 26 Mei, isievwe m,
3 Juni.
BIDDEN IS 'T HALVE WERK.
Luther was gewoon als hij veel werk had
des te langer te bidden.
De Ruyter hechtte eveneens groote waa--
de aan het gebed. Hij vertelde eens in te
genwoordigheid zijner officieren:
„Eens op 't oogenblik, dat ik een slag moest
leveren, gevoelde ik mij moedeloos en on
bekwaam, de noodige bevelen te geven. Mijn
gedachten waren zeer verward en ik ge
voelde mij gansch hulpeloos. Ik wierp mij
in dezen toestand op de knieën voor 't aan
gezicht des Heeren, Die ons lot in Zijn hand
heeft en klaagde Hem mijn nood. Nauwe
lijks was mijn gebed ten einde toen mijn
pnrust verdween en ik mijn moed hervond.
■Ik gaf mijn bevelen en won den slag".
VAN DEN J
BOTERHAMMEN ZONDER BOTER.
Boterhammen, die niet met boter besmeerd
worden, zijn toch smakelijk, wanneer men
ze met één van onderstaande smeerseltjes
bedekt.
Mosterd smeersel. Twee thee
lepels mosterd, twaalf fijngehakte uitjes
uit het zuur en wat zout door elkaar men
gen en in een dun laagje op de boterham
smeren. Zachter van smaak is dit smeersel
wanneer men er wat fijngewreven gekook
te aardappelen door mengt.
Smeersel van toinatenslasausi
3 eetlepels vlugkokende gortmout of ha
vermout, 1 dl water, 4 eetlepels slasaus met
tomaat of 1 eetlepel tomatenpurée of als ze
weer te krijgen zijn versche tomaten, zout,
2 theelepels paprikapoeder, De gortmout of
havermout met het water weeken, de sla
saus of de tomatenpuree toevoegen en het
mengsel onder goed roeren gaarkoken en
koud laten worden. Bij gebruik van versehe
tomaten deze schillen, doorsnijden en met
een vork fijnwrijven. Naar smaak zout en
paprikapoeder (plm. 2 theelepels) toevoegen
Het mengseltje in een dun laagje op de bo
terham smeren.
Smeersel voor boterham
men van de kinder en. 3 lepels
vlugkokende gortmout of havermout, 13^ dl
water, 3 theelepels kindercacao. De gort-
i mout of havermout in het water weeken,
onder goed roeren gaar koken, de cacao er
door mengen en de massa koud laten wor
den.
genwoordiger der bezettende mogend
heid een antwoord verwachtten op de
vraag: „Wat nu?" en op de plaats, van
waar de onrust was uitgegaan, een vrij
moedig bespreken hoorden.
Door luiden bijval begroet, betrag de
Rijkscommissaris, Rijksminister Seyss-
Inquart, onder de tonen van een marsch,
gespeeld door een muziekkorps der Waf-
fen-SS, door een haag, gevormd door
mannen van den Nederlandschen Ar
beidsdienst, de hal. Een machtige ma
chine voor in de hal, die hoog uitstak
boven alle andere werkstukken, diende
hem als spreekgestoelte.
De leider van het Arbeitsbereich der
N.S.D.A.P., Hauptdienstleiter Schmidt,
opende de reusachtige bijeenkomst met
de woorden: „Als nationaal-socialisten
hebben wij voor deze demonstratie de
plaats van den arbeid gekozen om daar
mede dit vast te stellen zoo lang er na
tionaal-socialisten zijn, behooren aan
deze nationaal-socialisten de fabrieksge
bouwen en straten".
Aan dezen revolutionnairen strijdrocp,
die een daverenden weerklank vond, ver
bond hij woorden van dank aan den
Rijksminister, die van het begin af éen
rechte ljjn in zijn politiek gevolgd heeft
en voor allen steeds een leider geweest
is. Met den groet, dien hij'den Rijksmi
nister bracht, stemden de vergaderden
duizendvoudig in.
De- Rijkscommissaris spreekt.
Nationaal-socialisten, kameraden.
Het begin van dezp maand Mei bracht
in Nederland ernstige gebeurtenissen en,
nu de opwinding, die met «dergelijke ge
beurtenissen gepaard gaat, voorbij is,
blijft het gevoel van doelloosheid en
zinneloosheid en tenslotte blijven er te
leurstelling en haat.
Als vertegenwoordiger van de bezet
tende mogendheid zou ik mij kunnen
vergenoegen met te constateeren, dat
tegen deze gebeurtenissen energiek werd
opgetreden en dat de orde snel hersteld, i
was, maar als politicus gevoel ik mij
verplicht mjj met deze gebeurtenissen,
met haar oorzaken en gevolgen, bezig te
houden en ik deins daarvoor niet terug.
Ik wensch dat zelfs.
Ik heb rnjj voorgenomen om daarvan
tevens een gesprek tusschen ons hier te
maken. Dus op de plaats, vanwaar deze
onrust is uitgegaan, en wel omdat ik
van meening ben, dat, wanneer ik in dit
deel der provincie spreek, mijn woorden
zullen doordringen, dat zij zullen worden
doorgegeven en zullen komen tot de
inenschen, die in een oogenblik van
hun verwarring en opgehitst-zijn geloofd
hebben zichzelf en den anderen van
voordeel te zijn door tot onrust en orde
loosheid te vervallen. Dat is de reden
waarom ik hier spreek, om dichter bij
hen te zijn en met dringender woorden
te spreken, want nog altijd wensch ik,
dat mijn betrekkingen tot de Nederlan
ders niet worden geleid door het argu
ment der wapenen, maar door de argu
menten van verstandige overwegingen.
Ik spreek verder hier in de nationaal-
socialistische gemeenschap der Duit-
schers en Nederlanders, een strijd- en
lotsgemeenschap dus, die immers juist
in harde tijden haar waarde moeten be
wijzen. Daarom moet dit gesprek ook
ons de mogelijkheid geven erover n te
denken, hoe deze gemeenschappelijke
weg, die ons samengebracht heeft, ook
in het vervolg tot een goed doel leidt.
Vooral jegens u, Nederlanders, gevoel
ik mij daar thans toe verplicht en ook
bereid, want, daarover is geen twijfel
mogelijk, gij Nederlandsche nationaal-
socialisten moet en zult de verantwoor
delijkheid voor uw Nederlandsche volk
dragen. Hoe de dingen zich ook ont
wikkelen, dit is onze overtuiging, dat
gij de dragers van den politieken wil in
dit land zijt.
De krijgsgevangenen.
Daarom vraag ik: waarom was dit
alles Wat moet er thans gebeuren Het
uiterlijk verloop der gebeurtenissen is
bekend. De Wehrmachtbefhlshaber heeft
beschikt, dat de Nederlanders, die in
Mei en Juni 1940 uit de krijgsgevan
genschap werden ontslagen, met bepaal
de uitzonderingen weer in krijgsgevan
genschap zullen worden gebracht. Hi)
heeft het recht daartoe.
Niettemin wil ik verklaren waarom
het tot dezen maatregel is gekomen,,
want deze situatie is nieuw. Waarom
is deze situatie nieuw? Omdat het
uniek is, dat in het verloop van een
krjjgsonderneming reeds na veertien
dagen de mannen, die door de capitu
latie in krijgsgevangenschap waren ge
raak):, hun vrijheid herkregen en naar
hunland terugkeerden. Dat is zoo
uniek, dat de vijandelijke zender op deze
aanspraak op terugvoering in de krijgs
gevangenschap niet eens wat aan te
merken had, dat hij geen volkenrechte
lijke bedenking kon inbrengen, maar
verklaard heeft, dat het ongetwijfeld
ongewoon'zou zijn, dat honderdduizen
den na een capitulatie niet in krijgsge
vangenschap gevoerd worden, maar te
ruggegeven aan hun land, him gezin en
hun beroep, hoewel de oorlog, het groote
conflict, waarom het in deze wereldwor
steling gaat, niet geëindigd is.
De Wehrmachtbefehlshaber hëeft er
op gewezen, dat de houding onder deze
vrijgelaten krijgsgevangenen niet zoo
was, dat hij het kon verantwoorden, hen
in dezen tijd zonder-onderzoek in deze
vrflheid te laten.
Dat geldt in het bijzonder voor hen,
die in het actieve soldatenberoep waren,
die eigenljjk na de capitulatie zonder
beroep waren en daardoor zeker ge
makkelijk konden afglijden.
Maar het belangrijkste is nog iets an
ders. Het belangrijkste zijn de plannen
van onze vijanden op dit oogenblik nu
de strijd in het Oosten met een steeds
t duidelijker overwicht der Duitsche en
Europeesche legers op zijn beslissing
Op dit oogenblik, evenals een jaar
geleden, schreeuwt Stalin om het tweede
frónt en in dit moment, nu het weer eens
om Europa gaat, zooals om de paar
eeuwen het geval is, wiiien de Atlan
tische mogendheden, Engeland en de
Vereenigde Staten, dezen in het Oosten
vechtenden troepen door een landing in
het Westen den dolkstoot in den rug
toebrengen. Tenminste dat beweren zij.
Maar hoe willen zij het doen? Want gij
weet zelf hoe sterk onze kusten zijn, hoe
vooral de versterking der havens is uit
gebreid, zoodat het nauwelijks waar
schijnlijk is, dat een poging daar succes
heeft.
Dan komt het denkbeeld, dat men pro
beert al is het maar een manoeuvre
met uit de lucht cjeiande troepen,
met aan land gebrachte commando's,
met uitgeworpen wapenen en met het
oproepen dergenen, die eens in hef Ne
derlandsche leger gediend hebben, een
schijnfront te vormen.
In ieder geval gelooven wij, dat Wij
van den vijand een dergelijk gewetenloos
en onbedachtzaam optreden zouden kun
nen verwachten. Het is niet aan twijfel
onderhevig, dat het eind van elke ma
noeuvre van dezen aard slechts een vol
ledig opofferen zou zijn van de elemen
ten, die er aan zouden meewerken. Het
is echter mogelijk, dat de opgeleide sol
daten of sommigen van hen, die immers
een zekere militaire discipline gewend
zijn, aan zulk een oproep gehoor zouden
geven al was het maar ten deele. Verder
heeft de vijandelijke zender er op 27
Februari over gekletst, dat Duitschland
eenmaal bezet moet worden en dat daar
voor ook Nederlandsche mannen ge
bruikt moeten worden. Deze argelöoze
engel van de radio heeft daarbij gezegd,
dat men daardoor de taak der bolsjewis
ten moet en wil verlichten. Dat zou een
grimmige waarheid zijn. Nederlandsche
mannen, hoe denkt gij, dat het Duitsche
i volk er op zou reageeren wanneer hier
uit het Westen of uit Engeland en Ame
rika iemand het zou wagen het vader
land te bezetten van de soldaten die hun
bloed offeren, opdat Europa vrijblijft?
Het is een grimmige waarheid, wanneer
deze argelooze engel gezegd heeft, dat
daardoor de taak der bolsjewisten ver
licht zou worden.
Met het oog op de grootmoedigheid
van den Fiihrer en de zoo vroegtijdige
vrijlating zijn deze plannen van den
overkant niets dan misbruik en misdaad
en daar wij juist door de verantwoorde
lijkheid, die wij dragen, op alles voor
bereid moeten zijn en ook de geringste
mogelijkheid van het in gevaar brengW
van ons Oostelijk front uit den weg mie
ten ruimen, hebben wij ook de klemde
gelegenheid tot verwezenlijking dezer
plannen moeten verhinderen. Het is
voor de Nederlanders ook beter, dat de
