Controleert geregeld Uw electriciteitsverbruik
DAGKALENDER
ZATERDAG 21 NOV, 1942
57e JAARGANG No, 45
CHRISTEL IJ K DAGBLAD VOOR ZEELAND
De Zondag,
Hevige gevechten aan het Donfront - Duitsche tegen
aanval In den Kaukasus - Bengazi door Astroepen
ontruimd - Weer 23 sohepen tot zinken gebracht.
BINNENLAND
Oostelijk front weer in beweging.
UIT DE PROVINCIE
Bureaux: Lange Vorststraat 70 Goes.
Postrekening no. 44455 Telefoon no. 2438.
Bijkantoor Middelburg: Firma Boekhandel
J. J. FANOY, Nieuwe Burg 26—28 en
Noordweg 155 Telefoon no. 3128.
Abonnementsprijs 2,73 per kwartaal.. Week-,
abonnementen voor Middelburg, Goes en
plaatsen waar een agent is aangesteld 0,21,
9 Losse nummers 6 cent.
Dir.-Hoofdred.A. DE LANGE GOES,
Advertentiën 12 cent per millimeter. Ingezon-
den mededeelingen 24 cent per millimeter.
Bij contract belangrijke korting.
Kleine advertentiën (maximum 8 regels) van
15 regels 65 cent, iedere regel meer 13 cent,
Dienstaanvragen en dienstaanbiedingen van
15 regels 55 cent, iedere regel meer (max,
8 regels) 11 cent. Onder letter of motto
10 cent extra.
Adv. in deze rubriek bij vooruitbetaling.
Administrateur (advertentiechef)
B. P. DAVIDSE, Goes.
Deze tfld leent er zich wel bijzonder
toe om ons te bezinnen over de welda
den, die God ons nog schenkt en heeft
gelaten. En daaronder neemt zeker de
Zondag wel een voorname plaats in, de
dag, waarop wy rusten mogen van on
zen dagelijkschen arbeid, maar ook de
dag, waarop God ons zyn Woord brengt.
„Wees gegroet, gy eersteling der da
gen, Morgen der verrijzenisDat
is maar niet een Paaschlied. Dat is een
Zondagslied! Dat mag de jubel zyn van
eiken Zondagmorgen, als wij na zes da
gen arbeid ontwaken, uit onze nacht
rust.
Veel te weinig wordt nog beseft, dat
wij eiken Zondag moeten wijden aan' de
gedachtenisviering van de opstanding
van Jezus Christus uit de dooden. Veel
te weinig leven we als kinderen der Op
standing.
•Wie waarlijk op Zondag Sabbatsvreug
de geniet, ontvangt geestelyke kracht
om heel de werkweek te zien als dagen
Gods. Om al ons werk te beschouwen
als een opdracht van Hem, Die ook werkt
tot nu toe.
In Christus is alles vrijgemaakt. Ook
de arbeid heeft zijn slaafsch karakter
verloren. Alles wat we doen, doen we ter
eere Gods.
We leven van Zondag tot Zondag, ora
telkens weer nieuwe kracht op te doen.
Wij gaan van kracht tot kracht steeds
voort. Van den eenen Zondag naar den
anderen. We ontvangen telkens uit Zyn
volheid genade voor genade. Het feest
van den Zondag schenkt geestelijke en
lichamelijke kracht voor al de dagen
der week.
Het brengt ons dichter bij het ideaal,
den eeuwigen Sabbath in dit leven aan
te vangen.
Daarom is de Zondag van zoo rijke be-
teekenis voor alle tijden. Ook voor de
onze. Dat wij deze kostelijke weldaad
dan ook op hoogen prijs stellen en onzen
God ter eere besteden.
WANNEER VERDUISTEREN?
Zondag 22 Nov. 1942.
's Morgens tot 8..10 u.
's Avonds van 16.41 u.
Maandag 23 Nov. 1942.
's Morgens tot 8.12 u.
's Avonds van 16.40 u.
Tijdelijke afschaffing van de expresse
bestelling.
Met ingang van 1 December a.s. kan
de P.T.T.-dienst tot nader bericht niet
meer voldoen aan het verlangen tot ex
presse-bestelling van in het binnenland
uit te reiken stukken, postwissels en
postpakketten. De expresse-bestelling
in ons land wordt dus zy het voor-
loopig afgeschaft. Stijgend gebrek
aan geschoold persoheel heeft, naast de
schaarschte aan snelle 'transportmidde
len en de toeneming van het aantal ex
presse-zendingen, tot dezen maatregel
gedwongen. Aanvankelijk is nog ge
probeerd de expresse-bestelling, zij het
ook op onvolledige wijze, gaande te
houden; door de steeds slechter wor
dende omstandigheden zijn thans de
verhoudingen echter zoo, dat het zake
lijker wordt geacht haar voor den duur
dezer omstandigheden op te heffen.
Verlaging van electriciteits-rantsoen.
In verband met de bepaling van het
Departement van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart, volgens welke winkelzaken
niet verplicht zijn op andere uren dan
van 1017 uur open te zijn, zal het elec-
triciteitsrantsoen voor verlichting in
winkels van 75 pet. op 65 pet. worden
teruggebracht.
Eveneens zullen de rantsoenen gas en
electriciteit van hotels, café's en restau
rants worden teruggebracht op 65 pet.
van het verbruik in 1940.
Overigens moge nogmaals de aan
dacht worden gevestigd op het onlangs
gepubliceerde verbod om gas en electri
citeit te verspillen. Hierbij dient in de
eerste plaats te worden gedacht aan
lichtreclames in etalages, hallen, tun
nels, stationsgebouwen, enz. Deze zijn
verboden. Verder ga ieder in zijn bedrijf
of woning na, of nog gas of electriciteit
wordt gebruikt, zonder dat dit strikt
noodzakelijk is.
Nederiandsche vrouwem eni meisjes.
Het SS-Ersatzkommando Nederland
deelt mede:
De mogelijkheid bestaat thans ook voor
vrouwen en meisjes van Nederlandsche
nationaliteit, in den leeftyd van 17 tot
30 jaar, zich in te zetten als Nachtichten-
helferin (helpsters voor den berichten
dienst). Kennis van de Duitsche taal is
gewenscht.
Nadere inlichtingen geeft het SS Er-
satzkommando Nederland, Den Haag,
Stadhouderslaan 132.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
Tydens plaatselyke gevechtshandelin
gen in het Westeiyk deel van den Kau
kasus sloegen Duitsche troepen vyan-
delyke strydkrachten in een tegenaanval
gesteund door sterke formaties vliegen
de artillerie naar hun aanvankelyke
stellingen terug.
In het gebied van A1 a g i r en ten
Oosten van M o s d o k mislukten her
haalde vijandelijke aanvallen door den
waakzamen afweer van onze troepen, die
twee vrij zwakke gevechtsgroepen van
den tegenstander vernietigden.
In Stalingrad veroverden stoot
troepen enkele huizenblokken. Vijande
lijke tegenaanvallen mislukten.
Aan het Donfront zijn Roemeen-
sche en Duitsche troepen door' sterke
vijandelijke pantser- en infanterieaanval-
len in hevige gevechten gewikkeld.
Duitsche. en Italiaansche verkennings
troepen hebben in Cyrenaica eenige vij
andelijke gepantserde verkenningsvoer
tuigen vernield.
Bengazi werd nadat alle militaire in
stallaties waren vernield volgens de
plannen ontruimd. De luchtmacht viel
voortdurend Britsche autocolonnes aan'.
In het grensgebied tusschen Algiers
en Tunisviel vliegendè artillerie met
zichtbaar succes vijandelijke voorhoeden
en Gaullistische formaties aan, die onzen
opmarsch poogden tegen te houden. Mo-
tortorpedobooten voeren in den nacht
van 18 op 19 November naar de Britsche
kust. Zij brachten van- sterk beveiligde
convooien vier koopvaardijschepen van
tezamen 9000 brt. tot zinken.
Aan de Nederlandsche en de
Noorsche kust verloor de Britsche
luchtmacht tijdens aanvallen, die in mili
tair opzicht zonder uitwerking bleven,
vijf vliegtuigen, waarvan drie door
luchtdoelartillerie der marine.. Een eigen
toestel wordt vermist.
Italiaansch weermachtsbericht.
Aan het front in Cyrenaica wer
den eenige vijandelijke pantserwagens
by gevechten tusschen verkenningsaf-
deelingen vernield. In de streek van
Agedabia werden de bemanningen van
vijandelijke vliegtuigen, welke door
onze artillerie waren neergeschoten, ge
vangen genomen.
In de havens van F r a n s c h
Noord-Afrika werden En-
gelsch-Amerikaansehe schepen herhaal
delijk door onze bommenwerpers aan
gevallen. In luchtgevechten werden
twee Curtiss-toestellen door Duitsche
jagers neergeschoten,
In den afgeloopen nacht hebben Brit
sche vliegtuigen eenige bommen laten
vallen in de omgeving van Catania.
Er wordt eenige schade gemeld, doch
geen enkel slachtoffer. Een Wellington,
door het afweergeschut getroffen,
stortte neer. In de streek van Lanzo
Torinese zijn vijf vliegers gevangen ge
nomen, onder wie een officier, die deel
uitmaakten van de bemanning van een
vliegtuig, dat tijdens den luchtaanval op
Turijn in den nacht van 18 op 19 No
vember werd neergeschoten.
23 SCHEPEN TOT
ZINKEN GEBRACHT.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
De Duitsche duikbooten vielen in het
Noorden van den Atlantischen Oceaan
een convooi aan en brachten er tijdens
dagenlange hardnekkige gevechten vijf
tien schepen, tezamen 78.000 brt., als
mede twee torpedojagers en een corvet
van tot zinken. Vier schepen werden be
schadigd door torpedotreffers.
Bovendien brachten Duitsche duikboo
ten bij Noord- en Middel-Amerika en ten
Oosten van Kaapstad dcht schepen met
42.000 brt. tot zinken. Een schip werd
getorpedeerd.
Aldus verloor de vyand behalve de ge
noemde bevieiligingsschepen wederom 23
schepen met in totaal 120.000 brt. van
zyn koopvaardytonnage. Tydens de gé-
vechten met het convooi onderscheidde
de duikboot, die onder bevel staat van
kapitein-luitenant Schneider zich byzon-
der.
Het heele front in het Oosten tusschen
Leningrad en Woronesj is weer in bewe
ging gekomen, aldus meldt S. P. T. De
tegenstanders wachten elkaar nog af op
een front van meer dan 1000 km lang.
Het door deii regenval tot pap geworden
terrein wordt door de vorst weer hard,
zoodat de tanks kunnen optreden totdat
de sneeuwval zulks verhindert.
De Strijd in Noord-Afrika.
(D. N. B.). De bezetting van Tunis
door Duitsche en Italiaansche troepen
wordt volgens de plannen voortgezet. De
steile helling van het Dahar-plateau in
Zuid-Tunis vormt een doeltreffende hin
dernis voor een opmarsch in de richting
Oost-West. Aangenomen kan dus worden
dat alle militaire operaties zich zullen
beperken tot het kustgebied en den strijd
om de steunpunten aan zee.
Sedert de onruiming van Derna poog
den de Engelschen door een snellen stoot
in Zuidwestelijke richting El Agheilla, de
zuidelijkste punt van de groote Syrte te
bereiken, om aldus het Duitsch-Italiaan-
sche pantserleger in de bocht van Beng
hazi te omsingelen en het den terugweg
af te snijden. Doordat veldmaarschalk
Rommel reeds vroegtijdig beval sectors-
gewijze uit te wijken naar een tamelijk
ver achterwaarts gelegen stelling, werd
dit plan verijdeld.
Naar in Berlijnsche militaire kringen
verluidde, heeft het "eerste contact tus
schen de troepen van de spil en Britsch-
Amerikaansche strydkrachten op het
oorlogstooneel in Tunesia plaats gehad.
Groote gevechtshandelingen speelden er
zich echter nigt af.
(Interinf.) In een rede voor radio-Al
giers heeft admiraal Darlan o.a. ver
klaard, dat hij in overleg met d&.Ameri-
kaansche autoriteiten de functievan
hoogen commissaris in Fransch Noord-
Afrika op zich heeft genomen. Zich rich
tende tot de soldaten van het Fransche
koloniale rijk zei Darlan, dat hij hun een
man als aanvoerder gaf, die zeer ge
acht was, namelijk generaal Giraud.
Nieuwe gevechten verwacht
bij Salomons-eilanden.
(D.N-B.) Admiraal Takahasji, oud
commandant der Japansche vloot, heeft
verklaard, dat nieuwe zware gevechten
bij de Salomons-eilanden verwacht moe
ten worden. Beide partijen streven daar
naar éen beslissing. De Amerikanen
trachten blijkbaar de Salomons-eilanden
als springplank voor den aanval op Ce
lebes te gebruiken. De derde slag bij
de eilanden heeft aangetoond, dat Ja
panners zoowel als Amerikanen in de
eerste plaats de meerderheid in de
lucht wilden verkrijgen.
Admiraal Soetsoegoe heeft in een in
terview voor de „Popoio d'Italia" ver
klaard, dat het gevechtsfront bij de
Salomons-eilanden door de Amerikanen
tot het uiterste zal worden verdedigd.
Het verlies daarvan zou tevens het ver
lies van Australië beteekenen. Op Gua-
dalcanar hebben de Amerikanen een
eerste troepencontingent van omstreeks
10.000 man aan land gebracht, waarop
nieuwe versterkingen gevolgd zijn. De
prijs, dien de Amerkanen betalen voor
het behoud van deze positie, is echter
zoo hoog, dat men niet weet, hoe lang
zij hun weerstand kunnen voortzetten.
In den derden slag bij de Salomons
eilanden bedroegen de Japansche verlie
zen nog geen derde deel van de Ameri-
kaansche verliezen.
Bonaanwijzing Petroleum voor
verlichting.
Gedurende het tydvak van 22 Novem
ber 1942 tot en met 2 Januari 1943 ge
ven de met „04 Verlichting", „05 Ver
lichting" „06 Verlichting" en „07 Ver
lichting" gemerkte bonnen der bonkaart
S 108 en de met „26 Verlichting" en „27
Verlichting" gemerkte bonnen der bon
kaart S 208 elk recht op het koopen van
2 liter petroleum.
De Commandant der W.A. in Zeeland.
Mr A. J. Zondervan, de Commandant
der W.A., brengt thans een bezoek aan
Zeeland. Hij is vergezeld van den
Vormingsleider der W.A. Banleider J.
''J. van der Hout. Te Goes werd Woens
dagavond de oefening der W.A. bezocht.
De Commandant sprak daarna de
W.A.-mannen toe. Wij zullen, aldus Spr.,
van de W.A. met alle middelen een keur
troep maken, die altijd gereed staat
voor welke taak de Leider haar ook
mocht roepen.
Donderdag werd reeds vroeg ver
trokken naar Zeeuwsch-Vlaanderen
waar in verschillende plaatsen bezoeken
werden gebracht aan de nagelaten be
trekkingen van hen, die aan het Oost
front of in dienst der O.T. hier te lande
gevallen zijn.
In Philippine werd een kort halt ge
maakt om de Zeeuwsche mosselen eer
aan te doen.
Des avonds werd te Middelburg een
weerman bezocht, die voor enkele da
gen bij een Engelsche bomaanval werd
gewond.'
Daarna waren de weermannen van
Walcheren aan de beurt, die te Vlissin-
gen waren vereameld. Ook hier sprak
de Commandant hen toe. Na afloop
werd de terugreis naar Goes weer aan
vaard, waar werd overnacht.
Vrijdag werd te Goes een bezoek ge
bracht aan de familie vein een geval
lene. Te Yerseke werd een oesterkwee-
kery bezichtigd en des middags werd
vertrokken naar Zierikzee.
Strijd om Stalingrad. Zoodra het gevecht om een der huizenblokken in de
straten en aan den oever der Wolga is beslist, wordt reeds iedere maatregel
getroffen om het veroverde gebied tegen eiken aanval te beschermen. Machine
geweer-nesten aan den oever van de Wolga. PK Herber-Atl-H-P H m
Denkt om Üw gas- en stroomrantsoen.
Degenen, die gedurende 1939'40 een
volgens de thans' geldende normen bui
tengewoon hoog verbruik aan gas en
electriciteit hadden, bevonden zich tot
voor kort in de aangename positie, dat
zij ook in de tegenwoordige tydsomstan-
digheden er tamelyk royaal mee konden
omspringen. De instelling van maximum
rantsoenen heeft daaraan een eind ge
maakt. Dit beteekende niet, dat den ver
bruiker van een normale hoeveelheid
gas of electriciteit een verder gaande
beperking werd opgelegd dan de be
staande van 75 pet. van het verbruik
in 1939'40. Slechts in het geval, waar
in het' toegestane rantsoen onredelyk
hoog zou zijn wordt van dezen maatregel
gebruik gemaakt om het rantsoen in
overeenstemming te brengen met een
redelijk te achten verbruik.
De overheid onderzoekt alle gevallen,
die tot eenige besparing zouden kunnen
leiden. Daar zij er steeds op uit is ook
in dezen tijd van groote zorg voor de
gas- en electriciteitslevering de belangen
van de verbruikers zooveel doenlijk in
het oog te houden, mag van den anderen
kant zeker worden verwacht, dat de ver
bruikers zoo zuinig mogelijk omspringen
met de hun toegewezen rantsoenen. Ie
dereen moet nu doordrongen zijn van
het feit, dat hy verplicht is te bezuini
gen, en dit is niet alleen een gemeen
schapsplicht, maar het is ook ieders ei
gen belang om het toegestane rantsoen
niet te overschrijden. De beperking van
het gas- en electriciteitsgebruik is een
hoogst ernstige zaak en een beroep van
de overheid op aller medewerking mag
hier zeker nog eens worden herhaald.
Wie dit te laat beseft, zit straks in het
duister.
De Zegam provinciaal bedrijf.
Men zal zich nog herinneren den leven-
digen strijd, gestreden in de Provincale
Staten over de Provinciale Zeeuwsche
Gasmaatschappij (Zegam) en meer spe
ciaal of men er een NV van zou maken
(zooals b.v. de PZEM) of een volledig
provinciaal bedrijf als de bootdiensten.
De waarn. commissaris der provincie
heeft nu de voorkeur gegeven aan een
volledig provinciaal bedrijf met een raad
van toezicht, dïe den Commissaris van
advies moet dienen. Aan- het hoofd van
dezen raad van toezicht komt een pro
vinciale bestuursraad te staan. Dei stich-
tingsacte is reeds notarieel verleden en
het wachten is nog slechts op de defini
tieve goedkeuring van Den Haag. Het
D. v. Z. vernam, dat de heer v. d. Jagt
directeur van het bedryf blyft en dat
de heer Abrahamse tot hoofdadministra
teur benoemd werd.
ZATERDAG 21 NOVEMBER.
Al moet gij ook lyden om de gerech
tigheid, toch zyt gy zalig.
1 Petr. 3 14.
Zon Maan
op onder op onder
8.09 16.42 16.36 6.09
22 November Volle maan.
1 December Laatste kwartier.
ZONDAG 22
NOVEMBER.
Komt, nadert voor Gods aangezicht,
Zingt Hem een vroolijk lofgedicht.
Zon
Maan
op onder
op onder
8.10 16.41
17.05 7.15
HET DUITSCHE THEATER IN
NEDERLAND GEOPEND.
In den Stadsschouwburg te Den Haag
is Woensdag het Duitsche Theater in
Nederland geopend. Rijksminister dr
Goebbels was als eeregast aanwezig,
voorts de Rijkscommissaris dr Seyss
hem tal van vertegenwoordigers van
den Wehrmachtsbefehlshaber de gene
raal der infanterie Reinhardt. En met
hem tal van vertegenwoordigers vu4
Duitsche weermacht, staat én partij en
Nederlandsche autoriteiten.
De gedachte een Duitsch Theater in
Nederland op te richten is werkexyk-
heid geworden, aldus sprak de Ryxxs-
commissaris.
Thans is het werk voltooid. Het zal
ons onder de tegenwoordige omstandig
heden in de eerste plaats aan onze sol
daten vreugde en stichting brengen.
Ik zeg allen dank, die mij bij de ver
wezenlijking van dit plan geholpen en
aldus de uitvoering er van mogelijk ge
maakt hebben, in de eerste plaats dr
Goebbels. Verder alle instanties van
partij, weermacht en staat, van het
commissariaat en de kunstenaars.
Wellicht wekt het by den een of an
der, die onzen levensstijl niet kent, ver
bazing, dat wy ons op dit oogenblik be
zighouden met een zoo veeleischend kui
tuurwerk als de oprichting van een
schouwburg nu eenmaal is. Allen mo
gen gerust zijn, ook de uilvoering van-
deze plannen geschiedt bij een beschou
wing van den toestand, welke even on
sentimenteel is als zij getuigt van po-
litieken werkelijkheidszin. Wij nemen
de Amerikanen volstrekt au serieux daar
waar zij au serieux genomen kunnen
worden.
Wij wisten, dat in het verloop van
deze oorlogsgebeurtenissen ten slotte
eens ook nog de Amerikanen zouden
komen en wy zyn bereid onze bijdrage
te leveren voor een wereldhistorische
les. Maar dat verhindert ons geenszins
onder alle omstandigheden onze kultu-
reele taak vast te stellen en deze te
vervullen.
Wij gelooven dathet niet in de be
doeling der Voorzienigheid ligt dat Eu
ropa als uitsluitend schepper en drager
van alle kuituur van het blanke ras op
aarde verdwijnt en daarom, weten wij,
dat wij overwinnaar zullen blijven.
En zooals zich in den veldtocht teren
het bolsjewisme reeds de'oostelyke he'ft
van Europa duidelijk en bewust in het
door het Rijk geleide front heeft ge
schaard, zoo klopt .het lot thans aan
het geweten van de Europeanen in het
Westen. In de afweer van de Anglo-
Amerikaansche aanvallen, zal Europa
ontwaken en zich vereenigen in een zin
rijke gemeenschap waarin elke Europee-
sché natie haar plaats zal innemen op
grond van haar kultureel vermogen,
haar militaire sterkte en haar econo
misch prestatievermogen voor deze Eu-
ropeesche gemeenschap.
Zeeland werd" geheel plattelandl
Voor distributie-aangelegenheden werd
Zeeland tot nu toe als platteland be
schouwd, behalve Middelburg, Vlissin-
gen Goes. Met ingang van de nieuwe
bonnenperiode zullen echter ook in deze
steden plattelandsbonnen' worden inge
voerd, zoodat dan geheel Zeeland plat
teland zal zijn.
Besmettelijke ziektfent. In de week
van 8 t/m 14 November 1942 kwamen er
in ons land 1228 gevallen van besmette
lijke ziekten voor, waarvan 761 gevallen
van diphtherie.
In Z e e 1 a n d was het totaal aantal
gevallen 39; malaria: St Laurens en
Middelburg 1; roodvonk: Goes en Vlis-
singen 2; St Annaland, Eikerzee, Kerk-
werve, Kruiningen, Stavenisse en Ter-
neuzen 1; diphtherie: Middelburg 8, Ter-
neuzen 6, O.- en W.-Souburg 5 en Cad-
zand, Kloetinge, St Laurens, Oostkapet'e
St Philipsland, Schoondyke, Vlissingen
en Zierikzee elk 1 geval.
