DAGKALENDER
DINSDAG 17 NOV, 1942
57e JAARGANG No, 41
Nog eens het achtste leerjaar.
Sowjet-gevechtstroepen In den Kaukasus vernietigd -
Nieuwe huizenblokken In Stalingrad veroverd - Duitsche
en Italiaansche troepen in Tunis geland - Oarlan uit al
zijn functies ontzet - Genua weer gebombardeerd*
BINNENLAND
Bureaux: Lange Vorststraat 70 Goes.
Postrekening no. 44455 Telêfoon no. 2438.
Bijkantoor Middelburg: Firma Boekhandel
J. J: FANOY, Nieuwe Burg 2628 en
Noordweg 155 Telefoon no. 3128.
Abonnementsprijs f 2,73 per kwartaal. Week
abonnementen voor Middelburg, Goes en
plaatsen waar een agent is aangesteld 0,21.
Losse nummers 6 cent.
Dir.-Hoofdred.A. DE LANGE GOES.
CHRISTEL IJ K DAGBLAD VOOR ZEELAND
Advertentiën 12 cent per millimeter.'Ingezon
den mededeelingen 24 cent per millimeter.
Bjj contract belangrijke korting.
Kleine advertentiën (maximum 8 regels) van
15 regels 65 cent, iedere regel meer 13 cent.
Dienstaanvragen en dienstaanbiedingen van
15 regels 55 cent, iedere regel meer (max.
8 regels) 11 cent.- Onder letter of inuLLo
10 cent extra.
Adv. in deze rubriek bij vooruitbetaling.
Administrateur (advertentiechef)
B. P. DAVIDSE, Goes.
Eenigen tyd geleden wezen wij er op,
dat nu het achtste leerjaar wordt inge
voerd, de onderwijzers voor de zware,
maar mooie taak worden gesteld om van
dit leerjaar nu eens iets te maken, dat
op de practijk Van het leven is afge
stemd, zoodat de jongens en de meisjes,
die hiervan gebruik moeten maken en
die na volbrenging van dit leerjaar het
volle leven instappen, er ook inderdaad
wat aan hebben;
Wij merkten toen ook op, dat volgens
de algemeene opinie, de resultaten van
het zevende leerjaar nu niet zóó waren,
dat daarover veel te roemen viel.
Met groete instemming lazen wij dezer
dagen het verslag van een rede, die de
heer P. van Nes, hoofdinspecteur van
het Lager Onderwijs te Den Haag, in
Amsterdam over dit onderwerp heeft
gehouden. Deze onderwijs-deskundige
waarschuwde terecht tegen een te. veel
gaan in intellectueele richting. De school
voor voortgezet gewoon lager onderwijs
(VGLO) moet zoo zijn, dat zij Onmiddel
lijk aansluit bij de levenspractijk der kin
deren, die haar bezoeken en het onder
wijs moet er vooral op gericht zijn de be
langstelling der kinderen te wekken en
hun geestelijke horizon te verruimen.
Voor 't onderwijzend personeel, dat in die
scholen werken zal, is dit een buiten
gewoon moeilijke taak, doch er is alle
plaats voor zulk een school, die niet op
leidt voor een bepaald diplom.
Inderdaad, hier is een mooie gelegen
heid voor de onderwijzers, die niet slaafs
aan den leiband van een methode willen
loopen, die verder zien dan de vier wan
den van het schoollokaal en die op de
hoogte zijn van wat het leven vraagt
van een kind, dat de school verlaat en
geen verder onderwijs meer ontvangt.
De school voor V.G.L.O., die het 7e
en 8e leerjaar omvat, zal niet naar één
bepaald model gevormd moeten worden.
Wel zijn een a^htal vakken gebiedend
voorgeschreven, Sóch daarnaast kan een
keuze worden gedaan uit andere vakken
en zoo kan rekening gehouden worden
met het milieu, de streek enz.
Het gaat maar niet om wat school
kennis, die er in gestampt wordt, maar
om de practische bruikbaarheid voor
het leven.
Het spreekt vanzelf, dat op onze
Christelijke scholen op dezen voor de
kinderen zoo belangrijken leeftijd ook
aan de geestelijke vorming groote aan
dacht zal worden geschonken.
De kinderen, aldus de heer Van Nes,
moeten een bepaalde levenshouding krij
gen en zij moeten voorbereid voor hun
religieuze taak, hun beroeps-
taak en hun gemeenschapstaak.
Van groote beteekenis zal zijn hen te
leeren met elkander iets te doen, tot
stand te brengen en voor elkander iets
te doen, zoodat echt pittige jongens en
meisjes met levensblijheid en zelfver
trouwen worden gevormd.
Burgemeestersbenoemingen.
-Het Rijkscommissariaat deelt mede:
De commissaris-generaal voor bestuur
en justitie heeft de volgende burge
meesters benoemd
J. A. Kattenbusch te Oegstgeest tot
burgemeester van Ridderkerk, dr N. M.
Bruijnis te Arnhem tot burgemeester
van Eist, den koopman J. F. A. Vogels
te Venlo tot burgemeester van Gemert
en J. Th. Ramaekers te Weert töt bur
gemeester van Drunen.
Met ingang van Maandag j.l. heeft ook
de stad Utrecht haar gemeentelijken
dienst voor jeugdtandVerzorging, welke
is ondergebracht in het gebouw van den
Geneeskundigen Dienst en onder leiding
staat van dr M. Duynstee, dien wij hier
boven aan het werk zien.
A. Ph. de Keyzer-Pax Holland m
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
„Duitsche troepen hebben in de K a u-
kasus twee ingesloten vijandelijke ge
vechtsgroepen vernietigd en in andere
sectoren aanvallen van de Sovjets onder
groote, bloedige verliezen voor den vij
and afgeslagen.
Gevechtsvliegtuigen wierpen 'n vracht
schip opdeKaspischei Zee in
brand en beschadigden twee transport
vaartuigen.
InStalingrad werden door acties
van stoottroepen opnieuw blokken huizen
veroverd en tegenaanvallen afgeslagen.
Aan de W o 1 c h o f stortte een vijan
delijke aanval door ons af weer vuur in
een.
De ontwijkende bewegingen in de C y -
r e n a i c a verloopen volgens het plan.
Duitsche en Italiaansche formaties ge
vechtsvliegtuigen en jachtkruisers vie
len vijandelijke colonnes met goede uit
werking aan. In luchtgevechten met su
perieure vijandelijke vliegtuigformaties
werden drie vijandelijke vliegtuigen neer
geschoten.
Duitsche en Italiaansche troepen zijn
met volledige goedkeuring van de Fran-
sche burgerlijke en.militaire autoriteiten
in Tunis aan land gegaan.
Aan de kust van Algiers werden
de haven en het vliegveld van Bone ge
bombardeerd. Een Duitsche duikboot tor
pedeerde voor de Mar&kkaansche kust
van den Atlantischen Oceaan een passa
giersschip van 6000 brt.
In den nacht van 14 op 15 November
vond voor deNederlandsehe
kust een zeegevecht plaats tusschen
patrouillevaartuigen en vijandelijke mo-'
tortorpedobooten. De vijand trok zich na
een kort gevecht terug.
Zooals reeds in een extra bericht is
medegedeeld, werden bij de gemeenschap
pelijke actie van de Italiaansche en Duit
sche luchtmacht en van de Italiaansche
en Duitsche marine bij den strijd tegen
het vijandelijk convooi aan de Noord-
Afrikaansche kust in het Westelijke deeL
de Middellandsche Zee de volgende suc
cessen 'behaald:
Vernietigd - ofbeschadigd werden in
totaal 89 schepen en wel
15 koopvaarders en groote transport
schepen met een gezamenlijken inhoud
van 102.000 ton werden tot zinken ge
bracht. Een groot tankschip (ongeveer
10.000 ton) werd getorpedeerd en in zin
kenden toestand achtergelaten. 7 koop
vaarders en grootei transportschepen met
een gezamenlijken inhoud van 71.000 ton
werden zoo zwaar beschadigd, dat hun
verlies zeker geacht kan worden. Daar
mede werd in totaal 183.000 ton van de
waardevolste vijandelijke vracht-, tank
en transportscheepsruimte vernietigd.
Hiervan zijn reeds 8 schepen met een ge
zamenlijken inhoud van 76.000 ton in het
extra-bericht van. 14 November vermeld.
35 andere koopvaarders en transport
schepen met een gezamenlijken inhoud
van 234.000 ton werden beschadigd en
ten deele zoo, dat verwacht kan worden,
dat zij geruimen tijd niet voor transport
doeleinden gebruikt kunnen worden.
Bovendien werd een slagschip bescha
digd, drie vliegkampschepen werden be
schadigd, waarvan één zoo zwaar, dat
aangenomen kan worden, dat het gerui
men tijd geen dienst zal kunnen doen.
3 Kruisers tot zinken gebracht, 14 krui
sers en groote torpedojagers beschadigd,
4 torpedojagers en bewakingsvaartuigen
tot zinken gebracht en 7 torpedojagers
en bewakingsvaartuigen beschadigd.
Italiaansch legerbericht.
Italiaansch-Duitsche troepen zijn in
Tunis aan land gegaan met toestem
ming van de burgerlijke en militaire
Fransche autoriteiten. De bewegingen
van onze troepen op Corsica en in
Zuid-Frankrijk zijn bijna voltooid.
Duitsche bommenwerpers hebben in
Fransch-Noord-Af rika vlieg-
velden aangevallen. Eenige vijandelijke
vliegtuigen werden op den grond ver
nield. Zes toestellen werden in gevechten
neergeschoten door begeleidende jagers.
De strijdkrachten van de spil vochten in
Cyrenaica heftig tegen vijandelijke
eenheden. De vijandelijke luchtmacht
legde groote activiteit aan den dag en
tijdens verscheidene gevechten schoten
onze jagers drie toestellen neer, zonder
zelf verliezen te lijden. Onze formaties
ondernamen met succes aanvallen met
mitrailleurs en bommen, die gevoelige
verliezen toebrachten aan de pantserwa
gens der Britsche colonnes.
In den afgeloopen nacht hebben Brit
sche vliegtuigen opnieuw de stad
Genua gebombardeerd, waar wederom
aanzienlijke schade werd aangericht aan
woonwijken. Het aantal slachtoffers be-
1 draagt vier dooden en 24 gewonden.
Weersveranderingen aan het
Oostelijke front.
(D.N.B.) Aan het Oostelijke front
werden de gevechten beïnvloed door de
plotselinge weersverandering, die in
den Kaukasus zwaren sneeuwval en in
den centralen en noordelijken sector na
dagenlange vorst hier en daar regen
bracht. De krijgsoperaties bleven der
halve beperkt tot plaatselijke aanvallen
van Duitsche stormtroepen. De Duitsche
luchtmacht ontplooide een levendige ac
tiviteit.
Darlan uit al zijn functies ontzet.
(D.N.B.) Naar het Fransche minis
terie van voorlichting mededeelt heeft
radio Marokko zoo juist een verklaring
van'admiraal Darlan verspreid, die neer
komt op een oproep tot afvalligheid.
(D.N.B.) In een door Havas-Ofi
verspreide boodschap van maarschalk
Pétain wordt admiraal Darlan een ver
rader genoemd, uit de Fransche gemeen
schap gestooten en ontzet uit al zijn
militaire posten en openbare functies.
Zooals bekend was admiraal Darlan
tot vermoedelijken opvolger van het
hoofd van den staat benoemd. In het ge
val, dat maarschalk Pétain „verhinderd
zou zijn zijn functie van staatshoofd uit
te oefenen", zou zich de eigenaardige
toestand voordoen, dat admiraal Darlan,
die, volgens berichten uit Engelsche en
Amerikaansche bron, een directe over
eenkomst heeft gesloten met de Ameri
kanen tot verdediging van Noord-Afrika
tegen de spilmogendheden, hoofd van
den Franschen staat zou worden.
Met zekerheid kan als juist beschouwd
worden, dat het vraagstuk van de opvol
ging van het hoofd van den staat zal
worden opgelost.
De operatics in de Middellandsche Zee.
Zooals gemeld, zijn formaties strijd
krachten der spilmogendheden in alge-
heele overeenstemming met de Franscne
militaire en burgerlijke autoriteiten ook
in Tunis aan land gegaan. De noordelijke
punt van Tunis ligt op een afstand van
slechts 140 km van Sicilië. Zoodoende
kan de doorvaart tusschen Tunesië en
Sicilië, dus de routewestelijk deel van
de Middellandsche Zee-oostelijk deel van
de Middellandsche Zee, op doeltreffende
wijze gecontroleerd worden. Bovendien
ligt Tunis, wat de ravitailleering betreft,
buitengewoon gunstig.
Het noordelijke deel van Tunis levert
geen moeilijkheden op voor militaire ope
raties. Dit gebied bezit een dicht net van
wegen en spoorlijnen, zoodat snelle troe
penbewegingen mogelijk zijn. Het klimaat
en de drinkwatervoorziening voldoen aan
Europeesche eischen.
De zeeslag bij de Salomonseilanden.
De „Tokio Nitsji. Nitsji Sjimboen"
spreekt van een zeeslag van grooten om
vang, welke de grootste beslissingsslag
van den oorlog in Groot-Oost-Azië vormt
Deze slag zal volgens het blad een aan
zienlijken invloed hebben op de verdere
oorlogvoering in Oost-Azië.
In een op Zaterdag-14 November ge
publiceerd communiqué deelde 't Keizer
lijke hoofdkwartier mede, dat de slag op
12 November was begonnen en nog voort
duurde.
Van Amerikaansche zijde is volgens
een D. N. B.-bericht Zondagavond een
officieel bericht van het Amerikaansche
ministerie van marine medegedeeld, dat
talrijke Japansche oppervlaktestrijd-
kraehten op het oogenblik actief zijn bij
de Salomonseilanden. Zij hebben aanval
len ondernomen op de ravitailleerings-
schepen der V. S. Operaties ter zee, te
land en in de lucht bij de Salomonseilan
den duren voort.
MANOEUVRES BIJ -HAARLEM.
Dezer dagen zijn in de streek van
Haarlem vrij groote manoeuvres gehou
den, die zijn bijgewoond door den Wehr-
machtsbefehlshaber in den Niederlan-
den, General der Flieger Fr. Christian
sen.
Bij deze gelegenheid werd ook getoond
hoe reserves in het achterland met ge
bruikmaking van moderne, technische
middelen in den kortst mogelijken tijd
kunnen worden aangevoerd.
Opbrengsten der P. T. T.
De onderscheidene diénsten der P. T.
en T. brachten in September j.l. in
totaal f 10.622.529 op, d.i. ruim flY
millioen meer op dan in dezelfde maand
van 1941. De opbrengsten in de periode
Januari tot en met September 1942
overtroffen die van dezelfde maanden
in het vorige jaar met ruim f9Vs mil
lioen.
BONNEN VOOR.VOEDINGS
MIDDELEN.
15 tot en met 21 November 1942.
58 A brood 4 rants, brood of gebak.
58 B brood V2 rants, brood of gebak.
58 beschuit1 rants, beschuit, brood
of gebak.
58 A vleesch 1 rants, vleesch of vl.w.
58 B vleesch V2 rants, vleesch of vl.w.
58 A aardapp. 2 kg. aardappelen.
58 B aardapp. 1 kg. aardappelen,
58 melk1% liter melkr
58 taptemelk -1% liter taptemelk.
R10 tabak 1 rants, tabak.x)
R10 sigaretten 1 rants, sigaretten.2)
1 Nov. tot en met 28 Nov. 1942.
417 algem. 1 kg suiker.
418 algem. 1 rants, jam.
419 algem. 125 gr. peulvruchten.
420 algem. 125 gr. havermout.
421 algem. 125 gr. gort.
422 algem. 125 gr. gemengd meel.
423 algem. 100 gr. vermicelli enz.
424 t/m 426 algem. 100 gr. kaas.
427 t/m 430 algem. 1 rants, bloem, brood
of - gebak.
4-66, 4-67 res. 250 gi\ rijst.
3-65, 4-65 res. 150 gr. cacao m. suiker.
1 Nov. tot en met 12 Dec. 1942.
56, 57 versn.., 100 gr. chocolade.
58, 59 versn.100 gr. suikerwerk.
4 Oct. tot en me^28 Nov. 1942.
400 algem. 250 gr. koffiesurrogaat.
12 Nov. tot en met 23 Nov. 1942.
57 boterV2 rants, boter.
12 Nov. tot en met 10 Jan. 1943.
59 boterrants, boter.
Diverse artikelen.
I Nov. '42 tot en met 9 Jan. '43.
03 petroleum. 2 liter petroleum.
II Mei tot en met 31 Dec. 1942.
01 bv, 02 bv, 03 bv, 04 bv en 05 bv:
één eenheid vaste brandstoffen.
16 Oct. '42 tot en met 28 Febr. '43.
06 t/m 08 B.V. brandst. 1 eenh. brand
stoffen.
Tot en met 30 April 1943.
01, 02, 03, 04, 05 KF Brandstoffen, bon
nen één eenheid le t/m 5e periode: 1
eenheid brandstoffen (geen anthra-
ciet).
1 tot en met 30 November 1942.
431 algem. 1 rants, eenheidszeep.
O Eenh.zeep 1 rants, eenheidszeep.
432 algem. 1 rants, waschpoeder.
O waschpoedér 1 rants, waschpoeder.
0 toiletzeep 75 gr. toiletzeep (oude
samenstelling)
1 Sept. tot en met 31 Dec. 1942.
M textiel
(mannen) 45 gr. scheerzeep.
De geldigheidsduur van de volgende
bonnen is verlengd.
Tot en met Maandag 30 Nov.412, 413
algem. (zeep), N-Eenheidszeep, Wasch
poeder, Toiletzeep.
1) Mann. personen van 18- j. en ouder.
2) Vrouw. pers. van 25 j. en ouder.
DINSDAG 17 NOVEMBER.
Weest allen eensgezind, medelijdend,
hebt de broeders lief, weest barmhartig
en ootmoedig. 1 Petr. 38.
Bonnen beteekenen voedselmits er
geld is!
Zorgt voor geld! Steunt Winterhulp!
Giro 5553.
VERGADERING
NATw SOC.' STUDENTENFRONT.
Redel Ir1 Mussert.
(A. N. P.). In de vergadering van den
tweeden Landdag Van het Nat. Socialis
tische „Studentenfront" heeft Ir Mussert
een rede gehouden, waarin hij allereerst
stelling nam tegen degenen, die meenen,
dat wij in dezen-tijd niets beters kunnen
Zon
op onder
8.02 16.47
Maan
op oiider
14.58 1.32
22 Nov. Volle maan.
1 Dec. Laatste kwartier.
WIE GEREGELD GAS- EN ELECTRI-
CITEITSVERBRUIK CONTROLEERT,
KAN TIJDIG ZELF INGRIJPEN.
doen, dan rustig afwachten. Dat zijn wij
juist niet van plan zegt Spr. Wanneer er
mteljectueele kringen zijn, die meenen,
dat als Engeland niet wint er een zee
van ellende en knechting en strijd om de
gewetensvrijheid uit zal voortkomen, dan
weten wij het anders.Er is nog geen
nieuwe orde, er is slechts een ooriog, uie
beslist over het zijn of niet zijn van
Europa in de naaste toekomst. iviusseA
noemde het nieuwe, dat daarna komen
zal, het „Europeanisme", dat alle vorncn
zal omvatten. Wij zijn bereid dit te ver
dedigen tegen het Aziatische bolsjewis
me en tegen het Amerikanisme.
Men behoeft geen intellectueel te zijn
om te weten, dat Europa nu reeds niet
meer zou bestaan, indien er geen natio-
naal-socialisme was. Dei strijd: er op of
er onder teekent zich steeds duidelijker,
af.
De studenten hebben de opdracht het
programma van 1931 in practijk te bren
gen, dat van alle jonge mannen een jaar
arbeidsdienstplicht en een jaar -militairen
dienst eischt. Twee jaar moeten zij ge
ven voor hun volk.
Ten aanzien van de universitaire op
leiding merkte spr. op, dat de naam uni
versiteit, een instituut, dat alle weten
schappen omvat, niet meer door de wer
kelijkheid gedekt wordt. Wij hebben
hoogescholen, die de jonge menschen
gereed moeten maken voor leidende po
sities in het Nederlandsche volk. Meer
en meer zyn het vakhóogescholen gewor
den, terwijl ook de docenten zich gespe
cialiseerd hebben.
Ten aanzien van arbeidsplicht en weer-
plicht merkte spr. op, dat zij, die licha
melijk daartoe%ngeschikt zijn, toch hun
kans moeten krijgen' en voorbestemd zijn
voor het dienen van de wetenschap en
niet voor leidende posities.
Mussert gaf als zijn meening te ken
nen, dat de Leidsehe Universiteit her
opend zal kunnen worden, wanneer de
leiding in nat.-soc. handen is. Het gevo'g
van de sluiting is thans alleen een ver
plaatsing van de studenten naar Am
sterdam en Utrecht.
Het kraamgeld bij meervoudige
bevalling.
Tot dusver bestond geen eenstemmig
heid inzake de toepassing van art. 37
sub 8 van de ziektewet bij meervoudige
bevalling. De eene opvatting was, dat
steeds Rechts f 55 kraamgeld mocht
worden uitgekeerd, de andere, dat bij
tweelingen de uitkeering 2 maal f 55
enz. kon bedragen. De secretaris-gene
raal van het departement "van sociale
zaken heeft nu aan de uitvoeringsorga
nen medegedeeld, dat de eerste opvat
ting de juiste is. Reeds gedane hoogere
uitkeeringen zullen voor rekening van
overheidswege komen.
WANNEER VERDUISTEREN?'
Woensdag 18 Nov. 1942.
's Morgens tot 8.04 u.
's Avonds van 16.46 u.
Bij hun terugkeer in het vaderland werden de 300 Nederlandsche Arbeidsmannen
na een langdurig verblijf aan het Oostelijk front door den Rijkscommissaris,
Rijksminister Dr Seyss Inquart en den leider der Nationaal Socialistische Bewe
ging der Nederlanden, Ir A. A. Mussert, verwelkomd en toegesproken. Tijdens
de inspectie der mannen door den Rijkscommissaris.
1 Polygoon-Zeijlemaker-Pax Holland m
