DAGKALENDER
VRIJDAG 13 NOV. 1942
57e JAARGANG No. 38
Vrij groote gevechten In den Kaukasus - Britsch-
Amerikaansche vloot voor N.-Afrlka weer aangevallen
Petain en Laval willen in functie blijven - Zware gevechten
aan de grens van Lybië - Duitsche pantserdivisies aan
de Fransche Middellandsche Zeekust -
Situatie in Marokko ernstiger geworden.
Verklaring van Churchill.
bezuiniging
is onvermijdelijk!
wie geregeld gas- en electri
citeitsverbruik controleert,
kan tijdig zelf ingrijpen.
de langemarck-opleiding.
"toewijzing staatsleening.
f
Bureaux: Lange Vorststraat 70 Goes.
Postrekening no. 44455 Telefoon no. 2438.
Bijkantoor Middelburg: Firma Boekhandel
J. J. FANOY, Nieuwe Burg 2628 en
Noordweg 155 Telefoon no. 3128.
Abonnementsprijs 2,73 per kwartaal. Week
abonnementen voor Middelburg, Goes en
plaatsen waar een agent is aangesteld 0,21.
Losse nummers 6 cent.
Dir.-Hoofdred.A. DE LANGE GOES.
CHRISTEL IJ K DAGBLAD VOOR ZEELAND
Advertentiën 12 cent per millimeter. Ingezon.
den mededeelingen 24 cent per millimeter.
Bij contract bêlangrijke korting.
Kleine advertentiën (maximum 8 regels) van
15 regels 65 cent, iedere regel meer 13 cent.
Dienstaanvragen en dienstaanbiedingen van
15 regels 55 cent, iedere regel meer (max.
8 regels) 11 cent. Onder letter of motto
10 cent extra.
Adv. in- deze rubriek by vooruitbetaling.
Administrateur (advertentiechef)
B. P. DAVIDSE, Goes.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
In den Kaukasus vonden by A1 a-
g i r gevechten van vrij grooten omvang
plaats. In den sector van Toe apse
werden verschillende belangrijke berg
toppen stormenderhand veroverd. Ge
vechtsvliegtuigen vielen vijandelijke stel
lingen, spoorweginstallaties en vliegvel
den aan de kust aan..
InStaling|rad joegen stoottroe
pen in verbitterde aanvalsgevechten den
vijand wederom uit huizenblokken en uit
steunpunten. Artillerie van leger en
luchtdoelartillerie der luchtmacht brach
ten op de Wolga vijf vrij groote schepen
voor het overzetten van troepen en ook
vrachtschepen tot zinken. Artilleriestel
lingen en ravitailleeringsverbindingen
ten Oosten van de rivier werden door
luchtaanvallen zwaar getroffen.
Aan het Donfront kwam het in
den sector der Roemeensche troepen tot
plaatselijke afweergeVeehten. Tydens het
verloop daarvan werd de vijand gedeel
telijk in gevechten op korten afstand te
ruggeslagen.
Aan het geheele Oostelijk front gèen
gevechtsactie behalve krachtige aanval
len der luchtmacht op transporten, troe
penkwartieren en ravitailleeringsopslag-
plaatsen van den vijand. De uitwerking
hiervan zal geruimen tijd merkbaar blij
ven. Een nachtelijke aanval op het be
langrijke verkeersknooppunt T o r s k o k
veroorzaakte groote branden.
In de baai van Kroonstad vernie
tigde een kustbattery der marine een
Sovjetduikboot door verscheidene tref
fers.
In N o o r d-A f r i k a zijn de Duitsch-
Italiaansche troepen aan de L i b y 3 c h-
E g y-p tische grensin hevig ge
vecht gewikkeld met sterke vijandelijke
pantserstrijdkrachten. Duitsche jacht
vliegtuigen schoten vyf Britschei vlieg
tuigen neer.
Tijdens aanvallen overdag en des nachts
van de luchtmacht op Amerikaansch-
Britsche oorlogsschepen voor Algiers
werden een vliegkampschip, een kruiser,
en een groot koopvaardijschip door bom
men van zwaar kaliber getroffen. De ha-
van van Algiers en een vliegveld in de
nabijheid der stad, waar zich vele vijan
delijke vliegtuigen bevonden, vormden
het doel van andere bomaanvallen. In de
baai van Bougie werden in voortdu
rende aanvallen twee transportschepen
van tezamen 16.000 brt. tot zinken ge
bracht en 12 groote koopvaardij- en pas
sagiersschepen ten deele zwaar bescha
digd. In hetzelfde gebied werden 1 vlieg
kampmoederschip, 1 zware kruiser en 2
torpedojagers getroffen, Alle vliegtuigen
keerden van deze aanvallen op hun
steunpunten terug.
Duitsche duikbooten brachten in een
aanval op Amerikaansch-Britsche trans
portschepen in het westelijk deel van de
Middellandsche Zee een troepentrans
portschip van 19.600 brt., een trans
portschip van de Blue Funnel-lijn van
12.000 brt. en een vrachtschip van 4000
brt. tot zinken. Van een formatie oor
logsschepen, die bestond uit een vlieg
kampschip en beveiligingsvaartuigen,
werden twee oorlogsschepen, waaronder
een torpedojager van de Trioal-klasse
door torpedo treffers beschadigd. Voor
Algiers werd een beveiligingsvaartuig
getorpedeerd. In de wateren van Casa
blanca plaatsten duikbooten torpedo
treffers op een vrachtschip en twee an
dere schepen van een convooi.
Het in het weermachtbericht van-11
November genoemde vijandelijke schip,
dat in het Noordelijk deel van den Atlan-
tischen Oceaan door een duikboot be
schadigd was, is naar uit een aanvullend
bericht met bijzonderheden omtrent den
aanval blijkt, niet een slagschip van de
„Queen Elisabeth" klasse, doch het
passagiersschip j,Queen
Elisabeth" van 85.000 brt.
Duitsche pantser- en gemotoriseerde
troepen hebben in.de vroege ochtenduren
de Fransche Middellandsche-Zeekust be
reikt De bewegingen in Zuid-Frankrijk
verliepen zonder wrijving.
Italiaansch weermachfsbericht.
Om de kust van Zuid-Frankrijk tegen
Engelsch-Amerikaansche ontschepings
pogingen te beschermen, zijn gisteren
troepen vah het vierde leger het niet-
bezette Frankrijk binnengetrokken. Na
door N i z z a te zijn getrokken, bereik
ten zij de Rhone. De houding der be
volking is rustig. Tezelfdertijd gingen
gepantserde afdeelingen na op Noord
en Zuid Corsica gelijktijdig twee
landingen te hebben ondernomen, over
tot de bezetting van het eiland. Ook op
Corsica bewaart de bevolking de groot
ste kalmte.
Aan de grens tusschen Libyë en
Egypte heeft de vijand hevige aan
vallen ondernomen met aanzienlijke ge
pantserde strijdkrachten. Zware gevech
ten zijn gaande. Door Duitsche jagers
werden vijf vliegtuigen neergeschoten.
Afdeelingen Italiaansehe vliegtuigen
hebben opnieuw met. succes vijandelijke
vlootstrijdkrachten aan 'de kust van
Fransch Noord-Afrika aan
gevallen. Een vliegkampschip en twei
groote schepen werden door torpedo's
getroffen. Ten Noorden van Kaap Bon
heeft een onzer verkenningsvliegtuigen
in een gevecht met twee jagers er een
neergeschoten.
In het Oosten der Middellandsche Zee
werd een groote Britsche torpedojager
door onze torpedovliegtuigen getroffen,
hy werd zinkende gezien.
Nachtelijke bomaanvallen zijn gedaan
op de vliegvelden op Malta. Twee van
onze vliegtuigen zijn niet teruggekeerd
van de operaties der afgeloopen twee
dftgcii*
PETAIN EN LAVAL WILLEN
IN FUNCTIE BLIJVEN.
VICHY (In ter inf.) Naar hier van
betrouwbare zijde vernomen wordt, zou
den zoowel maarschalk Pétain als de
chef der regeering Laval op ondubbel
zinnige wijze verklaard hebben, dat zij
in functie willen blijven en hun tot dus
ver gevolgde politiek willen voortzetten.
In Parijs en in Vichy krijgt men steeds
meer den indruk, dat de onder den naam
van admiraal Darlan verspreide verkla
ringen en bevelen niet van hem afkom
stig zijn. De Engelschen en Amerikanen
maken blikbaar gebruik van het feit,
dat zij den Franschen admiraal gevan
gen houden om misleidende berichten
over den toestand in Fransch-Noord-
Afrika te verspreiden.
VICHY (D.N.B.) Het ministerie
van voorlichting publiceert het volgende
communiquéj
„Nadat de commandanten der Fran
sche marine in Toulon de verplichting op
zich hadden genomen zich tegen iederen
aanvaller te verdedigen, hebben de Duit
sche autoriteiten besloten, dat de ver-
sterkingswerken van Toulon niet bezet
worden en dat de Fransche oorlogssche
pen met rust zullen worden gelaten".
Ministerraad te Vichy.
VICHY (D.N.B.) Omtrent den Don
derdag gehouden ministerraad wordt ge
meld Donderdagavond 6 uur is de Fran
sche ministerraad onder voorzitterschap
van maarschalk Pétain in korte verga
dering bijeen gekomen. Het staatshoofd
en de chef van de regeering hebben ge
constateerd, dat generaal Giraud door
het aanvaarden van het bevel over Gaul
listische troepen zijn woord gebroken en
tegen zijn eed van officiergezondigd
heeft. Dientengevolge mogen noch troe
pen noch ambtenaren of de bevolking
hem op eenigerlei wijze gehoorzamen.
Maarschalk Pétain heeft officieel het op
perbevel over de Fransche troepen aan
vaard en slechts aan zyn bevel mag ge
volg gegeven worden.
De situatie in Fransch
Noord-Afrika.
VICHY (D.N.B.) In het officieel
communiqué van het ministerie van
voorlichting van Donderdagavond over
de situatie in Noord-Afrika wordt ge-
Bij de zuivering van het terrein in de
volkomen vernielde voorsteden van de
fel omstreden stad Stalingrad.
PK Rothkopf-0 H-P H m
zegd, dat InMarokkode situatie ern
stiger is geworden. Het slagschip Jean
Bart is buiten gevecht gesteld. De
Fransche troepen reorganiseerden zich
op een reis in zuidoostelijke richting.
Marakesj is zwaar gebombardeerd.
Het verraad van generaal Giraud wordt
in Afrika zeer veroordeeld.
In A1 g e r i e schijnt de vyand geen
vorderingen te maken. In Tunis, waar
generaal Barre het bevel voert, zijn geen
militaire operaties voorgevallen. Don
derdagochtend is Bone door Ameri-
kaansche troepen bezet, die door Engel-
sche schepen aan land gezet wareen. Tot
Donderdagavond half zeven hadden geen
vijandelijke troepeh Constantine bereikt.
Berlijn over den strijd in N.-Afrika.
De militaire correspondent van het D.
N. B. schrijft: Wanneer men de kansen
der mogendheden van het pact van drie
met die der geallieerden vergelijkt, komt
men te Berlijn tot de slotsom, dat alle
reden aanwezig is, om den toestand met
vertrouwen te- beoordeelen, ja, dat de
jongste actie van Washington en Londen
de schaal nog meer heeft doen overhel
len ten voordeele van de mogendheden
der nieuwe ordening.
De gezamenlijke afweerresultaten van
de as kunnen in 't verdere verloop van de
gebeurtenissen de positie voor Londen en
Washington gemakkelijk kritiek maken.
De beteekenis der landing bij Algiers
ligt vooral ook in de poging van den vij
and om op te trekken in den rug van
Rommel. Een dergelijke onderneming
had echter gepaard moeten gaan met een
onmiddellijk doorslaggevend succes, op
dat de vijand in het geheel niet tot vei
lige tegenmaatregelen had kunnen ko
men. Thans kan men needs zeggen, dat
deze Engelsch-Amerikaansche actie ten
aanzien van deze doelstelling mislukt is.
Rommel vecht in het gebied by Sol-
loem-Halfaya. De vyand beweert, dat hy
het Duitsche corps in Afrika in de pan
gehakt heeft. Als dat waar was, zou hy
echter thans wel ergens anders staan en
niet in zware gevechten in dit gebied ge
wikkeld zijn.
Inmiddels voltrekt zich in Rusland de
overgang van regen naar vorst, dus van
de periode der onbegaanbare wegen, zoo
als in het Russi^ph de herfst heet, naar
de winterperiode der hardbevroren vaste
wegen. Vorst, dat beteekent voor de
Europeèsche bondgenooten niet, dat zy
in onderkomens of barakken moeten
kruipen. Het heeft er allen schijn van,
dat de Duitsche legerleiding niet van
zins is, om tot een inactieve houding over
te gaan, alleen omdat daar nu de winter
begint.
Van militaire zijde wordt-er nog op ge
wezen,, dat voor de nieuwe taak der Duit
sche troepen in het Westen geen stryd-
krachten aan het Oostelijk front behoe
ven te worden onttrokken.
Naar de Britsche berichtendienst meldt,
heeft Churchill in het Lagerhuis o.a. ver
klaard, dat hy aan de Sovjet-Unie in
Juni een schriftelijke verklaring heeft
doen toekomen, waarin stond, dat Enge
land in 1942 een landing voorbereidde.
Een belofte, dat deze landing zal wor
den uitgevoerd, kan echter niet gegeven
worden.
Churchill zeide voorts nog, dat hij tfl-
dens zijn bezoek aan Moskou Stalin op de
hoogte had gesteld van de moeilijkheden
welke verbonden waren aan een landing
in het Kanaalgebied en van het besluit
van Engeland en de Ver. Staten om N.
Afrika aan te vallen. Stalin achtte dit
besluit „onvoldoende". Desondanks, zoo
zeide Churchill verder, namen wij af
scheid als goede vrienden.
Korte berichten.
Naar het D.N.B. verneemt hebben
de Britten en Amerikanen in de eerste
dagen van November 50 vrachtschepen
verloren met een gezamenlijken inhoud
van 371.000 brt. en ongeveer een half
millioen ton lading, die bestemd was
voor Engeland en de Amerikaansche
étappe -op Afrikaanschen bodem.
In het tot dusver niet-bezette
Frankrijk zijn op bevel der Fransche re
geering de Engelsche en Amerikaansche
burgers geïnterneerd.
S. P. T. meldt, dat Laval te Mün-
chen verschillende besprekingen heeft
gevoerd.
(D.N.B.) Het bericht, dat Ame
rikaansche troepen Martinique, Guade
loupe en Fransch Guyana bezet hebben,
kon Donderdagmiddag in bevoegde
kringen te Vichy niet bevestigd worden.
Korting op steunbedrag.
De secretaris-generaal van het Depar
tement van Sociale Zaken heeft bepaald,
i dat de vergoedingen, die inwonende ge
zinsleden van ingevolge de rijkssteun
regeling ondersteunden, op grond van
hun vrijwillig dienstverband by de Waf-
fen SS ontvangen, nadat daarop de ge
bruikelijke aftrek van f 2, respectievelijk
f 4, in mindering is gebracht, slechts
voor een derde deel op het steunbedrag
zullen mogen worden gekort.
BONNEN VOOR VOEDINGS
MIDDELEN.
15 tot en met 21 November 194^,
58 A brood 4 rants, "brood of gebak.
58 B brood rants, brood of gebak.
58 beschuit1 rants, beschuit, brood
of gebak.
58 A vleesch 1 rants, vleesch of vl.w.
58 B vleesch y2 rants, vleesch of vl.w.
58 A aardapp. 2 kg. aardappelen.
58 B aardapp. 1 kg. aardappelen.
58 melk1% liter melk.
58 taptemelk 1% liter taptemelk.
R10 tabak 1 rants, tabak.x)
R10 sigaretten 1 rants, sigaretten.2)
1 Nov. tot en met 28 Nov. 1942.
417 algem. 1 kg suiker.
418 algem. 1 rants, jam.
419 algem. 125 gr. peulvruchten.
420 algem. 125 gr. havermout.
421 algem. 125 gr. gort.
422 algem. 125 gr. gemengd meel.
423 algem. 100 gr. vermicelli enz.
42,4 t/m 426 algem. 100 gr. kaas.
427 t/m 430 algem. 1. rants, bloem, brood
of gebak.
4-66, 4-67 res. 250 gr. rijst.
3-65, 4-65 res. 150 gr. cacao m. suiker.
1 Nov. tot en met 12 Deo. 1942.
56, 57 versn.100 gr. chocolade.
58, 59 versn.100 gr, suikerwerk.
4 Oct. tot en met 28 Nov. 1942.
400 algem. 250 gr. koffiesurrogaat.
12 Nov. tot en met 23 Nov. 1942.
57 botery2 rants, boter.
12 Nov, tot en met 10 Jan. 1943.
59 boterrants, boter.
Diverse artikelen.
I Nov. '42 tot en met 9 Jan. '43.
03 petroleum. 2 liter petroleum.
II Mei tof en met 31 Dec. 1942.
01 bv, 02 bv, 03 bv, 04 bv en 05 bv:
één eenheid vaste brandstoffen.
16 Oct. '42 tot en met 28 Febr. '43.
06 t/m 08 B.V. brandst. 1 eenh. brand
stoffen.
Tot en met 30 April 1943.
01, 02, 03, 04, 05 KF Brandstoffen, bon
nen één eenheid le t/m 5e periode: 1
eenheid brandstoffen (geen anthra-
ciet).
1 tot en met 30 November 1942.
431 algem. 1 rants, eenheidszeep.
O Eenh.zeep 1 rants, eenheidszeep.
432 algem. 1 rants, waschpoeder.
O waschpoeder 1 rants, waschpoeder.
0 toiletzeep 75 gr. toiletzeep (oude
samenstelling).
1 Sept. tot en met 31 Dec. 1942.
M textiel
(mannen) 45 gr. scheerzeep.
De volgende bonnen zijn binnenkort
niet meer geldig.
Na Zaterdag 14 Nov.: 57 brood, be
schuit, vleesch, aardappelen, melk, tap
temelk, tabak.
De geldigheidsduur van de volgende
bonnen is verlengd.
Tot en met Maandag 30 Nov.412, 413
algem. (zeep), N-Eenheidszeep, Wasch
poeder, Toiletzeep.
De bonnen, waarvan de geldigheids
duur op Zondag begint, mogen op den
daaraan voorafgaanden Zaterdag wor
den gebruikt, met uitzondering van den
bon voor vleesch, vleeschwaren en aard
appelen.
x) Mann. personen van 18 j. en ouder.
2) Vrouw. pers. van 25 j. en oudér.
Bonnen beteekenen voedsel...... mits er
geld is!
Zorgt voor geld! Steunt Winterhulp!
Giro 5553.
In dezen tyd is bezuiniging op het
gas- en electriciteitsverbruik een nood-
zakelyke voorwaarde voor het gebruik
ervan in het algemeen. Dat wil zeggen:
als ge uw rantsoen overschrydt, volgt
onverbiddelyk een hooge boete en het
spook van de afsnijding komt om den
hoek kyken. Daaraan zal geen mensch
zich willen wagen. „Zonder licht" te zit
ten, is uiterst onaangenaam, maar „zon
der gas" beteekent geen warm eten, geen
warme dranken enz. Als uw woning met
gas of electricitéit wordt verwarmd, kan
„zonder" zelfs beteekenen, dat ge in de
kou moet verblyven.
Men moet steeds op zoodanige wyze
bezuinigen, dat men met zyn rantsoen
toekomt. Met een beetje goeden wil en
met eenig overleg behoeft dit geen on-
overkomelyke bezwaren met zich te bren
gen. De huisvrouw is voldoende onder
legd om te weten waar en hoe zy de noo-
dige bezuiniging kan toepassen. Het is nu)
welhaast overbodig geworden de Neder-
landsehe huisvrouw er op te wyzen, dat
de groenten en aardappelen met zoo wei-
VRIJDAG 13 NOVEMBER 1942/
Legt dan af alle kwaadwilligheid, alle
bedrog, geveinsdheid, afgunst en alle
kwaadsprekerij. 1 Petr. 2: la.
Zon
op onder
7.55 16.53
15 Nov. le kwartier.
22 Nov. Volle maan.
Maan
op onder
12.45 21.52
Waalsdorperweg 12, Den Haag.
Ten onrechte beschouwen velen het
Langemarck-Studium als een school.
Veelmeer zou men het een opvoedings
instituut kunnen noemen. Waar begaafd
heid en karakter als voornaamste fac
toren by de toelating gelden, is het
duidelyk, dat ook bij de opleiding met
deze beide ten zeerste rekening moet
worden gehouden. Daarnaast wii liet
Langemarck-Studium zyn leerlingen niwt
slechts een typische vakopleiding gpvtu,
doch veelmeer een algemeen weten
schappelijke en cultureele ontwikkeling,
die hen in staat' stelt, later, toegerust
met een perfecte beroepsopleiding, als
harmonisch gevormd mensch zijn volk
op een vooraanstaande plaats te dienen.
Het leerplan- van tie Langemarck-Stu
dium omvat daarom naast de normale
vakken als wiskunde, geschiedenis enz.
een intensieve sportbeoefening en een
uitgebreide cultureele en karakterlyke
opvoeding. Dit laatste wordt bereikt
door het bezoeken van musea, concerten,
opera's enz., door het maken van reizen,
door het organiseeren van avonden,
waarop de leerlingen zelf blyk moeten
geven van hun artistiek kunnen en door
den gemeenschappelyken omgang in het
internaat gedurende den geheelen oplei-
dingstijd. In een steeds terugkeerende
afwisseling van gehoorzamen en leiden
leert de Langemarck-Student daar de
gemeenschap als hoogste levensuiting
erkennen én bereidt hij zich voor op zijn
toekomstige taak, niet alleen als vak?
specialist, doch bovenal als mensch. Zoo
zal.hij eenmaal, als hij de vleugels uit
slaat en zijn eigen plaats zoekt, in den
geest toch altyd door onverbrekelijke
banden met het Langemarck-Studium
verbonden blyven, daar dit voor hem een
bron van gedachten en gevoelens be
lichaamt, waaruit hy op elk oogenblik.
van zyn leven de kracht kan putten, om
zijn houding te bepalen tegenover de
problemen, voor welke het leven hem
plaatst.
De wnd. secretaris-generaal van het
departement van Financiën maakt be
kend, dat de toewijzing op de nieuwe
3i/2 pet. Staatsleening, waarop de in
schrijving openstond op 10 November
1942, zal geschieden als volgt:
De ingeschreven bedragen waarvoor
voorkeur is verzocht, worden ten volle
toegewezen;
op de gewone inschrijvingen wordt
een korting toegepast op 30y2 pet van
het ingeschreven bedrag, met dien ver
stande, dat de toegewezen bedragen op
honderd gulden worden afgerond.
Aangezien de vrywillige leening is
volteekend, zal men niet tot de uitgifte
van de gedwongen leening over
gaan, zoodat de zich aan de re-
cepissen bevindende stortingsbewijzen
waardeloos zijn.-
nig mogelijk water moeten worden op
gezet en de spyzen gekookt met het dek
sel op de pan. Even vertrouwd is zij ge
worden met de gewoonte om het gas pas
aan te steken wanneer de pan is opgezet.
Dat de spijzen zoo vlug mogelijk aan de
kook worden gebracht, spreekt vanzelf.
Eens per dag afwasschen inpiaats
van twee- of driemaal is eveneens een
gewoonte, welke in tal van huisgezinnen
rëeds wordt gevolgd.
Bezuinigen heeft steeds een onaange-
namen klank, doch in dit geval beteekent
het slechts bevordering van eigen belang.
In geen huisgezin mag men dit over het
hoofd zien. De overheid heeft den plicht
de verbruikers te wyzen op' de mogelyk-
heden, die er bestaan om tot belangrijke
besparing op het gebruik van gas cn
electriciteit te komen. De enkeling doet
daarom goed zich naar die aanwijzingen
te gedragen, want wanneer de besparing
niet voldoende zou worden doorgezet,
zouden de gevolgen minder aangenaam
zyn. Afsnyding van den toevoer by over
schrijding van het toegemeten rantsoen
brengt een gezin in moeilykheden, doch
het is de straf op een onverantwoordelyk
verbruik in tyden, waarin de grootste
zuinigheid nu eenmaal onvermydeiyk is.
Controleert daarom geregeld uw gas- en
1 electriciteitsverbruik.