DAGKALENDER
V
MAANDAG 9 NOV, 1942
57e JAARGANG No, 34
CHRISTEL IJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Gevechten In kaukasus en In den Tereksector - Brltsche
aanvallen bij Mersa Matroeh - Amerikaansohe troepen
In Fransoh-Afrlka geland - Bombardement van Genua.
Beiyat elkander uwe zonden en bidt
voor elkander, opdat gy genezing ont-
vangt. Jac. 5 16 a.
REDE VAN HITLER. - Geen compromis of
vredesaanbod - Strijden tot aan de beslissing.
Bureaux: Lange Vorststraat 70 Goes.
Postrekening no. 44455 -L Telefoon no. 2438.
Bijkantoor Middelburg: Firma Boekhandel
J. J. FANOY, Nieuwe Burg 26—28 en
Noordweg 156 Telefoon no. 3128.
Abonnementsprijs 2,73 per kwartaal. Week
abonnementen voor Middelburg, Goes en
plaatsen waar een agent is aangesteld 0,21.
Losse nummers 6 cent.
Dir.-Hoofdred.A. DE LANGE GOES.
AdvertentlSn 12 cent per millimeter. Ingezon
den mededeelingen 24 cent per millimeter.
Bij contract belangrijke korting.
Kleine adverteritiën (maximum 8 regels) van
15 regels 65 cent, iedere regel meer 13 cent,
Dj^nstaanvragen en dienstaanbiedingen van
1—5 regels 55 cent, iedere regel meer (max.
8 regels) 11 cent. Onder letter of motto
10 cent extra.
Adv, fn deze rubriek brj vooruitbetaling.
Administrateur (advertentiechéf)
B. P., DAVIDSE, Goes.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend
„In het Westen van den Kaukasus
en in den sector van de T e r e k wer
den verscheidene tegenaanvallen onder
bloedige verliezen voor den vijand afge
slagen en gereedstaande troepen door
artillerievuur en luchtaanvallen uiteen-"
geslagen. Ten Noordoosten van Mos
dok werden aanvallende vijandelijke
strijdkrachten in een tegenaanval met
aanzienlijke -verliezen op haar punt van
uitgang teruggeworpen en talrijke gevan
genen gemaakt.
Aan het Donfront sloegen Duitsche
en verbonden troepen in samenwerking
met Duitsche slagvliegers en Roemeen-
sche gevechtsvliegtuigen verscheidene
aanvallen van den vijand af.
In den centralen en Noordel ij -
ken sector van het Oostelijke front geen
krijgsoperaties van beteekenis. Gecon
centreerde luchtaanvallen van sterke for
maties gevechtsvliegtuigen op spoorweg
doelen in het gebied rondom Ostasjkof
leidden tot de vérnietiging van verschei
dene transportremen en ravitailleerings,-
opslagplaatsen van den vijand. Bij aan
vallen op wegen werden bolsjewistische
colonnes uiteengedreven en enkele door
troepen bezette plaatsen verwoest. Des
nachts zijn de stad Kalinin en het sta
tion aangevallen. Artillerie van het le
ger bestookte voor den oorlog belangrijke
doelen in Kroonstad. Verscheidene .bran
den werdenwaargenomen. Op het L a-
dogameer -heeft de luchtmacht een
motorvrachtschip en twee vrachtbooten
tot zinken gebracht. Drie vaartuigen
werden beschadigd.
In den sector Mersa Matroe heeft
de vijand met superieure gepantserde
strijdkrachten zijn aanvallen voortgezet.
De Duitsche en Italiaansche luchtmacht
steunden de gevechten op den grond en
deden aanvallen op vijandelijke strijd
krachten en aanvoerwegen.
Bij aanvallen van de Britsche lucht
macht op het bezette gebied in het Wes
ten en bij vluchten naar het Noordwes
ten van. Duitschland verloor de vijand
vier vliegtuigen.
Toenemende druk in het Terek-gebied.
Omtrent den strijd aan het Oostelijk
front maakt het opperbevel der weer
macht bekend, dat de Duitsche troepen
Donderdag aan den bovenloop van de
Terek en ten Zuidoosten van het Ilmen-
meer nieuwe successen behaald hebben.
In het gebied aan den bovenloop van de
Terek en ten Westen daarvan hebben de
Duitsche en Roemeensche troepen den
druk op Dzjarjifig versterkt. Hoewel de
bolsjewisten in het geheele gebied van
den Ossetischen en Geofgischen heirweg
het terrein versperd hadden met kaze
matten, veldstellingen en mijnenvelden,
en versche Zuidkaukasisehe troepen deze
vestingwerken verdedigden, slaagden de
Duitsche troepen er in vóóruit té komen.
Nieuwe Sovjetoffensidvert op komst?
Een waakzame Duitsche verkenning
heeft uitgewezen, dat de Sovjets momen
teel in diverse frontsectoren uitgebreide
maatregelen treffen voor nieuwe offen
sieven, Niet alleen ten Zuiden van Sta
lingrad en aan den Don, maar óók bij
Toropesj in den Noordelijken frontsector
werden er groote troepenconcentraties
waargenomen. De Sovjets hebben overal
nieuwe bruggen gebouwd, terwijl het,
spoorwegverkeer in de frontsectoren,
waar-nieuwe aanvallen voorbereid wor
den, zéér levendig is.
Italiaansch weermachtsberioht.
In verscheidene nachtelijke acties wer
den de vliegvelden op Malta gebombar
deerd door onze formaties. Dp Britsche
vliegtuigen deden een aanval op Genua
Vooral de wijken in het centrum en in
het Oosten van de stad werden getroffen,
waar gevoelige schade werd aangericht.
Het aantal slachtoffers bedraagt onder
de burgerbevolking, voor zoover dit nu
bekend is, 20 dooden en 50 gewonden.
Het gedrag der bevolking was zeer ge
disciplineerd. Ten minste twee vijande
lijke bommenwerpers werden brandend
neergeschoten. 0
Op 7 November oefenden aanzienlijke
pantserstrijdkrachten een sterken druk
in het gebied van Mersa Matroe, waar
lang en hevig gevochten werd. De lucht
macht der spilmogendheden nam aan
den strijd deel door voortdurende aan
vallen op de vijandelijke gemotoriseerde
colonnes en ravitailleeringswegen.
Gisternacht werd opnieuw een lucht
aanval gedaan op Genua door vijandelij
ke vliegtuigen, die in verscheidene gol
ven stad en haven aanvielen. De.schade
is zeer groot. Het aantal slachtoffers is
nog niet vastgesteld. Voorts wierpen
Britsche vliegtuigen enkele bommen op
den stadsrand van Milaan, Savonna en
Cagliari neer1, zonder schade aan te rich
ten.
De Strijd in Noord-Afrika.
(A. 1^. P.). Van Duitsche zijde toont
men zich omtrent het verloop van den
strijd in Egypte nog steeds zeer terug
houdend, doch uit de uitlatingen van be
voegde kringen blijkt, dat men groot ver
trouwen stelt in de veldheerseigenschap
pen van generaal-veldmaarschalk Rom
mel.
1 Van een stellingoorlog is de strijd
thans geworden tot een bewegingsoorlog,
waarin de wederzijdsche pantserforma
ties de grootste rol spélen. Rommel heeft
zijn troepen teruggetrokken en zijn ver
dediging is thans elastischer. De gevech
ten vertoonen thans het typisch beeld
van den woestijnoorlog, waarin de opper
bevelhebber van de pantserarmee Afrika
een meester is gebleken.
'AMERIKANEN IN FRANSCH
AFRIKA GELAND.
Betrekkingen tusschen Frank-
rijk en Ver. Staten verbroken.
/(D.N.B.) Reuter meldt, dat Ame
rikaansohe leger-, vloot- en luchtstrijd
krachten op „talrijke punten' aan de
kust van Fransch-Noord-Afrika aan land
zijn gegaan. Deze Amerikaansohe troe
pen zullen in dé naaste toekomst door
Britsche tropjüen versterkt worden.
Volgens een ander Reuterbericht zijn
Amerikaansohe troepen ook in Fransch-
West-Afrika geland.
(D.N.B.) Officieel .wordt door Vi
chy medegedeeld:
„Amerikaansche en Engelsche strijd
krachten hebben Zondagochtend de kust
Van Noord-Afrika aangevallen. Presi
dent Roosevelt heeft zich in een bood
schap tot het staatshoofd gericht, waar
in hij deze agressie tracht te rechtvaar
digen. De maarschalk van Frankrijk
heeft hem daarop het volgende antwoord
doen toekomen:
Met de grootste verbazing en met leed
wezen heb ik in den afgeloopen nacht
van de agressie van uwe troepen op
Noord-Afrika gehoord. Ik heb uw bood
schap gelezen. Gij beroept u daarbij op
voorwendsels, die door niets gerecht
vaardigd worden. U dicht uwe vijanden
voornemens toe, die nooit in de daad
kunnen worden omgezet. Ik heb steeds
verklaard, dat wij.cjns koloniale rijk zul
len verdedigen indien men het zou aan
vallen. U wist ook dat wij het tegen
iederen agressor zouden verdedigen, wie
het ook zou zijn. U wist, dat ik m(jn
woord gestand zou doen. Ons koloniaal
rijk had ik voor onzen rampspoed, toen
ik om wapenstilstand verzocht, weten
te bewaren en gij zijt het, die in naam
van een land, waarmede ons zoovele her
inneringen en vriendschapsbanden ver
binden, tot een zoo wreeden, niets ont-
zienden stap overgaat. Frankrijk en zijn
eer staan op het spel. Wij zijn aangeval
len. Wij zullen ons verdedigen. Zoo luidt
-hét bevel, dat ik gegeven heb."
Interinf meldde uit Vichy
Gereed voor een nieuwen tocht naar het vijandelijk gebied.
PK Stephan-Atl-H-P H. ra.
Naar men hier verneemt, z(|n de be
trekkingen tusschen de Vereenigde Sta
ten en Frankrijk verbroken.
VICHY. (D.N.B.) Zondagochtend
om 3.30 uur had in de buurt van Algiers
na een hevig bombardement een lan
dingspoging plaats.
Andere pogingen werden op verschei
dene andere punten in Noord-Afrika on
dernomen, vooral by O r a nzy stieten
overal op onze kustverdediging en ble
ven zonder succes.
Admiraal Darlan en generaal Juin zyn
ter plaatse en leiden de operaties.
De toestand is ernstig. Volgens Ha-
vas-Ofi zou de sterkte volgens de eerste
ramingen 140.000 omvatten. Generaal
Doolittle voert de Amerikaansche lucht
strijdkrachten in Noord-Afrika aan.
Volgens Havas-Ofi werden bij den aan
val op de haven van Oran twee Engel
sche of Amerikaansche korvetten tot
zinken gebracht.
Ten oosten en westen van Oran zijn
gevangenen gemaakt. Arzeu, een klein
kustplaats je ten oosten van Oran, is
voor het grootste deel bezet en de toe
stand is verward.
Ten westen van Oran is een landing
uitgevoerd b(j Segalto, Bousfer is bezet.
Ook is in Marokko een belangrijke
landing uitgevoerd in Safi. Men maakt
ook melding van een tameiyk groote
aanval op Fedahle en van een aanval op
Mehdia.
MADRID. (D.N.B.) Van officieele
Fransche zijde te 'Madrid .wordt mede
gedeeld, dat de door de Britsche pro
paganda verspreide berichten over een
zoogenaamden Gaullistischen opstand in
Noord-Afrika op geen enkele wijze met
de feiten overeenstemmen. Alleen op en
kele plaatsen, zooals b.v. in Rabat, is
getrachten ten gunste van de Engelsehen
en Amerikanen te demonstreeren. Deze
pogingen zijn echter onmiddellijk in' de
kiem gesmoord.
VICHY. (D.N.B.) Naar aanleiding
van het van Britsche zijde om agitato
rische redenen verspreide bericht, als zou
generaal Giraud het opperbevel over de
'Fransche strijdkrachten in Noord-Af
rika op zich genomen hebben om de be
zetting door de Amerikanen te steunen,
meldt Havas-Ofi, dat men in bevoegde
kringen te Vichy dit bericht volkomen
verzonnen noemt. Generaal Giraud be
vindt zich in Frankrijk.
Boodschap van Roosevelt
aan Petain.
Het Witte Huis publiceert over de
landingsoperaties in de Fransche ko
loniale gebieden een verklaring, waar
in wordt ge?egd, dat deze operaties zijn
geschied, om een „invasie van Afrika
door Duitschland en Italië voor te zijn".
Bovendien verleent deze landing aan de
Sowje(-Unie een „doeltreffende tweede
fronthulp."
Fransche ministerraad bijeen.
Zondagochtend om 11.00 uur is onder
voorzitterschap van Pétain een buiten
gewone ministerraad by'eengekomen.
Havas-Ofi meldt nog, dat het stand
punt van het staatshoofd overeenkomt
met dat van de overgroote meerderheid
der bevolking. Vergeleken met Mada
gascar. en Syrië, zoo schrijft Havas-Ofi
verder, is de toestand in Algiers bijzon
der ernstig, daar Algiers noch een kolo
nie, noch een protectoraat is. Het be
hoort bestuurstechnisch en politiek tot
het Fransche moederland en is verreweg
het belangrijkste Fransche bezit in over-
zeesche gebieden.
Zouden'de Noord-Afrikaansche gebie
den in handen van de Engelschen en
Amerikanen komen, dan zou het eerste
■gevolg hiervan zyn, een aanzieniyk na
deel voor de levenspositie van het Fran
sche volk.
Staking der vijandelijkhe
den te Algiers.
VICHY. (D.N.B.) Uit Algiers wordt
nader gemeld: Zondagavond is tusschen
den opperbevelhebber in Noord-Afrika,
die handelde met machtiging van admi
raal Darlan en den bevelhebber der Ame
rikaansche landingstroepen overeenge
komen, de gevechtshandelingen te sta
ken. Deze staking der gevechtshandelin
gen betreft slechts de strijdkrachten, die
de stad Algiers bezet houden.
Oproep van de Fransche
regeering.
(D.N.B.) De Fransche regeering
heeft den volgenden oproep gericht tot
de bevolking:
Wij sporen de Franschen aan om zich
niet door bepaalde buitenlandsche zen
ders op een dwaalspoor te laten brengen.
De regeering zal U van alle gebeurtenis
sen op de hoogte houden. Het antwoord
van maarschalk Pétain aan president
Roosevelt wijst iedereen op" zijn plicht.
Discipline, kalmte en eensgezindheid
zijn noodig. Admiraal Darlan bevindt
zich op zijn post.
Frankrijk heeft andere beproevingen
doorstaan. Het zal ook deze doorstaan,
welke Frankrijk wordt opgelegd door
een land, waarvoor reeds Fransch bloed
werd vergoten. De eer eischt dit."
Distributie van Gortpap.
Gedurende het tydvak van 1 tot en met
28 November a.s; kan men gortpap uit
sluitend betrekken op den voor gort e.d.
aangewezen bon „Algemeen 421".
Tegen inlevering van bon „Algemeen
422", aangewezen voor gemengd meel,
kan men derhalve geen gortpap ver-
krygen.
Aangezien bon „Algemeen 421" recht
geeft op het koopen van 125 gram gort
e.d. kan men tegen inlevering van ge
noemden bon, tezamen met de noodige
taptemelkbonnen in plaats van vier liter
slechts twee liter»gortpap koopen.
ZUINIG MET GAS EN ELECTRICITEIT
Bezuiniging op gas en electriciteit by
het koken is even. noodzakelijk als-bespa
ring op het verbruik van kolen. Dit wil
zeggen, dat elke huisvrouw met overleg
dient te werk te gaan, zoowel in de1 ka
mer als in de keuken. Onwillekeurig gaan
bij velen de gedachten terug naar de
vorige mobilisatieperiode en er zweeft
hun een hooikist voor oogen, waarvan
zy de kwaliteiten in alle opzichten had
den leeren waardeeren.
- In deze periode, waarin het ieders be
lang is zoo zuinig mogeiyk met gas en
electriciteit om te 'gaan indien men
geen gevaar wil loopen straks door af-
snijding van den toevoer geheel „zon
der" te zitten zal de hooikist een uit
komst beteekenen. Dit geldt zeiler voor
degenen, die tot nog toe hebben ver
zuimd 'dit huishoudelijk voorwerp een
eereplaats in de keuken te geven. Door
haar elk uur te gebruiken - voor
komt mep overschrijding van het toege
wezen rantsoen gas en electriciteit. Nut
tigheid gaat in onzen tijd boven gemak.
Brengt dus voortaan het eten slechts
aan de kook, om het daarna meteen in
de hooikist te zetten. Breekt met de oude
sleur en past u aan bij de eischen des
tijds. Wikkelt, wanneer u de spijzen warm
wilt houden, enkele oude kranten om de
pannen. Het is een eenvoudig, maar pro-^
baat middel. En wat meer zegt: het be
spaart u het ongemak van een eventueele
afsnijding van den toevoer.
MAANDAG 9 NOV. 1942.
Zon
op onder
7.48 16.59
15 Nov.: Ie kwartier.
22 Nov.: volle maan.
Mean
op onder
8,23 18.04
CONTROLEERT UW GAS-
EN ELECfRICITEITSVERBRUIK
GEREGELD.
De bezuiniging op het verbruik van gas
en electriciteit voor kookdoeleinden, voor
verlichting en voor verwarming is een
dringende noodzakelijkheid, waarpan
geen enkele huisvrouw zich in haar eigen
belang mag onttrekken. Juist daarom
moet men de hooikist thans in eere hou
den. Zij bespaart stroom en gas.
DE HOOIKIST IS UW SPAARPOT.
WIELRIJDERS, DENKT AAN UW
VERLICHTING!
De laatste dagen heeft de- politie
schrikbarend veel personen moeten be
keuren omdat zij hun rijwielverlichting
niet in orde hadden. Nog strengere con
trole is te verwachten. Speciale patrouil
les worden ingezet om de lantaarns te
controleeren. Veel onaangenaamheden
zijn te voorkomen. Voordat men opstapt
houde men het achterwiel vlak voor
een muur. Zet de dynamo aan; valt dan
eeh roode vlek op den muur, zoo is het
achterlicht in orde. Zorgt er voor dat u>
lamp niet te schel licht geeft. De voor
schriften zijn bekend! Stelt de lamp met
te hoog; Denkt aan uw tegenligger! Een
te laag gerichte stralenbundel yeroor-
zaakt aanrijdingen met voetgangers.
Het beste is de lamp iets opzij in de
richting van het trottoir te stellen, zoo
doende kan men precies het voorge
schreven weggedeelte berijden.
Ter nagedachtenis der 16 nationaal-
socialisten, die op 9 November 1923 voor
het nationaal-socialistische rijk hyn leven
hebben gelaten, hield Hitier een rede,
die door den Groot-Duitschen omroep
werd uitgezonden.
Hij zeide, dat Duitschland, wanneer
in 1933 de partij niet in 't binnenland
■de overwinning had behaald, een mach-
telooze staat zou zijn gebleven met een
leger van 100.000 man en onvermijdelijk
gedoemd om in zichzelf te verdwenen.
In dienzelfden tijd was er in hét Oosten
reeds eeh kolos opgestaan, die slechts
één gedachte had: dit zwakke, luie, de
faitistische en verscheurde Europa on
der den voet te loopen. Indien onze strijd
toen niet verloopen was, zooals hij ver-
loopen is, zou niet de macht in de
wereldgeschiedenis zijn opgestaan, die in
staat .kon zijn zich tegenover dezen
kolos te plaatsen. Het sprak toen voor
ons vanzelf, dat deze overwinning onder
alle omstandigheden moet komen en zal
komen. Dat is de overtuiging, waarmêe
ik thans voor u sta, de overtuiging, die
mij nooit heeft verlaten, sedert ik als
onbekend man den strijd aanvaardde
voor de ziel van myn volk.. En thans
sta ik op precies hetzelfde standpunt.
Hitler verklaarde, dat van een com
promis of van een vredesaanbod geen
sprake kan zijn. Er is maar een moge
lijkheid: de strijd tot aan de beslissing.
Géön volk heeft meer successen kun
nen bo.eken dan het onze. Wat wij in de
laatste drie jaar tegenover een geheele
wereld van .vijanden aan wonderbaar-
ïyks tot stancl hebben gebracht, is eenig
in de geschiedenis.-
De tegenstanders in den grooten
oorlog waren dezelfde van thans'. Slechts
één ding onderscheidt den huidigen tijd
van dien van toen: hetjjuidelyke begrip
van den achtergrond van de handelwijze
dezer tegenstanders en de intusschen
behaalde successen, die in de wereld
geschiedenis eenig zijn. Waarom strijden
wij thans op zoo grooten afstand? Om
dat wij het eigen vaderland willen be
schermen, omdat wij den oorlog zoo ver
mogelijk van de grenzen van het Duit
sche Rijk verwijderd willen1 houden en
het willén besparen, wat thans enkele
Duitsche steden moeten doormaken. De
tegenstanders echter zijn dezelfde. Ach
ter hen staat nog steeds dezelfde macht,
de internationale jood. Te beginnen met
het hoofd van dit internationale vrij
metselaarslegioen, Roosevelt en zyn jood-
sche braintrust, tot aan het jodendom
in „reincultuur" in het bolsjewistische
Rusland. Het toenmalige Duitschland,
zonder krachtige nationaal-politieke op-
'voedigg en éenheid, zonder eenig besef
van het joodsche probleem en zyn ge
volgen, is aan den aanval in 1918 ten
offer gevallen. Het is echter de groote
vergissing van onze tegenstanders, dat
zij zich thans voorstellen, dat dit zich
zal herhalen.
Ik ben gerust over eiken iDuitscher,
die thans in het Oosten strijdt en terug
keert. Ik kan hem vragen: bezie onze
instellingen, vergelijk onze haardsteden
en onze sociale instellingen met hetgeen
gij daar gezien hebt, het lot van den
Duitschen boer met dat van den Sovjet
boer, en zeg mij dan uw óórdeel.
Als eenige dagen geleden Eden ver
klaarde Wij Engelschen hébben ervaring
in het regeeren, dan kan men 'daarop
slechts antwoorden: niet in het regee
ren, maar wel in het uitbuiten en het
uitplunderen.
Als Eden verder zégt: Wij Engelschen
hebben een fijn instinct voor ideëele en
materiëele waarden, dan kan men daar
op antwoordende ideëele waarden hebt
gij vernield en de materiëele gestolen.
Een handvol zeer rijke lieden van jood
sche en niet-joodsche afkomst bepalen
het lot der wereld.
Duitschland heeft een voorbeeld gezien
van de capaciteit dezer lieden in. het re
geeren.
Zy hebben getracht ook van Duitsch
land een Indië te maken. Zy hebben het
immers ook by ons klaargespeeld, dat 7
millioen menschen geen verdiensten had
den, dat 7 millioen anderen slechts voor
de helft van den tyd werkten, dat tien
duizenden boeren van hun oude hofsteden
Verdreven werden, dat handel en bedryf
tot stilstand kwamen, dat van sociale
maatregelen geen sprake meer kon zyn.
Als nu Roosevelt komt verklaren, dat
Europa met Amerikaansche methoden
gered moet worden, dan kan ik slechts
zeggen: Hy had zy'n eigen land moeten
redden en dan had hy niet aan c^ezen
oorlog moeten beginnen.
Maar hij deed dat, omdat hij evenals
zijn Engelschen bondgenoot op roof uit
ging om materiëele redenen. Want ideëe
le waarden kent hy evenmin als de
Engelschen.
Nauwelijks was de samenzwering"' van
jóden, kapitalisten en bolsjewisten in
Duitschland uit den weg geruimd, of de
andere wereld begon weer met een om
singeling. Voor dezen wereldoorlog was
het de keizer, thans ben ik het, die moet
worden omsingeld.
Er is slechts één onderscheid: het
keizeriyke Duitschland was in zichzelf
volkomen vervallen, de keizer was een
man, die by 't verzet tegen deze ^vijanden
elke kracht miste. In my hebben zij
thans een tegenstander, die aan het
woord „capituleeren" in het geheel niet
denkt.