DAGKALENDER
VRIJDAG 23 OCT. 1942
57e JAARGANG No. 20
Twee plaatsen In den Kaukasus genomen - Dultsche
successen na taaien strijd te Stalingrad - De lucht
gevechten boven Egypte - Artikel van Dr Goebbels.
BINNENLAND
Bureaux: Lange Vorststraat 70 Goes.
Postrekening np. 44455 Telefoon no. 2438.
Bijkantoor Middelburg: Firma Boekhandel
J. J. FANOY, Nieuwe Burg 26—28 en
Noordweg 155 Telefoon no. 3128.
Abonnementsprijs 2,73 per kwartaal. Week
abonnementen voor Middelburg, Goes en
plaatsen waar een agent is aangesteld 0,21.
Losse nummers 6 cent.
Dir.-Hoofdred.A. DE LANGE GOES.
CHRISTEL IJ K DAGBLAD VOOR ZEELAND
Advertentiën 12 cent per millimeter. Ingezon
den mededeelingen 24 cent per millimeter.
Bfl contract belangrijke korting.
Kleine advertentiën (maximum 8 regels) van
1'5 regels 65 cent, iedere regel meer 13 cent.
Dienstaanvragen en dienstaanbiedingen van
1—5 regels 55 cent, iedere regel meer (max.
8 regels) 11 cent. Onder lettier of motto
10 cent extra.
Adv. in deze rubriek bij vooruitbetaling.
Administrateur (advertentiechef)
B. P. DAVIDSE, Goès.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelt mede:
In het Westelijk deel van den Kau
kasus hebben Duitsche bergtroepen
ondanks zware wolkbreuken, vijandelijke
stellingen doorbroken.
Zij namen in harde gevechten in de
huizen twee belangrijke plaatsen en ver
nietigden hierbij een infanterieregiment
der bolsjewisten. Ér werden meer dan
1200 gevangenen gemaakt, terwijl 7 ka
nonnen, 127 machinegeweren en talrtjk
ander oorlogsmaterieel werden buitge
maakt.
Ten Zuiden van de T e r e k plaatselij
ke gevechten.
Bij den strijd om Stalingrad wer
den in hardnekkige afzonderlijke aanval
len taai verdedigde bunkers en barrica
des genomen. De Duitsche luchtaanval
len waren geconcentreerd op de vijande
lijke steunpunten in het Noordelijk deel
van de stad. Aanhoudende ontlastings-
aanvallen op het front ten Noorden van
de stad "werden met steun van Duitsche
en' Roemeensche luchtstrijdkrachten vol
komen afgeslagen. De Vernieling van de
achterwaartsche verbindingen der Sov
jets ten Oosten van de Wolga werd door
gevechtsvliegtuigen voortgezet.
Aan de rest van het Oostelijke front
hadden, afgezien van eigen stoottroep
activiteit en den afweer van enkele op
zich zelf staande vijandelijke aanvallen,
geen gevechtshandelingen van belang
plaats.
T£n Zuiden van Moerrrfansk wer-
den'door een verrassenden aanval van de
luchtmacht op een Sovjet-vliegste.unpunt
vernielingen en branden veroorzaakt.
In den gisteren vermelden luchtslag
van 20 October aan het Egyptische
front schoten Italiaansche jagers 44,
Duitsche jagers 11 en luchtdoelartillerie
6 vijandelijke vliegtuigen neer.
Den 21sten October hebben jagers en
luchtdoelartillerie nog 12andere vijan
delijke vliegtuigen neergeschoten. Van de
verbonden luchtstrijdkrachten gingen 12
vliegtuigen verloren.
Aanvallen van de Duitsche en Italiaan
sche luchtmacht waren gisteren en in den
afgeloopen nacht tegen vliegvelden en
andere inrichtingen van 't vestingeiland
Malta gericht.
Door den aanval van een gemengde vij
andelijke vliegerformatie op West-
Fransch gebied leed de Fran-
sche bevolking weer verliezen; de mate-
rieele schade was gering. Jachtvliegers
schoten drie viermotorige bommenwer
pers neer. Bovendien verloor de vijand
overdag ten W. van Brest en boven
het Z. deel van het bezette Fransche
gebied één vliegtuig. v
Lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen
deden gisteren met bommen van! zwaar
kaliber met goede uitwerking aanvallen
op voor den oorlog van belang zijnde in
stallaties inZuid-W e st-E n ge
land, alsmede op concentraties Brit-
sche landingsbooten. In den afgeloopen
nacht bombardeerden gevechtsvliegtuig
gen militaire doelen inOost-Enge-
1 a n d.
Italiaansch weermachtsbericht.
Er zijn 44 vijandelijke vliegtuigen neer
geschoten door Italiaansche jagers en 11
door Duitsche jachttoestellen tijdens een
succesrijk luohtgevecht, dat zich aan hei
Egyptische front op 20 October afspeel
de. Aan dit gevecht namen ongeveer 200
vijandelijke en evenveel vliegtuigen van
de As deeL De luchtmacht van de As
verloor 11 machines. Tijdens andere vij
andelijke bedrijvigheid verloren wij twee
toestellen, terwijl nog 15 machines min
of meer ernstig beschadigd werden.
Gisteren heeft de Italiaansch-Duitsche
luchtmacht opnieuw doeltreffend vijan
delijke escadrilles aangevallen, die zich
naar onze stellingen begaven. Tijdens
hevige luchtgevechten met de kern der
formatie jagers werden 8 Britsche vlieg
tuigen vernield en nog 4 andere, toestel
len door het luchtdoelgèschut getroffen,
waarna zij neerstortten. Eén van onze
machines is niet teruggekeerd.
In den nacht van 19 hp 20 October en
in dien van 20 op 21 October hebben de
Italiaansche bommenwerpers de militai
re doelen van Gibraltar met zichtbaar
effect aangevallen. Onze formaties zetten
dag en nacht de actie tegen het eiland
Malta voort.
„WIE DE RUIMTE BEZIT, VOOR
HEM WERKT DE TIJD",
(D. N. B.). In „Das Reich", publiceert
minister Dr Goebbels een hoofdartikel
onder het opschrift: „Voor wien werkt
de tgd?", waarbij hij de meening der En-
gelschen, dat de tijd-voor hen werkt, be
strijdt.
De bewijsvoering der Engelschen zou>
volgens den minister slechts dan kunnen
kloppen, als zij in den loop van drie ja
ren oorlog gebruik hadden gemaakt van
den tijd om veroveringen te maken en
daardoor het fundament van hun oor
logseconomie en bewapening te- verste
vigen, maar ook slechts op voorwaarde,
dat van Duitsche zijde dit niet tevens het
geval zou zijn.
Beide punten kloppen niet, aldus Goeb
bels. De Engelschen hebben sedert het
begin van den oorlog niets erbij verwon
ven, hetgeen hun oorlogvoering zou kun
nen versterken. Zij hebben intusschen
evenwel een geheele reeks bases voor hun
oorlogvoering verloren.
En aangezien de asmogendheden al
deze gebieden, die voor de vijandelijke
oorlogvoering in ruimeren zin verloren
gegaan zijn, in hun bezit, respectievelijk
onder hun bestuur hebben gekregen, telt
dat bij de eindberekening volgens Bartjes
dubbel.
Niet Duitschland staat b.v. ditmaal
voor een hongerwinter, maar de Sovjet
unie. De rubbercrisis is in de Vereenigde
Staten dreigender dan in Japan of -bij
ons. De dag zal korfien, waarop wij, ver
geleken met onze tegenstanders, de su
perioriteit op het gebied van olie bezit
ten, om maar van. ijzer en steenkool ge
heel te zwijgen.
Daardoor is de geheele Britsche oor
logsthese aan het wankelen geraakt. De
Britsche bewijsvoering klopt niet meer.
In plaats van te blokkeeren, wordt En
geland geblokkeerd. Het Britsche moe-
Bij onze vrijwilligers. Een van de mooiste momenten van den dag. De kok heeft
het eten klaar en dat onze vrijwilligers wat lusten, daar kan hij van meepra
ten. Maar er is genoeg, meer dan voldoende en een gezonde eetlust is kenmer
kend voor een goed soldaat. SS PK Altstadt-O H-P H m
KEURINGEN VOOR DE WAFFEN-S.S.
EN HET LEGIOEN.
Het S.S.-Ersatzkommando deelt ons
mede, dat vrijwilligers' voor de Waffen-
S.S. en het legioen zich op onderstaande
data bij de genoemde adressen kunnen
vervoegen ten einde gekeurd te worden.
Tevens wordt er de aandacht op ge
vestigd en wel speciaal voor hen, die er
bezwaar tegen hebben htm dienst buiten
Nederland te vervullen, dat thans de
mogelijkheid bestaat om dienst te nemen
in een speciaal wachtbataljon. De oplei-
dink vindt in Nederland plaats, terwijl de
inzet van dit bataljon ook in Nederland
blijven zal.
Tijdens de keuringen voor de Waffen-
S.S. en het legioen kunnen zich ook die-,
genen melden, die tot de Germaansche
S.S. Nederland (Nederlandsche S.S.)
willen toetreden.
24.10.'42 ,11.00 uur Amersfoort,
Dienstgebouw Kapelweg.
derland is ons wellicht nog de baas in
een of ander onderdeel der levensmidde
lenvoorziening, maar dat is niet beslis
send. Beslissend is integendeel, dat het
in Engeland achteruit gaat, terwijl het
.tégendeel in Duitschland het geval is.
Dit wordt het best geïllustreerd door het
feit, dat Londen voor den aanstaanden
winter de rantsoenen verlaagt, maar wij
in de gelukkige omstandigheden verkee-
ren, ze te verhóogen.
Onze vijanden kunnen het feit niet
wegredeneeren, dat de asmogendheden
kans hebben gezien zich een volkomen
voldoende basis voor de onbedreigde
voortzetting van den oorlog te verschaf
fen, als zij maar over datgene beschik
ken, waarmede de Engelschen ons wil
len verslaan, n.l. dén tijd.
Wij beheerschen tegenwoordig alleen
al in Europa een territorium dat voldoen
de is om den oorlog permanent 'n stabie-
len grondslag te geven. Als wij met ijver
en omzichtigheid aan 't werk gaan om dit
territorium in alle richtingen'voor ons
te ontginnen, kan ons in het geheel niets
meer gebeuren. De noodlottigste vergis-
sing dér Britsche oorlogspropaganda be
staat hierin, dat zij in de ruimte slechts
een last en in den tijd slechts een voor
deel ziet. In den oorlog is het belangrij
ker ruimte te winnen dan tijd. Wie de
ruimte bezit, voor hem werkt de tijd. En
daarom zullen wij overwinnen.
De rede van Smuts.
Zooals reeds gemeld, heeft veldmaar
schalk Smuts, minister-president der
Unie van Zuid-Afrika, op een plaats te
Londen, welke uit veiligheidsoverwegin
gen geheim werd gehouden, de leden van
het Britsche Hooger- en Lagerhuis toe
gesproken. Hg werd ingeleid door Loyd
George, die o.m. zeide: „Wij zgn hier om
goede raadgevingen te hoorën, welke
Smuts ons in den noodtoestand, waar
voor wij ons geplaatst zien, zal verstrek
ken. Hij zal spreken over het thema van
een oorlog, die verwarrender is dan wel
ke oorlog ook, waarin dit imperium ooit
verwikkeld is geweest.
Na de rede van den Zuid-Afrikaan-
schen minister-president zeide Churchill
in een kort slotwoord: „Ik had het ge
voel, dat de aanwezigheid van Smuts te
Londen op een oogenblik, dat de oorlog
zwaar op ons drukt, een zeer goede be
moediging vobr onze raadgevers en on
zen geest zou beteekenen".
Reeds bij voorbaat was de rede van
Smuts tot een belangrijke gebeurtenis
gemaakt, meldt het Alg. Hbld, en wel
door de beslissing, dat zij zou wórden ge
houden in een vereënigde zitting van de
twee huizen van het Parlement. Zulk een
zitting wordt in Engeland namelijk maar
uiterst zelden gehouden en er moet dan
ook een bijzondere aanleiding zijn. De
vorige maal 7 jaar geleden was het
regeeringsjubileum van Koning George
V de reden,-waarbij de Koning zelf het
Parlement toesprak. Een Britsche pre
mier sprak nog nooit in zulk een zitting,
waartoe de goedkeuring des Konings en
uitdrukkelijke besluiten van beide huizen
noodig zijn. Ook een premier van een
Dominion viel nog nooit zulk een eer te
beurt.
BONNEN VOOR VOEDINGS
MIDDELEN.
met 31 Oct. 1942.
4 rants, brood of gebak.
i/2 rants, brood of gebak.
1 rants, beschuit, brood
of gebak.
1 rants, vleesch of vl.w.
y2 rants, vleesch of vl.w.
2 kg aardappelen.
1 kg aardappelen.
1% liter Melk.
1liter taptemelk.
1 rants, tabak.1)
VAN STERKSTEN AFWEER TEGEN
DEN VIJAND VERZEKERD.
Inspectiereis van den weermachtsbevei-
nebber door het Ned. kustgebied.
's Gravenhage, 22 Oct. De weer
machtsbevelhebber in Nederland, de ge
neraal der vliegers Fr. Christiansen,
heeft deze week een inspectiereis van
verscheidene dagen ondernomen door het
verdedigingssysteem aan de Nederland
sche kust, dat door het inbouwen van
nieuwe zware afweerwapens op de krach
tigste wijze is versterkt en waarvan de
versterking nog wordt voortgezet. De
weermachtsbevelhebber overtuigde zich
hierbij van de paraatheid van alle on-
derdeelen der weermacht, die in de diep
geëchelonneerde verdedigingswerken zijn
opgesteld "alsmede van de doeltreffend
heid der afzonderlijke versterkingen.
EINDE VAN DEN ZOMERTIJD.
Van 1 op 2 Novembep.
In de Stcrt. van gisteren is' een besluit
verschenen van den secretaris-generaal
van Binnenl^ndsche Zaken, volgens het
welk de thans geldende Zomertijd zal
eindigen in den nacht van 1 op 2 No
vember e.k.
In, dien nacht zullen de klokken van 3
op 2 uur worden teruggezet.
In den nacht van 28 op 29 Maart 1943
wordt de Zomertijd weer ingevoerd; dan
zullen de klokken te 2 uur 's nachts op
3 uur worden vooruitgezet.
Bedieningsgeld vrij van omzetbelasting.
De centrale persdienst van het Neder
landsche Arbeidsfront meldt:
In de Nederlandsche Staatscourant van
18 Augustus 1942 werd de regeling van
loonen en andere arbeidsvoorwaarden
i voor werknemers in het hotel-, café- en
25 Oct. tot en
54 A brood
54 B brood
54 beschuit
54 A vleesch
54 B vleesch
54 A aardapp.
54 B aardapp.
54 melk
1-60, 2-60 res.
54 tabak
4 Oct. tot en met 31 Oct. 1942.
402 algem. 1 kg suiker.
403 algem. 1 rants, jam.
404 algem. 125 gr. peulvruchten.
405 algem. 125 gr. havermout.
406 algem. 250 gr. gort.
407 algem. 100 gr. vermicelli of maï
zena.
397 t/m 399 alg. 100 gr. kans.
408 t/m 411 alg. 1 rants, bloem, broq|di
of gebak.
4-57, 4-58 res. 250 gr,, rijst.
51, 52 versn.100 gr. chocolade.
53, 54 versn.100 gr. suikerwerk.
4 Oct. tot en met 28 Nov. 1942.
400 algem. 250 gr. koffiesurrogaaL
19 Oct. tot en met 30 Oct. 1942.
53 boter y2 rants, boter.
53 vet,y2 rants, boter.
13 Sept. tot en met 11 Nov. 1942.,
2-61, 2-62 reserve y2 rants, boter.
3-61, 3-62 reserve y2 rants, boter.
4-61 reserve y2 rants, boter.
Diverse artikelen.
22 Aug. tot en met 31 Oct. 1942.
02 petroleum,2 liter petroleum.
11 Mei tot en met 31 Dec. 1942.
01 bv, 02 bv, 03 bv, 04 bv en 05 bv:
één eenheid vaste brandstoffen.
16 Oct. '42 tot en met 28 Febr. '43.
06 t/m 08 B.V. brandst. 1 eehh. brand
stoffen.
22 Oct. tot en met 31 Oct. 1942.
413 algem. 1 rants, waschpoeder.
N Waschpoeder 1 rants, waschpoeder.
Tot en met 30 April 1943.
01, 02, 03, 04 KF Brandstoffen, bonnen
één eenheid le t/m 4e periode: 1 een
heid brandstoffen (geen nnthraciet).
1 Sept. tot en met 31 Dec. 1942.
,M textiel
(mannen) 45 gr. scheerzeep.
1 Oct. tot en met 31 Oct. 1942.
412 algem. 1 rants. Eenheidszeep.
N eenheidszeep 1 rants, eenheidszeep.
N Toiletzeep 75 gr. toiletzeep* 80 pet.
De geldigheidsduur van de volgende
bonnen is verlengd:
Tot en met Zaterdag 31 Oct.: 370,
371 Algem. (Zeep), M-Zeep, M. Toilet
zeep?
De volgende bonnen zijn .binnenkort niet
meer geldig:
Na Zaterdag 24 Oct.: 53 brood, be
schuit, vleesch, aardappelen, melk, ta
bak, cigaretten; 59 res. (taptemelk).
De bonnen, waarvan de geldigheids
duur op Zondag begint, mogen op den
daaraan voorafgaanden Zaterdag worden
gebruikt, met uitzondering van den bon
voor Vleesch, vleeSchwaren en aardap
pelen.
VRIJDAG 23 OCTOBER 1942.
Zie hoe weinig vuur een groot bosch
in brand steekt. Ook de tong is een vuur,
ztf is de wereld der ongerechtigheid.
Jacobus 3 5 b en 6 a.
Zon
op onder
8.17 18.31
Maan
op onder
18.41 7.05
24 Oct. Volle maan,
1 Nov. Laatste kwartier.
WASCHPOEDER EN HUISHOUDZEEP
In aansluiting op hetgeen onlangs is
gepubliceerd met betrekking tot de aan
wijzing van nieuwe zeepbonnen, maakt
de Secretaris-Generaal van het Depar
tement van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart bekend, dat de met „Alge
meen 413" gemerkte bon van de bon
kaart voor voedingsmiddelen, alsmede
de met „N Waschpoeder" gemerkte bon
van de aan kinderen beneden den leeftijd
van acht jaar uitgereikte kaarten, tot
en met 31 October 1942 elk recht geven
op het koopen van 250 gram waschpoe
der of zeeppoeder (oude of nieuwe sa
menstelling) of op het doen wasschen
van 9 kilogram droge vuile wasch.
Voorts geven 2 der bovengenoemde
bonnen tezamen recht op het koopen van
1 stuk van 80 90 gram huishoudzeep,
voorzoover deze nog voorradig is.
x) Mann. personen van 18 j. en ouder.
Bonnen beteekenen voedsel...... mits er
geld is!
Zorgt voor geld! Steunt Winterhulp!
Giro 5553.
restaurantbedrijf afgekondigd. In art. 7,
'10e lid, en art. 8, 2e lid van deze rege
ling komt een zinsnede voor, waaruit ten
onrechte de conclusie getrokken is, dat
over bedieningsgeld omzetbelasting ver
schuldigd is.
Onder verwijzing naar de ^desbetref
fende uitspraak van den waarnemend
secretaris-generaal van hét departement
van financiën kan echter uitdrukkelijk
worden vastgesteld, dat bedieningsgeld
vrij is van omzetbelasting.
Tegen misbruik van het woningtekort.
Uit veelvuldig voorkomende klachten
is gebleken, dat verschillende woning-
bureaux van het woningtekort misbruik
hebben gemaakt door adspirant-huur-
ders inschrijfgelden te laten betalen.
Veelal beperken de bemoeiingen van
deze woningbureaux zich tot het incas-
seeren van de inschrijfgelden, terwijl van
een serieuze bemiddeling geen sprake is.
Bij de bemiddelingsdiensten van wo
ningbureaux moet nog steeds het prijs
peil van 9 Mei 1940 worden gehand
haafd. In enkele plaatsen" van ons land
was het op dien datum gebruikelijk bij
het tot standkomen van éen huurover
eenkomst zoowel van huurder als ver
huurder een provisie te vragen. Waar
dit zoo was, mag dit zoo blijven. In het
OPZETTELIJKE VERKWISTING?
Hoeveel ouders kennen niet het oogen
blik, dat, na lang beraden, na eindeloos
gereken, ze moeten vaststellen, dat de
Ihartewensch van hun jongen, verder te
studeeren, niet kan worden vervuld. Hoe
veel hoopvolle verwachtingen zijn niet
vernietigd door het verlammende besef,
dat Vaders inkomen het eenvoudig niet
toestaat, dat er nog meer geld aan ver
dere studie wordt-besteed. Wij kennen
deze gevallen bij duizenden en ondervon
den ze nog nauwelijks als een ramp. Te
lang heeft men ons voorgepraat, dat het
eigenlijk zoo hoorde. Doch wie beseft de
enorme krachtsverspilling, die deze toe
stand meebrengt.
Hoeveel ambitie, aanleg, liefde tot in
tensieve vakstudie, hoeveel scheppend
vermogen is op deze wijze niet gedood?
-Wij leven in een tijd, waarin het leven
ons tot uiterste spaarzaamheid dwingt,
willen we niet ten onder gaan. Geen
aardappel mag verloren gaan, doch met
de gaven van hart en hoofd van onze
jeugd, met onze toekomst dus, bedrijven
we ook nu nog een verkwisting, die aan
het waanzinnige grenst.
Niet de enkeling, die door de omstan
digheden is gebonden, draagt hiervoor
de verantwoordelijkheid. Neen, wij als
gemeenschap zullen daarvoor eens moe
ten boeten. Gélukkig zijn er teekenen, die
op een kentering wijzen. Zoo geeft het
Langertiarck-Studium de gelegenheid tot
een kostelooze vakstudie of universitaire
opleiding aan allen, die zelf een derge
lijke opleiding niet kunnen bekostigen,
ofschoon ze, wat hun prestaties betreft,
daartoe zijn voorbestemd.
Elke flinke, gezonde jongeman tus-
schen 16 en 22 jaar, die meent, dat hij
over een meer dan normalen aanleg be
schikt, kan zich voor deze opleiding aan
melden. Inlichtingen verschaft hét Lan-
gemarck-Studium, Waalsdorperweg» 12,
Den Haag.
algemeen kwam echter de provisie ten
laste van den verhuurder en hierin mag
onder geen beding verandering komen.
Een inschrijfgeld werd echter nimmer
door een bona fide woningbureau ge
vraagd. De gemachtigde voor de prijzen
deelt daarom mee, dat, indien zulk een
inschrijfgeld toch wordt geheven, daar
tegen strenge maatregelen zullen wor
den genomen.
Hoofdcommissaris S> Tulp overleden.
In de Diakonesseninrichting te Am
sterdam, waar hij sedert eenigen tijd
werd verpleegd, is overleden de hoofd
commissaris van politie van Amster
dam, de heer S. Tulp. Op 23 April van
het vorige jaar was de heer Tulp in
deze functie benoemd als opvolger van
hoofdcommissaris H. J. Versteeg.
Na zijn pensionneering in 1938 trad
de heer Tulp toe als lid van de N.S.B.
De verplichte nota bij vleeschlevering
aan huis.
Woensdag 14 October 1942 heeft in de
bladen een mededeeling gestaan, volgens
welke de gemachtigde voor de prijzen
het aan slagers verplicht heeft geste1 d
bij de artikelen, die zij bij den kooper
aan huis afleveren, een nota te voegen,
waarop o.m. de hoeveelheid, de kwaliteit
en de prgs per eenheid moeten zgn ver
meld.
Naar aanleiding van gerezen vragen
wordt er van bevoegde zgde op gewezen,
dat met kwaliteit is bedoeld, de soort
