DAGKALENDER
MAANDAG 19 OCT. 1942
57e JAARGANG No. 16
De
strijd in Stalingrad - Bolsjewistische strijdkrachten
ingesloten - Hevige luchtaanvallen op spoorweg
verbindingen.
BINNENLAND
UIT DE PROVINCIE
Verordening van den Arbeid fgekondigd.
College Rijksbemiddelaars opgeheven.
Bureaux: Lange Vorststraat 70 Goes.
Postrekening no. 44455 Telefoon no. 2438.
Bijkantoor Middelburg: Firma Boekhandel
J. J. FANOY, Nieuwe Burg 26—28 en
Noordweg 155 Telefoon no. 3128.
Abonnementsprijs 2,73 per kwartaal. Week
abonnementen voor Middelburg, Goes en
plaatsen waar een agent is aangesteld 0,21.
Losse nummers 6 cent.
Dir.-Hoofdred.A. DE LANGE GOES.
CHRISTEL IJ K DAGBLAD VOOR ZEELAND
0
Advertentiën 12 cent per millimeter. Ingezon
den mededeelingen 24 cent per millimeter.
Bij contract belangrijke korting.
Kleine advertentiën (maximum 8 regels) van
15 regels 65 cent, iedere regel meer 13 cent.
Dienstaanvragen en dienstaanbiedingen van
15 regels 55 cent, iedere regel meer (max.
8 regels) 11 cent. Onder letter of motto
10 cent extra.
Adv. in deze rubriek bij vooruitbetaling.
Administrateur (advertentiechef)
B. P. DAVIDSE, Goes.
Het opperbevel der Duits che weer
macht maakte Zaterdag bekend:
In het Westelijk "deel van den Kauka-
sus behaalde gisteren de aanval van
Duitsche en Slowaaksche troepen on
danks heftigen vijandelijken tegenstand
opnieuw belangrijke terreinwinst. Ge
vechtsvliegtuigen en jachtkruisers kwa
men met goede uitwerking in de gevech
ten te land tusschen beide. Ten Westen
van de Terek verjoegen Roemeensche
troepen den vijand uit verscheidene berg-
stèllingen en maakten talrijke gevan
genen.
In Stalingrad zetten infanterie- en
pantserformaties in nauwe samenwer
king met ononderbroken aanvallende
luchtstrijdkrachten en de luchtdoelartil
lerie der luchtmacht hun levendigen aan
val ondanks verbitterden vijandelijken
tegenstand voort, liepen talrijke steun
punten onder den voet, alsmede ingegra
ven pantserwagens en drongen de ge-
schutfabriek „Roode Barricade" binnen.
Door oprukken naar het Noorden zijn
vijandelijke strijdkrachten ten Noord-
Westen der stad van him verbindingen
afgesneden en gaan zij hun vernietiging
tegemoet.
Zeer hevige aanvallen der luchtmacht
richtten zich bovendien op batterijstellin
gen ten Oosten van de Wolga. Eigen for
maties jachtvliegtuigen schakelden de
Sowjetluchtmacht overdag volkomen uit
en schoten 18 vijandelijke vliegtuigen
zonder zelf verliezen te lijden, neer.
Aan de overige deelén van het Ooste
lijke front hadden slechts gevechtshan
delingen van plaatselijke beteekenis
plaats. Een sedert veertien dagen op alle
spoorlijnen en wegen in den sector Kali
ninToropez waargenomen opmarsen-
beweging der Sowjets is door de lucht
macht voortdurend en met groot succes
bestreden. De voor de spoorwegverbin
dingen belangrijke stations Bologoje, Os-
.tasjkow, Toropez, Selisjarewo en Sobla-
go werden veelvuldig met zeer hevige
uitwerking aangevallen, de spoorlijnen
op vele plaatsen onderbroken en talrijke
treinen met troepen en materiaal vernie
tigd.
Door dit, ondanks moeilijke weersom
standigheden, voortdurend optreden der
luchtmacht is het gelukt den opmarsch
der Sowjets niet alleen te storen, doch
dezen gedeeltelijk te belemmeren of aan
merkelijk te vertragen.
Het bombardeeren van militaire instal
laties op de eilandvesting Malta werd
overdag en des nachts door Duitsche en
Italiaansche vliegtuigformaties voortge
zet. In luchtgevechten verloor de vijand
door de verbonden jachtvliegers 15 vlieg
tuigen. Twee Duitsche vliegtuigen zijn
niet teruggekeerd.
In Zuid-Engeland vielen lichte Duit
sche gevechtsvliegtuigen overdag mili
taire. installaties en concentraties lan
dingsbooten aan de Rritsche Zuidkust
aan. Zes landingsbooten werden tot zin
ken gebracht, een aantal beschadigd. In
den afgeloopen nacht vielen gevechts
vliegtuigen haven- en dokinstallaties in
Noord-Oost-Engeland aan.
Boven zee ten Westen van Brest wer
den overdag twee Britsche bommenwer
pers door Duitsche gevechtsvliegtuigen
neergeschoten. Bovendien bracht lucht
doelartillerie der luchtmacht en van de
marine vier Britsche bommenwerpers tij
dens nachtelijke aanvallen op de Duit
sche Bocht en. op West-Fransch kustge
bied ten val.
Het opperbevel der Duitsche W?eer-
macht maakte gisteren bekend:
In den frontsector No worossisk-
T o e a p se neemt de aanval van Duit
sche en TCrbonden troepen tegen de die
pe stellingen van den vijand verderen
voortgang. Alleen al in den sector van
een divisie jagers werden gisteren 60
versterkte gevechtsinstallaties genomen.
Bomaanvallen der luchtmacht waren ge
richt tegen het kolonneverkeer der bols
jewisten op de berg- en kustwegen. Ten
zuiden van de Terek wierp een eigen
tegenaanval den vijand, die een aanval
op onze stellingen ondernam, onder zwa
re, bloedige verliezen tot achter zijn uit
gangsstellingen terug.
Te Stalingrad hebben de aan
vallende troepen taaien vijandelijken
tegtenfetand gebrbkeny alle bedrijfsgebou
wen der kanonnenfabriek „Roode barri
cade" stormenderhand genomen en na
bloedigen afweer van hevige tegenaan
vallen den vijand uit het aangrenzende
stadsdeel geworpen.
Zware aanvallen van sterke formaties
der luchtmacht gaven steun in dezen
strijd en vernietigden op den oostelijken
oever der Wolga talrijke stukken ge
schut. De ten noordwesten van het stads
deel Spartakofka ingesloten bols
jewistische strijdkrachten werden ver
nietigd.
In den midden- en noordelijken front
sector behalve succesvolle activiteit van
eigen stormtroepen en afweer van plaat
selijke vijandelijke aanvallen geen ge
vechtshandelingen van beteekenis. Ge
vechtsvliegtuigen zetten ondanks de
ongunstige weersomstandigheden de be-'
striding van Sowjet-transportbewegin-
gen voort.
B(j luchtaanvallen op luchtbases en
andere militaire installaties op het ei
land Malta ondernomen door Duit
sche en Italiaansche luchtstrijdkrachten,
zijn nieuwe vernielingen tot stand ge
bracht. In felle luchtgevechten werden
12 Britsche vliegtuigen neergeschoten.
Een overval overdag van de Britsche
luchtmacht op het zuidelijk deel van het
bezette Fransche gebied heeft ver
liezen onder de Fransche bevolking te
weeggebracht, benevens geringe mate-
rieele schade aan gebouwen, vooral in
de woonwijken der aangevallen plaat
sen. Een bommenwerper werd neerge
schoten.
Lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen
hebben gisteren in zuidoost-E nge-»
land voor den oorlog belangrijke in
stallaties in scheervlucht met bommen
van zwaar kaliber bestookt.
Italiiaanfëch weermachtsbericht.
Aam het Egyptische front belemmer
den gisteren zware "zandstormen iedere
activiteit. Zeer sterke formaties van de
Italiaansche en Duitsche luchtmacht vie
len overdag en 's nachts 35 vloot- en
vliegtuigsteunpunten op het eiland Malta
aan en plaatsten voltreffers op belang
rijke doelen.
De Engelsche luchtmacht verloor in
hevige luchtgevechten vijftien vliegtui
gen, waarvan tien door Duitsche en vijf
door onze jagers werden neergeschoten.
Sowjets geven verliezen bij
Stalingrad toe.
(D.N.B.) Naar Reuter uit Moskou
meldt, heeft het Sowjet-tijdschrift „De
Roode ster" heden toegegeven, dat de
Sowjet-troepen een werkliedenkolonie ten
noordwesten van Stalingrad, alsmede
fabrieken aan den oever van de Wolga
hebben moeten prijsgeven.
Klokken een uur terug in Duitschland.
(D.N.B.) Op 2 November 1942, des
ochtends te 3 uur, zullen in het Duitsche
Rijk, in het geannexeerde gebied in het
Oosten, in 't protectoraat en in het gou
vernement-generaal de klokken een uur
achteruit worden gezet. Daarmede ein
digt de zomertijd. Op 29 Maart 1943,
des ochtends te 2 uur zullen de klokken
weer een uue vooruitgezet worden.
BOMMEN OP NEDERLANDSCH
GEBIED.
35 doodleni en vel» zwaargewonden,
In de afgeloopen dagen hebben Britsche
vliegtuigen herhaaldelijk boven Neder-
lamdsch gebied gevlogen. Door aanvallen
met de boordwapens, alsmede door het
lukraak neerwerpen van brisant- en
brandbommen op woonwijken in ver
schillende plaatsen vielen onder de Ne-
derlandsche burgerbevolking 35 dooden
en werden talrijke persopen zwaar- resp.
licht gewond. 1
Verhuizen blijft toegestaan uit de
kuststreek.
In verband met gebleken onzekerheid
en in antwoord op daaromtrent reeds ge
stelde vragen wordt van officieele zijde
de aandacht er op gevestigd, dat ook
onder de gisteren van kracht gewor
den regeling verhuizing toegestaan blijft
uit de kuststreek en andere aangewezen
gebieden naar de overige deelen van het
land.
Borneo gezuiverd van vijandelijke
strijdkrachten.
Naar Domei uit Balikpapan op Bor
neo meldt, is thans het geheele eiland
Borneo volkomen van vijandelijke strijd
krachten gezuiverd. Een restant van 66
manschappen en officieren der Engel
sche en Amerikaansche strijdkrachten
hadden zich teruggetrokken op de I>ong-
nawan hoogvlakte, 650 K.M. ten Noor
den vaij Balikpapan. Het is thans, door
een Japansche marineafdeeling, die het
in het binnenland had gevolgd, na èen
kort gevecht overweldigd.
EXTRA RANTSOEN ZEEP.
Voor kappers, artsen, medische stu
denten en vroedvrouwen.
Met ingang van 1 November komen
de volgende personen opnieuw in aan
merking voor een extra rantsoen zeep
voor een periode van drie maanden: a.
°E
kappers; b. praktiseerende artsen, die
renartsen; c. medische studenten; d.
vroedvrouwen.
Kappers dienen in de week van 19 tot
en met 23 October bfl de plaatselijke
distributiediensten een aanvraagformu
lier MD 233-41 af te halen. Deze formu
lieren moeten zij vóór 7 November in
gevuld bij den distributiedienst inleveren.
Zij ontvangen per bediende in het hee-
renkappersbedrijf veertien rantsoenbon
nen voor scheerzeep, vijf rantsoenbon
nen voor eenheidszeep en drie rantsoen
bonnen voor waschpoeder, met dien ver
stande, dat maximaal 12 rantsoenbonnen
voor waschpoeder in totaal worden ver
strekt.
Per bediende in het dames-kappersbe-
drijf ontvangen zij 20 rantsoenbonnen
voor eenheidszeep en drie bonnen voor
waschpoeder, eveneens met bovenver-
'melde restrictie.
Practiseerende artsen ontvangen van
1 November af zes bonnen „een rant
soen toiletzeep".
Medische studenten ontvangen van 1
November af drie bonnen „een rantsoen
toiletzeep".
Vroedvrouwen komen van 1 November
af in aanmerking voor drie bonnen „een
rantsoen toiletzeep",
'Door het Staatsbedrijf der P.T.T. zullen
binnenkort postzegels worden uitge
geven waarvan de opbrengst bestemd is
voor het Voorzieningsfonds van het
Nederlandsehe Legioen 1942.
Polygoon-PTT-Pax Holland m.
I Hl I I I II I MM MM mTTII
J
WANNEER VERDUISTEREN7
Dinsdag 20 October 1942.
's Morgens tot 8.12 u.
's Avonds van 18.38 u.
Bij onze vrijwilligers. Sport staalt spie
ren. Oefeningen, waarbij het op goede
samenwerking aankomt, bevorderen de
kameraadschap. Aan de lichamelijke
ontwikkeling van de mannen van de
Waffen-SS en het legioen Nederland,
wordt groote zorg besteed.
Middelburg.
Een minderjarige jongen, die van
zijn vader f10 heeft gestolen, is des
wege door de politie verhoord.
De dader, die vorige week een doos
bonbons uit een bodehuis heeft ont
vreemd, is aangehouden. Het bleek te
zijn een zekere M. H., die een proces
verbaal kreeg.
De politie heeft aangehouden A.
B., die vorige week f 30 heeft ontvreemd.
Bij zijn verhoor legde hij een volledige
bekentenis af, terwijl kwam vast te
staan, dat hij zich aan nog twee verduis
teringen heeft schuldig gemaakt.
Mej. E. v. d. L. werd geverbali
seerd, wegens het vervoeren van een
tweede persoon op haar rijwiel en het
niet bij zich dragen van het persoons
bewijs.
J. L., die een café had bezocht,
deed bij de politie aangifte van ontvreem
ding yan -zijn rijwiel, hetwelk hij onbe
heerd had neergezet.
K. A. S., die werd aangehouden
wegens openbare dronkenschap, mocht
op het politiebureau zijn roes uitslapen,
waarna hij heengezonden werd met de
toezegging van een proces-verbaal.
KEURINGEN VOOR DE WAFFEN-S.S.
-v EN HET LEGIOEN.
Hét S.S.-Ersatzkommando deelt ons
mede, dat vrijwilligers voor de Waffen-
S.S. en het legioen zich op onderstaande
data bij de genoemde- adressen kunnen
vervoegen ten einde gekeurd te worden.
Tevens wordt er de aandacht op ge
vestigd en wel speciaal voor hen, die er
bezwaar tegen hebben hun dienst buiten
Nederland te vervullen, dat thans de
mogelijkheid bestaat om dienst te nemen
in een speciaal wachtbataljon. De oplei-
ding vindt in Nederland plaats, terwijl de
inzet van dit bataljon ook in Nederland
blijven zal.
Tijdens de keuringen voor de Waffen-
S.S. en het legioen kunnen zich ook die
genen melden, die tot de Germaansche
S.S. Nederland (Nederlandsehe S.S.)
willen toetreden.
13.10.'42 14.00 uur Leeuwarden huize
Schaaf, Breedstr.14.10.'42 10.00 uur
Groningen, Concerthuis, Poelestr.14.
10.'42 16.00 uur Assen, dienstgebouw
Vaart, Zuidzijde; 15.10.'42 11.00 uur
Zwolle, school Turfmarkt; 16.10.'42 11.00
uur, Deventer, N.S.D.A.P., Parkweg 2;
17.10.'42 11.00 uur Arnhem, Weverstr.
16 b; 18.10.'42 14.00 uur Venlo, Deut-
sches Haus, Emmastraat; 19.10.'42 11.00
uur Eindhoven, Huis Maria, Kruisstraat
20.10.'42 11.00 uur Den Bosch, hotel N.
Brabant, Markt 45; 21.10.'42 10.00 uur
Tilburg, Werkliedenvereeniging, Tuinstr.
68; 21.10.'42 17.00 uur Rotterdam, Deut-
sches Haus. 22.10.'42 10.00 uur Utrecht,
Wëhrmachtheim,* Mariaplein; 23,10.'42
10.00 uur Den Haag, café Den Hout, Be-
zuidenhoutseheweg24.10.'42 11.00 uur
Amersfoort, Dienstgebouw Kapelweg.
Goes.
A. B. deed bij de politie aangifte
van den diefstal van zijn rijwiel, dat hij
onbeheerd had neergezet.
J. B. kreeg een proces-verbaal we
gens onvoldoende verduistering van zijn
woning. f
Zuid-Beveland.
Lewedorp. Bij het geleiden van een
paard had de 59-jarige F. P. uit Vlis-
singen, die tijdelijk hier verblijft, het on
geluk te vallen. Hij werd in bewusteloo-
zen toestand naar het Ziekenhuis St.
Joanna te Goes overgebracht.
's-Gtavenpolder. In de afgeloopen
weken hebben in deze gemeente een aan
tal leerlingen uit de hoogste klassen der
Openbare en Bijzondere lagere school de
boeren geholpen bij-het aardappelrooien.
MAANDAG 19 OCTOBER 1942.
Want onbarmhartig zal het oordeel
zgn over hem, die geen barmhartigheid
bewezen heeft. Jacobus 2 13a.
Zon Maan
op onder op onder
8.10 18.40 16.58 2.16
24 Oct.: Volle maan.
1 Nov.: Laatste kwartier.
De kinderen genoten volop^van de bui
tenlucht en kregen' tevens een vergoeding
voor dit werk.
Gevonden een portemonnaie met
inhoud. Inlichtingen worden verstrekt ter
gemeente-secretarie.
Rilland. Zaterdag speelde voor de com
petitie-wedstrijden de korfballers van D.
S. V. H tegen Volharding IV van Yer-
seke. De Rillanders verloren met 25.
Tholen en St.-Philipsland.
Tholert.' De besommingen der kuilvis-
scherij waren over het algemeen goed
loonend. Bot werd bescheiden aange
voerd,, terwijl andere vischsoorten niet
ter markt kwamen. De verzending van
oesters was voor het begin vrij goed. De
prijzen waren goed. De kwaliteit der
mosselen is zeer best.
Benoemd tot districtsleider bij den
C. C. D. onze stadgenoot, de heer A. A.
Slager en in diens plaats tot groepslei
der, de heer J. v. Dam, ambtenaar bij
den C. C. D. alhier.'
In verband met het buiten werking
stellen van art. 6a der Vl.-keuringswet,
zullen voortaan alle huisslachtingen ook
vallen onder de bepalingen dier wet, zoo
dat voortaan ook varkens, schapen en
geiten bestemd voor eigen gebruik, aan
keuring voor en na het slachten onder
hevig zijn.
Voor de gemeente Tholen zijn de dagen
waarop geslacht mag worden bepaald op
eiken Woensdag en Donderdag der week.
De slachtdieren mogen niet meer aan
huis worden geslacht, doch in een goed
gekeurde slagerij.
De heer D. H. v. d. Velde, di,e
een reeks van jaren werkzaam is geweest
als kassier der Boerenleenbank alhier,
gaat deze maand met pensioen.
De leider yan het Nederlandsehe Ar
beidsfront, de heer H. J. Woudenberg,
heeft op een persconferentie een toe
lichting gegeven op dè verordening be
treffende de ordening van den arbeid,
die door den Rijkscommissaris is afge
kondigd.
Het gaat daarbij om een belangrijke
gebeurtenis in de sociale ontwikkeling
van ons land, want men heeft hier in
wezen te doen met een grondwet van den
arbeid.
Het belang van de gemeenschap staat
in de verordening op den voorgrond, de
Nederlandsehe gemeenschap, doch in
ruimeren zin ook tot de Europeesche ge
meenschap waarbinnen de Nederland
sehe op den duur tot volle ontplooiing
zal kunnen komen.
De verordening is niet los te maken
van de ontwikkeling, welke zich -in ge
heel Europa voltrekt, doch dat wil niet
zeggen, dat binnen het gegeven kader de
eigen Nederlandsehe verhoudingen niet
tot uiting zouden kunnen komen. Inte
gendeel. In hoeverre dit gebeuren zal,
hangt af van de positieve medewerking
welke men aan de maatregelen, wélke in
deze verordening besloten liggen, zal ge
ven. Het isolement is verbroken. Neder-
derland is wat de arbeidsordening be
treft in verband geplaatst met het Eu
ropeesche geheel, het hangt nu van de
menschen zelf af, hoe de groei zal wor*
den.
Uitgangspunt van de ordening van
den arbeid is de beschouwing van het
bedrijf of de organisatorisch-economi-
sche samenvatting van meerdere bedrij
ven in de onderneming, niet slechts als
economische, doch tevens als sociale
eenheid, zooals deze in de bedrijfsge-
meenschap tot uitdrukking komt,.
Wanneer in de verordening betreffen
de de ordening van den-arbeid het lei
dersbeginsel wordt bevestigd, geschiedt
dit niet in den zin van het liberalistische
„baas in eigen huis", doch zeer bewust
en nadrukkelijk in den zin van de aan
dit leiderschap onafscheidelijk verbonden
sociale verantwoordelijkheid, zoowel
naar binnen ten opzichte van de Gefolg-
schaft, als naar buiten ten opzichte van
de gemeenschap, waardoor ook dit lei
derschap positief is ingeschakeld in en
onderdeel vormt van het socialisme.
De arbeider, die zijn plicht doet, heeft
ook rechten. Binnen het raam der eco
nomische mogelijkheden moet de Be-
triebsführer er daarom voor zorgen, dat
het allen arbeiders goed gaat. Van klas
senstrijd is geen sprake meer, het bedrijf
is één geheel, een lotsgemeenschap.
De beteekenis van de persoonlijke ver
antwoordelijkheid komt in dè verorde
ning ten volle tot uiting; in den Betriebs-
führer heeft de sociale voorman zijn wet-
telijken partner.
Aan den bedrijfsleider zullen hooge
eischen gesteld worden, ook wat het so
ciale deel van zijn taak betreft. In dit
opzicht gaat de verordening evenwel nog
verder en wel door de ordening van den
arbeid op te dragen aan een gemachtig
de voor den arbeid het is nog niet
bekend wie dit zijn zal die ten aan
zien van het sociale deel van den staat
bepaalde Volmachten krijgt.
Hij vertegenwoordigt het algemeen be
lang, waaraan de belangen en doelstel
lingen van den enkeling van nature on
dergeschikt zijn.
Het spreekt van zelf, dat de Gemach
tigde voor den Arbeid nauw met het
Ned. Arbeidsfront zal samenwerken.
Het werk van den Gemachtigde zal,
evenzeer als dat van den leider van het
N.A.F., moeten voortspruiten uit dezelf
de socialistische levensbeschouwing. Bij
den raad van bijstand en de commissie
van deskundigen is dit ook gewenscht,
maar niet beslissend.
De taak van den gemachtigde gaat
verder dan die van den rijksbemiddelaar;
laatstgenoemde grijpt slechts in als het
conflict ontstaat, de eerstgenoemde heeft
tot taak economische en sociale oorza
ken, weike tot spanningen kunnen leiden,
weg te nemen. Het College van Rijksbe
middelaars zal dan ook verdwijnen.
De loonpolitiek krijgt nu een eigen en
nieuw karakter'. Het begrip onderhan
deling verdwijnt, beslissend is hiet meer
wie de sterkste is van de twee partijen,
maar de sociale gerechtigheid, welke sa
menvalt met 't belang der gemeenschap.
De nieuwe loonregelingen, welke de Ge
machtigde voor den Arbeid zal vaststel
len, zijn geen resultaat van, onderhande
lingen, maar geven uitdrukking aan het
geen binnen het raam der economische
mogelijkheden als sociale gerechtigheid
wordt gezien. In het algemeen zullen de
grondslagen voor regeling van loon- en
arbeidsvoorwaarden door den gemach
tigde, in' samenwerking met de bedrijfs
groepen van het N.A.F., worden gelegd.
Het bedrijfs-, resp. ondernemingsreg
lement (Betriebsordnung), dat voor elke
onderneming met meer dan 10 medewer
kers verplicht is, zal in de eerste plaats
den grondslag moeten vormen voor de
