DAGKALENDER
MAANDAG 12 OCT. 1942
57e JAARGANG No. 10
22 schepen tot zinken gebracht - Verrassende Dultsche
duikbootaanval voor Kaapstad - De strijd te Stalingrad
duurt voort - Sowjet-gevechtsgroep Sn den Kaukasus
ingesloten.
BINNENLAND
UIT DE PROVINCIE
Bureaux: Lange Vorststraat 70 Goes.
Postrekening no. 44455 Telefoon no. 2438.
By kantoor Middelburg: Firma- Boekhandel
J. J. FANOY, Nieuwe Burg 26—28 en
Noordweg 155 Telefoon no. 3128.
Abonnementsprijs 2,73 per kwartaal. Week
abonnementen voor' Middelburg, Goes en
plaatsen waar een agent is aangesteld 0,21.
Losse nummers 6 cent.
Dir.-Hoofdred.A. DE -LANGE GOES.
CHRISTEL IJ K DAGBLAD VOOR ZEELAND
Advertentiën 12 cent per millimeter. Ingezon
den mededeelingen 24 cent per millimeter.
Bij contract belangrijke korting.
Kleine advertentiën (maximum 8 regels) van
15 regels 65 cent, iedere regel meer 13 cent.
Dienstaanvragen en dienstaanbiedingen van
.1—5 regels 55 cent, iedere regel meer (max.
8 regels) 11 cent. Onder letter of motto
10 cent extra.
Adv. in deze rubriek bij vooruitbetaling.
Administrateur (advertentiechef)
B. P. DAVIDSE, Goes.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
In het Kaukasusgebied werd
aan den pasweg naar T o e a p s e een
sterke gevechtsgroep van den vijand in
gesloten en 47 gevechtsstellingen geno
men.
In den strijd om Stalingrad
bracht artillerie van het leger twee vij
andelijke kanonneerbooten op de Wolga
tot zinken en beschadigde een andere
zwaar. Stoottroepen lieten in het stads
gebied een hoog huis in de lucht vliegen.
Formaties duikbommenwerpers zetten de
aanvallen tot murw maken van de vij
andelijke haarden van verzet en ver
sterkte huizenblokken voort. Gevechts
vliegers zetten de vernieling van ravitail-
leeringswegen en haveninstallaties in het
gebied van den benedenloop van den
Wolga voort. Ohtlastingsaanvallen
der Sowjets op het noordelijke afgren
delingsfront bleven zonder succes.
In den centralen en noorde
lpen sector werden succesvolle ac
ties door eigen stoottroepen onderno
men. -
In het hooge Noorden vielen
Duitsche gevechtsvliegtuigen in den af-
geloopen nacht vijandelijke .vliegvelden
aan de Kolabaai. aan
In N o o r d - A f r i k a viel de lucht
macht gemotoriseerde formaties, bat
terijstellingen en tentkampen der Britten
in het midden van het Alamein-
front, alsmede haven- en dokinstal
laties van Alexandrië met goede
trefferwerking aan. Tot begeleidende
bescherming gebruikte Duitsche jagers
schoten in luchtgeyechten zes Britsche
vliegtuigen neer zonder zelf vérliezen te
lijden. Tijdens aanvallen van een sterke
gemengde vliegtuigformatie op eigen
vliegterreinen te velde verloren de Brit
ten door geconcentreerden afweer van
Duitsche en Italiaansche jagers en door
luchtdoelartillerie 48 bommenwerpers en
jachtvliegtuigen. In deze luchtgevechten
ging slechts een eigen jachtvliegtuig
verloren, terwijl de vlieger zich met de
parachute in veiligheid kon brengen.
Tijdens aanvallen overdag van ge
mengde vijandelijke vliegtuigformaties
op Noord-Fransch en B e 1 -
gi s c h gebied ontwikkelden zich hevige
luchtgevechten, waarin een vrij groot
aantal meermotorige bommenwerpers,
waaronder van Amerikaansche afkomst,
werd neergeschoten. Slechts één eigen
toestel ging verloren. De»Franschè bur
gerbevolking leed verliezen aan dooden
en gewonden. De door brisantbommen
veroorzaakte materieele schade is ge
ring.
Aan de Zuidkust van Enge
land brachten lichte Duitsche ge
vechtsvliegtuigen tijdens aanvallen over
dag zes Britsche landingsbooten tot zin
ken en beschadigden twee andere zwaar.
Duitsche duikbooten hebben 't Britsch-
Amerikaansche scheepvaartverkeer voor
Zuid-Afrika zwaar getroffen.
Zij hebben vlak voor de haven van
Kaapstad dtoor bliksemsnelle verrassen
de aanvallen twaalf koopvaardijschepen
met een gezamenlijken inhoud van 74.000
brt. tot zinken gebrachte
Andere duikbooten, hebben aan de
Westkust van Afrika voor het Britsch-
Amerikaansche vlootsteunpunt Free*
town voor de Zuid-Arikaansche kust, in
de St. Laurensgolf en tijdens zwaren
storm op het ijoordelijk deel van den At-
lantischen Oceaan tien schepen met een
gezamenlijken inhoud van 67.000 brt. tot
zinken gebracht. Daaronder bevindt zich
het 15.000 brt. metende Britsche koel-
schip „Andalucia Star", dat met een la
ding waardevolle levensmiddelen, vooral
bevroren vleesch, naar Engeland onder
weg was.
Hiermede hebben onze duikbooten we
derom op ver uit elkaar liggende oor-
logstooneelen 22 schepen met een geza
menlijken inhoud van 141.000 brt, tojt
zinken gebracht.
Het opperbevel der Duitsche weer
macht rp.aakte gisteren bekend:
„In het Noordwesten van den Kau
kasus hebben Duitsche bergtroepen
met steun van formaties der luchtmacht
den vijand uit nieuwe hooggelegen stel
lingen verdreven. De als ingesloten ge
melde groep vijandelijke strijdkrachten
is na vergeefSChe uitbraakpogingen op
een zeer beperkt gebied opeengedrongen.
Haar vernietiging is aanstaande.
Aan de T e r e k zijn sterke vijande
lijke tegenaanvallen afgeslagen. Gecon
centreerde, 's nachts voortgezette aan
vallen van sterke luchtstrijdkrachten op
Grozny, van belang voor de bolsje-
wistische petroleumwinning, veroorzaak
ten zeer zware verwoestingen en gewel
dige branden. -
Te Staling rp,d zijn onder voort
durende gevechtsbedrijvigheid concen
traties van den vijand door doeltreffend
kanonvuur uiteengedreven. Ontlastings-
aanvallen der bolsjewieken ten noorden
van de stad mislukten.
Aan het Donfront zijn bij een
plaatselijke actie.talrijke vijandelijke ge
vechtsstellingen verwoest, gevangenen
gemaakt en wapens als buit binnenge
haald.
In de periode van 29 Sept. tot 9 Oct.
zijn 356 Sowjetvliegtuigen in luchtge
vechten, 66 door luchtdoelgeschut der
luchtmacht en 19 door formaties van het
legér neergeschoten, voorts 18 op den
grond vernield, zoodat de totale verlie
zen 459 vliegtuigen bedragen. In dezelf
de periode gingen aan het Oostelijk front
36 eigen toesnellen verloren.
In Zuid'oost-Engeland zijn
overdag militaire installaties en voor-
zieningsbedrijven aangevallen met bom
men van zwaar kaliber. De Britsche
luchtmacht verloor van 1 tot 10 Oct.
127 vliegtuigen, waarvan 54 boven de!
Middellandsche Zee, en in Noord-Afrika.
In hetzelfde tijdsbestek gingen in den
strijd tegen Groot-Brittannië 23 eigen
toestellen verloren.
Bij het bruggehoofd Woronésj
heeft zich bij de succesvolle defensieve
gevechten der laatste weken het tweede
bataljon van een Mecklenburgsch regi
ment bijzonder onderscheiden.
i
Italiaansch weermachtsbericht.
„Aan het front vna ElAlamein
heeft het artillerievuur zich van weers
zijden verhevigd. In luchtgevechten heb
ben vijandelijke jagers drie toestellen
verloren, neergeschoten door Duitsche
jachtvliegtuigen, en drie andere, die door
Italiaansche jagers ondergingen. Hier
van werden er twee neergeschoten door
een afzonderlijken Italiaan, die stoutmoe
dig een patrouille van drie vijandelijke
toestellen aanviel.
Tijdens bombardementen door onze
luchtformaties uitgevoerd op oorlogs
doelen op Malta, schoten Duitsche
jagers twee Britsche vliegtuigen neer.
Vier van onze toestellen zijn niet terug
gekeerd van de operaties der beide laat
ste dagen.»
Een onzer Atlantische duikbooten
heeft den Engelschen Oceaanstoomer
Oronaj van 20.000 ton getorpedeerd en
tot zinken gebracht en eveneens door
torpedo's den oceaanvaarder Hea Hel
las, de vroegere Tuscania, van 17.000
ton zwaar getroffen.
De eerste trein met fruit en groenten uit de Oekraïne, een gesehenk van den
Rijkscommissaris voor de Oekraine, Gauleiter Koch, aan de Rijkshoofdstad, is te
Berlijn aangekomen. De groenten en hetfruit zullen verdeeld worden onder de
ziekenhuizen, fabriekscantines en -keukens, Atlantic-Boesi^Holland-Pax-Holkm
Verwoestingen te Lübeck gefilmd.
BERLIJN. (A.N.P.) Vertegenwoordi
gers van de buitenlandsche pers hebben
gelegenheid gekregen zich door middel
van een kort filmpje op de hoogte te
stellen van het Lübeck van vroeger en
van de verwoestingen, die de lukrake
aanvallen der R.A.F. hebben aangericht
in deze Noord-Duitsche stad met groote
traditie. Deze film vormt een scherpe
aanklacht tegen het optreden der Eh-
gelschen en een weerlegging van de En-
gelsche bewering, dat de Britsche lucht
macht "slechts militaire -en in oorlogs-
economisch opzicht belangrijke doelen
aanvalt. Hierdoor wordt onweerlegbaar
bewezen,"dat te Lübeck uitsluitend woon
wijken en oude, kostbare cultureele bouw
werken en monumenten het slachtoffer
van Britsche terreurvluchten zijn ge
worden.
De uitgebrande dom, het in puin ge
vallen stadhuis en vooral de onherken
baar verminkte Mariakerk maken een
tragischen indruk. Ook de lange rijen
uitgebrande en ingestorte woningen
werken naargeestig, maar het grootst
is toch het effect, als men de vermorzel
de, ten deele nog rookende fragmenten
ziet van kunstwerken, die voor altijd
verloren zijn.
Nieuwe voorwaarden voor officiers-
beroep in Duitschland.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht heeft een communiqué uitgegeven
over nieuwe voorwaarden voor de can-
didaten voor de officiersloopbahn. Vol
gens dit communiqué is met onmiddel-
lijken ingang voor alle drie weermachts-
onderdeelen het diploma en het bezpek
van een bepaalde school bij de aanmel
ding als candidaat voor de actieve offi
ciersloopbaan niet vereischt.
Om te kunnen worden toegelaten tot
de loopbaan .van actief officier moet o.a.
aan de volgende voorwaarden worden
voldaan:
De bereidheid om zich voor het natio-
n'aal-socialistische Duitschland en zijn
Führer in den strijd te werpen, idealisme
voor het officiersberoep, op den voor
grond tredende karaktereigenschappen,
aanleg voor het vervullen van een lei
dende functie, bevattelijkheid en ge
schiktheid tot verdere ontwikkeling,
alsmede lichamelijke geschiktheid en ari
sche bloedzuiverheid.
NED. KULTUURKAMER.
Inschrijving van musici.
De president der Nederlandsche Kul
tuurkamer heeft bepaald, dat op 11 Oc
tober aan alle ontspannings- en orkest
musici een voorloopig lidmaatschapsbe-
wijs zal worden uitgereikt, terwijl van
dien datum, af met de inning van de voor
deze groep kuituurwerkers vastgestelde
contributie zal worden aangevangen. Te
vens heeft de president ingesteld een
voorzieningsfonds, met de uitvoering
waarvan het hoofd der afdeeling So
ciale Zaken der Ned. Kultuurkamer i§
belast. Het doel van dit fonds zal zijn
het verschaffen van uitkeering bij werk-
loosheid, ondersteuning in bijzondere
gevallen, overlijdens- en begrafenisuit-
keering, enz. Allé ontspannings- en or
kestmusici worden automatisch lid van'
het voorzieningsfonds.
Voor de leden van den voormaligen
Nederlandschen - Toonkunstenaarsbond
geld het volgende: Zij, die van den da
tum van opheffing van den Nederland
schen Toonkunstenaarsbond, 29 Juni j.l.,
tot 10 October '42 geen contributie heb
ben voldaan, zullen op een daartoe ge
steld verzoek alsnog in de gelegenheid
worden gesteld, deze binnen een bepaal
den termijn te voldoen, waarna zij hun
rechten zullen behouden.
Zij, die zich als lid van het N.A.F.
hebben doen inschrijven, zullen—per 11
October 1942 door de Nederlandsche
Kultuurkamer worden opgenomen.
Ten aanzien van de'uitreiking van de
voorloopige lidmaatschapskaarten der
Nederlandsche Kultuurkamer wordt er
in het belang van betrokkenen de aan
dacht op gevestigd, dat alle tot boven
genoemde groepen behoorende musicsi,
die op 17 October 1942 niet in het bezit
gesteld zijn van bedoeld bewijs, zich on
middellijk dienen te wenden tot de Ne
derlandsche Kultuurkamer, afd. leden
registratie, 2e Van den Boschstraat 46,
Den Haag.
Bij uitoefening van tiet beroep zonder
een op naam gesteld voorloopig lidmaat-
schapsbewijs zal men zich aan een straf
rechtelijke vervolging blootstellen.
Het rtiillen) van inlegvellen.
In afwijking van het vroeger gepubli
ceerde, moeten personen, die geboren zijn
tusschen 4 Oct. en 2 Nov. van de jaren
1921, 1928 en 1938 hun"inlegvellen rui
len, alvorens hun bonkaarten voor Voe
dingsmiddelen 12e periode 1942 in ont
vangst te nemen.
Nieuwe wethouders té Den Haag.
Prof. Dr H. Westra, te Den Haag,
heeft, op het door hen daartoe gedane
verzoek, eervol- ontslag verleend aan
Prof. Ir C. L. van der Bilt als wethou
der van Onderwijs, Ir L. J. M. Feber als
wethouder van Financiën, Mr Dr S. de
Vries Czn als wethouder van Gemeente
bedrijven en M. Vrijenhoek als wethou
der van Stadsontwikkeling en Volks
huisvesting, allen onder dankbetuiging
voor de vele, gedurende tal van jaren
door hen aan de gemeente bewezen
diensten.
Tot wethouder van Onderwijs heeft
de burgemeester benoemd Dr W. F. de
Groot, directeur van de Dalton H.B.S.
te Den Haag en tot wethouder van Fi
nanciën Mr G. L. A. VUn Dijk, advocaat
en belastingconsulent, wonend» te Was
senaar.
Beide nieuwe wethouders zullen Maan
dag 12 dezer him taak aanvaarden.
In de beide overige vacatures zal
binnenkort worden voorzien.
2000 Arbeidsmannen aan het
aardappelrooien.
Waren drie weken geleden ongeveer
duizend arbeidsmannen in de provincie
Drenthe aangewezen voor hulpverlee
ning aan de boeren bij het aardappel-
rooien, thans is hun aantal aanmerke
lijk uitgebreid. Het 3e korps ontving
een versterking van zeshonderd man en
ook in de overige aardappelgebieden van
Nederland togen talrijke N.A.D.-afdee-
lingen, op het oogenblik te zamen 2000
man, aan het werk ten behoeve van de
Nederlandsche voedselvoorziening.
Halveeren van pakjes boter toegestaan.
De geldende bepalingen betreffende
het uitspitten van boter en het verkoo-
pen en afleveren van boter zonder merk
stonden niet toe, dat de leverancier, wan
neer dit noodig was, een pakje boter van
250 gram door kon snijden en de beide
helften afzonderlijk kon verkoopen.
Daar zich tengevolge van de huidige
distributiebepalingen gevallen kunnen
voordoen, dat het aantal bonnen, dat de
klant kan overleggen, doorsnijden onver
mijdelijk maakt, is thans, naar het
Rijksbureau voor de Voedselvoorziening
in Oorlogstijd mededeelt, bepaald, dat in
dergelijke gevallen, in afwijking van de
voorschriften, aflevering van 125 gram
boter na doorsnijden van een pakje van
250 gram is toegestaan.
HERDISTRIBUTIE VAN IJZER
EN STAAL.
Het Verordeningenblad bevat een Ver
ordening van den Rijkscommissaris voor
het bezette Nederlandsche gebied, hou
dende de verplichting tot aangifte van,
het verbod tot het beschikken over en de
bevoegdheid tot verbeurdverklaring van
ijzer- en staalmateriaal.
In deze verordening wordt het vol
gende tiepaald: Hij die op dit oogenblik
eigenaar of houder is van ijzer- of staal
materiaal, zooals dit is opgesomd in de
bij deze verordening gevoegde materia-
lenlijst, dient dit uiterlijk 25 October a.s.
bij het Rijksbureau voor ijzer en staal,
Lange Houtstraat 11 te 's Gravenhage,
aan te geven. Tot aangifte is niet ge
houden hij, die eigenaar of houder is van
minder dan tien ton ijzer- of staal
materiaal.
Zonder vergunning van den Rijkscom
missaris (Commissaris-generaal voor Fi
nanciën en Economische Zaken) of van
een door hem gemachtigde instantie is
elk beschikken over ijzer- en staalmate
riaal, dat dient te worden aangegeven,
verboden. Dit geldt mede ten aanzien
van beschikkingen, waartoe iemand is
verplicht op grond van een vóór het in
werking treden dezer verordening aange
gane rechtshandeling; rechtshandelingen
aangegaan in strijd met dit verbod, zijn
nietig, terwijl met rechtshandelingen zijn
gelijkgesteld beschikkingen, welke plaats
vinden bij executie of by het leggen van
een beslag. -
Het beschikkingsverbod en de voor
schriften omtrent rechtshandelingen zijn
niet van toepassing ten aanzien van: a.
het ijzer- en-staalmateriaal, dat bestemd
is voor Duitsche opdrachten, waarvoor de
„Zentralantragstelle" een schriftelijke
vergunning heeft afgegevenb. het ijzer
en staalmateriaal, hetwelk tot en met 31
December 1942 noodzakelijk moet wor
den gebruikt voor de uitvoering van op
drachten en waarvoor Duitsche controle
nummers (Eisenscheine) of Nederland
sche toewijzingen of bewijzen van óver-
dracht aanwezig zijn (dit materiaal moet
bij de verplichte aangifte afzonderlijk
worden opgesomd)en c. veertig procent
van de niet onder a. en b. vallende voor
raden aan ijzer- en staalmateriaal, welke
bij handelaren zijn opgeslagen.
De Rijkscommissaris (Commissaris-
generaal voor Financiën en Economische
Zaken) kan ijzer- en staalmateriaal, dat
onder het beschikkingsverbod valt, ten
behoeve van den Nederlandschen Staat,
verbeurd verklaren, waarna de eigenaar
of houder dit verbeurd verklaarde mate
riaal aan de in de ter zake genomen be
schikking genoemde instantie en op den
MAANDAG 12 OCT. 1942
Weest daders des woords en niet alleen
hoorders. Jac. 1; 22.
Zon
op onder
7.58 18.55
Maan
op onder
10.28 20.32
16 Oct. Eerste kwartier.
24 Oct. Volle maan.
daarin bepaalden tijd moet afleveren.
Deze aflevering vindt plaats zonder Duxu-
sche controlenummers en zonder Neder
landsche toewijzingen of bewpjzen van
overdracht.
De secretaris-generaal van tiet Depar
tement van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart vaardigt voorschriften uit
voor de vergoeding, welke voor het ver
beurd verklaarde materiaal moet worden
uitgekeerd.
Hij die opzettelijk of door schuld in
strijd handelt met bovengenoemde voor
schriften, wordt gestraft met gevange-
-nisstraf van ten hoogste vijf jaren en
met geldboete tot een onbeperkt bedrag
of met een dezer straffen. Behalve de
straf kan het ijzer- en staalmateriaal,
waarop de strafbare handeling betrek
king heeft, worden verbeurd verklaard.
DE REDE VAN GOERING,
In den loop vdn de laatste weken
zijn van Duitsche zijde verschillende ^be
langrijke redevoeringen gehouden, die in
bijzondere mate allerwegen de aandacht
hebben getrokken. Aan de rede van Hit-
Ier hebben wij reeds enkele beschouwin
gen gewijd. Ook die van Goering verdient
speciale belangstelling.
Het belangrijkste gedeelte was wel de
verzekering van dén Rijksmaarschalk
dat thans de voedselpositie van Europa
veilig is gesteld, dank zij den ruimen
oogst, die veel beter is, dan men na den
strengen winter had durven venvachten.
Wat de bezette gebieden betreft, wordt
aldus Goering --in de propaganda
dikwyls van een zeer moeilijke voedsel
positie gesproken, maar het is daar op
verrei na niet zoo érg geweest. Weliswaar
warén ook daar overal bonnen inge
voerd, maar hetgeen men op zijn kaar
ten haalde, was slechts een extraatje en
men leefde daar hoofdzakelijk uit den
sluikhandel." Vandaar was het bij hem
een onwankelbaar beginsel geworden,
waaraan onvoorwaardelijk moest worden
vastgehouden: eerst en overal komt in
de voedselvoorziening het Duitsche volk.
Als er door maatregelen van Duitsch-
lands tegenstanders moeilijkheden zou
den ontstaan, als er gehongerd wcrdt,
dan in geen geval in Duitschland, De
geheele Duitsche weermacht wordt door
de veroverde gebieden gevoed en ver
zorgd, zoodat de Duitsche oogst aan het
Duitsche volk ten goede komt, waarbij
nog in toenemende mate aanvullingen
uit de veroverde gebieden komen.
Het moeilijkste in de voedselvoorzie-
ning is volgens Goering dan ook over
wonnen. Het zal van nu af voortdurend
beter worden. Daarom kan men er toe
overgaan aan de streken met lucht-
gevaar wat meer vleesch en aan de
Duitsche soldaten met verlof een extra
pak voedingsmiddelen te geven, terwijl
er hard aan gewerkt wordt, om aan ge
heel het Duitsche 'volk met Kerstdag
een bijzonder extraatje aan te bieden.
Men heeft het woord van Goering aan
het adres der bezette gebieden hard ge
noemd. Hij heeft echter over deze ge
bieden in het algemeen gesproken. Ook
in Duitsche kringen weet men zeer wel,
dat ons distributiestelsel goed georgani
seerd is en dat een groot deel van» ons
volk door gebrek aan middelen niet in
staat zou zijn aan den zwarten handel
mee te doen. In dit verband mag dan ook
gewezen worden op de mededeeling, dat
de Duitschers in Nederland dezelfde
rantsoenen krijgen als de Nederlanders.
Maar wel is uit Goerings woorden, zeker
een ernstige waarschuwing te lezen aan
het adres van de zwarte handelaren, die
niet het Duitsche volk, maar de bevol
king der bezette gebieden benadeelen.
Zij worden door hem beschouwd als mis
dadigers tegen de zaak van Europa.
WANNEER VERDUISTEREN?
Dinsdag 13 October 1942.
's Morgens tot 7.59 u.
's Avonds van 18.53 u.
Besmettelijke ziekterv.i
In de week van 27 Sept. tot en ritet
3 Oct. 1942 kwamen er in ons. land 1064
gevallen van besmettelijke ziekten voor,
waarvan 31 in Zeeland, n.l, 1 geval van
malaria in Middelburg; 17 gevallen van
roodvonk, 5 in O.- en W.-Souburg, 3 in
'-Gravenpolder en Vlissingen, 2 in Sint
Philipslanl en 1 in Goes, Kruiningen,
