DAGKALENDER
DONDERDAG 8 OCT, 1942
57e JAARGANG No, 7
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Hypotheekrente en
pandbriefrente.
Ring om Stalingrad nauwer aangehaald Malgobek
veroverd - Britsche luchtaanval op Osnabrüok - Het
Interview
strijd op
met Stalin -
Madagascar
De rede van Göring
De
Bureaux: Lange "Vorststraat 70 Goes.
Postrekening no. 44455 Telefoon no. 2438.
Bijkantoor Middelburg: Firma Boekhandel
J. J. FANOY, Nieuwe Burg 2628 en
Noordweg 155 Telefoon no. 3128.
Abonnementsprijs 2,73 per kwartaal. Week
abonnementen voor Middelburg, Goes en
plaatsen waar een agent is aangesteld 0,21.
Losse nummers 6 cent.
Dir.-rfoofdred.A. DE LANGE GOES.
Advertentiën 12 cent per millimeter. Ingezon
den mededeelingen 24 cent per millimeter.
Bfj contract belangrijke korting.
Kleine advertentiën (maximum 8 regels) van
15 regels 65 cent, iedere regel meer 13 cent.
Dienstaanvragen en dienstaanbiedingen van
15 regels 55 cent, iedere regel meer (max.
8 regels) 11 cent. Onder lettier of motto
10 cent extra.
Adv. in deze rubriek bjj vooruitbetaling.
Administrateur (advertentiechef)
B. P. DAVIDSE, Goes.
Met betrekking tot de hypotheek- en
pandbriefrente zjjn gedurende de laat
ste maanden tal van overheidsmaatrege
len getroffen.
Ultimo Maart j.l. maakte de secr.-
generaal van het Dept. voor Bijzondere
Economische Aangelegenheden bekend,
dat pandbrieven slechts mochten worden
uitgegeven tegen een rente van ten min
ste 3V.» pet. en tegen een koers van ten
hoogste 100 pet. Later volgde de mede-
deeling, dat voor nieuwe hypotheken op
gebouwde eigendommén geen lagere
rente mocht worden, bedongen dan 4 pet.,
terwijl bij het afsluiten of verlengen van
hypotheken geen provisie in rekening
mocht worden gebracht. In Juli d.a.v. is
echter in het bovenstaande in zooverre
wijziging gebracht, dat de secr.-generaal
voornoemd den maximalen afgiftekoers
voor pandbrieven heeft verhoogd van
100 pet. tot 102 Yi pet. Bovendien heeft
hij thans goedgevonden, dat bij het slui
ten van nieuwe en het verlengen van be
staande leeningen door de hypotheek
banken ten hoogste V2 pet. provisie ij)
rekening wordt gebracht; indien de ren
te bij verlenging verlaagd wordt, mag
de provisie zelfs maximaial 1 pet. bedra
gen.
Blijkens hetgeen „Het Vaderland" de
zer dagen schreef, zijn de motieven, die
de overheid hebben geleid tot het vast
stellen van de minimum-rente voor pand
brieven 'en hypotheken op resp. 3Va en
4 pet., de volgende
1. Men wenscht niet een zoodanigen
diepen val van den rentevoet, dat de
spaarzin van de bevolking daardoor zal
worden tegengegaan.
2. Men wil geen al te groote schom
melingen in den rentevoet in het alge
meen, omdat te verwachten is, dat bij
een sterken opbloei van het bedrijfsle
ven na het sluiten van den vrede, zich
een zeer groote vraag naar kapitaal zal
ontwikkelen.
3. Het Nederlandsche renteniveau ligt
thans reeds plm. Va pet. beneden het
Duitsche.
•Als nieuwe hypothecaire leeningen
worden gewoonlijk beschouwd d i e hypo
thecaire leeningen, waarvan een nieuwe
inschrijving in het hypotheekregister
plaats heeft, tenzij zulks een gevolg is
van de. toepassing van het Liquidatiebe-
slu.it 1941, Bij verlenging van loopende
hypotheken op gebouwde 'eigendommen
is het niet geoorloofd de rente te ver
lagen tot een percentage beneden 4 pet.,
of, indien de rente reeds lager dan 4
p<5t. was, deze rente nog verder te ver
lagen. Hetzelfde geldt voor leeningen,
waarvan de termijn, waarvoor zij zijn
gesloten, nog niet verstreken is.
Zijn dus thans maatregelen getroffen
t. a. v. een minimum -hypotheekrente,
maatregelen met betrekking tot een
m a x i m u m-hypotheekrente waren
reeds veel eerder genomen en wel via het
besluit ter voorkoming van opdrijving
van hypotheekrenten van 14 December
1940, waarin o.a. wordt bepaald,- dat
hypothecaire leeningen geen hoogere
rente mogen dragen dan die, welke op
9 Mei 1940 voor de toen reeds loopende
leeningen gold en in de overige gevallen
geen hoogere rente dan die, welke op
genoemden datum voor soortgelijke lee
ningen normatief was.
Voor leeningen op courante onderpan
den, welke slechts voor 60 pet. of min
der belast waren, werd als maximum-
percentage 472 pet., en voor de overige
leeningen (inclusief leeningen op onder
panden, staande op erfpachtsgrond) 4%
pet. als maximum-percentage aangeno
men.
Het is .overigens wel te beschouwen
als een bewijs voor de snelle ontwikke
ling op het gebied van den rentestan
daar, zoo merkt het Vad. op, dat ruim
IV2 jaar geleden maatregelen getroffen
moesten worden teneinde de geld ne
mers te beschermen, terwijl de nu ge
nomen maatregelen daarentegen de be
doeling hebben om te voorkomen, dat de
geld-g evers in hun belangen worden
'aangetast.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
In het Noord-Westelijke deel van den
Kaukasus hardnekkige gevechten
in het gebergte.
Ten Zuiden van den TEREK
hebben formaties van het
leger en de Waffen-SS bij
uiterst moeilijke weers-
en terreinomstandigheden
in harden strijd van man
tegenjnan de in een be-
langrijk petroleumgebied
liggende stad MALGOBEK ge-
nomen.
Ten Noordwesten van Stalingrad
werd de ring om de ingesloten vijande
lijke strüdkrachten. weer nauwer aange
haald. Duitsche en Roemeensche lucht
strijdkrachten hebben bolsjewistische
vliegvelden en ravitailleeringstrajecfen
aan weerszijden van den W o 1 g a met
goed effect aangevallen.
Ten Zuid-Oosten van het I 1 m e n-
m e e r maakt de eigen aanval tegen een
taaien weerstand in onbegaanbaar bosch-
en moerasterrein goede vorderingen. De
Duitsche formaties duikbommenwerpers
'en Kroatische gevechtsvliegers hebben
een bijzonder aandeel genomen aan deze
gevechten.
In hevige luchtgevechten boven het
eiland Malta hebben Duitsche jagers
twee Britsche vliegtuigen zonder eigen
verliezen neergeschoten.
Lichte Duitsche zeestrijdkrachten heb
ben in den nacht van 5 op 6 October voor
deVlaamsche kust een groep Brit
sche motortorpedobooten ontmoet. Een
vijandelijke boot werd door een mijnen
veger tot zinken gebracht, een tweede
door een mijnenzoeker in brand gescho
ten en door rammen tot zinken gebracht.
Andere Britsche booten kregen in den
strijd op korten afstand geschutstreffers.
Door afzonderlijke Britsche vliegtui
gen bij stoiingsvluehten overdag boven
't Westen van Duitschland
neergeworpen brisantbommen veroor
zaakten slechts geringe schade. Nachte
lijke aanvallen van het Britsche vlucht-
wapen waren gericht op Noordwest
Duitsch gebied, vooral op de
stad Osnabrück. De bevolking leed
verliezen. Er ontstonden vernielingen en
brandschade, voornamelijk in woonwij
ken en aan openbare gebouwen. Zes van
de aanvallende bommenwerpers werden
neergeschoten.
BRITSCHE KRIJGSGEVANGE
NEN VAN DIEPPE WORDEN
IN DE BOEIEN GESLAGEN.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
Na de mislukte landingspoging by
Dieppe had een buitgemaakt Engelsch
bevel, waarin last gegeven werd tot het
boeien van Duitsche gevangenen het op
perbevel der weermacht gedwongen om
ter bescherming van de Duitsche solda-
teneer overeenkomstige maatregelen aan
te kondigen. Daarop verklaarde het
Britsche, ministerie van oorlog, op 2 Sep
tember: „met nadruk wordt ontkend,
dat welken Duitschen gevangene ook de
handen gebonden zijn. Ieder bevel van
dien aard zal, wanneer het mocht zijn
gegeven, herroepen worden,"
Intussehen zijn beidé verklaringen
van het Britsche ministerie van Oorlog
óf wel lichtvaardige, ongecontroleerde
beweringen, of bewuste leugensgeble
ken. Want uit het gerechtelijk verhoor
van een Duitschen onderofficier, een
Obergefreiter en vijf soldaten, benevens
vijf mannen, van de organisatie-Todt,
die bij Dieppe tijdelijk in Britsche ge
vangenschap waren geraakt en later be
vrijd zijn, blijkt, dat zij allen tusschen
10 minuten en andërhalf uur geboeid zijn
geweest. Hun werden of wel de handen
op den rug gebonden, dan wel de polsen,
De schooltandverzorging vanwege den
Een jeugdige patiënt onder behandeling
Nederlandschen Volksdienst in Drente,
in de O.L. School te Loon.
Van Buiten-Pax Holland m
deels zelfs de afzonderiyke vingers voor
de borst samengebonden.
Afgezien nog hiervan, heeft zich een
soartgeiyke gebeurtenis voorgedaan op
4 October op het Kanaaleiland Sercq.
Daar hebben In de vroege ochtenduren
16 Engelschen een Duitsch arbeidscom
mando, bestaande uit een onderofficier
en vier man, overvallen. Dezen werd,
terwijl zij in hun hemd stonden en met
een dun„ maar zeer sterk, rond gevloch
ten touw geboeid waren, belet andere
kleedingstukken aan te trekken. Zij wer
den naar het strand geleid. Toen de Duit-"
sche soldaten zich verweerden tegen deze
ongehoorde behandeling, werden de on
derofficier en een man met schoten ^1
steken met-de bajonet gedood. Een
tweede soldaat werd gewond. Deze fei
ten zijn door de verklaringen van een
piomiier bevestigd, die er in slaagde in
het handgemeen te ontkomen. Het on
derzoek heeft uitgewezen, dat het boeien
systematisch was voorbereid.
Daarmede bezit het Duitsche opper
bevel der weermacht het ondubbelzin
nige bewijs, dat beide verklaringen van
het Britsche ministerie van oorlog van 2
Sept. 1942 zijn afgelegd in strijd met,
de waarheid.
I Het opperbevel der weermacht ziet
zich derhalve gedwongen last te geven
jpt het volgende:
1. Van af 8 October Om 12 uur zullen
alle bij Dieppe gevangen genomen Brit
sche offiqjeren en soldaten in de boeien
geslagen worden. Deze maatregel blijft
zoolang van kracht, tot het Britsche mi
nisterie van Oorlog bewijst, dat het in
het vervolg ware verklaringeti aflegt om
trent het boeien van Duitsche krijgsge
vangenen, of dat het zich het gezag heeft
verschaft om zijn bevelen bij den- troep
ook ten uitvoer te doen leggen.
In het vervolg zullen alle terreur- en
sabotagetroepen der Britten en hun
handlangers, die zich niet als soldaten,
maar als bandieten gedragen, door de
Duitsche' troepen ook als zoodanig be
handeld worden en waar zij optreden,
meedbogenloos in den strijd neergelegd
worden.
Italiaansch weermachtsbericht.
Levendige wederzijdsche activiteit van
verkenners en van de luchtmacht aan
het Egyptische front. Het lucht
doelgeschut van een eenheid schoot een
vijandelijk vliegtuig neer. Een ander toe
stel werd door onze jagers neerge
schoten.
Tijdens een bomaanval van onze for
maties verloor de vijand' in luchtgevech
ten met Duitsche jagers boven Malta
twee Spitfires.
Twee vliegtuigen zijn van krygsopera-
ties niet teruggekeerd.
DE REDE VAN GOER1NG.
De diplomatieke correspondent van het
D.N.B. schryft:
„Men kan de reactie der wereld op de
redevoeringen van Hitler, von Ribben-
trop en Göring volgens het oordeel van
Berlijnsche politieke kringen aldus sa
menvatten, dat de toenemende veiligheid
van Duitschland en zijn bondgenooten en
de precaire toestand van hun tegenstan
ders reeds op vele plaatsen wordt inge
zien en soms zelfs openlijk toegegeven.
Deze situatie is ongetwijfeld een gevolg
van het feit, dat Duitschland en zijn
vrienden de door hen veroverde streken
reeds thans productief maken. Voor het
eerst in de geschiedenis wordt Duitsch
land in staat gesteld, de gebieden, die
eeuwenlang tegenover elkander stonden,
bij elkaar te doen aanpassen en te orga-
niseeren, zoodat er een groot gebied ont
staat, dat op het gebied van de voedsel
voorziening zijn sporen al begint te ver
dienen. Dat is een streep door, de reke
ning van degenen, die door het afsnoeren
dezer gebieuen steeds hun verva< tracht
ten te bewerken.""-
Als het vijandelijke buitenland de ver
klaringen van Rijksmaarschalk Göring
over de voedselpositie in de bezette ge
bieden in dier voege wil uitleggen, dat
die gebieden door de bezettingstroepen
worden leeggeplunderd, lijkt het af
gezien van het feit, dat Hermann Göring
in hoofdzaak het Oostelijk gebied, dat
als overschotgebied bekend staat, be
doeld zal hebben niet ondienstig, hier
een juridische en een zakelijke opmer
king te maken. Dat de bezettingstroe
pen gebruik kunnen maken van levens-
middelenvoorraden en van de gemeenten
in <jie gebieden bepaalde prestaties kun-,
nen verlangen, is volkenrechtelijk vast
gelegd in de artikelen 52 en 53 van de
Haagsche Conventie. In de practijk kun
nen echter vele vérgaande afwijkingen
van dezen regel ten gunste van de
thans bezette gebieden aangetoond wor
den. Bovendien moet in aanmerking
worden genomen, dat talrijke buitenlan
ders in Duitschland moeten worden ge
voed. Een zekere compensatie door pres
taties aan de bezettingstroepen lijkt be-
grijpelijk, ja zelfs vanzelfsprekend.
HET INTERVIEW MET STALIN.
Over de verklaringen, welke Stalin
aan een medewerker van de Associated
Press heeft afgelegd, geeft de „National
Ztg" nadere byzonderheden, waaraan de
„N. R. Crt" ontleent:
De journalist had Stalin drie vragen
gesteld, waarop hy schrifteiyk antwoord
kreeg:
„In verband met drukke bezigheden en
met de onmogeiykheid u een onderhoud
toe te staan, bepaal ik my tot een kort
schrifteiyk antwoord op uw vragen. s
1. Welke plaats neemt een tweede front
in bij de beoordeeling van den toestand
van het oogenblik door.de Sovjet-Unie?
Antwoord: Een zeer belangrijke. Men
kan wel zeggen een plaats van primai
re beteekenis.
2. In hoeverre is de hulp van de ge
allieerden aan de Sovjet-Unie doeltref
fend en wat zou men kunnen doen om
dieze hulp uit te breiden en te verbete
ren?
Antwoord: In vergelijking met de hulp
welke de Sovjet-Unie den bondgenooten
bewijst, door de hoofdstrijdkrachten van
de Duitsch-fascistische troepen op zich
zelve tè concentreeren, is de hulp van de
bondgenooten aan de Sovjet-Unie voor-
loopig nog weinig doeltreffend. Tot ver
betering en uitbreiding van dezd%ulp is
maar één ding noodigeen algeheels na
koming en te rechter tijd.van de
door de bondgenooten aanvaarde ver
plichtingen.
3. Hoe sterk zijn nog de Sovjet-moge
lijkheden tot tegenstand?
Antwoórd: Ik, geloof, dat de Sovjet
krachten tot tegenstand ten opzichte van
hun sterkte tegenover de-Duitsche roo-
vers niet in het minst kleiner, zoo al niet
grooter is dan die van het fascistische
Duitschland of van eenigerlei andere
agressieve mogendheid om zich van de
wereldheerschappij meester te maken".
Geen gemeenschappelijke Stap van
Engeland en de Vereenl. Staten.
Het Amerikaansche ministerie van
Buitenlandsche Zaken deelt mede, naar
de Britsche berichtendienst uit Washing
ton meldt, dat de Vereen. Staten, Enge
land en de Sovjet-Unie een protocol on
derteekend hebben met betrekking tot de
levering van militaire uitrustingsstukke^
munitie en oorlogsmaterieel aan de Sov-
jet-Urrie door Engeland en de Vereen.
Staten. Het protocol is niets anders dan
een formaliteit voor de overeenkomst,
welke reeds verscheidene maanden van
kracht is.
Door bevoegde kringen te Londen wor
den de geruchten tegengesproken volgens
welke Engeland en de Vereen. Staten, in
verband met de jongste verklaring van
Stalin, tot het ondernemen van een ge-
meenschappelijken stap zijn besloten.
Wortfti Wilkie minister vart buit. zaken?
In Washington wordt in zeer sterke
mate vermoed, aldus laat zich de Lon-
densche „Daily Mirror" vandaar berich
ten, dat Roosevelt het voornemen heeft
Wendell Willkie tot minister van buiten
landsche zaken te benoemen. Roosevelt is
n.l. van meening, dat de reis van Willkie
naar Moskou boven alle verwachtingen
succesrijk is geweest en de spanning tus
schen Washington en Moskou heeft doen
afnemen. Met het oog op de onlangs ge
bleken anti-Sovjetrussische stroómingen
in 't ministerie van buitenlandsche zaken
overweegt Roosevelt mutaties en wil hij
met name den minister van buitenland
sche zaken, Huil, vervangen door den
meer liberalen Wendell Willkie.
De sitrijd op Madagascar.
Naar het Fransche staatssecretariaat
voor koloniën mededeelt, duurt de strijd
op Madagascar voort. Na twee dagen
van harden strijd in de vlakte van Sam-
baina, hebben de Engelschen de stad
Antsirabe veroverd, waarbij zy zware
DONDERDAG 8 OCT. 1942.
Wie twyfelt, geiykt op een golf der zee,
die door den wind aangedreven en opge
jaagd wordt. Jac. 1: 6b.
Zon Maan
op onder op onder
7.51 19.03 5^9 18.39
10 Oct. Nieuwe maan.
16 Oct. Eerste kwartier.
Nederlandsche vrijwilligers opgelet!
De Germanische Freiwilligen Leit-
stelle, Dienststelle Niederlande, deelt
mede:
Een groot aantal kameraden heeft
door hun vrijwillige dienstneming iede-
ren band met hun ouderlijk huis verlo
ren, waardoor hun het harde lot ten
deel viel volkomen van hun vaderland
beroofd te zijn. Deze slachtoffers kla
gen er nu' over, dat zij niet in de moge
lijkheid zijn, hun verlof in het vaderland
door te brengen.
Het is onze eerste en vanzelfsprekende
plicht, hier onmiddellijk hulp te bieden.
Hierbij wordt daarom bekend ge
maakt, dat voor iederen vaderlandloos
geworden verlofganger de mogelijkheid
geschapen is, door onderbrenging in tot
dit doel speciaal ingerichte herstellings
oorden en tehuizen voor verlofgangers,
hun verlof in het vaderland door te bren
gen.
Alle betrokkenen dienen zich daartoe
to.t het SS-Ersatzkommando Niederlande
Den Haag, Stadhouderslaan 132, te wen
den, alwaar voor onmiddellijke onder
brenging dezer mannen gezorgd zal wor
den.
BINNENLAND*
Opgave van drijfriemen.
Men verzoekt ons nog eens de aan
dacht te vestige,n op de verplichting van
een ieder, die drijfriemen in voorraad of
voorhanden heeft, daarvan opgave te
doen aan den directeur van het rijks
bureau voor Huiden en Leder te Am
sterdam en zijn verplichting tot genoemd
bureau een verzoek tot inschrijving te
richten, waarvoor formulieren aan te
vragen zijn by het Rijksbureau en de Ka
mers van Koophandel.
Niet alleen grootbedryven doch ook
kleine bedrijven als smidswerkplaatsen,
schoenmakerijen, weveryen, meubelma
kerijen, enz., vallen onder het voor
schrift.
De* gestelde termijn voor het indienen
van de opgaven is verlengd tot 17 Octo
ber a.s. Degenen, die dan bedoelde op
gave respectievelijk verzoek tot inschry-
ving niet hebben ingediend, stellen zich,
aan ernstige strafmaatregelen bloot.
Broek-Sittard opgeheven en bij Sitfard
gevoegd.
Volgens in de Staatscourant gepubli
ceerde besluiten van den secretaris-ge
neraal van Binnenlandsche Zaken wordt
met ingang van heden (1 October) de
gemeente Broek-Sittard opgeheven en
gevoegd by Sittard, terwyl de gemeenten
Haelen, Nunhem en Buggenum worden
samengevoegd tot een gemeente, welke
den naam Haelen draagt.
verliezen leden. Sedert de inneming van
deze stad hebben de Engelschen hun op-
marsch gestaakt, zy beperken zich tot
het uit vliegtuigen beschieten van de ver
sterkte plaatsen in de streek van Antsi
rabe naar Fisnarentsoa en van de wa
gens, die in dat gebied rijden. Door deze
aanvalleh zijn verliezen onder de burger
bevolking ontstaan.
Een in het Noorden van het Oostebjk front ingezette gevechtsgroep der Waffen-
SS heeft reeds geruimen tijd geen post en bovendien ook geen kranten ontvangen,
zoodat zij over de successen der kameraden aan de andere fronten niets heeft
kunnen lezen. Ujt dunne berkenstammetjes hebben de manschappen letters ge
timmerd, die op een weide worden uitgelegd. Op deze wijze maken zij hun ver
zoek om nieuws, aan de over het gebied vliegende collega's van het luchtwapen
kenbaar. 'SS PK Adendorf-Trans-R-P H m
