I
1
DAGKALENDER
MAANDAG 28 SEPT. 1942
56e JAARGANG No. 303
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Nieuwe Duitsche vorderingen in het centrum van
Stalingrad - Sowjet-aanvallen afgeslagen - Rode
van Von Ribbentróp.
JMJ I
Bureaux: Lange Vorststraat 70 Goes.
Postrekening no. 44455 Telefoon no. 2438.
By kantoor Middelburg: Firma* Boekhandel
J. J. FANO.Y, Nieuwe Burg 2028 en
Noordweg 155 Telefoon no. 3128.
Abonnementsprijs 2,73 per kwartaal. Week
abonnementen voor Middelburg, Goes en
plaatsen waar een agent is aangesteld 0,21.
Losse nummers 6 cent.
Dir.-Hoofdred.A. DE LANGE GOES.
Advertentiën 12 cent per millimeter. Ingezon
den mededeelingen 24 cent per millimeter.
Bij contract belangrijke korting.
Kleine advertentiën (maximum 8 regels) van
15 regels 65 cent, iedere regel meer 13 cent.
Dienstaanvragen en dienstaanbiedingen van
15 regels 55 cent, iedere regel meer (max.
8 regels) 11 cent. ^Onder letter of motto
10 cent extra.
Adv. in deze rubriek bij vooruitbetaling.
Administrateur (advertentiechef)
B. P. DAVIDSE, Goes.
de betere als
voering.
Noordstraat
SEVRAAGD
:nteelt.
rwaarden.
RBOER,
Zaadhandel.
L), Telef. 200.
ultaat.
Goes. Telefoon
AARS, aan de
LLUIJFHOUT,
kei toestel van dezen terreuraanval op
de Noorsche hoofdstad is overgebleven.
Italiaansch weermachtsbericht.
(Stefani) Aan het Egyptische front
heeft de artillerie doeltreffend geant
woord op het vijandelijke geschut. Gedu
rende den geheelen dag was de bedrij
vigheid in de lucht groot Duitsche
formaties hielen met succes de Oase
Koefra aan, waarbij enkele toestellen op
den grond werden vernield. De vijande
lijke luchtmacht verloor in den strijd
acht vliegtuigen. Een ander werd door
de luchtdoelartillerie van Tobroek neer
geschoten.
Een Britsch verkenningsvliegtuig, dat
in de nabijheid van Grotone door luchtaf
weer was getroffen, is in zee gestort. Na
de acties van de beide laatste dagen is
een vliegtuig niet op zijm basis terugge
keerd.
Von Ribbentróp over den toestand.
Tijdens de receptie ter gelegenheid van
den verjaardag van het driemogeridhe-
denpact hield von Ribbentróp een rede.
Sprekende over den strijd in Rusland,
zeide von Ribbentróp dat aan den tegen-
stander op het oogenblik een slag wordt
toegebracht, waarvan hij zich niet meer
zal herstellen.
De mogendheden van het pact van drie
zijn aan het einde van het 2de jaar der
aaneensluiting in elke richting meester
van den toestand.
Een zware strijd kan nog voor ons lig
gen. Wij zijn daarop voorbereid, want
de oorlog in Rusland heeft-de verbonden
legers niet uitgeput, zooals onze vijan
den zeggen, maar ze juist gehard. Op elk
terrein beveiligd, hebben Europa en O.
Azië een sterke positie betrokken. Zij
wachten op Roosevelt, die deze beide we
relden zonder schepen, zonder beproef
de soldaten, zonder steunpunten, zonder
ervaring en zonder tallooze andfere din
gen op een afstand van duizenden mijlen
wil veroveren.
Voor iedere poging om onze werelden
in het Noorden, Westen, Oosten en Zui
den te na te komen zal de vijand met
hetakomben van dooden hebben te be
talen.
Tenslotte gaf von Ribbentróp uiting
aan de rotsvaste overtuiging, dat de tijd
thans definitief werkt voor dè, landen
van het pact van drie.
Militaire gebeurtenissen van groote
beteekénis verwacht.
De Londensche correspondent van het
Zweedsche blad „Aftonbladet" schrijft,
volgens den „Westd. Beobachter", dat
te Londen de opvatting heerscht, dat het
„invasié-seizoen" reeds voorbij is en dat
de Vbrming van een tweede front nu we
gens „force majeure" onmogelijk is. Bo
ven het Kanaal hebben de eerste herfst
stormen gewoed, die gepaard gaan met
hevige stortbuien en krachtigen golfslag.
Boven de kust van Noord-Frankrjjk lig
gen dikke nevelbanken en dat alles leidt
er toe, dat een invasievloot niet kan uit-
loopen.
De tegenwoordige strijd en het begin
van het vierde oorlogsjaar hebben intus-
schen in Turkije geleid tot beschouwin
gen over de vooruitzichten der oorlog
voerenden en"" over den duur van den
strijd. Men is, volgens de Essener „Na
tional Ztg" algemeen'van mieenrng, dat
de komende weken militaire gebeurtenis
sen van groote beteekenis zullen bren
gen en met spanning volgt men den strijd
om Stalingrad.
De regöeringsvorm in Noorwegen.
(D. N. B.). Minister-president Quisling
heeft een rede gehouden over regeerings-
vorm en leiding in Noorwegen.
De toekomstige opbouw van den staat
zal een RLksting als politieke volksver
tegenwoordiging omvatten, alsmede een
kultuur-ting en een economisch ting als
vakorganen. Deze zullen alle drie staats
organen zyn.
Het Riksting zal evenals het vroegere
storting bestaan uit 150 vertegenwoordi
gers en 150 plaatsvervangers. Het zal
geen parlementair college zijn, doch is
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
In het Noordwesten van den Kau-
k a s u s en aan de T e r e k is de vy-
and ondanks taaien tegenstand uit diepe
groepen stellingen verdreven. By den af
weer van een tegenaanval vernietigden
J Duitsche troepen aan de Terek twee vij
andelijke bataljons en maakten vele hon
derden gevangenen. De luchtmacht bom
bardeerde de havens Toeapse en
C h o s t a en beschadigde een vracht
boot met bommen.
In het centrum van Stalingrad heeft
infanterie verscheidene kazemat-instal
laties en blokken huizen bestormd en
drong met steun van duikbommenwer
pers op enkele nieuwe plaatsen tot de
Wolga door.
Ontlastingsaantfallen op het Noorde
lijke grendelfront werden afgeslagen.
Een tankdivisie vernietigde daarbij 24
grooten deels zware pantservoertuigen.
Geconcentreerde luchtaanvallen berok
kenden den bolsjewisten zwaré verliezen.
Formaties Duitsche en Roemeensche ge
vechtsvliegtuigen zétten de verlamming
van den vijandelijken etappedienst op de
spoorwegen in het gebied van de be-
neden-Wolga voort.
Aan het Donfront plaatselijke
geveehtsactiviteit. Ten Noordwesten van
Woronesj weer verscheiden vijande
lijke aanvallen. Bij R z j e f viel de vij
and een sector van het front met sterke
strijdkrachten, gesteund door pantser
voertuigen, opnieuw aan. Deze zware ge
vechten zijn nog gaande.
Ten Zuiden van het Ladogameer
zijn verscheidene vijandelijke aanvallen
onder zware verliezen voor den vijand
afgeslagen en nieuwe concentraties door
gecombineerd vuur van alle wapens on
der deelneming der luchtmacht uiteen
gedreven.
Bij een poging van den vijand-om over
een breed front over de N e w a te trek
ken zijn meer dan 260 booten vernietigd
en een aantal gevangenen gemaakt.
De bolsjewieken hebben gisteren 50
vliegtuigen verloren. Drie eigen toestel
len worden vermist,
In Noord-Afrika hebben Duit
sche gevechtsvliegtuigen Vrijdag een
verrassenden aanval op het Britsche
steunpunt in de Oase Koefra ge
daan. Bommen en schietwapens veroor
zaakten vernielingen en brand in de ver-
sterkings.- en vliegveldinstallaties bene
vens in troepenbarakken.
Duitsche jagers hebben Zaterdag als
escorte en tijdens vrije jacht«zonder eigen
verliezen acht Britsche jagers neerge
schoten. Het vliegveld Heliopolis bij
Cairo yerd in den afgeloopen nacht
met bommen bestookt.
Aan de K a n a a 1 k u s t en by nach-
telijke stoorvluchten in de omgeving van
Noord- en Oostzee zijn vier Britsche ja
gers neergeschoten.
Kapitein Graf, escadrillekapitein by
een jachteskader, heeft Zaterdag zijn
200e tot 202e overwinning in de lucht
behaald.
Britsche luchtaanval ,op Oslo.
(D.N.B.) Omtrent een Britschen
luchtaanval op Oslo deelt hét opperbe
vel van de weermacht het volgende
mede
Even na 4 uur des middags vlogen vier
Britsche bommenwerpers onder bescher
ming van 't laag hangende wolkendek
via Christianssund op Oslo toe 'en wier
pen eenige bommen op het stadsgebied.
Er werd schade berokkend aan huizen en
vier Noren werden gedood. Nog eenige
andere burgers werden gewond. Duit
sche jagers achtervolgden de Britsche
machines en dwongen hen enkele minu
ten nadat zij de bommen hadden laten
vallen tot een gevecht ten westen van
Oslo. Weldra werd de eerste Boston
neergeschoten en volkomen vernietigd.
Een minuut later stortte ook de tweede
Britsche machine neer en brandde vol
komen uit. De derde bommenwerper viel
na enkele treffers brandend omlaag ten
Westen van Oslo, zoodat slechts een en-
bedoeld als politiek forum, dat advisee-
rend en eventueel bevestigend of besluit-
nemend kan optreden.
Gevechten in Noord Nieuw Guinea.
(S. P. T,). Het communiqué van gene
raal Mac Arthur maakt bekend, dat het
in Noord Nieuw Guinea, in de buurt van
Salamaua, is gekomen tot gevechten tus-
schen geallieerde en Japansche troepen.
Het zou den geallieerden na aanvankely-
ken tegenslag gelukt zyn hun stellingen
te heroveren 'en te behouden.
Men beschouwt in Australië „den slag
om Nieuw Guinea" nog immer als „den
slag om Australië''.
„Verschroeide aarde" in Irfd'ië.
(S., P, T.). De Britsche legerleiding in
Indië is voornemens de tactiek der ver
schroeide aarde toe te passen, indien In
dië door Japan zou worden aangevallen,
verklaarde generaal Allan Hartley, de
plaatsvervangende commandant der ge
allieerde strijdkrachten in Britsch-Indië.
Men zal trachten waardevolle machines
en andere voor de oorlogvoering waar
devolle goederen in geval van nood ach
ter- het front te brengen. Mocht men
hierin niet slagen, dan zal alles wat voor
de Japansche oorlogvoering van belang
zou kunnen zyn grondig worden vernield.
BINNENLAND
De gevechten om Stalingrad. Infanterie in stormaanval op Stalingrad.
Ieder huis is een vesting. PK Seiboldt-PBZ-R-P H m
HET RECHT VAN ABOLITIE EN
VAN GRATIE.
Het Verordeningenblad bevat 'n twee
de verordening van den Rykscommissa-
ris voor het bezette Nederlandsche ge
bied, houdende wyziging der verordening
no. 2/1941 betreffende de uitoefening van
het recht van abolitie en van gratie. Op
grond van het decreet van den Führer
betreffende de uitvoering van het recht
van abolitie en van gratie in het bezette
Ned. gebied van 20-12-40 bepaalt deze:
Artikel 1.
(1) de beslissing over de uitoefening
van het recht van gratie behoud ik
voor my:
1. In alle zaken, vallende binnen de
bevoegdheid van het Duitsche Hoogge
rechtshof in het bezette Nederlandsche
gebied.
2. In al die zaken, waarin vóór de
inwerkingtreding der verordening no.
52/1940 betreffende de Duitsche rech-
terlyke macht voor strafzaken een Ne
derlandsche rechter een veroordeeling
ter zake aan een strafbaar feit heeft uit
gesproken, tot de behandeling waarvan
op grond van paragraaf 2 der genoem
de verordening thans de Duitsche ge
rechten bevoegd zouden zyn.
3. In al die zaken, waarvan de Neder
landsche rechter kennis neemt, welke
niet vallen onder het bepaalde onder 2
en ter zake van welke deze rechter een
vrijheidsstraf of vervangende vryheids-
straf van meer dan zes maanden of een
geldboete van meer dan vijftienhonderd
gulden heeft opgelegd, tenzy ik de pro
cedure tot gratieverleening in bepaalde
gevallen aan den secretaris-generaal van
het departement van justitie overdraag.
4. In al die zaken, waarvan de Neder
landsche rechter kennis neemt, welke
niet vallen onder het bepaalde onder 2
en 3 en welke ik in bepaalde gevallen
aanwys.
(2) Hetzelfde geldt ter zake van het
recht van abolitie.
Artikel 2:
(1) Ik draag de uitoefening van het
recht van abolitie en van gratie over
op den secretaris-generaal van het de
partement van justitie voor zoover ik
mij niet in overeenstemming met het be
paalde in artikel 1 de beslissing voorbe
houd.
(2) Indien de secretaris-generaal een
beslissing genomen heeft, staan den ver
zoeker geen rechtsmiddelen tegen deze
beslissing ter beschikking. Ik behoud mij
.evenwel het recht voor in bepaalde ge
vallen beslissingen van den secretaris
generaal te vernietigen of té wijzigen.
Artikel 3:
Alle met deze verordening in tegen
spraak zijnde voorschriften, meer in het
bijzonder de artikelen 14a tot en met 17
van het Nederlandsche Wetboek van
Strafrecht en de artikelen 559 en 560
van het Nederlandsche Wetboek van
Strafvordering, blyven buiten toepas
sing.
Artikel 4:
De voorschriften ter uitvoering van
deze verordening worden by instructie
gegeven.
Dr Max Euwe blijft Nederlandsch
Schaakkampioen.
De beslissing is gevallen en dat reeds
na 6 partyen. Na afloop van dè eerste
partij had niemand dit durven voorspel
len, maar Euwe was in topvorm en heeft
zijn jeugdigen tegenstander daarna geen
kans meer gegeven.
Het was Zaterdagmiddag overvol in
het Nationaal Schaakgebouw toen de 6e
party een aanvang nam. Tot verwonde
ring van velen koos v. d. Hoek de Span
jaard, een opening, die Eifwe wel kan
droomen. Toen v. d„ Hoek dan ook vér-
zuimde tijdig z(jn paard op bl in het
spel te betrekken, maakte Euwe hier
onmiddeliyk gebruik van. Tot „overmaat
van ramp verlóor v. d. Hoek nog een
kostbaar tempo, waarna de kampioen
met een krachtig gevoerden aanval wit
tot overgave dwong.
„Een krachtig applaus beloonde deze
fraaie prestatie.
De stand luidt nu: Dr Euwe 5% p.,
v. d. Hoek ya punt.
F. W. van Vloten blijft burgemeester
van Delft.
De heer F. W. van Vloten, burgemees
ter van Delft, zal in afwyking van het
aanvankelyk genomen besluit zyn
functie blyven waarnemen. In verband
met zijn werkzaamheden als directeur-
generaal van W.H.N. en landelyk leider
van den Ned. Volksdienst, zal de heer
van Vloten zich echter metterwoon in
Den Haag vestigen, aldus meldt de Tijd.
Sigarenproductie stopt op 21 December.
Het einde van de sigarenproductie, dat
men met vrij groote zekerheid kon voor
spellen, is thans in zicht. De „Tijd" ver
neemt, dat op 21 December de sigaren
fabrieken zullen moeten ophouden met
het vervaardigen van dit genotmiddel.
Ook de sigarettenindustrie zal een be
langrijke inkrimping ondergaan, want
slechts het derde deel der fabrieken zal
aan het werk kunnen blyven.
Paling votor arbeiders in vitale bedrijven.
Naar „Het Vad." meldt is van over
heidswege opdracht gegeven, dat
voortaan de arbeiders van vitale be-
dryven in de gelegenheid moeten wor
den gesteld maandelyks een pond pa
ling per hoofd te koopen. Onder arbei
ders moeten worden verstaan allen die
in de betrokken bedryven werkzaam zyn,
zoowel ambtenaren dus als technisch per
soneel.
Vergunning nóódig voor slooping of
verandering van molens.
In het Verordeningenblad is opgeno
men een besluit van de Secretarissen-
Generaal van de Departementen van op
voeding, wetenschap en kuituurbescher
ming, van handel, nijverheid en vissche-
rjj, betreffende de slooping of verande
ring van molens.
Hierin wordt o.m. het volgende ber
paald:
Het is verboden zonder schriftelijke
vergunning van den Secretaris-generaal
van het Departement vai*. opvoeding, we
tenschap en kuituurbescherming of in
stryd-met de aan zoodanige vergunning
verbonden voorwaarden een wind- of
watermolen, welke niet geheel of groo-
tendeels van metaal is vervaardigd, ge
heel of gedeeltelijk te sloopen, voor het
gebruik als wind- of watermolen onge
schikt te maken of in te richten voor an
dere doeleinden dan waartoe hy normaal
is bestemd. Overtreding wordt gestraft
met hechtenis van ten hoogste een jaar
of geldboete van ten hoogste duizend
gulden. Dit besluit treedt heden in wer
king.
Geld voor sportprestaties.
Naar „Het Vad." meldt is een rege
ling in voorbereiding, waardoor het ama
teurs voortaan verboden zal zijn geld
in ontvangst te nemen voor sportpres
taties. Vooral in de schaatssport zal
déze regeling ingrijpende wijzigingen te
weeg brengen.
Directeur Girodienst gaat heen.
Naar de Tel. verneemt heeft de heer
S. J. H. Wesselink ontslag gevraagd als
directeur van den postchèque- en giro
dienst. Dit ontslag is inmiddels reeds
verleend. Vermoedelijk zal de heer Wes
selink op 1 Oct. a.s. den dienst» verlaten.
Het sluiten van kleine stations
op Zondag.
De Nederlandsche Spoorwegen vesti
gen de aandacht van de reizigers er op,
dat vele kleine stations des Zondags al
leen geopend zijn als er treinen behan
deld worden. Wil men dus des Zondags
MAANDAG 28 SEPT. 1942.
Looft den Heere, want onzen God te
psalmzingen fs goed. Psalm 147la.
Zon
op onder
7.34 19.27
Maan
op onder
21.35 11.37
2 Oct. Laatste kwartier.
10 Oct. Nieuwe maan.
op een dergelyk stations zyn rijwiel in
ontvangst nemen, dan raadplege men de
reisgids om te zien, op welken tyd het
station voor de treinbediening geopend
moet zyn. Men komt dan op een tyd,
dat het station geopend is en voorkomt
daardoor teleurstelling.
„DE DAG VAN DEN OUDEN
JEUGDSTORM".
Op het Binnenhof te 's-Gravenhage
kwam Zaterdag de streek 's-Gravén-
hage van de Nationalen Jeugdstorm bij
een om den „dag Van den ouden jeugd
storm" te vieren.
De verschillende, vendels hadden zich
in carré op het plein opgesteld.
Nadat vele autoriteiten, waren aange
komen, verscheen de burgemeester van
Den Haag, Prof. Mr J. Westra in gezel
schap van zijn adjudant, den heer Schulp.
Nadat burgemeester Westra den jeugd
storm met zijn achtsten verjaardag had-
geluk gewenscht en de vendelvlaggen aan
de plaatselyke leiders en leidsters had
uitgereikt, hield hoofdstormer Van Geel
kerken een rede, waarin-hij er aan her
innerde, dat acht jaren geleden de Natio-
I nale Jeugdstorm werd opgericht.
Spr. herdacht hen, die de plicht heeft
geroepen in Rusland. Velen van hen zijn
gevallen, alles gevende voor het vader
land.
Wy zullen, aldus Spr., de jeugd van
ohs volk richten op de toekomst, omdat
wy ze het geloof hergeven in die toe
komst van ons vaderland.
Spr. wil allen leden van den Jeugd
storm op het hart drukken dat zij in hun
uniform en ook zonder, uniform toch in
de eerste plaats zich bewust zyn van de
verplichting, die bet lidmaatschap van
den Nationalen Jeugdstorm hun geeft.
Voor 't kader in den Nationalen Jeugd
storm zegt Spr.weest u bewust van uw
verantwoordelijkheid, dat gij ten allen
tyde uw ouders en uw leider in de oogen
kunt zien, dat gy uw plicht hebt gedaan.
Ten slotte deed Spr. den oproep uit
gaan: Gaat met ons mede in dezen nieu
wen tyd, zooals de Jeugdstorm gaat, vol
vertrouwen en hoop.
Na deze rede, die met het Wilhelmus
werd besloten, had de uitreiking plaats
van de eeredraagteekens, aan stormers
en stohnsters, die hiervoor in aanmer
king kwamen. Ook reikte stamheer van
Hamond eeredraagteekens uit aan ouders
van aan het front gevallen Jeugdstor-
mers.
Op den Grebbeberg had een kransleg-
ging plaats.
Aan deze plechtigheid namen contin
genten stormers en stormsters deel van
streken uit het 'gewest Nedersticht, in to
taal plm. 700, met een muziekgroep, een
vaandelwacht en ook een Rotterdamsch
spreekkoor en zangschaar.
De stafleider Quispel hield hier een
rede.
Moed, eer, trouw, aldus Spr., zijn de
leuzen waarvoor 'de vaderlanders, aan
wier graven wy staan, den dood zijn inge
gaan. Hierna had de kransliegging plaats
Wy beseffen, ging Spr.-daarna voort,
dat dit zwygende heldenkerknof een ant
woord verlangt, dat wij samenvatten in
de beloftenooit meer oorlog, nooit meer
strijd tusschen het Nederlandsche en het
Duitsche broedervolk; in de belofte:
te strijden om een Nederlandsche jeugd,
die nog die karaktereigenschappen in
zich heeft om een goed Nederlander te
„Opzettersmarkt" te Apeldoorn. Nu de bijen van de heide huiswaarts zyn ge
keerd en de honing hebben afgeleverd, worden op verschillende plaatsen in
Gelderland de zgn. „opzettersmarkten" gehouden. Opzetters zyn byenvolken, die
den winter overblijven. Voor de voeding daarvan ontvangt men van overheids
wege 7 K.G. suiker per volk. VNP-Zeylemaker-Pax Holland m