DAGKALENDER
VRIJDAG 25 SEPT. 1942
56e JAARGANG No. 301
Weer een convooi bestookt - Verschillende schepen tot
zinken gebracht - Bergruggen in Kaukasus genomen -
De strijd op Madagascar - Nieuw Japansch offensief.
Bureaux: Lange Vorststraat 70 Goes.
Postrekening no. 44455 Telefoon no. 2438.
Bijkantoor Middelburg: Firma Boekhandel
J. J. FANOY, Nieuwe Burg 26—28 en
Noordweg 155 Telefoon no. 3128.
Abonnementsprijs 2,73 per kwartaal. Week
abonnementen voor Middelburg, Goes en
plaatsen waar een agent is aangesteld 0,21.
Losse nummers 6 cent.
Dir.-Hoofdred.A. DE LANGE GOES.
CHRISTEL IJ K DAGBLAD VOOR ZEELAND
Advertentiën 12 cent per millimeter. Ingezon-
'den mededeelingen 24 cent per millimeter.
Bij contract belangrijke korting.
Kleine advertentiën (maximum 8 regels) van
15 regels 65 cent, iedere regel meer 13 cent.
Diensiaanvragen en dienstaanbiedingen van
15 regels 55 cent, iedere regel meer (max.
8 regels) 11 cent. Onder letter of mottp
10 cent extra.
Adv. in deze rubriek bij vooruitbetaling.
Administrateur (advertentiechef)
B. P. DAVIDSE, Goes.
Vijandelijke vliegtuigen hebben gister
avond mitrailleurvuur gericht op de stad
Trapani en het èiland C o 1 o m b i-
a i a. Er vielen één doode en 9 gewonden.1*
Eenige bommen werden geworpen op den
weg van Gala naar L i c a t a. Bjj
Porto Empedoole is een Britsch toestel,
getroffen door afweergeschut brandend
neergevallen. (De in de laatste alinea
genoemde plaatsen liggen alle op Sicilië.)
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakt bekend:
In bet Noordwestelijk deel van den
Kaukasus heeft infanterie, doeltref
fend gesteund door artillerie en lucht-
wapen, na het overwinnen van taaien vij
andelijken tegenstand, verscheidene do-
mineerende bergruggen bestormd.
Het luchtwapen heeft bovendien felle
bomaanvallen gericht op de haven van j
T o e a p s e. - Daarbij is een vrij groot
schip in brand geworpen en in de kust
wateren een tweede koopvaarder, bene
vens een bewakingsschip beschadigd.
Aan de T e r e k werd in harden strijd
de stad Prisjibskaja ingenomen.
InStalingrad duren de verbitter
de gevechten in de huizen voort. Bij den
afweer van sterke ontlastingsaanvallen
uit het Noorden zijn 34 Sovjettünks ver
nield. De ravitailleering van den vijand
op de spoorlijnen ten Oosten en Westen
van de beneden Wolga en benzineopslag
plaatsen bij Saratow is door het lucht
wapen opnieuw zwaar gebombardeerd.
Ten Noordwesten van Woronesj
zijn nieuwe vijandelijke aanvallen mis
lukt.
In den celïtralen sector zijn eigen
aanvalsondernemingen met succes ver-
loopen. Tegenaanvallen van den vijand
bij R z j e f werden afgeslagen.
In den Noordelijken sector van het
front behaalde een eigen aanval ten Züi-
den van het Ladogameer, ondanks
hardnekkigen tegenstand en vergeefsehe
tegenaanvallen, verdere terreinwinst.
Aan het Oostelijk front zijn giste
ren 62 vijandelijke vliegtuigen neerge
schoten. Twee eigen vliegtuigen worden
vermist.
Britsche vliegtuigen hebben in den af-
geloopen nacht brisant- en brandbommen
geworpen op eenige plaatsen in het
Noordduit sche en De- e n-
sche kustgebied. De bevolking
leed verliezen. Tien Britsche bommenwer
pers werden neergeschoten.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben
in den nacht van 23 op 24 Sept. voor den
oorlog belangrijke doelen in het graaf
schap York in Midden-Engeland gebom
bardeerd.
Zooals in een extra bericht bekendge
maakt is, hebben tusschen Spitsbergen
en IJsland Duitsche duikbooten een kon
vooi aangevallen, dat van Sovjethavens
naar Britsche en Amerikaansche terug
keerde en uit meer bewakingsvaartuigen
dan transportschepen bestond. In hevige,
dagenlange gevechten met de bijzonder
krachtige bewaking brachten onze duik
booten 3 torpedojagers, een hulpkruiser
en 5. transportschepen met een gezamen-
lijken inhoud van 50.000 brt. tot zinken.
Twee andere schepen werden door tor
pedotreffers zwaar beschadigd.
Op den Atlantischen Oceaan, voor
Afrika en in de Caribische Zee brachten
andere duikbooten uit konvooien en bij
den strijd tegen de afzonderlijk varende
schiepen 13 vijandelijke koopvaardijsche
pen met een gezamenlijken inhoud van
75.000 brt. alsmede een korvet tot zin
ken.
Hierdoor heeft de vijandelijke scheep
vaart in de laatste vier dagen opnieuw
19 schepen met een gezamenlijken in
houd van 125.000 brt. en bovendien drie
torpedojagers en een korvet verloren.
Italiaansch weermachtsbericht.
Bedrijvigheid van artillerie en verken
ningselementen aan het Egyptische front
Op de Middellandsche Zee tijdens een
aanval, waartoe pogingen waren onder
nomen door vijandelijke torpedovliegtui
gen, op een van onze konvooien, dat on
gedeerd zijn route vervolgde, zijn twee
toestellen in zee neergeschoten door het
afweergeschut van de escorte.
Duitsche jagers hebben 2 Spitfires
neergeschoten,- een boven Malta en een
boven Kreta.
Generaal von Kleist.
(S.P.T.). Van Russische zijde is het
bericht verspreid, dat de luitenant-gene
raal von Kleist aan het Oostelijk front
is gesneuveld. Reeds Zondag is dit be
richt door het Duitsche opperbevel te
gengesproken. In verscheidene buiten-
landsehe bladen, vooral in de neutrale
landen, houdt men niettemin aan de Rus
sische verklaring vast. In veroand hier
mede is te Berlijn heden het bericht ten
tweeden male, thans door bevoegde mili
taire en politieke zijde, met beslistheid
tegengesproken.
Twee nieiuwe Engdlsche
slagschepen in dienst.
De buitenlandsche correspondenten te
Londen vermelden volgens de Rh. Westf.
Ztg. het bericht, dat de Engelsche mari
ne belangrijke aanwinsten heeft geboekt.
Maandagavond is aan de corresponden
ten medegedeeld, dat twee zusterschepen
van de „Prince of Wales", de „Anson"
en de „Howe" zijn voltooid en in dienst
zijn gesteld. (Hiermede is deze klasse van
vjjf slagschepen van 35.000 ton voltooid.)
De nieuwe slagschepen hebben een
hoofdbewapening van 10 kanonnen van
35.6 cm van zeer moderne makelij, wel
ke grootere gevechtskracht moeten heb
ben dan de oude 38 cm kanonnen.
De strijd op Madagascar.
(D. N. B.). Naar Reuter op grond van
een Radiobericht uit de hoofdstad van
Madagascar, Tananarive, meldt, zijn de
Britsche troepen Woensdag om 17 uur
plaatselijken tijd Tananarive binnenge
rukt.
Japansch offensief tegien
Tsjoengking: hervat.
De Japanners hebben na een pauze van
eenige maanden het offensief tegen Chi
na hervat, meldt S.P.T. uitTsjoengking.
Het is ditmaal gericht tegen de provincie
Joenan. Ten minste twieie divisies hebben
de grens tusschen Burma en Joenan over
schreden en rukken thans op in de rich-
ring van de stad Tsjenkang. Verder
wórdt nog melding gemaakt van Japan-
sche troepenbewegingen in het voorma
lige Fransch-Indo-China.
BINNENLAND
Extra aardappelen en peulvruchten
voor werkloozen.
Indertijd heeft de secretaris-generaal,
van binnenlandsche zaken aan de burge
meesters medegedeeld, dat de opbrengst
van van gemeentewege geteelde gewas
sen kan worden ter beschikking gesteld
van inrichtingen tot verzorging van
weezen en andere jeugdige personen,
alsmede van armlastigen en werkloozen
met groote gezinnen. De secretaris
generaal wijst er op, dat dit alleen van
toepassihg is op de teelt van voedings
gewassen in parken en plantsoenen en
op braakliggende gronden. De opbrengst
van gronden, die reeds voorheen als
cultuurgrond in gebruik waren, is echter
in beginsel aan den leveringsplicht on
derhevig.
Ten aanzien van de bestemming van
de geteelde gewassen heeft de secre
taris-generaal van landbouw en vissche-
rij thans het volgende bepaald:
Indien van gemeentewege aardappelen
worden geteeld, kan de gemeente met
ingang van 1 September gedurende acht
maanden, per maand en per persoon
Hoos?p NW?16 vIooteenheden tiJdens een patrouillevaart voor de kust in het
wat te II J001" de manschappen, die geen wacht hebben, is er altijd
te doen. Aardappelen schillen op het achterdek. PK Taureg-PBZ-P H m
6 kg. aardappelen extra vertrekken aan
a) kinderen tusschen 10 en 21 jaar in
ter plaatse gevestigde gestichten van
sociale zorg of liefdadigheid;
b) armlastigen en steuntrekkenden,
wier gezin uit ten minste drie personen
bestaat.
Indien meer aardappelen beschikbaar
komen dan voor deze verdeeling be-,
noodigd zal zijn, zal het meerdere moe
ten worden ingeleverd.
Dezelfde groepen van personen komen
in aanmerking voor een verstrekking
van peulvruchten, geteeld op gronden
welke voorheen niet als cultuurgrond in
gebruik waren. De uit te reiken hoeveel
heid zal ten hoogste 2 kg. per persoon
voor het geheele seizoen bedragen. De
overblijvende hoeveelheden moeten wor
den ingeleverd.
Dag van den ouden Jeugdstorm.
Ter gelegenheid van de herdenking
van den dag van den ouden jeugdstorm
op morgen, zal in het geheele land een
zelfde feestprogramma afgewerkt wor
den.
De radio opent het programma des
morgens om kwart over acht over den
zender Hilversum H met Jeugdstorm-
zang en marschmuziek.
In Den Haag vindt vervolgens om 10
uur een plechtigheid plaats bij het graf
van Peter Ton. Van 121 uur wordt dé
schooljeugd verrast. Om half 3 verza
melen overal in den lande de streken
zich op een daarvoor geëigende plaats
in stad en dorp en stellen zich op voor
het aanhooren van de rede, die de hoofd-
stormer C. van Geelkerken voor de mi
crofoon zal uitspreken.
Direct hierna plechtige uitreiking van
de eeredraagteekens aan hen, die daar
voor in aanmerking komen, gevolgd door
een marsch met een défilé voor den bur
gemeester.
Op het moment dat de hoofdstormer
zijn rede aanvangt, wordt op den Grebbe-
berg een krans gelegd op het graf van
een Düitschen en een Nederlandschen sol
daat, waarna de stafchef van den Na-
tionalen Jeugdstorm, opperbanheer C.
Quispel, een rede zal uitspreken.
Des avonds houdt iedere Streek een
kameraadschapsavond.
Verdere reorganisatie van bestuur
op Java.
S.P.Tfmeldt uit Tokio aan „De Tijd"
Het militaire bestuur van Java heeft
het eiland, inclusief Madoera, in zeven
tien provincies ingedeeld, zoodat hier
mede de vroegere indeeling in twee en
twintig residenties vervalt. Buiten de
provincies bestaan nog twee sultanaten
en het stadsgebied van Batavia. Ook de
centrale van het militair bestuur is ge
organiseerd. Thans is dit bestuur ver
deeld in zeven hoofdafdeelingen tegen
vroeger vier. De eerste hoofdafdeelin
gen waren die voor algemeene aangele
genheden, financiën, economie en ver
keer. De nieuwe zijn die voor justitie en
cultureele aangelegenheden terwijl bin
nenkort met de vorming van de zevende
hoofdafdeeling, die voor politie zal wor
den begonnen. Hiermede is de bestuurs
organisatie van het eiland Java als vol
tooid te beschouwen.
Prot. Chr. Reclasseeringsvereeniging.
De jaarlijksche algemeene vergadering
van de Prot. Chr. Reclasseeringsvereeni
ging zal Maandag 28 Sept. a.s. in Kras-
napolsky te Amsterdam onder presidium
van prof. dr H. Dooyeweerd, hoog
leeraar aan de Vrije Universiteit, gehou
den worden.
In de morgenvergadering komen de
huishoudelijke zaken aan de orde, w.o.
de verkiezing van twee leden van het
hoofdbestuur wegens periodieke aftre
ding van ds E. B. Couvée te Utrecht en
mr dr J. Donner te 's Gravenhage, die
beiden herkiesbaar zijn.
In de middagvergadering zal als refe
rent optreden ds W. M. Ie Cointre,
Geref. predikant te Bergen op Zoom,
met het onderwerp: „fcet religieuze ka
rakter van onzen reclasseeringsarbeid".
z Stichting tot behoud van waardevol
volksgoed.
De Secretaris-Generaal van het De
partement van Opvoeding, Wetenschap
en Kultuurbeseherming heeft een bedrag
van 50.000 gulden afgezonderd om daar
mede in het leven te roepen de te 's-Gra-
venhage gevestigde stichting tot behoud
van waardevol volksgoed.
Deze stichting heeft ten doel waarde
volle voorwerpen van Nederlandsche
volkskunst of producten van typisch
Nederlandsch ambacht voor het Neder
landsche volk te behouden.
Zij tracht dit doel te bereiken door
aankoop van daarvoor in aanmerking
komende voorwerpen en het aanvaarden
van schenkingen van dergelijke voor
werpen. De geldmiddelen der stichting
bestaan uit het kapitaal, waarmede zij
is opgericht, subsidies van rijk, provin
cies en gemeenten, renten van belegde
gelden, schenkingen, legaten en erfstel-
lingen en eventueels andere inkomsten.
Voor de eerste maal bestaat het be-
1 stuur uit de volgende personen: Ir H.
BONNEN VOOR VOEDINGS
MIDDELEN.
27 Sept. tot en met 3 Oct. 1942.
49 A brood 4 rants, brood of gebak.
49 B brood V2 rants, brood of gebak.
49 beschuit1 rants, beschuit, brood
of gebak.
49 A vleesch1 rants, vleesch of vl.w.
49 B vleeschrants, vleesch of vl.w.
49 A aardapp. 2 kg aardappelen.
49 B aardapp. 1 kg aardappelen.
49 melkJL% liter melk.
1-52, 2-52 res. 1% liter taptemelk.
49 tabak1 rants, tabak1).
Van 6 Sept. tot en met 3 Oct. 1942.
382 algem. 1 kg. suiker.
383 algem. 500 gram jam.
384 algem. 250 gram peulvruchten.
385 algem. 250 gram gort.
386 algem. 100 gram vermicelli.
387 t/m 389 alg. 100 gram kaas.
392 t/m 395 alg. 1 rants, bloem, brood of
gebak.
4-49, 4-50 res. 250 gram rijst.
46, 47 versn.100 gram chocolade.
48, 49 versn.100 gram suikerwerk.
390 algem. 250 gr. koffiesurrogaat.
13 Sept. tot en met 11 Nov. 1942.
2-61, 2-62 reserve 1% rants, boter.
3-61, 3-62 reserve rants, boter.
4-61 reserve rants, boter.
Bijzondere rantsbentert.^
6 Sept. tot eri| met 3 Oct. 1942.
377 algem.... 100 gr. chocolade of sui
kerwerk.
Diverse artikelen.
22 Aug. tot en met 31 Oct. 1942.
02 petroleum2 liter petroleum.
11 Mei tot en met 31 Dec. 1942.
01 bv, 02 bv, 03 bv, 04 bv en 05 bv:
één eenheid vaste brandstoffen.
Tot en met 30 April 1943.
01, 02, 03, 04 KF Brandstoffen, bonnen
één eenheid le t/m 4e periode: 1 een
heid brandstoffen (geen anthraciet).
16 Aug. tot en met 30 Sept. 1942.
370 algem. 1 rants, zeep.
371 algem. 250 gr. waschpoeden.
M eenh.zeep 1 rantsoen zeep.
M waschpoeder 1 rants, waschpoeder.
M toiletzeep 75 gr. toiletzeep 80 pet.
1 Sept. tot en met 31 Dec. 1942.
M textiel
(mannen) 45 gr. scheerzeep.
De geldigheidsduur van de volgende
bonnen is verlengd:
Tot en met-Woensdag 30 Sept.: 335,
336 Algemeen (Zeep), L-Zeep, L-Toilet-
zeep.
De volgende bonnen zijn binnenbort
niet meer geldig:
Na Zaterdag 26 Sept.: 48 brood, be
schuit, vleesch, aardappelen, melk, ta
bak, cigaretten; 51 reserve (taptemelk).
De bonnen, waarvan de geldigheids
duur op Zondag begint, mogen op den
daaraan "voorafgaanden Zaterdag wor
den gebruikt, met uitzondering van den
bon voor vleesch, vleeschwaren en aard
appelen.
VRIJDAG 25 SEPT. 1942.
De Heere opent de oogen der blin
den; de Heere richt de gebogenen op; de
Heere heeft de rechtvaardigen lief.
Psalm 146: 8.
Zon
op onder
7.29 19.34
Maan
op onder
20.15 8.11
x) Mann. personen van 18 j. en ouder.
J. van Houten, raadadviseur voor volks
ontwikkeling en volkskuituur aan het
Departement van opvoeding, wetenschap
en kuituurbescherming, voorzitter; S. J.
Bouma, directeur van het Rijksmuseum
voor volkskunde „Het Nederlandsche
openluchtmuseum", secretaris-penning
meester; Ir W. F. van Heemskerck Due-
ker, plaatsvervangend voorzitter en Mr
A. L. Tromp, ambtenaar bij het Depar
tement van Volksvoorlichting en Kun
sten.
Arbeidsdienst.
Tot dusver gold de bepaling, Aat de
ongehuwde personen, tusschen 18 en 22
jaar, die aangesteld zijn in openbaren
dienst of bij het bijzonder onderwijs of
die voor 1 Januari 1943 aangesteld
worden, op straffe van ontslag, vóór 1
Juli 1944 hun arbeidsdienstplicht moe
ten hebben vervuld.
Door een wijziging van het arbeids-
dienstplichtbesluit is deze categorie van
personen thans beperkt tot de personen,
die den leeftijd van 18 jaar, doch niet
dien van 20 jaar hebben bereikt.
N.V. Algemeen Nederlandsch Persbureau
opgericht.
Blijkens de „Ned. Staatscourant" van
23 September 1942 is opgericht de N.V.
Algemeen Nederlandsch Persbureau
(A.N.P.), te 's-Gravenhage, door dr C.
G. Ströhm, vertegenwoordiger van het
D.N.B. te Berlijn, te 's-Gravenhage, han
delende als lasthebber van dr H. Boll-
mann, te Berlfln en van dr G. Albrecht,
id., resp. plaatsvervangend Geschafts-
führer en Geschaftsführer van het
D.N.B., gevestigd te Berlijn en door den
heer A. J. W. Karll, koopman te 'sGra-
2 Oct. Laatste kwartier,.
10 Oct. Nieuwe maan.
DE NEDERLANDSCHE GE-INTER
NEERDEN IN BRITSCH-INDIE.
Aan verwanten, vrienden en kennissen
van in Britsch-Indië geïnterneerde Ne
derlanders wordt verzocht om van de
ontvangst in het verleden of de toe
komst van brieven' uit Ramgarh,
Bombay of elders, onder vermelding van
datum van afzending en van plaats van
herkomst, mededeeling te willen doen
aan den gemachtigde van den leider der
Nationaal Socialistische Beweging der
Nederlanden voor Indische Zaken, Zee
straat 76, Den Haag.
venhage, handelende in zijn hoedanig
heid van directeur der „N.V. Balo", te
's-Gravenhage.
De vennootschap heeft ten doel het
uitgeven, verspreiden en in den handel
brengen van persberichten en correspon
denties en de uitvoering en behandeling
van alle daarmee verband houdende
zaken in binnen- en buitenland en voorts
het deelnemen in soortgelijke en daar
mee in verband staande ondernemingen.
Speciaal zal de N.V. het bedrijf voort
zetten van de stichting „Het Algemeen
Nederlandsch Persbureau", te 's-Gra
venhage.
Het kapitaal bedraagt f350.000, ver
deeld in 350 aandeelen, ieder groot
f 1000.
'Van de aandeelen zijn genomen:
Door het D.N.B. 179 aandeelen en
door de „N.V. Balo" 171 aandeelen.
Voor de eerste maal wordt benoemd
tot directeur de heer J. J. Sterkenburg
te 's-Gravenhage.
Verkoop of aflevering van trouwringen.
Dezer dagen hebben wjj gemeld, dat
tot de instelling van een goud- en zil-
verregister is besloten, waarbij o.a.
wordt bepaald, dat fabrikanten, groot
handelaars en kleinhandelaars in een
door of vanwege den directeur van het
Rijksbureau voor non-ferro metalen ge
nummerd en gewaarmerkt register aan-
teekening moeten houden van alle trans
acties met goud- en zilverwerken, oud
goud en oud-zilver,.
In verband hiermede is de goud- en
I zilverbeschikking gewijzigd. Hieruit
blijkt o.a. dat verkoop of aflevering van
trouwringen zonder inlevering van oud
goud is toegestaan, mits door den af
nemer een bewijs van zijn ondertrouw,
afgegeven door de bevoegde instantie,
wordt overgelegd. Ten bewijze van den
verkoop of de aflevering van trouwrin
gen is de leverancier verplicht op het
bewijs van ondertrouw een desbetref
fende gedateerde aanteekening te stel
len en deze te voorzien van zijn firma
stempel en handteekening. Het is verbo
den op een bewijs meer dan twee trouw
ringen te verkoopen.
Euwe pion voor in vierde partij.
De vierde partij, die Donderdagavond
in het Nationaal Schaakgebouw te Den
Haag werd gespeeld, was weder een En-
gejsche partij. De) theoretische paden
werden direct verlaten, zoodat beide
spelers voor het openingsstadium zeer
veel tijd gebruikten. V. d. Hoek kreeg
een prachtige stelling, maar door een
zeer omzichtige verdediging van zwart
belreikte de jeugdige Amsterdammer
geen voordeel. Toen hij bij den 14den zet
een steek liet vallen, bevrijdde Euwe op
listige wijze zijn stelling. Het nu vol
gende gedeelte behandelde dr Euwe zeer
sterk, hetgeen hem tenslotte een pion
opleverde, echter ten koste van raads-
heeren van ongelijke kleur. Na het ver
strijken van den speeltijd werd de partij
na 47 zetten afgebroken. Dr Euwe heeft
nog steeds een pion meer, maar winst
is nog zeer problematisch. De stand
luidt nu: dr Euwe 2y2, A. J. v. d. Hoek
y2 punt.
ENGELSCHE VLIEGERS BOVEN
NEDERLAND.
DEN HAAG. (A.N.P.) In den nacht
van Woensdag op Donderdag hebben
Britsche vliegers door het lukraak uit
werpen van brisant- en brandbommen
in een kleine plaats in het Noorden des
lands min of meer zware schade aange
richt aan huizen. De burgerbevolking
leed doo£ deze zinlooze aanval het ver
lies van acht dooden en een aantal resp.
zwaar en licht gewonden.
Vjjf personen worden vermist.