JW
siting
Me
'zelinge
DAGKALENDER
van
DINSDAG 22 SEPT. 1942
56e JAARGANG No. 298
azelinge.
NE EL.
De cultuurtechnische dienst.
Tarek en Wladlmlrovskl genomen - Ver
bitterde straatgevechten te Stalingrad - De
vernietiging der Brltsohe oonvoolen.
RG. -^jg
Bureaux: Lange Vorststraat 70 Goes,
Postrekening no. 44455 Telefoon no. 2438.
Bijkantoor Middelburg: Firma Boekhandel
J. J. FANOY, Nieuwe Burg 20—28 en
Noordweg 155 Telefoon no. 3128.
Abonnementsprijs 2,73 per kwartaal. Week
abonnementen voor Middelburg^ Goes en
plaatsen waar een agent is aangesteld 0,21.
Losse nummers 6 cent.
Dir.-Hoofdred.A. DE LANGE GOES.
CHRISTEL IJ K DAGBLAD VOOR ZEELAND
Advertentlën 12 cent per millimeter. Ingezon
den mededeelingen 24 cent per millimeter.
By contract belangrijke korting.
Kleine advertentiën (maximum 8 regels) van
15 regels 65 cent, iedere regel meer 13 cent.
Dienstonvragen en dienstaanbiedingen van
15 regels 55 cent, iedere regel meer (max.
8 regels) 11 cent. Onder letter of motto
10 cent extra.
Adv. in deze rubriek b|j vooruitbetaling.
Administrateur advertentiechef
B. P. DAVIDSE, Goes.'
ns
en
ebruikte GYM-
JEN, maat 42
Boekh. FANOY,
Vliddelburg.
N TE KOOP,
J. WISSE, B 9,
MELKKAR in
Wagenmakerij
ARIGE VAAR-
lLF en SPEEN-
v. d. BOSSE,
NKERBRUINE
REGENMAN-
isschen Goes en
eer. Gaarne te-
adres: Colijns-
)OP:
VAGEN.
Aagtekerke.
<STER, 2 mid-
an 2 tot 5 uur.
1STBODE ge-
WISSE, San-
en.
UISHOUDSTER
Veersche Sin-
'g-
raagd. M. J- v-
Vorststraat 48,
gevraagd: flink
:h te vervoegen
DONNER, Ter-
;s.
Le Cointre N.V-
Reeds verschillende malen hadden de
Zeeuwsche landbouwers de laatste ja
ren gelegenheid den directeur van den
cultuur-technischen dienst, Ir F. P.
Mesu, een oud-Zeeuw, te hooren spreken
over dezen dienst en over de ruilverka
veling. Zoo heeft de heer Mesu een
groot aandeel gehad in het ontwerpen
van de belangrijke werken in den polder
Kruiningen en daarover de noodige
voorlichting aan ingelanden van dien
polder gegeven.
Dezer dagen heeft de heer Mesu een
radio-lezing gehouden over „Meer grond
voor onze jonge boeren, taak en doel van
den cultuur-technischen dienst". Uit
deze lezing bleek wederom, van hoe
groot belang voor onze bodemcultuur
genoemde dienst is.
De taak en het doel van den Cultüür-
technischen Dienst is n.l. de productivi
teit van onzen bodem zoo hoog mogelijk
op te voeren door uitvoering van cul
tuurtechnische maatregelen of bevorde
ring daarvan; hieronder vallen ontgin
ning van woeste gronden, inpolderingen
en droogmakerijen, normalisatie van be
ken, polderbemaling, draineering, het
verwijderen of breken van slechte of on-
doorlatende lagen op reeds in cultuur
z|jnde gronden, ruilverkaveling, enz.
Sommigen denken, dat ontginning van
heidegronden voor het overgroote deel
geschiedt door overheids- of semi-over-
heidslichamen. Dit is echter onjuist. Ze
heeft voornamelijk plaats door particu
liere eigenaren.
Daar de voorraad woeste grond door
ontginning snel vermindert, mag ver
wacht worden, dat na betrekkelijk kor
ten tijd de voorraad vrijwel zal zijn uit
geput. Tot de cultuurtechnische werken
behoort echter ook verbetering van
reeds in cultuur z|jnde gronden.
Reeds in 1917 wees de toenmalige'di
recteur-generaal van den landbouw,1 dr
P. van Hoek, erop, dat honderdduizen
den hectaren tengevolge van de onvol
doende beheersching van den waterstand
veel te geringe opbrengsten hadden.
Sindsdien is er weliswaar zeer veel ver
beterd, maar de toestand in vele polders
en, waterschappen laat nog veel te wen-
schen over.
Het gevolg hiervan is, dat in deze pol
ders vele perceelen, die overigens zeer
geschikt zijn voor bouwland, niet kun
nen worden gescheurd, omdat de water
stand te hoog is of onvoldoende wordt
beheerscht. Strenger toezicht van den
provincialen waterstaat met "snel en
krachtig ingrijpen van overheidsz|jde,
wanneer laksheid wordt geconstateerd,
zal noodig z|jn.
Naar het oordeel van Ir Mesu zullen
reusachtige werken, die vele tientallen
millioenen guldens vereischen, noodig
blijken om het gevaar van de verzilting
onzer Hollandsehe binnenwateren te
keeren en den tuinbouw in de bedreigde
streken voor ondergang te behoeden.
De ruilverkaveling is enorm gegroeid
sinds de invoering van de Ruilverkave-
lingswet in 1924. Bij ruilverkaveling
worden niet alleen de perceelen, die aan
één eigenaar toebehooren tot een betere
samenvoeging gebracht, maar wordt ook
zorg gedragen voor een behoorlijk we
gennet en goede afwatering. Ook wor
den de nieuwe toégewezen kavels desge-
wenscht in ontgonnen of verbeterden
toestand opgeleverd.
Het zwaartepunt van den cultuurtech-
nischen dienst en de taak van de cul
tuurconsulenten ligt door genoemd al
zijdig karakter van de ruilverkaveling
daarom steeds meer bij dezen vorm van
grondverbetering. De practijk wijst dit
reeds uitde dienst zal zich hierop moe
ten instellen.
Uit dit beknopte resumé blijkt dui
delijk, dat wij onder Gods zegen van den
cultuur-technischen dienst nog veel mo
gen verwachten voor een intensiever en
doelmatiger bewerking van onzen Neder-
landschen bodem.
BEKENDMAKING.
Het Bureau van den Weer
machtsbevelhebber in Nederland
deelt het volgende mede:
Herhaaldelijk is geconstateerd,
dat burgers de plaatsen naderen,
waar vijandelijke vliegtuigen zijn
neergestort of waar vliegtuig-
onderdeelen verspreid liggen, om
zich uitrustingsstukken of voor
werpen toe te eigenen.
Hiertegen wordt dringend ge
waarschuwd. Wie zich n.l. uitrus
tingsstukken van v|jandel|jke vlie
gers, of onderdeelen of instrumen
ten van vijandelijke vliegers, toe
eigent, en daardoor voorwerpen,
die tot den in de lucht behaalden
buit behooren, aan de Duitsche
weermacht onttrekt, onverschillig
of er sprake is van zaken die als
onbeteekenend voorkomen, begun-,
stigt hierdoor den vijand en kan
met den dood gestraft worden.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
Aan de T e r e k werden na het over
winnen van het moeilijke en met m|jnen
bezaaide terrein de belangrijke, door
den vijand taai verdedigde steden Te-
rek en Wladimirowskii stor
menderhand genomen.
In enkele stadsdeelen van Stalin
grad, dat de vijand door het aanvoeren
van nieuwe strijdkrachten wanhopig
tracht te behouden, zijn, nog verbitterde
straatgevechten aan den gang. Her
nieuwde ontlastingsaanvallen op de
grendelstelling ten Noorden der stad
stortten met vele verliezen ineen.
Bij S a r a t o f wierp de luchtmacht
opslagplaatsen van vloeibare brandstof
aan de W o 1 g a in brand.
Ten Noordwesten van Woronesj
mislukten opnieuw verscheidene vijan
delijke aanvallen.
Ook ten Zuidoosten van het Ilmen-
m e e r en ten Zuiden van het Lado-
gameer werden herhaalde aanvallen
van de bolsjewisten door het samenge
bundelde vuur van alle wapens met zwa
re, bloedige verliezen afgeslagen. De
luchtmacht bracht op het Ladogameer
een vrachtschip tot zinken. Een ander
schip werd beschadigd en een bewa
kingsvaartuig werd in brand geworpen.
Duitsche gevechtsvliegtuigen bestook
ten gisteren in de Dwinabaai bij Ar
changel ondanks bijzonder moeilijke
weersomstandigheden de overblijfselen
van het groote Engelsch-Amerikaansche
konvooi. Drie koopvaardijschepen wer
den verscheiden malen getroffen.
In Noord-Afrika vielen forma
ties van de Duitsche luchtmacht vijan
delijke strijdkrachten aan het El-Ala-
mein-front en in het Zuidelijke woestijn
gebied met bommen en de boordwapens
aan: Vier Britsche jagers werden in
luchtgevechten neergeschoten.
In de periode van 9 tot 20 Septem
ber verloor de Britsche luchtmacht 189-
vliegtuigen, waarvan 46 boven de Mid-
dellandsche Zee en in Noord-Afrika. In
dezelfde periode gingen in den strijd te-
j gen Groot-Brittannië 22 eigen vliegtui
gen verloren.
Tijdens de gevechten in het gebied
van Stalingrad schoot een Poinmersch-
West-Pruisische gemotoriseerde infan-
terie-divisie bij den succesvollen afweer
van sterke ontlastingsaanvallen van den
vijand op een dag 129 bolsjewistische
tanks stuk.
Italiaansch weermachtsbericht.
Gisteren heeft de luchtmacht van de
As doeltreffend formaties gemotoriseer
de strijdmiddelen yan den vijand aan het
Egyptische front met bommen
en boordwapens aangevallen. Talr|jke
voertuigen geraakten in brand. Duitsche
jachtvliegtuigen schoten in luchtge
vechten vier v|jandel|jke vliegtuigen om
laag.
Britsche vliegtuigen bombardeerden
T o b r o e kVijandelijke vliegtuigen
beschoten met machinegeweren en lieten
bommen vallen op eenige bewoonde cen
tra van de provincie Agrigento
(Sicilië), maar maakten geen slachtof-
f GTS.
DE VERNIETIGING
DER KONVOOIEN.
Door de geweldige catastrofe, welke
zich in de afgeloopen week wederom aan
een Britsch konvooi, dat voor Sowjet-
Rusland was bestemd, heeft voltrokken,
zijn de geallieerde scheepsverliezen op
de Noordelijke IJszeeroute dit jaar reeds
tot millioen brt. gestegen.
De konvooislag, waarvan het Duitsche
opperbevel thans in een extrabericht
melding maakte, brengt het totaal der
geallieerde scheepsverliezen op de Noor
delijke route op 730.000 brt., waaronder
60.000 brt. zijn begrepen van tot zinken
gebrachte schepen, welke afzonderlijk
voeren.
Ter illustratie van de beteekenis van
deze Duitsche successen ter zee wordt er
van militaire z||de op gewezen, dat
200.000 brt. in staat is een hoeveelheid
oorlogsmateriaal te vervoeren, waarmee
een leger van 50.000 man volledig kan
worden uitgerust, met geweren zoo goed
als met wapenen van het zwaarste kali
ber. De totale verliezen aan scheepsruim-
te, welke de geallieerden tot nog toe op
weg naar de Sovjet-Unie hebben geleden,
houden dus in, dat ongeveer
200.000 man aan Sovjettroe
pen van wapens verstoken
zijn gebleven.
Door dit jongste optreden der Duit
sche strijdkrachten tegen de vijandelijke
ravitailleeringsscheepvaart is het totaal
der tot zinken gebrachte vijandelijke
scheepsruimte sinds 7 September, dus in
14 dagen tijd, reeds tot 720.000 ton ge
stegen, hetgeen op zichzelf reeds een re
cord beteekent.
Geen staking der Finsch-
Russische vijandelijkheden.
De Finsche regeering heeft in den loo"p
van Zondag een bericht van het Engel-
sche nieuwsagentschap Reuter tegenge
sproken, waarin een weergave van een
verklaring van den Finschen gezant in
Washington, Hjalmar Proopo, is gepubli
ceerd.
De Finsche gezant had n.l. gezegd, dat
Finland geen agressieve bedoelingen
heeft. Het bericht van Reuter luidde
echter aldus„De gezant van Finland in
de Ver. Staten heeft verklaard, dat Fin
land geneigd is de v|jandel|jkheden met
de Sovjet-Unie te staken op voorwaarde
dat er garanties voor de veiligheid van
het land zullen worden gegeven". In het
Finsche dementi wordt gezegd, dat van
deze Reuter-mededeeling geen woord
waar is.
Pétairr stfeltl vacantle uit.
Maarschalk Pétain heeft zijn voorgeno
men vacantie, die gisteren een aanvang
zou nemen, uitgesteld. Hij heeft een lang
onderhoud met Laval gehad.
Wilkie te Moslkou.
De bijzondere gezant van president
Roosevelt, Wendell Wilkie, is volgens een
bericht van Radio-Moskou na afloop van
zijn besprekingen met Sovjet-Russische
regeeringsinstanties in Koebisjef, voor
een kort bezoek in Moskou aangekomen,
meldt S. P. T.
Eenige uren nadat Wilkie in Moskou
was aangekomen, arriveerde daar ook de
militaire deskundige van de Ver. Staten,
generaal Bradley.
De Engelsche nieuwsdienst meldt uit
Moskou: Wilkie brengt een persoonlijke
boodschap van president Roosevelt voor
Stalin mede. Wilkie verklaarde, dat het
tweede front voor de bevolking van de
Sovjet-Unie bijna tot het symbool is ge
worden, waarop zij van de zijde van En
geland en de Vereen. Staten aanspraak
meent te kunnen maken. Wel vijftig maal
heeft men hem naar het tweede front ge
vraagd.
Ten aanzien van het front b|j Stalin
grad verklaarde Wilkie, dat dit evengoed
een Engelsch, een Amerikaanseh als een
Russisch front is.
Japansich offensief op de
Salomonseilanden te verwachten.
Volgens door S. P. T. te Washington
ontvangen mededeelingen van het Ame
rikaansehe ministerie van marine z|jn in
de omgeving van de Salomonseilanden
nieuwe sterke Japansche strijdkrachten
gesignaleerd. In Amerikaansehe militai
re kringen brengt men dit in verband
met een te verwachten offensief tegen de
Amerikaansehe landings-iexpeditie op het
eiland Guadaleanar.
Volgens een communiqué van het ge
allieerde hoofdkwartier in den Zuidwest
Pacific zouden Amerikaansehe bommen
werpers een aanval hebben gedaan op de
Japansche vloot. Daarbij zouden op twee
slagschepen voltreffers zijn geplaatst.
Pantser-grenadiers, die bij den strijd aan het Oostelijk front een belangrijke
rol vervullen, b|j een aanval op de versterkingen voor Stalingrad.
PK Klinktzsch-Atl-H-P H m
BONNEN VOOR VOEDINGS
MIDDELEN.
Vftff 20 tot onl met 26 Sopt, 1942.
48 A brood 4 rants, brood of gebak.
48 B brood Va rants, brood of gebak.
48 beschuit1 rants, beschuit, brood
of gebak,
48 A vleesch1 rants, vleesch of vl.w.
48 B vleesch ya' rants, vleesch of vl,w.
48AAardapp. 2 kg aardappelen.
48 Baardapp. 1 kg aardappelen.
48 melk1% liter melk.
1-51, 2-51 reserve 1% liter taptemelk.
48 tabak1 rants, tabak.
48 cigaretten 1 rants, cigaretten.3)
Van 6 Sept. tot en met 3 Oct. 1942.
382 algem. 1 kg. suiker.
383 algem. 500 gram jam.
384 algem. 250 gram peulvruchten.
385 algem. 250 gram gort.
386 algem. 100 gram vermicelli.
387 t/m 389 alg. 100 gram kaas.
392 t/m 395 alg. 1 rants, bloem, brood of
gebak.
4-49, 4-50 res. 250 gram r|jst.
46, 47 versn.100 gram chocolade,
48, 49 versn.100 gram suikerwerk.
390 algem. 250 gr. koffiesurrogaat.
13 Sept. tot en met 24 Sept. 1942.
47 botery2 rants, boter.
47 vet rants, boter.
13 Sept. tot en met 1 Nov. 1942.
Nader aan te wijzen: y2 rants, boter.
Bijzondere rantstoenlert.
6 Sept. tot ert met 3 Oct. 1942.
377 algem.100 gr. chocolade of sui
kerwerk.
Diverse artikelen.
22 Aug. tot en met 31 Oct. 1942.
02 petroleum2 liter petroleum.
11 Mei tot en met 31 Dec. 1942.
'01 bv, 02 bv, 03 bv, 04 bv en 05 bv:
één eenheid vaste brandstoffen.
Tot en met 30 April 1943.
01, 02, 03, 04 KF Brandstoffen, bonnen
één eenheid le t/m 4e periode: 1 een
heid brandstoffen (geen anthraciet).
16 Aug. tot en met 30 Sept. 1942.
370 algem. 1 rants, zeep.
371 algem. 250 gr. waschpoeder.
M eenh.zeep 1 rantsoen zeep.
M waschpoeder 1 rants, waschpoeder.
M toiletzeep 75 gr. toiletzeep ^80 pet.
1 Sept. tot en met 31 Dec. 1942.
M textiel
(mannen) 45 gr. scheerzeep.
De geldigheidsduur van de volgende
bonnen is verlengd:
Tot en met Woensdag 30 Sept.: 335,
336 Algemeen (Zeep), L-Zèep, L-Toilet-
zeep.
1) Mann. personen van 18 j. en ouder.
a) Vrouwelijke personen van 25 jaar en
ouder.
BINNENLAND
Waarom ongepelde garnalen?
Dat er thans veel ongepelde garnalen
aan de markt worden gebracht, moet
men aldusi naar het A. N. P. verze
kert uitsluitend zien als 'n gevolg van
het gebrek aan arbeidskrachten voor het
pellen, doordat de landarbeid in Zeeland
waar juist vele en goede kwaliteiten
garnalen vandaan kwamen thans alle
beschikbare werkkrachten opeischt.
Nieuwe postzegels op komst.
De directeur-generaal van den PTT-
dienst, Ir W. L. Z. v. d. Vegte, heeft in
een onderhoud met de N. R. Crt. mede
gedeeld, dat er nieuwe postzegels zullen
komen in de plaats van de naar zijn oor
deel, weinig fraaie zegels, die thans nog
in omloop z|jn. De ontwerpen voor de
nieuwe postzegels zijn klaar, de uitgifte
zal in de komende maanden tegemoet ge
zien kunnen worden. Bovendien is er ge
dacht aan de uitgifte van speciale zegels
o.a. ten behoeve van het Ned. Vrijwilli
gerslegioen en van Winterhulp Neder
land.. De zegels zullen binnenkort ver
schijnen, die voor het Legioen het eerst.
In dit onderhoud sprak de heer v. d,
Vegte o.a. als zijn overtuiging uit, dat de
sociale positie van het personeel nogal
wat tè wënschen overlaat. Er z|jn, zoo
verklaarde h|j, ongeveer 40000 menschen
aan het bedrijf verbonden, waarmee dit
practisch gesproken tot het grootste be
drijf in den lande wordt gestempeld. Het
overgroote deel van deze medewerkers
moet zich vergenoegen met loonen en
salarissen, die onder de tegenwoordige
onptandigheden in het geheel niet toe
reikend geacht kunnen worden.
Op dit punt zou de heer yan de Vegte
gaarneop korten term|jn iets willen
doen. De directeur-generaal is evenwel
niet b|j, machte zelfstandig maatregelen
te nemen, aangezien de P. T. T.-dienst
een onderdeel uitmaakt van het algemee-
ne regeeringsbeleid.
Alles overwegende is de directeur-ge
neraal van oordeel, dat er op de een of
andere manier uitkomst voor het perso
neel moet komen.
DINSDAG 22 SEPT. 1942,
De Heere bewaart al degenen, die Hem
liefhebben. Psalm 14520a.
Zon
op onder
7.25 19.40
24 Sept. Volle maan.
2 Oct. Laatste kwartier.
Maan
op onder
18.55 4.28
DOODVONNISSEN VOL
TROKKEN.
Officieel wordt bekendgemaakt
„Over de bij vonnis van het
Duitsche Obergericht in het be
zette Nederlandsche gebied van 31
Augustus 1942 ter dood veroor
deelden Levie de Groot, Jan Pieter
Catoen en Heyman Herman Meyer
is heden de straf door fusilleeren
voltrokken, nadat de Rijkscom
missaris van zijn recht tot gratie
geen gebruik gemaakt had.
De Jood De Groot en Catoen wa
ren recidivisten, die reeds eerder
tot zware straffen waren veroor
deeld. In den nacht van 1 op 2
April 1942 hebben zij een groote
inbraak gepleegd in het distribu
tiekantoor van Beverwijk. De Jood
Meyer, die eveneens reeds eerder
herhaaldelijk isveroordeeld, was
de voornaamste afnemer van de
gestolen kaarten en bonnen, die te
gen hooge prijzen in den sluikhan
del verkocht zijn, zoodat zeer
groote schade ontstaan is voor de
Nederlandsche levensmiddelen-
voorziening."
De Boerenleider Roskam, die Vrijdag en
Zaterdag j.l. voor de microfoon verslag
heeft uitgebracht van z|jn reis naar de
Oekraine. (Nederl. Landstand-Koper-
V.N.P.) Pax Holland m
De latKÜdaig) der N. S. B. te Rolde,
Zooals wij reeds meldden, voerde op
den Zaterdag te Rolde gehouden land
dag der N.S.B. Ir Mussert het woord.
Ook sprak daar de heer Roskam, boe
renleider.
„Eens, aldus Spr., zal de dag komen,
dat het recht zal worden hersteld en het
onrecht uitgewischt. Doch zijn wij nu
zoover? Nog niet, de oorlog drukt zwaar
op het boerenvolk van Nederland, de
pluimveestapel is voor een deel vernie
tigd, de varkens- en de koeienstapel zijn
ingekrompen en het crisisapparaat o
hoon, voor den boer werkt op volle
toeren, terwijl ook het grootkapitalisme
bij lange na nog niet is gebroken.
Vroeger streden wij tegen liberalisme,
democratie en kapitalisme en nu worden
we in onze poging om herziening van het
onrecht door den oorlog geremd. Maar
desondanks is de landstand gekomen.
Wij komen niet om te breken, maar om
te bouwen.
De leider van het Ned. Arbeidsfront,
H. J. Woudenberg, zei vervolgens: „De
oude werkgevers en werknemers hebben
afgedaan, omdat wij slechts één werkge
ver kennen, n.l. het volk. Wij moeten met
elkander de nieuwe economische en so
ciale ordening opbouwen. Iedere werker
behoort in het Ned. Arbedsfront. Wie
geen lid is van het N.A.F., is geen na-
tionaal-socialist. Het Nederlandsche volk
heeft zijn lot in eigen handen. Eerst in
dien het volk uit zijn dommel is wakker
geschud, kan het komen tot het eind
doel: de gelijkberechtiging".
Haar*lemmertneerpolder niet afgesloten.
Naar de burgemeester van Haarlem
mermeer aan de Tijd mededeelt, is het
aan het Handelsblad ontleende bericht
betreffende de afsluiting van den Haar
lemmermeerpolder onjuist.