li
Alkmaar
nethode
nkomende
ende.
DAGKALENDER
ingen gratis.
>pgaaf van
ONEEL.
n meid OF AAN-
knecht
ende. k. p. de
kerke.
MAANDAG 14 SEPT. 1942
56e JAARGANG No. 291
CHRISTEL IJ K DAGBLAD VOOR ZEELAND
V erduisteringsweek.
Laatste fort van Noworossisk veroverd - Sowjet-
stellingen aan de Terek doorbroken - Duitsche
troepen in het Zuidelijk deel van Stalingrad -
Weer 18 schepen tot zinken gebracht.
BINNENLAND
UIT DE PROVINCIE
af te geven "•g
jur gevraagd: EEN
ING of ONGEM.
ioes of omg., voor
kinderen. Brieven
A. P., Bureau „De
Is, Opleiding L.O.,
lonvers., Wiskunde
Gymn. Jarenlange
DEMAKER, Leraar
gel 78, Middelburg.
VRAAGDALLE
GOEDEREN, In-
ijkers, Accordeons.
:den. LOD. KESSE-
Hendrikskinderen-
maakvaten, Vloer-
ï-, Kamer-, Haard-
Salontafels, partij
Verrekijkers, enz.
.AAR, 's-H. Hen
raat 26, Goes.
v r a a g d bij G.
j Werendijke, Zou-
aagd een net
de morgenuren.
18 jaar. HERSEL-
WENAAR, Kapelle-
igd een dienst-
of dag en nacht,
18 jaar, bij U.
Hotel „De Koop-
endijke.
een 2de meisje
of d. e. n., gewend
Hoeve Barbestein,
October
EUR gevraagd.
ider vakkennis on*
n. C. DE LEEUW,
lburg.
Bureaux: Lange Vorststraat 70 Goes.
Postrekening no. 44455 Telefoon no. 2438.
By kantoor Middelburg: Firma Boekhandej
J. J. FANOY, Nieuwe Burg 2628 en
Noordweg 155 Telefoon no. 3128.
Abonnementsprijs 2,73 per kwartaal. Week
abonnementen voor Middelburg, Goes en
plaatsen waar een agent is aangesteld 0,21.
Losse nummers 6 cent.
Dir.-Hoofdred.A. DE LANGE GOES.
Advertentiën 12 cent per millimeter. Ingezon
den mededeelingen 24 cent per millimeter.
Bij contract belangrijke korting.
Kleine advertentiën (maximum 8 regels) van
15 regels 65 cent, iedere regel meer 13 cent.
Dienstaanvragen en dienstaanbiedingen van
15 regels 55 cent, iedere regel meer (max.
8 regels) 11 cent. Onder letter of motto
10 cent extra.
Adv. in deze rubriek bjj vooruitbetaling.
Administrateur, (advertentiechef)
B. P. DAVIDSE, Goes.
Misschien zal de lezer eenigszins
vreemd opzien, dat de week van 14 tot
19 September een verduisteringsweek zal
zyn en dat de politie, geassisteerd door
de luchtbescherming, nu speciale con
trole zal uitoefenen op de naleving der
verduisteringsvoorschrifben. Maar het is
al half September. De dagen korten, de
avonden worden langer en donkerder,
dus is het noodig weer eens te controlee
ren of de bedoelde bepalingen stipt wor
den nagekomen.
Zyn die voorschriften dan niet bekend?
Naar wy meenen in hoofdzaak wel. Maar
wie den laatsten tijd 's avonds wel eens
buiten was, heeft herhaaldelijk kunnen
constateeren, dat ze hier en daar slor
dig werden nageleefd. Het is daarom
noodig, dat de puntjes weer eens op de
i worden gezet.
De strafbepalingen zijn, zooals men
heeft kunnen lezen, verscherpt. Thans is
order gegeven, dat bij geconstateerde
verduisteringsovertreding lichtafsluiting
voor drie dagen het gevolg zal zijn.
Nu moet men goed begrijpen, dat
men deze voorschriften niet moet na
komen uit vrees voor straf. Het geldt
hier een maatregel van zelfbe
scherming, een maatregel dus, die
in de eerste plaats strekt tot eigen vei
ligheid. Maar verder kan een niet vol
doende verduisterd gebouw ook gevaar
opleveren voor de omgeving. Het zou
niet de eerste maal zijn, als een onvol
doende verduistering de oorzaak was
van bomafwerpen, waardoor medebur
gers werden getroffen. Het gaat hier
dus ook om een gemeenschapsbelang.
Met nadruk wekken wij daarom op
de verduisteringsbepalingen goed na £e
komen. Men controleere b.v. vanavond
eens, als het donker is en de lampen
binnen branden, of er nog „lekken" zijn.
In de eerstvolgende dagen hopen wij
op enkele veel voorkomende fouten te
wijzen.
INWISSELING VAN INGETROK
KEN MUNTSTUKKEN.
De wnd. thesaurier-generaal van
het departement van Financiën, de
heer F. L. Rambonnet, maakt het
volgende bekend:
Naar aanleiding van vele bin
nengekomen berichten hebben de
daarvoor aangewezen kantoren en
instellingen nogmaals de aanwij
zing ontvangen alle sinds 6 Maart
1942 buiten omloop gestelde mun
ten ter inwisseling te aanvaarden.
Het publiek wordt in eigen be
lang dringend aangeraden den
thans gestelden termijn te benutten
door de ingetrokken muntstukken
vóór 20 September in te wisselen,
daar binnenkort het in bezit heb
ben van deze munten strafbaar
zal worden gesteld.
AANSLUITING VAN SPORT
VEREENIGINGEN,
De commissaris voor niet-commercieele
vereenigingen en stichtingen geeft hier
mede, op grond van de verordening van'
den Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied tot herordening
van de niet-commercieele vereenigingen
en stichtingen van 28 Februari 1941
(Verordeningenblad voor het bezette Ne
derlandsche gebied, no. 8, verordeningen
no. 41) aan sportvereenigingen, welke
tot dusverre niet waren aangesloten bij
de door den secretaris-generaal van het
Departement van Opvoeding, Weten
schap en Cultuurbescherming aange
wezen leidende organisatie (s) voor de
door hen beoefende tak (ken) van sport,
de opdracht zich binnen 20 dagen na
deze publicatie bij deze leidende orga
nisatie (s) aan te sluiten.
De betrokken sportvereenigingen dienen
binnen een week. na afloop van den ge
stelden termijn van 20 dagen onder ver
melding van het registratienummer, aan
den commissaris voor niet-commercieele
vereenigingen en stichtingen, Waalsdor-
perweg 72,--te 's Gravenhage, schriftelijk
te berichten, dat zij tot aansluiting bij
een of meer leidende organisaties zijn
overgegaan, waarbij deze leidende orga
nisaties met name moeten worden ver
meld.
Tevens geeft de commissaris voornoemd
op grond van de verordening no. 41/1941
aan schaakverenigingen en damvereni
gingen, welke tot dusverre niet waren
aangesloten bij den Nederlandschen
Schaakbond, respectievelijk bij den
Nederlandschen Dambond, de opdracht
binnen 20 dagen na deze publicatie tot
aansluiting bij deze organisaties over te
gaan en binnen een week na afloop van
dezen termijn aan zijn commissariaat te
berichten, dat deze aansluiting heeft
plaats gevonden, onder vermelding van
bet registratienummer der vereeniging.
vyand opnieuw op verscheidene plaatsen
aan. Alle aanvallen werden in zware ge
vechten met groote verliezen voor den
vijand afgeslagen.
Aan het Wolchoffront werden
door een krachtige stoottroepoperatie
talrijke vyandelyke gevechtsstellingen
vernield en een vijandelyk bataljon
vernietigd.
Ten zuiden van het Ladogameer
en aan de N e w a mislukten vijandelijke
aanvallen door het Duitsche afweervuur.
Daarbij werden 11 pantserwagens en 8
booten, bestemd voor het oversteken van
de rivier, vernield.
DUITSCHLAND WINT OP ALLE
FRONTEN.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
Ten Zuiden van Noworos
sisk veroverde infanterie in
hevige gevechten het laatste
k u s t f o r t.
In den Ter ek-sector doorbraken Duit
sche troepen vijandelijke stellingen en
vernietigden zij batterijen. Voor Sta
lingrad duren de hevige gevechten
om de verdedigingsinstallaties voort.
Ontlastingsaanvallen van den vijand
werden afgeslagen.-
Het vijandelijke ravitailleeringsver-
keer was opnieuw het doel van zware
luchtaanvallen. Bovendien werden des
nachts Stalingrad en vliegveldin
stallaties ten Noorden van de stad ge
bombardeerd.
Ten Zuid-Oosten van R z j e w mis
lukten nieuwe aanvallen van vrij sterke
vijandelijke strijdkrachten door den
taaien Jegenstand van de Duitsche
troepen.
Ten Zuiden van het Ladogameer
en uit Leningrad deed de vijand ver-
geefsche aanvallen, welke hem zware
verliezen opleverden. Duitsche en Kro
atische gevechtsvliegers brachten den
vijand reeds bij de voorbereiding zware
verliezen toe.
InhethoogeNoorden bestookte
de luchtmacht vijandelijke troepenkam
pen en steunpunten voor vliegtuigen.
De bolsjewistische luchtmacht verloor
op 10 en 11 September in luchtgevech
ten, waaraan ook Italiaansche, Roe-
meensche, Spaansche en Hongaarsche
jagers deelnamen en door de luchtdoel
artillerie 171 vliegtuigen. Veertien eigen
vliegtuigen worden vermist.
In dè eerste tien dagen van Septem
ber verloren de Britten aan het Egyp
tische front in totaal 170 tanks en ge
pantserde verkenningswagens.
Aan de" Engelsche Zuidkust
en in het Zuid- Oosten van het
eiland plaatsten Duitsche vliegtuigen
gisteren overdag met bommen van
zwaar kaliber voltreffers op industri-
eele en verkeersinstallaties.
Aan de kust van de bezette gebieden
in het Westen werden twee vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten.
In den nacht van 10 op 11 September
hadden Duitsche en Engelsche motortor-
pedobooten in het Kanaal gevechts
contact. Een vijandelijke boot zonk on
middellijk. Andere booten keerden na
talrijke treffers deels met zware rook
ontwikkeling om.
(D.N.B.) Het opperbevel der Duit
sche weermacht deelde gisteren mede:
„Aan de Terek z ij n Duit
sche troepen door ver
scheidene als vestingen
versterkte vijandelijke
stellingen g e b r o k e nV o o r
Stalingrad drongen de
aanvallende troepen, na
talrijke stelli n. g en stor
menderhand te hebben ge
nomen, in weerwil van
den hardnekkigen vijan-
delijken tegenstand ver
der naar den rand der
stad door en het zuidelij-
ke deel der stad binnen.
Ontlastingsaanvallen, door den vijand
uit noordelijke richting ondernomen,
werden afgeslagen. Sterke afdeelingen
der luchtmacht steunden op de voor
naamste punten van den slag de gevech
ten van het leger en bombardeerden de
stad overdag en des nachts, waarbij uit
gebreide branden werden veroorzaakt.
In het gebied van R z j e f viel de
Zooals in een extra-bericht is medege
deeld, hebben Duitsche duikbooten op de
St. Laurens, aan de Canadeesche kust,
op den Atlantischen Oceaan en voor de
kust van Afrika in zware gevechten 18
in convooi of alleen varende schepen
met een gezamenlijken inhoud van
121.500 ton tot zinken gebracht. Een an
der schip werd door torpedo's getroffen.
Op het oogenblik wordt op den Atlanti
schen Oceaan een nieuwe groote slag te
gen een convooi geleverd."
Italiaansch weermachtsbericht.
„De gewone verkenningsbedrijvigheid
aan het Egyptische front. In een ge
vecht met Duitsche jagers' werden twee
Spitfires neergeschoten, een derde vlieg
tuig werd neergehaald door het lucht
doelgeschut van de vesting Tobroek.
Het vliegtuig, dat gisteren in het weer-
machtbericht als vermist werd opgege
ven, is binnen onzé linies gedaald.
Onze formaties hebben nachtelijke
bomaanvallen op het vliegveld Mikaba
gedaan. Mitrailleurvuur, door vijandelij
ke vliegtuigen gericht op eenige boeren
huizen in de omgeving van Ragusa, ver
oorzaakte geen schade. Een vrouw werd
gewond."
Moskou verwacht een tweede front.
(D.N.B.) Svenska Dagbladet meldt
uit Londen: Een heel openlijk telegram
van den Times-correspondent te Moskou
heeft in Engeland groot opzien gebaard.
In dit telegram wordt gezegd, dat het
verlies van Stalingrad catastrofale ge
volgen voor de geallieerden moet heb
ben, vooral wanneer de westelijke mo
gendheden er niet in slagen nog dit jaar
een landing in West-Europa uit te voe
ren.
In het telegram wordt verder gezegd,
het is geleidelijk een bijna ondraaglijke
moreele last voor de Russen geworden,
den geweldigen stryd tegen de Duitsche
strijdmacht alleen te moeten uitvechten.
Het feit, zoo vpegt Svenka Dagbladet
hieraan toe, dat een dergelijk telegram
de strenge Sovjet-censuur is gepasseerd,
wordt in Engeland opgevat als een be
wijs, dat de inhoud van dit telegram
overeenkomt met de opvatting van toon
aangevende kringen te Moskou. Men
houdt 'tvoor 'n duidelijk signaal, dat
Moskou een tweede front wenscht en
verwacht.
De onlusten in Indië.
(D.N.B.) De onlusten in Britsch-
Indië nemen in omvang toe. Zoo heeft
Radio Dehli Zaterdagochtend gemeld,
dat in Calcutta verschillende pogingen
zijn gedaan om het tramverkeer stil te
leggen. De electrische geleiding werd
door Indische demonstranten op ver
scheidene plaatsen doorgesneden.
De studenten in de provincie Benga
len blijven evenals voorheen uit de uni
versiteiten. De regeering heeft daarop
gelast, dat de studenten hierdoor hun
lidmaatschap van de universiteit hebben
verloren. Ook in de landelijke districten
van de provincie Bengalen duren de on
lusten voort. Troepen werden wederom
gestuurd naar verschillende plaatsen om
de demonstreerende menigte te bestrij
den.
Naar Radio Delhi voorts mededeelt,
heeft het spoorwegverkeer in Indië door
het vernielen van de rails ernstig gele
den; op vele plaatsen is men met het
herstel bezig.
BEKENDMAKING.
Van officieele zijdo wordt medege
deeld:
Ten einde te kunnen nagaan of er re
denen bestaan om vrijstelling te verlee-
nen van tewerkstelling kunnen de na
volgende categorieën van personen bij
het bevolkingsregister van de plaats hun
ner inwoning een daartoe strekkend ver
zoek indienen:
Joden en jodinnen, in zoover er uit
een tegenwoordig of vroeger huwelijk
met een niet-jood nakomelingen zijn,
die niet als joden beschouwd worden;
b. Jodinnen, die thans nog met een
niet-Jood gehuwd" zijn.
Desbetreffende verzoeken moeten tus-
sehen 15 en 25 September 1942 (in Am
sterdam tusschen 15 September en 1 Oc
tober 1942) ingediend worden. Eventueel
zullen nadere uren door de bevolkings
registers bekend gemaakt worden.
Zij, die een verzoek indienen, moeten
in persoon verschijnen en kunnen zich
slechts in gemotiveerde gevallen door
hun echtgenoot (echtgenoote) doen ver
tegenwoordigen.
Medegebracht moeten worden: het
persoonsbewijs en gedocumenteerde be
wijsstukken betreffende de huwelijks
voltrekking en de nakomelingschap.
Elk verzoek wordt schriftelijk beves
tigd.
De commissaris-generaal voor de
openbare veiligheid of een daartoe door
dezen aangewezen instantie beslist la
ter over de ingediende verzoeken.
Reisvergunningen moeten op de ge
bruikelijke wijze worden aangevraagd.
De kosten voor dei behandeling van
een ingediend verzoek bedragen f 2,te
voldoen by het plaatselijke bevolkings
register.
DEZE WEEK IS DE
VERDUISTERINGSWEEK.
De nachten worden langer, de
avonden beginnen steeds vroeger.
Het is noodzakelijk, dat allen hun
woningen behoorlijk verduisteren,
zoodat nergens licht naar buiten
straalt.
Hij, die zich aan dezen plicht
meent te kunnen onttrekken, ver
geet, dat hij hierdoor niet alleen
zichzelf, maar ook anderen in ge
vaar brengt.
Goed verduisterd,
Goed beschermd.
&Le$ointreN.V'
Joes.
Een blik op het strydtooneel van het Britsche drama. Het strand en de
steile kust by Dieppe, waar de Britsche invasiepoging resoluut door de Duit
sche kuststrydkrachten werd afgeslagen. PK Koll-DV-R-P H m
Uit de Staatscourant.
Bij besluit van den president van den
rijksdienst voor het nationale plan is in
gesteld een commissie voor landaanwin
ning. In deze commissie zyn benoemd
tot lid en voorzitter: Dr Ir L. R. Went-
holt; tot lid en ondervoorzitter: Ir G. B.
R. de Graaf; tot lid en secretaris: Dr
Ir J. van Veen; tot leden: den direc
teur van het bureau van den rijksdienst
voor het nationale plan Ir A. G. Ver
hoeven, Ir-F. P. Mesu; als adjunct-sec
retaris is aan de commissie toegevoegd:
Ir A. van Doorninck.
W. Snater is met ingang van 16 Sept.
tot burgemeester van Nieuweschans be
noemd.
J. Siderius is op zijn verzoek, met in
gang van 10 Sept. als burgemeester
van Nieuwe Pekela eervol ontslagen.
Organiseeren van sportwedstrijden.
Het organiseeren of doen organiseeren
van, alsmede het verleenen van eenige
medewerking in welken vorm ook
aan een wedstrijd, feest, demonstratie of
andere gebeurtenis op het gebied van de
sport is, zonder toestemming van de
voor den betrokken tak van sport aan
gewezen leidende spoiflfbrganisatie, ver
boden voor: le particulieren; 2e commis
sies en comité's; 3e commercieele instel
lingen en ondernemingen. Dengenen, die
in strijd met het bovengenoemde hande
len, wordt voor bepaalden of onbepaal-
den tijd de bevoegdheid tot het organi
seeren van een wedstrijd, feest, demon
stratie of andere gebeurtenis op het ge
bied van de sport, alsook tot het beoefe
nen en (of) instrueeren van een bepaal
den, dan wel van eiken tak van sport,
ontzegd.
Deze beschikking verstaat onder „ver
eeniging welke zich met de sportbeoefe
ning wenscht bezig te houden"een ver
eeniging, waarvan de uitsluitende dan
wel de voornaamste taak is, haar leden
in de gelegenheid te stellen, zich aan
lichamelijke oefening of sport in het al
gemeen te wijden. Sportbeoefening in
MAANDAG 14 SEPT. 1942.
Uw koninkrijk is een koninkryk van
alle eeuwen, en Uwe heerschappij is. in
alle geslacht en geslacht. Ps. 145:13.
Zon
op onder
7.12 19.59
17 Sept.: le kwartier.
24 Sept.: Volle maan.
Maan
op onder
11.26 21.59
Bezint,
Eer gij begint.
Ontsteek geen licht,
Vóór gij uw plicht,
Van verduist'ren hebt verricht.
Heden verduisteren van
19.59 tot 7.13.
vereenigingen is uitsluitend geoorloofd,
indien de vereeniging welke zich daar
mede wenscht bezig te houden, is aan
gesloten bij een of meerdere, als zoo
danig door den secretaris-generaal van
het departement van Opvoeding, Weten
schap en Kuituurbescherming voor eiken
tak van sport afzonderlijk aangewezen
leidende sportorganisatie(s).
Vergoeding inplaats van vacantia.
Blijkens de Staatcourant van 11 dezer
heeft het college van rijksbemiddelaars
een regeling vastgesteld waardoor komt
vast te staan, dat werknemers, die door
beëindiging of opschorting van 't dienst
verband wegens vertrek naar het bui
tenland geen vacantie .genieten, hoewel
hun daarop wel recht is toegekend, een
vergoeding ontvangen, welke evenredig
zal zijn met den duur der dienstbetrek
king sedert de periode, waarover vacan
tie is genoten, onderscheidenlijk sedert
het tijdstip van indiensttreding.
Ook dezen winter vitamine-D-
verst rekking.
Evenals vorig jaar zal ook in den ko
menden winter van rijkswege worden
overgegaan tot de verstrekking van vita-
mine-D-tabletten aan aanstaande moe
ders en kinderen van drie maanden tot
drie jaar. De hoeveelheden, welke wor
den gegeven, zullen ook dezelfde zijn als
verleden jaar, namelijk- per week 1 ta
blet met 5000 internationale eenheden.
Deze hoeveelheid is voldoende om rachi
tis te voorkomen. Voor de distributie
dezer tabletten zijn via de burgemeesters
zooveel mogelijk consultatiebureaux voor
zuigelingen ingeschakeld. In de grootere
plaatsen zullen de geneeskundige dien
sten deze zorg op zich nemen.
De volgende maand zal in het alge—
meen de verstrekking beginnen en zjj
zal tot omstreeks Mei 1943 duren.
Aanstelling bij de Ned. Politie en dë
Beroepsb ra ndweer.
Van officieele zijde wordt de aan
dacht er op gevestigd, dat wederom de
gelegenheid is opengesteld tot dienst
neming by de Nederlandsche politie en
de beroepsbrandweer. Na de aanneming
van gegadigden voor de politie, ontvan
gen de gegadigden hun eerste opleiding
in een politie-opleidings-bataljon.
Na deze scholing, die ongeveer zes
maanden duurt, worden zy bij een der
Nederlandsche politiecorpsen te werk
gesteld.
Voor verdere- bijzonderheden verwij
zen wij naar de desbetreffende „Offici
eele publicatie" in dit blad.
Commissaris der provincie Overijssel.
Nu jhr. Von Bonninghausen als vrij
williger naar het oorlogstooneel is ver
trokken, is de waarneming van het com
missariaat der provincie Overijssel op
gedragen aan den heer Jos. E. Vogt,
bestuursraad der provincie te Zwolle.
WANNEER VERDUISTEREN?
Dinsdag 15 Sept. 1942.
's Morgens tot 7,13 u.
- 's Avonds van 19.57 u.
Competitie-korfbal, afdeeling II B.
„Rapide" uit Axel ging Zaterdag op
bezoek bij „Unitas" in Kloetinge,
alwaar ze een kostbaar punt moest la
ten glippen, aangezien de zeer spannen
de strijd in een 22 gelijkspel eindigde.
Ruststand 21 voor „Rapide".
„S.D.O." uit Kapelle moest met 81
de meerdere in „Luctor" van Terneuzen
erkennen, ruststand was 40.
De stand in deze afdeeling is nu zoo,
dat „Rapide" de beste kansen op het
kampioenschap heeft, al is er voor „Luc
tor" nog een klein kansje, wat uit den
önderstaanden stand blykt:
