DAGKALENDER
V R IJ D A G 11 SEPT. 1942
56e JAARGANG No. 289
CHRISTEL IJ K DAGBLAD VOOR ZEELAND
Weer Sowjet-stellingen bij Stalingrad bezet - Sterke
Sowjet-aanvallen afgeslagen - Japansche aanval op
Nieuw Guinea - Nieuwe Britsche troepenlandingen
op Madagascar.
Bureaux: Lange Vorststraat 70 Goes,
Postrekening no. 44455 Telefoon no. 2438.
Bijkantoor Middelburg: Firma Boekhandel
J. J. FANOY, Nieuwe Burg 2628 en
Noordweg 155 Telefoon no. 3128.
Abonnementsprijs 2,73 per kwartaal. Week
abonnementen voor Middelburg, Goes en
plaatsen waar een agent is aangesteld 0,21.
Losse nummers 6 cent.
Dir.-rloofdred.A. DE LANGE GOES
Advertentiën 12 cent per millimeter. Ingezo.
den mededeelingen 24 cent per millimetei
Bij contract belangrijke korting.
Kleine advertentiën (maximum 8 regels) van
15 regels 65 cent, iedere regel meer 13 cent.
Dienstaanvragen en dienstaanbiedingen van
15 regels 55 cent, iedere regel meer (max.
8 regels) 11 cent. Onder letter of motto
10 cent gxtra,
Adv. in deze rubriek bij vooruitbetaling,
Administrateur (advertentiechef)
B. P. DAVIDSE, Goes.
DUITSCHLAND WINT OP ALLE
FRONTEN.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt_bekend
Ten Zuidoosten van Noworossisk
zyn in het met kazematten versterkte
gevechtsterrein opnieuw heuvels ver
overd. Zware artillerie van het leger
bracht aan de kust van de Zwarte
Zee vijf transportschepen tot zinken.
Aan de T e r e k wierp een Duitsche
gevechtsgroep van een pantserdivisie den
met geconcentreerde krachten aanval
lenden vijand terug, drong in de vijan
delijke artilleriestellingen door en ver
nielde batterijen.
In het vestinggebied van Stalin
grad werden met steun van de lucht
macht nog meer krachtig versterkte en
taai verdedigde vestingwerken genomen.
Bij den afweer van krachtige aflei-
dingsaanvallen werden 59 Sow jet-vecht -
wagens vernield. Gevechtsvliegtuigen
bombardeerden Havenwerken en ravitail-
leeringskampen te Astrakan. Nach
telijke aanvallen waren gericht tegen
vliegvelden ten Oosten van de W o 1 g a
In het gebied van R z j e v hervatte
de vijand zijn aanvallen met sterke in
fanterie- en pantserstrijdkrachten. Zij
werden in samenwerkingmet de lucht
macht in hevige gevechten afgeslagen.
Daarbij werden 77 vijandelijke vechtwa-
gens vernietigd.
Ten Zuiden van het Ladogameer
en aan het omsingelingsfront van Le
ningrad stortten meerdere aanval
len der bolsjewisten ineen. Bij vergeef-
sche pogingen van den vijand om de
N e w a over te steken, werden 36 vij
andelijke schepen vernietigd.
In den afgeloopen nacht voerden de
Sowjets storingsvluchten boven Oost-
Duitschland uit. De Sowjet-lueht-
macht verloor gisteren 128 vliegtuigen;
bovendien werd een kabelballon door
jachtvliegtuigen neergeschoten. Acht
van onze eigen vliegtuigen keerden van
hun vlucht tegen den vijand niet terug.
In de middag- en avonduren van 9
September vlogen eenige Engelsche
vliegtuigen afzonderlijk naar West-
Duitschland door het werpen van
eenige brisant-bommen ontstond er scha
de van geringe beteekenis.
Patrouille-vliegtuigen schoten in het
Kanaal tweë Engelsche vliegtuigen
neer.
De strijd om Stalingrad.
A.N.P. Ondanks den verrassend
sterken tegenstand hebben de Duitsche
troepen in den strijd om Stalin
grad nieuwe-heuvelstellingen veroverd.
Dq gevechten in het gebied van Sta
lingrad behooren tot de felste en ver-
bitterdste van dezen oorlog. Beide par
tijen zijn er zich van bewust, dat het om
meer gaat dan om de verovering van een
stad.
De Duitsche troepen zien zich ge
plaatst tegenover een front, dat on
danks den ongewoon zwaren tegenstand
langzaam wordt ingedrukt.
Tevergeefs trachten de bolsjewisten
door massale aanvallen op het in het
Noorden, tusschen Don en Wolga, ge
vormde afweerfront het voortschrijden
der operaties te verhinderen. Pas de
laatste dagen wordt van'deze aanvallen
op groote schaal melding gemaakt en het
is dan ook aan te nemen, dat zij worden
ondernomen door reserves die pas kort
geleden daar ter plaatse zijn opgesteld.
Het is natuurlijk niet te zeggen, van
waar deze reserves zijn gekomen, doch
het is niet onmogelijk, dat da verplaat
sing er van een vermindering? van de
kracht der bolsjewistische aanvallen in
andere deelen van het front tengevolge
heeft.
Kenmerkend voor de gevechten, die op
het oogenblik aan het Oostelijk front
worden geleverd, is het groote aantal
pantserwagens, dat de bolsjewisten da
gelijks moeten inboeten. Hieruit blijkt
niet alleen, dat de bolsjewisten door een
massaal gebruik van dit wapen trachten
de krijgskansen tè keeren, doeh tevens
dat de afweer tegen dit wapen uitste
kend functionneert.
Italiaansch weermachfsbericht.
Gisteren viel er aan het Egypti
sche front geen enkele gevechtshan
deling van beteekenis voor. Het lucht
doelgeschut van Tobroek heeft twee En
gelsche vliegtuigen neergehaald.
Italiaansche vliegtuigen, die een kon
vooi escorteerden, bonden den strijd aan
met vijandelijke bommenwerpers en
schoten er 'een van omlaag. Geslaagde
luchtaanvallen werden weer ondernomen
op het vliegveld Mie abb a (Malta).
Boven S c o g 1 i 11 i (Ragusa) werden
vier vijandelijke jagers door onze jacht-
toestellen aangevallen. Een vijandelijke
machine werd genoodzaakt te dalen.
Van onze toestellen zijn er twee van
de operaties der laatste dagen niet op
hun basis teruggekeerd.
De torpedoboot „Polluce" heeft in de
Middellandsche Zee een Engelsche duik
boot tot zinken gebracht.
Sovjet-aanval op Boedapest.
(D.N.B.) Naar van militaire zijde ver
luidt, hebben bolsjewistische bommen
werpers gisternacht effectlooze storings
vluchten boven Oost-Duitsch-
1 a n d ondernomen.
Voorts werden door Sovjet-vliegtuigen
aanvallen gedaan op Boedapest
en op verscheiden andere plaatsen in
H o n g a r ij e. De luchtaanvallen heb
ben volgens de voorloopige berichten
slechts geringe schade aan woonhuizen
veroorzaakt. De verliezen ondër de bur
gerbevolking bedragen enkele dooden en
verscheiden gewonden.
Roosevelt over het oorlogs-
tooneel in Europa.
In zijn jongste „praatje bij het haard
vuur", dat wij reeds gedeeltelijk ver
meldden, sprak Roosevelt blijkens een
uitvoerig verslag in het „Hamb. Frem-
denblatt" slechts van het „offensief te
gen Duitschland", wa'arbij het begrip
„Tweede front" niet uitdrukkelijk werd
genoemd. „Wat het Europeesche gebied
betreft", aldus Roosevelt, „is een offen
sief tegen Duitschland ons doel". Wan
neer het daartoe nog niet is gekomen,
dan is dat in zekeren zin een gevolg van
het feit, dat er zooveel mogelijkheden
zijn, hetgeen een keuze bemoeilijkt. „Er
is op zijn minst een dozijn verschillende
punten, waar een aanval kan worden
gedaan. U kunt er zeker van zijn, dat
onze voorbereidingen zoowel hier als in
Groot-Brittannië worden getroffen.
Duitschlands kracht moet op de Euro
peesche slagvelden worden gebroken.
Het Amerikaansche volk kan er zeker
van zijn, dat wij geen van de vier groote
oorlogstooneelen verwaarloozen. Belang
rijke militaire beslissingen zijn genomen.
Wannfeer de tijd rijp zal zijn, zult u er
varen, waarop deze beslissingen betrek
king hebben. Ik kan echter nu reeds zeg
gen, dat- alle besluiten zijn gericht op
het openen van een offensief.
NIEUWE BRITSCHE TROEPEN
LANDINGEN OP MADAGASCAR.
VICHY. (D.N.B.) Naar bekend
wordt, hebben gisterochtend vroeg En
gelsche strijdkrachten aanvallen gedaan
op verscheidene havens van Mada
gaskar. Op verschillende plaatsen
van het eiland zijn Britsche troepen aan
land gegaan.
Naar uit Stockholm wordt gemeld,
heeft Reuter in een extra-bericht mede
gedeeld, dat gelijktijdig de volgende ha
vens aan de Westkust van het eiland zijn
aangevallen: Majunga, Ambaja, op 120
km ten Zuiden van Jego Suarez, alsmede
Morondara, op 340 km van Akjunga.
VICHY. (D.N.B.) Betreffende de
nieuwe Britsche landingspogingen op
De boer in het Oosten. Onder de bescherming van de Duitsche weermacht
bewerkt de boer in het Oosten dicht achter het front weer zqn velden.
Orbis-Holland-P.K. Gerlach-Pax Holland m
Madagaskar wordt hier officieel mede
gedeeld.
Na een mislukte landingspoging van
Gaullistische strijdkrachten op 8 Sept.
op 15 km ten zuiden van Akjunga op
Madagaskar hebben Britsche strijdkrach
ten Donderdagmorgen aanvallen onder
nomen even ongerechtvaardigd als die
op Diego Suarez. Deze aanvallen waren
gericht op verschillende punten van de
Westkust, Een groote vloot, die aanval
len ondernam, even groot als die bjj Die-
go Suarez, heeft tegelijkertijd bij het
aanbreken van den dag op 10 Sépt. Ma
junga aangevallen, de grootste haven
aan de Westkust van Madagaskar. Ver
der Akjunga, 200 km ten zuiden van
Diego Suarez, Morondara, 350 kg ten
zuiden van Majunga. Alleen reeds bij
Majunga verschenen minstens 18 sche
pen. Het Britsche luchtwapen is tenmin
ste 160 km diep het binnenland binnen
gevlogen.
Alle Franschen zullen deze niet te
kwalificeeren aanval brandmerken. Hun
gedachten en gevoelens zijn bij de ver
schillende verdedigers, die onder onge
lijke voorwaarden strijden voor de vlag
en eer van Frankrijk.
STOCKHOLM. (D.N.B.) Volgens een
Reuterbericht uit Washington heeft het
Amerikaansche ministerie, van Buiten-
landsche Zaken bekend gemaakt, dat
Engeland en de V.S. overeengekomen
zijn verdere militaire operaties zoo noo-
dig op Madagaskar te ondernemen..
Strijd op Nieuw Guinea in
hevigheid toegenomen.
(D.N.B.) Naar de Britsche nieuws
dienst uit het hoofdkwartier van gene
raal Mac Arthur verneemt, hebben de
gevechten op Nieuw-Guinea ten Noor
den van Port Moresby een grooteren om
vang aangenomen, terwijl zij in hevig
heid toenamen.
In het gebied van het Owen Stanley-
gebergte hebben de Japansche troepen
een hevigen infiltratie-aanval geopend,
waarbij zij snelle vorderingen maken.
De Japanners staan thans nog slechts
80 kilometer van Port Moresby.-De En
gelsche nieuwsdienst voegde hieraan
nog toe, dat de toestand op Nieuw-Gui
nea ernstig is.
Zitting van het Engelsche
Lagerhuis.
De Britsche minister van financiën
Kingsley Wood heeft, naar de Engelsche
berichtendienst meldt, in het Lagerhuis
een nieuw crediet aangevraagd van een
milliard pond sterling, waarbij hij ver
klaarde, dat daarmede de Britsche to
tale schuld sedert het uitbreken van den
oorlog tot 11 milliard pond sterling stijgt.
De dagelijksche oorlogskosten van
Engeland in de laatste weken bedragen
naar Kingsley Wood verder zeide, ge
middeld 121/4 millioen pond, hetgeen ver
geleken met Juni een stijging beteekent
van een half millioen pond sterling per
dag.
Het Engelsche Lagerhuis heeft na een
kort debat door handopheffing het door
den minister van financiën voorgestelde
crediet van een milliard pond sterling
goedgekeurd.
BINNENLAND
WEDEROM TEGEN VEEHOUDERS
OPGETREDEN.
Enkele dagen geleden is melding ge
maakt van het optreden der overheid
tegen een boer in Overijsel, die de melk
van zijn bedrijf niet afleverde. Thans
kunnen nieuwe gevallen worden gemeld,
waarin de secretaris-generaal van het
departement van landbouw en visscherij
krasse maatregelen heeft genomen tegen
landbouwers, die hun plichten ten aan
zien van de voedselvoorziening verzaken.
Veehou'ders in Harén, Adorp, Groningen
en Noorddijk moeten een aantal koeien
inleveren. Ook in de overige provincies
kunnen soortgelijke maatregelen bin
nenkort worden verwacht. Deze veehou
ders, die de voedselvoorziening van hun
volk tegenwerkten, hebben deze ernstige
gevolgen uitsluitend aan zichzelf te
wijten.
Belastingen.
Benoemd tot inspecteur van 's Rijks
belastingen de ontvangers der registra
tie en domeinen: D. Molenaar te Zwolle;
W. B. Plantenga te 's-Gravenhage; J.
Boxem te Deventer; W. M. Mast te Har
derwijk; Mr P. H. Themmen te Sneek;
S. M. Koopmans te Zutphen; R. M. van
den Berge te AlmeloJ. J. van de Weijer
te Heerlen; A. H. Kuiper te Amsterdam;
J. J. Willegers te Rotterdam.
Benoemd tot inspecteur van 's Rijks
belastingen, de adjunct-inspecteurs dier
middelen: Mr J. H. Lourens te Rotter
dam, Mr G. J. H. Vormer te Amsterdam
en Mr H. van Breen te 's-Gravenhage.
Benoemd tot inspecteur van 's Rijks
belastingen, de ontvangers der directe
belastingen, invoerrechten en accijnzen:
J. J. Luikinga te Rotterdam en J. J.
van der Vlugt te Rotterdam.
Benoemd tot inspecteur der directe
belastingen, de adjunct-inspecteurs dier
BONNEN VOOR VOEDINGS
MIDDELEN.
Van 13 Sept. tot en met 19 Sept. 1942.
47 A brood 4 rants, brood of gebak.
47 B brood x/a rants, brood of gebak.
47 beschuit1 rants, beschuit, brood
of gebak.
47 A vleesch1 rants, vleesch of vl.w.
47 B vleeschV2 rants, vleesch of, vl.w.
47 A aardapp. 2 kg aardappelen.
47 B aardapp. 1 }cg aardappelen.
47 melk 1% liter melk.
1-50, 2-50 reserve 1% liter taptemelk.
47 tabak 1 rants, tabak.1)
Van 6 Sept. tot en met 3 Oct. 1942.
382 algem. 1 kg. suiker.
383 algem. 500 gram jam.
384 algem. 250 gram peulvruchten.
385 algem. 250 gram gort.
386 algem. 100 gram vermicelli.
387 t/m 389 alg. 100 gram kaas.
392 t/m 395 alg. 1 rants, bloem, brood of
gebak.
4-49, 4-50 res. 250 gram rijst.
46, 47 versn.100 gram chocolade.
48, 49 versn.100 gram suikerwerk.
390 algem. 250 gr. koffiesurrogaat.
13 Sept. tot en met 24 Sept. 1942.
47 boterrants, boter.
47 vet. 1/2 rants, boter.
13 Sept. tot en met 1 Nov. 1942.
Nader aan te wijzen: rants, boter.
Diverse artikelen.
22 Aug. tot en met 31 Oct. 1942.
02 petroleum2 liter petroleum.
11 Mei tot en met 31 Dec. 1942.
01 bv, 02 bv, 03 bv, 04 bv en 05 bv:
één eenheid vaste brandstoffen,
Tot en met 30 April 1943.
01, 02, 03 KF Brandstoffen, bonnen één
eenheid le t/m. 4e periode: 1 eenheid
brandstoffen (geen anthraciet).
16 Aug. tot en met 30 Sept. 1942.
370 algem. 1 rants, zeep.
371 algem. 250 gr. waschpoeder.
M eenh.zeep 1 rantsoen zeep,
M waschpoeder 1 rants, waschpoeder.
M toiletzeep 75 gr. toiletzeep 80 pet.
1 Sept. tot en met 31 Dec. 1942.
M textiel
(mannen) 45 gr. scheerzeep.
De geldigheidsduur van de volgende
bonnen is verlengd:
Tot en met Woensdag 30 Sept.: 335,
336 Algemeen (Zeep), L-Zeep, L-Toilet-
zeep.
De volgende bonnen zijn binnenkort niet
meer geldig:
Na Zaterdag 12 Sept.: 46 brood, be
schuit, vleesch, aardappelen, melk, ta
bak, cigaretten; 49 reserve (taptemelk)
44 boter, vet.
De bonnen, waarvan de geldigheids
duur op Zondag begint, mogen op den
daaraan voorafgaanden Zaterdag worden
gebruikt, met uitzondering van den
bon voor vleesch, vleeschwaren en aard
appelen.
x) Mann. personen van 18 j. en ouder.
middelen: Mr A. J. van den Tempel te
Amsterdam en D. D. Zuidhof te Rotter
dam.
Handel in meststoffen.
Gelet op de beschikking van 24 Aug.
1942, betreffende de regeling van den
handel in meststoffen, is benoemd tot lid
en voorzitter van de commissie, bedoeld
in artikel 5 van genoemde beschikking,
Ir G. Veenstra, inspecteur van den land
bouw te 's-Gravenhage;
b. tot leden van bovengenoemde com
missie: C. Boudewijn, directeur van het
Kunstmest Distributie Bureau te 's-Gra
venhage; Ir K. J. B. de Kleermaker,
directeur van het Rijkslandbouwproef
station te Maastricht; Ir A. W. van de
Plassche, inspecteur van den tuinbouw
en het tuinbouwonderwijs te 's-Graven
hage; Prof. Ir O. de Vries, hoofddirec
teur van het Rijkslandbouwproefstation
te Groningen.
Voor boekverkoopingen vergunning
noodig.
Voor het organiseeren van een ver-
kooping, waarop boeken, geschriften,
documenten of andere geschreven ver-
veelvuldigde of gedrukte stukken of af
beeldingen dan wel spreekrollen of gra-
mofoonplaten zullen worden aangeboden,
is vergunning noodig.
Deze vergunning wordt in overeen
stemming met den secretaris-generaal
van het dep. van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart verleend door den secreta
ris-generaal van het dep. van Volksvoor
lichting en Kunsten of van het dep. van
Opvoeding, Wetenschap en Kuituurbe
scherming, dan wel door beide laatstge
noemde secretarissen-generaal gemeen
schappelijk.
De voor de vergunning aan de Kamers
van Koophandel en Fabrieken verschul
digde rechten zijn thans vastgesteld op
f2.50.
VRIJDAG 11 SEPT. 1942.
De Heere is aan allen goed, en Zijne
barmhartigheden zijn over alle Zijne
werken. Ps, 1459
Zon
op onder
7.00 20.00
17 Sept.: le kwartier.
24 Sept.: Volle maan.
Maan
op onder
7.48 20.37
Geer# keuze-bon meer voor maizena,
sago, vermicelli, ertz.
Naar aanleiding van het feit, dat in
de periode van 6 Sept. tot 2 Oct. geen
maizena, sago of aardappelmeel is ver
krijgbaar gesteld, wordt van bevoegde
zijde medegedeeld, dat een wijziging
van het bestaande systeem voor deze
artikelen in voorbereiding is.
Uit de practijk is namelijk gebleken,
dat de vraag zich voornamelijk richtte
op maizena, sago en aardappelmeel, ter-
andere keuze-artikelen minder gezocht
waren. In verband hiermede wordt het
beter geacht met 't systeem van keuze
te breken en artikelen om de beurt in
een bepaalde rangorde op den bon ver
krijgbaar te stellen.
Huishoudzeep.
Zooals bekend, ishet voor het tijd
vak van 16 Augustus tot en met 30 Sep
tember 1942 toegestaan om op bon „370"
van de bonkaart algemeen ongeveer 45
gram huishoudzeep te koopen, indien
deze zeep nog voorradig was.
Het is noodzakelijk gebleken deze be
paling te wijzigen in dien zin, dat met
ingang van 10 September 1942 tegen
inlevering, van bon „30" algemeen teza
men met bon „371" algemeen een stuk
huishoudzeep van 80 a 90 gram kan
worden betrokken, eveneens voor zoover
de winkelier deze stukken voorradig
heeft.
Besluit op de waardevermeerderings-
belasting 1940 ingetrokken.
Bij besluit van den Secr.-Generaal van
het Dep. - van Financiën is, te rekenen
van 7 Mei j.l., ingetrokken het besluit
op de Waardevermeerderingsbelasting
1940 met de bepalingen ter uitvoering
daarvan. Dit geldt niet voor de dan reed
verschuldigde belasting en begane straf
bare feiten.
Wij brengen in dit verband in herinnc
ring, dat genoemde belasting, welke op
27 Dec. 1940 in werkirig trad, geheven
werd, indien bij verkoop van een onroc
rend goed winst gemaakt werd.
Sneller en goedkooper procesrecht.
Tot heden konden de kantonrechters
in het algemeen niet kennisnemen van
geschillen boven de f 200 en mochten zij
geen vonnis vellen, zonder hooger be
roep, als de vordering meer beliep dan
f50. Alle eenigszins belangrijke rechts
geschillen behoorden dus tot de compe
tentie van de rechtbanken.
Ook de rechtbanken mochten op haar
beurt slechts in hoogste ressort vonnis
vellen als de waarde der vordering in
hoofdsom een bedrag van f400 niet te
boven ging.
Op 25 Juli j.l. werd een verordening
onderteekend, die is afgekondigd in het.
Verordeningenblad van 15 Augustus.
Daarmede zijn de kantonrechters be
voegd verklaard alle geschillen te be
rechten tot en met f 500. De rechtban-
ken zijn verder aangewezen voor de be
handeling van alle rechtszaken daarbo
ven en wel 'tot een som van f 1000 zon
der mogelijkheid van hooger beroep.
Notariaat.
De vacatures van notaris te Amster
dam, ontstaan door het aan J. Zoest, S.
West en E. Spier verleende ontslag, zul
len niet worden vervuld.
Benoemd tot notaris binnen het ar
rondissement Almelo ter standplaats
Almelo, H. P. Hazewinkel, candidaat-
notaris te Hengelo (O.).
ZUINIG
MET GAS EN ELECTRICITEIT.
De voorzieningen, die met het oog op
den naderenden winter ten aanzien van
de steenkolenindustrie moeten worden
getroffen, nopen de overheid tot het ne
men van maatregelen, die een vermin
dering van de kolenbehoefte der gas- en
electriciteitsbedrijven mogelijk maken.
Te dien aanzien zal het verbruik van
gas en electriciteit in de eerste plaats
bij de groote industrieele bedrijven, op
nieuw critisch worden bezien.
-Doch ook de particuliere verbruiker
zal zijn medewerking moeten verleenen
tot verbetering van de kolenpositie. Dat
isxbovendien in zijn eigen belang, ten
einde te voorkomen, dat het thans voor
hem geldende rantsoeneeringspercentage
Zou moeten worden verlaagd. In dit
verband wordt de aandacht gevestigd
op. een tweetal aanvullingen op de gas-
