OEDBRS KERK EN SCHOOL Ned. Herv, Kerk. Aangenomen naar Opperdoes (toez.), F. J. C. Bredschneyder, hulppred. te Zwgndrecht. Geref. Kerken. Tweetal te IJmuiden, G. A. Hoek stra te Niezgl en H. Mulder te Deventer. Beroepen: te IJmuiden, G. A. Hoekstra te Niezijl. Doopsgezinde Broederschap. Aangenomen naar Groningen (2e pred.pl.), K. T. Gorter te Den Burg (Texel). Bedankt: voor Blokzijl, J. Wiering te Almelo. Ver. van Vrijz. Hervormden. Aangenomen naar Goeree en Overflakkee (als voorgangster), Mej. G. Jonink te Coevorden. Baptiste Gemeenten. Beroepen te Harlingen, G. Visser te Noordbergum. Hulppredikers. Ned. Herv. Kerk. Benoemd te Den Helder, J. Borghardt, cand. te Alk maar. Aangenomen naar Warns veld, L. J. Wesseldijk Jr, cand. te Zeist. Geref. Kerken. Benoemd te Zuidhorn, W. P. J. Zwerver, cand. te Renswoude. Aangenomen naar Zwolle, R. Bakker, cand. te Enschedé. Bedankt voor Bergen op Zoom, A. W. Bol, cand. te Den Haag-West. Prof. G. Wisse. De toestand van Prof. G. Wisse, Chr. Geref. pred. te Middelburg, blijft bevredigend. Er is alle hoop, dat hij bin nenkort zijn arbeid zal kunnen hervatten. Bevestiging en intrede. Ds G. de Ru, overgekomen van Almen, heeft Zon dagavond bij de Ned. Herv. Kerk van Rotterdam intrede gedaan met een pre diking over 1 Kon. 18 42, na des mor gens door Ds J. A. Kwint te Schevenin- gen bevestigd te zijn. Bevestigingstekst was 1 Sam. 3 15 a. Persoonlijk Bijbelonderzoek. De ker- keraad der Ned. Herv. Gem. te Klaas waal heeft besloten bij, het huisbezoek meer dan tot dusver aan te dringen op persoonlijk Bijbelonderzoek. Ds A. L. Ruys. A.s. Vrijdag viert Ds A. L. Ruys, em. pred. te Zeist, zijn gouden ambtsjubileum. De jubilaris werd 30 Mei 1863 te Oude-Wetering geboren. Hij studeerde aan de Vrije Universiteit en werd in 1801 candidaat om uit 14 be- i roepen dat naar Fijnaart aan te nemen. In 1E94. vertrok hij naar Seroosker- k e, welke standplaats in 1897 niet Oolt- gensplaat verwisseld werd. In 1901 ver trok de jubilaris naar Montfoort, om in 1908 te Dinteloord intrede te doen. Deze kerk heeft hg gediend tot aan zijn eme ritaat, dat hem 7 Aug. 1932 verleend werd. Ds Ruys mocht in Serooskerke de in eensmelting der kerken A en B mede- maken. In verband met zijn 50-jarige ambts bediening zal Ds 'Ruys a.s. Zondagmid dag voor zijn eerste gemeente te Fijnaart het Woord bedienen. - Prof. Dr Titus Brandsma. t Op 61-jarigen leeftijd is te Nijmegen over leden Prof. Dr Titus Brandsma O. Carm, hoogleeraar in de wijsbegeerte en in de geschiedenis der Nederl. Mystiek aan de R.K. Universiteit te'Nijmegen. Examens. Geslaagd voor examen Fransch L.O. de heer J. C. Groenenberg te O. en W. Souburg, voor het hoofd akte-examen (A) P. A. van Nieuwlknd te Zierikzee. Examens Steno en Typen. Bij de op 28 en 29 Juli te Middelburg door de Nationale Vereen, van Leeraren in Ste nografie „Groote" gehouden examens in stenografie en machineschrijven slaag den: voor steno-typist: de dames L. J. v. Eekelen, E. R. Müot, en P'. J, Laport (met lof voor typen), Vlissingen, J. P. v. Loo, C. F. van Kerkvoort en J. Bion- dina (met lof voor typen), Middelburg, J. J. Verijzer, Souburg en J. Mol, Colijns- plaat. Voor typist: de dames: J. P. van Loo (75 lettergrepen), C. C. Grims en de heeren J. J. Laroes, J. A. Kraak, R. de Steur, en A. de Jonge, Middelburg; de dames J. E. Lobbezoo en M. A. A. We- geling (75 lettergr.) Vlissingen, de hee ren O. Andriessen (met lof), Vlissingen, M. Nieuwdorp, O. en W. Souburg, twee afgewezen. Voor steno-typiste Fransch mej. H. M. Caro, Middelburg. Voor typiste Duitsch 50 lettergrepen per minuut mej. M. A. A. Wegeling, Vlis singen. Voor kantoor-stenograaf Nederl. 130 lettergrepen per minuut de dames J. Malipaard en J. Kroonen en de heer M. Geldof, Vlissingen; de dames J. A. de Klerk, P. G. Hofman en J. L. Brand en de heer A. M. Pagter, Middelburg, drie i afgewezen. I Voor kantoorstenograaf-Duitsch 100 lettergrepen per minuut mej. J. J. M. Brijsse, Vlissingen. Cliever, ,in 1687 zijn ambtgenoot, Ds Nicolaas van de Velde, heeft dood geschoten, toen deze 's avonds in zgn studeerkamer aan het'schrijven was. In de vorige eeuw was de Hervormde kerk zoodanig in verval, dat zij bijna een geheele vernieuwing behoefde. Deze is geschied in 1833. Op 23 Juni van dit -jaar werd het kerkgebouw opnieuw i ingewijd door den toenmaligen predikant Ds Martinus Simon Kompenhaas. Daar de Ned. Herv. gemeente zich niet uitbreidde, werd zg vereenigd met die van Nieuwdorp, De pastorie staat nu te Nieuwdorp. R. B. J. d. M. - De Noord Oostpolder groeit. In de zgn. uiterdijken bij Blokzijl is de oogst in Vollen gang\ Het koolzaad wordt op ruiters gezet. v. Buiten-Pax Holland m echtgenoote een mooi bloemstuk werd overhandigd. De heer Marcus dankte hartelijk voor dit alles. Ook namens het personeel der Maat schappij werd hem een geschenk aange boden. DE WESTKRAAIJERTPOLDER INGEDIJKT. Stichting van het dorp 's-Heerenhoek. 1642—1942. In de 16de eeuw werd een groot deel van het Oosten van Zuid-Beveland over stroomd en voor goed door de zee ver zwolgen. (Verdronken land van Zuid- Beveland.) Men kan voor dit groote verlies de aanslibbing aan de westzijde in de vol gende eeuwen als een vergoeding achten. De eerste bedijking was reeds in 1561 begonnen met den Oudkraaijertpolder. In 1612 werd de Nieuwkraaijert gewon nen en in 16 4 2 de Westkraaijert. Later volgden de Nieuwe Westkraaijert (1675), de-Noordkraaijert (1696), de Zuidkraaij- ert (1700), de Koningspolder (1753), de Jacobspolder (1856) en de Van Cit- terspolder (1861). Tevoren strekte zich tusschen Wal cheren en Zuid-Beveland een breede watervlakte uit, welke met recht Het Vlakke genoemd werd. Door de bedijking van den polder St. Joostland en aangrenzende polders werd het Vlakke ook aan de Walcher- sche kust smaller, zoodat het tegen woordige Sloe is overgebleven. De bedijkingen aan de Bevelandsche kust kwamen onder het gebied van den ambachtsheer van 's-Heer Arendskerke. Deze had reeds bij de herbedijking van het oude Borssele in 1616 aan den noord-oosthoek van dezen polder een vrij hoog liggende schorre. Toen deze rijp was geworden, werd in het jaar 1642 tegen den 'ieuwkraaijert de Westkraaij- «rt jjtg-d'jkt, groot 494 ha. De genoemde wat hooger liggende hoek en ook de dijk tusschen den Nieuwen en den Westkraaijert, nu binnendijk ge- worden, werd spoedig met huizen bezet, als begin van een dorp. De naam van j het gehucht was Den Ambachts- heerenhoek, omdat die hoek aan den ambachtsheer behoorde. Later ver kortte de naam tot 's H e e r e n h o e k. De volksnaam in de eerste twee eeuwen was echter Calishoek. Bij de stich ting der kerk in 1672 lezen wij dan ook Calishoek of Den Ambachtsheerenhoek. Voor den eersten naam zijn twee af leidingen mogelijk. Het woord calis be- teekent armoedig. De eerste bewoners zouden dan behoord hebben tot de minstbedeelden. Een andere verklaring is deze. Een calis of cales is een door schapen betrapten weg. Het wapen van 'sHeerenhoek is dan ook een groenen dijk met witte voetpaden doorsneden, zijnde het afbeeldsel van den calesenden weg naar het voorschor, waarover wij reeds schreven. Al is 'sHeerenhoek de officiëele naam, toch bleef langen tijd de naam Calishoek in den volksmond bestaan. Ruim een halve eeuw geleden werd-de naam alleen nog gebruikt door bejaarde personen. Zij spraken echter van Kilshoek. Thans is deze naam niet meer bekend. Het gehucht aan en op den dijk breid de zich spoedig uit, zoodat in 1657 er een Hervormde gemeeÏLte werd gesticht, waarvan Abraham Stroobant de eerste predikant werd. De godsdienst oefeningen werden eerst in een houten kerk gehouden, want het tegenwoordig kerkgebouw met zijn toren als dakruiter werd eerst in 1672 gesticht. Op 21 October 1669 werd bijna ge heel Calishoek door een zwaren brand vernield. Brandspuiten kende men nog niet. Bovendien waren bijna alle wonin gen destijds van hout en met riet ge dekt. Het dorpje werd weer opgebouwd. In 1672 werd de huidige Herv, kerk gesticht. De kerkelijke gemeente is 15 jaar later lang in opspraak geweest, doordat haar predikant, Ds Jacob de GEMENGD NIEUWS Ernstig geval* van ver-« giftiging. Niet minder dan drie personen zijn het slachtoffer geworden van een vergiftigingsgeval te Hoens- broek. Verschillende andere personen be vinden zich nog in zorgwekkenden toe stand in het ziekenhuis. De vergiftigingsverschgnselen zgn ver moedelijk na het eten van witte kaas, die door de menschen zelf gemaakt was, opgetreden bg verschillende leden van het gezin O. In den loop van Zondag zijn drie personen overleden, n.l. de 19-jarige dochter L. O. en de 17-jarige zoon J. O., benevens een kleinzoon van het gezin O., de bijna 9-jarige v. d. B., die zijn groot ouders zgn schoolrapport was komen la ten zien en die een boterham had mee gegeten. De toestand van de patiënten in het ziekenhuis is nog zeer zorgwekkend. Het zijn vader en moeder O., een zoon en- zijn verloofde, die ook bg de familie op bezoek was. (Telegr.) Tienvoudige examen vreugde in één gezin. We leven weer midden in den examentijd. •Een enkelen keer komt het eens voor, dat uit één gezin twee, of soms wel drie personen, in één zomer examen moeten afleggen, maar dan is men al heel blij, als ze allen er doorkomen. Hoe buitengewoon bevoorrecht is dan wel die Wolfhezensehe domineesfamilie, waarvan zeven kinderen uit één gezin slaagden voor zegge tien examens. De twee jongste zoons slaagden elk voor twee toelatingsexamens, n.l. voor H.B.S. en Gymnasium. De twee daarop volgende meisjes legden met goed ge volg eindexamen M.U.L.O. af. Een oude re dochter slaagde als verpleegster voor het tweede jaar. De daarop volgende zoon slaagde voor het propaedeutisch examen medicijnen. En de oudste zoon toonde zijn veelzijdigheid door voor twee zeer verschillende examens te slagen, n.l. voor het candidaatsexamen .medicijnen en voor het getuigschrift kerkorgelexa men.' (Stand.) Tegen de lamp geloo- p e n. Controleurs van den Centralen Crisis Controledienst, die in Spakenburg een vrouw aanhielden, die in een groote tasch gerookte aal en paling vervoerde, zetten daarmede de eerste schrede op een pad, dat tot de arrestatie van zeven mannen leidde en tot de inbeslagneming van 217. pond,' voor de zwarte markt be stemde gerookte waar. De/vrouw had met de geheele affaire niets te maken. Haar gerooktepaling was op regelma tige wijze en tegen geoorloofde prijzen gekocht. Zij begaf zich echter in een café, dat op dat moment druk bezocht was, vooral door niet-Spakenburgers. Men vreesde daar een bezoek van de con troleurs en de binnenkomst van de vrouw, wier lotgevallen men had waar genomen, deed de vrees toenemen. Een inderhaast ontboden taxi verscheen dan ook weldra voor de deur. De controleurs waren juist op tijd, om de auto bij het wegrijden aan te houden. Drie inzitten den en een groote hoeveelheid gerookte paling, 217 pond in koffers en kisten verpakt, konden naar de marechaussee kazerne overgebracht worden. Zeven mannen, van den visscher, die de paling buiten den afslag om had verkocht, tot de handelaren in de auto, kregen een proces-verbaal. Tweejarig jongetje door panter gegrepen. On oplettendheid van de begeleiders is oor zaak geweest van een ernstig ongeval in Artis te Amsterdam. Een tweejgrig jon getje kroop n.l. onder de afzetting door tot vlak bg de tralies van de roofdieren- afdeeling, waar een panter onverhoeds een poot naar het ventje uitstak en met zijn klauw in het gezicht sloeg. De hoofd huid met 'thaar werden den kleine af gerukt en ook aan de wangen werd hij ernstig gewond. In zorgwekkenden toe stand is het jeugdig slachtoffer naar het O. L. Vr. Gasthuis gebracht. Een slecht geweten. Tegen 7 uur 's ochtends zag een nacht waker nabij Rapenburg te Amsterdam, drie mannen in een roeibootje, dat ver der was volgeladen met tricotagegoede ren. Dat de inzittenden een slecht ge weten hadden, bleek wel7 daaruit, dat ze toen ze den waker bemerkten haas tig de geheele lading in het water gooi den, naar den wal roeiden en op de vlucht sloegen., De nachtwaker waarschuwde de po litie en spoedig bleek, dat er een inbraak was gepleegd in een tricotagefabriek in de Valkenburgerstraat. De gestolen goe deren ter waarde van eenige duizel den guldens zijn later uit het water opgevischt. Slechts eenige lappen stof bleken nog te ontbreken. Een kleine advertentie in de rubriek „Vraag en Aanbod" kost slechts 65 cent by vooruitbetaling. LAATSTE BERICHTEN Middelburg. Van wie is dit rgwiel? Op het politiebureau is een damesrgwiel gedeponeerd, dat op de autobus Goes-Middelburg is achterge laten. Het rgwiel heeft geen merk. De Heilige Schrift predikt met grooten nadruk de solidariteit, het samenhangen van den een met den ander, van allen met allen, de wisselwerking van allen op allen. Zg leert ons de echte solidari teit. Zg waarschuwt, dat een volk, een maatschappg, een kring ten gronde gaat, wanneer men in ouderlingen strgd de krachten verteert en niet meer verstaat, dat allen elkander noodig hebben. Zij maant ons af van de zonde,, die den mensch den ingeschapen drang naar ge meenschap doet onderdrukken, om hem tot een Ka.ïn te maken. (C. S m e e n k VERPLICHTING TOT AANMELDING VAN LOGE'S EN HOTELGASTEN. Het Zaterdag verschenen verorde ningenblad bevat een verordening van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied, houdende uit breiding der verplichting tot aanmel ding (aanmeldingsverordening). Hierbij wordt in artikel 1 bepaald, dat de houders van ondernemingen, welke dienen tot het bg wgze van bedrgf of in het algemeen belang verstrekken van huisvesting aan reizigers en vreemdelin gen, dan tot verblgf van herstellenden (bgv. hotels, "herbergen, pensions, lief dadige instellingen, herstellingsoorden, jeugdherbergen, tehuizen voor dakloo- zen), particuliere personen, die geregeld kamers verhuren, alsmede de bestuur ders van kloosters, ordetehuizen, retrai tehuizen en tehuizen van kerkelijke ge nootschappen, verplicht zijn de perso nen, wien huisvesting wordt verstrekt, op een door den secretaris-generaal van het departement' van binnenlandsche zaken voorgeschreven aanmeldingsfor mulier bij het plaatselgk hoofd van po litie aan te melden. Voor ieder persoon dient een afzon derlijk aanmeldingsformulier te worden gebruikt. Slechts kinderen beneden 15 jaren kunnen met een ouder op een ge meenschappelijk formulier worden aan gemeld, waarbij slechts van de persoon lijke gegevens van den ouder opgave dient te geschieden en van de onder diens geleide zich bevindende kinderen bene den 15 jaren slechts het aantal behoeft te worden opgegeven. De aanmeldingsformulieren dienen zes uren na aankomst van den aan te melden persoon, bij personen evenwel, die vpór 22 uur aankomen, in ieder geval uiter lijk te 23 uur, en 'bij personen die na 22 uur aankomen, uiterlijk des voor middags te 7 uur bij het plaatselijk hoofd van politie te worden ingeleverd. Particuliere personen en openbare of particuliere inrichtingen, welke niet hij wijze van bedrijf of geregeld een per soon boven 15 jaren, al of niet tegen vergoeding, langer dan vier en twintig uren te hunnent huisvesting verstrek ken, dienen in elk bijzonder geval binnen vier en twintig uren na aankomst van denzelve een schriftelijke aangifte bij 't plaatselijk hoofd van politie in te leve ren. De persoon, die huisvesting verstrekt, en degene, wien huisvesting wordt ver strekt, zgn beiden voor de inlevering der aanmelding op gelijke wgze verantwoor delijk. De verplichting op grond van het vo rige lid geldt niet, wanneer de in een particulier huishouden opgenomen per soon tot den hem opnemenden persoon staat in de rechte linie dan wel in de zij linie tot en met den derden graad van bloed- of aanverwantschap. De houders van de genoemde huisves tingsgelegenheden zijn verplicht een vreemdelingenregister te voeren. De bestuurders van ziekenhuizen, kli nieken, inrichtingen voor kraamverple- ging, sanatoria en dergelijke inrichtin gen, in geval van verhindering hun ver tegenwoordigers, zgn verplicht, aap het plaatselijk hoofd van politie op verzoek een volledige lgst der in de inrichting ter behandeling opgenomen personen benevens derzelver persoonlijke beschei den ter inzage over te leggen. Personen, die opgenomen worden met schot-, steek- of slagverwondingen, dan wel in een anderen op een strafbare han deling duidenden toestand, moeten door alle inrichtingen, onder opgave van den aard der verwonding, onverwijld, in het betreffende geval eerst telefonisch, bij het plaatselijk hóófd van politie worden aangemeld. De houders van ondernemingen van de in art. 1 genoemde soorten en de parti culiere personen, die geregeld kamers verhuren moeten, voor zoover dit nog niet is geschied, hun bedrgf resp. hun werkzaamheid, binnen een week na het in werking treden dezer verordening bij het plaatselijk hoofd van politie aanmel den. De houders van nieuw te openen ondernemingen moeten van den aanvang van deze werkzaamheid ten minste twee weken te voren bij 't plaatselijk hoofd I van politie aangifte doen. Bij de aanmelding moeten de ligging van het huis, waarin het huisvestings- bedrijf zich bevindt, alsmede de locali- teiten, welke door het huisvestingsbe- drijf worden gebruikt, nauwkeurig wor den aangeduid. De opening of voortzetting van het bedrijf zonder een verklaring van aan melding ia verboden. Handelingen in strijd met de bepalin gen van deze verordening worden ge straft met hechtenis van ten hoogste zes maanden en met geldboete van ten hoogste duizend gulden of met een dezer straffen. De bepalingen van deze verordening zgn niet van toepassing op de leden van de Duitsche weermacht, van de „Waffen SS" en op het overige personeel daar van, op de leden der Duitsche politie en van het personeel van de bureaux van het Duitsche rgk of van de nationaal- socialistische Duitsche arbeidersparty in 't bezette Nederlandsche gebied, wan neer deze in uniform zijn gekleed of een behoorlijk legitimatiebe 'ijs, voorzien van een foto, bij zich dragen. Deze verordening is 1 Augustus in werking getreden. WILT GE EEN HUIS KOOPEN OF HUREN? Plaats een kleine advertentie in „De Zeeuw". Het kost U maar 0.65 (t/m 5 regels). Onder letter of nummer mi nimum 0,75. OOK HAAR UW BABY 1 -STREKT DE ZWARTE i ;HAf1D£L 2UF1 KLAUWU1 UIT EK OKTKEEMT HEfSl LEVERTRAAN ZEEF? enz j V»NJP» Qlaudin»-Pag Holland m HAARLEMS LAATSTE DAGEN VOOR DEN VAL VAN 1573. Van Alkmaar begint de victorie. Maar Haarlem, dat nog een smartelijke neder laag was, droeg toch veel bij tot de la tere overwinningen en maakte Alkmaar, evenals Leiden, mogelijk. Van het beleg van de Spaarnestad in den ontzettend harden winter 15721573 geeft dr J. W. Wijn een volledig en boeiend verhaal in dl serie Patria, welke bij P. N. van Kam pen en Zoon te Amsterdam, verschijnt. Hier volgen eenige, van die bizonderhe- den over de laatste dagen vóór de over gave over te nemen. Men is dan in he^r begin van de maand Juli '73 „Intusschen greep binnen de muren de nijpende honger om zich heen; jammer én ellende leidden tot daden van wan hoop. Twee vrouwen sprongen met haar kinderen in de Bakenesser gracht; een andere Vrouw wierp haar beide kinderen in het Spaarne. Deze vrouwen hadden in vijf weken brood noch vleesch gehad. In de Kleine Houtstraat werd een vrouw door ingelegerde Walen met een steen doodgeslagen en van haar eten beroofd. Den 7en gaf de overste Steenbach den kapitein der Schotten een fraaien hond ten geschenke, zoodat diens geheele ven del dien dag een rantsoen vleesch rij ker werd. Een Duitsch officier wist den 8en met groote moeite een stuk groene kaas te bemachtigen en dit vormde, met een paardenlever en water als drank, eeü gewaardeerd maal voor hem en zijn „spisgesellen". Een hond, dien hij ook al „durch Bitte" had gekregen, verschafte geen onverdeeld genoegen, want de sol daten raakten om de porties aan het vechten. Een nest met jonge katten moest duur worden betaald en om een hondenlever vochten de krggslieden met getrokken wapens. De koeien waren reeds lang verbruikt: een zestal paarden, dat van den vijand was buitgemaakt, verdween „voor ban ket" in de hongerige magen. Zelfs van Ripperda hooren wg, dat hij drie dagen niet anders had dan wingerdbladeren! Den 6en gelukte het, den kapitein Ni- klaes Bernaert en vier man met een mand met duiven en aan den Prins gericht schrijven in een bootje naar buiten te helpen. Het schrijven hield het verzoek in, om uiterlijk Dinsdagavond, den 7en, schepen met proviand bij de Ton te be stellen, „want wg dat niet langer harden en conden". Op genoemden avond zou een groote uittocht naar de schepen plaats vinden, met alle burgers, vrouwen, kinderen en zieken; een ware wanhoopsdaad, maar er scheen gen andere oplossing meer mo gelijk. Een allerlaatste partij boonen, 14 jaar oud, werd uit den Doelen gehaald en uitgedeeld, burgers werden aangewe zen voor het dragen van bruggen, lad ders, planken en schoppen, het geschut te scheep gebracht, kortom alles voor een uittocht gereed gemaakt. De algemeens opwinding en overspan ning gaven tot zonderlinge tooneelen aanleidig. Veel welgestelde burgers schonken hun overtollige kleederen, ljjn-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1942 | | pagina 3