DAGKALENDER
VRIJDAG 17 JULI 1942
5ée JAARGANG No, 241
Besmettelijke ziekten.
BINNENLAND
AGhtervolgingsgpvechten duren voort - Sowjet-aanvallen
bloedig afgeslagen - Felle strijd aan het Egyptische
front - Britsche kruiser beschadigd. N
Dr Fischböck over
Prijspolitiek in Europa»
UIT DE PROVINCIE
Bureaux: Lange Vorststraat 70 Goes.
Postrekening no. 44455 Telefoon no. 2438.
Bijkantoor Middelburg: Firma Boekhandel
J. J. FANOY, Nieuwe Burg 2628 en,
Noordweg 155 Telefoon no. 3128.
Abonnementsprijs ƒ2,73 per kwartaal. Week
abonnementen voor Middelburg, Goes en'
plaatsen waar een agent is aangesteld 0,21.
Losse nummers 6 cent.
Dir.-Hoofdred.A. DE LANGE GOES.
CHRISTEL IJ K DAGBLAD VOOR ZEELAND
Advertentiën 12 cent per millimeter. Ingezon
den mededeelingen 24 cent per millimeter.
Bij contract belangrijke korting.
Kleine advertentiën (maximum 8 regels) van
15 regels 65 cent, iedere regel meer 13 cent.
Dienstaanvragen en dienstaanbiedingen van
15 regels 55 cent, ie4ere regel meer (max.
8 regels) 11 cent. Onder letter of motto
10 cent extra.
Adv. in deze rubriek by vooruitbetaling.
Administrateur (advertentiechef)
B. P. DAVIDSE, Goes.
Op de enkele weken geleden ^e 's-Gra-
venhage gehouden vergadering van het
Ned. Congres voor openbare gezond
heidsregeling heeft Dr L. C. Kersbergen
belangwekkende cyfers medegedeeld ten
aanzien van de besmetteiyke ziekten in
ons land.
Het aantal d i p h t e r i e - geval
len is zeer beduidend toegenomen,
van 1300 in 1939 tot 1700 in 1940 en
5400 in 1941, waarmede de hoogte van
de curve van tien jaar geleden weer be
reikt werd. Op 'toogenblik worden zelfs
1000 gevallen per maand geregistreerd.
De stijging in 1941 werd vooral veroor
zaakt door Noordbrabant en Limburg.
Het aantal meningiti s -gevallen
steeg van 277 in 1940 tot 433 in 1941.
Poliomyelitis telde in 1940: 111
en in 1941455 patiënten.
Het aantal gevallen van'bacillaire dy
senterie steeg van 1100 in 1940 tot
3400 in 1941 en het aantal roodvonk-
gevallen was in 1940 en 1941 lager
dan daarvoor; tegen 10000 tot 11000
gevallen in 1936 tot 1939 stonden 9000
roodvonkgevallen iii 1940 en 7000 in 1941
thans schijnt evenwel Weer een stij
ging geconstateerd te moeten worden.
De meest verontrustende cijfers be
treffen die van de sterfgevallen aan
tuberculose. Stelt men het ge
middelde sterftecijfer voor de jaren 1938
tot en met 1940 op 100, dan komt men
voor het jaar 1941 op 144 voor de long-
tuherculose en op 139 voor alle vormen
van tuberculose, dus een toeneming van
resp. 44 en 39 pet. Voor de eerste drie
maanden van 1942 is het sterftecijfer ge
middeld wéér iets hooger dan in de over
eenkomstige maanden van het vorig jaar
De verslagen van de leiders, der consulta-
tatie-büreaux stemmen hierin overeen,
dat een aanzienlijke stijging van liet aan
tal aanmeldingen en van het aantal ge
vallen van open tuberculose valt te con-
stateeren.
Het is dan ook begrijpelijk, dat de
nieuwe directeur-geueraal van de
Volksgezondheid deze week, in een on
derhoud met het A'.N.P. heeft gezegd,
dat dë tuberculose straffer bestreden
moet worden.
„Onze inrichtingen", zoo zeide hjj,
„zijn voorbeeldig, onze sanatoria zijn
schitterend ingericht, onze cónsultatie-
bureaux zijn prima, maar er is van alles
te weinig. Er is ook te weinigs. geschoold
personeel en de wachttijd voor opneming#
is vaak wel een halfjaar."
Dit laatste wijst ook weer op een
sterke toename van het aantal patiënten.
De tuberculose-bestryding voortgeko
men uit particulier initiatief en gesteund
door Overheidssubsidie staat in ons land
op hoog peil. De woordeïf van lof door
den directeur-generaal aan sanatoria en
consultatiebureaux gericht, zijn welver
diend. Door jarenlangen hoesten arbeid 1
van geneesheeren, verpleegsters en aller
lei vereenigingen en instellingen is het
gelukt deze gevreesde ziekte belangrijk
te beperken. Maar de situatie van heden
vraagt nog, krachtiger maatregelen. Het
gaat hier om de gezondheid van ons
volk. Wat wij doen kunnen om ons volk
zoo goed mogelijk door de oorlogsjaren
heen te helpen, moeten wij doen. Hier
voor moeten wij alle krachten inspannen.
Hulp in de huishouding.
Wanneer in arbeidersgezinnen de
vrouw des huizes ziek wordt, of, tenge
volge van andere redenen niet in staat
is haar taak te vervullen, dreigt de ver
zorging van het gezin in het gedrang te
komen, daar men meestal niet over de
middelen. beschikt om betaalde krachten
in dienst te nemen.
Te Oss heeft men thans een oplossing
voor dit vraagstuk gevonden.
De burgemeester heeft besloten om
aan den onlangs opgérichten dienst voor
sociale zaken een organisatie te verbin
den, wier taak het wordt in voorkomen
de gevallen hulp in de huishouding te
verleenen. De opzet hiervan is aan dien
dienst een aantal, voorloopig is sprake
van zeven, geschikte krachten te ver
binden, die op daartoe gedane aanvrage
ui gezinnen, waar de echtgenoote tijde
lijk om de een of andere reden in de
onmogelijkheid verkeert om het huis
houden te doen, haar plaats zooveel
mogelijk innemen. Voor dergelijke hulp
komen in aanmerking de gezinnen van
hen, die door den dienst voor sociale
zaken worden gesteund en van de arbei
ders in het vrije bedrijf, die vallen be
neden een naar redelijkheid vast te stel
len gezinsinkomsten-norm.
Het ligt niet in de bedoeling van de
arbeiders voor de verleende hulp een
vergoeding te vragen. In onderling ovep-
mrt de plaatselijke industrieën is
®en financieele regeling tot stand ge-
Komen. De kosten der te verleenen hulp
zunen door de gemeente en die indus-
ïeen gezamenlijk worden gedragen.
karakter sluit zich goed aan by een de
fensieven oorlog. Zy zijn gewend aan
een hard leven vol ontberingen, waar
aan zy dan ook niet al te zeer zyn ge
hecht.
Er bestaat een soort primitieve taai
heid, welke men te veel eer zou aandoen,
wanneer men haar dapperheid noemde,
want dapperheid is een soort vergeeste
lijkte moed. De taaiheid, waarmede de
bolsjewisten voor Sebastopol hun kaze
matten verdedigden, was meer een dier
lijke drift en niets zou minder juist zijn
dan de meening, dat hier sprake is van
een gevolg van de bolsjewistische wereld
beschouwing of opvoeding.
Het bolsjewisme berust op het meest
geraffineerde gebruikmaken van de Sla
vische volksziel. Slechts in Rusland was
dit huiveringwekkende experiment mo
gelijk. Het was de bolsjewistische pro
paganda in groote trekken gelukt, de
massa van Russische arbeiders en boe
ren door een hermetische afsluiting van
de buitenwereld en een eeuwige herha
ling van haar phrasen, wijs te maken,
dat deze toestand het paradijs op aarde
wils, Het geheele land is doortrokken
van een spionnagesysteem, dat de kinde
ken misbruikt om hun eigen, ouders uit
te hóoren.
Indien de vijand in het Oosten is ver
slagen, aldus vervolgt Goebbels, is er
geen bedreiging meer, waarvoor wij ook
maat een oogenblik zouden moeten te
rugschrikken. Het is geen Duitsche ge
woonte zijn tegenstander te onderschat
ten. Maar wij blijven er van overtuigd,
dat ook hier het hooger staande ras over
het lager staande zal zegevieren. Wij we
ten, dat Europa verldren zou zijn, indien
het niet door de Spil-mogendheden be-
schermd werd.
DUITSCHLAND WINT OP ALLE
FRONTEN.
Het opperbevel van dei Duitsche weer
macht deelt mede:
In den Zuideiyken sector van het
Oosteiyke front worden de achtervol
gingsgevechten rusteloos voortgezet. In-
geslotein en afgesneden groepen van den
vijand trachtten vergeefs naar het Oos
ten door te breken.' De verliezen van den
tegenstander en de binnengebrachte buit
zijn tot dusver niet te overzien.
Sterke formaties van het luchtwapen
hebben de achterwaartsche verbindingen
van de bolsjewieken aangevallen en tal
rijke colonnes uiteengedreven. Gevechts
vliegtuigen hebben R o s t o f en verschei
den havenè aan de Kaukasische kust ge
bombardeerd.
In voor den oorlog belangrijke instal
laties der stad R o s t o f ontstonden ver
scheidene groote branden. Een vracht
schip werd door voltreffers tot zinken
gebracht.
Tegen 't bruggenhoofd Woronesj
he^ft de vijand zijn sterke tankaanvallen
voortgezet. In samenwerking met het
luchtwapen zijn alle aanvallen in harde
gevechten bloedig afgeslagen. Aan de
rest van het Oostelijke front slechts ge
vechten van plaatselijke beteekenis.
IndeFinsche Golf hebben een
heden van de Duitsche marine twee bols
jewistische duikbooten tot zinken ge
bracht.
In Egypte werden met sterke strijd
krachten uitgevoerde aanvallen van den
vyand in den centralen sector van de
stelling El Alajnein afgeslagen. In
den loop van de verbitterde gevechten
werden in tegenaanval 1200 gevangenen
gemaakt en een aantal tanks en vrach1>
auto's vernietigd.
In het Westen van de Middellandsche
Zee is een Britsche kruiser door Duit
sche'! gevechtsvliegtuigen aangevallen
en met voltreffers van bommen bescha
digd.
By aanvallen van Britsche jagers op
de kusten van de bezette gebieden in
het Westen gelukte het in den loop van
gisteren zes vyandelyke vliegtuigen te
doen neerstorten.
,h
Italiaansch weermachtsbericht.
In den centralen sector van 't Egyp
tische front heeft de vyand onze stel
lingen fel aangevallen. De aanvallen wer
den^ echter overal gestuit en wy hebben
terstond tegenaanvallen ondernomen.
Wy maakten ruim 1200 gevangenen en
vernielden een aanzienlyk aantal tanks.
Het luchtwapen heeft met sterke for
maties -deelgenomen aan de felle gevech
ten en de vijandelijke strijdkrachten
evenals het vijandelijke luchtwapen aan
gevallen. Vier vliegtuigen werden door
de jagers van de vierde stormafdeeling
neergeschoten, die daarmede sedert het
begin van de huidige operaties in Noord-
Afrika hun 132stèi overwinning in de
lucht behaalden. Bovendien brachten de
Duitsche vliegtuigen de Royal Air Force
het verlies toe van een Curtiss en een
Spitfire.
Britsche vliegtuigen hebben Beng
hazi gebombardeerd, eenige huizen be
schadigd en ongeveer 10 Arabieren ge
dood of gewond. Het afweergeschut ver
nielde een Engelsch vliegtuig.
De luchthaven van M i c c a b a is
wederom door onze en Duitsche luchtfor-
maties gebombardeerd, de installatie^
werden herhaaldelijk getroffen. Van de
operaties van den dag keerde een onzer
vliegtuigen niet terug.,
Op de Middellandsche Zee
hebben Italiaansche en Duitsche vlieg
tuigen een Engelschen«kruiser aangeval
len en beschadigd.
DR GOEBBELS OVER DE GfevECHTS-
WAARDE DER BOLSJEWISTEN.
(D.N.B.). In „Das Reich" houdt dr
Goebbels zich bezig met de gevolgen van
de Russische-mentaliteit en de Russische
psyche voor de geveehtskwaliteiten van
den Sovjet-soldaat. De Duitsche soldaat,
aldus dr Goebbels, heeft het bolsjewisme
gedurende den veldtocht in het Oosten
leeren kennen en geen der Duitsche sol
daten zal uit het Oosten als communist
terugkeeren. Het bolsjewisme is ont
sluierd en vormt voor de Duitschers
geen geestelijk gevaar meer.
Met verwijzing naar den strijd bij
Sebastopol, verklaart dr Goebbels, dat
de Sovjet-weermacht den Spil-troepen
vaak een tegenstand heeft geboden, zoo
als zij dien op hun vroegere veldtochten
niet ontmoetten. De bolsjewistische
weermacht vecht soms met een stomp
zinnige, bijna dierlijke hardnekkigheid
en legt daarbij menigmaal een doodsver
achting aan den dag, die meer dan op-
merkeiyk is.
In hun geheele geschiedenis hebben
de Russen zich onderscheiden door een
bijzonder taaie wijze van verdedigen,
terwijl zij van den aanval nooit veel
terecht brachten. Hun geheele volks-
De positie van Timosjenko
critiek.
(D.N.B.) De militaire correspon
dent van het D.N.B. schryft:
Sedert het groote Duitsche offensiéf
zich eenige dagen geleden naar het Zui
den heeft uitgebreid, is de toestand voor
Timosjenko opnieuw aanzienlijk slech
ter geworden. In den rug van het geheele
bolsjewistische Donetz-leger staan de
Duitsche troepen en-die der bondgenoo-
ten, die de verbindingen met het Oos
ten hebben afgesneden. Nu ook van het
Westen uit de Duitsche en verbonden
troepen op het Donetz-leger van Times-
jenko aanrukken, blijft den Sowje%naar-
schalk nog slechts de keus, door een
snellen terugtocht uit de regt van het
industriegebied van de Donetz zich "aan
vernietiging door omsingeling te ont
trekken en naar het Zuiden uit te wij
ken of slag te leveren. Op het oogenblik
schijnt hij nog te denken beide te kun
nen doen.
Het verlies van de rest van het Do-
netz-gebied zou intusschen voor de oor
logvoering der Sowjets meer dantra
gisch zijn, omdat zich hier de Ihatste
aglomeratie van wapenfabrieken bevindt
in een gebied, dat gunstig ligt voor het
Europeesche verkeer.
Ook in Engeland ziet men
situatie donker in.
(A.N.P.) In een commentaar voor
de Engelsche radio heeft Tahoo Hols het
volgende gezegd:
De Sovjets verhelen den ernst Van den
toestand niet. Zij beschrijven den Duit-
BONNEN VOOR VOEDINGS-
MIDDELEN.
19 Juli tot en met 25 Juli 1942.
37 A brood 4 rants, brood of gebak
37 B brood rants, brood of gebak.
37 beschuit.1 rants, beschuit, brood
of gebak.
37 A vleesch 1 rants, vleesch of vl.-
waren.
37 B vleesch y2 rants, vleesch of vl.-
waren.
37 A tabak 1 rants, tabak
12 Juli tot en met 8 Aug. 1942.
337 algem. 1 kg suiker.
339 algem. 500 gr. jam.
343 t/m 346 alg. 1 rants, bloem, br., geb,
4-33, 4-34 res. 250 gr. rijst.
340 algem. 250 gr. pèulvr. of haverm.
341 algem. 125 gr. gort.
342 algem. 125 gr. gemengd meel.
352 algem. 100 gr. vermicelli of mai-
zena.
347 t/m 351 algem. 100 gr. kaas.
36 A t/m 39 A melk 3% liter melk.
36 B t/m 39 B melk 1% liter melk.
36, 37 versn. 100 gr. chocolade.
38, 39 versn. 100 gr. suikerwerk.
12 Juli tot en met 5 Sept. 1942.
338 algem. 250 gr. koffiesurrogaat.
15 Juli tot en met 26 Juli 1942.
36 boter rants, boter
36 vet f rants, boter.
15 Juli tot en met 12 Sept. 1942.
2-35, 2-36 res. rants, boter.
3-35, 3-36 res. rants, boter.
4-36 resy2 rants, boter.
Diverse artikelen.
29 Juni tot en met 8 Aug.J942:
30, 31, 32 Reserve: servièsonderdeelen.
14 Juni tot en met 22 Aug. 1942.
01 petroleum2 liter petroleum.
11 Mei tof en met^1 Dec. 1942.
01 bv, 02 bv, 03 bv, 04 bv ep 05 bv:
één eenheid vaste brandstoffen.
Tot en met 30 April 194%
01 en 02 K.F. brand- 1
stoffen i eenh. brandstoffen
(geen antbraciet).
1 Juli tot en met 15 Aug. 1942.
335 algem. 1 rants, eenheidszeep.
'336 algem. 2§0 gr. waschpoeder.
L zeep1 rants, eenheidszeep.
L toiletzeep 75 gr. toiletzeep 80
1 Mei tot en met 31 Aug. 1942.
U textiel
(mannen) 50 gr. scheerzeep.
Dé volgende bonnen zijn binnenkort niet
meer geldig:
Na Zaterdag 18 Juli: 36 breod, be
schuit, vleesch, aardappelen; 36 A, R5
tabak, 36 A, R 5 cigaretten.
De bonnen, waarvan de geldigheids
duur óp Zondag begint, mogen op den
daaraan voorafgaanden Zaterdag wor
den gebruikt, met uitzondering van den
bon voor vleesch of vleeschwaren.
1) Mann. personen ,van 18 j. en ouder.
Strijd om een sovjet-dorp. Rook en
vlammen slaan uit de huizen waarbinnen
in alle hoeken weerstandaflesten van de
sovjets gemaakt waren.
Orbïs-Holland-PK. Wetterau-Pax Holl. m
schen opmarsch over den Doh als de oor
zaak van een zeer modilijke situatie.
De slag heeft thans echter een zeer kri
tiek punt bereikt, waarop alles kan ge
beuren.
De eerstvolgende twaalf weken zullen
voor het geheele verloop van den oor
log van ontzaglijke bèteekenis zijn. De
Duitschers weten, dat, wanneer zij in
Zuid-Rusland stellingen bereiken, van
waaruit zijde Kaukasische olievelden
onder den voet kunnen loopen of de raf
finaderijen met lange-afstandsbommen-
werpers kunnen vernietigen, zij de .bols
jewistische troepen verlammen.
De voormalige Britsche minister van
oorlog, Hore Belisha, heeft naar de Brit
sche berichtendienst meldt, verklaard,
dat de toestand op het oogenblik ern
stiger is dan ooit tevoren in dezen oor
log. Dat Engeland geen tegenactie kan
beginnen terwijl de Sowjets over den
Don worden teruggeworpen, noemt hij
een tragisch gevolg van verzuimde gele
genheden. Hore Belisha voelde zich ge
noodzaakt openlijk te verklaren, dat by
de Britsche methoden iets verkeerd was
en iets verkeerd is. t
Ongeregeldheden te Caïro.
In Caïro hebben zich dezer dagen op
gewonden betoogingen der Egyptische
bevolking tegen Engelsche en Ameri-
kaansche soldaten voorgedaan. De de
monstratie was vooral gericht tegen
hooge Britsche officieren. Yele Engel
sche soldaten werden gewond, doordat
het volk met steenen gooide, eenige
Egyptenaren werden door Engelsche ge
weerkogels gewond en door de bevol
king in veiligheid gebraclA.
Volgens te Sofia ontvangen berichten
zouden alle Australische strydkrachten
die zich in Syrië, en den Libanon bevon
den, naar het Egyptische front zyn ver
trokken. In Palestina zouden zich Pool-
sche en Tsjechische formaties bévinden.
VRIJDAG 17 JULI 1942.
Uw woord is een lamp voor my'n voet,
en een licht op my'n pad.' Ps. 119 105.
Zon Maan
op onder op onder
5.39 21.52 9.51 23.39
21 Juli Eerste kwartier.
27 Juli Volle maan.
'S-GRAVENHAGE, 17 Juli. - De Ryks-
commissaris voor de prijsvorming, staais
secretaris Dr H. Fischböck, heeft tevens
in zijn hoedanigheid van commissaris-
generaal voor Financiën en Economie by
den Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied Woensdag in Den
Haag op uitnoodiging van het sociaal-
economische genootschap Nederland en
Europa een lezing gehouden over: Prijs
politiek in Europa.
Dr Fischböck vergeleek de internatio
nale prijsverhoudingen met de binnen-
landsche en verklaarde, dat, wanneer
men het grootst mogelijke succes voor
geheel Europa wil bereiken, in de inter
nationale prijspolitiek een op gemeen
schappelijk doel gericht plan in de plaats
moet komen van het najagen van de
egoistische wenschen® zooals dit voor
eigen land in de meeste staten reeds er
kend wordt. Een „internationale prijs-
woeker" zou evenzeer tot een verhooging
Van den prijsspiegel in de deelnemende
landen voeren als tot een verhooging
in het eigen binnenlandsche verkeer.
Een Europeesche prysstop voor het in
ternationale goederenverkeer zou daar
entegen een even nuttig effect hebben als
de prysstopvoorschriften, die in vele
landen van Europa reeds voor het bin-
nenlandsch verkeer zijn uitgevaardigd.
Het succes van dit grondbeginsel, dat
reeds in een aantal internationale over
eenkomsten is vastgelegd, wordt echter
in wezen beïnvloed door de ontwikke
ling van het binnenlandsche prysstelsel
van deze landen. Het zou dezen landen
op den duur moeilyk vallen hun verplich
ting tot handhaving van stabiele pry zen
en tot werkelyke levering van de produc
ten tegen deze prijzen tegenover het bui
tenland na te komen, indien het binnen
landsche prijsniveau niet op dezelfde
wyze en op dezelfde basis gehandhaafd
wordt.
Ook de vaststelling van definitieve
valuta-verhoudingen in Europa gaat van
de veronderstelling uit, dat de pogingen
tot het stabiel houden van de prijzen voor
het internationale goederenverkeer met
succes bekroond worden. Vooral1 de klei
ne landen van Europa, die aangewezen
zijn en blijven op een goederenruil, heb
ben bij deze stabilisatie een vitaal belang.
Het bewijs van vertrouwen, waarmede
Duitschland de Nederlandsche economi
sche leiding is tegemoet gekomen, door
dat van het begin af een vaste omreke
ningskoers werd ingesteld, na de aan
passing van de prijzen de in- en uitvoer
rechten van beide zyden werden opgehe
ven en het geldverkeer geheel werd vrij
gegeven, is tot dusverre bevestigd. Het
moet door handhaving van het prijs
niveau in Nederland ook in de toekomst
gerechtvaardigd worden.
WANNÉÉR VERDUISTEREN?
Zaterdag 18 Juli 1942.
's Morgens tot 5.41 u.
's Avonds van 21.51" u.
De School-artsendienst op de
Bevelanden.
Naar. aanleiding van de departemen
tale plannen om voor geheel Zeeland
een schoolartsendienst in te stellen,
heeft er op initiatief van Mr Dr Mes, den
burgemeester van Heinkenszand, on
langs een bijeenkomst plaats gehad van
de burgemeesters van Noord- en Zuid-
Beveland.,
In het voorloopige plan, ontworpen
door hët Provinciaal Bestuur, was de in
deeling der districten zoo, dat Zuid-Be
veland ondergebracht was in twee dis
tricten. 'Het grootste deel, gegroepeerd
om de centrumgemeente Goes, zou zelf
standig worden en een schoolarts krij-
gen; het kleinere deel zou van Walche
ren uit bediend worden.
Mr Mes 'en met hem anderen, was van
meening, dat deze oplossing niet de ge
lukkigste was. Zij stelden voor te verzoe
ken om Zuid- en Noórd-Beveland tot één
district te maken, waar dan twee school
artsen aangesteld moesten worden.
Deze regeling zou wel iets duurder
uitkomen, naar de daardoor te bereiken
voordeelen zijn zoo groot, dat men dit
offer er voor zou mogen brengen. De
versnippering van het gewest zou er
door tegen gegaan worden en een meer
