I
20
an
rr
HEM
DAGKALENDER
at van
URG.
OS.
pleiding tot
lichter
a.s.
nmelding bij
ïl-lngenieur,
3oes.
DONDERDAG 2 JULI 1942
56e JAARGANG No. 228
CHRISTEL IJ K DAGBLAD VOOR ZEELAND
Het goede voorbeeld.
Sebastopol veroverd na een strijd van 25 dagen -
Aanval in Zuidelijken en centralen sector begonnen
- De opmarsch in de richting Alexandria.
289
MEEL-
ens het
ilte aan
en zeer
dt ver-
mooiste
raad
nestelt.
5STVEULEN en
IER van 8 maan-
-:T- of NAGRAS v
STROO, Bigge-
FÖXHONDJEr
>E BUCK, Zou-
>U IT, eventueel
iten staat. C.
ftweeker, Wemel-
v
bt.) zoeken ZIT-
aet volledig pen-
[ler No. 40, Bu
te' Goes.
KOE en VETTË
)NSE, Tel. 291,
Le Cointre N.V
Bureaux: Lange Vorststraat 70 Goes.
Postrekening no. 44455 Telefoon no. 2438.
Bijkantoor Middelburg: Firma Boekhandel
J. J. FANOY, Nieuwe Burg 2628 en
Noordweg, 155 Telefoon no. 3128.
Abonnementsprijs 2,73 per kwartaal, Week
abonnementen voor Middelburg, Goes en
plaatsen waar een agent is aangesteld 0,21.
Losse nummers .6 cent.
Advertentiën 12 cent per millimeter. Ingezon
den mededeelingen 24 cent per millimeter.
By contract belangrijke korting.
Kleine advertentiën (maximum 8 regels) van
15 regels 65 cent, iedere regel meer 13 cent.
Dienstaanvragen en dienstaanbiedingen van
15 regels 55 cent, iedere regel meer (max.
8 regels) 11 cent, Onder letter of motto
10 cent extra.
Adv. in deze rubriek by vooruitbetaling.
Dir.-Hoofdred.A. DE LANGE GOES.
(Slot.)
Gisteren zagen wij, dat in een tijd van
oorlogsellende en allerlei nood het leven
van Falk te Weimar werd opgeschrikt
uit den dommel der zelfgenoegzaamheid.
En dit geval staat niet op zichzelf.
Onrustige tijden hebben er meermalen
toe bijgedragen, dat allerlei Evangelisa
tiewerk krachtiger werd aangepakt. Er
komen dan krachten los, die helaas in
meer normale omstandigheden blijven
sluimeren. t
Als dan'ook nu gezegd wordt, dat de
menschen alleen maar belangstelling heb
ben voor vragen, die met den oorlog en
i de distributie verband houden, dan zijn
daar verschillende feiten te noemen, die
Gode zij dank op iets anders wijzen.
Wij ontkennen allerminst, dat er vuis
ten tegen God en de kerk worden gebald
en dat er gevloekt wordt, maar er wordt
ook geknield en gebeden. Er is offer
vaardigheid voor allerlei arbeid in Gods
Koninkrijk.
Wij worden nu geschud tot op de fun
damenten. Wanneer geestelijke ellende
en materieele zorg ons volk bedreigen,
dan moeten de Christenen metterdaad
gereed zijn tot hulpverleening. Gods
Woord moet gepredikt dit boven en
voor alles 1 maar ook allerlei practische
arbeid moet worden ter hand genomen
of gesteund. Er moet met woord en
daad hulp geboden worden. De gestalte
van den barmhartigen Samaritaan en
niet die van den priester en den Leviet
moet bij ons gevonden worden.
De oorsprong van de echte Evangeli
satiehouding moet zijn een persoonlijk
bewogen zijn over de nooden der mensch-
heid, zooals ook (ie Heiland met ontfer
ming vervuld was over de schare, om
dat zij geestelijk als schapen zonder
herder dwaalde, maar soms dok, omdat
haar hongerde en Hij ze niet zonder
voedsel weg wilde laten gaan.
Nu vraagt God niet van ieder van ons,
dat wij een tehuis zullen stichten. Hij
legt somé een geheel andere taak voor
onze voeten. Hoofdzaak is, dat wij het
beeld vertooneï) van onzen Heiland, die
kwam om te redden en te behouden.
Veroordeelen gaat zoo gemakkelijk.
Afstooten ook. Maar zoeken en redden is
veel moeilijker. Doch als onszelf barm
hartigheid bewezen is, Wordt onze activi
teit om anderen tot 'zegen te zijn en hen
te helpen, grooter, naarmate de nood
om ons heen stijgt.
BINNENLAND
I Vacantie van winkelier en
winkelpersoneel.
Nu het tijdstip der vacanties is aange
broken, wordt er npg eens op gewezen,
dat ten behoeve van vacantie voor win
kelier of winkelpersoneel van de ver
plichting tot openstelling van winkels
door den burgemeester ontheffing kan
worden verleend voor ten hoogste twee
tijdvakken, welke ieder maximaal zes
achtereenvolgende werkdagen, vallende
in een kalenderv^eek, kunnen omvatten.
Beide tijdvakken kunnen onmiddellijk
aaneensluiten, noodig is dit evenwel niet.
Vergenoegt men zich voor een dier
tijdvakken met minder dan zes achter
eenvolgende werkdagen, dan is daarmede
het geheele tijdvak verbruikt en bestaat
niet meer de gelegenheid om dë restee-
rende dagen van dat tijdvak nog by een
andere gelegenheid te benutten.
In het algemeen zal het voor het ver-
krygen van ontheffing noodig zy'n, dat
met betrekking tot de vervanging van
den gesloten winkel een regeling is ge
troffen, waardoor de ononderbroken
voorziening in de behoefte van het pu
bhek is gewaarborgd.
Arbeidsvoorwaarden in het
Metaalbedrijf.
In de Staatscourant van 1 Juli 1942
O-?01?. beschikking van het college van
Rijksbemiddelaars gepubliceerd, bevat
tende een regeling van loonen en andëre
arbeidsvoorwaarden voor het smedenbe-
arijf en aanverwante bedrijfstakken.
De inhoud van deze regeling komt in
groote lijnen overeen met de bepalingen
van de collectieve arbeidsovereenkomst
voor het kleinbedrijf-metaalindustrie,
welke thans zijn komen te vervallen.
Nieuwe burgemeesters.
Het Rijkscommissariaat maakt be-
Kend
De commissaris-generaal voor Bestuur
en Justitie heeft de volgende personen
tot burgemeester benoemd:
W. J. Maasdorp, bankbeambte in
iJen Haag, tot burgêmeester van Cas-
ricum; G. Nieuwenhuys, koop-
n te Lochem, tot burgemeester van
B u s s u m.
Duitsche kinderen in- ons land.
Vandaag komen 300 Duitsche kinde
ren in ons land aan, die door bemidde-
«Jen Nederlandschen Volksdienst
flandsche Pleegouders in Noord-
dergebractit.Limburg zullen dórden on-
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
EXTRA BERICHT.
Sebastopol gevallen. Boven vesting,
haven en stad waaien de Duitsche en
Roemeensche oorlogsvlaggen. Onder lei
ding van kol.-generaat Von Manstein
hebben Duitsche en Roemeensche troe
pen, schitterend gesteund door de be
proefde fuchtcorpsen voor strijd op kor
ten afstand van kol.-generaal Freiherr
von Richthofen, na een verbitterde wor
steling van '25 dagen de tot dusver sterk
ste land- en zeevesting der wereld be
dwongen.
Sterke forten, in de rotsen gehouwen
fortificaties, onderaardsche gevechtsin
stallaties, betonnen en aarden bunkers,
benevens ontelbare rotsvestingen werden
in voorbeeldige samenwerking van alle
wapens genomen. Het aantal gevange
nen en de hoeveelheid buit is nog niet te
overzien.
Resten van het Sebostopol-leger zijn
gevlucht naar het schiereiland Cherso-
nesus. Op een zeer nauw terrein opeen
gedrongen gaan zij hun vernietiging te
gemoet.
De Führer heeft den opperbevel
hebber van het Krimleger, kolonel-gene
raal Von Manstein bevorderd tot gene
raal-veldmaarschalk.
Het opperbevel der Duitsche weer
macht maakt bekend:
Bij den aanval op Sebastopol
werd -4e bres in den binnensten vesting
gordel op verscheiden plaatsen tot een
doorbraak vergroot. Duitsche troepen
rukten, door de luchtmacht prachtig ge
steund, tot aan de verdedigingsstellin
gen aan den Oostelijken rand van de stad
op en namen het uit den Krimoorlog be
kende fort M a 1 a k o f stormender
hand in.
Van het Oosten uit drongen na de
doorbraak door de Saproenstelling aan
vallende divisies over een breed front
.tot diep in het gevechtsterrein van het
vestinggebied door en bevinden zich
voortdurend in den aanval. Daarbij werd
in hardnekkige gevechten de overgang
over de uitgestrekte pantserafweergrep-
pel afgedwongen en talrijke door mo
derne gevechtsinstallaties versterkte
heuvelstellingen veroverd.
De Roemeensche troepen namen in een
snellen aanval stad en haven van Ba-
1 a k 1 a w a
In het Zuidelijke en centrale deel van
het Oostelijk front zijn Duitsche en ver
bonden troepen tot den aanval overge
gaan.
Nachtelijke aanvallen van formaties
gevechtsvliegtuigen op het vijandelijke
ravitailleeringsverkeer in het gebied
tusschen Don en Oskol veroor
zaakten groote vernielingen in verschei
den belangrijke spoorwegknooppunten.
In het gebied ten Westen van dé
W o 1 k o f werd de zuivering van het
terrein van verstrooide overblijfselen
van den vijand voortgezet.
^Artillerie sloeg nieuw opgestelde troe
penformaties der bolsjewisten voor het
bruggenhoofd aan de Wolkof uiteen.
Aan het omsingelingsfront van L e -
n i n g r a d vielen gevechtsvliegtuigen
en duikbommenwerpers met succes vy'-
andelijke concentraties van- pantserwa
gens aan en bestookten spoorweginstal
laties in het Waldai:gebied.
In het hooge Noorden wer
den haven- en industieele installaties,
alsmede een vijandelijk luchtsteunpunt
door de luchtmacht zwaar getroffen.
In Egypte rukten Duit
sche en Italiaansche troe
pten door het gebied van
El Daba 'naar het Oosten
op. Zij vallen de El A 1 a
m e i n-s t e 11 i n g aan, de laat
ste vy andeiyke verster
king voor Alexa n^d r i
Voor Alexandrië viel een Duitsche
duikboot een krachtig beschermd con-
vooi aan en bracht een troepentrans
portschip van 13.000 brt. tot zinken.
Op Malta bombardeerden gevechts
vliegtuigen in den afgeloopen nacht het
vliegveld Luca. Bomvoltreffers verniel
den verscheidene op den grond staande
vliegtuigen en veroorzaakten groote
branden op de installaties van het vlieg
veld.
De strijd tegen de vijandelijke ravitail-
leeringsscheepvaart leverde ook in de
maand Juni groote successen op. 156
Vijandelijke schepen met een gezamen-
lijken inhoud van 886.000 brt. werden
tot zinken gebracht.
Bovendien werden 58 vijnadelijke
koopvaardijschepen door torpedo- of
bomtreffers beschadigd. Aan dit succes
heeft het duikbootwapen door het tot
zinken brengen van 132 schepen met
een gezamenlijken inhoud van 775.300
brt. een schitterend aandeel.
Italiaansch weermachtsbericht.
De operaties van de Italiaansch-
Duitsche pantserstrijdkrachten in Egyp
te, die het gebied van El Daba gepas
seerd zijn, duren voort.
De militaire inrichtingen van Malta
werden herhaaldelijk aangevallen en ge
bombardeerd door formaties vliegtui
gen van de As. Twee Spitfires werden
neergehaald. Eén van onze machines is
niet teruggekeerd.
Tijdens de operaties, die voortvloeiden
uit de ravitailleering van Cyrenaica, heb
ben wij een escorteerend aviso door tor
pedeering verloren. Een goed deel der
bemanning is gered.
In het Oostelijke bekken van de Mid-
déllandsche Zee is ten Zuidwesten van
Jaffa een vijandelijk koopvaardijschip
van 5000 ton, dat deel uitmaakte van
een geëscorteerd konvooi, door onze
torpedo-yvliegtuigen tot zinken ge
bracht.
Zittmg van Hooger- en Lagerhuis.
Bij de Woensdag gehouden debatten
over den oorlog heeft Lord Beaverbrook
in het Engelsche Hoogerhuis o.a. ver
klaard, dat de Britten meer tanks had
den dan de Düitschers en Italianen sa
men. Lord Cranborne zei o.a.„Wy had
den het voornemen Tobroek te behouden.|
De val van de vesting kwam voor het
opperbevel in het Midden Oosten en voor
de regeering volkomen onverwacht."
Vports heeft lord Cranborne verklaard
dat door oorzaken, die niet geheel dui
delijk zijn, de vesting Tobroek geval
len is.
„Wij hebben alle terrein verloren, dat
wij in twee jaar veroverd hebben, ja zelfs
nog meer dan wij gewonnen hebben en
de nederlaag kan mogelijk nog belang
rijker gevolgen hebben, die ons op het
oogenblik nog pnbekend zijn."
In het verloop van $e zitting van het
Lagerhuis heeft Sir John Wardlaw Mil
ne zijn motie van wantrouwen, inge
diend nadat Churchill zich had uitge
sproken voor onmiddellijke behandeling,
van dit voorstel.
Milne eischte scheiding van de func
ties van minister-president en minister
van defensie, benevens energieke, vol
ledig in functie zijnde leiderspersoon-
ïykheden en stelde vervolgens den her
tog van Gloucester voor, als opperbevel
hebber van het Britsche leger.
Naar S.P.T. aan „De Tijd" meldt,
heeft de parlementaire fractie der Brit
sche arbeiderspartij besloten van den
eisch tot onderzoek naar de oorzaken
voor de nederlaag in Libye af te zien.
Deze houding der arbeiderspartij beze
gelt tevens het lot van de door Milne
ingediende motie van wantrouwen.
Binnenkort zullen alle aan het Oostelijk front dienende Nederlandsche vrijwilli
gers ,uit het vaderland een kistje ontvangen, waarin, naast tabak en andere ver
snaperingen, zich tal van nuttige en bruikbare artikelen bevinden. Generaal
Seyffardt inspecteert het inpakken der kistjes; naast hem de heer Rutters,
Hoofd der afdeeling III van het hoofdkwartier van het Ned. Vrijwilligerslegioen.
I.P. en R.S.-v. Suchtelen-Pax Holland m
KONINGIN EN DEEL DER UITGE
WEKEN NEDERLANDSCHE REGEE
RING NAAR AMERIKA.
Het „Algemeen Handelsblad" van 27
Juni bevatte de volgende beschouwing:
.„Sinds eenigen tyd zijn in diverse bui-
tenlandsche bladen geruchten in omloop
over een vertrek der voormalige Konin
gin Wilhelmina naar Canada. Deze
zyn thans officieel bevestigd in dien zin,
dat de voormalige Koningin inderdaad
in Ottawa aangekomen is en daar by
haar dochter intrek genomen heeft. Het
zou in haar voornemen liggen, vervol
gens naar Washington te reizen om Roo
sevelt een bezoek te brengen.
Thans wordt officieel uit Londen ge
meld, dat ook een deel der Nederland-
-sche emigrantenregeering de wijk naar
Amerika heeft genomen. Het eerst werd
dit bericht verbreid Vanuit Curagao,
waar het een niet geringe verbazing, ver
ontrusting en tenslotte verbittering ge
wekt heeft.
Reeds het feit, dat de voormalig® Ko
ningin en leden van haar laatste regee
ring in het moederland wèl tot een ver
blijf in Londen een .toevlucht namen en
er niet de voorkeur aan gegeven hadden,
zich naar een der overaeesche gebieden
te begeven, ontlokte destijds aan de
West-Indische pers wrevelige commen
taren.
Tusschen bittere opmerkingen lieten
diverse West-Indische bladen destijds
evenwel toch nog in hun commentaren
de hoop doorschemeren, dat indien mis
schien éen directe overkomst uit bijzon
dere politieke overwegingen niet moge
lijk was, zulk een komst dan toch zeker
op een later tijdstip kon worden tege
moet gezien. Toen daarop Amerikaan-
sche en Engelsche troepen en hun offi
cieren het commando van de aldaar ge-
stationneer de Nederlandsche troepen-
onderdeelen overnamen, maakte deze
laatste hoop vooh een niet geringe ver
bijstering plaats.
De jongste berichten over het uitwij
ken der voormalige Koningin naar Ca
nada en het overbrengen van een deel
der emigrantenregeering naar Amerika,
heeft nog in veel sterker mate opzien
gewekt.
De teleurstelling en ontgoocheling heb
ben een dieptepunt bereikt. Zoowel in
Curasao als in Nederlandsche handels
kringen in Londen ziet men in deze
vlucht een hernieuwde „zetelverplaat
sing" een directe aanwijzing, dat bij het
^jongste Engelsch-Sovjet-Russische ver
drag ook ten aanzien van den toekom-
stigen status van het moederland vér
gaande afspraken gemaakt zijn. Men
neeipt aan, dat dit verdrag tevens in
houdt, dat Sovjet-Rusland bij een over
winning der Geallieerden naast volledige
vrije hand in Oost-, Noord- en Midden-
en Zuid-Oost-Europa een gelijke zeggen
schap in Nederland zal krijgen. Wat men
onder zulk een zeggenschap verstaat,
blijkt duidelijk uit de veelzeggende com
mentaren, die men daarover onder ver
wijzing naar het Sovjet-optreden in Iran
en de Baltiscjie staten ten beste geeft.
Dat de Nederlandsche emigranten
regeering derhalve zijn zetel naar Ame
rika verplaatst, zoo constateert men
voorts niet zonder bitterheid, zou in zoo
verre juist zijn, omdat de Nederlandsche
bezittingen in het Westelijke halfrond de
eenig overgebleven gebieden zijn, waar
over zich deze emigrantenregeering nog
zorgen kan maken. Zonder twijfel is
New-York de-juiste plaats, van waaruit
men die zorgen het best overzien kan.
In hoeverre echter ook een „zetel" in
New-York nog nut heeft, wordt hierby'
ten slotte opgemerkt, kan afgeleid wor
den uit in den jongsten tijd uitgevaardig
de Amerikaansche militaire bevelen, die
reeds thans allerwegen in de Wést-Indi
sche gebieden doorslaggevend zijn."
WANNEER VERDUISTEREN?
Vrijdag 3 Juli 1942.
's Morgens tot 5.25 u.
's Avonds van 22.03 u.
UIT DE PROVINCIE
Prov. Zeeuwsche Schoonheidscommissie.
Aan het verslag dezer commissie over
1941 ontleenen wij:
De Commissie vergaderde in 1941
tweemaal in pleno.
De jaarvergadering werd op 4 Juli
gehouden te Middelburg. In de October-
vergadering kwam het cqncept-wijziging
van de Zeeuwsche reclameverordening
aan de orde. Ook werd daar hesloten
de. mogelijkheid van documentatie van
landelijke bouwkunst in Zeeland nader
te onderzoeken.
Ondanks de ongunstige tyden kon de
vaste wekeiyksche byeenkomst van de
subcommissie, belast met de beoord'ee-
ling van bouwplannen, voorzoover het
de ondercommissies voor Walcheren en
Zuid-Beveland betreft, vrijwel het ge-,
heele jaar doorgaan.
Een enkel bouwplan verdient afzon-
deriyke vermelding, n.l. dat voor een
DONDERDAG 2 JULI 1942.
De He ere is myn deel.
Ps. 119 57 a.
Maan
op onder
10.25
Zon
op onder
5.24 V 22.03
5 Juli Laatste kwartier.
18 Juli Nieuwe maan.
NEDERLANDSCHE VRIJWILLIGERS
IN RUSLAND.
Dezer dagen zijn in een extra-bericht
van het opperbevel dêr Duitsche weer
macht de Nederlandsche vrijwilligers,
die met Duitschland tegen het Bolsjewis
me strijden, eervol vermeld. Zij strijden
met inzet van hun leven en sommigen
hunner zijn dan ook reeds gesneuveld.
Nu is het naar commissaris-gene
raal Schmidt in een rede te Breda mee
deelde voorgekomen, dat de familie
van zulk een gesneuvelde anonieme brie
ven kreeg, waarin de spot werd gedreven
met de droefheid van de bedoelde fami
lie. Genoemde autoriteit heeft daarby
tevens gezegd, dat het geduld der Over
heid met dergelijke schrijvers van
smaadbrieven uit is.Eenige van deze
briefschrijvers zijn reeds gepakt en hier
zal geen pardon gelden.
Wanneer iemand het hoogste offer
brengt, dat hij brengen kan ter bestrij
ding van het Bolsjewisme dan behoort
al ware het alleen maar uit eerbied
voor den dood en uit ridderlijkheid de
stem der politieke hartstochten te zwij
gen. Den spot drijven met iemands droef
heid, is wel zeer ongepast en onmensche-
tfjk.
grasdrogerij te Nieuw- en Sint-
J o o s 1 a n dDit plan, geprojecteerd in
een uitgesproken landelijk gebied, was
van zoodanige ontsierende allure, dat
tot volledige afwijzing werd geadviseerd.
Tot dusver is het tot uitvoering van
het project niet gekomen.
In 1941 zijn veel verwoeste gebouwen
in onze provincie hersteld, o.m. een
aantal boerderijen in Walcheren,
Zuid-Bèveland en Zeeuwsch-
VI a and er en de ruim 25 verwoeste
woningen in Westdorpe werden
door nieuwe vervangen, evenals een
aantal panden in de gemeenten Axel,
Sas-van-Gent, Terneuzen,
Nieuw- en St.-Joosland e.a. In
Middelburg kwamen vele ontwer
pen voor den herbouw van winkel- en
zakenpanden en woonhuizen gereed en
werd in het tweede halfjaar met de
uitvoering van verschillende perceelen
begonnen.
Ook de monumenten in Middelburg
werden spoedig aangepakt, d.w.z. de
restauratieplannen kwamen geheel of
gedeeltelijk- -gereed en in het najaar
was vrijwel voor allen het herstel be
gonnen.
Echter hèeft de Commissie met het
wederopbouwwerk geen enkele bemoeie
nis. Met voldoening mag geconstateerd
worden, dat de getroffén regelingen
reeds goede resultaten te zien gaven.
Op het platteland is èn in vormgeving
èn in materiaalkeus een goede aanslui
ting bij de landelijke sfeer en kleur,
kortom by het streekeigene, verkregen.
In het jaar 1940 werd de arbeid van
de commissie voor een nieuwe schoon
heidsverordening door de oorlogsomstan
digheden vertraagd. Eerst in November
1941 kon het ontwerp van eene „Pro
vinciale Verordening tot bqhoud van
de schoonheid van Zeeland" aan den
Commissaris der Provincie worden aan
geboden. Kort daarop gewerd de com
missie van den Commissaris der Pro
vincie het verzoek advies uit te brengen
omtrent een ontwerp-reclameverorde-
ning van het Departement van Opvoe
ding, Wetenschap en Cultuurbescher
ming, 'dat bedoelde een algemeen model
te zyn voor een reclame-verordening
van alle provincies.
Het Departementaal Ontwerp preten
deerde uitdrukkeiyk niet meer te zy'n
dan een „reclame-verordening".
Waar het inzicht, rijpte, dat ook aan
zoovele andere ontsieringen als' afval-
verzameljngen, auto-kerkhoven e.d., uit
steeksels uit bouwwerken, onjuiste kleu
ren enz. paal en perk diende te worden
gesteld, hebben wij den beperkten opzet
van het Departementaal Ontwerp zeer
betreurd.
Een en ander heeft de commissie reden
gegeven- bij de uitbrenging van het ad
vies aan den Commissaris der Provincie
te pleiten voor de bevordering van een
algemeene landelgke uitbreiding der
reclame-verordeningen tot „schoon
heide-verordeningen.
Aan het oordeel der subcommissie
voor bouwplannen werden 116 bouw
en verbouwingsplannen onderworpen,
tegenover 92 in 1940. 226 in 1939, 258
in 1938, 235 in 1937 en 76 in 1936.
N