DAGKALENDER Uit de Provincie DONDERDAG 11 JUNI 1942 56e JAARGANG No. 210 Uit onze historie. n. Duitsohers nemen versterkingen bij Sebastopol in - Verbitterde strijd in de Marmarische woestijn - W'eer schepen tot zinken gebracht. Bureaux: Lange Vorst^traat 70 Goes. Postrekening no. 44455 Telefoon no. 2438. Bijkantoor Middelburg: Firma Boekhandel j. J. FANOY, Nieuwe Burg 26—28 en Noordweg 155 Telefoon no. 3128. Abonnementsprijs 2,73 per kwartaal. Week abonnementen voor Middelburg, Goes en plaatsen waar een agent is aangesteld 0,21. Losse nummers 6 cent. CHRISTEL IJ K DAGBLAD Advertentiën 12 cent per millimeter. Ingezon den mededeelingen 24 cent per millimeter. Bij contract belangrijke korting. Kleine advertentiën (maximum 8 regels) van 15 regels 65 cent, iedere regel meer 13 cent. Dienstaanvragsn en dienstaanbiedingen van 15 regels 55 cent, iedere regel meer (max. 8 regels) 11 cent. Onder letter of motto 10 cent extra. Adv. in deze rubriek bij vooruitbetaling. Dir.-Hoofdred.A. DE LANGE GOES. Wij wezen gisteren op de toegenomen belangstelling voor ons rijk verle den en voor onze koloniale geschiedenis, die misschien wel het meest grootsche deel is van onze vaderlandsche geschie denis. Men moet niet licht denken over de reizen van' Heemskerck, Willem Ba- rentsz en Houtman, over den onder nemingsgeest van de bewindhebbers der Oost-Indische Compagnie, noclTover de veldtochten door Prins Maurits tegen Parma ondernomen. Onze Janmaats stelden zich op hun groote tochten aan de allerergste geva-. ren bloot. Niet alleen storm en ijsgang bedreigden de eenvoudige schepen waar mee de vaarten om de Noord en om de Kaap gemaakt werden. Zeeroovers maak ten in die dagen alle zeeën onveilig; de Spaansch-Portugeesche macht1, een we reldmacht in dien tijd, loerde overal op hen. Men kon rekenen op vijandschap in de vreemde streken, waarheen koers gezet werd. En erger dan dat alles wa ren de ziekten die het scheepsvolk op de lange reizen teisterden. Aan scheurbuik, veroorzaakt door gebrek aan versche groenten en vruchten, aan bloedloop, ge volg van bedofven water, zijn duizenden zeelieden bezweken. De Nederlanders waren toen kerels, die groote gevaren durfden trotseeren. Twintig jaar was de oorlog tegen Spanje aan den gang. Er was gevochten, veel en zwaar. Zutpheli, Haarlem, Naar- den, hadden vreeselijke verliezen gele den, op Alkmaars' wal hadden de' man nen met mokers en messen, en de vrou wen met kokehde olie gevochten. De Ne derlanders waren door den strijd ge staald. De brandstapels hadden gerookt in Nederland en de galgen waren opgesteld geweest op de inarktem. Inquisitie en bloedraad hadden gewoed in de Neder landen. Velen waren op pijnbanken ge radbraakt, in vunzige kerkefs verkom merd, neuzen en oorentvaren afgesneden, tongen waren uit den mond gebrand, er waren er levend begraven, in zakken ge naaid en verdronken, maar ons volk leefde uit het geloof. Het ging niet onder." Het Calvinisme heeft ons volk be kwaam gemaakt om zóó te lijden en "zóó te strijden. Om Gods wil werd gevoch ten. In Gods kracht werdende groote reizen ondernomen en doorgezet. Maar die Calvinisten waren dan ook van een ander slag dan vele slappe Christenen van de 20e eeuw. Onder ons zijn er ge dweest, die verkondigden dat elke oorlog zonde was, eii alles deden wat zij konden om de weerbaarheid des lands te onder mijnen. Ook onder ons zijn er geweest, die hun jongens met vrees én beven sol daat lieten worden en die niet hebben wilden dat zij voor het Indische leger teekendén. Naar zeemijn jongen niet! zeiden sommige vaders en moedfers. De Calvinisten van de 16e en 17e eeuw deden anders. Zij zonden hun jongens weg op de grootste reizen en de gevaar lijkste veldtochten. Welk een zegen hebben deChristenen uit dien tijd voor ons land mogen bewer ken. Wij denken aan mannen als Coen, Tromp en De Ruyter. Zij zijn lichtende voorbeelden\voor alle tijden. Als naar boeken over zulke mannen nu weer ge grepen wordt, verblijden wij ons daar over van harte. Uit hun daden zoo schreven wij gisteren putten wij kracht voor onze roeping in het heden. Ook "nu hebben wij als klein, maar fier volk, met een rijke historie achter ons, de kansen aan te grijpen, die er vr eF straks zullen komen. Nederland is een klein, maar door God rijk gezegend land. Op het gebied van handel, landbouw, industrie en kolonisa- e r beschikken wij over een veelzijdige ervaring. Wij weten natuurlijk niet, hoe straks de situatie zal zijn, maar van de gelegenheden, die er zullen komen, heb ben wij gebruik te maken in het belang van ons eigen land, maar ook van het wereldgeheel. stad alsmede in het havengebied woe den zware branden. DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA. Het opperbevel van de Duitsche weer macht deelt mede: Voor Sebastopol slaagden de Duitsche troepen er in hevige gevech ten en met doeltreffenden steun van de luchtmacht opnieuw in, versterkingen te nemen. Bij plaatselijke gevechtshandelingen ten Zuidoosten van het Ilmenmeer werden van 3 tot 6 Juni 483 vijandelijke gevechtsstellingen vernietigd. Aan het Wolkof froat strandden concentri sche vijandelijke aanvallen op een brug genhoofd op de dappere houding van de bezetting. In gevechten van dichtbij ver nietigde deze op 8 en 9 Juli 24 tanks., InNoord-Afrika werden ook gisteren hevige gevechten geleverd. Vij andelijke tegenaanvallen werden met bloedige verliezen "voor den vijand afge slagen. In den afgeloopen nacht hééft de lucht macht het havengebied van G r e a t h Y armouth bestookt met bommen van zwaar kaliber. Duik'booten in de Amerikaansche wate ren hebben acht vijandelijke koopvaardij schepen met een gezamenlijken inhoud van 41.000 ton en een bewakingsvaartuig tot zinken gebracht en een grooten koop vaarder door torpedotreffers beschadigd. Voor de Canadeesche kust zijn 2 visch- kotters.door artillerievuur tot zinken ge bracht. Italiaansch weermachtsbericht. In verschillende sectoren van de M a r- marische woestijn werd ook gisteren verbitterd gestreden. Vijandelijke tegen aanvallen, die door gepantserde eenheden werden gesteund, werden met gevoelige verliezen voor den vijand afgeslagen. De luchtmacht liet den vijand geen rust;- bombardeerde zijn verdedigingsstellingen en beschoot zijn aanvullende colonnes" met de boordwapens. Italiaansche en Duitsche jachtvlieg tuigen ontwikkelden een levendige acti viteit. In succesvolle luchtgevechten schoten zij 17 Curtiss-toestellen neer. Van onze machines zijn er twee niet teruggekeerd. i De vliegvelden van MicabbaenLa V e n e z i a werden door formaties bom menwerpers aangevallen. Boven Malta verloor de Engelsche luchtmacht in de luchtgevechten met jachtvliegtuigen der Asmogendheden 5 toestellen. Engelsche vliegtuigen wierpen op nieuw brisant- en brandbommen op T a- rente. Drie woonhuizen stortten in. Er ontstonden eenige branden, die spoe dig bedwongen en gebluscht werden. Tot dusver zijn aan slachtoffers 20 dooden en 74 gewonden geconstateerd. De be volking legde een voorbeeldige houding aan den dag. Onze op den Atlantischen Oceaan ope- reerende duikbooten helden vijandelijke koopvaardijschepen met een totalen in houd van 38.000 ton tot zinken gebracht, waarvan 27.000 ton aan tankbooten. Luchtaanvallen op Sebastopol. (D.N.B.) Met onverminderde kf-acHt duren, naar van militaire zijde wordt medegedeeld, de luchtaanvallen van de Duitsche formaties gevechtsvliegtuigen en duikbommenwerpers op de verdedi gingsinstallaties van Sebastopol voort. Ook het centrum der stad en de voor de bolsjewistische ravitailleering over zee belangrijke havenwerken van Sebas topol liggen voortdurend onder een bom- menhagel van de Duitsche gevechts vliegtuigen. Overal in het centrum der r Bereiden Sowjets een of fensieven gasoorlog voor? (D.N.B.) Van militaire zpde ver neemt het D. N. B. In den laatsten tijd wordt in de Sow- jet-Unie een bijzondere waarde gehecht aan de paraatheid in zake den gasoor log. Wanneer officieel slechts verdedi gingsmaatregelen worden genomen, zoo wordt toch in het geheim in de Sowjet- Unie de offensieve gasoorlog voorbereid, aldus verklaarde de bolsjewistische eer ste luitenant Matweij Lewkowski van het eerste stootleger van het eerste gar decorps. - De Engelsche verliezen tot 1 September 1941. Naar de Engelsche "berichtendienst meldt, heeft de plaatsvervangende mi nister-president Attlee, de verliezen van het Britsche Rijk sedert het uitbreken van den oorlog tot 1 Sept. 1941 als volgt opgegeven Vereenigd Koninkrijk: 42.267 dooden, 32.903 gewonden, 53.634 gevangenen en 16.20Q vermisten. Dominions: 4655 dooden, 7279 gewon den, 3104 gevangenen en 8785 vermisten. Indië en Birma: 1439 dooden, 5374 gewonden, 1714 gevangenen en 64 ver misten. Koloniën: 61 dooden, 807 gewonden, zes gevangenen en 4669 vermisten. Zuid-Afrika voorbereid op alle gebeurlijkheden. Het bericht omtrent het tot zinken brengen van eenige koopvaardijschepen in de büurt van de groote vlootbasis Durban in Zuid-Afrika heeft in de ge- heele Unie groot opzien gebaard en de regeering-Smuts aanleiding gegeven tot voorzorgsmaatregelen, zoo verneemt de „D. Z. i. d. N." De geheele kust is verduisterd, in het Oosten der Unie tot 70 km diep het land in.. In den nacht van Dinsdag op Woens dag werd voor de eerste maal in den oorlog luchtalarm gemaakt en wel te Maritzburg aan de Oostkust. De regeering-Smuts heeft talrijke troe peneenheden en alle politieformaties in een toestand van paraatheid gebracht. Volgens een Engelsch bericht uit Kaapstad zijn luchteskaders en lichte marineafdeelingen uitgezonden om jacht op duikbooten te maken.* De haven van Durbayis eveneens ver duisterd. Alle strategische punten om Durban werden door versterkte posten bezet. Korte berichten. I (A.N.P.) De Italiaansche minister raad heeft onder voorzitterschap van Mussolini besloten tot een ingrijpende bezuinigingsactie, welke zich over alle ministeries zal uitstrekken. - Men bevestigt te Vichy, aldus het D.N.B.dat kleine Britsche afdeelingen op Madagascar de haven Bohemar, op 200 kilometer ten Zuid-Oosten van Die- go Suaréz en Ambilobe, 100 kilometer ten Zuideif van deze stad gelegen, heb ben bereikt. „De Kölnische Zeitung" meldt uit Bern: In den loop van deze week, verneemt de „Daily Mail" uit gewoonlijk goed in gelichte kringen, zullen ingrijpende ver anderingen in de Britsche legerleiding bekend gemaakt worden, die voorname lijk genomen zullen worden met het oog op de opneming van jongere personen in de kringen van de leidende officieren. Het Groententekort. Dinsdag heeft op uitnoodiging van den burgemeester van Hilversum een bijeenkomst plaats gevonden van een aantal burgemeesters van de Gooische gemeenten en eenige leiders van de le vensmiddelenvoorziening, waarbij ook aanwezig was de heer H. C. J. Roozen contact-commissaris voor de voedsel voorziening in het district Haarlem en het Gooi. In deze bijeenkomst aldus een oor den burgemeester ^verstrekt com munique werd geconstateerd, dat met uitzondering van een enkele gemeente cr in het Gooi een zeer ernstig gebrek j aan groenten bestaat, daar aan de Hil- ersumsche veiling onvoldoende wordt aangevoerd en de grossiers in aardappe len en groenten weinig of nie'ts toege wezen krijgen van andere veilingen. Besloten werd een telegram aan den secr.-generaal van landbouw en vissche- rij te verzenden, waarin o.m. wordt aan gedrongen op beschikbaarstelling van vat-, bus- en gedroogde groenten en zoo mogelijk van peulvruchten en winter groenten, indien nog in voorraad. De vergadering besloot verder een delegatie naar Den Haag te zenden, die met de bevoegde instanties overleg zal plegen betreffende de moeilijkheden met de groentenvoorziening «in het Gooi. Tevens werd een contactcommissie in gesteld vóór een voortdurend overleg in zake vraagstukken, de voedselvoorzie ning van het Gooi betreffende. Maximumprijzen voor limonade e.d. Nu het zomerseizoen nadert en de be perking van het bierverbruik de vraag naar alcoholvrije dranken heeft doen toenemen, is het noodzakelijk gebleken de prijzen, waarvoor deze dranken ten hoogste aan het publiek mogen worden verkocht, opnieuw vast te stellen. Blijkens een mededeeling van den ge machtigde voor de prijzen is thans de hoogst toelaatbare consumptieprijs vast gesteld voor limonadegazeuse in groote en kleine flesqhjes (resp. met een in houd van 3/10 liter of meer en van min der dan 3/10 liter) en van' chocolade en vruchtendranken. Daarbij is een on derscheid gemaakt tusschen: 1) de kleine café's en slijterijen met een vergunning of een verlof als be doeld in de drankwet. 2) de consumptietenten en cantines. 3) de grootere inrichtingen, die naast de verstrekte consumptie en gebruike lijke bediening nog een extra gerief bie den en op grond daarvan gewoon waren hoogere prijzen te berekenen. Voor elk dezer groepen zijn afzonder lijke prijzen voorgeschreven, waarboven niet mag worden verkocht. Uitreiking nieuwe bonkaarten. De secretaris-generaal van het depar tement van landbouw en visscherij maakt bekend, dat de distributiedien sten .der gemeenten, waar men in het bevolkingsregister is ingeschreven, te gen overlegging van de stamkaart en in ontvangstneming van een bon van het inlegvel, gedurende het tijdvak van 22 Juni tot en met 11 Juli op nader te be- NOG ZUINIGER MET GAS EN ELECTRA. Naar het A.N.P. van de zijde van het Rykskolenbureau wordt medegedeeld, begrypt het publiek nog niet genoeg den dringefiden eisch om zuinig te zijn met gas en electriciteit. Bovendien wordt on voldoende rekening gehouden met het feit, dat in de zomermaanden de rant soenen voor verlichtingsdoeleinden be langrijk lager zijn dan in de andere maanden. - - Ook is bij controle gebleken, dat nog velen, hoewel zonder overschrijding van hun rantsoen, onnoodig gas en electri citeit verbruiken. Dit komt o.m. ook voor in restaurants, winkels e.d. In vele zaken ziet men midden op den dag zon der eenige noodzaak lampen branden. Het is vanzelfsprekend, dat tegen der gelijk nutteloos verbruik ernstig zal worden opgetreden. Betrokkenen loopen groote kans, dat, afgezien van andere maatregelen, hun rantsoenen belangrijk worden verlaagd. Overigens dienen zij te bedenken, dat in dezen tijd, waarin vele groote gezinnen met het hun toege meten rantsoen moeten woekeren, het wel zeer onsympathiek aandoet, dat zij hun rantsoenen verspillen,1 waardoor zij de overheid, die de eindje^ van deze distributie aaneen moet knoopen, als het ware dwingt scherpe maatregelen te nemen. Men werke dus mee in het algemeen belang en gebruike slechts gas en elec triciteit, indien datTnderdaad noodig is. palen tijdstippen de bonkaarten voor voedingsmiddelen 8e periode 1942 zullen uitreiken. Voorts zullen nieuwe tabaks- en siga- rettenkaarten worden uitgereikt, waar bij de distributiediensten, de mqt „tabak R 4", onderscheidenlijk „sigaretten R 4" gemerkte bonnen van de thans «in gebruik zijnde kaarten in ontvangst zul len pemen. Alleen zij, die thans in het bezit zijn van een tabaks- of sigaretten- kaart, zullen derhalve een nieuwe kaart ontvangen. s De distributiediensten zullen de brood onderscheidenlijk vleeschkaarten van zelfverzorgers voor brood of vleesch in houden, evenals de melkkaarten van melkveehouders. Vrijstelling Arbeidsplicht. Ten einde een vlotte afdoening van eventueele verzoeken om uitstel of vrij stelling van 9en Arbeidsdienstplicht mogelfjk te maken, wordt de aandacht van belanghebbenden gevestigd op de hiervoor noodzakelijke directe adressee ring dezer verzoeken aan afdeeling B van de administratie van den Ned. Ar beidsdienst, Gevers Deynootweg 63 te '5 Gravenhage. Er zij evenwel met nadruk op gewe zen, dat slechts in bijzondere gevallen vrijstelling of uitstel van den Arb'eids- dienstplicht kan worden verleend. Nieuwe burgemeesters. Het Rijkscommissariaat deelt mede: De commissaris-generaal voor bestuur en justitie heeft den gemeente-ambte naar G. W. Boelens te Zuidwolde be noemd tot burgemeester van Vledder (provincie Drepte). Invaliditeit en het Arbeidsfront. De centrale persdienst van het N.A.F. meldt Leden van het Nederlandsche arbeids front, die ingevolge leeftijd of invalidi- diteit blijvend voor het werk ongeschikt zijn en niet meer in dienstbetrekking werkzaam zijn, kunnen op him verzoek een invaliditeitsondersteuning krijgen, voor zoover het noodige aantal betalin gen is geschied. Deze betalingen vari- eeren tusschen een uitkeering van ten minste f 7,20 per maand tot te® hoogste f 40 per maand. Voor zoover deze aan spraak wordt gemaakt door leden, die voorheen waren aangesloten bij vakver- eenigingen en bonden,^ die in den tijd voorafgaande aan 1 Mei 1942 geen regle mentaire ouderdoms- en invaliditeitson dersteuning kenden, ontstaat het recht eerst na 1 October 1947. Als algemeene voorwaarde geldt hier bij bovendien, dat tenminste 1040 weke- lijksche bijdragen moeten zijn betaald op den dag van de indiening van het verzoek om ondersteuning en dat het lidmaatschap sedert 1 Mei 1942 ononder broken heeft bestaan. Niet alleen als aanvulling op de uitkee- ringen ingevolge de sociale verzekering doch ook geheel onafhankelijk hiervan beteekenen de geldelijke uitkeeringen, die het NfA.F. in dezen vorm aan zijn leden verleent, een .belangrijken steun ingeval van ouderdom en invaliditeit. Reeds na een lidmaatschap Van vijf en dertig jaar, een periode die, gerekend naar dén totalen duur waarover de ar beider werkt, niet lang te noemen is, is de maximale uitkeering bereikt. Zelfs in de laagste klasse beteekent dit een maandelijksch inkomen of, wat \jn de meeste gevallen wel zoo zal zijn, een in komenvermeerdering van f 12 p. maand. DONDERDAG 11 JUNI 1942. Looft den Heene, want Hij is goed, want Zjjn goedertierenheid is in der eeuwigheid. - Psalm 1181. Zon op onder 5.20 21.59 Maan op onder 4.30 19.21 13 Juni: Nieuwe maan. 21 Juni: le kwartier. DE NEDERLANDSCHE OOST COMPAGNIE. Zooals men heeft kunnen lezen is de „Nederlandsche Oost-Compagnie" opge richt, welke, onder deelneming in het ka pitaal door den Staat der Nederlanden en door de Ned. Bank, tén doel heeft, econqmische activiteit van allerlei aard te bevorderen in de bezette Oostelijke gebieden. Bij de oprichting heeft men zich door dezen gedachtengang laten leiden: In. een eeuw tijds is de bevolking van Nederland gegroeid van 3 millioen tot 9 millioen, Elk jaar komen er nog onge veer IDO.OOO bij. De Nederlandsche bodem alleen kan deze bevolking niet onderhouden. Aan al de Nederlanders kan- geen arbeid en voedsel worden verschaft. Industria lisatie, veredeling van land- en tuinbouw, bet winnen van nieuwe cultuurgronden hebben wel een deel van de groeiende be hoefte aan bestaansmogelijkheid opge vangen, maar de uitbreiding van cultuur grond kan geen gelijken tred houden met den groei der bevolking, al moet op dit gebied al het mogelijke gedaan worden. Door den oorlog zijn momenteel onze overzeesche bezittingen voor ons uitge schakeld. Hoe de constellatie na den oorlog zal zijn, er zaPtoch voor onze groeiende bevolking een bestaansmoge lijkheid gevonden moeten worden. Ook tfpor den oorlog zaten we met het emi- gratievraagstuk. Men ziet nu een mogelijkheid in het Oosten, in de Oekraïne en de Baltische landen. Er wordt nu aan Nederlanders een kans geboden in een klimaat, dat voor Westersche kolonisten weliswaar niet zooals thuis is, maar toch den vol- ledigen inzet van werkkracht mogelijk maakt. Ook in vroegere tijden hebben Neder landsche emigranten niet tegen de moei lijkheden van het klimaat opgezien. Onze land- en tuinbouwers vestigden zich o.a. in Canada, Amerika, Brazilië en Argen tinië. Ongetwijfeld zal van de pioniers in Oost-Europa harde arbeid worden ge vergd, ijzeren energie en onverzettelijk doorzettingsvermogen, maar het land is niet zoo vreemd als in de zeventiende eeuw Indië voor ons was. En wetenschap en techniek staan den pioniers nu ten dienste. Van beteekenis is ook, dat de burge meesters van Amsterdam en Rotterdam zitting zulïfen hebben in den Raad van Toezicht der Compagnie. Hieruit blijkt, dat onze grootste havensteden ook een belangrijke rol te vervullen hebben in het plan en dat het in dit plan niet al leen om land- ep tuinbouw, maar ook om den handel gaat. Naar gemeld wordt, ligt het in de be doeling, dat een derde deel van onze be volking, dus ongeveer 3 miljoen, op den duur in het Oosten werkzaam zal zijn. Met belangstelling kan worden afge wacht, hoe de Nederlanders op de stich ting van de Nederlandsche Oost Com pagnie zullen reageeren. WANNEER VERDUISTEREN? Vrijdag 12 Juni 1942. 's Morgens tot 5.20 u. 's Avonds van 22.00 u. Knoeierij met kunstmestbonnert. Een vrij uitgebreide knoeierij met kuiistmestbonnen heeft haar vertakking ook in Zeeland gekregen. Een vrij grtoot aantal van deze bonnen is in het bezit gpkomen van den zwarten handel. Gretig vonden deze bonnen af trek. De zaak kwam uit en al heel spoe dig kon uitgezocht worden, welke boe ren er meer kunstmest betrokken had- dan dan waarop ze recht hadden. Toen enkele van deze boeren aan den tand werden gevoeld, geraakte men op het spöor van verschillende kunstmest- handelaren in den Zak van Zuid-Beve land. Vermoedelijk is de hoofddader voor deze omgeving een inwoner uit Borssele, die contact had met drie of vier andere handelaren, waarvan er twee te 's-Hee- renhoek wonen. Op hun beurt plaatsten deze tussehenpersonen de bonnen weer bp de landbouwers. Alle verdachten zijn gearresteerd.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1942 | | pagina 1