Christelijk Dagblad voor Zeeland
DAGKALENDER
Na het Pinksterfeest.
Gros van drie Sowjetlegers ten Zuiden van Charkof
ingesloten - Verliezen voor de Britsche luchtmacht
- Verklaringen van Roosevelt.
Binnenland
J
DINSDAG 2 6 MEI 19-4 2
56e JAARGANG Ne 196
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Nieuwe Burg 28—30 - Telefi 3128
Directeur-Hoofdredacteur:
A. DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2.73~per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg,
Goes en plaatsen waar een agent Is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Advertentlën 12 cent, per millimeter
Ingezonden mededeelingen 24 cent per
millimeter. Kleine advertentiën 65 cent
bij vooruitbetaling. Advertentlën onder
letter of motto 10 cent extra.
Bij contract belangrijke korting
Wij hebbén op het Pinksterfeest weer
gedachtenis gevierd van de uitstorting
van den Heiligen Geest. Opnieuw zijn
wij er aan herinnerd, dat wij staan en
ons hebben te stellen onder .de leiding
van dien,Geest. Hij zet de geloovigen aan
den arbeid. Hij bezielt de kerk. Hij doet
duizenden zendelingen, ook in dezen tijd,
met geloof en volharding den eenigen
Naam, die gegeven is tot zaligheid, predi
ken. Daarom is het Pinksterfeest ook
Zendingsfeest bij uitnemendheid.
Als v.anzelf gaan onze gedachten uit
naar het Zendingswerk, dat nu met groo-
te moeilijkheden wordt voortgezet. Ook
in dezen tijd moet Christus' boodschap
gebracht, Zijn Zendingsbevel vervuld
worden.
Tegenover hen, die de heidensche vol
ken willen laten in hun oude geloof,
wees onlangs de bekende Zendingshoog-
leeraar Dr J. H. Bavinck in „Het Zen
dingsblad" op de roeping der kerk om
deze volken uit de sfeer van de leugen
te brengen in die der waarheid.
Anderzijds zijn er elementen in de
niet-Christelijke religies, olie ons als
Christenen wat te zeggen hebben, waar
aan we niet onbewogen kunnen en mo
gen voorbijgaan.
Prof. Bavinck noemt o.a. de volgende:
In de eerste plaats hebben de niet-
christelijke religies een sterke so
ciale kracht. Zij leggen een band
om een volk of 'om een stam en maken
dat iedereen, die tot dat volk of tot dien
stam behoort, zich voelt opgenomen in
een verband. Dat brengt mee, dat de en
keling zich niet als enkeling gevoelt. Hij
gevoelt zich minder eenzaam dan wij,
hij weet te behooren bij 'n geheel, en dat
maakt zijn leven rustiger dan het onze.
Hij kent ook niet de ambities om rijk te
worden, om aan zijn kinderen een vasten
grondslag te geven, zooals wij die in zoo
sterke mate kennen. Doordat zijn 'leven
verankerd ligt in de gemeenschap, weet
hij ook dat straks ook zijn kinderen de
veilige beschutting van die gemeenschap
zullen genieten.
Een tweede punt is de overal te
genwoordigheid van het reli
gieus besef. De heidensche volken
kennen als regel geen levens-gebieden,
die buiten de religie liggen; alles is bij
hen religieus. Als ze een huis gaan bou
wen, dan moet op religieuze wijze ge
zocht naar een juiste plek, dan moeten
voorts allerlei religieuze feiten worden
vervuld, voordat tot den bouw kan wor
den overgegaan. Als men een land gaat
ontginnen, dan krijgt men dezelfde ver
schijnselen. Als men zaait of als men
oogst, bij het huwelijk, als men ziek is
of als men gezond wordt, als men een
doode gaat begraven of als een kind ter
wereld komt, kortom bij alle levenshan
delingen spelen religieuze gedachten een
rol, Zijn geheele leven, van de wieg 'tot
hetgraf is vol van' religieuze beschou
wingen en verrichtingen.
Daarmee hangt in de derde plaats sa
men de ongebrokenheid van zijn leven.
Hij maakt geen onderscheid tusschen
neutraal en godsdienstig. Bij ons bestaat
er altijd een zekere kloof tusschen den
Zondag in de Kerk en de weekdagen in
de_ fabriek of op het kantoor. Bij den
heiden is die splitsing van levensgebie
den nog niet ingetreden. Hij weet niet
wat neutraal is.
En in de laatste plaats dient genoemd
het verschijnsel, dat men bij heidensche
volken niet zelden een sterke gehecht
heid aan hun religie aantreft. Zij hebhen
er menigmaal ook zeer véél voor over,
offeren er alles voor op.
Hebben deze elementen, aan heiden-,
sche volken eigen, ook niet wat tot ons
te zeggen? Deze vraag diént ons, onder
den verschen indruk van het Pinkster-
.feest, zeker ernstig bezig te houden.
kili zijn vijandelijke concentraties van
gemotoriseerde stnjdkrachten gebom
bardeerd door onze artillerie. De lucht
macht van den tegenstander heeft in
Cyrenaica nieuwe, zware verliezen
geleden: 11 jagers en 4 „Bostons" wer
den door Duitsche vliegers neergescho
ten. 1 Curtiss en 3 bommenwerpèrs wer
den door onze jagers neergehaald tijdens
een poging tot een aanval op het vlieg
veld van Derna; 3 andere toestellen
werden getroffen door afweervuur en
stortten neer. De vliegtuigen die door de
R.A.F. in Libye gedurende de laatste
dagen zijn verloren bereiken hiermede
het aantal van 33.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelde Zondag mede:
Door de reeds gemelde tegenaanval
len zijn in het gebied ten zuiden van
Charkow thans sterke bolsjewisti
sche strijdkrachten ingesloten. Hun uit-
braakpogingen zijn even vruchteloos ge
bleven als van buiten af uitgevoerde ont-
lastingsaanvallen van den tegenstander.
In het gebied ten zuidoosten van het
Ilmenmeer zijn ook gisteren alle
vijandelijke aanvallen mislukt.
In het achterwaartsche gebied van het
oostelijke front hebben de Hongaarsche
troepen bij een actie van verscheidene
dagen een sterk gewapende bolsjewisti
sche bende vernietigd en talrjjk oorlogs
tuig buitgemaakt.
InNoord-Afrika zyn ten Zuid
oosten van Mekili Britsche concentraties
vrachtwagens met artillerievuur be
stookt. Duitsche jagers schoten tijdens
luchtgevechten boven de Marmarische
woestijn 15 Britsche vliegtuigen neer.
Eén eigen vliegtuig ging verloren.
In West-En geland zijn haven
gebieden aan het Kanaal van Bristol
overdag met bommen van zwaar kaliber
bestookt.
Kapitein Graeve, bataillonscomman-
dant bij een regiment jagers, heeft zich
bij de gevechten op het schiereiland
Kertsj door bijzondere dapperheid onder-'
scheiden.
Maandag werd bekend gemaakt:
De operaties tien! Zuidenl van' Charkow
hebben zich ontwikkeld tot een omsin-
geiingsslag. Het grbs van: drie Sovjetle-
gers, waaronder sterke gepantserde
strijdkrachten^ is ingesloten,
f- Alle pogingenom uit te breken zijn
mislukt met de zwaarste verliezen voor
den tegenstander.
In den middensector zijn bij eigen
aanvallen meer dan dertig plaatsen in
genomen. Ten zuidoosten van het li
me n mi e e r mislukten plaatselijke aan
vallen van den vijand.
In Lapland hebben Duitsche en
Finsche troepen in zware gevechten van
verscheidene weken vijandelijke strijd
krachten ter sterkte van verscheidene
divisies verslagen. Hierbij heeft de af-
deeling wielrijders 99 ondanks de moei
lijkste terreinomstandigheden, een;dbor-
braak tot stand gebracht door een hard
nekkig verdedigde, diepe Vijandelijke ka-
zemattenstelling. Aan de Baai van Kanda-
laksja vernielden duikbommenwerpers
een belangrijke brug yan de spoorlijn
van Moermansk.
Formaties gevechtsvliegtuigen hebben
in den afgeloopen nacht een steunpunt
van lichte Britsche zeestijdkrachten
aan de Zuidkust van Enge
land doeltreffend met brand- en bri
santbommen bestookt.
Italiaanseh legerbericht.
Het Italiaansche weermachtsbericht
van Zondag luidt als volgt:
In de zone ten Zuidoosten van E1 M e-
Het weermachtsbericht van Maandag
luidde:
Aan het front van Cyrenaica
verkenningsacties van patrouilles. Onze
vliegtuigen bombardeerden een vijande
lijk vliegveld ten Westen van B a r d i a,
waar barakken en kampementen werden
beschadigd. Tijdens andere aanvallen
van Duitsche vliegtuigen op vijandelijke
vliegvelden werden twêp vliegtuigen 'op
den grond vernield.
Verklaring van Roosevelt.
„De oorlog zal nog lang duren, er is
daarom geen reden de eene week buiten
gewoon optimistisch en de andere al te
pessimistisch te worden", zoo heeft
Roosevelt op de persconferentie van
Vrijdag verklaard.
Op dezelfde persconferentie wees
Roosevelt er op, dat de toestand, die ont
staan is voor de geallieerden door het tot
zinken brengen van schepen, ernstig is.
Roosevelt heeft ter gelegenheid van
Maritime Day een verklaring gepubli
ceerd, waarin hij onder meer zegt: „Wij
staan nog steeds voor een ernstig ge
brek aan schepen, noodig voor het ver
voer van oorlogsbehoeften. Duikbooten
en „agressoren" der spilmogendheden
hebben een zwaren tol van ons geheven".
Amerikaansche divisies in
Roode Zee-gebied.
(V.P.B.) Volgens officieuze mededee
lingen uit Italiaansche bron zijn er via
Port Soedan Amerikaansche strijdkrach
ten ter sterkte van 3 a 4 divisies in het
gebied van de Roode Zee aangekomen.
Om deze troepen van wapenen en levens
middelen te voorzien, onderhouden de
Amerikanen een druk scheepvaartver
keer tusschen Kaap de Goede Hoop en
de Roode Zee.
Ook in Irak en Syrië is de aanwezig
heid van Amerikaansche troepen gecon
stateerd.
Korte berichten.
De Duitsche minister Darre is
wegens gezondheidsredenen voor gerui-
men tijd'met verlof gegaan.
Naar Domei meldt, zijn in de pro-
vinei^ Tsjekiang vijf divisies van het
tiende leger van Tsjoengking ter sterkte
van 100.000 man afgesneden van haar
verbindingen, omsingeld en staan op het
punt vernietigd te worden. N
Kippenhouders moeten eieren inleveren
In een officieele mededeeling maakt
hat Rijksbureau voor de voedselvoor
ziening in Oorlogstijd bekend, dat alle
pluimveehouders, die voor hun dieren
geen voedertoewijzing ontvangen, voor
het jaar 1942 vijftien eieren per kip
moeten inleveren, aan een door de land
bouwcrisis-organisatie in overleg met de
Nederlandsche Centrale voor Eieren en
Pluimvee te De Bilt aangewezen ver
zamelaar.
Dit beteekent, dat alle kippenhou
ders, dus ook zij, die in hun stadstuin
tje eenige kippen hebben loopen, per
dier vijftien- eieren moeten inleveren en
wel volgens een schaal, die in genoemde
mededeeling wordt bekend gemaakt.
Wanneer men niet aan den leverings
plicht voldoet, zal men geen pluimvee
meer mogen aanhouden, afgezien nog
van andere tegen de nalatigen te nemen
maatregelen.
Col léctüeve arbeidsovereenkomsten».
De bestaande C.A.O.'s blijven onver
anderd doorloopen, zoolang zij niet zijn
■vervangen door een andere regeling der
arbeidsvoorwaarden. Dit geldt evenzeer
voor de C.A.O.'s, die kort na 1 Mei 1942
zijn afgeloopen of zullen afloopen.
Afwikkeling van bezettingsschade.
De aanmelding van gevallen van be-
zettingsschaden dient te geschieden bij
de afdeeling bezettingsschade van het
departement van Financiën, Raamweg
32, 's-Gravenhage. De aanmelding ge
schiedt by brief, waarin het schadegeval
zoo goed mogelijk wordt omschreven.
Van tijd tot tijd doen zich gevallen
van bezettingsschade voor, waarin het
noodzakelijk is de betrokkenen terstpnd
een voorschot te verleenen. In dergelij
ke gevallen kunnen betrokkenen een ge
motiveerd verzoek om een voorschot in
dienen bij de afdeeling bezettingsschade.
In verschillende gevallen zal een uitkee-
ring^oor levensonderhoud kunnen wor
den toegestaan, in de meeste gevallen
echter verminderd met hetgeen de be
trokkene op andere wijze" verdient of
zonder geldelijke reden nalaat te verdie
nen.
Onder de bezettingsschaden zullen
vaak ook kunnen worden gerangschikt
de verschillen tusschen de huurwaarde
van gevorderde gebouwen en de som,
welke vanwege de Duitsche instanties
daarvoor wordt betaald. In dit verband
zij,er de aandacht op gevestigd,, dat bij
het afbreken van een gebouw, waarvoor
tot op het oogenblik van heV-afbreken
2/3 van de huurwaarde door de Duit
sche instanties werd vergoed, niet van
het oogenblik van het afbreken af de
volle huurwaarde als bezettingsschade
wordt beschouwd. Als bezettingsschade
zal dan gelden de waardevermindering
van het onroerend goed, waarover een
rente van 4 pet. wordt vergoed van
het oogenblik van het toebrengen van de
schade af tot de uitbetaling.
Het vorenstaande geldt niet voor be
zettingsschade van publiekrechtelijke
lichamen en daarmede gelijkgestelde li
chamen. Daarvoor gelden het besluit bij
dragen wederopbouw publiekrechtelijke
lichamen en zijn uitvoeringsvoorschrif
ten. Zij geven de schade op per brief,
(gericht tot de desbetreffende Rykscom-
missie van Advies, Binnenhof 19, 's-Gra
venhage. De gelijkstellingen worden door
den secretaris-generaal van het departe
ment van Financiën geval voor geval
uitgesproken. Intusschen mag wel wor
den aangenomen, dat tot de gelijkgestel
de lichamen kunnen worden gerekend:
woningbouwcorporaties, welke met voor
schotten van rijk of gemeente woningen
hebben gesticht, of welker geldleeningen
door de gemeente zijn gegarandeerd. Be
sturen van bijzondere scholen, wélke ge
subsidieerd worden op den voet van de
Lager Onderwijswet 1920, welke gesub
sidieerd worden op den voet van de be
palingen der V.H.O. en M.O. en N.O.-
wet, gesubsidieerde tuinbouwscholen
e.d. alsmede alle andere lichamen, wel
ker gelijkstelling reeds is uitgesproken
i.v.m. geleden oorlogsgeweldschade voor
zoover de eigendommen betreft, waar
voor de gelijkstelling geldt. Bij twijfel,
of een lidhaam tot de gelijkgestelde kan
worden gerekend,, wordt de aanvraag in
gezonden by de afd. bezettingsschade
BONNEN VOOR VOEDINGSMIDDELEN.
24 Mel tot en met 30 Mei 1842.
J17 A brood 4 rants, brood of gebak.
27 B brood y2 rants, brood of gebak.
27 beschuit1 rants, beschuit, brood of
gebak.
27 A vleesch1 rants, vleesch óf vl.w.s
27 B vleesch rants, vleesch of vl,Ty.
27 A aardapp. 1% kg. aardappelen.
27 B aardapp. y2 kg. aardappelen.
28,29 tabak1 rants, tabak.
17 Mel tot en met 13 Juni 1942.
299 algem.1 kg. suiker.
303 algem.500 gram jam of 250 gram
suiker.
301, 305, 309,
313 algem.1 rants, bloem, brood of
gebak.
4-17,4-18 res. 250 gram rijst.
307 algem250 gram peulvruchten of
havermout.
311 algem250 gram gort.
315 algem100 gram vermicelli of
maizena.
298,302,306,310,
314 algem100 gram kaas.
26 A t/m 29 A
melk 3% liter melk.
26 B t/m 29 B
V melk 1%, liter melk.
26 versnaper; 100 gr. chocolade.
27 versnaper. 100 gr. suikerwerk.
28 versnaper. 100 gr. van een van beide.
19 April tot en met 13 Juni 1942.
288 algem250 gram koffiesurrogaat.
26 Mei tot en met 4 Juni 1942.
27 botery2 rants, boter.
27 veti/2 rants, boter, margarine
of vet.
Diverse artikelen.
I April tot en met 13 Juni 1942.
16 petroleum 2 liter petroleum.
II Mel tot en met 31 Dec. 1942.
01 bv, 02 bv, 03 bv, 04 bv en 05 bv:
één eenheid vaste brandstoffen.
1 Mei 1942 tot en met 30 April 1943.
01 K.F. brand
stoffen 1 eenh. brandstoffen (geen
anthraciet).
1 Mei tot en met 31 Mei 1942.
293 algem. 1 rants, zeep.
J Zeep1 rants, zeep.
J toiletzeep 75 gr. toiletzeep 80 pet.
1 Mei tot en met 31 Aug. 1942.
U textiel
(mannen)50 gram scheerzeep.
18 Mei tot en met 31 Juli 1942.
22 petroleum
S en T één rantsoen kaarsen.
De geldigheidsduur van de volgende
bonnen is verlengd
Tot en met Zondag 31 Mei: 211, 228,
272 algemeen (zeep); G, H, I zeep, toilet
zeep; 24 boter en vet voor aflevering
slaolie; 3,12, 4-12 reserve (sinaasappelen).
Mann, personen van 18 jaar en ouder.
van het departement van Financien. Als
termijn van inzending der aanvragen
en opgaven geldt voor de thans reeds
toegebrachte en tot 1 Juli a.s. toe te
brengen schade uiterlijk 1 September
1942. Overigens geldt de gewone ter
mijn van twee maanden.
Ned; Arbeidsfront.
Zij, die op 15 Juli 1940 lid waren van
eenige erkende vakorganisatie, zullen
alle rechten hebben, die by de reglemen
ten van het N. A. F. zyn omschreven,
wanneer zy vóór 1 Juli 1942 tot het N.
A. F. toetreden. De jaren, die zy lid wa- i
ren van hun vakorganisatie, tellen dan
mee by de berekening van hun rechten.
Allen, die lid zyn van een vakbond,
worden automatisch lid van het N.A.F.
Zy hoeven zich dus niet als lid op te ge
ven. Zy moeten echter wel het vragen
formulier inzenden, dat zy van het N.
A. F. hebben ontvangen.
Voorshands geschiedt de contributie
inning en de afhandeling van zaken door
het apparaat van de vakorganisaties.
Voor hen, die na 1 Mei 1942 schrifte
lijk bedanken als lid van de vakorgani
satie en geen contributie meer betalen,
geldt het generaal pardon niet.
De Prov. dienst Pers- en Propaganda
van het N.A.F. in Zeeland wijst er op,
dat, niettegenstaande het automatisch
overgaan van de verschillende bonden
naar het N.A.F. het toch noodzakelijk is,
dat ieder lid het hem toegezonden vragen
formulier invult, wil men verzekerd zijn,
dat de rechten, ontstaan door het korter
of langeren tijd betalen der contributie
volledig gehandhaafd blijven.
Winterhulp en N.V.D.
Verschenen is het verslag over de
werkzaamheden van de Winterhulp Ne
derland en den Nederlandschen Volks-
dienst. Reeds het eerste Winterhulpsei-
DINSDAG 26 MEI 1942.
En het zal zyn, dat een iegelyk, die
den naam des Heeren zal aanroepen, za
lig zal worden. Hand. 221.
Zon
op onder
5.33 21.41
Maan
op onder
16.40 3.54
30 Mei Volle Maan.
5 Juni Laatste kwartier.
NEDERLANDSCHE ARBEIDERS
NAAR DUITSCHLAND.
Nu zoovele Nederlandsche arbeiders in
verschillende bedrijven in Duitschland te
werk worden gesteld, is het van belang
te melden op welke wijze en door welke
instanties onze landgenooten in den
vreemde worden verzorgd. De verzor
ging van alle buitenlanders in de bedrij
ven en in de kampen ligt in handen van
het Duitsche Arbeidsfront. In ons land
geschiedt de verzorging door het refe
raat bij het Rijkscommissariaat „Ar-
beitseinsatz-Betreuung Reich" en wel in
nauwe samenwerking met het Neder
landsche Arbeidsfront." De „Deutsche
Zeitung in den Niederlanden" schreef:
„De buitenlandsché arbeider zal in
Duitschland gastrecht ondervinden. Daar
staat tegenover, dat hij ook verplichting
gen heeft. Zijn taak bestaat erin, zich
evenals zijn Duitsche collega aan de be-
drijfsdiscipline te onderwerpen".
Om iedere onduidelijkheid van tevoren
uit den weg te ruimen, wordt de buiten-
landsche arbeider, die naar Duitschland
wil gaan, bij de aanwerving op de hoogte
gebracht van de loon- en arbeidsvoor
waarden in de Duitsche bedrijwn. Hier
toe behoort een diepgaand inzicht in
den arbeidstijd, de sociale verzekering en
de belastingen. De arbeiders zullen op
hun vakkennis worden onderzocht om la
ter onaangenaamheden te voorkomen. In
Duitschland krijgen zij de mogelijkheid
zich verder te bekwamen. Uiteraard
wordt de arbeider aan1 een medische
keuring onderworpen, opdat de zekerheid
bestaat, dat hij het Duitsche arbeids-
tempo kan bijhouden.
De arbeiders worden in gemeenschap
pelijke kampen ondergebracht. Het Duit
sche Arbeidsfront bestuurt zelf 4000
kampen. Over 4000 andere kampen, die
onder leiding van industrie en weer
macht staan, strekt het Arbeidsfront
zijn sociale zorg uit. Het aantal kampen
moet thans tot 8000 verhoogd worden.
Rustdagen en vacantie zullen op de
zelfde wijze v/orden geregeld als dit tot
nu toe het geval was; met de nationale
verschillen zal worden rekening gehou
den. Voor de ontwikkeling en de ont
spanning van de buitenlandsche arbei
ders zal het D.A.F. het bezoek van too-
neelgezelschappen, kunstenaars enz. uit
het vaderland, zoo veel mogelyk bevor
deren.
zoen had een opbrengst van over de
f 7 millioen.
De afsluiting van het Winterhulpwerk
voor het jaar 1941/42 kan eerst over
eenige weken geschieden; echter kan
reeds worden gezegd, dat het uiteindelijk
resultaat verre boven dat van het vorig
jaar zal liggen.
Reeds in de laatste maanden van 1941
na het begin van het werk van den N.
V. D., konden plus minus 8000 school
gaande kinderen worden uitgezonden
voor een verblyf van 46 weken naar
buiten. In het begin van 1942 is weer
met de uitzending van kinderen begon
nen.' Thans zyn 1000 kinderen by pleeg
ouders en inrichtingen ondergebracht;
de uitzendingen gaan In versterkte mate
voort. 450 hulpbehoevende moeders uit
kinderryke gezinnen werden in mooie te
huizen gedurende vier weken opgenomen-
De schooltandverzorging is aangevat
door middel van vervoerbare tandheel
kundige klinieken. In eenige maanden
werden reeds zeven klinieken ingericht.
Er werden 1663 kinderen onderzocht,
3070 vullingen aangebracht en boven
dien 497 andere tandheelkundige han
delingen op scholen, zoowel als in jeugd
tehuizen verricht. De huishoudelijke hulp
heeft met 70 helpsters reeds 24.500 da
gen arbeid in de gezinnen verricht. Vele
duizenden families werden met een on
dersteuning geholpen.
Voorts heeft de N. V. D. nog verschil
lende bijzondere opdrachten uitgevoerd:
door de inschakeling van het werk der
centrale keukens konden in December
1.932.768 porties eten wórden uitgege
ven. Bij bominslagen verleende de N.V.D.
uitgebreide hulp, tot een totaal bedrag
van plm. f 100.000.
Arbeidsvoorwaarden in bank- en
effectenbedrijf.
Blijkens de Staatscourant van 22 dezer
heeft het college van Rijksbemiddelaars
